ZDJĘCIA ARCHITEKTONICZNE
MATERJAŁY DO ARCHITEKTURY POLSKIEJ
Z E S Z Y T 2
L EWOCZA
LWÓW 1929
LEWOCZA
ZDJĘCIA ARCHITEKTONICZNE NIEKTÓRYCH DOMÓW W RYNKU
LWÓW 1929
NAKŁADEM ZW IĄZKU STUDENTÓW ARCHITEKTURY POLITECHNIKĘ LW OW SKIEJ
W Y D A N O DLA U C ZC ZEN IA 25=LEC1A Z W IĄ Z K U ST U D EN T Ó W A RC H ITEKTU RY PO LITEC H N IK I LW.
O D B IT O 450 E G Z E M P L A R Z Y N A Z W Y K Ł Y M P A P IE R Z E
50 „ N A K R E D O W Y M
K L IS Z E W Y K O N A N O W Z A K ŁA D A C H C Y N K O G R A F IC Z N Y C H „ A R S " I „Z O R Z A "
Zeszyt ten jest drugim zeszytem wydawnictwa „Materiałów do architektury polskiej". Poprzedni z roku 1923 obejmował
„Domy Wołyńskie". Ten zawiera zdjęcia wycieczki Studentów architektury P. L., która pod kierunkiem prof. Wł. Klimczaka zwiedziła miasta spiskie w lecie roku 1926.
Ziemia spiska tworzy naturalny pomost między Polską a Węgrami. Tędy wiodła jedna z ważniejszych dróg na południe, a miasta spiskie, zanim w formie niewykupionego zastawu prze=
szły do korony węgierskiej, były jakby przyczółkami polskiemi po drugiej stronie górskich wąwozów.
Zabytki, których tylko drobna część w tym zeszycie się mieści, są świadkami najwyższego dobrobytu miast i ich rodów kupieckich z okresu przynależności Spiszu do Polski. Czasy te zbiegają się z rozkwitem sztuki architektonicznej stylu odro=
dzenia, który w Polsce przypada na panowanie Zygmuntów i pierwszych królów elekcyjnych. Stałe stosunki handlowe i kul=
turalne z środowiskami Polski, a głównie ze stolicą ówczesną — Krakowem, sprawiają, że architektura domów spiskich nabiera tych szczególnych cech, które na tle panujących w sztuce zachodu prądów, nadają zabytkom ziem polskich odrębny, miejscowy charakter.
1
W tym duchu powstały i choć niejednokrotnie przekształ»
cane, przechowały sie do dziś domy Krakowa, starego miasta Warszawy, rynku lwowskiego i innych pomniejszych miast.
Wspólne i wyodrębniające cechy tych domów, które już na pierwszy rzut oka dają się zauważyć to: skromna, prosta fasada z uwydatniającym się portalem, wydłużone podwórze, a dokoła niego ganki na słupach lub balkony, wreszcie attyka zakrywająca wklęsłe dachy.
Tesame rysy kompozycyjne, znamiona tejsamej kultury znachodzimy, wśród tych kilku zabytków Lewoczy. Architektura Spiszu — rozumie się — nie może być zamkniętą w ramach tak ciasnych i domaga się ze względu na swe wartości arty=
styczne i romantyczny nieco urok obszernego opracowania 5 wydajemy jednak te karty z nadzieją, że kiedyś posłużą jako przyczynek do tej pracy, a może niejednego skłonią do poznania tej pięknej u podnóża gór falującej ziemi.
DO M W R Y N K U L. 5 (T A B L . V) FA SA D A
02010001000210810000010001000202
DO M W R Y N K U L. 5 D Z IE D Z IN IE C
DOM W R Y N K U L. 5 L O G G IA
DOM W RYNKU L. 57 (TABL. I) DZIEDZINrEC
DOM W RYNKU L. 57. P O R T A L E
DO M W R Y N K U L. 45 (T A B L . V II, Str. 3) D Z IE D Z IN IE C
D O M W R Y N K U L. 45 (T A B L . V III ) P O R T A L
D O M W R Y N K U l . 6 (T A B L . IV ) D Z IE D Z IN IE C
DO M W R Y N K U L. 6 D Z IE D Z IN IE C
13
DO M W R Y N K U L. 27 (T A B L . 11!) D Z IE D Z IN IE C
DO M W R Y N K U L. 32 (T A B L . V !)
15
S K L E P IE N IE S IE N I
DO M W R Y N K U L. 21 SC H O D Y
FA SA D A W R Y N K U L. 21 (T A BL. V) FA SA D A W R Y N K U L. 7 (T A B L. V I)
DO M W R Y M K U L. 30 (T A B L . V i) RASADA
DO M W R Y N K U L. 30 S Z C Z E G Ó Ł Y
DO M W R Y N K U L. 47 (T A B L . II) KRATY
100 CM
DO M W R Y N K U L. 15 S IE Ń . S Z C Z E G Ó Ł Y
D O M P R Z Y K O S Z Y C K IE J L. 2 ( T A B l. V II I ) P O R T A L
T A B L . I.
TA Bl. III.
¿«¿¡aLiA
i BB
F A S A D Y D O M Ó W L. 5 i L. 21 (Str. 5 i 17)
FASADA L. 7 (Str. 17), L. 32 (Str. 15), L. 30 (Str. 18) TABL. VI.
DZIEDZINIEC DOMU L. 45 (Str. 10) TABL. VII.
S P I S R Z E C Z Y :
1. DO M W R Y N K U L. 5 zdjęcie kol. Porębowicz, Rzepecki J. str. 5, 6, 7 T A B L. V.
2. » L. 57 „ „ Kocimski, Remi „ 8, 9 i, I-
3. u L. 45 „ „ Ciechanowski, Wojciechowski „ 3, 10, 11 „ V II, V III.
4. i i L. S „ „ Porębowicz, Nikolić „ 12, 13 IV.
5. a L. 27 „ „ Lanżanka, Krzywobłocki u l i l
6. i i L. 32 „ „ Frydecki, Kańska „ 15 ii V I.
7. a L. 21 „ „ Furschmidt, Różycki „ 16, 17 i i V.
8. i i L. 7 „ „ Nurkowski a 17 ii V I.
9. a L. 30 „ „ Frydecki, Kańska „ 18, 19 II V I.
10. i i L. 47 „ „ Lilienówna 20 I. l i
11. ii L. 15 „ „ Lanżanka, Krzywobłocki 21
12. P O R T A L P R Z Y UL. K O S Z Y C K IE J L. 2 „ „ Porębowicz, Remi „ 22 ii V III.
Zdjęcia 1, 2, 3, 4, 7, 8, 10, 12 wykończył i wyciągnął w tuszu kol. Kornacki T.
Zdjęcia fotograficzne kol. Ciechanowskiego St. z wycieczki 1926 roku.
Fotografje na tabl 1, II, 111 i na str. 3 ze zbioru sekcji fotograf. Związku Studentów Architektury.
Komitet redakcyjny: Chrystowski, Ciechanowski, Dańczak, Kolmanowski.
tsij roiitecnniKi iiąsKiej nrinw.: 102 - 147810
Dyr. 1 147610
0170000500510