Zbigniew Cichoń
Spotkania z Adwokaturą Europy
Wschodniej w Brukseli
Palestra 38/3-4(435-436), 196-198
Spotkania z Adwokaturą
Europy Wschodniej w Brukseli
► W dniach 19 do 22 stycznia 1994 r. w Brukseli odbyło się międzynarodowe spotkanie adw okatów Europy W schodniej z a d w okatam i Frankofońskiej Izby Adwokackiej w Brukseli. O rganiza torem tego spotkania, które zgromadziło kilkuset adw okatów z nie malże całej Europy w tym piętnastu uczestników z Polski, była Frankofońska Izba A dw okacka w Brukseli przy w spółpracy Izby Adwokackiej w Strasburgu pod patronatem Rady E uropy i Stow a rzyszenia Adwokaci Bez Granic.
Inauguracyjny wykład w pierwszym dniu spotkania wygłosił adw. M arian Anczyk z K rakow a - członek N R A i były D ziekan Izby Krakowskiej, na tem at: Adwokatura a promocja praw człowieka. W ykład wygłoszony w języku francuskim przedstawił rozwój in stytucji związanych z respektowaniem praw człowieka w Polsce w ostatnim okresie, począwszy od utworzenia instytucji Rzecznika Praw Obywatelskich przez T rybunał Konstytucyjny, a skończywszy na ratyfikow aniu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i p o d daniu się Polski orzecznictwu Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. M ecenas Anczyk podkreślił, że zmiany systemu prawnego w Polsce i rozwój nowych instytucji obrony praw człowieka stanow ią nowe wyzwania dla polskiej adw okatury. W ykład wywołał duże zainteresowanie wśród słuchaczy, którzy mieli okazję zapoznać się z polskim prawem.
W dalszym toku spotkań przedm iotem wykładów i dyskusji były zagadnienia w prowadzenia postanow ień Europejskiej Konwencji Praw Człowieka do systemów prawnych poszczególnych państw europejskich. W tym zakresie przyjmuje się różne rozw iązania w poszczególnych państw ach. Najbardziej skrajne i klarow ne jest rozwiązanie we Francji, gdzie na podstawie art. 65 Konstytucji ustanow iono zasadę iż norm y m iędzynarodowych trak tatów wiążą cych państw o są inkorporow ane do systemu prawnego Francji i tym samym Konwencja stanowi we Francji obowiązujące praw o, na które strony m ogą się powoływać przed sądami francuskimi. N atom iast w innych krajach istnieje wymóg dodatkow ego prom ulgow ania aktu prawnego praw a wewnętrznego, który dopiero powoduje, że umowa m iędzynarodowa daje stronom zawarte w niej uprawnienia.
Bardzo interesujący był też wykład P rokuratora Generalnego Belgii ilustrujący wpływ orzecznictwa Komisji Praw Człowieka i Europejskiego T rybunału Praw Człowieka na ustaw odaw stw o i orzecznictwo sądów belgijskich. Belgia była dość często pozywana
V aria
przez swych obywateli na forum Komisji i Trybunału. W arto przypom nieć, że w sprawie belgijskiej T rybunał uznał za niezgodne z Konw encją praw odawstw o belgijskie, które wyłączało z dziedzicze nia dzieci nieślubne.
Jednym z bardziej interesujących m om entów było spotkanie z adw okatam i - członkami stowarzyszenia Adwokaci Bez G ranic, którego przewodniczącym jest Dziekan Frankofońskiej Izby A d wokackiej w Brukseli, Pierre Legros, który pełnił honory gospodarza spotkania. Stowarzyszenie to, powstałe w 1992 r. z siedzibą w B ruk seli, skupia adw okatów z całego świata, których łączy idea zapew nienia każdem u praw a do obrony przez adw okata wolnego i niezależ nego, choćby w najbardziej odległym i dyktatorskim kraju. O rganiza cja działa przez wysyłanie adw okatów dla podjęcia obrony lub w charakterze obserw atorów toczących się procesów w tych p a ń stwach, gdzie miejscowi adwokaci wymagają takiego wsparcia. O rganizacja współpracuje z Amnesty International i rucham i obrony praw człowieka. W tym roku został wydany pierwszy num er biuletynu Stowarzyszenia noszący taki sam tytuł jak stowarzyszenie, tj. „A vocats Sans Frontiers” . Każdy uczestnik spotkania otrzym ał ten biuletyn oraz folder przedstawiający organizację.
Z dotychczasowych dokonań Stowarzyszenia należy wymienić ich skuteczną interwencję w sprawie tureckich adw okatów uwięzionych po wprowadzeniu specjalnego ustaw odaw stw a karnego ograniczają cego praw a do rzetelnego procesu. Po rozprawie przed sądem tureckim , podczas której jak o uczestnicy-obserwatorzy pojawili się adwokaci wysłannicy stowarzyszenia Adwokaci Bez Granic, sąd jeszcze przed zakończeniem procesu nakazał uwolnienie aresztow a
nych.
Przedm iotem obrad były także perspektywy współpracy między adw okaturą belgijską a zagraniczną. A dw okatura belgijska jest stosunkow o liczebna, jeśli zważyć, że w tym dziesięciomilionowym kraju w samej Brukseli jest około 4 tysiące adwokatów. Zbliżające się coraz szybciej zjednoczenie Europy rysuje nowe wymiary współpracy adw okatur i świadczenia pracy przez adw okatów , których w całej Europie jest około 260 tysięcy.
W spotkaniu brało udział wiele osób o prestiżu m iędzynarodo wym, ja k np. Wilfried M artens - adw okat i były premier Belgii, Luis Pettiti - były dziekan Izby Adwokackiej Paryskiej, a obecnie sędzia Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. M ecenasa M ariana An- czyka pow itano burzą oklasków w Operze Brukselskiej, gdzie odbyło się uroczyste zakończenie obrad.
O rganizatorzy zadbali o wyjątkową opraw ę spotkania, honorując gości pobytem w luksusowym hotelu „Président” i organizując
Varia
spotkanie w m onum entalnym Palais de Justice bądź w nowoczesnym gm achu uniwersytetu. W ykłady były przeplatane uroczystymi obia dami i kolacjam i, w czasie których następowało prawdziwe zbratanie adw okatów połączonych tą sam ą misją i podobnym i, choć w różnej skali, problem am i.
Zbigniew Cichoń
Sprawozdanie
z przebiegu Konferencji Prezydentów
Europejskich Izb Adwokackich i posiedzenia
Prezydium UIA w Wiedniu
w dniach 11-13 lutego 1994
I. W dniach 11-13 lutego 1994 roku odbyła się w W iedniu XXII Konferencja Prezydentów Europejskich Izb A dw okackich - W iedeń skie Rozmowy Adwokackie (Europäische Präsidentenkonferenz- -W iener Advokatengespräche) organizow ana przez A ustriacką Izbę Adwokacką.
W tym roku w Konferencji wzięło udział - obok przedstawicieli władz austriackich i świata prawniczego Austrii - ok. 30 delegacji europejskich izb adwokackich. Brak było delegacji z krajów b. ZSR R. Uczestniczyli w niej także przedstawiciele światowych or ganizacji adwokackich IBA, U IA, AIJA i in., a wśród nich przed stawiciele adwokackiej organizacji przy Unii Europejskiej (CCBE).
W obradach, które toczyły się w Pałacu Ferstel, brał także udział, serdecznie witany, inicjator Konferencji, były długoletni Prezes Austriackiej Izby Adwokackiej - d r Schuppich, znany przyjaciel polskiej adw okatury.
O bradom przewodniczył Prezes tej Izby - d r Klaus Hoffmann. Główny referat wygłosił Przewodniczący CCBE Niels Fisch-Tho- msen na tem at: Prawo osiedlania się adwokatów - bez granic,
konsekwencją Konwencji GATT?
Referent wskazał na rozbieżności poglądowe na ten tem at w łonie krajów Unii Europejskiej. Jego zdaniem musi nastąpić liberalizacja w osiedlaniu się adw okatów zagranicą, praw o w spólnoty europejs kiej {droit communautaire) winno mieć szersze zastosowanie, istnieje potrzeba uregulowania obowiązku ubezpieczenia zawodowego od odpowiedzialności cywilnej, należy wykluczyć możliwość łączenia zawodu adw okata z zawodem notariusza i pośrednika w obrocie