KONKURS Z GEOGRAFII
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ETAP WOJEWÓDZKI
Drogi Uczniu
Witaj na III etapie konkursu z geografii. Przeczytaj uważnie instrukcję.
Arkusz liczy 14 stron i zawiera 25 zadań oraz brudnopis.
Przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy Twój arkusz jest kompletny.
Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś je Komisji Konkursowej.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
Oceniane będą tylko te odpowiedzi, które umieścisz w miejscu do tego przeznaczonym.
Obok każdego numeru zadania podaną masz maksymalną liczbę punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.
Pracuj samodzielnie. Postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.
Jeśli się pomylisz, przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną.
Powodzenia!
Czas pracy:
90 minut
Liczba punktów możliwych do
uzyskania:
100
……… Kod ucznia
- -
Dzień Miesiąc Rok
pieczątka WKK
DATA URODZENIA UCZNIA
strona 2 z 14
Mapę wykorzystaj do rozwiązania zadań: 1. do 4.
Zadanie 1. /0-3p./
Uzupełnij tabelę dostarczając informacji na temat wiatru.
Nazwy wiatrów wybierz spośród następujących: chinook, cyklon, pasat, tornado, wiatr zachodni.
Okresy występowania wybierz z następujących: wiosna, przełom lata i jesieni, zima.
Symbol na mapie Nazwa wiatru Okres występowania 1.
2.
3.
.
3 . 2 .
1.
B CA
strona 3 z 14 Zadanie 2. /0-2p./
Wyjaśnij, przy użyciu dwóch argumentów, dlaczego zniszczenia wywołane jednym z wiatrów zaznaczonych na mapie będą większe w punkcie X jak Y.
1. ………..………
………..
2. ………..………
………..
Zadanie 3. /0-3p./
Do nazwy zespołu miejskiego typu megalopolis dopisz jego symbol z mapy i dwa miasta, z poniżej podanych, które wchodzą w jego skład.
Atlanta, Boston, Chicago, Detroit, Los Angeles, Miami, Nowy Jork, Nowy Orlean, San Francisco
Lp. Nazwa megalopolis Symbol na mapie
Miasta wchodzące w skład megalopolis
1. BosWash 2. ChiPitts 3. SanSan Zadanie 4. /0-1p./
Wskaż symbol megalopolis z mapy, w którym znajduje się Dolina Krzemowa.
………..
Zadanie 5. /0-1p./
Wskaż symbol czynnika , który zadecydował o powstaniu Doliny Krzemowej.
a) Roczne amplitudy temperatury powietrza wynoszące około 5°C b) Dobrze rozwinięte rolnictwo w północnej części Doliny Santa Klara,.
c) Łatwiejsza wymiana kadry naukowej z Japonią.
d) Bogate złoża piasku (krzemionki),
e) Zlecenie rządu USA Uniwersytetowi Stanforda na badania nad nowymi rodzajami broni w czasie II wojny światowej.
strona 4 z 14
Mapę wykorzystaj do rozwiązania zadań: 6. i 8.
Zadanie 6. /0-5p./
Na mapie cyframi 1 do 5 zaznaczono duże miasta Ameryki Południowej. Uzupełnij tabelę podając nazwę miasta i nazwę państwa, na terenie którego ono leży.
Numer na mapie
Nazwa miasta Nazwa państwa
1.
2.
3.
4.
5.
1.
2.
4. 3.
5.
C B
.
A 1.
D
E
F
strona 5 z 14 Zadanie 7. /0-5p./
Do 50% mieszkańców niektórych miast Ameryki Południowej mieszka w slumsach.
a) /0-1p./ Wyjaśnij termin slumsy.
………
………
b) /0-1p./ Podaj przyczynę ich powstania.
………
………
……….
c) /0-3p./ Podaj trzy problemy z jakimi spotykają się mieszkańcy slumsów.
1. ………..
………..
2. ………..
……….……….
3. ………...………
………...
Zadanie 8. /0-4p./
Spośród punktów A, B, C, D, E, F wskaż:
a) Punkt, w którym w dniu 21.III najwcześniej można obserwować wschód Słońca ….
b) Punkt, w którym w dniu 22.VI dzień trwa najdłużej. ….
c) Punkt, w którym w dniu 22.VI najpóźniej można obserwować górowanie Słońca ….
d) Punkt, w którym w dniu 22.XII dzień trwa najdłużej …..
strona 6 z 14 Zadanie 9. /0-4p./
a) /0-2p./ Uzupełnij rysunek dorysowując groty strzałek do niebieskich linii
oznaczających cyrkulację powietrza w troposferze w strefie międzyzwrotnikowej Afryki.
b) /0-1p./ W pustych prostokątach na rysunku wpisz w odpowiednich miejscach słowa: „niż” i „wyż”.
c) /0-1p./ Na rysunku, wstaw litery „X” na liniach, które oznaczają pasaty.
Mapę wykorzystaj do rozwiązania zadań: 10. do 12.
strona 7 z 14 Zadanie 10. /0-3p./
a) /0-1p./ Na mapie, na terytorium Nigerii i Tanzanii wrysuj rzeczywisty kierunek pasatów.
b) /0-2p./ Podaj trzy cechy charakterystyczne dla pasatu wiejącego na wybrzeżu Nigerii i trzy cechy pasatu wiejącego na wybrzeżu Tanzanii.
Nigeria - ……….………..
Tanzania - ………
Zadanie 11. /0 - 5p./
Do informacji o państwie dopisz jego nazwę i symbol literowy z mapy.
Lp. Informacje Nazwa państwa Symbol
na mapie 1. Państwo o największej liczbie ludności
w Afryce. Należy do państw Afryki, w których uprawia się kakaowca.
2. Najbardziej znaną grupą etniczną tego państwa są Masajowie. Liczba turystów zagranicznych spada po atakach terrorystycznych.
3. Własnością państwa jest kanał skracający drogę morską z Azji do Europy. W pobliżu stolicy państwa znajdują się piramidy.
4. Państwo leży nad dwoma oceanami. Słynie z eksportu surowców mineralnych,
5. Jedną z atrakcji turystycznych są kościoły wykute w skale. Na terenie państwa można spotkać kawowca rosnącego w stanie dzikim.
Zadanie 12. /0-6p./
Uzupełnij tabelę dostarczając informacji na temat typu klimatu, gleb strefowych i naturalnej szaty roślinnej w punktach oznaczonych literami G, H, I.
Symbol punktu na mapie
Strefa klimatyczna Gleby strefowe Naturalna formacja roślinna G
H I
strona 8 z 14
Zadania 13. do 17. rozwiąż wykorzystując poniższą mapę.
Zadanie 13. /0-3p./
Do numeru trasy z mapy dopisz nazwisko zdobywcy bieguna południowego.
Zdobywcy bieguna: Roald Amundsen, Marek Kamiński, Robert Scott Numer trasy Nazwisko zdobywcy
1.
2.
3.
Zadanie 14. /0-2p./
Podkreśl nazwiska dwóch polskich badaczy Antarktyki.
Henryk Arctowski, Jan Czekanowski, Jan Czerski, Antoni Dobrowolski, Ignacy Domeyko, Benedykt Dybowski, Ernest Malinowski, Paweł Strzelecki.
strona 9 z 14 Zadanie 15. /0-1p./
Wskaż, którą z liter A, B, C, czy D zaznaczone jest położenie polskiej stacji w Antarktyce.
……….………..
Zadanie 16. /0-4p./
Spośród punktów B i C wskaż ten, w którym w styczniu:
a) są wyższe średnie roczne temperatury powietrza ………
b) jest większa miesięczna suma opadów …………..……….
c) jest wyższe ciśnienie atmosferyczne ………..……….
d) są silniejsze wiatry ………..………
Zadanie 17. /0-1p./
Podaj nazwę własną lodowca szelfowego, na którym, na mapie znajduje się cyfra 2.
………..
Zadanie 18. /0-2p./
Wyjaśnij, co to są lodowce szelfowe i podaj ich genezę.
………
………
………
………
Zadanie 19. /0-2p./
Rysunek przedstawia oświetlenie Ziemi u obserwatora znajdującego się na biegunie południowym. Podaj datę (dzień i miesiąc), kiedy osoba znajdująca się na biegunie południowym może obserwować wędrówkę Słońca nad horyzontem przedstawioną na rysunku.
………
23°26´
strona 10 z 14
Poniższą mapę wykorzystaj do wykonania zadań 20. do 22.
Zadanie 20. /0-4p./
Do nazwy surowca dopisz symbol linii (F – K), która łączy obszary jego eksploatacji.
- boksyty - ……….
- rudy żelaza - ………
- węgiel kamienny - ………
- złoto - ………
Zadanie 21. /0-2p./
Spośród obszarów A, B, C, D, E wskaż:
a) Symbol obszaru, w którym uprawia się pszenicę: ………
b) Symbol obszaru, w którym uprawia się trzcinę cukrową: ………
Zadanie 22. /0-5p./
Nazwij wyspy zaznaczone na mapie cyframi 1 do 5.
1. - ………
2. - ………...
3. - ………
4. - ………
5. - ………
E
C
A
D K
F G
I B
D H
1.
5.
4.
3.
2.
strona 11 z 14
Zadanie 23. rozwiąż wykorzystując poniższą mapę.
Zadanie 23. /0-5p./
Uzupełnij tabelę. Do informacji o mieście, które jest siedzibą powiatu województwa podkarpackiego dopisz jego nazwę i symbol literowy z mapy.
Lp. Opis Nazwa miejscowości Symbol
na mapie 1. Leży nad Mleczką. W mieście linia kolejowa
Kraków Medyka łączy się z liniami do Rozwadowa i Dynowa. W miejscowości
produkuje się między innymi uszczelki i konstrukcje metalowe.
2. Do lat 90. XX wieku w okolicach miasta skupiało się wydobycie siarki. Obecnie w wyrobisku jednej z kopalń powstał zbiornik wodny, który pełni głównie funkcje
rekreacyjne.
3. Miasto jest największym ośrodkiem
przemysłu lotniczego w Polsce. Produkuje się w nim samochody sportowe, wózki golfowe, meble, okna dachowe, lody.
4. Znane z zakładów produkujących opony i zakładów produkujących farby. W strefie podmiejskiej produkuje się rowery, odżywki dla sportowców, farby.
5. Leży na terenie Dołów Jasielsko-Sanockich.
Produkuje się w nim między innymi wyroby szklane, rozwinięty jest przemysł lotniczy.
strona 12 z 14 Zadanie 24. /0-12p./
Uzupełnij tabelę dopisując do nazwy miejscowości z atrakcją turystyczną nazwę krainy geograficznej, w której się znajduje i nazwę miasta powiatowego, które leży najbliżej niej.
Krainy geograficzne wybierz spośród poniższych:
Beskid Niski, Bieszczady, Doły Jasielsko-Sanockie, Góry Sanocko-Turczańskie, Płaskowyż Kolbuszowski, Płaskowyż Tarnogrodzki, Pogórze Ciężkowickie, Pogórze Dynowskie, Pogórze Przemyskie, Pogórze Strzyżowskie, Pradolina Podkarpacka, Przedgórze Rzeszowskie, Roztocze, Równina Tarnobrzeska.
Lp. Miejscowość, w której znajduje się atrakcja turystyczna
Kraina geograficzna Miasto będące siedzibą powiatu, które znajduje się najbliżej atrakcji turystycznej
1. Blizna 2. Dukla 3. Krasiczyn 4. Mała 5. Ulucz 6. Wetlina
Zadanie 25. /0-15p./
Oceń zdania wpisując znak „X” w odpowiedniej komórce tabeli.
Lp. Zdanie Ocena
Prawda Fałsz 1. Płaskowyż Nazca znajduje się w Peru.
2. Grube linie geoglifów Płaskowyżu Nazca powstały przez wydrążenie rowów o głębokości około 30 cm i obsypania ich brzegów materiałem skalnym z nich wydobytych
3. Geoglify Płaskowyżu Nazca to głównie sylwetki zwierząt i roślin o rozmiarach od około 30 do 250 metrów.
4. Wodospady Iguazu znajdują na granicy brazylijsko-urugwajskiej, są największą kataraktą świata, która ma prawie 3 km długości, 80 metrów wysokości i składa się na nie 275 progów skalnych.
strona 13 z 14
5. Uskok, na którym znajdują się wodospady Iguazu powstał w mezozoiku (około 200 mln lat temu), kiedy to doszło do oderwania się Ameryki Południowej od Afryki.
6. Na wodospadach Iguazu większe przepływ wody odnotowuje się od listopada do marca, jest to związane z występowaniem, w tym czasie, deszczy zenitalnych.
7. W okresie letnim wejście na Uluru możliwe jest jedynie wczesnym rankiem, ze względu na występujące w późniejszych porach dnia deszcze.
8. Wyjście na szczyt Uluru zajmuje około 3 godzin, natomiast na obejście góry trzeba przeznaczyć 3 do 5 godzin, choć obwód jej wynosi około 10 km.
9. Szlak na szczyt Uluru nie należy do łatwych ze względu na dużą stromość i gładkość skał.
10. Główna fala polskiej emigracji do Brazylii obejmowała mieszkańców dzisiejszego województwa zachodniopomorskiego i lubuskiego i wystąpiła po 1890 roku, kiedy do dotarła informacja o bezpłatnym nadawaniu ziemi i podróży do Brazylii.
11. Główny ośrodek polskiej emigracji w Brazylii, czyli Rio Grande de Soul, znajduje się w północno-wschodniej części tego kraju.
12. Potomkowie emigrantów z Polski pielęgnują polską kulturę, wykorzystują przepisy kulinarne przodków, jednak posługują się polszczyzną, którą współczesny mieszkaniec Polski z trudem może zrozumieć, gdyż posługują się gwarą z czasów, kiedy ich pradziadowie opuszczali swoją ojczyznę.
13. Wyspa Wielkanocna jest własnością Peru, choć leży od jego granic ponad 3500 km.
14. Wyspa Wielkanocna zbudowana jest głównie z wapieni koralowcowych.
15. Posągi na Wyspie Wielkanocnej wykuwane były w pozycji leżącej, w kraterze wulkanu Rano Raruku, następnie transportowano je w odległe miejsca wyspy.
strona 14 z 14
Brudnopis
A
