• Nie Znaleziono Wyników

Badania silnika spalinowego 115 C wyposażonego w elektroniczny sterownik dawki - współpracujący z gaźnikiem ultradźwiękowym

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Badania silnika spalinowego 115 C wyposażonego w elektroniczny sterownik dawki - współpracujący z gaźnikiem ultradźwiękowym"

Copied!
7
0
0

Pełen tekst

(1)

Seria: E N E R G E T Y K A z. 101 N r kol. 920

He n r y k KR Ó L

Zakład S i l n i k ó w S p a l i n o w y c h ITC P o l i t e c h n i k i ślą s k i e j w G l i w i c a c h

B A D A N I A S I L N I K A S P A L I N O W E G O 115 C W Y P O S A Ż O N E G O W E L E K T R O N I C Z N Y S T E R O W N I K D A W K I - W S P Ó Ł P R A C U J Ą C Y Z G A Z N I K I E M U L T R A D Ź W I Ę K O W Y M

S t r e s z c z e n i e . W a r t y k u l e o m ó w i o n o d a l s z e p r a c e nad z a s i l a n i e m s i l ­ ni k 3 w ~ s p a l T n o w y c h o z a p ł o n i e i s k r o w y m za p o m o c ą g a ź n i k ó w u l t r a d ź w i ę ­ kowych, k t ó r e r o z p o c z ę t o w Z a k ł a d z i e S i l n i k ó w S p a l i n o w y c h w 1976 r.

Ro z w ó j ty c h p r a c d o t y c z y m o ż l i w o ś c i n i e z a l e ż n e g o s t e r o w a n i a d a w k i p o ­ w i e t r z a i pali w a , m a j ą c y c h na c e l u u z y s k a n i e j a k o ś c i o w e g o z a s i l a n i a w y m i e n i o n y c h w y żej silników.

R e g u l a c j ę il o ś c i p o w i e t r z a i w i e l k o ś c i d a w k i p a l i w a p r z e p r o w a d z a się o b e c n i e za p o m o c ą s p e c j a l i s t y c z n e g o k o m p u t e r a s a m o c h o d o w e g o .

P r a c e nad g a ź n i k a m i u l t r a d ź w i ę k o w y m i p r o w a d z o n e są w Z a k ł a d z i e S i l n i k ó w S p a l i n o w y c h P o l i t e c h n i k i Ś l ą s k i e j od 1976 roku. W t y m c z a s i e w y k o n a n o p o ­ nad sto r ó ż n e g o r o d z a j u r o z p y l a c z y u l t r a d ź w i ę k o w y c h o r a z w i e l e p r o t o t y p ó w gaźnika. D l a p e ł n e g o w y k o r z y s t a n i a m o ż l i w o ś c i n i e z a l e ż n e g o s t e r o w a n i a d a w ­ ki p o w i e t r z a i p a l i w a r e g u l a c j ę tę p r z e p r o w a d z a się o b e c n i e za p o m o c ą s p e ­ c j a l i s t y c z n e g o k o m p u t e r a s a m o c h o d o w e g o . T a k i e s t e r o w a n i e p o z w a l a na p r o w a ­ dz e n i e d a l e k o i d ą c y c h o b s e r w a c j i z z a k r e s u j a k o ś c i o w e g o z a s i l a n i a s i l n i k ó w ZI.

w

p r a c y z a m i e s z c z o n o o m ó w i e n i e w y n i k ó w k i l k u d z i e s i ę c i u p o m i a r ó w w y k o n a ­ nych z z a s t o s o w a n i e m o s t a t n i e j , tr z e c i e j w e r s j i k o m p u t e r a s a m o c h o d o w e g o .

Wia d o m o , że s p o s ó b p r z y g o t o w a n i a m i e s z a n k i pal n e j w s i l n i k a c h z z a p ł o ­ nem i s k r o w y m w y w i e r a d u ż y w p ł y w na p r z e b i e g p r o c e s u s p a l a n i a w s i l n i k u oraz na jego spr a w n o ś ć . W 1976 r o k u w Z a k ł a d z i e S i l n i k ó w S p a l i n o w y c h P o l i t e c h n i ­ ki Ś l ą s k i e j z a c z ę t o p r a c o w a ć n a d n o w y m t y p e m g a ź n i k ó w , z a p e w n i a j ą c y m p e ł n e o d p a r o w a n i e k r o p l i p a l i w a j e s z c z e p r z e d jej w l o t e m d o k o l e k t o r a d o l o t o w e g o

W y k o n a n o o k o ł o 100 p r o t o t y p ó w r o z p y l a c z y u l t r a d ź w i ę k o w y c h i 20 w e r s j i g a ź n i k ó w - d o s t o s o w a n y c h do w s p ó ł p r a c y z s i l n i k a m i s a m o c h o d ó w F 125 i F 126

W -

R o z p y l a n i e p a l i w a z a c h o d z i n a p o w i e r z c h n i c z o ł o w e j r o z p y l a c z a u l t r a d ź w i ę ­ kowego, p r z y c z y m a e r o z o l j e s t q u a s i - m o n o d y s p e r w y j n y o ś r e d n i c a c h k r o p l i r z ę d u 5 (jim] . K r o p l e te m i e s z a j ą c się z p o w i e t r z e m d o z o w a n y m p r z e z p r z e - p u s t n i c ę o d p a r o w u j ą t w o r z ą c j e d n o r o d n ą m i e s z a n k ę p a l n ą [3]. I lość r o z p y l o ­

(2)

64 H. Król

n e g o p a l i w a je s t n i e z a l e ż n a o d p r z e p ł y w u p o w i e t r z a , d a w k o w a n i e m o ż e byó p r z e p r o w a d z o n e n i e z a l e ż n i e , p r z y o p a r c i u się na d o w o l n i e w y b r a n y m a l g o r y t ­ m i e .

W c e l u z a p e w n i e n i a m a k s y m a l n e j u n i w e r s a l n o ś c i badari z d e c y d o w a n o się na w y k o r z y s t a n i e e l e k t r o n i c z n e g o z a d a j n i k a w y d a j n o ś c i p a l i w a r o z p y l a n e g o . Ja k o i m p u l s y s t e r u j ą c e w y b r a n o :

- M q , m o m e n t c h w i l o w e g o o b c i ą ż e n i a s i l n i k a m i e r z o n y momentoftiierzem,

- n, p r ę d k o ś ć o b r o t o w ą s i l n i k a m i e r z o n ą p r z e t w o r n i k i e m i m p u l s o w y m ,

- t, t e m p e r a t u r ę sil n i k a , m i e r z o n ą p r z e t w o r n i k i e m na b a z i e t r a n z y s t o r a ,

- z, p r z e ł ą c z n i k a l g o r y t m u o b l i c z e n i o w e g o z m i e n i a j ą c y k r y t e r i a o p t y m a l n o - ści, np. k r y t e r i u m m i n i m u m z u ż y c i a p a l i w a lub m a k s y m a l n e j mocy.

N a p o d s t a w i e w y m i e n i o n y c h p o w y ż e j p a r a m e t r ó w w k o m p u t e r z e s a m o c h o d o w y m M A S T E R Sx o b l i c z a się o p t y m a l n ą d l a d a n y c h w a r u n k ó w p r a c y s i l n i k a w a r t o ś ć s k ł a d u m i e s z a n k i (A

o p t

P r z e p r o w a d z o n a r ó w n o c z e ś n i e a n a l i z a g a z u w y l o t o w e g o {za p o m o c ą a n a l i z a ­ t o r a C0/CC>2 l u b s o n d y % (Bosch) o k r e ś l a p o ś r e d n i ą w a r t o ś ć r z e c z y w i s t e g o

Te d w i e w a r t o ś c i w s p ó ł c z y n n i k a n a d m i a r u p o w i e t r z a % są ze s o b ą p o ­ r ó w n y w a n e i i c h r ó ż n i c a jest s y g n a ł e m s t e r u j ą c y m , z m i e n i a j ą c y m o d p o w i e d n i o w y d a j n o ś ć r o z p y l a c z a - z a s i l a n e g o z p o m p y e l e k t r y c z n e j (rys. 1).

A l g o r y t m s t e r o w a n i a d a w k ą p a l i w a d o g a ź n i k a u l t r a d ź w i ę k o w e g o je s t dość z ł ożony, ze w z g l ę d u n a k i l k a n a ś c i e i l o c z y n ó w i b a z u j e n a w i e l u p a r a m e t r a c h c h a r a k t e r y z u j ą c y c h c h w i l o w y st a n o b c i ą ż e n i a sil n i k a . Do w y z n a c z a n i a s y g n a ł u s t e r u j ą c e g o w t a k i m p r z y p a d k u k o n i e c z n y j e s t u k ł a d p o m i a r o w o - s t e r u j ą c y , o c h a r a k t e r z e c i ą g ł y m lub d y s k r e t n y m , d o s t a t e c z n i e tak s z y b k i m , a b y s t e r o ­ w a n y u k ł a d m e c h a n i c z n y t r a k t o w a ł p r z e b i e g ja k o c i ą gły. J a k o g r a n i c ę s z y b ­ k o ś c i p r z y j ę t o w b a d a n i a c h z m i a n ę c a ł e g o z a k r e s u d o w o l n e g o p a r a m e t r u w e j ś ­ c i o w e g o p r z y p a d a j ą c ą na 100 ms, p r z y c z y m u k ł a d s t e r u j ą c y p o w i n i e n d z i a ł a ć p ł y n n i e . W y n i k a z tego, że c z ę s t o t l i w o ś ć p r ó b k o w a n i a s y g n a ł ó w w e j ś c i o w y c h z w s z y s t k i c h c z u j n i k ó w p o m i a r o w y c h m u s i b y ó w y ż s z a o d 1 kHz. P r z y t a k i m d o b o r z e c z ę s t o t l i w o ś c i p r a c y u k ł a d u s t e r u j ą c e g o z o s t a j e u j ę t a w o b l i c z e ­ n i a c h z m i a n a k a ż d e g o z s y g n a ł ó w w e j ś c i o w y c h o 1% p r z e d z i a ł u z m i e n n o ś c i . B i o r ą c p o d u w a g ę s z y b k o ś c i z m i a n w i e l k o ś c i e l e k t r y c z n y c h c h a r a k t e r y z u j ą c y c h s t a n o b i e k t u m e c h a n i c z n e g o , p r z y j ę t e g r a n i c e c z ę s t o t l i w o ś c i o w e są w y s t a r ­ c z a j ą c e .

Z a g a d n i e n i e s p r o w a d z a się d o k o n s t r u k c j i u k ł a d u r e g u l a t o r a ś l e d z ą c e g o z m i a n y s t a n u o b i e k t u , w y z n a c z a j ą c e g o s t e r o w a n i e w e d ł u g z a ł o ż o n e g o algorytmu.

D o s k o n a l e do t e g o c e l u n a d a j e się s y s t e m r e g u l a c y j n y , b a z u j ą c y n a t e c h n i c e m i k r o p r o c e s o r o w e j .

x

K o m p u t e r s t e r u j ą c y M A S T E R S z o s t a ł w y k o n a n y p r z e z mgr. A n d r z e j a M i t a s a , p r a c o w n i k a W y d z i a ł u A u t o m a t y k i i E l e k t r o n i k i P o l i t e c h n i k i Ś l ą s k i e j .

(3)

Rys. 1. W i d o k s i l n i k a w r a z z e l e k t r o n i c z n y m s t e r o w n i k i e m w w e r s j i 'laborato­

ryjnej

Fig. 1. V i e w of the m o t o r w i t h e l e c t r o n i c s t e e r i n g in l a b o r a t o r y v e r s i o n

Z a p r o p o n o w a n a s t r u k t u r a d z i e l i się f u n k c j o n a l n i e na n a s t ę p u j ą c e bloki:

a) u k ł a d b u f o r u j ą c y w e j ś ć a n a l o g o w y c h ,

b) u k ł a d w i e l o k a n a ł o w e g o p r z e t w o r n i k a a n a l ó g o - c y f r o w e g o ,

c) u k ł a d o b l i c z e n i o w y o c h a r a k t e r z e i n f o r m a t y c z n y m , r e a l i z u j ą c y z a d a n y a l ­ g o r y t m m a t e m a t y c z n y ,

d) u k ł a d p r z e t w o r n i k a c y f r o w o - a n a l o g o w e g o ,

e) u k ł a d b u f o r u j ą c y o c h a r a k t e r z e w z m a c n i a c z a m o cy, p o ł ą c z o n y b e z p o ś r e d n i o z e l e m e n t e m w y k o n a w c z y m .

Z r a c j i b a d a w c z e g o c h a r a k t e r u zag a d n i e n i a , n a l e ż a ł o w k o n s t r u k c j i s y s t e ­ m u s k o j a r z y ć d o k ł a d n o ś ć p o m i a r ó w i o b l i c z e ń z s z y b k o ś c i ą d z i a ł a n i a . Z p u n k ­ tu w i d z e n i a u ż y t k o w n i k a n a j c e n n i e j s z ą bodaj w ł a ś c i w o ś c i ą p o w i n n a b y ć m o ż ­ liwość p r e c y z y j n e g o ś l e d z e n i a z m i a n s t a n u u k ł a d u r e g u l a c y j n e g o , a t akże m o ż l i w o ś ć łatwej i n g e r e n c j i w p r z e b i e g o b l i c z e ń p r z e z z a d a w a n i e , w z a s t ę p ­ stwie c z u j n i k ó w p o m i a r o w y c h , w a r t o ś c i s y g n a ł ó w w e j ś c i o w y c h i d e k l a r o w a n i e k o n f i g u r a c j i p o ł ą c z e n i a c z u j n i k ó w p o m i a r o w y c h ze s t e r o w a n y m o b i e k t e m . ' K r y t e r i u m n a d r z ę d n y m n a d p o p r z e d n i m i d w o m a b y ł o o p a r c i e się n a e l e m e n t a c h ta n i c h i ł a t w o d o s t ę p n y c h , n a j l e p i e j p r o d u k c j i k r a j o w e j .

W w y n i k u a n a l i z y p r o b l e m u p o w s t a ł s y s t e m d w u p r o c e s o r o w y , z m o ż l i w o ś c i ą p o d ł ą c z e n i a m i k r o k o m p u t e r a p e r s o n a l n e g o . T a k a k o n f i g u r a c j a u m o ż l i w i a p o ­ d z i a ł z a d a ń na p o s z c z e g ó l n e p o d z e s p o ł y , p r z y c z y m z a d a n i a te m o g ą być w y k o ­ n y w a n e j e d n o c z e ś n i e . T a k w i ę c j e d e n s y s t e m m i k r o p r o c e s o r o w y w c h o d z ą c y w s k ł a d r e g u l a t o r a z a j m u j e się p r z e t w a r z a n i e m a n a l o g o w y c h w i e l k o ś c i w e j ś c i o ­

(4)

66 H. Król

w y c h do p o s t a c i c y frowej oraz w s t ę p n ą o b r ó b k ą m a t e m a t y c z n ą p r z e t w o r z o n e j in- formacj i .

P a r a m e t r a m i c h a r a k t e r y z u j ą c y m i st a n o b i e k t u r e g u l a c j i są: s t ę ż e n i e CO, C 0 2 , a k t u a l n y stan o b c i ą ż e n i a , t e m p e r a t u r a s i lnika, w s k a ź n i k w a r i a n t u a l g o ­ r y t m u i p r ę d k o ś ć o b r o t o w a . C z t e r y p i e r w s z e p a r a m e t r y p r z e t w a r z a n e są k o ­ l ejno p o s o bie p r z e z a n a l o g o w o - c y f r o w y p r z e t w o r n i k k o m p e n s a c y j n y , s t e r o w a n y p r z e z m i k r o p r o c e s o r , p a r a m e t r p i ą t y a n a l i z o w a n y je s t p r z e z u k ł a d r ó w n o l e g ­ łych w e j ś ć c y f r o w y c h (wybór a l g o r y t m u ) , n a t o m i a s t p r ę d k o ś ć o b r o t o w a w y z n a ­ c z a n a jest w s p o s ó b p r o g r a m o w y , z w y k o r z y s t a n i e m s y s t e m u p r z e r w a ń m i k r o ­ p r o c e s o r a , c o s p r o w a d z a się do t y p o w e g o p o m i a r u okre s u .

U ż y t k o w n i k ma m o ż l i w o ś ć z a d e k l a r o w a n i a z m i a n y k o n f i g u r a c j i u k ł a d u p o m i a ­ r o w e g o z o p i s y w a n e j p o w y ż e j , na s t r u k t u r ę z z a s t o s o w a n i e m s o n d y l a m b d a a n a ­ l izuj ą c e j r z e c z y w i s t y w s p ó ł c z y n n i k n a d m i a r u p o w i e t r z a . S y s t e m m i k r o p r o c e s o ­ r o w y p r z e t w a r z a j ą c y w i e l k o ś c i w e j ś c i o w e p r ó b k u j e z c z ę s t o ś c i ą r ó w n ą w p r z y ­ b l i ż e n i u 1,5 kHz. D o k ł a d n o ś ć je g o p r a c y w y z n a c z o n a jest r o z d z i e l c z o ś c i ą u k ł a d u p r z e t w a r z a n i a C/A. W r o z w i ą z a n i u z a p r o p o n o w a n o p r z e t w o r n i k o ś m i o b i - towy, co d a j e g r a n i c ę d o k ł a d n o ś c i l e p s z ą o d 0,5%. S t o s o w a n i e d o k ł a d n i e j s z e ­ go p r z e t w o r n i k a je s t u z a s a d n i o n e ze w z g l ę d u na d o k ł a d n o ś c i c z u j n i k ó w p o m i a ­ rowych. D o k ł a d n o ś ć w s t ę p n e g o p r z e t w o r z e n i a n u m e r y c z n e g o z m i e r z o n y c h w a r t o ­ ści jest o rz ą d le p s z a o d p o p r z e d z a j ą c y c h go e t a p ó w , w i ę c w p ł y w tej cz ę ś c i r e g u l a t o r a jest p o m i j a l n i e mały.

W s t ę p n i e p r z e t w o r z o n e w y n i k i p r a c y u k ł a d u p o m i a r o w e g o p r z e n o s z o n e są do d r u g i e g o s y s t e m u m i k r o p r o c e s o r o w e g o , z w y k o r z y s t a n i e m je g o u k ł a d u przer w a ń , co z a p e w n i a m a k s y m a l n ą s z y b k o ś ć tej t r a n s m i s j i . S y s t e m ten jest t y p o w y m m i ­ k r o k o m p u t e r e m o b l i c z e n i o w y m . J e g o z a d a n i e m jest w y k o n a n i e d z i a ł a ń m a t e m a ­ t y c z n y c h w e d ł u g z a d e k l a r o w a n e g o a l g o r y t m u , p r o w a d z ą c e do w y z n a c z e n i a w a r t o ­ ści s y g n a ł u s t e r o w a n i a o b i e k t e m r e g u l o w a n y m . P o d c z a s g d y p i e r w s z y s y s t e m z a j m u j e się a n a l i z ą a n a l o g o w y c h s y g n a ł ó w w e j ś c i o w y c h , d r u g i w y k o n u j e o b l i ­ czenia. S z y b k o ś ć o b l i c z e ń jest r ó w n a w p r z y b l i ż e n i u szybkości p r a c y s y s t e m u po m i a r o w e g o . D o k ł a d n o ś ć , p o d o b n i e jak p r z y w s t ę p n y m p r z y g o t o w a n i u danych, jest o rz ą d l e p s z a o d d o k ł a d n o ś c i s t o p n i a p r z e t w a r z a n i a . W y z n a c z o n a m a t e ­ m a t y c z n i e w a r t o ś ć s t e r o w a n i a jest p a r a m e t r e m w y j ś c i o w y m d z i e s i ę c i o b i t o w e g o p r z e t w o r n i k a c y f r o w o - a n a l o g o w e g o , s t a n o w i ą c e g o p i e r w s z y s t o p i e ń w y j ś c i o w y r e g u l a t o r a .

Z te g o p r z e t w o r n i k a sy g n a ł k i e r o w a n y je s t do s e p a r u j ą c e g o w z m a c n i a c z a mocy. Z a d a n i e m t e g o o s t a t n i e g o jest d o p a s o w a n i e p a r a m e t r ó w s y g n a ł u s t e r u j ą ­ c e g o do w y m a g a ń n a r z u c o n y c h p r z e z z a s t o s o w a n y u k ł a d w y k o n a w c z y . P o z a tym m a o n za z a d a n i e o d s e p a r o w a n i e k o s z t o w n e g o u k ł a d u r e g u l a t o r a o d s t e r o w a n e g o o b i e k t u .

P r z e d s t a w i o n y o p i s i l u s t r u j e s k o j a r z e n i e r e a l i z a c j i w y m a g a ń d o k ł a d n o ś c i , s z y b k o ś c i i d o s t ę p n o ś c i e l e m e n t ó w . O s t a t n i e k r y t e r i u m u j a w n i a się w tym, że s t r u k t u r a r e g u l a t o r a jest d w u p o z i o m o w a , z p o d z i a ł e m zadań. I n n y m r o z w i ą ­ zaniem, j a k o ś c i o w o r ó w n o r z ę d n y m , b y ł o b y z a s t o s o w a n i e w m i e j s c e d w ó c h o ś m i o - b i t o w y c h m i k r o p r o c e s o r ó w typu M C Y 7880 j e d n e g o s z e s n a s t o b i t o w e g o typu I N TEL 8086.

(5)

O p r ó c z o b l i c z e ń i w s p ó ł p r a c y z p r z e t w o r n i k i e m c y f r o w o - a n a l o g o w y m , d r u g i system m i k r o p r o c e s o r o w y z a p e w n i a k o n t a k t u ż y t k o w n i k a z r e g u l a t o r e m . Z a p r o ­ ponowano r o z w i ą z a n i e , w k t ó r y m e l e m e n t e m o d p o w i e d z i a l n y m za r e a l i z a c j ę ta ­ kiej m o ż l i w o ś c i je s t s y s t e m m i k r o k o m p u t e r a p e r s o n a l n e g o . C a ł k o w i c i e w y s t a r ­ czającym d o t e g o c e l u je s t Z X - 8 1 . T a k więc, w y k o r z y s t u j ą c m o ż l i w o ś c i g r a ­ ficzne Z X - 8 1 , u ż y t k o w n i k m a m o ż l i w o ś ć o b s e r w a c j i p r z e b i e g u z m i e n n o ś c i w s z y ­ stkich p a r a m e t r ó w m i e r z o n y c h , jak r ó w n i e ż w y n i k u oblic z e ń , c z y l i s t e r o w a n i a obiektem. M o ż n a r ównież, p r z e z w p r o w a d z e n i e o d p o w i e d n i e g o k o m u n i k a t u z k l a ­ wiatury m i k r o k o m p u t e r a p e r s o n a l n e g o , z m i e n i a ć k o n f i g u r a c j ę u k ł a d u p o m i a r o ­ wego z p o m i a r u s t ę ż e ń CO, CO^ na p o m i a r r z e c z y w i s t e g o w s p ó ł c z y n n i k a n a d m i a ­ ru p o w i e t r z a (i o d w r o t n i e ) .

Rys. 2. G r a f i c z n a i l u s t r a c j a s t a n u o b i e k t u i p r z e b i e g u o b l i c z e ń Fig. 2. G r a p h i e i l l u s t r a t i o n o f the o b j e c t s tate and c a l c u l a t i o n cou r s e

Po z a tym, co jest n i e z w y k l e i s t o t n e na e t a p i e b a d a ń e k s p e r y m e n t a l n y c h na o b i e k c i e , u ż y t k o w n i k m o ż e d e k l a r o w a ć z k l a w i a t u r y w a r t o ś c i p o s z c z e g ó l ­ nych p a r a m e t r ó w w e j ś c i o w y c h . G d y u ż y t k o w n i k n a r z u c i s t a ł ą w a r t o ś ć na d o w o l ­ ną w i e l k o ś ć w e j ś c i o w ą , c a ł k o w i c i e p o m i j a n y jest p o m i a r tej w i e l k o ś c i , a w al g o r y t m i e o b l i c z e n i o w y m u w z g l ę d n i a n a j e s t w y ł ą c z n i e w a r t o ś ć w y p r o w a d z o n a z klawia t u r y .

W s p ó ł p r a c a m i ę d z y d w u p r o c e s o r o w y m r e g u l a t o r e m i m i k r o k o m p u t e r e m p e r s o ­ nalnym s p r o w a d z a się do t r a n s m i s j i z ZX-81 do M A S T E R - a w a r t o ś c i d e k l a r o w a ­ nych z k l a w i a t u r y or a z z M A S T E R - a do ZX-81 w y n i k ó w c h a r a k t e r y z u j ą c y c h stan regulat o r a . W a r t o ś c i te p r z e k a z y w a n e są w n a j p r o s t s z e j po s t a c i , po cz y m system p e r s o n a l n y p r z e t w a r z a o t r z y m a n e i n f o r m a c j e i d o k o n u j e ich p r e z e n t a ­

(6)

68

H. Krćl

cji na e k r a n i e m o n i t o r a . T a k w i ę c t r z e c i s y s t e m m i k r o p r o c e s o r o w y p r a c u j e w s p ó ł b i e ż n i e z d w o m a p o z o s t a ł y m i . P r o b l e m k o n t a k t u ZX-81 z M A S T E R S rozwią­

zano p r z y w y k o r z y s t a n i u s t a n u o c z e k i w a n i a m i k r o p r o c e s o r a s y s t e m u o b l i c z e ­ niowego, na d r o d z e o b s ł u g i p r o g r a m o w e j .

G o d n y m p o d k r e ś l e n i a je s t fakt, że sy s t e m M A S T E R S m o ż e p r a c o w a ć c a ł k o w i ­ cie a u t o n o m i c z n i e i nie w y m a g a ż a d n y c h i n g e r e n c j i ze s t r o n y u ż y t k o w n i k a . Gdy nie p o d ł ą c z y się systemu i n d y k a c y j n e g o ZX-81 po c z a s i e 1 s od c h w i l i w ł ą c z e n i a z a s i l a n i a - M A S T E R S a k c e p t u j e s t a n p r a c y a u t o n o m i c z n e j , w ó w c z a s a u t o m a t y c z n i e u s t a w i a n y jest tr y b p r a c y na p o m i a r r z e c z y w i s t e g o w s p ó ł c z y n ­ n i k a n a d m i a r u pow i e t r z a .

W s p ó ł p r a c a z s y s t e m e m i n d y k a c y j n y m n a r z u c a o g r a n i c z e n i e c z ę s t o t l i w o ś c i do 1 kHz. T a k w i ę c r ó w n i e ż w takiej k o n f i g u r a c j i z a p e w n i o n a jest z a ł o ż o n a s z y b k o ś ć i d o k ł a d n o ś ć p r a c y układu.

B a d a n i a p r z e p r o w a d z o n o w k i l k u et a p a c h , p r z y r ó ż n y m o p r z y r z ą d o w a n i u sta­

n o w i s k b a d a w c z y c h na s i l n i k a c h F I A T 125 i 126. S t w i e r d z o n o , że w s i l n i k u n i e z m o d y f i k o w a n y m , w p e ł n i o d p a r o w a n e , j e d n o r o d n e p a l i w o s p a l a się w w a r u n ­ ka c h n a d m i a r u p o w i e t r z a d o X = 1,5. T o w a r z y s z y t e m u n o r m a l n y w t y c h w a r u n ­ ka c h s p a d e k j e d n o s t k o w e g o z u ż ycia p a l i w a o ok. 30% (w p r z y p a d k a c h skrajnych o 55%) o r a z z n a c z n e o b n i ż e n i e s t ę ż e ń w s p a l i n a c h t l e n k u w ę g l a or a z w ę g l o ­ wodorów.

Drugim, z u p e ł n i e n o w y m r o d z a j e m u z y s k i w a n y c h c h a r a k t e r y s t y k są, d l a za ­ ł o ż o n y c h s t a ł y c h w a r t o ś c i w s p ó ł c z y n n i k a n a d m i a r u p o w i e t r z a , z a l e ż n o ś c i m o ­ cy, m o m e n t u o b r o t o w e g o i j e d n o s t k o w e g o z u ż y c i a p a l i w a o d p r ę d k o ś c i o b r o t o ­ wej . C h a r a k t e r y s t y k i te są w a r t o ś c i o w ą b a z ą d a n y c h d l a k o n s t r u k t o r ó w u k ł a ­ d ó w d o l o t o w y c h or a z k o n s t r u k t o r ó w gaźni k ó w .

T r z e c i a trupa' c h a r a k t e r y s t y k p r z e d s t a w i a z a l e ż n o ś ć m o cy, m o m e n t u lub zu­

ż y cia p a l i w a od w a r t o ś c i w s p ó ł c z y n n i k a n a d m i a r u p o w i e t r z a .

O b e c n i e n a s z e b a d a n i a l a b o r a t o r y j n e są w p e ł n y m ro z w o j u . P r z y g o t o w y w a n a jest t a kże w e r s j a s y s t e m u do p r a c y w s a m o c h o d z i e , co p o z w o l i na o s t a t e c z n ą w e r y f i k a c j ę g a ź n i k a u l t r a d ź w i ę k o w e g o "na k o ł a c h " .

L I T E R A T U R A

[1] Król H.: K o n c e p c j a i b a d a n i e g a ź n i k a u l t r a d ź w i ę k o w e g o d l a s i l n i k ó w s p a l i n o w y c h z z a p ł o n e m iskrowym. P r a c a d o k t o r s k a ITC Pol. Śl., G l i w i c e 1 982.

[2] Kr ó l H., W a c o w s k i J.: P r ó b a z m n i e j s z e n i a z u ż y c i a p a l i w a s i l n i k a F I A T 115 C p o p r z e z z a s t o s o w a n i e g a ź n i k a u l t r a d ź w i ę k o w e g o d r u g i e j gen e r a c j i . A k u s t y k a m o l e k u l a r n a i k w a n t o w a . I P P T P A N Inst. Fiz. Pol. SI., W a r ­ s z awa 1983, t. 4, s. 181-185.

[3] Król H . : G a ź n i k s i l n i k ó w s p a l i n o w y c h z z a p ł o n e m iskrowym. Pa t e n t PRL nr 124322 z 30. 1 1 . 1 9 7 9 r.

R e c e n z e n t : prof. dr hab. inż. C z e s ł a w Kor d z i ń s k i W p ł y n ę ł o d o R e d a k c j i w c z e r w c u 1987 r.

(7)

¿COJiivX 1 1.0

0

CCHAL,. :IliOFC• I . - " I P . ' I I '.

0

£

¿o’c y C T P C -.J id O o c ^ iiC T jy iJ U c ;^ 1 v . . ; j.-j!.: -iap e io p atc/ci.'.

p e 3 ic m e

i5 c T a x h e oroDopeH bi ^aJibH e^nne pidoTbj n o n o /;a q e Ton.nr-io. .hji* ^ jn ra T ejro ft B H yT pennero crcpaHHH c iicx.poa^M nar-jc^raHweM npK u c u o q n y ji h t p a3 a y k c 3 ;a x a p - giopaTopoB. PaCoTu o t h n p o a c A ^ n c b » OT^eJieHHii JlBnr:iTejie»1 JH yxpeH H ero f r o - paHHH. Haq*iHa<i c 11*76 r 0 P aann T iie ¡^tkx paboT K 2caeTc>i bo3mox<h c t k H e s a ^ a - cuM orc ynpaBJienna. a o a o # B o a ^ y x a h T o n jiu a a , c ncjib-o noJiy^eH na K aw ecTbeK iif-ro nHTa.Haa ynowBH yTux « n a a ra T e jieii. ? e r y jin p c B K y KOJiH^ecTBa bc:.<^yxa h B e/.ir: :.ry /,ji3u TonjiH Ba, npoH^BO^HToi b lia c T o n q e e apeMH npn ncM cqii ene:.r«iaj[jr«tcTH‘i e c K o - ro aaTcModHJibHoro KOMribioTepa. •

STUDIES OF I.e. E N G I N E 115 C W I T H E L E C T R O N I C DOSE CON T R O L L E R - C O O P E R A T I N G -W I T H U L T R A S O N I C C A R B U R E T T O R

S u m m a r y

The a r t i c l e p r e s e n t s w o r k s on I.C. e n g i n e s feed w i t h s park i g n i t i o n by means of u l t r a s o n i c c a r b u r e t t o r s that w e r e i n i t i a t e d at the I.C. E n g i n e s Institute in 1976. D e v e l o p m e n t of t hese w o r k s c o n c e r n s the p o s s i b i l i t i e s of i n d e p e n d e n t air and fuel do s e c o n t r o l a i m i n g at h i g h q u a l i t y feed of m e n t i o n e d a b o v e e n gines. R e g u l a t i o n o f air and fuel q u a n t i t y is c o n t r o l l e d by m e a n s of s p e c i a l i s t i c car computer.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Wpływ

[r]

Sposób m ontażu dodatkow ego elem entu w ykon aw cze go oraz przeniesienie napędu na ig lic ę został prze dsta w ion y na rysun ku

Streszczenie. W pracy przedstawiono badania, których celem je st wyznaczenie drgań kadłuba silnika spalinowego na podstawie obliczanych sił wymuszających w układzie

Mając wybrane modele prognozy, przeprowadzono ocenę prognozowania dla wybranych modeli, której celem było zbadanie, jak zm ieniają się współczynniki modelu w

Jan u sz Dyduch

Mniejsze zużycie paliwa powoduje dłuższy czas pracy silnika na jednym litrze paliwa i w iększą liczbę obrotów wału korbowego w tym

Ponieważ właściwości wytrzymałościowe materiałów kompozytowych zm ieniają się wraz ze wzrostem temperatury, o czym inform ują ich producenci [ 2 ], istnieje