Wind- en vermogensmetingen

(1)

TECHNISCHE HOGESCHOOL DELFT

AFDELING DER LUCHTVAART- EN RUIMTEVAARTTECHNIEK

Memorandum M-407

WIND- EN VERMOGENSMETINGEN

door

W. Kuik

(2)

INHOUDSOPGAVE

Inleiding

Hoofdstuk 1: Windmetingen

,,,-Wingegevens Hoek van Holland De meetplaats

Het meetsysteem met windmeters be ijking van de windmeters Wat is er tot nu toe gemeten?

Het programmapakket voor windmetingen met de HP'9825'

De ultwerking van de meetgegevens Konklusies

Hoofdsiank 2: Vermogetisthetingen

k. De te -meten gttiotheden

-2. Standaardisatie'van de vetmogensmetingen 3 De "binfi-methode

4; Gekonditioneerd meter; aan de windturbin4

5.

-Aarthevelingen'

Referenties c):i4 .; . blz. 1 3 3 3 4 5 6 112 14 17 21 .122 23

p4.jlage,-,1:. Windgegevens va:n Hoek van- Holland

..--Bijiage;,

2 _{Ptcigramma-li:stin4 eh}

-data

_.62

(3)

INLEIDING

1

Door de windenergie-groep van de TH-Delft is een

conceptontwik-. .

-keld van een windturbine met tipvleugels, de zogenaamde "tipvanes". Deze geven een windturbine een aantal maal meer vermogen clan zonder

. . _

tipvanes. Het is zelfs,mogelijk boven,de "limiet",van Betz voor

con-,

ventionele molens uit te komen. Dit is

bil

windtunnelmodellen reeds ,geverifieerd.

De volgende stap binnen de .tipvaneturbine-ontwikkeling is het uitontwikkelen van het tipvaneconcept voor een turbine in de vrije, turbulente atmosfeer. BUrtoe is een onderzoeksturbine geplaatst in ;Hoek van Holland, waar nog hopelijk in 1981 kali' worden gedraaid met .Upvanes.

Een probleem bij het meten van belangrijke aerodynamische coeffi-cienten, zoals de vermogens- en axiaalkraohtcoefficifint, vormt de tur-,bulentie van de atmnsfeer. Deze

zorgt.-..ervoovdat,..een

meetigaardevan: 4:0ijvoorbeeld een vermogenscoefficienti nieteendutdig is, domweg omdat ;de meting noolt,meer onder,exact dezelfdduomstandigheden zal geschie-den. Dit komt door het stochastischicarakterven de wind, die zowel

'in tijd als-inruimte; in .snelheid.eu,richtihg. varieert.

In principe zijn er twee oplossingemAft.eerste.,..'veel toegepaste methode kijkt niet naar de momentane windeigenschappen, maar naar ge-mOdelden over minstens 10 minuten. Ook de turbinegrootheden,z0alt.: vermogen worden over deze tijd gemiddeld bekeken. Ook dan is er nog een grote spreiding van de gemiddelde meetwaarden, en er worden',dan

ook meerdere meetwaarden genomen. Een gestandaardiseerde methode zoals de "bin"-methode vereistf.pergemiddeld'windsnelheidebereik imet?,de-breedte van 1 m/s minimaal 100 meetwaarden. bet.otalemeettildiAan-oplopeti;tot

een half jaar, terwijl minimaal drie maanden wordt voorgeschreven. Bedacht moet worden dat dit continu draaien is zonder de

instelling

van de turbine te veranderen. Als bij de metingen aan de tipvaneturbine een soortelijke methode wordt gebruikt is het duidelijk dat er vanwege het tijdsaspect water in de wijn moet worden gedaan.

Een tweede mogelijkheid is het geconditioneerd meten van het ver-mogen en de wind. Bedoeld wordt dat slechts gemeten wordt als de te meten eigenschappen voldoende eenduidig vast liggen. Binnen een zekere meettijd moet er aan genormeerde conditities worden voldaan. Een

(4)

pro-bleem is de subjectieve keuze van de conditities. De normen.zullen moeten worden gestandaardiseerd, waarbij waarschijnlijk getracht moet worden een optimum te vinden tussen meettJjden meetnauwkeurigheid.

In dit memorandum wordt een overzicht gegeven van wat er gedaan is aan windmetingen in Hoek van Holland. Tevens zal dit memorandum een uitgangspunt zijn voor de vermogensmetingen die in de nabije

toe-,

komst aan de tipvaneturbine zullen plaatsvinden.

. ,

i,.:

-2-s

(5)

Hooffttuk 1: ININDMETINGEN

-Windg6geiiins Hdek 'van Holland

.1

Door het KNMI in de Hilt zijn gegevens van tien minuten gemiddel-den van windrichting en snelheid beschikbaar gesteld. Deze zijn

gege-.

ven in bijlage 1. De meetplaats is de windmeetmast op de pier in Hoek van Holland. Deze is 10 meter hoog en heeft een vrije aanstrondng. De metingen vonden plaats om het uur, van 1954 tot en met 1970.

De waarnemingen zijn beschikbaar als frequentieverdeling naar richtings-ensnelheidsklasse en als procenten van het totaal aantal waarnemingen weergegeven. Afleesbaar is dus hoeveel procent van de meettijd er een wind voorkomt die valt binnen een windrichtings- of

snelheidsklasse. Een onderverdeling is gemaakt naar de seizoenen (lente, zomer, herfst en winter) en naar het gehele jaar. Jaargemid-deld waait het het meest met een windrichtingsklasse van 230 tot 250°, dus een WZW-wind. De hoogste gemiddelde windsnelheid van 1954 tot en met 1970 trad op in de winter en bedroeg 28 - 29 m/s.

Uitgaande van de KNMI-gegevens zijn histogrammen getekend van windsnelheid en richting, betrokken op zowel seizoenen als jaarver -delingen (zie bijlage 1). De jaargemidde e windsnelheid op 10 meter bedraagt aldaar 6 22 m/s. Een globale conclusie is dat het in de win-ter wat harder waait dan in de zomer.

De meetplaats

In figuux 1 is een plattegrond van een deel van Hoek van Holland weergegeven. Op het terrein van de stichting Energie Anders staat de tipvane-turbine met twee windmeetmasten opgesteld. Dit is weergegeven

in figuur 2. De ashoogte van de turbine en windmeters bevindt zich in beide gevallen op een hoogte van 15 meter. De afstand van de twee windmeetmasten tot de turbinemast bedraagt respectievelijk 21,15 in en

23,5 m. Vanuit het hart van de turbinemast gezien staan de windmeet-masten onder een hoek van respectievelijk 1610 en 3280 ten opzichte van het noorden. Zuiden, zuid-zuid-oosten of noord-noord-westen wind is dus ideaal voor onder andere vermogensmetingen aan de turbine. Verwacht wordt dat dan de door de turbine "gevoelde" wind van dezelfde sterkte

(6)

4 -Uit de KNMI-gegevens (zie bijlage l) blijkt dat deze windrichtingen

Een-windmeter-bestaat uitJeen,windvaan eiveencupandthometer om

res-pectievelijk:dewindrichtinsgen-windsnelheid te,metem:,Een schets:van

de gebruiktemetemerkLambrecht nr 44644 is lilzfiguur3telvinden.

-.'De-Fnietiertz.zidn':Identiek aan die door het ECN in. Pette*geb#Iikt worden.

.0pva11end is (tat dewindvaan bestaatuit twee:Vleugeltles,Alt

.achter de.vrij dikke draaias ataan,-zodat. deze wel-doOr

de_Von:Karman"-wervels hiervan moeten worden!beinvloed: Eeh oacillatie vanAe

wind-vaan met kleine amplitude

100) is in "konstante" windrichting in de

blaastunnel van de windturbinegroep Delft. waargeripmem.

De,beidewindmeterszijn.geplaatstop,kantelbare.masten,,geleverd

door Kaal van. der Linden:E,V...De kantelrichting is. in figuur,2

aange-geven.

.De cupanemometer bestaat uit een draaistroomgenpratortle,

dat.vol-gens opgave van de fabrikant bij 143,m/swindsnelheid,aanloopt.,Het is

mogelijk tot 60 m/s te meten. Deze generator kan worden belast door een

ijkweerstand.in. de orde van 10;kg,.voor of na gelijkrichting met een

cbrugschakeling. De,nulopendestroom,kan wordengempten_met eenrwijzer-

_{_}

.

....,.._

indikator, zoals bijgeleverd..Een door de,fabrikant,gemeten

serieijk-_ .

krommes plus schakeling is in figuur 4 te zien.

De weerstand in de meter,moet we

aangepast zijn aan de ijkkromme.

Het wijzerinstrument bleek bij levering 50% te hoge windsnelheid aan te

wijzen, doordat niet voldaan was aan genoemde voorwaarde.

Ook is het mogelijk de spanning over een belastingsweerstand te meten

als meat voor de windsnelheid. De. methode werd gebruikt pm de

windsnel-heid als signaal in te voeren, via de analoog/digitaalomzetter van, de

HP-computer, die voor de signaalopslaq en -verwerking werd gebruikt.

pit /weft als nadeel dat, als er.een extra (weerstand) belasting aan de

brug in figuur 4 wordt gehangen, dan de spanning inzakt en er opnieuw

een ijking moet.plaatsvinden.

Een betere methode is de frequentie te meten van de

draaistroom-generatorspanning. De relatie windsnelheid - frequentie is

slechts,af-niet vaak voorkomen. Dit pleit voor een verrijdbare windmeetmastldie bij

de o7erheersende,windrichting,niet op het, terrein maar,op, de wegkant

geplaatst moet worden.

3. Het meetsysteem met windmeters

(7)

= 5

-Vakick

mechanisch ged±a.g

rfl

de di.linemometei, zoals

wrij-ving-sverlieZen

in

de lagers. De belaSting'dOor de schakeling van de

is'in

de bide. van 10 64att'bij 30 meter'per sdtbilde;bn heeft

,

dus een te verwaarlozen effect op de omwentelingsfrequentie van-de cup. Een schakeling waarmee de cuprotorfrequentie gemeten wordt is in voorbereiding bij het electronicafalbOiatorium -

-wi4Oric1itingsmeter bestaat uit-eeh potentiometer:van 1 kR

waar-. over een lope met-de-windrichting meedraait Azle figuur 5). Vanwege

,r4e,stroomtoevoer-zit er van 3580 tot 00,een dode.hoek van 20..

Onderhoud:.

Volgens

de fabrikant.als de aanloopwindsnelheid

merk-baar hogerwordt..Dit is in doorlopendbedrijf'om de twee jaar. De kogellagers-aign,op de,plaatsen die.in,figuur 6 zijn aangegeven. Na

paar-uurrethtop

latenvetaan-4. De ijking van-de windmeters

VoOrafgaand aan de eerste windmetingen is een van 'de meters (A2)

. _

in juni'1980 geijkt in de "blaaspijp"-tuhnel vhn'de windenergiegrOep Delft. De hoogste tunnelsnelheid, gemeten met een "Pitotn-buie was

12;62 this. Geijkt werd *met een meetopstellihg Ook in Hoek van Holland ha ijking werd gebraikt (figuur 7).

' demeten Werd de reSponsietijd van 'de 'CuPanembmeter op een gprong

'in

windsnelbeid. De'responsietijd t [sl is inelheidsafhankelijk.eh -bipaalt onder andere.de'bemohsteringsfrequentie van het

windsne].heids-,

signaal bij de latere disciete signaalverwerking' met een micrOcomputer (zie figuur 8).

Gebruikt is een laagdooriaat (L,D.)--filter dat frequenties boven de 'l Hz nit doorliet. Hierdoor Wordt geen last ondervonden Van de

cup-,

rotorfrequentieOOMPonent die aanwezig is op het gelijkgerichte signaal

r(io

-.200 Hz). iggrafiek is te vinden in figuur 9.

In mei 1981 zijn beide meters opnieuw geilkt.Met dezelfde

ling resulterehd in iggraffek (10). Boendien'is het toerental gemeten na de brug (het dubbele AC-toerental dus). Dit is weergegeven in' figuur

11. BoVendien'is een als in figuur 12- geijkt. Hierbij zijn - twee wijzerinstrumenten aan de bug gekoppeld, die na'afregeling van

inwendige weerstand ongeveer dezelfde wihdshelheid aangaven. Edn meter wordt opgesteld in de TH-ruithte en: de anderef00 Meter verderop in de

(8)

6

-Aienen.vpor cjlobale, aflezing van .de windspe.14eid,. .,1,4]cwaardep _van.deze

i;echakeling.zijp:weergegeven in.de figuren _{Bij, de.} ..:laatste_ijk4aq-,W4q11. dropout op

,te

merken).nidespanning.bil

windsnelheidsmeter, (figuur,9).*j. .lage windsneiheden...get hijhehorende .t0erental,wag..echter niet,..gewijAigd,(figuur.0).:Jferhaalde meting in

gebied:gaf

reele

wearden,..de dropputaer4,niet.:teruggevonden.._

.De ijkkrommes

van

1980 en 1981 kunnen henaderd

worden.dporfUnc-ties

voor...gign4alverwerking.:Er volgt voor.de, relati,e,windsnelheid.

(11.1is] .7..epannisigvolt van .de:windmeters in.;.1980, respectievelijk,.

,

Juni 1980, wiAdteter A2

V

= 1,16

_{+ 1,82 E} _V _{9,2 m/s}

V = 2,08 E V 9,2 m/s

22 mei 1981, windmeter A2 (ongeveer gelijk Al)

Hieruit blijkt dat om dezelfde gpanning-uit de _{schakeling te krijgen} er in 1981 een hogere windgpelheid nodig was.dan in 1980.(zie _{tabel 1).} Dit is vermoedelijk toe te schrijven aan een toename in lagerverliezen in de loop van de tijd.

tabel 1

5. Wat is er tot nu toe gemeten?

Met bebulp van de HP _9825A van de vakgroep

_c

_{zijn er in de periode} van juni 1980 tot rnei 188i-metingen gedaan _{van de windsnelheid en} wind-richting van beide masten. Enn principeaCtiema _{is in figuur 17} weergege-ven. De windsnelheidSsignalen worden via twee L.D.-filters ingevoerd

(code 1,3) en de windrichtingssignalen _{direct (code 2,4). De invoer} ge-schiedt naar een zogenaamde "multiprogrammer". Deze bevat een Relay-kaart waarop de signalen met code 1 tot maximaal ₆ _{aangesloten zijn.}

E [volt] _{V [m/s] 1980:-:Ar[m/s] 1981} 2 5 10 4,8 ! 10,4 -5,18 11,3

(9)

eze sigrie.ienWOrden'Op'dOmmando'Vati'de

deAtOP

Caldulatoi'gekoppeld met eeh anald6g/aigitaal (AID) -omietter

die'Cok

als kaártir de multi-programmer aahWezig figuUr 18Y.

'Bjj-het

cOMMando'Wordt de'klok

interface igebrUiki'VoOr'de bemOneteringarequentie: De deitCp'caldnlator maakt autoMatisdhe windmetingen

De

CritWikkeide'Standaaramethodeet:CM'de

twee

UUr; lb

4-kanaals'de ilind;'OM de gegevens verValgene OP.te'elaan op Cassette-tape. Ben-meetperiode &mart 5 dagen, zodat 60-ibetSeriesoPtape-taan.

. . _

Deze:is dan'Vol. De bemOristeringefrequentie is.1.-Hz-Uit'SPectkaal-1 analyse blijkt deze voldoende hoog te zijn, hoewel theoretisch'edhter vooraf met 12 Hz L.D.-filter gefilterd mOeiAlorden

De tot juni 1981 gemeten data is opgeslagen,op vier cassettes, genaamd: Windmetingen A, B, C_en D. Op cassette A, B:en,C,staan momen-tane metingen van de meters op de windmeetmast Al en de molenmast.

Hieruit kan dan wat gezegd worden over de correlatie tussen de gemiddel-de windsneiheid op gemiddel-deze beigemiddel-de plaatsen. Op cassette Windmetingen D staan momentane metingen van de meters op beide meetMasten. Achtereenvolgens .worden de cassettes met inhoud.besprokehi,

Cassette:

Windmetingen

A: mast Al en iolenmast Periode: 10-10-'80 tot 15-10-'80.

Aantal bruikbare files van 10 minuten: 10._{_} Bijzonderheden: Opslag in 8 byte getallen.

. . .

Storing in, voedingsspanning windrichtingsmeter. Windsnelheidsbereik: 0 - 11 m/s.

Cassette: WindmetingenB: mast Al en molenmast'

- _

Periode: 15-10-'80 tot 21-10-'80.

Aantal bruikbare files van 10 minuten: 41. Bijzonderheden: Opslag in 2 byte getallen.

.Storing. in voedingsspanninq yindrichtingsmeters.

,

Te verhelpen storing in windsnelheid A2. Windsnelheidsbereik:0 12,74,m/s. .

Waarnemingen:_V >_12,74 m/s afgekapt door.oversturing. 4/

(10)

8 -CaSsette:-MIndmetingen C, bast Al: en molenmast'

Periode:

21-10-'80

tot en met 26-10-'80.

Aantal brdikbare Waarnemingen:

BijzOnderheden: Opslag in 2 byte getallen.

Storing In windrichtingSsignaal

rstrngwindsnelheid bon 'V =

12;74

Windsnelheden van 0 tot

12,74

m/s.

Cassette: Windmetingen D, masten Al en A2

Periode:,

tot en met 142- '81.

Aantal bruikbaremaarnemingen: 60:

-Bijkonderheden:.Opslag in 2 byte getallen.

'Oversturing bij 23 m/s:

- '

,

Windsnelheden van D tot 23 m/s.

In totaal-zijn er this 159 bruikbare meetreeksen van 10 Mindten.

Opgemerki wordt Aat de "ruwe" ongeijkte data opgeslagen is

zcidat-voor

verwerking gecorrigeerd met' worden met ijkconstanien. De lierwerking

van de meetgegevens wordt besproken in paragraaf 7.

,

.

6. Eet programmaTiakket voor windietingen met de HP .5825

Er zijn twee programmaie-ontwikkeld: het meetprogramtha en het

ad-ministratieprogramma.'Deze twee' 'zijn aanwezig op de cassette

-"Wind-metingen prog." en kunnen voor gebruik in het werkgeheugen van' de -HP

9825 worden gebracht door de volgende statements in te

Voor het windmeetprogramma:

trkl; ldp6

execute,

Vooi het edministratieprogramma

tikl; ldp14'execute.

De prpgramma's ,zijn dan meteen. gestart. De programmacassette wordt nu

vervangen door een datacassette.

AchtereenYolgens worden beide programma's besproken.

Progranima ."AUTOMATIC WIN. , MEASUREMENT."

' ,

,

Dit programma is opgeslagen op de cassette "Windmetingen prog." op

track 1 en op file 6. Voor een g printe versie zie bijlage 2.

Een korte beschrijving van het programma:

'

Achter label "TIME" (regel 4) wordt de klok-interface 3 uitgelezen. Als

het de nulde minuut is van een even uur (regel 8) wordt er gesprongen

(11)

7 9

-naar de subroutine.,!!MEET7.Hier wordt iedere-1.090ms (rege112), met

. .

tussenpozen van 4 ms achtereenvolgens kanaal 1 tot en met 4 uitgelezen (regel 17 tot en met 24) en opgeslagen in het string array A$ (als 2 byte getal). Dit 10 minuten Lang geeft.606 data. Hierna bij label

"TAPE" aangekomen wordt deze data in A$ opgeslagen op tape (regel 30)

. .

als daar nog.geen data stond (regei 29). Er wordt weer teruggekeerd vanuit de subroutine "MEET" naar de subroutine "TIME". Als het niet 10 minuten voor een meetreekstijd is, verschijnt er op het display *PLOT* en kan eft van de.geMatenfreeksen geP:lotWordetid-ogr

in

te typen: 1 P execute (regel 7).-Er. wordt dan paar.deosubroutine:"PLOT" gesprongen (regel 33). Na een paar seconden,ijkin9 Irege136 tot en met 40) worden de waarden geplot,resulterend in plotleezoals in,figuur

19 en 20, met respectievelijk hoge en:lage windsnelheid. De starttijd en datum zijn samen met een meetreeks opgeslagen en worden ook geplot, evenals het track- en filenummer. De linker verticale as normeert de windsnelheid in,mis en wordt afhankelijk van de maximum gemeten

wind-_ .

snelheid bepaald. De windsneiheid is de donkere, sterk fluctuerende .waarde. De rechter verticale as normeert de windrichting en heeft

be-_

. .

trekking op de lichter, minder fluctuerende kromme. Het onderste en bovenste plaatje hebben betrekking op respectievelijk mast Al en A2.

Programme "ADMINISTRATIE WINDMETINGEN"

Dit:programma is opgeslagen op de cassette "Windmetingen prog." op, track 1, file 14. Voor een geprinte versie, zie bijlage 2. Dit

pro-gramme is allereerst bij cassette "windmetingen D" toegepast, omdat deze waarde voldoende nauwkeurig zijn, zonder storingen. Het programma

-f

verzorgt de gegevensverwerking en -opslag van de opgeslagen data. Ze berekent

de

gemiddelden en intensiteiten van elle vier de signalen, slaat deze-o/dbassette op'en'geeft een listing aoals in bijlacie'2:'

Een korte beschrijving van het programme-. '

In regel 3 wordt aChtereenvolgens een meetreeks van 10 minuteh van tape gehaald, waarna er een ijking,plaatsvindt (regel 7 tot en met 11). De gemiddelden en de intensiteiten worden bepaald met de formules

600.

Xgem 600 L i=1

(12)

met X' = - gem 600 (-1=1 gem ..:CregeL20:Y

Cregel.,. 13' .tot en met

X.' is de standaardafwijking van het signaal-Xj.

-De intensiteit vag de znelheid is d,tgrbillentie-tintensiteit.

. De rekentijd Voor :een datacassette met 60

files -us

gligeVear drie

kwartier. De gemiddelden.en intensiteiten plus- datdd,en tijd-kungen worden opgeslagen op cassette (regel 28 tot en met 30). Vervolgens kan de data worden geprint (regel 31 tot en met 39) (zie biflage' 2g). .

De listing geschiedt in kolommen respegtievelijk yoor de tijd plus datum yoor de gemiddelden van V1, R1, V2, R2 .en de ,intensiteiten van V1, R1, V2, R2 (V = snelheid, R = righting). De eenheden zijn voor

, . ,

_

de gemiddelden mis en graden. ten opzichte van _N. _{De intPnsiteiten 0.jg} dimensieloos en per definitie kleiner dan

den.,

. De uitwerking van de meetgegevens.

A11ereerstde,k0r,P0-AtieVen. de'qemiddelde windsnelhedemvan.meter e-1714e1West.f.'afic,PMe:t4g.Markirde gaesettes r"Windmetingen .A r,-,13 en C". ,Deadminist.,Fatiehiervan is door q'aap.KOomanuitgeVoerd-met

°rider

ande-re het gebruik van de HP 9825 voor het begalen van gemiddelde waarden, echter zonder administratieprogramma (referentie 4). Figuur 21 toont de korrelatie van de bruikbare gemiddelde windsnelheidswaarden van beide meetplaatsen. In figuur 22 is de relatieve afwijking van beide gemiddelde windsnelheden als functie van de windrichting bekeken. De meest gunstige korrelaties van de windsnelheid en turbulentie-intensi-teit zouden moeten optreden als een van de meetpunten in de windschaduw van de andere ligt. Dit correspondeert volgens paragraaf 2 met een

wind-righting van 1540 of 3340. Gezocht is naar de beste korrelatie in vorm uit deze meetdata, resulterend in gemiddeld ZO-wind (140°) (zie figuur 23). Dit komt redelijk overeen met de lijn van 1540 tussen de molenmast en meetmast Al. De turbulentie-intensiteiten TAl en T zijn weergegeven

(13)

in figuur 24 en vertonen een grote spreiding van ongeVeet 18%. Er'kan geen konklusie worden getrokken over een windsnelheidsafhankelijkheid.

Vervolgens de uitWerking van de winddata van cassette D. De ge-middelde snelheden, richtingen en intensiteiten zijn door het admini-stratieprogramma afgehandeld met behulp van de HP 9825A. Bekeken4or-den de meetpalen Al en A2. De gemiddelde windsnelheBekeken4or-den verschillen

behoorlijk PealA2'verfOont

een

20% hogere waarde.dan Al

(zie

bijlage

2c). De gemiddelde turbulentie-intensiteit is 17 à18%. In figuur 25 zijn weer de gemiddelde windshelhedentegen-elkiat ultgeiet.-In figuur 26 is de,rithtingsafhankelijkheid bekelidh-ten-in figuur 28 de turbulentie--intensitei als-functie Van de:richtine'gemiddelde.windsnelheid

is weinigmerschillend'bij ho4e-windsnelheid

8. KonklumdAm:

' Uitde-viindnietinoehkunnen korrelatiefactoren worden afgeleid voor

de-getiddelde windsnelheid op de rotor en de meetmast Al (figuur 27) en Van de meetmasten Al en A2 (figuur 26). De spreiding hiervan is echter

groot.- Er worden fouten gemaakt van 10

a

20%. Deze werken zeer ernstig

door in de C -berekening. De nauwkeurigheid van de korrelatiefactoren kan worden vergroot door meerdere metingen. De standaardafwijking blijft echter groot. Een enkel meetpunt is-dus'onvoldoende om eeh C .-Meting te 1--.1(doen.Aanbevbien wordt een groot aantal Meettnnten te'bdpilen/zoals met

' de "bin".-methode,

els

niet'voor een geconditioneerde.meettechniek wordt

- ,gekoteh. Deze problematic'wrdt in -het volgende hoofdstuk beiproken,

-..;

-f.

(14)

HaofdSiak ::-.L,VER1i4OGENSMETINGEN'

1. De te meten grootheden

-Het is belangrijk om het-aerodynaisCh gedrag van de 4ifidtubine met tipvanes te bepalen. Dit is onder andere vattgelegd in twee

adro-dynamische coefficienten, beide als functie van de tnellopendheid (of tipspeed ratio).

Voor de volgende definitie van de genoemde parametrs'wordt ge-steld dat de turbine zich in een homogene stationaire 1uchtsti6bm'be-vindt met ongestoorde luchtsnelheid V [m/s].

Snellopendheid:

met

= de hoekfrequentie van de rotor [rad/s] R = de straal van de tin van het blad [m] V = de ongestoorde luchtsneiheid [m/s]

Vermogenscoefficient:

c

-P 1/2P V3 n R2

met

= het asveriogen van de windturbilie [Watt] p = de soortelijke dichtheid van de'luchctAkg/M3]

, ) -De axiaalkrachtcoefficient: Cf - , 2 2

tp V n

R F = de axiaalkracht op de turbine [N]

(15)

met

met V

Cf

In het volgende worden achtereenvolgens uit metingen de te bepalen grootheden bekeken, namelijk P, F en p.

Het vermogen P [Watt] wordt bepaald nit het produkt van koppel en toerental.

P= K

K = het askoppel [Nm]

Het koppel wordt gemeten met een koppelmeter.

De axiaalkracht F vereist een ingewikkelder meetschakeling dan het koppel. Gemeten wordt de absolute grootte van het buigend moment in de mast net boven de scharnieren, Daar zijn twee.rekstrookbruggen geplakt onder teen-hoek,van 90°

ppde

mast in doorsnede (zie,figuur 30). Beide bruggen zijn temperatuurgecorrigeerd en meten slecht de rek in langsrichting van de mast. De axiaalkracht_is_afhankelijk van de gier-hoek van de turbine met de volgende formule te bepalen uit de twee voltages Me1 en Me2 afkomstig van beide rekstrookbrUggen.

F =

(Y1e1)2 + (Y2e2)2 [N] -13

--Uit deze gemeten grootheden kan ein:zdenaimdoilffuSordiagram" worden bepaald, wat een goede weergave is van het gedrag van de

massa-stroom van de turbine met tipvanes. _

In_een.diffusordiagram wordt,gle luchtsnelheid,V2 41,4et.;Ptcrvlak gedeeld, dcor. cle.,ongestoorde-luchtsnelheid V, uitgezet tegen de axiaal-krachtcpefficient.kzie,figuur29,uit referentie 1). No4ig hiervoorris een schatting te maken van de bijdrage van de visceuze,weersand,aan de lughtvermogerlscoefficient. Als deze .C. bedraagt kan ,V2/V berekend loordenuit,..

(16)

= de ijkfactor behorende bijel [Volt] = de ijkfactor behorende bij e2 [Volt].

De beide ijkfactoren zijn,eenvoudig te bepalen door te,ijken

_met

een extra masse

op

de ]op recht boven de mastas. De rekstrookbruggen zijn namelijk gevoelig voor belasting in mastlangsrichting. Voorgesteld wordt aan beide zijden van de mast een massa te hangen voor.ijking.

Bereikt wordt dat deze belasting geen buigend moment tot gevolg:heeft. Voor de ijking kunnen de rekstrookbruggen op nul worden afgeregeld. De ijkbelastingenmoetrekken tengevolge hebben van dezelfde ordeals door de axiaalkracht van de turbine in werking veroorzeakt.

Opgemerkt wordt dater .bij .grote scheve

_{aanstroomnoakan}

_naast een axiaalkracht ook een tangentiaalkracht belangrilk,wordt die een vergroting van de pomentvector en dus van de schatter voor de axiaal-kracht veroorzaakt.

, ,

De luchtdichtheid p (kg/p3 ] is niet direkt te meten, maar te bepalen uit de luchtdruk en de luchttemperatuur. Er geldt met een gemiddeld waterdampgehalte van.000.kg/k4L. r

:-.31

P = .350 Lkg/m J met = de luchtdruk [roBar] T = de luchttemperetuur

-De invloed van de verandering van luchtvochtigheid is te _{verwaarlozen.}

. Standaardisatie van de vermogensmetingen

Om onderlinge vergelijking van de prestaties van windturbines moge-lijk te maken wordt internationaal gestreeftrnaar'een _{standaardisatie} van de vermogenscurve meetprocedure (referentie 2). Met een vermogefis-curve wordt bedoeld het gemiddeld kilowattvermogen uitgezet tegen een gemiddelde windsnelheid. Hiermee kunnen de prestaties ih geproduceerde kilowattuur van een.turbine op een plaats,met bekende windsnelheidsver-deling berekehd worden. Met deze standaardmeetprocedure kan een over-tuigend bewijs van het tipvane-concept geleverd worden. Dit bewijs

(17)

14.-'1.5

-leveren is

edn

van de doelStellingen bij de metingen aan de

proefop-

%-stelling in Hoek van Holland.

Echter, de methode zoals gestandaardiseerd heeft het nadeel dat de metingen continu moeten geschieden en minstens drie maanden lang moetenduren, zonder jets aan'de turbine te wijzigen. Dit is een nadeel omdat eevanwege de opzet en met betrekking tot veiligheid niet 's nachts

(lees zonder bewaking) en slechts onder een bepaalde'windsnelheid, ken ,worden gemeten. Het meetwerk zelf vormt bovendien een component van een

ontwikkelingsprocedure,'waarin veel parathetervariaties zullen plaats--vinden binnen korte tijd.

De kotikiusiéis dat'we de internaibnale standaard voor Vermogens-metingen aan windturbines niet kunnen gebruiken'als referentie voor het ontwikkelingswerk aan de tipv.ine-turbine.

' Gekozen moetvorden voor een andere, minder tijd vergende

meetpro-- 4

cedure. In principe staan hiervoor twee mogelijkheden open, zoals ge-noemd in de inleiding. De eerste mbgelijkheid is te werken 'met een methode analoog aan die gebruikt is in de standaardmethode. Er worden gemiddelde grootheden gemeten. De in de volgende paragraaf beschreven

"bin"-methode voor het maken van een vermogenscurve wordt gebruikt. Ver-wacht worden meettijden zonder wijziging van de turbine van de orde van

1 maand.

De tweede mogelijkheid is het geconditioneerd meten van de wind en de turbineparameters. De ideale kondities zijn een konstante homogene, uniforme, stationaire aanstroming, zoals die in een ideale windtunnel bereikt wordt. Er wordt slechts dan gemeten ale haj benadering aan deze konditie wordt voldaan. Dit wordt uitgewerkt in paragraaf 4. Verwacht

,

-,iorden'mbettijden zonder wijziging van de turbine in de orde van een week. Hi) beide methoden ken gebruik worden gemaakt van de HP 9825

micro

-computer voor het ten deld'automatiseren van -de metingen. De voornaamste reden.is besparing op_tijd,en manuren. Een bijkomende reden is. het meer eenduidig vastleggen van- te stellen normen van meetnauwkturigheid en konditievoorwaarden.

3. De "bin"-methode

,

Hetwooid "bin" betekent "vat", waarmee-een windsnelheidsgebiedje ter breedte van' 1 m/s;'bijvborbeeid 10,5 tot 11,5 M/S wordt bedoeld.

(18)

16

-Bij een vermogensmetinq worden gemiddelde windsnelheden en gemiddelde vermogens gemeten. Volgens de standaard.meetprocedure meet zo

midde-.

ling minstens

over

10 minuten,plaatsvinden.,Een tienminuten (of .langer) gemiddelde.windsnelhei ,valt binnen :een bepaald "bin", bijvoorbeeld een meting van:6,a m/ssvalt binnen de bin van 7 mis dle het gebied-6,5 tot

7,5 m/s bevat. Aan elke bin worden toegevoegd: het aantalwaarnemingen dat binnen zo'n bin valt (teller) en .de som van het totaal gemiddeld vermogen.

Bij

elke bijvoorbeeld 10 minuten-meting wordt dus de binteller

_

_.met .64A

verhoogd,en

het gemiddeld gemeten,mermogenopgeteld

Eiij

de som

, . . .

:yap

het_ totaal,gemiddeld.vermogen. De:standaard.metbode schrijftvoor ...

dat elke bin_ minstens 400 waarnemingen.moetbevattenDit-leidtcjuist

voor

bins die weinig voorkomen tot lange meettijden. De totale meet-procedure kan hierbij tot .een half A driekwart jaar oplopen. Voorge-schreven wordt een termijn yap minstens 3 maanden. Als elke gewenste bin voldoende (> 100) gevuld is kan het gemiddeld vermogen binnen een bin bepaald worden door eenvoudig te middelen, dus de som der gemiddelde vermogens te delen door het totaal aantal waarnemincen. Door bet groot

_ .

aantal waarnemingen is de spreiding voldoende klein. De vermogenscurve kan nu getekend worden: voor elke bin is er ddn gemiddeld vermogen. De vermogenscurve bestaat dus vaak uit rond de 15 punten.

Voor- de metingen aan de tipvane-turbine kan de "bin"-methode ver-eenvoudigd gebruiki worden door slechts naar enkele bins te kijken.

'

Als deze gemiddelde windsnelheden vaak voorkomen hoeft de meettijd voor 100 waarnemingen binnen elke bin niet te lang te zijn..Uit,de

'"

verdelingsdichtheidhistogrammen van hoofdstuk 1 (bijlage lb), is de gemiddelde meettijd in een bepaald jaargetijde te berekenen, behorende bij een bepaalde bin.

De interesse gaat uit naar het windsnelheidsgebied van gemiddeld 5 tot 10 m/S (het extreem van de momentane windsnelheid wordt met een vlaagfactor van 7Ô% clan 17 m/s). Uit het histogram voor de herfst volgt dat de bin van 9,5 m/s gebiddeld 5,5% van de herfst vocirkomt. Om 100-bins waarnemingen van 10 minuten in, deze bin te krijgen moet clan gemiddeld

100 x 10

- 18181 4nuten of,12,6 dagen gemeten worden de hele dag, of

37,8.0a9en,4

uur,per,dag. Er,zijn dan 6 meetpunten verkregen: Dit

aan-tal,kan,worden,opgevoerd,of,worden.verkleind door de bins kleiner.of groter,te.kiezen.,De meettijd wordt dan evenredig groter of)cleiner. Bedacht moet worden dat de reele meettiid een stochastische, factor groter of kleiner is dan de gemiddeld verwachte meettijd.

(19)

'1.41Dat einstiger'aii'werbit'deie'cUr

8",'Vgaen.berefcene.i..'th'iout

in

. : ' . : '

V vinden we terug in A =

maar de fout en ebreiding in C

is

minstens 3 x'ZO groot ale-de tout in V plug'ae relatieve' faitj4 P,

want C

=-15/(21pv

). Ale we het aantal waarnemingen in een bin terug

P

brengen met een-faCtorS'Wordt de-sPrilding'ill'ineiene:een factor

,

.

.20"gioter'en die ln-C' eenifactOr 5

it-OrbEer. Dit geeft

aanleiding tot enige voorzichtigheid in het-beperken van de'Meettijd.

'

ven'geiniaaelde..

meettij.d-".

-aatgeen'tijderi6ren.4eat door'ihinkeiienten ain de tUrbinebeht

kruien 'in de wind.

-= =

In het volgende wordt een programme beschreven dat,gekonditioneerd

meet. Dit betekent dat, els de invoerparameters aan bepaalde kondities

voldoen, deze invoer wordt verwerkt en uitvoerparameters.levert. Deze

subjegtief gekozen kondities worden "normen7 genoemd. Als ervaring is

opgedaan met het ontwikkelde, zogenaamde °zoek"-programma, kunnen,deze

IL- : . "'.'= St' ' : 4 .;

unormen" eenduidig worden vastgelegd, of enders gezegd, wordPn

gestan-daardiseerd. Gesteld ken worden dat deze standeardisatie moet leiden

tot.uitvoerdata, waarven een minimele spreiding binnen zo kart, mogelijke

. , ci

meetperiode moet worden bereikt.

Kondities moeten worden gemeten die binnen de normen van de ideale

' -2L.,

konditie afwijken. Onder de ideale konditie wordt verstaan een ideale

r .

windtunnelopstelling. In bijiage 2d is een programmalisting te vinden.

. . : hr.." t

'

.Ht .!!zoelc.progxxolza;:verwgen/windmetingen7,,-.:

-His th6ge1ijk dm tgatet'bij de w 3n te

oen

oor hiet 'thÔmaar

-bijvoorbeeld minith-aal '20 Wearnemingen In een bin ale eii.te etellen.

pit 4e.eft.'Nio. (5- r-de:6-bin e'en 'geritiadielder'ineeti5eriodeAF

ill'cie. (71

ha-gen A'8 inar per dag). Echter dit gaat een'factor 5'ten-koste' van de

spreiding in Meetresuitaten-voor'de verthbgenedUrve'(P,'V). be zaak

'OP

' assetie 'toek-PograMilin:Irack 1;'fiie 0.

Algekene-beirchrijiang:'Dit iprogramma'heefi eletinvoer-winii-'en

gegeven's nôdig.1Als dW'invoeifiignalen-AaftpidS kondities

geaurende een'bei)aalde tijd'Worden'eethentidiejmeetwearden'Opgeelagen in

een-geheugen.-HierUlt kan'later bi3vookbeeld'een vei'mogens- en

(20)

-

18-Gedetailleerde beschrijving: Continu worden 7-signalen uitgelezen, via twee A/D-kaarten en een Relay-kaazt, beide aanwezig in de multiprogrammer. Signaalinvoer:

A/D 0 Relay 1 Windsnelheid Al AID 0 Relay 2 Windrichting Al

A/D

0

Relay-1, Windsnelheid A2

AID 0 Relay WindriohtinT:A2 A/D

0

Relay 5 Rekstrookhrug, M1 A/D 0 Relay 6 Rekstrookbrug M2. .

A/D 1 Koppelmeter K

Deze signalen worden opgeslagen in een array, gedimensioneerd: dim A[7]. Iedere seconde (bemonsteringstijd) wordt het array A opnieuw gevuld. De signalen- moeten- met ijkfactoremibewerkt worden; Dit:gebeurt

in subroutine.. De"ijkfactoren: moeten,voOrmetiztswordenjngevoerd

in een array, gedimensioneerd: dim Y[10,2]..Aaniederegemeten waarde kunnen twee ijkfactoren worden toegevoegd, bijvoorbeeld Y[7,1] en Y[7,2] aan kanaal. A[71.:

Invoerparameters:

de ijkfactoren betrokken op signaal A[?] Y[1,1], Y[1,2] Windsnelheid Al

Y[2,1], Y[2,2] Windrichting Al

Y[3,1], y[3,2] Windsnelheid A2 A[3] Y[4,11, Y[42] WindriChting A2 A[4].' Y[5,1], Y[5,2] RekstrOokriig M1 A151 Y[6,1], Y[6,2] Rekstrookbrug m2 A[6] Y[7,1], Y[7,2] Koppelmeter A[71

De bewerkte waarden worden in een buffermatrix opgeslagen, bestaande uit 5 arrays,.gedimensioneerd: B[N] Windsnelheid Al [m/s] C[N] Windrichting Al

CI

DIN] Windsnelheid A2 [m/s] 8[N] Windrichting A2

[0]

F[N] Axiaalkracht [N] G[N] Koppel [Nm]

(21)

m[i]

N[71 '

-

19--De dimenSie N is de tijdlengte van het buffergeheUgen in seconden, omdat gekozen'wordt voor-een bemonsteringsintervil van 1 s. Gedurende de tijd N[s] worden de eigenschappen van de buffermatrix vergeleken met nokinen, die vooraf zijn ingevoerd. De normen worden ingevoerd als parameters in een array, gedimensioneerd: N[10].

Minimale windsnelheid

Relatieve aanstroomhoek turbine Snelheidsafwijking'Al Snelheidsafwijking A2 Snelheidsafwijking Al en A2 Koupelafwijking Axiaalkracht:afwijking

Q z[Ø,] z[

1,Q]_{1,Q. Z.2,Q. Z[3,Q] Z[4,Q] Z[5,Q]}r 1 [m/s]

[0]

Als aan alle normen is vOldaan wordt het resultaat upgeS1S4en

'in

een matrix, gedimensioneerd: Z[0:5,M1. De dimensie M bepaalt aantall gekonditioneerde meetwaarden.

Z[O,P] Datum: dag, maand, jaar, uur, minuut, seconde'. Z[1,P] Toerental (vooraf ingevoerd) [rad/s]

Z[2,P] Windsnelheid Em/s]

Z[3,P] Koppel [Nm]

Z[4,P] Axiaalkracht [N]

z(5,P] Luchtdichtheid [kg/m3]

Bij iedere gekonditioneerde meting is een "beep" hoorbaar. Het laatste gekonditioneerde meetresultaat, nummer Q t/m M).A.s:op het display te zien als

Als er M gekonditioneerde metingenzijs.gedaan.kan.een.uitvoer ge-plot worden in een C en Cf,A-diagram. De meetwaarden worden hiertoe eerst bewerkt,,later weergegeven door epn

label,"*",

rood vôor C, blauw voor C . De spreiding van deze meetpunten bepaaltde-waarde'van de normen. Deze moeten na ervaring met de methOde.Worden,gestandaardiseeid. De in-voerparameters Y en N kunnen ook van CaSsette.wordet betrokken-op track

(22)

7.20-Een volgend schema kan worden opgezet (zie figuur ). Centraal hierin staat het buffergeheugen. Iedere seconde schuiven de waarden edn plaats op. De nieuwe meetwaarde komt in de plaats van 1. De meet-waarde op de vorige plaats N wordt vernietigd.

: -

-Verdere invoerparameters zijn:

Het turbinetoerental [t/m) r. De rotorkruihoek [ ] r. 3'

De luchttemperatuur [ C] r.

4

De luchtdruk [mBar] r. 5

bit r. 4 en r. 5 wordt de luchtdichtheid berekend. De volgende normen worden aanbevolen (juli 1981)

2 m/s minimale windsnelheid

12o richtingsafwijking wind Al, A2 tio.v. axiale as 6% snelheidsafwijking Al

6% snelheidsafwijking A2

.5 m/s snelheidsafwijking Al en A2 10% koppelafwijking

10% axiaalkrachtafwijking

Deze leiden tot relatieve fouten in C en

Cf

als volgt: K T K (1 + 5%) T (1 + 1/2%)

C=

-P _1/2p _{V3 7rR2} 12D (1 + 1%) V3 (1 + 3%)3 Fout C = 5 + h + 1 + 9 = 15,5%

= C (1 + 15,5%) bij deze normen.

P P Per meetpunt: F (1 + 5%)

Cf

= -hp V2 7122 hp (1 + 1%) 1.72 (1 + 3%)2 Fout C = 5 + 1 + 6 = 12%

a

cf (1 + 12%) f

(23)

21

-5. Aanbevelingen

: '

Vermogensmetingen in de vrije atmosfeer zijn mogelijk volgens_twee essentieel verschillende methoden. Aanbevolen wordt ervaring op te doen met het gekonditioneerd meten. Mocht dit toch nog te lange meetperioden vereisen, dan kan toch nog worden gekozen voor de "bin"-methode. Beide methoden vereisen de opgave van ijkfactoren. IJking moet regelmatig

plaatsvinden. Voor de windmeters wordt.in de internationale meetstandaard een ijking om de zes maanden aanbevolen. Aanvullend kunnen nog

korrelatie-. .

metingen worden gedaan tussen de wind op de molenmast.en de beide wind-meters. Hierdoor kunnen de normen van het zoekprogramma scherper worden gesteld. Ook de referentie voor de "bin"-methode wordt hierdoor beter.

- - . .7

(24)

"!c: 22 "!c:

-REFERENTIES

M.M. van Beek and Th. van Holten: "Progress Report of the Tipvane-group at the Delft University of Technology, October 1979 until January 1980", Memorandum M-364, Delft University of Technology,

Department of Aerospace Engineering, Februaru

1980.

A.R. Trenka: "On Interim International Recommended Procedures for Wind Energy Conversion Systems Performance Testing", IEA-- Wind Energy Meeting on Performance Testing, Geiol, Norway, February

1981.

"Hewlett-Packard 9825A Desktop Calculator Programming Manuals".

(25)

Figuur 1: Het terrein van de stichting Energie Anders (pijl) in Hoek van Holland.

wu4c3 mE.Tetz NACte

sicora3 op, .(4.1=o7zscx=itz.

23 -SPOOTZBA

z OE

541%i /4"1" t SCC)

Figuur

_2:

Plattegrond van het TH-terrein.

viviNGHCralaa 1.1=14

(26)

(27)

r.14 . . .... .. :. I

..

--pi-,

tit, -. :_1.L.):... i d WI ', , -T t 11 .1, i E te 4.4; -',.2 tr. ' . 1 :1. 11. .. V. I ' ... -.h....-. , . . . , :114 'II II -, ..;; ;.. ; : r. ,i' ',II' I 1 :, : :. ; ! ' -it? 11, .:.. iiii .4'

6

:. L.

icr-,--, .. .::: : .. .1 ::. .: .

..

....: ' I r-:-,..: ,..

;.;..

'.ti. -:1111. -1. .;,I I: -:.:7/7:1 ,... '' . .

..

. .:'; 1 . , . : : I 1 :'

--...

: . ip:,1! IL,. .11,1,,, [Hi ,.Iiiili .!!: .:. --1:,-; v.:. tt...-: :-.--, ., ',,,i . , . . ,I1 .ti' . I. 1 .. :tn.

-. . ' . ,. "

V

:.'11. :, 1.1: 1

..:

_IL!! 1 ...t ,..; ;;;1 I ! , : i! II ::, r,', it it).. '

:,....

. ., ..:.,, . . ..I. . t. 4 : 1 11 lOB10! '

1-1

[I!! it- ill- -;4: .; I to- -1-t-It : !!:, .;!! 11. .. 1 ,!. :tn :' " . : . , .. :. Ai ... I. _ ...I..'

- ,

.--;', . ,.' ,-;;! 1. . . -1. :.- .

-..,...-. ..:4_. I : 1..,:...:.; : '

...

,,.

h-. . :-., . . :-. 0.: '

r

.,I I : ... . -1,.. .. ' . I : . ...: -iii 1 1.1 ...i14.. In . III. ...:: 1.,. .t11 . :' ,

,...:

..,.

...

'

-..ii. 1 "

..1

.._ . --' . . ... .-. i Hu I-4.- lit' :,:: '.,. ' : !; "I' 'II' -nit 1.-1:1 : '.t. ' :: ,,, :: i ... .1. h.:A 1.:. il .' , 1 1 11 I 11

. 1,

1 1 1 -- tt:-; .. -it: ". .-. .:;.: --: r-, -!..1; . 'I Oil. ,, I ., It,. . . .. . . 0.. .,. .. 1:1 'ILII" '.'t ',' ' 1 " I" l' ' ' ik:, '. ..; : -1...] , :. ' 1.1 . 4--.4.

'UI'

I I , . , . ,

:'''

'I*

... ..

I:

A: '.'

r

... ;' -: . ,,,,

...

..:! ::

...

. . . . -. . .1..

.,.

,7 -:I. :. ,.. 111; ..,;,: 'Ili :WI [ ;1; :-1... tot . :

;t:

; 1....:. .1 :...; 1 :',I I I :41 i:;t :,': Ey.. VI: : : :* -:. Lr'-`1,:t *-:-t,. !IP ir-;;;- ..j. .. 1-'" ,1 , ,,, 1 :::: .1; , ...rp,4 . ;,.:. ''''-'

4. :,

' - -..---.1". . . ,

-'''

,. . " ': ,. ..., ! ::: .1: 1 .:. . : ,2: .,

....

i ill: r:I. lii r,f :,,,

1

1 L;, II il: ,.1. 11! 1.11 ....; Al I I.'t .4.,:. ., :.i !...: I ''... HI . 14 [1,. 1 I :' ../ ; ,A, t t . Lt/j1 ,. ,f4e, 1,": ... :. ..:, -' ,r, .,./ -: ..: ;it , --1. - '.: r . ":'1 -,i 1:', .::. .11 ' . ' -' " I

-I! r ' i . ...: ' . :":1 ' .;.; ,, ..:. ; . *"... :11-: : tsi. ... .. . , ' I I. : ., ii ,!.;:....-... l',. .1 L..] l! ,./. .. 1.. ''. / ...it. 11:. 11! ::: . . ... it' ... ;. .. ... .:1::::.. . .., '

..

: .. ... ,'1.1 it[i 111 :4'1 ...! ,1. ;1.! II ; I! il: 11 111 I II !II :".. 11.

,.. - -1'

.0+ :1;11:14 WI l' ,II. ' ' . .., ;:. . ,,, .. . , :. .

"" '

.1 -".. 7.7: III ..: . .* '

...

II ;Li 1111111111 `rilt

III

iii' i

..

1

,, III' i'" !I: ::: 1 :_i_i_i, ii;. i1 .,.. : i'!i ii , . :J.!, ,1 ...-1.1 1 1 . .1: ... '611:4k. :; -.0 1 L. .. 1... ..i ::t: ... 114]. . :.: 1.-... ' .,. ..; ,

...

.._. .. . I,. . ,. ..1: ...; ..2.. . ,, .:-' .. ,: :11 ... :'-11 1 "L --t ...

;:.

1" "

I--;

. .. mt,.. . : .. r :I. 4 ,.., ,..i., -i.,,.:

'

!i-..

h.:4..2 t ... iit ,.,., :In AI "I 11.' !,!.. . di":

,:. 11

.i: 11 .1 : i 4,.. .:i.1 ... ..

t A

.. 1 I

...

. :1 I ... ".., .... :1:1 , :;.: . .. . .ti.

-: ; - i ::: :".. ; -tt ir...; . . " .,

,,-II ,i.

..., -: 1 II ri.1 .ii - ..,. 1..1

-....ir

.. i . : ;'.. tt,' 1" tt ... '1 : :-.. .il. :: ' 11111 .. . 1

11.1,11inti

11101111

; :

1

.:

11,,:,.,...

Mt

;"'

I,.. 1 :, 1. ... . .. ; 411.:: I ....,. ;III I ... ... .1 1 -1 1 i: 1 -.

1 1

...:: III-I ,: ! Ft -tit. ' I !! P ' i , .. i , IiI: a I. ' : I :;1 , , I :: ; . :.' , . ra I 1. ..; .. . I ' ', 1 IL!: :I:. :I;; :11 ,1:-; 11: i .: :1-, ,!: ijii , 4 t, , ,, _. , 1: ri.! . i,:,..::::.:. . ..I.;: ,....: ' ':'.., ... ,,,.. ,i;.

..

.,:j:.,:: ,.1 ; .11' 'I"

....kk.. lil

1

k

p, -"-.-. I . : 'hi ,r1 "1 ::::. ir: :::. :: :. iii .1. "IA i

if

.0: ...Jill: I; ,

,,...m

4. ;1

1 i

.f: rl 1.1" Ill ill I 111: t , r: iiii !,

-1

.: t ..../4 ,r1-1: ... 1 : T. : in

6i

4..,

I:e.y4'..I.,lIl

ttr.

-,...il:

_r_, . 1.:1. "1" ii.:ii:i. ',17; .. .:-1-11.. iill ::: ':.:-:

.'.

...

'1'1 11.1: i!:. ,... ;;; I. :1.:I. ;1.: 1: ht: l' :!44 ...ii :1. 1::.

.,

if! ,. . . . . .

" I:..

I: ;;. r iii! .

/1111

i: ;Hi it i3-. : I . ;::: :tif :!11 IP

ikitt

=LIU

Lill

'11.1 . I." .:Ii .. 2.:1..1.4.1 1.,:i I -

,...,,,.

111

...:ti.:-.::1 1.f 1 ./.1:

l'.

1 :i: _ :ill; I ' ':; :O.

111['

1:[.. r1: :: : '.: ':' Lit: 114

,fr

:::':'' ::.' 1::1 #1-1-1 ' '

.::

1I '11: 1:": , "L..

..

fu. .,.. I , i, I :::i . : . Li . _pit , in; ": , L., 4.11-' L..../ . 1

I.,.1101.

It:: [II pink t

ill

:intim . !!!!

if

!I dil tf.; l'i-ii; :

..

"..1. : : i'l ! : 4u. II III III

1 1

f-:' .

i

, .. .11:1 .-:.111 11111111Wing.11111;1:2111111. 11 ...4. "I'111111.

I

-1 LI '...' II.1 11 if'!! .:i.. '.:-.4-.i 1..!:i _.1-:: . :11-:-,:i ti: 1.1 I I I, .:.::!," :1'.1i: Ili i 1... ' : _:... , . : 0

-al': : I. 1.

' i,., ;11

i

. .1 ...!, . i' .:,. "

h..'

"" 1.

:'11

..:1 il ::. . ,1 j , . ,.. I. .1. ..!:!...:4 Ail : :1 .III ..,. 1:.

IffillifiNilla '''

. " .4.1

:.... T

,I", . ' ri:: ,' I : 11 1 il 1111

1:

i tt t 1 4. ; 1: 1 , I if , .t I 1 ',I .., . 1 1 it,. .. ; Ilii Iii It o 1 .iil i+'4 ..1 LA. i[ii, .. k "11 i: .I.! 1, .: t:-. L. , :!, ::-.. .:1: I!. ti--:: t.:. .. . Hi .11i.1, :, I .. i .] :i :. I / 1,II

"I ...

dii :11 It.' ',/: .!!, Lk ::;: ..,; !III ;11_ :: 1 1::. 4..-4.1 :", 1:'. 1".; I ..t., .:p 1_14.! ..../.,_; : 1111 in Iv ,.t: .;'. l':' ...t .! ,1_/ ...1_,4, .. ,,:t ::: ;-,: :.' .1 . : ..

,.

: .:'I 1

....

...: ttr.

II.

,

...

: I': ','.'. '.1:. ' ; ', Itt ::, , : :::: - ; L; :; 11; 11.. 'L. I ': i. . 1:

-

.11:---.14--: 1:44.1 _. 1 '1: I.' .;

NI

': I ;" i 1. H :.

1.71.

11 I : 1 1- . : " HI i i . 1 " I ".." . , : , '11' 11 ., . ..h. ' 'il' .'1..1.1 ".-.91 '1 . .1 1' .11I ... :....: 1 1 f',.. :. . t: -:1 , , ... ., ..; .: 1_ ,` iy: :..,; ::: 1tri t: ; 1.1; --M :'!., :,,t 4,;,"; i.ii ,, p.: ;,.. ! -di . -.4.1,

-. .'. ii,n-, -A 1:11 s-: 1:. 1 :1:1 :; . :, :it ...-4: 1.:: .-; I . ., Jr, . It T Arti R --I

II

".. ; : ... i!" . 'LL,:ii L_. , _1_,. I iti.... i.:.! I: ji 11 .rii , , . -.i.,..1,!II ,..t,:fil 011.. .:;...,,,.. .'t !..:...i..; ,

..

10, ...slit ,:: ...1

.W

-. _It . I, :.: .. . "I' I -, . .' :.. ' . /411 :::: r. .. 11 . I: . , . , .. . ' ':I. .11i :_::: rii, .:-. 11,. . ,:i.; II , :.: MI i 'i

. ,

I' .- " I ..:, .,, :::: . : ; t...1 . , WI 1, . 1.11 '41! 111 :;;/ . ..t -.. ' " i...1 , I .I. -. . . 1. ; . ..I ...1 -I: F.,1 '.. :... : : ,..: .... ,, .. .,. . Ij . I , .. ! it I ' il!' -11i IIII t; :' . :t;'

(28)

modeop.:, -,.,4tril.,vr7 1774 A

us Ai hrtiel

2).v9e,... /Yr.

'6(6,1R

4, 1V6

R

, 7 -.2 5- 6

r1; I.

1 I 7

2 3

t 56 78 910712 31

,q1C/7.411/7 I

;

De schAxeiingen binnen de. wi4idineer.

: v

f

.Lpriaieon Kb -Aeothb: 3081978

4nerf.schaltzfn_9)

i:33

°-17-79

14,9K. .15 /70' ;.7VTX58 1

1464 E 41

F,aof t ow .e,f7c°roicie trzir

fre/nojeschwirid:ykei;

kori.sran! .12

005A/0,6W

e/754;,h/e/Aviders i,;;,-/+1/4rap;o4r1 urry 1.51cdziererbiiniun, - ,4101/:9,

52ec4-er6eleyeinyirirlerinehi,'

eizurrg

' :+*,:?;Z ary .4'

ohne-910

_ .

1,6,171:

(29)

Nr. 1455... Nr. 1464... (Nr. 1465...)

27

(30)

De mee'tschakeling waarmee,geijkt.werd:

Cs3

Fiquur' : De aprongrasponsie van de cupanemdmeter

FILTER.

V EVs]

4,9

/15

(31)

00:7

CI: ;II .., ; , l',..., I II I: 1 1:1i , ' Iti :, .._, . itt ":1;

.,....!

_ . : . . ' ,. : . J' I..,. ' 'I' 1

I.:.

I r.:I 11 . ::: 1.i : :i .: :',1 J.:, -: 1. C.11:1:1 : . .

II

.. ... .

-_ ._... .._ 'I ! 11, :10. 11:".

:.2 :viiii

l'i i!' lc : i: I.,.1 -,, li ; ;.I 1 i .:1.3: ...,i: ' ...r. -:

4:;;

. kok : :;; _:I ;.; :-:-r-17-; i. ; ::. :.II :I:: r; : -"----!I': : :: !I 1

V

; . 1: II ! ' . :::: .. : 1:: r:: . : -11 , ....; r . ', :I ; ..; ; :1 -, 11 ; ".; : ;I: i ! 11 / ; ; il 1,I 1 ',1 ; 1 , i 1! i .1 I Fr: 1 , / 1 ; 1; : i'i: ITTF., I: :::; 11,i, .144_41....1::, : : ; ; :r1 ilf; 1 il, 1, it 1 I,! ; 1 : ; ::, .1.1:. ;::; ::!: i,. . : : . -i-r-. -, .1 -ibil r trti ' 1! i i 11 I I--1 1 -ii , .' '1! _1-1-' "....[L' 1,1i-j1.111" 11 :.: 1':' .... .... 111 1 1. 1 , I ! I -t-11 ' "..1! Ill; " 1.1 ' :1; !, : L. -I . IT' 1' 1, '

i

F r 1 .1 i-t 11 Tir.-i, t :: i ,.t ., z 1 li :

,;.*

. liti , 1 rr 1, lIff _... fl [ 1 rill fd 1,1 II! it t i' t ,,,,...:1, :1:: :::: ;,..,. ,..,. I : 1-.-, ' 1 ; 1 Ili '-:t'l-ti-ri ; :: : _1-! ! il-': 1H i't: :::i '' :F..; t:: 111; :-. ; - . I 11 i W[11" iL i il 1111 t

4

(II.: ' ll rd.r.11 ! 1! ' 1: 1-.1t. Ili 11:1 1r1i --.. Li!: :::: ... 1:1..: ::::

....

1

.

1.,

111'f I-41 1 i. ; I i 1 :1:: ..;.... :II! :::; i .! . 1 1 , . . [-I ' 11 ,17;71 1 ij ;1:i! 1 111.1 , 1 .111:ili ., ! ii !/-I I, t -.1-11 1-11 if, i 11 . II -:1 I [ :1;1 . '. 1, I. ," :I I 1 .I !till:ill LL1.'; 1,1- t''' !II: P I..._

'''

.. 1 i : I , ,L11 . . , .11'.' ! t I 1 IP 1 1-: i 1 id ! I , :,-7.,-11-: III . -HI! i t. i -I: 1 i ii li ;Ilk ::: ... iii'i ..'i -1. ;Id :....! . . . ;.... .

--:t.:. i ' 1 ' : i

il

ii 1 I ril.:..s...! ... 11 1 1 ..L ., 1 'i , . , :1 : :: .... . Tit!' 1 il-i; 1-i: ,,'' . !:

414-...4,-7717

ii i

.., ..,...,

.. .. i 1 i , 1 -.T-i 1--/, 1 , 1 . iii i ifi ., :1 ,.---i-i

'

1 1 i. ,:r.-117, * '.1.. . ' . . : 'e .. !;11, 1,11. 1 1111 !! 1 111,1 ! ! 1.1 III 1i 1:,1 IF! . 1 r 11111. .1

ill

! i ifil 11:1 ;:t, iiii : ....: .._ ' . .. ! -; i . -ISMZIL' . , ; ' i I ' . I .i 11 , 1 1

Jr

;:: I. !it ' i',r-1.01 ; ''' -1,, 11 ' 1, 1 ' :: I :P.: . ... ',.... . _, ,... i,i'' .; i i .., . . ,t 14 : i

4. 4

, ".:1 it:, 1.',.;.: t 1 itti .. ' n in.':

''':

..

.. . : -:-,-. -: -i-t-r-;-:I : .

-.. - , :, : 1 i ' ..,. -:-, ' -:.-=-1-: c :;... ..:: - --.:: -4:.1:1:i:: :;!1

(32)

(33)

- - ,

A

_PIETERhr

- .14

31

.v

CI-7r

3

Figuur .11: Het dubbeld .tbeteiltal van de

-;tliprotor,

tegen etunnelsnelheid v

(34)

.

(35)

(36)

(37)

14 2 . 3

27-4-21

P-iErEt

A I

,-76reg

1%-/ ^WE

_Cm-/13-70.

_ - 4

Figuur 15:. De ijkgrafiek van het wijzerinstrument in de 'TH=rUimte tegen de- tunnelsnelheid.

(38)

Flguuz. 16: De ijkgrafiek van het wijzerinstrument van Energie Anders

(39)

WTEA

Figuur 17: be hardware van het windineetgyateeni.in Hoek-v,an Holland.

Figuur 18:. De multiii.roner,plus desctopca1culator

'

-r,LA,;.1a-s, s:i _.:4414.A.;-:

KLo

1"17-62 r.-Ac E.;::

nl.,7ER'Z f)-Ce

(40)

1.nd*pwsd:.andHdi.rooton :A

PATE11.1014?0)0

TIME, 11400r00

(41)

60 ima 1g

13011

oe gag' gui

satyr].

uoo.tp'pasta.

peitscIspt:41.1474,4::

(42)

en meetmast Al.

.7iguur:2 : kot-Teiatie Van de, gemiddelde Nindsheiheddri-tussen

(43)

-_

Figuur 22: Het rela4eve verschiL tutsen de gefiiiddelde wffidsnelheid

de.molenmast-'en-itieetteet Al ale.

.kurictie

vari'de windrichting

(44)

-2

bIlAndspoec.1 onc.I ci61.am

DicrE:

1.6: 10: 80

TIME:

Figuur 23:

(45)

20-wind.-0. 1

\ I

66P7/DDEcDe 6.//,./DroistkE/.0

V V

Ar I PI

Figuur 24: _{De turbulentie-intensiteiten afhankelijk van de gemiddelde} windsnelheid.

-

43 -4 4 44 4 4 I. %LI 2 s4j

L 2

c.0 itz .4 4 .4 * 4 *

4*

* 4 4 4 4 * * It 4 *

* *

*

,4

4. * 4 .4 4* 44 * 4

.

4 4 4

*4

4 4 4 4 * 4 4 _{4 4} 4 4444

44

4 4 4 4 4. 4

4

4 4 4k4 4 ' 4 ₄

4 4

4 4 144 4, e44,44 ii. 4a. 4

444

*4

* 4

44. l' 4 * 4 41' 4 4 1 4

4

4 4 4 41 * 4 * +

4

4 4

*

* 4 4 4 4 * 4 * 4 4 4 4 44 4 4 4 ₄ .44 4 4

(46)

10

Ilgnur 251:

(47)

(48)

1.00

0. 95 0..90

0.85

4

iguur

-1Ye wincisnelheidsverhailding VAi

ea ea ea is)

N51 4

rn _,m 4 4 4 4 44 4 4

44

4 4. 4

(49)

0. 35

LI

_Z

0. 30

Figuur 28:

De turbulentie-intensiteiten naar windrichting.

5 Qa _xi

0.25

0. 20 O. 15

0.10_

_{0.05_}

_0.00

* 4 -* 4 .4 4* 4 4 ₄ 4 * * 4 4

*4

4* 4 4 *

41

*44 4* 4

_*

.1 4 4

_{* *4}

4 153 t53 .cv E2 in t53 CD *-6 ea tsi v./,J 'P c #-E t51

_z

cn -4 4

(50)

48--typicail[ tipvane behaviour,

0.5

.solid wclldiffuss

(51)

cha'racteristi.cs.. 49 cha'racteristi.cs..

-illimerTitoose

I attud 2

1

AooRS'AIEPE

-

A

Figuur 30: De plaatsing van de twee rekstrookbruggen en schakeling voor het bepalen van de axiaalkracht op de rotor.

t==1

(52)

'AT.=

A

171

[13

A C)

A I:4-7 A

yEla

2

_{y WFAcToitteAl}

6

c Et]

BC'-3

c[2-3

Eo,

-tiv VG,E/k..

1/1

o0 #4-7.3

DC1]'

ti3

[23 e71.).7 a 7:

Felt&

e 6../

rJJ

DEm]

C

3

2

CI

[2,

17

g Co

2-0 ,z-3

2-C2,

E1,23

.D4TA

WO 66'

gEs)

zD,t-i

-Figuur Het stroomschema van het gekonch,tioneerMeten.

ivotria..1 1\15-03

t

(53)

Inhoud:

Frequentieverdeling in procenten, KNMI. Histogrammen hieraan ontleend.

51

(54)

' -51ATION'' -K V . YOU. -.). KLA 55E ' VAN ..30504 1414 , 010 040 MEE ..1

-:el

1 36 '6'2o 37 . 3 1;21 ,1.18 4 3:16 1.19 5 1. 4,4 ' 1.15 1954 11 M19 PC 6 . 1:50 .7 1.. 21 ' .aa a -.81 . . so 9 . a3 :41 445a EN s 10 .54 . 24 0: 0:0 t/14 0.9 11/5 11 .40 17 12 19' .11 1! 13 .06 .04 1.0 1/H 1.9 M/5 14 .11 .02 15 .04 4 ₁₆ .04. .00 .03 :18 . 02 . ..01, . 18 T. NR 330

.E1 JOY Art E

41.' VER.1 VERANOERLIJPE 1/4 OR !EMIL NG .,. . 1,114r,. WIN0511LIE: -AN IA 0 AARNEM INGO% 30148 A A'actAl EkE8CNOE wAARNEmlisictit,:. Saac

...

_,1 20 ;, . .

REAkwENT 1EVEROEL'I NG :( IN' R.90C.

VAN OE MINOR 1CMT IN G EN -5NELME 10

. , -LENT( ,

MINORIC'MT IN

050 080 110 140 110 200 230 260 290 -320 VER. 070 100 130 160 190 220 250 280 310 340 sTIL TOTAAL 06 .07 -. 03 . 06 .03 . 04 , .04 . 04 . 04 . 03 2.17 268 s 53 .,52 - 31 , . 49 . 38 .23 .27 .40 , . 29 ' .16 . 28 , 4.8 0 .89 I. 38 . 64 . 92 ....81, '. 45 .60 .79 . 85 .1,1 . 05 -9.8 7 1 .12 1.62 s' . 71 I. 10 1. 10".' . '. 68 93 1. 00 . ea :89 'tz. '.7 1 .17 1.6 8 . 86 . 95 . 98 . 87 1.09 1. C2 . 77 . 89 12.6 3 92 I. 76 .63 . 64 . 79 1. 01 1.31 . aa .66 eh 11.4 6

90. 94

' . 50 47 67 . 91 1. 513 . 94 ' .55 , . 75 57 '.74 . 34 .',26 .59 . 94 '1.62 . ae .54 . ao ,.28 3O .13 . 11 .17 .'56 : 1.51 . 60 . 49 . 64 . le .18, . 10 . 07 . 34 . 69 ' 1.56' .47 . 48 . 5.7 10 , .12 . 06 . 04 .20 . 58 1.29 .,44 . 44 . 34 05 .03 . C5 . 03 .09 . 35 1.13 .,34 . 29 . 24 .04 .01 .61 .00 .05 .31 .94 .14 1 21 .16 .02 .00 .04 25 .75 . 11 12 . 10 .00 .01 15 .48 07 05 . 07 .07 .22 .03 .O5 . 04 .01 . 10.98.,'. 8.51 6. 85 8.85 4.16 , . , -.00 .07 ..21 .02 . 05 ' o02 .06 '.12 .02 :02 .02 .01 '1,04 .01 ,, ..01 .00

-.01, .01

OE EN of. 1.1 iNcsmiL

10 z 1,JN GEHL IJOLLD OVER 10 M INUTIN R014.0 RE! HC LE ULM

. 10.8 5 z 9.42 6.36 ki 1 e .25_1 I . 1.48 .08 46 .01 .0.1 - 1.0 I. - .84'24 15 72. 8. 21 ,61 Ki -; :7. 49 ,2 50 100 tr.Oc . NAAR ',KI/NDER 0 AN 0.0 05-r, 21 22 23 24 ..

(55)

1

GE 141NDRICHIING ER OE HINCSHELHEID IIJN GEN.!

00E10 OVER 10 MINUTEN RONC HET MILE UUR

FROWN' IEVEROELING ( IN PROC. )

VAN OE MINOR 1CHT 1NG .2011ER

MINURICHTING

EN -SNELHE 5 TA IICN . HOEK V. HOLL. VAN 350 1/N 013 KLASS( 020 040 050 OTO 050 100 110 140 170 130 160 190 200 220 230 250 260 280 290 310 320 340

VER. STIL IOTAAL

STA T. KR 110 0 .03 .02 .05 .05 .02 .04 .02 .02 .02 .C4 .05 .06 2.22 2.64 T IJOVAK 1 55 4 T/M1 970 1 .32 2 1.08 3 1.52 4 1.70 s 1.79 .33 .96 1.56 1.10 1.05 .57 1.24 1.18 .78 .14 .63 _1.41 _1.64 _1.32 .78 .31 .40 .39 .60 .64 .88 .65 .81 1.17 .51 .60 .. 74 .37 .39 .77 .20 .48 .71 .74 .. 79 .27 .67 .99 _1.35 1.72 .34 .98 _1.41 _1.48 _1.49 .45 .99 _1.19 _1.05 _1.01 .40 .93 _{1.26 1.19 1.08} .42 5.01 .05 11.12 14.12 12.56 11.58 6 1.59 7 1.16 8 .76 .89 .52 .24 .13 .37 .20 .18 .29 .57 .11 .16 .46 85 .74 1.94 2.23 1.41 1.14 .84 .70 1.08 .90 10.26 8.47 KLASSEN ; o: -9 .67 10 .44 .25 .16 .05 .05 .04 .01 .07 .02 .01 .04 .06 .22 C2 .03 .18 .C1 .03 .13 .66 .52 .42 1.77 1.80 1.59 .92 .93 .65 .51 .56 .43 .53 .47 .39 5.85 5.41 4.15 0.0 T/M 0.9 11/S

I:

1.0 1/H 1.9 M/S 11 .30 12 07 13 .02 14 .01 15 .03 .01 .01 .01 .00 .00 .00 .C4 .01 .02 .01 .00 .32 .29 .11 .09 1.33 1.09

ar

.41 .46 .26 .22 .18 .25 .26 .16 .14 .25 .18 .15 .10 3.0C 2.18 1.49 .94 Eta. .05 .25 .C? .06 .04 .47 16 IT .00 .03 .19 .02 .02 .01 .28 18 19 .00 .00 .02 .01 .13 .09 .03 .01 .01 .00 .01 .01 .21 .1 2 20 ..00 .06 C1 .01 .00 .08 .01 .01 .01 .00 .03 0.00 21 NIL V OORGEKOMEN 22 . 00 ..01 _.00 .00 .01

M AAR PI NOER DAN 0.005 1 23 24 .00 .00

'at

.01 .00 .0c

VER.: VER AN 01 RI 1.1 IN OR ICHTING

11.48 . 6.93 4.64 6.53 2.112 3.65 5.62 7.11 1 8. r1 12.06 8.69 9.02 2.68 100

Sill:

WINOS 11 LIE MAARNEMINGEN: 30 11 7 LAN TAL OKI 8REAENOE Id AA RN EM

(56)

.. . . , . ----, ..

4.11-CORICHTING

VAN 350 ' 020 .,. 050 0430 110 1.40 110 200 250 5 li,T.ICN TIM 010 -040 ' , ' .07 0 .1 00 130 , 160 190 2,20 250 V. MOLL AL'A SSE . , . 5 IA T.NR .7 3.10 .-0 03 03 . 06 . 06 07 '. 06 . 08 02 -; .. ...27 . 33 - .79 1. 30. . 72 75 70 . 31 . 23 . 19 . 25 . 19 . 48 6 .5 1 2 ;.'52 ' .68 1.80 2.61 1. 38 1 .,42 36 . 65

19' '

49 ... 46 .'42 03 1 2.2 1 3

' 535

1

f

.'3 '.-9 2.55 .-. I. 32 32 2. 00 . ao " . sr . 52 . 41 -30 12.9 5 I IJOV AR 4 .50 ' . 64 1 08 73 1. C8 1. 38 1.115 1. 06 .63 . 59-.39. . 32 11.2 6 ., 59 35 .,78

1. 15,' 65

:97 I: 67 I. 00 .53" . . 83 . 44 . 37 9:3 3 1954 T/ MI 9 7.0 7 .50 29 43. ... 59 :2 . 92 1. 55 1. 37, :45; . 83.. ,.. 45 ,46 8,. 75 . 7 . 43 28 33 . 32 , 58 . i. 11: 1". 35 , "..+974:, 1-. 06 ' ,. .52 . 45 760 . .. .-0 28 18 .16 -18. .. 12 -35 . 83 1.:00t. .-80.. -: .88. .'54 35, 561 '.9 . 25 " .,12' 08 .1 2 08,.., 29' 66 I'. 07 '' :97 -1'. 00 . 5.6 . 17 5.56 RI.A55EN1 10 . 21 .03 4:02

04 .

18 . 52' -. 96 ' -84 .:5.7 . .36. 4.68 0: . .-: , 0.0 F/M 0.9 11/5 1,1 . 18 . 05. .02 01 . Cl 10 28 . 74 :-7,6 ''. 63 , . 44 24 12 . 16 .0-4 '. 03 :.00 . 06 24 . 59 .66 48 . 42 19 1 : 13 13 . 02 . 01 . 00 02 :12 . 31 50'' ' ' 37 . 30 16 1 ..0 1/14 1..9 14/3 14 . 06 .61-_. 00 I -'-. 01 . 06 . 33 :3 8 ' . 27 . 22 14 15 .05 ..00 .00 .01 .02 .15 . 20 13 . 14 .08 -!WEI: ,11,,C3R0E.ROMEN '22 110A-6141 POE -2E Ti .0,::0 05 2. 24 25. UN.: --= V (RAN OE RI 1,J lIE' ,WIN OR ICMEING'-, . 5111:: -, . AA011,41. INGE N 30772 AI 1'.113hT'ERECENOE : 44.fiNEMTMl.i. (6,.T5 t 16 .04 17-: di' , 18 . 02 01 . 06 . .-, .. i -. , ,. , , '...ti,:q..!.,' . ,,,,,...i .

1-...RiAti( NT I E VERO( li IliG ,C1N :PRIX

.5. V414 DC 14 1NORIC MI IN G. ER -;,'514ELilE ID" .. , 1 ' '. ..' ,.:4-IERF,ST , c,

-,..,'.1'cf,-,

, . 'OE WI RD RI CalIVG (N OE Id 11..0

"IEL 4E10, ,21JR.''G (81100E LC,,-.0.VE R .10 PVIMUI Ei,/.,RONC

liE 1, ME1.1 UUR

-. . . - ,--. . . . ., . , . . 260 2.90 3 20 V,ER 2 CO 310 340 3111. TOTAAL . 03 .04 04 2.10. 2.65 01 .., 10 .22 16 .... 12 . 04 .03 .11 .. 14 .08 .16 .05 01 . 08 a 12 .06 10, .06 01 .03 .07: .06 ,. 06' .04 .00 .03 :03 . 04 ...-. . .02 - :,02 . 00 . Cl. '.. 00 . 02 . 01' . . 01 01 ,. ,.... -. 01 .'00 coo, .01 ...01

-.,0

.00, : . 62 . ....,00 .-oo. oo -.; ,. 01 . of '. or .01 . -. 00 -3.4 6 2.8,8 1.9'.

to,e

7 Cz, ;26

'

.06 :0 .03 .03 0 -7'. 35 I 0. 67 13 08. 12 08 9. 97. 9. 60 6. 61 4. 67 2.61 100

(57)

OE NINORICHT1N6 EN DE NINC5VE1.;E10 71.04

GERIDDELD OVER 10 mItiuTEN RONC NET HELE

UUR

VAN

350

FREK:IENIIEvERDELING (IN Pfi0C. 1

VAN OE WINDRICHTING EN -5NELKE 10

NINIER

W INDRICNTING

020 STATION I'm 010 040 050 070 080 100 110 130 140 170 200 230 260 290 520 VER. NM( V. '4011. RLASSE 160 190 220 250 260 310 31.0 SILL TOTAAL STAT.NR 330

t

.02 .04 .11 .15 .05 .07 .06 .04 .02 .03 .01 .02 2.69 3.32 1 2 .11 .36 .35 .78 .69 1.32 .93 _1.92 .39 1.00 .48 1.03 .44 30 .17 .21 .18 .18 .25 4.12 3 .59 .85 1.57 2.42 .91 1.08 .51 .36 .40 .42 .37 .03 9.56 1JOVAK 4 .54 .79 1.30 .99 1.36 .79 .69 .65 .41

44

11.66 195 4 Tn11970 5 .42 .56 1. 30 2.12 1.48 .96 .82 1.15 1.11 1.40 1.37 .99 1.11 .68 .83 .64 .79 .43 .67 .48 .56 11.4 9 11.01 6 7 .39 .42 .41 .33 .91 .96 .95 .47 .65 .36 .ar .61 1.50 1. 23 .85 .76 .6a .50 9.81 ((LA : SSEN 8 9 10 .30 .22 .17 .21 .11 .07 .37 .32 .12 .21 .11 .08 .22 .ca .04 .46 .38 1.13 .96 .83 1.17 .99 1.19 .85 81 .80 .92 .69 .64 .03 .56 .61 .49 .37 .29 6.51. 6.21 5.5 8 0: .16 .56 1.08 .80 .60 .50 .42 4.61 0.0 11$ 0.9 MIS II 12 .16

.t5

.03 .07 .06 .02 .07 .04 .02 .09 .04 .45 .76 .61 .53 .45 .27 3.48 1 1 13 .09.09 .04 .01 .01 .02, .34 .64 .64 .46 .45 .29 3.12 1.0 TM 1.9 14/5 ET.I. 15 .07 .04 .03 .01 .02 .02 .01 .14 .11 .12 .45 .29 .16 .45 .42 .26 .35 .26 .19 .29 .18 .13 .20 .16 .10 2.05 1.5 4 1.02 16 17 .02 .01 .00 .01 .01 .00 .00 .07 .18 .?3 .13 .09 .05 a a 18 19 .02 .01 .00 04 .01 .15 .05 .16 .05 .13 .08 .10 .04 .05 .02 .66 .29 20 .02 .04 .04 .07 .03 .01 .22 .02 .02 .04 .04 .01 .12 0.00 21 NIL VCORGEnONEN. 22 .00 .01 .00 .01 .01 .01 .05 ROAR riNDER 23 .01 .01 .03 .06 DAM 0.005 1 24 .01 .02 .01 .01 .04 25 .02 .01 .00 .03 .02 .01 .02 WIN.: 26 VERANOEPLIJNE 27 .00 .00 .01 wiNDRECNI INC 28 .00 .0C TM: INDSTILIE AANIAL 4.17 4.75 9.16 10.90 5.49 7.48 12.C1 12.19 9.79 8.68 7.12 5.30 2.97 100

NAARNEMINGEN: 30100 *ANTAL OATEIREftENOE AA 171 EM 1NGLN:

(58)

STATION HOCK V. NOLL. TOTAAL .03 STAT.NR 330 1 -.28 2 .69 3 .97 11.1131/411 4. :98 5 1.06 1954 1/N1970 . .99 ; 7 '. 81 .55 03 3 -9 .49 ILASSEN 10 .34 0.0 TIN 0.9 13/5 11 .26 12 .14 13 13 .07 . 15 03 1.0 TIN 1.9 N/5 14 .06 ENZ. 16' - .02 17 -.01 5 17 _10.70 _11.98 _10.54 9.91 8.55 6.02 4 531: 483 . 5 2.59

1.r.

1.24 -.58 .!54 434. 18 .01 .00 19 20 .00 .05 .04 .02 .04 .02 . 01

02

.01 '.01 . . 0.00 21

wEL VOOR GEIONEN.

22

- .00

NAAR NI NJER 23 DAN 0.00 5 I 24 .01 .01 .00 .01 ' .01 ..00 , .01, .00 .613 . :00 .01 .00 25, .00 . VER.': 26 VERANOER L I JNE 27 MINORU 34 TING .28 5111.1 IN 05T7.1.. LAN T1AL RNEN1 NOE N:

121137 A'AN1 AL ONTOREIVE:NOE MAARNENI 23536

.

'FREK WEIITIEVENOE111 NG, (IN PROC..) 'VAR OE

h INOR I CH'ING -SNEL ID. J AA VAN 350 ' K LA 5 SE o 1/N

OE NIVOR1CNT ING, EN DE. NITIOSNELNEID tIJN OENIODELD OVER 10 NINUI EN

RON0 NET NELE UUR

.08 . 3.3 _.03 12 .01 00 . ;OD 00 .00 7.83 6.01 7400 9.24 4./6 -6. ka 9.31" 9.93 13.53 9.64 7.28 . 6.61 2.69 103 2.82 260 290 320 vER. 310 340 571L .04 .03 .04 2.29 .28 .29 . 28 . 36 8 :869 .68 .61 .04 . 72 . 72 .93 .66 .72 1.00 ". 68 __. -1 :99 .63 .70 1..00 .65 .66 .77 .53 .48 .76 .55 .43 . 63 .,48 . 37 .49 .34 .35 .33 .25 .20 .26 .22 .15 .19 .15 .12 .10 .09 .07 -. .08 .07 ' . or ,. or :0 33

41N,DRICHTING

020 050 080 110 140 170 200 230 010 040 070 100 130 160 190 220. .03 .07 .08 .04 .06 . . . 05 03 03 .35 .ss ..a .44 .53 ' . 48 26 23 .85 1.32 1.81 1.11 1.42 2.06 .91 1.05 1.03 .90 1.06 1.41 :52 .: 251 .75 .93 . 8 1.71 . 85 1.02 1.25 .91 .94 .78 .83 1.17 . 62 .78 1.15 .98 1.09 44 .49,-4a

..

.70 .63 .71 46

64

1.07 1 09 1 30 . .28 .40 . 82 1.05 1.42 '. 29 .22 .20 .12 .25 160 .80 1.22 ' .22 .15 . .11 .10 06 .04 10 .06 .07 . .19 . 50 .87 . 36 . 76 1 14 1.-28 '. .07 .06 .04 .03 .02 .00 .06 .02 .01 .03 .16 .46 .53 .21

55

96

.02 .01 .00 .01 .08 .29 .61 .01 .01 .01 .05

22

.42 . .00 .00 .00 .00 03 .11 .23 '.f00 .00 .00 .02 .09 ' .21 .00 .00 :00 .00 .02 .09 14 . .00 .00 -:0011 0024 .07 .05 .00 .02 02 . .00 ;00 .00 ' .01 . 00 ,. 00 .00. .00 .01 .01 _{' .01}

(59)

3

C ;

lb

FREQUENT I EVEEZDELNG

W ND SNEk.HE ,

HCEW VAN HOL

ANC-AAR

1954 --

1971.

(60)

F

100 '360

I

(61)

59

-

7-lb

FRE QUENT 1E VERDE..PC

WINDSNEL HE:

i-1OEK VAN HQt.L. AND

(62)

44:

361d

I.

.

(63)

lb

FREQUENT:I EVERCE LNG..

W-INOSNE.:1:14

-HOEK- 'VAI*,,,,,110L.L,AND:', NTER '1'6't7e

(64)

BIAAGE 2:::,P1FPGRASMA7T.jSTING, EN

-DATA.:-'a) .Frograthma "Autbmatit"Wind Measurement'. lcr.Programma "Adthinistrati-e Windthetingen"

Data-uitvoer, administratiei'rogramma

-, .

"Zoekprogramma VermogenS-/windthetingen'

(65)

N../PrICTIPVG.Ehi

.

TLI

1 4.6

'6

. , ..d p "..CA-SSE:rrIE W H ":Al.n.

Mri) it

N MI M.:AIM

N1",wdlt '5(10

0 : d'i, 1:,; )<..'.'14 4'.1'.;:A*1. dC1:41:',; 4'; ''T.1:111'..."1Wr 1 k " r,011.- 3 t '6 1 n F (11/2 ; )#ftifl.;:

joo' .

t5P

"4: 13(.0 I.x " )1c

1.':-)3 0 K , 1'; 0 'I> ;, tys " 13 LOT "

f-if

in1

(11-'/-2)#1.1; if -0.#0 ;0

g11.1TI,MIT:"

"11EET"i.o11:14

31fxdA

121. wrf

34."Ufff,1110,1A1P.

100(10.5'ee./01G." 11,11:1ELP:':if

3,04gto "IAPElf

1.41; (.I;sr) ',BUSY A1115f_.F. , I , ." " .g to "1.41E :E R : IN-"; -;10r (0t, -('. )#

i re

144 1.1

0,11 041

.t5,,411 . '9 , 201 '0 1-41 7.11.114()..;,wA 1 B. w thV.

9,1.702.60

i

0, (1,

i

4,0, r.cfb ( 9 )

19 :

wtt) 9;1701.60, 211202.

70040)

't 1, 4.11..)

9 , 170240'; wt t.

0 ; wt i.

4, II

; rdb ( 9 ),.> XI 21 21

,Wh ,9 ;171)1

2 0.4 0,4 , 170 04 .1Wdl F 4

22 ;

wth 9 , 1 70 '60,wi 0,II,wn.4. ;

'; r.'111)-(

2 ;w it

, 1.7/ 0160,

1 010,110040:

4"

wit '9

; W 4 X): 4 :I:

-f

t

j

1

t

t ( (.100.010-).,'):1;,.11

XT. j 1>2:0 47 XI ii.', 4096 t.t)

J1

24)

f

i ( 6X:1: J.1') )-)A SE 1, 24. 1 ; -F,10 x t r., . 2 'It

r

r 0.1..

2

: n .130

;, Fr k K, if

F

IlK 0, r eW

. . T.1.; 1:14 0 ;:11 " (IN 30.; .".:3,11' Z . ;..1.1.11:i '';q1)... ft:11.0

"Fr

:t :32. -JI() ; en ".1) A I 6 1

o i

Fr 1< 3 cl.sp PER ?.'4.1:: 0 OT :1:41111E up

tr k

r I;Id F

r

71., Kt$ ,

(66)

2a

K -11

f r

.

for

1

to

(At j ;

I: I .2 :1 ) r O.

343 t-i I

r 11 < ; 4 .'55..;-f.t i (11132e!r (1...1.1 1 6 ) 4

A I Li, 21

-"1t. 21

; [Imp 2

if.

r 0>4.

I .1 (.20(r:0 Y:4.A.$ J )21:

1 , 2[1

r0

) (4. 1

nx i

; rve.x t 1%x'..(1) , n 2,..'01:1Q.--1

'V

I N , 1

IN,

1 t) 0,1 2. + V, 44

(xd 9.415'.61,4 4,x,ix,

, , t(N/ 0.)..; yi 0.x 0 y .auv , 5 4 61. 1,0 1,14 P I-.Y I'. 13,1

lb J".'.

II-. -4 . -. -. 'Li.' .14 I ....II) " erlII 2 (- -1 ; p 6n HI ofl 41, , :I _

fo r

I

i oN ;:p

'I. 4.. 0 I

I.I 1.-)?' n e x

I .:; I o' ,A) . 011x:1 0 31: fr ,

2

-I.,) I ) x , 4 -. . =

4,, I.:0

1.1.) "i-cl

r

n A " . '1 . lb.1

"DAlI

" ,Ki II, 6 I

"110 T " 7 x V 0 ,11 ; N ; 3. n y d x :,9 , I ,-V , 10+ V , 2 4.: ; x i,V, 1'1) .) i I :t N.; ". N

ill t

f-V,- I ; I 1)1.. p 1.1 N ;'),.+ V ,1111 "1-1 1)11 , I ) .1 ." -;,11 .1 1: V 1.1)1 " i4r) II .4-, or I I t..o. N ;Hi.1 1 1- ( Alb I f) 1_1 ) ,;.pen..;; p II. 2 1

to r'

I-I t g';.pd 1 1 01 x 1 0 II I r'.)$ I 4 , ; L I 1 :)=,;,11,1 p P t, t 3,1.3 I V', 1 ,; 1 h I "(4 1.1) (1'.,4 1u r I' I I on On; e.:,114;),