Organizacja i zagospodarowanie terenu województwa jeleniogórskiego

(1)

ORGANIZACJA

I ZAGOSPODAROWANIE ' . .

—ia,6n

Z9&0

^FM5

STATYSTYCZNY W JELENIEJ GÓRZE

rskiegc wo

TMfiö

Ef

i! ii rŁJSgSa

IS m

_Ew

Sat- a RS rew

W. mmm

i

W

4 5% 2V1

■-V-

(2)

(3)

ORGANIZACJA

I ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI

województwa jeleniogórskiego

wojewódz : i umt> statystyczny

w vJeienieJ Pórze

BIBLIOTEKA Nr ewidencyjny

;ix

Jelenia Góra, czerwiec 1996 roku

(4)

Koncepcja i opracowanie redakcyjne

Alicja Dzienia Anna Jaskulska Marek Obrębalski Kazimierz Żurawski

v

, \ 3- "* x

Opracowanie techniczne

Witold Bieńkowski Beata Kiełczewska Elżbieta Szarubka

W przypadku wykorzystania danych statystycznych i ujęć graficznych prosimy o podanie źródła.

Druk: US OP we Wrocławiu, zam. h 4/> Ć', nakład egz. Aii

(5)

Strona

PRZEDMOWA ... 5

UWAGI METODYCZNE... 7

1. PODZIAŁ TERYTORIALNY WOJEWÓDZTWA... 9

1.1. Sieć osadnicza... 9

1.2. Struktura funkcjonalna gmin... 10

1.3. Organizacja samorządu terytorialnego jako wyznacznik podziału terytorialnego ... 16

1.4. Gmina jako podstawowy element organizacji przestrzennej województwa... 17

1.5. Miejscowość jako element gmin... 21

2. PODZIAŁY SPECJALNE OBSZARU WOJEWÓDZTWA... 39

2.1. Zakres podziałów przestrzeni dla celów specjalnych... 39

2.2. Podział regionu dla potrzeb terenowych organów rządowej administracji ogólnej ... 41

2.3. Podział regionu dla potrzeb organów rządowej administracji specjalnej... 45

2.4. Podział regionu dla potrzeb innych instytucji... 55

3. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI MIAST I WSI... 94

3.1. Systematyka elementów przestrzennego zagospodarowania .... 94

3.2. Gminy miejskie - ludność i zagospodarowanie... 95

Jelenia Góra... 96

Bolesławiec... 98

Kamienna Góra... 100

Karpacz... 102

Kowary... 104

Lubań... 106

Piechowice... 108

Szklarska Poręba... 110

Świeradów Zdrój... 112

Wojcieszów... 114

Zawidów... 116

Zgorzelec... 118

(6)

4 Spis treści

3.3. Gminy miejsko-wiejskie - ludność i zagospodarowanie... 121

Bogatynia... 122

Bolków... 128

Gryfów Śląski... 134

Leśna... 139

Lubawka... 145

Lubomierz... 151

Lwówek Śląski... 157

Mirsk... 167

Nowogrodziec...

173

Pieńsk... 179

Świerzawa... 184

Węgliniec ... 190

Wleń... 195

3.4. Gminy wiejskie - ludność i zagospodarowanie ... 201

Bolesławiec... 202

Janowice Wielkie ... 212

Jeżów Sudecki... 216

Kamienna Góra ... 221

Lubań ... 227

Marciszów... 233

Mysłakowice... 238

Olszyna... 243

Osiecznica... 247

Platerówka... 253

Podgórzyn... ... 257

Siekierczyn... 262

Stara Kamienica... 266

Sulików ... 271

Zgorzelec... 277

Bibliografia. Źródła danych... 283

(7)

W wyniku przeprowadzonej w 1975 roku reformy podziału administracyjnego kraju, zlikwido

wano powiaty i utworzono 49 województw, w tym województwo jeleniogórskie. W okresie tym nastąpiło wiele zmian w organizacji przestrzeni regionu wywołanych przede wszystkim potrzebami funkcjonowania instytucji o ponadlokalnym zasięgu obsługi. Ich przejawem jest m.in. istnienie wielu różnych podziałów specjalnych przestrzeni województwa jeleniogórskiego. Również sze

ścioletni okres funkcjonowania samorządów terytorialnych przyniósł wiele zmian w skali lokalnej.

Ponadto toczące się rozważania na temat zmian obecnego układu organizacji terytorialnej kraju, nowego kształtu jego regionalizacji oraz restytucji struktur powiatowych skłaniają do statystycznej refleksji. Stąd też podstawowym celem niniejszej publikacji jest prezentacja aktualnej organizacji przestrzeni naszego województwa, z uwzględnieniem układu sieci osadniczej, przekrojów gmin

nych, zasięgów oddziaływania instytucji administracji państwowej, stanu i struktury zaludnienia jednostek osadniczych, struktury użytkowania gruntów oraz zakresu infrastrukturalnego wyposa

żenia. Niektóre z ujęć statystycznych mają przy tym dynamiczny charakter i obejmują lata 1988-1994.

Źródłem informacji statystycznych o miejscowościach województwa była m.in. bieżąca spra

wozdawczość statystyczna, wyniki Narodowego Spisu Powszechnego z 1988 roku, dane pozyskane z Wydziału Geodezji, Kartografii i Gospodarki Gruntami Urzędu Wojewódzkiego oraz urzędów rejonowych w Jeleniej Górze, Bolesławcu i Lubaniu. Ich dopełnieniem są prezentowane uwagi metodyczne. W publikacji tej wykorzystano także bogatą literaturę przedmiotu oraz liczne akty prawne.

Opracowanie tematu "Organizacja i zagospodarowanie przestrzeni województwajeleniogórskie- go" nie było zadaniem łatwym i wymagało zebrania i opracowania wielu materiałów źródłowych oraz przeprowadzenia licznych konsultacji i uzgodnień z wieloma instytucjami administracji publicznej. Pracę tą wykonał Ośrodek Statystyki Lokalnej i Wydział Koordynacji Urzędu Statystycznego.

Wszystkim instytucjom i osobom, które dzięki swej życzliwości, przyczyniły się do nadania ostatecznego kształtu publikacji składam serdeczne podziękowania.

mgr KAZIMIERZ ŻURAWSKI Dyrektor

Urzędu Statystycznego w Jeleniej Górze Jelenia Góra, czerwiec 1996 roku.

(8)

UWAGI METODYCZNE

Gmina jest podstawową jednostką podziału terytorialnego kraju, obejmującą wedle art. 1 Ustawy 0 samorządzie terytorialnym (Dz.U.1990 nr 16, poz. 95), nie tylko odpowiednie terytorium, lecz także wspólnotę samorządową, którą z mocy prawa tworzą mieszkańcy.

Wyodrębnia się przy tym gminy miejskie, gminy miejsko-wiejskie i gminy wiejskie.

Gminy miejskie to gminy o statusie miasta. Gminy - dzielnice to zaś wyodrębnione terytorialnie 1 organizacyjnie części miast. Tworzą one obligatoryjny związek gmin (np. kilkudzielnicowa Warszawa). Gminy miejsko-wiejskie to jednostki zawierające miejscowość posiadającą status miasta oraz miejscowości wiejskie objęte zasięgiem działania wspólnych samorządowych władz lokalnych. Gminy wiejskie natomiast tworzą miejscowości wiejskie posiadające wspólne organy (radę i zarząd).

Za miejscowość uznaje się z kolei każde skupisko ludności niezależnie od liczby zabudowań, gęstości zabudowy i liczby ludności, odróżniające się od sąsiednich skupisk nazwą urzędową, a przy jednakowej (jednobrzmiącej) nazwie - odmiennym określeniem rodzaju skupiska. W zbio

rze miejscowości wyróżnia się zwykle miasta (gminy lub miejscowości, którym nadano status miasta w drodze rozporządzenia Rady Ministrów) oraz miejscowości wiejskie.

Dla celów statystycznych stosowany jest podział terytorialny kraju na rejony statystyczne i obwody spisowe. System ten oparty jest o istniejący w terenie podział administracyjny, geode

zyjny i urbanistyczny.

Podstawowym aktem prawnym regulującym sprawy aktualizacji sieci rejonów statystycznych i obwodów spisowych oraz dokumentacji podziału jest Zarządzenie nr 49 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 21 sierpnia 1984 r. w sprawie prowadzenia i aktualizacji systemów identyfi

kacji i klasyfikacji jednostek podziału terytorialnego kraju oraz rejonów statystycznych i obwodów spisowych.

Według zasad stosowanych przy tworzeniu podziału kraju na rejony statystyczne i obwody spisowe, podstawową jednostką statystyczną jest rejon statystyczny; obwód spisowy stanowi podstawową jednostkę spisową. Rejon statystyczny może być podzielony maksymalnie na 9 ob

wodów spisowych. Także rejony statystyczne i obwody spisowe winny tworzyć jednolite i zwarte tereny o foremnych kształtach. W celu zapewnienia możliwości sprawnego przeprowadzania spisów i badań masowych za podstawowe kryteria przy tworzeniu podziału statystycznego przyjęto liczbę ludności zamieszkałą na danym obszarze oraz liczbę mieszkań. Górne granice tych wielkości wynoszą:

- dla rejonu statystycznego - 2700 osób i 999 mieszkań, - dla obwodu spisowego - 500 osób i 200 mieszkań.

W uzasadnionych przypadkach ustalone limity mogą być zwiększone o 10%.

(9)

Przy określaniu wielkości i granic jednostek statystycznych oprócz liczby ludności i mieszkań uwzględnia się także:

- miejscowe warunki terenowe jak np.: nierówności terenu, jeziora, rzeki, bagna, duże komple

ksy leśne itp.,

- rozległość terenu, charakter zabudowy oraz możliwości dojścia czy dojazdu do poszczegól

nych zabudowań mieszkalnych.

Granice rejonów statystycznych i obwodów spisowych winny być dostosowane do granic jednostek terytorialnych stopnia podstawowego, urbanistycznych i obrębów ewidencyjnych oraz winny uwzględniać zasięg poszczególnych miejscowości wiejskich i sołectw.

Zamieszkany obręb ewidencyjny w mieście lub gminie może stanowić jeden obwód spisowy lub być podzielony na kilka obwodów spisowych. Analogiczna zasada obowiązuje w odniesieniu do jednostek urbanistycznych w mieście.

W jeden rejon statystyczny można łączyć całe zamieszkane obręby ewidencyjne, a w miastach także całe zamieszkane jednostki urbanistyczne, przy czym każdy obręb lub jednostka urbanistyczna musi stanowić oddzielny obwód.

Zasady podziału geodezyjnego gruntów oraz jego ewidencji reguluje Zarządzenie Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 20 lutego 1969 r. Dz.U. nr 11, poz. 98 wraz z późniejszymi zmianami.

Według w/w zasad jednostką ewidencyjną jest obszar gruntów zawarty w granicach administra

cyjnych gminy, osiedla lub miasta, a w miastach podzielonych na dzielnice - w granicach każdej dzielnicy. Jednostki ewidencyjne dzielą się na obręby.

Obręb w gminie jako jednostce ewidencyjnej stanowi powierzchnia gruntów zawartych w gra

nicach obszaru wiejskiego; obszar wiejski stanowi wieś z przynależnymi do niej miejscowościami i innymi terenami (np. leśnymi, pod wodami, nieużytkami itp.) w granicach ustalonych zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W jednostce ewidencyjnej odpowiadającej miastu lub jego dzielnicy lub osiedlu stanowi powie

rzchnia gruntów wynosząca około 100 ha, zawarta w granicach naturalnych jak drogi i wody, ulice i obejmująca w całości bloki budowlane, w miarę możliwości o jednorodnej zabudowie lub zagospodarowaniu, bądź w szczególnych wypadkach w granicach władania.

Obręby w jednostkach ewidencyjnych stanowiących:

- gminy - oznacza się nazwami odpowiadającymi nazwom wsi z dodaniem na odpowiednich arkuszach obejmujących obszary państwowych gospodarstw rolnych i państwowego gospo

darstwa leśnego również ich nazwy ,

- osiedla i miasta (dzielnice) - numeruje się kolejnymi liczbami (cyframi arabskimi) z poda

niem istniejących nazw lokalnych.

Podział obszaru jednostki ewidencyjnej na obręby wykazuje się na mapie przeglądowej, sporzą

dzonej zależnie od wielkości obszaru w skali 1:10 000 lub 1 : 25 000.

W badaniach statystycznych stosowany jest zintegrowany system symboli terytorialnych.

Budowa symbolu terytorialnego ustalona w 1975 r. nie uległa zmianie. Składa się on z czterech części (członów) obejmujących łącznie siedem cyfr.

(10)

8 Uwagi metodyczne

Pierwszy człon symbolu składa się z dwóch cyfr i stanowi symbol województwa.

Drugi człon symbolu składa się z trzech następnych cyfr (cyfra trzecia, czwarta i piąta) i określa w ramach województwa symbol miasta, gminy, dzielnicy-gminy.

Trzeci człon symbolu jest jednocyfrowy (szósta cyfra) i określa klasę wielkości miasta ustaloną na podstawie aktualnej liczby mieszkańców, a mianowicie:

miasto o liczbie ludności 100000 i więcej odpowiada klasa wielkości - 0, 50000 - 99999 - “ - - 1, 20000 - 49999 - “ - -2, 10000 - 19999 - “ - - 3, 5000 - 9999 - “ - - 4, 2000 - 4999 - “ - - 5, poniżej 2000 - “ - - 6.

Natomiast dla wszystkich gmin (terenów wiejskich) bez względu na wielkość w trzecim członie symbolu występuje cyfra - 9.

Ostatni, czwarty jednocyfrowy człon symbolu przybiera wartości 0,1,2, 4, 5, 6 i oznacza:

0 - Miasto - Związek gmin-dzielnic miasta (Warszawa), 1 - Gminy-miasta (miasta o statusie gminy),

2 - Gminy-dzielnice miasta (dzielnice o statusie gminy),

4 - Gminy połączone z miastami (miasta włączone do gmin z zachowaniem statusu miasta), 5 - Gminy wiejskie,

6 - Delegatury-dzielnice miasta bez statusu gminy.

Prezentowane w niniejszej publikacji symbole terytorialne przeznaczone są przede wszystkim do symbolizacji terytorialnej sprawozdań statystycznych i w zależności od potrzeb mogą być stosowane w postaci pełnej jako symbole siedmiocyfrowe bądź w postaci skróconej najczęściej do pierwszych pięciu cyfr lub ewentualnie poszerzonej.

Identyfikacja stanu zagospodarowania miejscowości dokonana została w oparciu o wyniki bieżących badań prowadzonych przez resort statystyki publicznej, a także wyniki badania statysty

cznego, przeprowadzonego w 1988 roku, pn. “Wyposażenie miast i miejscowości wiejskich w podstawowe placówki i urządzenia”. Podstawową jednostkę badania stanowiła miejscowość wiejska i miasto, z wyjątkiem miast liczących 20 tys. i więcej mieszkańców - jeżeli posiadały one samodzielną (nie wspólną z gminą) radę narodową. Nie włączenie do badania tej grupy miast uzasadnione zostało m.in. faktem, że istnieje w odniesieniu do niej szeroki zakres informacji zebranych w innym trybie (np. poprzez sprawozdawczość statystyczną) i publikowany w rocznikach wojewódzkich, roczniku statystycznym GUS, roczniku miast i innych publikacjach GUS.

W pracach nad przygotowaniem tejże publikacji wykorzystano wykazy miejscowości sporzą

dzone dla poszczególnych gmin, które zawierają spis wszystkich zamieszkanych miejscowości położonych w granicach administracyjnych gminy.

Wiele małych miejscowości (kolonii, osad, przysiółków, itp.), dla których nie wyodrębniano danych, łączono w tzw. zespoły miejscowości. Informacje zatem zebrane w badaniach statystycz

nych przedstawiono łącznie dla całego takiego zespołu reprezentowanego przez jedną z miejsco

wości (zwykle wieś).

(11)

1.1. Sieć osadnicza

Obecny kształt sieci osadniczej województwa jeleniogórskiego jest wynikiem wielowiekowego procesu. Na układ ten wpływ wywarły jednak nie tylko procesy koncentracji ludności i działalności produkcyjnej, lecz także wiele decyzji administracyjnych. Dotyczyły one m.in. kreowania nowych i znoszenia istniejących miast, inkorporacji terenów wiejskich w obszar miast.

W dniu 1 stycznia 1995 roku sieć osadniczą na terenie województwa jeleniogórskiego tworzyło 25 miast oraz 360 wsi.

Tabl. 1. Sieć osadnicza (stan w dniu 1.01.1995 r.)

WYSZCZEGÓLNIENIE Miejscowości

miasta wsie

WOJEWÓDZTWO 25 360

GMINY MIEJSKIE 12 X

Bolesławiec 1 X

Jelenia Góra 1 X

Kamienna Góra 1 X

Karpacz 1 X

Kowary 1 X

Lubań 1 X

Piechowice 1 X

Szklarska Poręba 1 X

Świeradów Zdrój 1 X

j Wojcieszów 1 X

Zawidów 1 X

Zgorzelec 1 X

GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE 13 176

Bogatynia 1 14

Bolków 1 16

Gryfów Śląski 1 7

Leśna 1 16

i Lubawka 1 14

Lubomierz 1 13

Lwówek Śląski 1 29

Mirsk 1 17

Nowogrodziec 1 12

Pieńsk 1 9

Świerzawa 1 11

Węgliniec 1 6

Wleń 1 12

GMINY WIEJSKIE X 184

Bolesławiec X 31

Janowice Wielkie X 6

Jeżów Sudecki X 8

Kamienna Góra X 21

Lubań X 13

Marciszów X 9

Mysłakowice X 10

Olszyna X 9

Osiecznica X 10

Platerówka X 4

Podgórzyn X 10

Siekierczyn X 6

Stara Kamienica X 10

Sulików X ^h^: • !!’. ,i'V /"! 1

. Zgorzelec X 22

(12)

10 Podział terytorialny województwa

1.2. Struktura funkcjonalna gmin.

Zróżnicowany w przestrzeni województwa jeleniogórskiego układ warunków naturalnych i po

ziom zagospodarowania sprawia, iż poszczególne gminy tego regionu pełnią różnorodne funkcje.

Pomiaru i identyfikacji funkcji obszarów miejskich i wiejskich dokonuje się powszechnie (ze względu na brak innych możliwości informacyjnych) na podstawie analizy i oceny struktury ludności zawodowo czynnej według działów gospodarki narodowej. Szczegółowych danych w tym zakresie dostarczył NSP 1988. Dane te w części zostały zweryfikowane w trwającym od 1989 roku procesie transformacji polskiej gospodarki, można jednak sądzić, iż układ specjalizacji funkcjonal

nej gmin województwa nie uległ większym zmianom. Zagadnienie to ukazuje tablica 2.

Wiodącymi funkcjami województwa są: funkcjaprzemysłowa (38,3% ogółu ludności zawodowo czynnej) oraz funkcja rolnicza (17,1%). Funkcja przemysłowa dominuje w 9 z 12 gmin miejskich województwa, a najwyższy jej poziom występuje w Zawidowie (60,1%), Zgorzelcu (51,2%), Kowarach (49,4%) i w Piechowicach (48,7%). W pozostałych natomiast trzech gminach miejskich wiodący charakter mają funkcje turystyczno-wypoczynkowe (w Karpaczu 41,3% ogółu zawodowo czynnych, a w Szklarskiej Porębie - 26,9%) lub funkcje uzdrowiskowe (w Świeradowie Zdroju niemal 1/3 ogółu zawodowo czynnych wykazuje aktywność w dziale “ochrona zdrowia i opieka społeczna”).

W grupie gmin miejsko-wiejskich zróżnicowanie struktur funkcjonalnych jest większe niż w obrębie uprzednio przedstawionych gmin miejskich. Funkcja przemysłowa dominuje jedynie w 6 spośród 13 gmin miejsko-wiejskich, a najwyższy udział w strukturze zawodowo czynnych osiąga w Bogatyni (63,8%), Lubawce (56,8%), Pieńsku (46,0%) i Leśnej (45,9%). Również w 6 gminach tej grupy wiodący charakter wykazuje funkcja rolnicza (Bolków, Lubomierz, Lwó

wek Śląski, Nowogrodziec, Świerzawa, Wleń), a jedynie w gminie Węgliniec dominuje funkcja komunikacyjna (27,8% ogółu zawodowo czynnych związanych jest pracą z działem “transport i łączność”).

Wśród gmin wiejskich dominantą funkcji przemysłowej wyróżniają się Mysłakowice (44,1%

ogółu zawodowo czynnych w dziale “przemysł”) oraz Olszyna (40,0%). Najwyższy zaś udział zawodowo czynnych w rolnictwie w tej grupie gmin dotyczy Platerówki (50,6%), Lubania (49,6%) oraz Bolesławca (48,5%). Na uwagę zasługuje tu ponadto relatywnie wysoki udział funkcji komunikacyjnej w gminie Marciszów oraz funkcji turystyczno-wypoczynkowej w gminie Podgó

rzyn. Ogólnie biorąc wśród 15 gmin wiejskich, w 9 dominuje funkcja rolnicza, a w 6 funkcja przemysłowa.

Szczegółowe określenie funkcji gmin wymaga ustalenia wartości wskaźników specjalizacji lokalnej Florence’a. Wskaźniki te prezentują poziom aktywności zawodowej ludności w poszcze

gólnych funkcjach gminy w odniesieniu do przeciętnej w tym zakresie sytuacji w kraju. Pozwala to nie tylko wyodrębnić funkcje wyspecjalizowane, tzn. te które wyróżniają daną gminę w badanym zbiorze jednostek terytorialnych (kraju), lecz również ustalić poziom specjalizacji funkcjonalnej.

Przyjęto przy tym 3 jego klasy:

I - wysoki poziom (wartości wskaźnika specjalizacji powyżej 2), II - średni poziom (wartości wskaźnika w granicach od 1,5 do 2,0), III - niski poziom (wartości wskaźnika w granicach od 1,0 do 1,5).

(13)

Tabl. 2. Poziom specjalizacji funkcjonalnej ludności gmin woj. jeleniogórskiego

Klasy PRZEMYSŁ BUDOWNICTWO

poziomu specjalizacji funkcjonalnej

gminy

wskaźnik specjalizacji funkcjonalnej

gminy

1 wysoki

Bogatynia 2,2661

Zawidów Lubawka

2,1215 2,0149

Zgorzelec (M) 1,8156

Kamienna Góra (M) 1,7559

Kowary 1,7523

II ^Piechowice ^1,7306

średni Leśna 1,6302

Pieńsk 1,6277

Wojcieszów 1,5854

Mysłakowice 1,5692

Bolesławiec (M) 1,4908 Jelenia Góra 1,1149

Lubań(M) 1,4264 Bolesławiec (M) 1,0873

Olszyna 1,4149 Zawidów 1,0391

Gryfów Śląski 1,4062

Kamienna Góra (W) 1,3333

Mirsk 1,3075

Sulików 1,2822

III

niski Siekierczyn 1,2305

Osiecznica 1,2234

Jelenia Góra 1,2097

Bolków 1,1635

Nowogrodziec 1,1272

Marciszów 1,1216

Zgorzelec (W) 1,0731

Podgórzyn 1,0173

(14)

Tabl. 2. Poziom specjalizacji funkcjonalnej ludności gmin woj. jeleniogórskiego (c.d.)

Klasy ^ROLNICTWO ^LEŚNICTWO ⁱ

poziomu

specjalizacji wskaźnik wskaźnik

funkcjonalnej gminy specjalizacji gminy specjalizacji

funkcjonalnej funkcjonalnej

Świeradów Zdrój 12,5956

Osiecznica 11,9849

Węgliniec 10,8862

Szklarska Poręba 6,7243

1 Mirsk 4,3266

Świerzawa 3,8311

Piechowice 3,7710

' Bolesławiec (W) 3,3630

I Podgórzyn 3,3023

wysoki

Kamienna Góra (W) 3,2354

Nowogrodziec 2,8163

Wojcieszów 2,7139

Janowice Wielkie 2,4247

Pieńsk 2,4097

Platerówka 2,2955

Stara Kamienica 2,1730

Lubawka 2,1316

Lubomierz 1,8771 Kowary 1,9806

Platerówka 1,8625 Marciszów 1,7916

II Lubań (W) 1,8228 Bolków 1,7813

średni Bolesławiec (W) 1,7842 Lwówek Śląski 1,7790

|Prl i Świerzawa 1,5741

Zgorzelec (W) 1,5162

v/ölyiO

Nowogrodziec 1,4912 Mysłakowice 1,4682

Stara Kamienica 1,4278 Karpacz 1,3528

Jeżów Sudecki 1,3890 Jeżów Sudecki 1,2839

Kamienna Góra (W) 1,3826 Wleń 1,2042

Siekierczyn 1,3388 Leśna 1,1609

Sulików 1,3347 Lubań (W) 1,0934

III Bolków 1,2868

niski

Marciszów 1,2729

Wleń 1,2608

Osiecznica 1,1557

Olszyna 1,1066

Lwówek Śląski 1,0977

Mirsk 1,0366

(15)

Klasy TRANSPORT I ŁĄCZNOŚĆ HANDEL

poziomu

specjalizacji wskaźnik wskaźnik

funkcjonalnej gminy specjalizacji gminy specjalizacji

funkcjonalnej funkcjonalnej

I Węgliniec 4,9204

wysoki Marciszów 2,5371

II Wleń 1,8880

średni

Lubań(M) 1,4746 Jelenia Góra 1,3127

Janowice Wielkie 1,4501 Lubań (M) 1,2682

Nowogrodziec 1,2855 Zgorzelec (M) 1,1309

III Jelenia Góra 1,0535 Bolesławiec (M) 1,1204

niski Lwówek Śląski 1,0428 Janowice Wielkie 1,0866

Lubań (W) 1,0409 Piechowice 1,0361

Wojcieszów 1,0244

Jeżów Sudecki 1,0186

Klasy poziomu specjalizacji funkcjonalnej

NAUKA, OŚWIATA I WYCHOWANIE KULTURA I SZTUKA

gminy

I . Świeradów Zdrój 2,2476

wysoki Jelenia Góra 2,0964

II Karpacz 1,9601

średni

Kowary 1,4226 Wleń 1,1158

Szklarska Poręba 1,3152 Lubań(M) 1,0491

Lwówek Śląski 1,1531

111 Karpacz 1,1396

Bolesławiec (M) 1,0857

Lubomierz 1,0818

Lubań(M) 1,0167

Wojcieszów 1,0102

(16)

Tabl. 2. Poziom specjalizacji funkcjonalnej ludności gmin woj. jeleniogórskiego (dok.)

Klasy poziomu specjalizacji funkcjonalnej

OCHRONA ZDROWIA I OPIEKA SPOŁECZNA

KULTURA FIZYCZNA, TURYSTYKA I WYPOCZYNEK

gminy

Świeradów Zdrój 6,1159 Karpacz 56,2882

Kowary 2,2885 Szklarska Poręba 36,7923

Wleń 2,2609 Podgórzyn 20,0863

Świeradów Zdrój 13,1097

I

wysoki Piechowice 8,3300

Kowary 3,1333

Janowice Wielkie 2,6296

Mirsk 2,2487

Szklarska Poręba 1,9472 Mysłakowice 1,9785

Bolesławiec (M) 1,7261 Wleń 1,6733

Karpacz 1,7248 Jeżów Sudecki 1,5341

II

średni Janowice Wielkie 1,7236

Kamienna Góra 1,6707

Bogatynia 1,5622

Lubań(M) 1,4011 Leśna 1,4630

Zgorzelec (M) 1,3921 Wojcieszów 1,4260

Podgórzyn 1,3114 Stara Kamienica 1,1668

III Lwówek Śląski 1,2417

niski Gryfów Śląski 1,2084

Stara Kamienia 1,0877

Mirsk 1,0627

Piechowice 1,0532

M - gmina miejska W - gmina wiejska

(17)

Gdy wskaźnik specjalizacji lokalnej Florence’a przyjmuje wartość poniżej jedności, to nie można mówić o specjalizacji gminy w zakresie danej funkcji. Wynik ustaleń przedstawiono w tablicy 2.

Funkcja przemysłowa stanowi o specyfice aż 26 gmin województwa jeleniogórskiego, przy czym wysoki poziom specjalizacji w zakresie tej funkcji wykazują tylko gminy Bogatynia, Zawidów oraz Lubawka.

W przypadku budownictwa jedynie w trzech gminach miejskich (Jelenia Góra, Bolesławiec, Zawidów) poziom aktywności zawodowej ludności niewiele przewyższa wartości przeciętne w kraju w tym zakresie. Świadczy to o niewątpliwie niskim poziomie rozwoju tej funkcji na terenie województwa.

Z kolei w rolnictwie specjalizuje się 19 gmin osiągając średni i niski poziom w tym względzie.

Wynika to głównie z niekorzystnych na ogół warunków glebowych i specyficznego ukształtowania terenu. W najwyższym jednak stopniu z gmin województwa jeleniogórskiego w rolnictwie specja

lizują się: Lubomierz oraz gminy wiejskie: Platerówka, Lubań i Bolesławiec.

Znaczny udział lasów w obszarze województwa (niemal 40%) sprzyja rozwojowi leśnictwa.

W dziedzinie tej specjalizuje się aż 27 gmin, z których wysoki poziom dotyczy 17 z nich, a najwyższy Świeradowa Zdroju, Osiecznicy i Węglińca.

Jedenaście gmin wykazuje mniejszy bądź większy poziom specjalizacji w zakresie funkcji komunikacyjnej. Wysoki przy tym poziom charakteryzuje jedynie Węgliniec i Marciszów.

Są to bowiem gminy, na terenie których znajdują się węzły kolejowe o ponadlokalnym znaczeniu.

W przypadku funkcji handlowej oraz funkcji oświatowo-wychowawczej gminy województwa jeleniogórskiego nie wykazują wysokiego, a nawet średniego poziomu wyspecjalizowania. Jedynie bowiem 6 gmin w przypadku funkcji handlowej oraz 9 w przypadku oświatowo-wychowawczej prezentuje niski (w stosunku do krajowego) poziom specjalizacji.

W grupie funkcji wyspecjalizowanych tylko w pięciu gminach mieszczą się funkcje kulturalne, przy czym relatywnie wysoki poziom w tym zakresie dotyczy Świeradowa Zdroju i Jeleniej Góry.

Wyższą aniżeli przeciętnie w kraju aktywność zawodową w dziale “ochrona zdrowia i opieka społeczna” wykazuje 18 gmin regionu jeleniogórskiego. Bogate zasoby wód i innych surowców leczniczych oraz sprzyjające leczeniu wielu chorób warunki klimatyczne tworzą w niektórych rejonach województwa istotne, dla rozwoju lecznictwa specjalistycznego, w tym także uzdrowisko

wego, podstawy. Szczególnie wysoki poziom specjalizacji w tym zakresie wykazuje Świeradów Zdrój, a następnie Kowary i Wleń.

Atrakcyjny układ elementów środowiska geograficznego, rozwinięta baza noclegowa i infrastru

ktura jej towarzysząca stanowią o pełnieniu przez 15 gmin województwa jeleniogórskiego wyspe

cjalizowanych funkcji turystyczno-wypoczynkowych, przy czym 9 z nich osiąga w tym zakresie wysoki poziom. Do grupy tej należą w szczególności Karpacz, gdzie aktywność zawodowa ludności w dziale “kultura fizyczna, turystyka i wypoczynek” jest aż ponad 56 - krotnie wyższa aniżeli przeciętnie w kraju oraz Szklarska Poręba (ponad 36 - krotnie); są to ośrodki o krajowym znaczeniu.

(18)

1.3. Organizacja samorządu terytorialnego jako wyznacznik podziału terytorialnego województwa

Podział terytorialny województwa na gminy jest ściśle związany z organizacją, odrodzonego w warunkach polskich w 1990 roku, samorządu terytorialnego. Gminy są bowiem przedmiotem decyzji podejmowanych przez władze lokalne.

Ustawa samorządowa używa pojęcia “władze gminy” dla określenia podmiotów upoważnionych do rozstrzygania w sprawach gminy. Nosicielem władzy w gminie jest wspólnota samorządowa, którą z mocy prawa tworzą mieszkańcy gminy. Mogą oni podejmować rozstrzygnięcia bezpośrednio lub pośrednio - poprzez organy gminy, czyli jej radę i zarząd.

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu działania gminy (jeżeli ustawy nie stanowią inaczej). Ustawowo określony katalog zagadnień najważniejszych dla lokalnej społeczności, gdzie rada ma właściwość wyłączną obejmuje rozstrzyganie zwłaszcza w sprawach:

- organizacyjnych (uchwalanie statutu gminy, ustalenie zakresu działania sołectwa i dzielnicy lub osiedla, podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządo

wej w trybie porozumienia, podejmowanie uchwał w sprawach tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich, jak też tworzenia, likwidacji i reorganizacji przedsiębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organiza

cyjnych, podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami),

- planistycznych (uchwalanie budżetu gminy, miejscowych planów zagospodarowania prze

strzennego, programów gospodarczych),

- finansowo-majątkowych (m in. przekazywanie sołectwom i dzielnicom lub osiedlom składni

ków mienia do korzystania, podejmowanie uchwał w sprawach podatników i opłat lokalnych, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu dotyczących: nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawienia lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata, emitowania obligacji oraz określa

nia zasad ich zbywania i wykupu przez zarząd, zaciągania długoterminowych pożyczek, ustalania maksymalnej wysokości pożyczek krótkoterminowych, zaciąganych przez zarząd w roku budżetowym, zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę gminy, wyposażanie w majątek przed

siębiorstw, zakładów i innych gminnych jednostek organizacyjnych),

- osobowych (wybór i odwołanie zarządu gminy, powoływanie i odwoływanie sekretarza oraz skarbnika gminy),

- kierowniczo-kontrolnych (stanowienie o kierunkach działania zarządu oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności, przyjmowanie sprawozdań z działalności finansowej gminy i udzielanie absolutorium zarządowi z tego tytułu).

Zarząd natomiast jako organ wykonawczy gminy realizuje m in. następujące zadania:

- przygotowywanie projektów uchwał rady oraz określenie sposobu ich wykonywania, - gospodarowanie mieniem komunalnym,

- wykonywanie budżetu gminy,

- zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, - wykonywanie zadań zleconych z zakresu administracji rządowej.

(19)

Wśród wielu wskazanych rodzajowo różnych spraw, o których rozstrzygnięciu decydują władze lokalne, sprawy dotyczące zaspokojenia podstawowych potrzeb mieszkańców gminy należą do grupy najważniejszych. W warunkach lokalnych bowiem, uwzględniając konieczność ciągłego rozwoju każdego z elementów mniej czy też bardziej złożonego systemu terytorialnego, te właśnie zagadnienia są szczególnie istotne.

Podział terytorialny województwa tworzy także ramy dla procesów integracji społecznej.

Problematyka integracji społecznej w wymiarze lokalnym stała się w ostatnich latach przedmio

tem wielu rozważań. W tymże ujęciu integracja jest procesem, którego uczestnicy (ludność, instytucje, władze itd.), poprzez wzajemne oddziaływanie, tworzą pewien nowy lokalny system społeczny. Integracja oznacza zatem pewną harmonię społeczną powstałą na skutek określonej zgodności różnych elementów tego systemu.

Ustawa o samorządzie terytorialnym (Dz.U. 1990 nr 16, poz. 85 z późniejszymi zmianami) w swych zapisach wskazuje, iż mieszkańcy gminy z mocy prawa tworzą wspólnotę samorządową, gmina zaś winna obejmować obszar możliwie jednorodny m in. ze względu na więzi społeczne.

Ustawa ta sygnalizuje zatem konieczność istnienia ogólnogminnej więzi społecznej, będącej odbi

ciem pewnej, wobec otoczenia, odrębności mieszkańców gminy, wśród których panuje poczucie związania z danym terytorium. Integracja zaś, jej siła i zasięg, jest przy tym jednym z najbardziej istotnych skutków istnienia więzi społecznych oraz warunkiem wspólnego zaangażowania miesz

kańców gminy w rozwiązywaniu różnorodnych problemów o lokalnym charakterze.

Jedną z najbardziej dyskusyjnych, a zarazem budzących wątpliwości kwestii w tym zakresie jest wskazanie źródeł integracji społeczności lokalnych. Wymienia się zwykle dwie ich podstawowe grupy, a mianowicie czynniki zewnętrzne (niezależnie od lokalnej struktury społecznej i gospodar

czej) oraz czynniki wewnętrzne, przy czym tym drugim przypisuje się szczególną uwagę. Wśród nich z kolei wyróżnia się dwa zespoły czynników, tj. czynniki aksjoafektywne i czynniki socjoope- racyjne. .

W ramach czynników aksjoafektywnych integracji, oddziałujących głównie na sferę motywa

cyjną mieści się w szczególności poczucie łączności społecznej (terytorialnej identyfikacji).

1.4. Gmina jako podstawowy element organizacji przestrzennej województwa

Gmina jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego kraju. Województwo jeleniogórskie obejmuje łącznie 40 gmin, z tego 12 gmin miejskich, 13 gmin miejsko-wiejskich oraz 15 gmin wiejskich. Podział terytorialny województwa jeleniogórskiego na gminy obrazuje rys. 1.

Prowadzenie rozległych badań statystycznych, których przedmiotem są gminy, wymaga stoso

wania jednolitej symbolizacji terytorialnej. Wykaz symboli terytorialnych miast, wiejskich części gmin miejsko-wiejskich oraz gmin wiejskich przedstawia tablica 3. Wykaz ten dopełniają informa

cje teleadresowe dotyczące wszystkich urzędów gmin województwa jeleniogórskiego, a zawarte w tablicy 4.

(20)

Rys. 1. Podział terytorialny województwa jeleniogórskiego

Legenda:

granica państwa granica województwa granice gmin

1 0 >Äowyy

' Karpacz, ^Kamfenn,

♦ ^

* Lubawka;

o \ . vr -i •

V

•

(21)

Tabl. 3. Wykaz symboli terytorialnych miast i gmin województwa jeleniogórskiego

WYSZCZEGÓLNIENIE

L

Symbol terytorialny

miasta gminy

(terenów wiejskich)

| GMINY MIEJSKIE X

Bolesławiec 23109 X

Jelenia Góra 23101 X

Kamienna Góra 23133 X

Karpacz 23137 X

Kowary 23141 X

Lubań 23153 X

Piechowice 23193 X

Szklarska Poręba 23225 X

I Świeradów Zdrój 23229 X

Wojcieszów 23245 X

Zawidów 23249 X

Zgorzelec 23253 X

GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE

Bogatynia 23105 23505

Bolków 23113 23513

Gryfów Śląski 23121 23521

Leśna 23149 23519

Lubawka 23157 23557

Lubomierz 23161 23561

Lwówek Śląski 23165 23565

Mirsk 23173 23573

Nowogrodziec 23181 23581

Pieńsk 23197 23597

Świerzawa 23233 23633

Węgliniec 23237 23637

Wleń 23241 23641

GMINY WIEJSKIE

Bolesławiec X 23509

Janowice Wielkie X 23525

Jeżów Sudecki X 23529

Kamienna Góra X 23533

Lubań X 23553

Marciszów X ²³⁵⁶⁹

Mysłakowice X 23577

Olszyna X 23585

Osiecznica X 23589

Platerówka X 23601

Podgórzyn X 23605

Siekierczyn X 23609

Stara Kamienica X 23617

Sulików 23621

Zgorzelec x 23653

(22)

Tabl. 4. Urzędy gmin województwa jeleniogórskiego

Nazwa instytucji ^Adres Telefon

Urząd Miasta 58-500 Jelenia Góra, ul. Sudecka 29 26011 26704

Urząd Miasta 59-700 Bolesławiec, ul. Piłsudskiego 1 3641 2538

Urząd Miasta 58-700 Kamienna Góra, Plac Grunwaldzki 1 2430 2924

Urząd Miasta 58-540 Karpacz, ul. Konstytucji 3-Maja54 201 221

Urząd Miasta 58-530 Kowary, ul. 1-go Maja 1 2416 2547

Urząd Miasta 59-800 Lubań, ul. Mickiewicza 14 4086 4001

Urząd Miasta 58-573 Piechowice, ul. Żymierskiego 49 53056 53609

Urząd Miasta 58-580 Szklarska Poręba, ul. Buczka 2 2055 2187

•

Urząd Miasta 59-640 Świeradów Zdrój, ul. Piłsudskiego 15 553 -

Urząd Miasta 58-579 Wojcieszów, ul. Pocztowa 1 230 280

Urząd Miasta 59-840 Zawidów, Plac Zwycięstwa 21-22 282 -

Urząd Miasta 59-900 Zgorzelec, ul. Domańskiego 7 52350 56421

Urząd Miasta i Gminy 59-920 Bogatynia, ul. Daszyńskiego 1 32341 32341

Urząd Miasta i Gminy 58-420 Bolków, Rynek 1 213

■ ^-

Urząd Miasta i Gminy 59-620 Gryfów Śląski, Plac Wolności 1 552 721

Urząd Miasta i Gminy 59-820 Leśna, Rynek 19 239 2168

Urząd Miasta i Gminy 58-420 Lubawka, Plac Wolności 1 588 262

Urząd Miasta i Gminy 58-536 Lubomierz, Plac Wolności 1 166 166

Urząd Miasta i Gminy 59-600 Lwówek Śląski, ul. Wojska Polskiego 25a 4797 4698

Urząd Miasta i Gminy 59-870 Mirsk, Plac Wolności 39 310 386

Urząd Miasta i Gminy 59-730 Nowogrodziec, Rynek 1 311 416

Urząd Miasta i Gminy 59-930 Pieńsk, ul. Bolesławiecka 29 511 405

Urząd Miasta i Gminy 58-526 Świerzawa, PI. Wolności 6070 388 390

Urząd Miasta i Gminy 59-949 Węgliniec, ul. Kochanowskiego 8 162 551

Urząd Miasta i Gminy 59-610 Wleń, Plac Bohaterów Nysy 7 438 -

Urząd Gminy 59-700 Bolesławiec, ul. Teatralna 1 “A” 3221 3183

Urząd Gminy 58-520 Janowice Wielkie, ul. Kolejowa 2 185 185

Urząd Gminy 58-521 Jeżów Sudecki, ul. Długa 63 254 259

Urząd Gminy 58-400 Kamienna Góra, Al. Wojska Polskiego 10 4031 2857

Urzd Gminy 59-800 Lubań, ul. Dąbrowskiego 18 3021 3027

Urząd Gminy 58-410 Marciszów, ul. Główna 86 208 208

Urząd Gminy 58-533 Mysłakowice, ul. Szkolna 5 283 552

Urząd Gminy 59-830 Olszyna, ul. Wolności 6 427 -

Urząd Gminy 59-724 Osiecznica, 107 -

Urząd Gminy 59-816 Platerówka 91 91

Urząd Gminy 58-562 Podgórzyn, ul. Żołnierska 13 53093 53358

Urząd Gminy 59-818 Siekierczyn 271 78 78

Urząd Gminy 58-512 Stara Kamienica 337 375

Urząd Gminy 59-841 Sulików, ul. Dworcowa 5 288 922

Urząd Gminy 59-900 Zgorzelec, ul. Kościuszki 70 6601 6564

(23)

1.5. Miejscowość jako element gmin

Poszczególne gminy województwa jeleniogórskiego w aspekcie osadniczym składają się z miej

scowości. Ich ogólna typologia pozwala wyróżnić miasta (gminy lub miejscowości, którym nadano status miasta w drodze rozporządzenia Rady Ministrów) oraz miejscowości wiejskie. Rozmiary miejscowości wiejskich, ich układ zagospodarowania oraz funkcja w układzie osadniczym gminy stanowią natomiast kryteria wyróżnienia wielu ich typów, a mianowicie: wsi, osad, kolonii, przysiółków, leśniczówek, schronisk turystycznych i innych. Wykaz urzędowych nazw miejscowo

ści województwa jeleniogórskiego oraz ich identyfikatorów statystycznych zawiera tablica 5.

Tabl. 5. Alfabetyczny wykaz miejscowości oraz ich identyfikatorów i kodów pocztowych

Nazwa urzędowa Rodzaj

miejscowości Identyfikator Kod

pocztowy Gmina

Antoniów wieś 0192301 58-512 Stara Kamienica

Augustów przysiółek 0191164 59-813 Mirsk

Barcinek wieś 0192324 58-512 Stara Kamienica

Bartoszówka wieś 0190041 59-820 Leśna

Bełczyna wieś 0193074 59-610 Wleń

Białogórze wieś 0193200 59-913 Zgorzelec

Białopole wieś 0188788 59-922 Bogatynia

Biedrzychowice wieś 0191626 59-811 Olszyna

Biegoszów wieś 0192672 58-524 Świerzawa

Sielanka wieś 0190740 59-600 Lwówek Śląski

Bielawa Dolna wieś 0191862 59-930 Pieńsk

Bielawa Górna wieś 0191891 59-930 Pieńsk

Bienice kolonia 0191566 59-731 Nowogrodziec

Bierna wieś 0192442 59-970 Sulików

Błażejów wieś 0190443 58-407 Lubawka

Blażkowa wieś 0190450 58-421 Lubawka

Bobrowice wieś 0192057 58-564 Podgórzyn

Bogatynia miasto 0935908 59-921 Bogatynia

Bolesławiec wieś 0188937 59-700 Bolesławiec

Bolesławiec miasto 0935989 59-700 Bolesławiec

Bolków miasto 0935995 58-575 Bolków

Bolków Zdrój przysiółek 0189546 58-575 Bolków

Bożejowice wieś 0188950 59-700 Bolesławiec

Bożkowice wieś 0191632 59-811 Olszyna

Bratków wieś 0188794 59-915 Bogatynia

Bronowiec wieś 0191744 59-723 Osiecznica

(24)

Tabl. 5. Alfabetyczny wykaz miejscowości oraz ich identyfikatorów i kodów pocztowych (c.d.)

Nazwa urzędowa Rodzaj

miejscowości Identyfikator Kod

pocztowy Gmina

Brunów wieś 0190756 59-600 Lwówek Śląski

Brzeziniec wieś 0191135 59-870 Mirsk

Brzeźnik wieś 0188966 59-700 Bolesławiec

Buczek leśniczówka 0188943 59-700 Bolesławiec

Bukowiec wieś 0191365 58-532 Mysłakowice

Bukówka wieś 0190466 58—420 Lubawka

Buszów przysiółek 0193447 59-913 Zgorzelec

Bystrzyca wieś 0193080 59-610 Wleń

Chałupki kolonia 0190680 59-622 Lubomierz

Chełmsko Śląskie wieś 0190472 i, 58-407 Lubawka

Chmieleń wieś 0190584 58-536 Lubomierz

Chmielno wieś 0190762 59-605 Lwówek Śląski

Chościszowice wieś 0188989 59-700 Bolesławiec

Chromieć wieś 0192330 58-512 Stara Kamienica

Chrośnica wieś 0189747 58-521 Jeżów Sudecki

Ciechanowiec wieś 0191030 58-410 Marciszów

Czadrów wieś 0189836 58-405 Kamienna Góra

Czarnów wieś 0189842 58-424 Kamienna Góra

Czerna wieś 0191490 59-731 Nowogrodziec

Czernica wieś • 0189753 58-521 Jeżów Sudecki

Czerwona Woda

’“.w 0192904 59-942 Węgliniec

Częstocin osada

\UX~' 0191112 58-410 Marciszów

Dąbrowa Bolesławiecka wieś n,, 0188995 59-700 Bolesławiec

Dąbrowica wieś 0191371 58-500 Mysłakowice

Dąbrówka-Okrąglica przysiółek 0192940 59-950 Węgliniec

Debrznik wieś 0189859 58-411 Kamienna Góra

Dębiny przysiółek 0193045 59-950 Węgliniec

Dębowy Gaj wieś 0190779 59-600 Lwówek Śląski

Dłużec wieś 0190785 59-600 Lwówek Śląski

Dłużyna Dolna wieś 0191900 59-911 Pieńsk

Dłużyna Górna wieś 0191916 59-911 Pieńsk

Dobków wieś 0192689 58-526

'":.i Świerzawa

Dobra wieś 0189026 59-704 Bolesławiec

Dobro myśl wieś 0189865 58-400 Kamienna Góra

Dolinka przysiółek 0189569 58-575 Bolków

Domanów wieś 0191046 58-575 Marciszów

Dworek wieś 0190791 59-600 Lwówek Śląski

(25)

Działoszyn wieś 0188802 59-915 Bogatynia

Dziwiszów wieś 0189760 58-513 Jeżów Sudecki

Gajówka wieś 0191141 59-537 Mirsk

Gaszów wieś 0190800 59-600 Lwówek Śląski

Giebułtów wieś 0191158 59-813 Mirsk

Giebułtówek kolonia 0191170 59-813 Mirsk

Gierałtów wieś 0191508 59-960 Nowogrodziec

Giere zyn wieś 0191193 59-537 Mirsk

Głębock wieś 0192063 58-535 Podgórzyn

Godzieszów wieś 0191514 59-960 Nowogrodziec

Gołej ów wieś 0190590 59-607 Lubomierz

Golnice wieś 0189032 59-707 Bolesławiec

Gorzanowice wieś 0189368 58-575 Bolków

Gorzeszów wieś 0189871 58-400 Kamienna Góra

Gościszów wieś 0191520 59-613 Nowogrodziec

Gozdanin wieś 0193217 59-913 Zgorzelec

Gozdno wieś 0192695 58-524 Świerzawa

Górczyca wieś 0190816 59-600 Lwówek Śląski

Grabiszyce Dolne wieś 0190058 59-820 Leśna

Grabiszyce Górne wieś 0190070 59-820 Leśna

Grabiszyce Średnie wieś 0190087 59-820 Leśna

Gradówek wieś 0190822 59-607 Lwówek Śląski

Grodnica wieś 0191649 59-830 Olszyna

Gronów wieś 0193223 59-912 Zgorzelec

Grudno wieś 0189428 58-577 Bolków

Grudza wieś 0191201 59-537 Mirsk

Groszków wieś 0191388 58-515 Mysłakowice

Gryfów Śląski miasto 0936003 59-860 Gryfów Śląski

Henryków kubański wieś 0190302 59-800 Lubań

Jabłoniec kolonia 0192494 59-970 Sulików

Jagodzin wieś 0192956 59-941 Węgliniec

Jałowiec wieś 0190319 59-800 Lubań

Janice wieś 0190609 58-512 Lubomierz

Janiszów wieś 0189888 58-421 Kamienna Góra

Janowice Wielkie wieś 0189670 58-520 Janowice Wielkie

Janówek wieś 0189776 58-521 Jeżów Sudecki

Janówka kolonia 0190130 59-811 Leśna

(26)

Jarkowi ce wieś 0190489 58-422 Lubawka

Jasna Góra wieś 0188819 59-922 Bogatynia

Jastrowiec wieś 0189380 58-577 Bolków

Jawiszów wieś 0189894 58-405 Kamienna Góra

Jelenia Góra miasto 0935802 58-500 Jelenia Góra

Jerzmanki wieś 0193252 59-900 Zgorzelec

Jeżów przysiółek 0189374 58-575 Bolków

Jeżów Sudecki wieś 0189782 58-521 Jeżów Sudecki

Jędrzychowice wieś 0193269 59-900 Zgorzelec

Jurków kolonia 0190207 59-820 Leśna

Kaczorów wieś 0189397 58-578 Bolków

Kałużna wieś 0191655 59-811 Olszyna

Kamienica Mała wieś 0192347 58-512 Stara Kamienica

Kamienna Góra miasto 0936026 58-400 Kamienna Góra

Kamienna Góra leśniczówka 0191260 59-850 Mirsk

Kamień wieś 0191218 59-870 Mirsk

Karłowice wieś 0191661 59-811 Olszyna

Karłowice wieś 0191224 59-870 Mirsk

Karpacz miasto 0936032 58-540 Karpacz

Karpniki wieś 0191394 58-515 Mysłakowice

Kierzno wieś 0191537 59-731 Nowogrodziec

Klecza wieś 0193097 59-536 Wleń

Kliczków wieś 0191750 59-724 Osiecznica

Kłopotnica wieś 0191230 59-537 Mirsk

Kochanów wieś 0189902 58-400 Kamienna Góra

Komamo wieś 0189687 58-514 Janowice Wielkie

Kopaczów wieś 0188825 59-921 Bogatynia

Kopaniec wieś 0192360 58-512 Stara Kamienica

Kostrzyca wieś 0191419 58-532 Mysłakowice

Kostrzyna wieś 0193275 59-914 Zgorzelec

Kościelna Wieś wieś 0193000 59-950 Węgliniec

Kościelnik wieś 0190325 59-800 Lubań

Kościelniki Dolne wieś 0190331 59-800 Lubań

Kościelnik! Górne wieś 0190124 59-820 Leśna

Kościelniki Średnie wieś 0190147 59-800 Leśna

Kotlina wieś 0191247 59-537 Mirsk

Kotliska wieś 0190839 59-607 Lwówek Śląski

(27)

Kowary miasto 0936078 58-530 Kowary

Kozłów wieś 0189055 59-707 Bolesławiec

Koźlice wieś 0193281 59-914 Zgorzelec

Koźmin wieś 0193306 59-900 Zgorzelec

Kraszewice wieś 0189078 59-700 Bolesławiec

Kraśnik Dolny wieś 0189084 59-700 Bolesławiec

Kraśnik Górny wieś 0189090 59-700 Bolesławiec

Krępnica wieś 0189121 59-707 Bolesławiec

Krobica wieś 0191253 59-850 Mirsk

Krogulec wieś 0191425 58-515 Mysłakowice

Kromnów wieś 0192382 58-512 Stara Kamienica

Kruszyn wieś 0189138 59-700 Bolesławiec

Krzeszów wieś 0189919 58-405 Kamienna Góra

Krzeszówek wieś 0189925 58-405 Kamienna Góra

Krzewie Małe wieś 0191709 59-860 Olszyna

Krzewie Wielkie wieś 0189606 59-860 Gryfów Śląski

Krzewina wieś 0188831 59-915 Bogatynia

Kunów wieś 0193312 59-900 Zgorzelec

Kwieci szowice wieś 0191299 59-537 Mirsk

Lasów wieś 0191922 59-930 Pieńsk

Leszczyniec wieś 0189931 58-425 Kamienna Góra

Leśna miasto 0936121 59-820 Leśna

Leśniczówka Węgliniec leśniczówka 0192005 59-816 Platerówka

Lipa wieś 0189411 58-577 Bolków

Lipiany wieś 0189167 59-700 Bolesławiec

Lipienica wieś 0189948 58-405 Kamienna Góra

Lubań miasto 0936150 59-800 Lubań

Lubawka miasto 0936180 58-420 Lubawka

Lubiechowa wieś 0192703 58-526 Świerzawa

Lubomierz miasto 0936210 59-536 Lubomierz

Luboszów osada 0191840 59-725 Osiecznica

Lutogniewice wieś 0188848 59-915 Bogatynia

Lwówek Śląski miasto 0936227 59-600 Lwówek Śląski

Łagów wieś 0193329 59-900 Zgorzelec

Ławszowa wieś 0191767 59-725 Osiecznica

Łaziska wieś 0189173 59-700 Bolesławiec

Łąka wieś 0189180 59-700 Bolesławiec

(28)

Łomnica wieś 0191431

53- <iog

58-531 Mysłakowice

Łomnica wieś 0193335 59-914 Zgorzelec

Łowin kolonia 0192502 59-970 Sulików

Łupki wieś 0193105 59-610 Wleń

Maciejowice wieś 0190615 59-516 Lubomierz

Mała Wieś Dolna wieś 0192465 59-975 Sulików

Mała Wieś Górna wieś 0192471 59-975 Sulików

Marciszów wieś 0191052 58-410 Marciszów

Marczów wieś 0193128 59-600 Wleń

Marczyce wieś 0192070 58-564 Podgórzyn

Miedziane wieś 0192488 59-970 Sulików

Miedzianka wieś 0189701 58-520 Janowice Wielkie

Mierzwin wieś 0189196 59-700 Bolesławiec

Mikułowa wieś 0192519 59-975 Sulików

Milęcice wieś 0190621 59-536 Lubomierz

Milików wieś 0191543 59-730 Nowogrodziec

Miłków wieś 0192086 58-535 Podgórzyn

Miłoszów wieś 0190153 59-820 Leśna

Mirsk miasto 0936233 59-870 Mirsk

Miszkowice wieś 0190495 58-422 Lubawka

Mlądz wieś 0191307 59-537 Mirsk

Młyńsko wieś 0189612 59-860 Gryfów Śląski

Mniszków wieś 0189718 58-520 Janowice Wielkie

Modrzewie wieś 0193134 59-610 Wleń

Mojesz wieś 0190845 59-622 Lwówek Śląski

Mroczkowice wieś 0191313 59-870 Mirsk

Mściszów wieś 0190348 59-800 Lubań

Muchówek przysiółek 0189434 58-577 Bolków

Mysłakowice wieś 0191448 58-533 Mysłakowice

Mysłów wieś 0189440 58-578 Bolków

Nagómik wieś 0191069 58-475 Marciszów

Nagórze wieś 0190851 59-600 Lwówek Śląski

Nawojów Łużycki wieś 0190360 59-800 Lubań

Nawojów Śląski wieś 0190377 59-800 Lubań

Niedamirów wieś 0190503 58-422 Lubawka

Niedów _ wieś 0193393 59-914 Zgorzelec

Nielestno wieś 0193140 59-610 Wleń

(29)

miejscowości Identyfikator ^Kod

Niwnice wieś 0190868 59-607 Lwówek Śląski

Nowa wieś 0189204 59-613 Bolesławiec

Nowa Białka wieś 0190035 58-425 Kamienna Góra

Nowa Kamienica wieś 0192407 58-512 Stara Kamienica

Nowa Karczma wieś 0192175 59-818 Siekierczyn

Nowa Świdnica wieś 0191678 59-811 Olszyna

Nowa Wieś wieś 0189210 59-731 Bolesławiec

Nowa Wieś wieś 0191550 59-731 Nowogrodziec

Nowe Jaroszowice wieś 0189227 59-700 Bolesławiec

Nowe Rochowice wieś 0189463 58-575 Bolków

Nowogrodziec miasto 0936262 59-730 Nowogrodziec

Nowy Kościół wieś 0192726 58-524 Świerzawa

Odce wieś 0189233 59-613 Bolesławiec

Odrodzenie schron, tur. 0192123 58-563 Podgórzyn

Ogorzelec wieś 0189954 58-425 Kamienna Góra

Okrajnik przysiółek 0189405 58-578 Bolków

Okrzeszyn wieś 0190510 58-408 Lubawka

Oleszna Podgórska wieś 0190638 59-536 Lubomierz

Olszyna wieś 0191684 59-830 Olszyna

Olszyny wieś 0189960 58-407 Kamienna Góra

Ołobok wieś 0191773 59-723 Osiecznica

Opawa wieś 0190526 58-422 Lubawka

Opolno Zdrój wieś 0188854 59-922 Bogatynia

Orłowice wieś 0191320 59-850 Mirsk

Osiecznica wieś 0191780 59-724 Osiecznica

Osieczów wieś 0191796 59-724 Osiecznica

Osiek Łużycki wieś 0193341 59-914 Zgorzelec

Otok wieś 0189240 59-700 Bolesławiec

Paczyn wieś 0190532 58-422 Lubawka

Paprotki wieś 0190549 58-422 Lubawka

Parkoszów wieś 0189256 59-707 Bolesławiec

Parowa wieś 0191804 59-723 Osiecznica

Parzyce wieś 0191572 59-731 Nowogrodziec

Pasiecznik wieś 0190644 58-621 Lubomierz

Pastewnik wieś 0191075 58-410 Marciszów

Piaseczna wieś 0193016 59-941 Węgliniec

Piechowice miasto 0936285 58-573 Piechowice

(30)

Pieńsk miasto 0936351 59-930 Pieńsk

Pieszków wieś 0190874 59-600 Lwówek Śląski

Pilchowice wieś 0193157 59-516 Wleń

Pisarzowice wieś 0189977 58-424 Kamienna Góra

Pisarzowice wieś 0190383 59-800 Lubań

Pisarzów kolonia 0192241 59-817 Siekierczyn

Platerówka wieś 0191997 59-816 Platerówka

Płakowice wieś 0190880 59-600 Lwówek Śląski

Pławna Dolna wieś 0190667 59-622 Lubomierz

Pławna Górna wieś 0190673 59-622 Lubomierz

Płonina wieś 0189470 58-578 Bolków

Ploszczyna wieś 0189799 58-521 Jeżów Sudecki

Płóczki Dolne wieś 0190897 59-600 Lwówek Śląski

Płóczki Górne wieś 0190905 59-600 Lwówek Śląski

Pobledną wieś 0190160 59-814 Leśna

Podgórki wieś 0192761 58-579 Świerzawa

1 Podgórze kolonia 0192583 59-975 Sulików

Podgórzyn wieś 0192100 58-562 Podgórzyn

Pokrzywnik wieś 0190704 59-516 Lubomierz

Pokrzywnik wieś 0193358 59-913 Zgorzelec

Polana osada 0193022 59-950 Węgliniec

Ponikowo kolonia 0192293 59-817 Siekierczyn

Popielówek wieś 0190710 59-536 Lubomierz

Porajów wieś 0188860 59-921 Bogatynia

Posada wieś 0188877 59-915 Bogatynia

Poświętne wieś 0191810 59-723 Osiecznica

Półwsie wieś 0189492 58-575 Bolków

Proszowa wieś 0191336 59-537 Mirsk

Proszówka wieś 0189629 59-860 Gryfów Śląski

Przecznica wieś 0191342 59-537 Mirsk

Przedwojów wieś 0189983 58-400 Kamienna Góra

Przejęsław wieś 0191827 59-725 Osiecznica

Przesieczany wieś 0193364 59-912 Zgorzelec

Przesieka wieś 0192117 58-563 Podgórzyn

Przeździedza wieś 0193163 59-600 Wleń

Przylasek wieś 0192011 59-820 Platerówka

Przysiodłek kolonia 0190696 59-622 Lubomierz

(31)

Pstrąże wieś 0189061 59-707 Bolesławiec

Ptaszków wieś 0189990 58-400 Kamienna Góra

Pustelnik wieś 0191081 58-410 Marciszów

Radłówka wieś 0190911 59-600 Lwówek Śląski

Radogoszcz wieś 0190390 59-800 Lubań

Radomice wieś 0193170 59-516 Wleń

Radomierz wieś 0189724 58-520 Janowice Wielkie

Radomierzyce wieś 0193370 59-914 Zgorzelec

Radomiłowice wieś 0190928 59-600 Lwówek Śląski

1 Radoniów wieś 0190727 59-536 Lubomierz

Radostów Dolny wieś 0190408 59-800 Lubań

Radostów Górny wieś 0190414 59-800 Lubań

1 Radostów Średni wieś 0190420 59-800 Lubań

i Radzimowice osada 0189457 58-578 Bolków

Radzimów wieś 0192525 59-975 Sulików

Rakowice wieś 0189262 59-700 Bolesławiec

' Rakowice Małe wieś 0190934 59-600 Lwówek Śląski

Rakowice Wielkie wieś 0190940 59-600 Lwówek Śląski

Raszów wieś 0190006 58-424 Kamienna Góra

Rębiszów wieś 0191359 59-537 Mirsk

Ręczyn wieś 0193387 59-914 Zgorzelec

Rędziny wieś 0190012 58-424 Kamienna Góra

Rozdroże Izerskie osada 0191276 59-850 Mirsk

Rudzica wieś 0192181 59-818 Siekierczyn

Ruszów wieś 0193039 59-950 Węgliniec

Rybarzowice wieś 0188883 59-922 Bogatynia

Rybnica wieś 0192413 58-512 Stara Kamienica

Rządza przysiółek 0189523 58-576 Bolków

Rząsiny wieś 0189635 59-860 Gryfów Śląski

Rząśnik wieś 0192778 58-525 Świerzawa

Rzeszówek wieś 0192815 58-526 Świerzawa

Sady Dolne wieś 0189500 58-576 Bolków

Sady Górne wieś 0189517 58-576 Bolków

Sędzislaw wieś 0191098 58-411 Marciszów

Sędziszowa wieś 0192838 58-526 Świerzawa

Siedlęcin wieś 0189813 58-522 Jeżów Sudecki

Siekierczyn wieś 0192206 59-818 Siekierczyn

(32)

pocztowy Gmina

Sieniawka wieś 0188890 59-921 Bogatynia

Skała wieś 0190957 59-605 Lwówek Śląski

Skorzynice wieś 0190963 59-605 Lwówek Śląski

Skrzydlice wieś 0192554 59-970 Sulików

Sławnikowice wieś 0193401 59-912 Zgorzelec

Smolnik wieś 0190199 59-820 Leśna

Sobota wieś 0190970 59-600 Lwówek Śląski

Sokołowiec wieś 0192850 58-525 Świerzawa

Sosnówka wieś 0192130 58-564 Podgórzyn

Sośniak osada 0191879 59-930 Pieńsk

Spytków wieś 0193424 59-914 Zgorzelec

Staniszów wieś 0192146 58-500 Podgórzyn

Stankowice wieś 0190213 59-820 Leśna

Stara Białka wieś 0190555 58-421 Lubawka

Stara Kamienica wieś 0192420 58-512 Stara Kamienica

Stara Kras'nica wieś 0192867 58-526 Świerzawa

Stara Oleszna wieś 0189279 59-707 Bolesławiec

Stare Jaroszowice wieś 0189291 59-700 Bolesławiec

Stare Rochowice wieś 0189530 58-575 Bolków

Stary Węgliniec wieś 0193051 59-940 Węgliniec

Stary Zawidów wieś 0192560 59-970 Sulików

Stojanów wieś 0191939 59-930 Pieńsk

Stóg Izerski osada 0191282 59-850 Mirsk

Strażnica wieś 0191454 58-515 Mysłakowice bi.

Strzelno wieś 0191951 59-911 Pieńsk

Strzyżowiec wieś 0193186 59-516 Wleń

Studniska Dolne wieś 0192577 59-975 Sulików

Studniska Górne wieś 0192590 59-975 Sulików

Sucha osada 0190220 59-820 Leśna

Sulików wieś 0192608 59-975 Sulików

Suszki wieś 0189300 59-700 Bolesławiec

Szarocin wieś 0190029 58-425 Kamienna Góra

Szczepanów wieś 0190561 58-420 Lubawka

Szklarska Poręba miasto 0936368 58-580 Szklarska Poręba

Szklenice przysiółek 0191885 59-930 Pieńsk

Szwajcarka schron, tur. 0191402 58-515 Mysłakowice

Szyszkowa wieś 0190236 59-820 Leśna

(33)

pocztowy Gmina

Ściegny wieś 0192152 58-534 Podgórzyn

Świdnik wieś 0191106 58-410 Marciszów

Świeborowice przysiółek 0189150 59-700 Bolesławiec

Świechów osada 0192637 59-970 Sulików

Świecie wieś 0190242 59-820 Leśna

Świeradów Zdrój miasto 0936457 59-640 Świeradów Zdrój

Świerzawa miasto 0936486 58-526 Świerzawa

Świętoszów osada 0191833 59-726 Osiecznica

Świny wieś 0189552 58-575 Bolków

Tarczyn wieś 0193192 59-536 Wleń

Tomisław wieś 0191856 59-724 Osiecznica

Trójca wieś 0193430 59-913 Zgorzelec

Trzcińsko wieś 0189730 58-520 Janowice Wielkie

Trzebień wieś 0189322 59-707 Bolesławiec

Trzebień Mały wieś 0189339 59-707 Bolesławiec

Twardowice przysiółek 0189486 58-410 Bolków

Tylice wieś 0193453 59-900 Zgorzelec

Ubocze wieś 0189641 59-860 Gryfów Śląski

Uniegoszcz wieś 0190437 59-800 Lubań

Uniemyśl wieś 0190578 58-408 Lubawka

Ustronie wieś 0190986 59-605 Lwówek Śląski

Wesołówka wieś 0192235 59-817 Siekierczyn

Węgliniec miasto 0936492 59-940 Węgliniec

Wielichów wieś 0192614 59-970 Sulików

W ierzchosławice wieś 0189575 58-575 Bolków

Wierzchosławiczki wieś 0189581 58-575 Bolków

Wieściszowice wieś 0191129 58-410 Marciszów

Wieża wieś 0189658 59-860 Gryfów Śląski

Wigancice Żytawskie wieś 0188908 59-915 Bogatynia

Wilka wieś 0192620 59-970 Sulików

Wilka-Bory kolonia 0192643 59-914 Sulików

Wleń miasto 0936500 59-610 Wleń

Włodzice Małe wieś 0190992 59-600 Lwówek Śląski

Włodzice Wielkie wieś 0191000 59-600 Lwówek Śląski

Włosień wieś 0192028 59-816 Platerówka

Wojanów wieś 0191460 58-531 Mysłakowice

Wojciechów wieś 0190733 59-536 Lubomierz

(34)

Tabl. 5. Alfabetyczny wykaz miejscowości oraz ich identyfikatorów i kodów pocztowych (dok.)

Wojcieszów miasto 0936517 59-550 Wojcieszów

Wojcieszyce wieś 0192436 58-561 Stara Kamienica

Wola Augustowska przysiółek 0191187 59-813 Mirsk

Wolanów osada 0188914 59-915 Bogatynia

Wolbromek wieś 0189598 58-575 Bolków

j Wolbromów wieś 0189664 59-607 Gryfów Śląski

Wolimierz wieś 0190265 59-814 Leśna

Wrociszów Dolny wieś 0192650 59-970 Sulików

Wrociszów Górny wieś 0192666 59-970 Sulików

Wrzeszczyn wieś 0189820 58-522 Jeżów Sudecki

Wykroty wieś 0191589 59-960 Nowogrodziec

Wyręba wieś 0192258 59-818 Siekierczyn

Wyszków wieś 0188920 59-915 Bogatynia

Zablocie wieś 0191595 59-730 Nowogrodziec

Zachełmie wieś 0192169 58-562 Podgórzyn

Zacisze wieś 0190271 59-820 Leśna

Zagajnik wieś 0191603 59-960 Nowogrodziec

Zalesie osada 0190650 58-512 Lubomierz

Zalipie wieś 0192034 59-816 Platerówka

Zapusta wieś 0191721 59-811 Olszyna

Zaręba wieś 0192264 59-817 Siekierczyn

Zawidów miasto 0936523 59-840 Zawidów

Zbylutów wieś 0191017 59-605 Lwówek Śląski

Zebrzydowa wieś 0191610 59-731 Nowogrodziec

Zgorzelec miasto 0936546 59-900 Zgorzelec

Zielonka osada 0193068 59-940 Węgliniec

Złotnik! kubańskie wieś 0190288 59-812 Leśna

Złoty Potok wieś 0190294 59-820 Leśna

Żarka wieś 0191968 59-912 Pieńsk

Żarki wieś 0191974 59-912 Pieńsk

Żarska Wieś wieś 0193460 59-912 Zgorzelec

Żeliszów wieś 0189351 59-700 Bolesławiec

Żerkowice wieś 0191023 59-600 Lwówek Śląski

(35)

W celu łatwiejszego dostępu do informacji dotyczących miejscowości wiejskich w układzie Poszczególnych gmin województwa jeleniogórskiego sporządzono natomiast poniższe zestawienie.

Zestawienie miejscowości wiejskich według gmin województwa jeleniogórskiego

Bogatynia

Białopole Porajów

Bratków Posada

Działoszyn Rybarzowice

Jasna Góra Sieniawka

Kopaczów Wigancice Żytawskie

Krzewina Wolanów

Lutogniewice Wyszków

Opolno Zdrój Bolesławiec

Bolesławiec Mierzwin

Bożejowice Nowa

Brzeźnik Nowa Wieś

Buczek Nowe Jaroszowice

Chościszowice Odce

Dąbrowa Bolesławiecka Otok

Dobra Parkoszów

Golnice Pstrąże

Kozłów Rakowice

Kraszewice Stara Oleszna

Kraśnik Dolny Stare Jaroszowice

Kraśnik Górny Suszki

Krępnica Świeborowice

Kruszyn Trzebień

Lipiany Trzebień Mały

Łaziska Żeliszów

Łąka Bolków

Bolków Zdrój Płonina

Dolinka Półwsie

Gorzanowice Radzimowice

Grodno Rządza

Jeżów Sady Dolne

Jastrowiec Sady Górne

Kaczorów Stare Rochowice

Lipa Świny

Muchówek Twardowice

Mysłów Wierzchosławice

Nowe Rochowice Wierzchosławiczki

Okraj nik Wolbromek