KONKURS Z GEOGRAFII DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

(1)

KONKURS Z GEOGRAFII

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ETAP REJONOWY

Drogi Uczniu

Witaj na II etapie konkursu z geografii. Przeczytaj uważnie instrukcję.

 Arkusz liczy 16 stron i zawiera 20 zadań oraz brudnopis.

 Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny.

Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.

 Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.

 Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.

 Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.

 Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które umieścisz w miejscu do tego przeznaczonym.

 Obok każdego numeru zadania podaną masz maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.

 Pracuj samodzielnie. Postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

 Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną.

Powodzenia!

Czas pracy:

90 minut

Liczba punktów możliwych do

uzyskania:

100

……… Kod ucznia

- -

Dzień Miesiąc Rok

pieczątka WKK

DATA URODZENIA UCZNIA

(2)

Strona 2 z 16

Zadania 1. do 4. rozwiąż wykorzystując poniższe wykresy.

Rys. Migracje zagraniczne ludności Polski na pobyt stały według krajów w 2018roku

Źródło: Rocznik Demograficzny 2019, ZWS, Warszawa 2019 s.518

Rys.

Migracje zagraniczne na pobyt stały z Polski i do Polski według płci i wieku migrantów w 2018 roku

Źródło: Rocznik Demograficzny 2019, ZWS, Warszawa 2019 s.518

(3)

Strona 3 z 16 Zadanie 1./0-1p./

Na podstawie wykresu i własnej wiedzy sformułuj wniosek dotyczący poziomu rozwoju gospodarczego państw, do których emigrują Polacy.

………

Zadanie 2./0-2p./

Oblicz liczbę osób, które przyjechały do Polski z Ukrainy na pobyt stały w 2018 roku. Zapisz swoje wyliczenia.

Zadanie 3./0-1p./

Sformułuj wniosek dotyczący ruchu migracyjnego Polaków według płci w grupie wieku 20 – 39 lat.

………

Zadanie 4./0-2p./

a) Wyjaśnij, dlaczego najliczniejszą grupą imigrantów stanowi ludność w wieku 0-4 lat?

………

b) Podaj przyczynę różnicy między liczbą emigrantów, a imigrantów w grupie wieku 0-4 lat.

………

……….

(4)

Strona 4 z 16 Zadanie 5. /0-3p./

Nazwij porty zaznaczone na mapie symbolami.

Symbol portu na mapie Nazwa portu

A B C D E F Zadanie 6. /0-5p./

Podaj nazwę portu, który w 2018 roku:

a) cechował się największym przeładunkiem - ....…..…………..……….

b) odprawił najwięcej pasażerów - …..………..………...

c) najwięcej przeładował gazu ziemnego - ……….………….………...

d) najwięcej przeładował ropy naftowej - ………...

e) przeładował najwięcej kontenerów - ………...

xA

xF

xB

xC

xD

xE

(5)

Do danych statystycznych dobierz nazwę państwa: Hiszpania, Litwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Ukraina.

Tab. Ludność wybranych państw Europy w 2018 roku

Lp. Liczba ludności

w mln

Gęstość zaludnienia

na km²

Liczba kobiet na

100 mężczyzn

Przeciętne dalsze trwanie

życia noworodka

płci męskiej

Przyrost naturalny na

1000 mieszkańców

Odsetek dzieci

w wieku 0-14 lat

w %

Państwo

1. 83 234 103 78,7 -1,8 13,5

2. 42 71 116 68,3 -5,0 16,0

3. 3 45 117 70,7 -4,0 15,0

4. 47 93 104 80,6 -0,7 15,0

5. 10 113 111 78,4 -2,3 14,0

6. 38 124 107 73,9 0,0 13,0

Zadanie 8. /0-5p./

Do danych statystycznych tabeli dopisz nazwę ziemiopłodu: burak cukrowy, kukurydza(na ziarno), pszenica, rzepak i rzepik, ziemniak, żyto.

Tab. Zbiory wybranych ziemiopłodów w Polsce w 2018 roku Lp. Powierzchnia

zasiewów w tys. ha

Zbiory w mln ton

Plony w dt/ha

Nazwa ziemiopłodu

2010 2018 2010 2018 2010 2018 1. 206 229 10,0 14,3 484 600 2. 945 845 2,2 2,2 24 26 3. 333 645 2,0 3,9 60 60 4. 2124 2417 9,4 9,8 44 41 5. 1060 894 2,8 2,2 27 24 6. 375 291 8,2 7,3 219 251

(6)

Strona 6 z 16 Zadanie 9./0-10p./

3.

2.

1.

4.

5. 6.

7. 8.

10.

0.

A 9.

(7)

Strona 7 z 16

Do symboli fotografii przedstawiających wybrane obiekty z Listy światowego dziedzictwa UNESCO w Polsce dopisz symbol literowy obiektu z mapy i nazwę miejscowości, w której obiekt się znajduje.

Miejscowości: Białowieża, Chotyniec, Haczów, Kalwaria Zebrzydowska, Łęknica (Mużaków), Malbork, Ostrowiec Świętokrzyski (Magonie/Sudół), Świdnica, Wrocław, Zamość

Numer fotografii

Symbol na mapie Nazwa miejscowości, w której położony jest obiekt 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

xA

xB

xC

xD

xE

xH

xF

xG

xJ

xI

(8)

Do opisu atrakcji turystycznej dopisz nazwę miejscowości oraz jej symbol z mapy.

Nazwy miejscowości dobierz spośród poniżej podanych.

Miejscowości:

Arłamów, Baranów Sandomierski, Blizna, Bolestraszyce, Bóbrka, Cisna, Czarnorzeki, Dukla, Haczów, Horyniec, Iwonicz Zdrój, Jarosław, Kalwaria Pacławska, Kolbuszowa, Komańcza, Krasiczyn, Krosno, Leżajsk, Łańcut, Mała, Medynia Głogowska, Miejsce Piastowe, Muczne, Myczkowce, Odrzykoń, Pustków Osiedle, Przemyśl, Rudnik nad Sanem, Rymanów Zdrój, Rzeszów, Stalowa Wola, Sanok, Solina, Stobierna, Tarnobrzeg, Trzcinica, Turzańsk, Ulucz, Wetlina, Zagórz, Zyndranowa, Żarnowiec.

A

C

I B

D

J G H

E

F

C D

(9)

Strona 9 z 16

Lp. Opis Nazwa miejscowości Symbol

na mapie 1. Miejscowość słynie z cerkwi na Górze

Dębnik. W miejscowości tej prawdopodobnie urodził się twórca muzyki do hymnu Ukrainy Michał Werbycki.

W 1947 roku mieszkańcy wsi zostali wysiedleni w ramach akcji „Wisła”.

2. Na terenie miejscowości znaleziono ślady osadnictwa z epoki brązu. W miejscowości tej znajduje się skansen archeologiczny zawierający rekonstrukcje wału obronnego z czasów wczesnego średniowiecza. Obok skansenu znajduje park archeologiczny.

3. Miasto słynie z Bazyliki Zwiastowania NMP przy klasztorze bernardynów oraz grobu cadyka Elimelecha.

4. Wieś założona przez Andrzeja Maksymiliana Fredrę. Znajduje się w niej Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej. Na okolicznych wzgórzach ponad 40 kaplic kalwaryjskich.

5. Zabytkami miejscowości są drewniany kościół p.w. św. Michała Archanioła z XVI wieku oraz betonowy pomnik Chrystusa Króla, którego autorem jest Wojciech Durek.

6. Około 2 kilometry od miejscowości znajduje się pokazowa zagroda żubra.

7. Miejscowość położona u ujścia Osławy, słynie z ruin klasztoru karmelitów.

8. Miasto położone u podnóża Góry Cergowej, znajduje się w nim klasztor bernardynów – miejsce kulty jednego ze świętych kościoła katolickiego

9. Wieś słynie z zamku na planie czworokąta, który zbudowany jest w stylu renesansowo- manierystycznym, na jego rogach są cztery różne wieże.

10. Miasto nad rzeką Nil. Atrakcją turystyczną jest skansen.

(10)

Strona 10 z 16

Mapę wykorzystaj do rozwiązania zadań 12. i 13.

Zadanie 11./0-2p./

Oblicz gęstość zaludnienia w Chinach, których powierzchnia wynosi 9 600 000 km², a zamieszkuje je 1 428 000 000 ludności. Zapisz swoje wyliczenia.

xA

xB

xC

xE

xJ

xG

xH

xI

xF

xD

xX

xY

(11)

Na mapie Chin zaznaczono dwa obszary o różnej gęstości zaludnienia. Dla każdego z nich określ gęstość zaludnienia (wysoka/niska) oraz dobierz tylko te czynniki, które wpływają na nią. Czynnik możesz wybrać tylko raz.

Czynniki:

A – gleby mady, zasobne w składniki odżywcze;

B – występowanie burz piaskowych;

C – niska zawartość tlenu w powietrzu;

D – klimat zwrotnikowy monsunowy, długi okres wegetacyjny;

E – teren równinny dający możliwość mechanizacji rolnictwa;

F – dostęp do wody słodkiej;

G – niskie roczne temperatury powietrza wywołane znaczną wysokością nad poziom morza;

H – gleby górskie z dużą ilością odłamków skalnych;

I – niskie opady atmosferyczne uniemożliwiające uprawę roślin;

Symbol obszaru

Gęstość zaludnienia (wysoka/niska)

Symbole czynników, które wpływają na gęstość zaludnienia

X Y

Zadanie 13. /0-10p./

Nazwij obiekty zaznaczone na mapie literami A, B, C, D, E, F, G, H, I, J.

Symbol na mapie

Obiekt

A Półwysep …………..……….……..

B Morze……….……….……….

C Rzeka ………..……….

D Jezioro ………….……….…………..

E Góry …..………..

F Rzeka ………...

G Morze .……….

H Zatoka ………..………...

I Cieśnina .………..

J Wyspa ….……….

(12)

Strona 12 z 16

Rysunki wykorzystaj do rozwiązania zadań 14. do 17.

Rys. Rozmieszczenie trzęsień ziemi w latach 1938-1998

Rys. Kry litosfery Zadanie 14. /0-1p./

Wyciągnij wniosek dotyczący rozmieszczenia obszarów trzęsień ziemi w Azji.

………

Zadanie 15. /0-3p./

Podaj nazwy płyt litosfery zaznaczone na rysunku literami.

A - ……….

B - ……….

C - ……….

D - ……….

E - ………..

F - ………..

(13)

Zadanie 16./0-2p./

Wskaż symbol rysunku, który przedstawia strefę graniczną płyt litosfery występującej w Azji, której:

a) towarzyszą trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów. ………

b) towarzyszą tylko trzęsienia ziemi. ………

Zadanie 17. /0-3p./

Na rysunku „Kry litosfery” zaznaczono punkty 1. do 3. Do punktów dopisz symbol rysunku przedstawiającego właściwą strefę graniczną płyt litosfery.

1. ………

2. ………

3. ………

Zadanie 18. /0-3p./

Podaj trzy przykłady działań człowieka, które zmniejszają skutki trzęsień ziemi i zjawisk im towarzyszących.

a) ………

b) ……….

c) ……….

(14)

Oceń zdania wpisując znak „X” w odpowiedniej komórce tabeli.

Lp. Zdanie Ocena

Prawda Fałsz 1.

W pobliżu granicy stepu z pustynią Gobi znajdują się śpiewające wydmy – Khongorin Els, wiejące tutaj wiatry wprawiają w ruch ziarenka piasku, które wydają dźwięki.

2. W czasie festiwalu Naadam odbywają się zawody zapaśnicze, strzelanie z łuku i wyścigi konne.

3. Wielkie Białe Jezioro powstało na skutek zatamowania rzeki lawą, która wydobywała się z wulkanu Chorgo, kolor wody w jeziorze jest biały od odbijających się w niej lodowców, które pokrywają otaczające wzgórza.

4. Brunei leży na północy Sumatry.

5. Jedną z atrakcji turystycznych Brunei jest Kampung Ayer, czyli osada na rzece, w której domy wybudowane są na palach.

6. Na ulicach Seri można spotkać liczne grono Europejczyków, którzy pracują tu przy wydobyciu węgla kamiennego.

7. Najliczniejsze skupiska Pusztunów występują w Indiach i Pakistanie.

8. Większość Pusztunów zamieszkujących Pakistan wyznaje buddyzm.

9. Islamabad posiada większą liczbę mieszkańców jak Rawalpindi.

10. Symbolem Libanu jest cedr, drzewo liściaste, które niegdyś licznie porastało stoki gór tego kraju.

11. Baalbek to miasto założone przez Fenicjan, które jest znane z ruin świątyni Jupitera, świątyni Bachusa oraz kamieniołomu z największym na świecie obrobionym blokiem skalnym.

12. Liban to jedyny kraj arabski, w którym chrześcijanie nie tylko nie są dyskryminowani, ale mogą otwarcie wyznawać swą wiarę.

(15)

Która godzina czasu miejscowego, strefowego i urzędowego była dnia 22.06.2020 roku w Rzeszowie (22°E, 50°N), w chwili gdy w Paryżu (2°E, 48°N) jest godzina 12:00 czasu miejscowego. W Rzeszowie czasem urzędowym jest UTC+02:00 (czas uniwersalny + 2 godziny). Zapisz swoje wyliczenia (lub tok rozumowania).

Odp.:

Czas miejscowy ……… Czas strefowy ………Czas urzędowy ………

Brudnopis:

B

A

(16)

Strona 16 z 16

A