Maria Prussak
Teatralne dylematy "Ślubu", Tamara
Trojanowska, "Ruch Literacki" z.4
(1986) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 30/3-4 (105-106), 420
TOMKOWSKI Jan: Fotografia momentalna i ‘'peryferie świado mości". Nurty irracjonalne w literaturze polskiej 1890»' -1900. /W:/ Przełom antypozytywistyczny w polskiej świado mości kulturowej końca XIX wieku. Red. T. Bujnicki, J. Ma ciejewski. Wrocław 1986, Oss., PAN IBL, s. 79-91.
W drugiej połowie XIX w, zaznaczyła się w życiu społecz nym moda na okultyzm, spirytyzm i mistykę; zainteresowanie sprawami ezoterycznymi widoczne jest też w literaturze. Autor omawia lata 1890-1900, kiedy to nurty irracjonalne spotyka się w twórczości pisarzy zaliczanych do dwóch różnych epok - pozy tywizmu i modernizmu. Przeględ nurtów irracjonalnych obejmuje mistycyzm, spirytyzm i zainteresowania Orientem, a ich wizeru nek literacki i stosunek do nich pisarzy pokazano m.in. na przykładzie twórczości B. Prusa, 0, Ochorowicza, A, Langego, Z. Przesmyckiego, I. Matuszewskiego, W, Jabłonowskiego i S. Przybyszewskiego.
BP/105-106/165 A.Sz.
TROJANOWSKA Tamara: Teatralne dylematy “ślubu”. "Ruch Li teracki" 1986 z. 4 s. 299-310.
Teatralne realizacje dramatów Gombrowicza (z wyjątkiem "Iwony księżniczki Burgunda") na ogół nie spełniają oczekiwań, co - zdaniem autorki - jest rezultatem koniecznego w teatrze dookreślenia Gombrowiczowsklch nieostrości i niedopowiedzeń. Przeprowadziwszy analizę układu sytuacji i relacji między po staciami/autorka przedstawiła schemat akcji "ślubu” , w którym każdy akt dzieli się na trzy trójczłonowe części, wszystkie paralelnie powtarzające tę samą kompozycję. Powodzenie realiza cji scenicznej zależy od odczytania i zachowania przez teatr wewnętrznych konstrukcji i rytmów dramatu.