Międzynarodowa naukowo-praktyczna konferencja w Biełgorodzie (Rosja)

Aleksander Koroczyński, Marian

Gierula

Międzynarodowa

naukowo-praktyczna konferencja w

Biełgorodzie (Rosja)

2012

Międzynarodowa naukowo-praktycz-na konferencja w Biełgorodzie (Rosja)

W dniach 24-27 września 2012 roku na Wydziale Dziennikarstwa Państwowego Badawczego Uniwersytetu w Biełgoro-dzie odbyła się konferencja medioznaw-cza na temat: „Dziennikarstwo postra-dzieckich republik: 20 lat później”. Współorganizatorem konferencji był re-gionalny oddział Związku Dziennikarzy Federacji Rosyjskiej.

Próby charakterystyki i podsumo-wania sukcesów i porażek za ostatnie 20 lat dziennikarstwa Rosji, Białorusi, Ukrainy i Kazachstanu podjęli się ba-dacze z uniwersytetów z Mińska, Kijo-wa, CharkoKijo-wa, Sosnowca, Ługańska, Moskwy, Sankt-Petersburga, Czelabiń-ska, Kazania i Biełgorodu. Ogółem było reprezentowanych ponad 20 ośrodków badawczych.

Plenarne obrady konferencji roz-począł prorektor do spraw nauki i in-nowacji Biełgorodzkiego Uniwersytetu prof. Igor Konstantinow. Wskazał na ol-brzymie zmiany, jakie dokonały się za-równo w rosyjskim dziennikarstwie, jak i nauce poświęconej mediom masowym. Podkreślił szczególnie wpływ techno-logii na funkcjonowanie dziennikarza i mediów masowych, jak również wzrost odpowiedzialności za każde opubliko-wane w mediach słowo.

Istotną cechą charakterystyczną biełgorodzkich medioznawczych konfe-rencji jest to, iż w ich pracach aktyw-nie uczestniczą dziennikarze-praktycy. Przewodniczący biełgorodzkiego regio-nalnego oddziału Związku Dziennika-rzy Federacji Rosyjskiej Aleksander Hodjew, wskazał, że zaletą tego typu spotkań jest nie tylko poznanie za-chodzących zmian w dziennikarstwie i mediach, ale również zrodzenie się wniosków i postulatów pod adresem praktyki dziennikarskiej.

Wystąpienia przedstawicieli ośrod-ków medioznawczych rozpoczął prof. Aleksander Koroczyński referatem pt.

Dziennikarstwo po ZSRR: zyski i straty.

Był to analityczny przegląd podstawo-wych tendencji rozwoju dziennikarstwa na obszarze postradzieckim. Autor szczególną uwagę poświęcił charakte-rystyce olbrzymiej komercjalizacji sfe-ry medialnej i możliwościom przezwy-ciężenia nieprawidłowości w rozwoju mediów masowych. Wskazał, iż abso-lutyzacja rynkowych „reguł gry” w prze-myśle medialnym prowadzi do zaniku wielu społecznie koniecznych segmen-tów medialnych. Przykładem może być prasa lokalna, którą powinno się po-strzegać nie tylko jako podmiot rynku, ale przede wszystkim jako społeczny przejaw aktywności. To powinno mieć odzwierciedlenie w sposobie jej finanso-wania i funkcjonofinanso-wania na rynku.

Polskie spojrzenie na procesy transformacyjne zachodzące w mediach masowych Ukrainy przedstawił prof. Marian Gierula, reprezentujący Uni-wersytet Śląski w Katowicach i Wyższą Szkołę Humanitas w Sosnowcu. Jego wystąpienie na temat Transformacja

systemu medialnego Polski i Ukrainy: próba komparatystycznego spojrze-nia było analizą podstawowych

podo-bieństw i różnic zachodzących w ostat-nich 20 latach w obu tych systemach medialnych. Referat spotkał się z du-żym zainteresowaniem, czego odzwier-ciedleniem były liczne pytania.

Kolejnym wystąpieniem na plenar-nych obradach był referat prof. Tatiany Lebiedowej z Uniwersytetu w Worone-żu. Poświęcony był Rosyjskiemu radiu

w światowym eterze. Autorka dokonała

charakterystyki podstawowych zmian, jakie dokonały się w rosyjskim radiu zarówno w aspekcie tematycznym, jak i gatunkowo-stylistycznym. Materiałem empirycznym do rozważań były

audy-cje największych rosyjskich rozgłośni radiowych. Referentka zwróciła szcze-gólną uwagę na tendencję wykorzysty-wania zachodnich doświadczeń funk-cjonowania radia i procesów adaptacji i transformacji tych doświadczeń w po-stradzieckiej radiofonii.

Wystąpienie prof. Andrieja Poloń-skiego z Biełgorodzkiego Uniwersytetu dotyczyło Funkcjonowania

kulturalno-ide-ologicznych paradygmatów we współ-czesnych rosyjskich mediach masowych.

Autor skupił się na procesach rozwoju mediów prawosławnych oraz religijno--prawosławnego dyskursu w postra-dzieckiej Rosji. Dokonana została cha-rakterystyka funkcjonowania wypowiedzi poświęconych prawosławiu we współcze-snym rosyjskim systemie medialnym oraz podkreślona wzrastająca komunikacyjna aktywność Cerkwi prawosławnej w nie-tradycyjnych dla niej kanałach przekazu, jakimi są społeczne sieci i blogosfera.

Dyskusja rozpoczęta na obradach plenarnych została przeniesiona do sekcji. Pierwszą prowadziła prof. Ma-rina Zagidulina z Uniwersytetu w Cze-labińsku. Koncentrowała się ona wo-kół następujących problemów: analiza dziennikarstwa i kształcenia dzienni-karskiego w postradzieckiej przestrzeni w kontekście politycznych i ekonomicz-nych przemian; funkcjonowanie prasy lokalnej, młodzieżowej i kobiecej za-równo w skali ogólnokrajowej, jak i re-gionalno-lokalnej. Jedno z wystąpień było poświęcone analizie problematyki ekologicznej w rosyjskiej prasie. W ob-radach sekcji podjęto także problemy funkcjonowania dziennikarstwa mię-dzynarodowego. Doktorant Wydziału Dziennikarstwa Biełgorodzkiego, dzien-nikarz adeńskiej telewizji (Jemen) Sza-fiel Ali Szaif, poświęcił swoje wystąpie-nie analizie funkcjonowania rosyjskiego programu informacyjnego „Rosja dzi-siaj”, skierowanego do świata

arabskie-go w walce konkurencyjnej na rynku telewizyjnym tego obszaru. W kolejnym wystąpieniu poddana została analizie transformacja obrazu Japonii w twór-czości znanego rosyjskiego dziennikarza W. Owczinnikowa, zajmującego się pro-blematyką międzynarodową. Wskazano także na wzrastającą rolę przeglądów prasy zagranicznej we współczesnym rosyjskim dziennikarstwie.

Druga sekcja, której przewodniczy-ła prof. Jewgenia Kożemjakina, kon-centrowała się wokół zagadnień kul-turalno-narodowej specyfiki tekstów medialnych i dyskursu w mediach sowych, języka oraz stylu mediów ma-sowych na obszarze postradzieckim.

Specyfiką rosyjskich konferencji jest możliwość zaocznego uczestnictwa w obradach. Wśród tego typu uczest-ników poddano pod dyskusję następu-jące problemy: wpływ prawodawstwa medialnego na praktykę funkcjonowa-nia mediów masowych na Ukrainie; aksjologiczne aspekty funkcjonowania współczesnej rosyjskiej telewizji; nowe sposoby kształcenia dziennikarzy w Ro-sji i na Białorusi; wpływ krytyki medial-nej na rozwój komunikacyjmedial-nej kultury telewidzów na Ukrainie; specyfika roz-woju prasy w Internecie na przykładzie Kazachstanu; rola społeczno-politycz-nego i literackiego czasopisma „Drużba narodow” w komunikacji międzykultu-rowej na obszarze postradzieckim.

Dużą zaletą biełgorodzkiej konfe-rencji był również fakt, iż jej uczestnicy otrzymali książkę z wszystkimi wystą-pieniami, a wersja internetowa zosta-ła opublikowana już następnego dnia w sieci.

Aleksander Koroczyński Marian Gierula