R O C Z N IK I G L E BO Z N A W C ZE T. 23, Z. 2, W A R SZ A W A 1972
ZYG M UN T EWY, ST A N ISŁ A W BOBEK, JU L IA N K A M IŃ SK I, H ELENA PR Y SK A , H EN RY K STYCZYŃ SK I
BADANIA NAD NIEDOBOREM JODU NA TERENACH POŁUDNIOWEJ POLSKI
K atedra F izjo lo g ii Z w ierząt W SR w K rak ow ie
STR ESZC ZEN IE
Autorzy badając właściwości fizjologiczne zwierząt hodowlanych w województwie krakowskim stwierdzili, że u znacznej liczby krów i owiec występuje powiększenie tarczycy. Najczęstszą przyczyną tego zjawiska jest niedobór jodu. Postanowiono przeprowadzić badania nad w ystępo waniem tego pierwiastka początkowo na terenie woj. krakowskiego i ka towickiego, później zaś rozszerzono badania na woj. opolskie, wrocław skie, rzeszowskie i białostockie. Jako test, który określał w ystępowanie jodu, przyjęto ilość tego pierwiastka w wodzie oraz w mleku krów.
Zawartość jodu w wodzie i mleku była podobna na poszczególnych terenach i korelowała z występowaniem wola u ludzi. Uwzględniając to, że jod wydzielany w mleku pochodzi z jodu zawartego w paszy, wodzie oraz w powietrzu, przyjęto, że jest to bardzo dobry wskaźnik obrazujący ilość tego pierwiastka w określonym środowisku.
Jod był oznaczany raz w miesiącu przez cały rok w próbkach mleka pochodzącego ze wszystkich zlew ni mleka południowej części kraju oraz woj. białostockiego.
Stwierdzono, że istnieje duża korelacja m iędzy ilością jodu w m le ku oraz w wodzie i że największe niedobory jodu występują w niektó rych górzystych okolicach woj. krakowskiego, rzeszowskiego i wrocław skiego. Uzyskane wyniki naniesiono na mapę poszczególnych terenów, przy czym zawartość jodu w mleku ujęto w trzech zakresach, a miano wicie: 0—2, 2— 3 i powyżej 3 |ig w 100 ml mleka, w wodzie zaś: 0— 2, 2—4 i powyżej 4 mg w 1 litrze wody.
P r o f. dr Z y g m u n t E w y
K a te d r a F iz jo lo g ii Z w ie r z ą t W SR K r a k ó w , u l. M ic k ie w ic z a 24/28
