Konstrukcyjne rozwiązania zabezpieczania i wzmacniania drewnianych stropów w zabytkowych obiektach architektury

Andrzej Żaboklicki

Konstrukcyjne rozwiązania

zabezpieczania i wzmacniania

drewnianych stropów w

zabytkowych obiektach architektury

Ochrona Zabytków 37/3 (146), 187-191

A N D R Z E J Ż A B O K L IC K I

KONSTRUKCYJNE ROZWIĄZANIA ZABEZPIECZANIA I WZMACNIANIA DREWNIA­

NYCH STROPOW W ZABYTKOWYCH OBIEKTACH ARCHITEKTURY

D rew niane stro py w zabytkow ych o biektach a rc h i­ te k tu ry są ma ogół w stanie pow ażnego '.zniszczenia, zarów no w w y n ik u d ziałania czynników biologicz­ nych, jiak i technicznych.

P race rem ontow e m uszą uw zględniać potrzebę p rz y ­ w rócenia lim poprzedniej w artości użytkow ej, k tóra n iejed n o k ro tn ie z uw ag i na zm iany funkcjonalne m usi być podwyższona. P oddaw ane zabiegom rem on­ tow ym strqp y m uszą spełniać p o n ad to wymogi p rz e­ ciw pożarow e, bez um niejszania w artości zabytkow ej nie ty lk o elem entów k onstruk cyjnych, ale rów nież w y stro ju tynkarskcH sztukatorskiego i m alarskiego. Istniejące sposoby ko n stru k cy jn eg o w zm acniania i zabezpieczania d rew n ian y ch stropów są nieliczne i dotyczą przew ażnie p ro sty ch rozw iązań b udow nic­ tw a m ieszkaniow ego. B rak rozw iązań zabezpiecza­ nia i w zm acniania skom plikow anych u kładów stro ­ pow ych przy rów noczesnym spełnieniu wymogów k o n serw atorskich uzasadnia p otrzebę podjęcia tego tem atu w sposób kom pleksow y.

Charakterystyka i rodzaje zniszczeń drewnianych konstrukcji stropów

S tro p y d re w n ian e w zabytkow ych ob iek tach a rc h i­ te k tu ry m ają dość zróżnicow any ch a ra k te r pod wzlę- dem konstru k cy jn y m . W iąże się to zarów no z ich rozpiętością, ja k też usytuow aniem . Istn iejące ro z­ w iązania sprow adzić m ożna do dw óch schem atów : — stro p y belkow e z podsufitką, najczęściej z boga­ tym w ystrojem tynikarsko-sztukaftorskim ;

— stropy belkow e „nag ie”, najczęściej z dekoracją m alarską.

Roz wiązania, powyższe uw zględniają typow e w b u ­ dow nictw ie zabytkow ym elem enty stropów.

Na 11. 1 p rzedstaw iony jest najczęściej spotykany d re w n ian y stro p belkow y z podsufitką, w ystępujący zarów no jako strop m iędzykondygnacyjny, ja k rów

-1. S tr o p d r e w n ia n y z p o d s u fitk ą 1. A w o o d e n c e ilin g w it h s o f fi t b o a rd s

2. S tr o p b e lk o w y „ nagi” 2. A „bare” w o o d e n ceilin g

nież strop .strychowy, oddzielający pom ieszczenia użytkow e ód p rzestrzeni dachow ej.

G łów nym i elem entam i k o n stru k cy jn y m i są tu ta j d rew n ian e belki. Podsufiitkę stanow ią desk i ótrzcino- w ane oraz w ystrój tyn karsk o-sztuk atorsk i, n iejed no ­ k ro tnie z elem entam i polichrom ii. W arstw y podło­ gowe składają się ize ślepej podłogi oraz d re w n ian ej posadzki. D rew niane posadzki, niekiedy ozdobne, ,podlegają dem ontażow i i p o konserw acji o raz u zu ­ p ełn ien iu m ogą zostać ponow nie zam ontow ane. L ik ­ w idacji u legają zniszczone w arstw y ślepej podłogi oraz ślepy p u łap w.raz z polepą stanow iącą w arstw ę ocieplającą i dźwiękochm niną.

Na il. 2 przedstaw iono najczęściej w y stępu jący w budow nictw ie zabytkow ym d re w n ian y stro p belko ­

w y „nagi”, k tó ry przew ażnie stanow i przeg ro d ę od­ dzielającą pom ieszczenia użytkow e od p rzestrzeni strychow ej. Z uw agi na niew ystępow anie obciążeń użytkow ych .są to strop y o znacznej (rozpiętości k o n ­ struk cyjn ej belek, niejed no krotnie o bogatym , cen ­ nym w y stro ju m alarskim . P rz y zabezpieczeniu tych stropów lik w id acji ulega w arstw a polepy, a ew en­ tualnej w ym ianie podlega ślepa podłoga w w ypadku (poważnego jej zniszczenia biologicznego.

Na (O g ó ł w ób yd w u ty c h stropach ibrak jest pairoizo-

lacji oraz izolacji przeciw w ilgociow ej. P o m ijając w zględy ko n stru k cy jn e i zw iązane z n im i zagadnie­ n ia nośności, pow ażnym m ankam entem ta k ic h s tro ­ pów je s t ich duża akustyczność oraz niespełniande w arunków przegrody przeciw pożarow ej.

Omówienie k on stru kcji charaktery sty czn y ch d la b u ­ dow nictw a zaibytkowego stropów d re w n ian y ch s ta ­ nowi p u n k t odniesienia dla rozw iązań k o n stru k c y j­ n ych o bejm ujących zabezpieczanie i w zm acnianie ich elem entów nośnych.

Jiak istwderdżono we w stępie, d ług oletn i o k res u ży t­ kow ania stropów p rz y rów noczesnym często w y stę­ p u jący m b ra k u zabezpieczeń przed w ilgocią i w odą

opadową spow odow ał n ad m iern e ich osłabienie. Zniszczenie elem entów k on stru k cy jn y ch o raz w ypeł­ niających stropów d rew n ian y ch m ożna u sy stem aty ­ zować w n astęp ującej kolejności:

a) osłabienie p rz ek ro ju elem entów k o n stru k cy jn y eh będące w ynikiem działania korozji biologicznej, szczególnie dotyczy to końców ek belek osadzonych w m urze oraiz m iejsc, w k tó ry ch w ystępow ały prze­ cieki wody;

b) nadm ierne odkształcenia b elek będące w ynikiem przeciążenia' k o n stru k cji d aleko poza w artości do­ puszczalne, w zw iązku z czym nastąp iły trw a łe od­ kształcenia elem entów nośnych i w ypełniających; c) głębokie spękania drew n ian y ch belek będące w y ­ nikiem m aturalnych procesów istarżenia isię m ateria łu poddanego stałem u działaniu sił.

P rz y ję ta system atyka narzuca odpow iednie rozw ią­ zania ko nstrukcyjne, zm ierzające do przyw rócenia stropom ich p ierw o tn y ch w łasności, a w pew nych ko n k retn y ch w ypadkach um ożliw ia n aw et w zrost nośności, jak też w prow adzenie now ych rozw iązań technologicznych zw iązanych np. z ognioodpordnoś- cią.

Konstrukcyjne rozwiązania zabezpieczania i wzmac­ niania drewnianych stropów zabytkowych

R ozw iązania k o n stru k cy jn e zabezpieczania i wzmac­ nian ia d rew n ian y ch stropów zabytkow ych usyste­ m atyzow an o w trzech grupach:

a) niezależne wzm ocnienie k o n stru k cy jn e stropów, b) podw ieszony u k ład k o n stru k cy jn y p rzy zabezpie­ czaniu stropów,

c) w zm ocnienie stropów w spółpracujące z istn ie ją­ cym u kładem konstrukcyjnym .

P rzy p ro jek to w a n iu zabezpieczania i w zm acniania d rew n ian y ch stropów należy wyfbrać jeden ze spo­ sobów pow iązania now ych elem entów k o n stru k cy j­ nych z istniejącym układem stropow ym .

W ybór ten uzależniony je st od:

— sposobu w ykonania ko n stru k cji stropu drew n ia­ nego (strop belko w y „nagi” , strop b elkow y z pod- sufitką),

— usytuow ania stropu w .oibiekcie (stro py m iędzy- kondygnacyjne, stro p y strychowe),

— sta n u zachow ania elem entów k onstru kcyjnych i w ypełniających,

— stanu zachow ania i w artości historycznych w y­ stro ju tynkar.sk o-sztukaiorskiego lub m alarskiego. 1. N iezależne w zm ocnienia konistrukcyjne

R ozw iązania tak ie stosujem y n a ogół wówczas, gdy stan zachow ania elem entów k o n stru k cy jn y ch strop u d rew nianego jest ogólnie doihry. E lem enty drew nia­ ne w ym agają jedynie zabiegów dezynfekcyjno-im - pregnacyjnych.

W prow adzony now y u k ła d k o n stru k cy jn y stro p u ma za zadanie:

— przejęcie obciążeń użytkow ych niejednokrotnie w iększych od poprzednich w w ynik u zm iany funkcji pomieszczeń;

— usztyw nienie poziom e o biektu m ogące mieć znacz­ n y w pływ ma stateczność ścian nośnych;

— przyjęcie ro li przeg ro d y przeciw pożarow ej, co przy w prow adzeniu now ych funkcji użytkow ych jest w aru nk iem nieodzow nym;

— po praw n e rozw iązanie izolacji przeciw w ilgocio­ wych i dźwiękochmninycih.

P roponow ane rozwiązania techniczne inie naru szają oryginalnej substancji zabytkow ej i 'Ograniczają do

m inim um dem ontaż cennego zabytkow ego w y stro ju sufitów.

Rozw iązanie niezależnego w zm ocnienia k o n stru k c y j­ nego zabytkow ego stro pu drew nianego z po dsu fitk ą przedstaw ione na il. ЗА zaleca <się stosować p rz y rozpiętościach belek stropow ych do 6 m. D źw igary stalow e są tu ta j um ieszczone pom iędzy d re w n ian y m i belkam i i jedyne ich usztyw nienie poprzeczne stan o ­ w ią prefab ry k o w an e p ły ty żelbetowe.

P rzy rozpiętościach pow yżej 6 m w łaściw sze jest rozw iązanie przedstaw ione n a dl. 3B. U sytuow anie dźw igarów stalow ych zm niejsza p rzy pad ające na nie obciążenia oraz stw arza możliwość dodatkow ego usz­

tyw nienia poprzecznego, będącego jednocześnie ele­ m entem utrzym ującym w arstw y izolacji term icz­

nej. _

Przykładow e rozw iązanie niezależnego w zm ocnienia

WAB.STWA WVEÜWNAWC 2A

IZOLACJA PglECIW W ILbO ClOW A D ÏW IÛ A R V STALO W E

WOLOüA

DiWIgAC. STA LOW

С

(ъ) T V L E IO W Y O T W Ó R (Vl STALO W Y W IE S Z A K PODŁOGA IZOLACJA PRZECIE > WILGOClOWA OWE U) bzivKAroe.bic 4. P o d w ie s z e n ie s tr o p u d re w n ia n e g o , g d y is tn ie je m o ż ­

liw o ść z w ię k s z e n ia je g o g ru b o ści: A — 1 w ie s z a k , В — 2 w ie s z a k i

4. T h e u p liftin g o f a w o o d e n c e ilin g w h e n i t is p o ss ib le to in c r e a se its th ic k n e s s : A — 1 su s p e n s io n ro d , В — 2 s u s p e n s io n ro d s

pów spełniają wym ogi określone w pkt. 1 o raz do­ d atk ow o p od trzy m u ją istniejącą k o n stru k cję strop u drew nianego.

Podwieszenie stro pu w edług schem atu n a il. 4 może m ieć zastosow anie do stropów ibełlkowyeh z podsu- fitk ą w w ypadku, gd y istn ie je możliwość zw iększe­ nia jego grubości. Ma to m iejsce wówczas, g d y nie m a przeciw w skazań fconsenwatorskich co do zm niej­ szen ia wysokości użytkow ej pomieszczeń. R ozw iąza­ nie podw ieszenia belki drew nianej przedstaw iono w dwóch w a rian tach , przew idu jąc m ożliw ość pod­ w ieszenia p rz y użyciu pojedynczych w ieszaków roz­ m ieszczonych w osi belki (il. 4A) oraz stosując w ie­ szaki param i (il. 4B). K o nstru kcja o b ciążająca zło­ żona z dw óch dźw igarów stalow ych (1) połączona jest przew iązką stalow ą {2} z tulejow ym otw orem (3), przez k tó ry przechodzi stalow y w ieszak (4), zamoco­ w any w belce d re w n ian ej i zakończony n a górze ś ru ­ bą z podkładką.

Ugięcie k o n stru k cji .stalowej nie m a w pływ u n a do­ ciążenie istropu drew nianego, gdyż u k ład w tym k ie ru n k u jest niezależny. W w ypadku dalszego osła­ b ienia belek drew nianych naprężenia z tego ty tu łu zostaną przejęte przez w ieszaki stadowe (4). Zam oco­ w anie w ieszaków m a istotne znaczenie dla trw a ło ś­ ci tej zespolonej k o n stru k cji i pow inno być wykonal­ ne szczególnie starannie. P rzew id u je się trz y w a ria n ­ ty rozw iązań (il. 5).

W ariant (a) m a zastosow anie wówczas, gdy drew no 'belek jest w stanie dobrym , um ożliw iającym

pod-W

konstrukcyjnego drew nianego stropu „nagiego” przedstaw ione je st na ił. 3C.

Rozmieszczenie b elek stalow ych nie m usi pokryw ać się z rozstaw em belek drew nianych, co daje w iększą swobodę przy p ro jek to w a n iu nowego u k ład u k o n ­ strukcyjnego.

Szczegółowe rozw iązania oraz dobór .przekrojów k o n ­ strukcyjnych stalow ych dźw igarów w inn y w ynikać z obliczeń statystycznych przeprow adzonych n a pod­ staw ie PN-80/B-03200.

Powyższe rozw iązania p rzew idują zabezpieczenia d rew niany ch elem entów .stropu przed w ilgocią oraz p opraw iają w a ru n k i akustyczne. S pełniane są rów ­ nież wymogi staw iane przeciw ogniow ym przegro­ dom budow lanym .

2. Podwieszane u k ład y konstrukcyjne

W sytuacji, g d y elem enty nośne d rew nianych stro ­ pów są ta k dalece zniszczone, że nie sp ełn iają sta ­ w ianych im wym ogów i nie są zdolne przenieść naw et ciężaru własnego, zachodzi konieczność w yko­ nania, k o n stru k cji odciążającej (il. 4, 6, 7).

N ajistotniejsze dla tego rozw iązania je st pow iązanie now ego u k ład u konstrukcyjnego z istn iejący m s tro ­ pem drew nianym .

Zasadą winno być ta k ie zaprojektow anie podw iesze­ nia belek drew nianych, k tó re przekaże obciążenia własne n a now y układ k onstrukcyjny. G w a ran tu je to całkow itą niezależność zabytkow ego strop u od oddziały wiania now ej k o n stru k cji w w yniku użytko­ w ania (drgania i ugięcia).

Proponow ane rozw iązania k o nstrukcyjn e c h a ra k te ry ­ styczne dla podw ieszanego u k ład u w zm acniania stro

-4 Cf

c

\ \ _{X >}

. otw ór. <6 » xi> w ie sza ła STALOWEGO

STE0POWA BELKA WLEWHlANA

5. S p o só b m o c o w a n ia w ie s z a k ó w do b e le k d r e w n ia n y c h

wóeszenie go za pom ocą stalow ych feotew. W ieszaki stalow e m ocow ane są punktow o w uprzed n io w y­

w ierconych otw orach i u tw ierdzane p rzy użyciu m asy epoksydow ej; rozstaw ko tew od 0,8 do 1,2 m w zależności od obciążenia.

W a rian t (b) m a zastosow anie, gdy drew no b elek jest zniszczone w stopniu znacznym . Stosow ane do mo­ cow ania wieszaków lam in aty zapew n iają rów nom ier­ ne podwieszenie belek oraz w zm acniają osłajbiony m a te ria ł drew niany.

Jeżeli zniszczenie belek d re w n ian y ch jest znaczne w całym ich p rzek roju, stosujem y w a ria n t (c). Mo­ cow anie w ieszaków m ożna w ykonać wówczas za po­ mocą blachy oporowej umieszczonej w pódsufitce lub za pomocą osadzonych w belkach płaskow ników ściągniętych śrubą. W skazane jest rów nież w cześniej­ sze w ykonania im p regnacyjnego w zm ocnienia drew ­ na epoksydem.

W w ypadku gdy nie m a m ożliwości zw iększenia grubości stropu, np. wówczas, g d y istn ie je cenny w y­ strój architektoniezno-m alarski w nętrz, p ro p o n u je się rozw iązanie przedstaw ione n a il. 6. K o n stru k c ja od­ ciążająca złożona jest z dwóch dźw igarów stalow ych

PODŁOGA

szTUKATOesia

6. P o d w ie sze n ie s tr o p u d r e w n ia n e g o w w y p a d k u , g d y n ie je s t m o ż liw e z w ię k s z e n ie jeg o g ru b o ś c i

6. T h e n e e d lin g o f a w o o d e n c e ilin g w h e n i t is n o t p o s­ sib le to in crea se its th ic k n e s s

7. R o zw ią za n ie p o d w ie s z e n ia d re w n ia n e g o s tr o p u „n a ­

g ieg o ” p r z y u ż y c iu w ie s z a k ó w n o ż y c o w y c h

7. A te c h n iq u e o f s u s p e n d in g a „ bare” w o o d e n c e ilin g

b y m e a n s o f „ s c isso r s'” s u s p e n s io n rods

dw uteow ych (1), co uzasadnione jest koniecznością zw iększenia ioh nośności, połączonych w sposób p rze­ gubow y przew iązką przechodzącą przez d rew n ian ą belkę. P rzew iązka złożona jest z pręta stalow ego (2) oraz dwóch płaskow ników (3), sprow adzonych w g ó r­ n ej części do p rz ek ro ju okrągłego i zakończanych gw intem . Do środników stalow ych dźw igarów przy- spaw ane są specjalne u ch w y ty (4) z tu lejow ym i otw oram i, przez które przechodzą ram iona przew iąz­ ki. W w y padku nad m ierneg o ugięcia belki drew n ia­ nej obciążenia przejm ie stalow a k o n stru k cja odciąża­ jąca.

Sposób zabezpieczania d rew n ian ych stropów „n a­ gich” stanow iących najczęściej k o n stru k cję stropów strychow ych stw arza większe m ożliwości sw obodne­ go pro jektow an ia now ego u k ład u k onstrukcyjnego. Na il. 7 podano przykładow e rozw iązanie podw ie­ szenia d rew n ian ych belek „nagiego” strop u do k on­ stru k cji odciążającej. Zastosow ano tu ta j stalow y w ie­ szak nożycow y (1), m ocow any n a stałe w d re w n ia­ nej belce za pomocą epoksydu. G órne końce w ie­ szaka przechodzą sw obodnie przez otwoiry w blasze (2) i zakończone są g w intem z n a k rę tk ą (3). W ie­ szaki stalow e oraz ich m ocow anie m ożna rów nież w ykonyw ać w sposób pokazany na il. 5.

Prow adząc prace zw iązane z zabezpieczaniem drew ­ nian ych stropów zabytkow ych poprzez zastosow anie podwieszonego u k ła d u k o n struk cyjneg o należy zw ró­ cić uw agę n a konieczność w stępnego dociążenia stro ­ pu, które należy w ykonyw ać zgodnie z zasadam i obow iązującym i przy obciążeniach próbnych. Obcią­ żenie zastosow ane w okresie m ontażu pow inno być oo najm niej ró w n e pełnem u obciążeniu użytkow em u. Pod założonym obciążeniem należy w ykonać reg u la­ cję śrub wieszaków, ta k aby w okresie eksploatacji panow ała pełna zgodność obciążeń z ugięciam i ele­ m entów nośnych.

3. W zm acnianie iStropów w spółpracujące z istn ie ją ­ cym układem k o nstru kcy jn ym

Istota tego rozw iązania polega na połączeniu ist­ n iejących elem entów nośnych belkow ego stro pu

drew nianego z now o p ro jektow an ym i elem entam i konstrukcyjnym i. S tosujem y je wówczas, gdy stan m ateria łu d re w n ian y ch belek stropow ych jest ogól­ nie dobry, a n astąp ił w zrost obciążeń użytkow ych w w yniku zm iany fu nk cji pomieszczeń. Mogą w ys­ tępow ać rów nież n adm ierne ugięcia b elek drew nia­ nych, które należałoby zm niejszyć lub zlikwidować. P rzy prostow aniu d rew niany ch belek stropow ych trzeba pam iętać o bezpieczeństw ie w y s tro ju ty n k a r- sko-sztukatorsldego (w w y padk u stropów z podsu­ fitką) oraz w y stro ju m alarskiego (w w y padku stro ­ pów „nagich”). W cześniejsza o pinia o stanie zacho­ w ania w ystroju, a szczególnie jego przypczepności do podłoża pow inna stanowić podstaw ę do decyzji o zakresie p ra c m ających n a celu lik w id ację lub zm niejszenie ugięcia drew n ian ych belek stropow ych. Sposób w zm ocnienia drew nianej k o n stru k c ji stro pu belkow ego z podsufitką poprzedzony lik w id acją n ad ­ m iernego ugięcia przedstaw iono na il. 8.

R ysunek pokazuje dwie fazy prac. W fazie pierw szej n astęp u je likw idacja istniejącego ugięcia b elek d re w ­ nianych, w fazie drugiej — stabilizacja w ym uszone­ go uk ład u . P race polegają na rów noczesnym dokrę­ caniu przechodzących przez całą wysokość belek śru b (2), w w yn ik u czego następu je zm niejszenie lub

if^&A i. NĄJtgąi-_^_(2) i PODRLADK^ -I POPŁOSA _________ WARVTWA WVB.CWNĄWęZA__ li \ I j/T w iw i, r DREWNIANA /DOBOWA/ _ KONSTRUKCJĄ SŁUŻĄCA PO LIE.WICAC.3I ISTNIEJĄCYCH /s /s /J W f e ftElE*- STROPOWYCH ^=-3 \ . biwiQARY btALOWÉ J/Ć i_efiPAOSÏÀ_ WAR.br WA WYRÖWNAWC ZA IZ.QLa c t a p u z j c i w w iиз o a o w a PeVTV Z E L6 E T O W F . p r e f a b r y k o w a n e NAKRĘTKI _W_lE»AK<b W. MiRuę,A 1 / iClAOA jD b U S T R O N N E P O D K Ł A D K Ą D Ę B O W E J Z O L A Ç T A T E R M I C Z N A P A R O IZ OlA C T A ^ PODSUPITVCA 4 ... iCl/^TĄCA \ P Z U P E Ł N I E N I t _ W y b T R O J U T Y N K A R S K O - E JL T V R A T O R b tU E cjo_ 8. W z m o c n ie n ie d r e w n ia n e g o s tr o p u z p o d s u f itk ą w s p ó ł­ p ra c u ją c e z is tn ie ją c y m u k ła d e m k o n s t r u k c y j n y m 8. T h e s t r e n g th e n in g o f a w o o d e n c e ilin g w i t h s o ffi t b o a rd s s u p p o r tin g th e e x is tin g c o n s tr u c tio n a l s y s te m

całkow ita likw idacja ugięcia przy niew ielkim pod ­ d an iu się dźw igarów stalow ych (I). W momencie, k ied y w ym uszony układ osiągnie swoją docelową wielkość, zakład am y i m ocujem y poziome śru b y ścią­ gające (3), co ostatecznie stabilizuje k o n stru k cję stro­ pu. W ystające wiesiziaki u cinam y i zabezpieczam y n a­ k rętk am i (4), m ocując tym sam ym .podsufitkę do konstrukcji nośnej.

W:zmiacnianie drew n ian y ch stropów belkow ych ^na­ gich” w spółpracujące z istniejącym układ em kon­ stru k c y jn y m p rzedstaw ia id. 9. Poniew aż nie m a moż­ liwości w prow adzenia nowej k o n stru k cji pom iędzy istniejący u k ła d b elek stropow ych drew nianych, dźw igary stalow e m uszą być usytuow ane prosto p ad le do osi d re w n ian y ch belek d znajdow ać się pon ad nim i. D odatkow ym elem entem konstru k cy jn y m są tu ta j drew niane podciągi (1), których zadaniem jest podw ieszenie, a następnie w spółpraca z istniejącym i belkam i stropow ym i. W zmocnienie w ykonujem y w sposób po dany n a il. 8, rozróżniając rów nież dw ie fazy prac. Stosując w zm ocnienie stropów w sp ó łp

ra-Ы А С Н А OPOROWA W IESZAKA

METODAMI K O N SE R W A T O R SK IM I

9. W z m o c n ie n ie d r e w n ia n e g o s tr o p u „n a g ie g o ” w s p ó ł­

p ra c u ją c e z is tn ie ją c y m u k ła d e m k o n s t r u k c y j n y m 9. T h e s tr e n g th e n in g o f a „bare" w o o d e n c e ilin g s u p ­ p o r tin g th e e x is tin g c o n s tr u c tio n a l s y s te m

cująee z istniejącym układem ko nstruk cyjny m , n ale­ ży pam iętać rów nież o uwadze zamieszczonej w punkcie 2, a dotyczącej konieczności w ykonyw ania prac pod pełnym obciążeniem użytkow ym . W w y­ padk u, gdy by drew n iane belki stropow e w ykazyw a­ ły znaczne m iejscow e osłabienia sipolw od ow ane koro­ zją biologiczną, należy przeprow adzić wcześniej im p­ re g n acy jn e w zm ocnienie drew na epoksydem .

W n iosk i

Zabezpieczanie i w zm acnianie d rew n ian ych stropów belkow ych w zabytkow ych obiektach a rc h ite k tu ry w ym aga zastosow ania rozw iązań uw zględniających: — sto pień zniszczenia elem entów konstrukcyjnych , — usytuow anie stro p u w obiekcie,

— ro dzaj k o n stru k cji stropu, w tym ch a ra k te r jego w y stroju .

P rzedstaw ione opracow ania usystem atyzow ano w od­ niesien iu do:

— rozw iązania niezależnego w zm ocnienia k o n stru k ­ cyjnego,

— rozw iązania podw ieszonego układu k o n stru k cy j­ nego,

— .rozwiązania w zm acniania w spółpracującego z ist­ niejącym układem konstrukcyjnym .

W rozw iązaniach powyższych wzięto pod uw agę no­ we w aru n k i techniczno-w ytrzyrnałościow e przew i­ dziane dla now ej, często zm ienionej fun k cji użytko­ wej, z uw zględnieniem w arun kó w przeciw pożaro­ w ych oraz wym ogów konserw atorskich.

m g r in ż. A n d r z e j Z a b o k lic k i P P P K Z — O d d zia ł w K ie lc a c h

f 'A Z A I

CONSTRUCTIONAL SOLUTIONS OF THE PROTECTION AND STRENGTHENING OF WOODEN CEILINGS IN HISTORIC ARCHITECTURAL STRUCTURES

I n th is r e p o r t m e th o d s of p r o te c tin g a n d s tr e n g th e n in g w o o d e n c e ilin g s in h is to ric a r c h i te c t u r a l s t r u c tu r e s h a v e b e e n s y s te m iz e d a c c o rd in g to: — th e c h a r a c t e r of th e c o n s tr u c tio n of in d iv id u a l la y e r s of th e ceilin g , — k in d a n d d e g re e of th e d e c a y of b e a r in g e le m e n ts , — c o n s e r v a tio n r e q u ir e m e n ts c o n d itio n in g te c h n iq u e s of th e p r o te c tio n of e x p o se d c e ilin g e le m e n ts .

C o n s tr u c tio n a l s o lu tio n s of p ro te c tio n c o v e r th e s t r e n ­ g th e n in g of w o o d e n b e a m s b y m e a n s of r e lie v in g s te e l c o n s tru c tio n s in a n in d e p e n d e n t, su s p e n d e d a n d c o o p e ra ­ tin g w ay .