Tadeusz Sarnowski
Z problematyki pracy organów
dyscyplinarnych adwokatury
Palestra 18/8-9(200-201), 108-110
H I O T A T H I
Z p ro b le m a ty k i p ra c y o rg a n ó w d yscyp lin a rn ych a d w o k a tu ry
W dniu 30 m a rc a 1974 r. odbyła się n a ra d a członków W yższej K om isji D yscypli n a rn e j pośw ięcona zagadnieniom u sp ra w n ie n ia organizacji i d ziała n ia kom isji dys cy p lin arn y ch oraz om ów ieniu p ro b lem aty k i zw iązanej z p o lity k ą dyscy p lin arn ą. O dzw ierciedleniem aktu aln eg o poziom u etycznego i zaw odowego ad w o k a tu ry je s t a n a liz a w yników p ostępow ania dyscyplinarnego w 1973 r.
W ro k u 1973 w płynęły do W KD 43 sp raw y z odw ołaniam i. W p o rów naniu w ięc z ro k iem 1972, w k tó ry m było 69 ta k ich spraw , n astąp ił znaczny spadek w pływ u spraw . W w ojew ódzkich kom isjach dyscyplinarnych w ro k u 1972 było do osądzenia 151 sp raw , a w ro k u 1973 było ta k ich sp raw 139, a w ięc rów nież i tu n astąp ił sp a dek. S ą to n ie w ą tp liw ie objaw y pozytyw ne, gdyby nie fak t, że p ew n a liczba sp raw , w k tó ry ch orzeczenia w ojew ódzkich kom isji d yscyplinarnych — ze w zględu na w y m ia r k a ry dyscy p lin arn ej — mogły budzić pow ażne w ątpliw ości, nie została z a sk a r żona przez rzeczników d y sc y p lin a rn y c h do Wyższej K om isji D yscyplinarnej. W k o n sekw encji, w n iek tó ry ch sp raw ac h konieczne było korzy stan ie przez P re zy d iu m NRA z drogi rew izji nadzw yczajnej do S ądu Najw yższego, aby skorygow ać niew łaściw e orzecznictw o.
A naliza ro d zajo w a orzecznictw a dyscyplinarnego dotyczącego orzeczeń d ziek ań skich, orzeczeń kom isji d yscyplinarnych i orzeczeń Wyższej K om isji D yscy p lin arn ej w sk az u je n a to, że — ogólnie b iorąc — przew in ien ia m a ją w zasadzie c h a r a k te r drobny. Jed n ak ż e w śród stw ierdzonych przew in ień n ajw ięcej liczbow o było p rze w i nień z pow odu n aru szen ia obow iązków zaw odowych. T ak w ięc spośród 43 zarzutów rozpoznaw anych w try b ie odw oław czym w ro k u 1973 przez W KD p rze w in ien ia kształto w ały się następująco:
1) n aru szen ie obow iązków zaw odow ych — 10 2) naru szen ie w olności słow a — 4 3) n iew ykonyw anie poleceń organów sam orządu — 4
4) n aru szen ie godności zaw odu — 4 5) po b ieran ie w ynagrodzenia poza k a są zespołu adw okackiego — 2 6) n aru sz en ie obow iązków rodzinnych — 2 7) n aru szen ie n ietykalności osobistej — 4 8) naru szen ie w olności słow a w piśm ie — 4 9) przyjęcie sp raw y poza zespołem adw okackim — 1 10) in n e różne — 8 N a tle rozpoznaw anych sp ra w odw oław czych stw ierdzono u ch y b ien ia o rg a n iz a cyjne w p rac y k om isji dyscyplinarnych. Do n ajpow ażniejszych niedociągnięć w ty m w zględzie należy zaliczyć: 1) niedoręczahie lub nieterm in o w e doręczanie odpisów orzeczeń stronom , 2) niedoręczanie odpisów odw ołań stronom , 3) n ie sta ra n n e i n ie czytelne sporządzanie protokołów ro zp raw , 4) przew lekłość po stęp o w an ia będąca w ynikiem o d raczan ia ro zp raw z b łahych pow odów, nieprzygotow ania sp raw y do m erytorycznego rozpoznania (brak a k t sądow ych, zw rotek o doręczeniu w ezw ań itp.), 5) lakoniczność i ogólnikow ość u za sa d n ie n ia orzeczeń bud ząca zastrzeżenia.
A naliza orzecznictw a dyscyplinarnego w y k az u je duże rozbieżności w ocenie ro dzajow o podobnych, a n a w e t je dnakow ych przew in ień przez różne kom isje dyscy p lin a rn e. Rozbieżności w ocenie szkodliw ości społecznej czynu i w y m ia ru k a ry są
~Nr 8-9 (200-201) Praca organ ów d y sc yp lin a r n yc h a d w o k a tu r y 109 n ie jed n o k ro tn ie rażące. T ak np. za pow ażne naru szen ie obow iązków zaw odowych przez ad w o k ata, p o legające n a dopuszczeniu d o upraw o m o cn ien ia się w y ro k u w sp raw ie k a rn e j i n a zaniechaniu w niesienia rew izji lub dopuszczeniu do p rze d aw n ie n ia ścigania z osk arżen ia p ryw atnego, k o m isja d y sc y p lin a rn a w je d n e j izbie w y m ierza k a rę upom nienia, a w innej izbie — k a rę pieniężną lub k a rę zaw ieszenia w czynościach zaw odow ych. Nie były to w y p ad k i sporadyczne. S tan ta k i w ynika z b ra k u odpow iedniej p o lity k i d yscyplinarnej, i to zarów no w poszczególnych izbach, ja k i w- sk a li ogólnopolskiej.
W d y sk u sji n a d poruszonym i w yżej problem am i dyscy p lin arn y m i zabierało głos k ilk u n a s tu członków WKD.
W celu dalszego u sp ra w n ie n ia organizacji p rac y w kom isjach dyscyplinarnych o raz stw orzenia zasad je d nolitej p o lity k i d y scy p lin arn ej zgrom adzeni członkow ie W KD podjęli u chw ały n a stę p u ją c e j treści:
1) zeb ran i członkow ie W KD u z n a ją za celow e w łączenie członków Wyższej K om isji D yscy p lin arn ej do sp raw o w an ia nadzoru n ad działalnością w ojew ódzkich kom isji d y sc y p lin a rn y c h stosow nie do § 5 rozp. M in istra S praw iedliw ości z d n ia 22.XII. 1964 r. przez p o w ierzanie im czynności w izytacyjnych w m ia rę potrzeby oraz b r a nia udziału w n a ra d a c h członków w ojew ódzkich k om isji d yscyplinarnych;
2 ) zeb ran i u zn a ją za celow e podjęcie s ta ra ń o n ależyte stosow anie zasad jednolitej p o lityki d y scy p lin arn ej przez orzecznictw o Wyższej K om isji D yscyplinarnej i szer szą p u b lik a cję tego o rzecznictw a n a łam ach „ P a le stry ”. W tym celu z e b ran i po s tu lu ją rów nież dokonyw anie okresow ej analizy orzecznictw a W yższej K om isji D y scyplinarnej i w ojew ódzkich ko m isji d y sc y p lin a rn y c h oraz inform ow anie człon ków W KD i prezesów KD o w y n ik ach tej analizy — w drodze k o m unikatów — p rz y n a jm n ie j raz na pół ro k u lu b w m ia rę potrzeby częściej.
W celu dok o n y w an ia te j analizy i o pracow ania p ro jek tó w in form acji pow ołany z o stał Zespół w składzie n astępującym :
1) P rzew odniczący: adw. W ładysław S utkow ski — w iceprezes WKD
2 ) C złonkow ie: adw . A ntoni Cengel, członek WKD, adw . W acław Kozłowski, członek WKD, adw . W acław F ijałkow ski, członek WKD, i adw. T adeusz Św ięcki, członek WKD.
N a k sz tałto w an ie się postaw y etyczno-zaw odow ej m a w pływ w iele czynników. S ta ły spadek liczby p rze w in ień d y scy p lin arn y ch od k ilk u la t oraz zm niejszenie się liczby p rze w in ień o c h a ra k te rz e w y ją tk o w o pow ażnym , k w a lifik u ją c y c h się do orze czenia za nie suro w y ch k a r dyscy p lin arn y ch {pozbawienia p ra w a w y konyw ania za w o d u czy w y d a le n ia z ad w o k atu ry ), je st w y n ik ie m nie tylk o działalności organów d y sc y p lin a rn y c h , ale ta k ż e w y n ik ie m p rac y w szystkich organów sam orządu adw o kackiego. D ziałalność tych organów dotycząca popraw y w aru n k ó w lokalow ych, o rga n izacji pracy zespołu adw okackiego i sam ego adw okata, stałej popraw y w a ru n ków socjalno-bytow ych, system atycznej ak c ji szkoleniow ej, działalności organów w izy tacy jn y ch , a w szczególności CZW w dziedzinie kon tro li p racy zaw odow ej, craz w iele innych w prow adzonych o statnio u sp ra w n ie ń w zakresie organizacji i te ch n iz a cji p rac y ad w o k a ta — w szystko to w sposób w ysoce korzystny zaw ażyło na p ra w id łow ym k sz tałto w an iu postaw y społeczno-politycznej i zaw odow ej ad w o k a ta i m iało zasad n iczy w pływ na pozytyw ne zm iany w zakresie postaw zaw odow o-etycznych ad w o k a tu ry . N iem niej je d n a k odcinek p ostępow ania dyscyplinarnego, będący niejako b a ro m e tre m etyczno-zaw odow ym ad w o k a tu ry , m a i będzie m iał zaw sze pow ażne i odpow iedzialne za d an ia do spełnienia, m ianow icie k ształto w an ie w łaściw ych postaw •etyczno-zaw odow ych i ochronę zaw odu p rzed tym i członkam i k o rp o racji, którzy
110 P yta n ia i odpowiedzi pra w ne N r 8-5
(200-201-przez pop ełn ian e p rz e w in ie n ia p o d ry w a ją zau fan ie do zaw-odu ad w o k ata, a ty m s a m ym i do w y m ia ru spraw iedliw ości, którego w spółczynnikiem je st a d w o k a tu ra. D la tego też sp raw n a o rg an izacja i p ra c a organów dyscy p lin arn y ch je st je d n y m z po d staw ow ych w a ru n k ó w praw id ło w eg o spełn ian ia sam orządow ych fu n k cji organów adw okatury.
Adw. Tadeusz Sarnowski
P Y T A N I / * I O D P O W I E D Z I P D A W l \ I E
