Temat: Rodzaje czasu na Ziemi.
I. Przypomnienie wiadomości;
Podczas ruchu obrotowego na oświetlonej części Ziemi jest dzień, na części zacienionej – noc.
Z ruchu obrotowego Ziemi wynika różnica czasu.
Wyróżniamy:
o czas słoneczny, o czas uniwersalny, o czas strefowy, o czas urzędowy.
Na zachód odejmujemy czas, na wschód - dodajemy czas.
II Różne rodzaje czasu na Ziemi
Podczas obracania się oświetlona i nieoświetlona część Ziemi obejmuje kolejne obszary.
Dlatego występują różnice czasu.
Na Ziemi obowiązują różne rodzaje czasu:
1. Czas słoneczny obowiązuje tylko na jednym południku. Jest ustalany na podstawie pozornego ruchu Słońca. Gdy Słońce jest najwyżej nad horyzontem, jest godzina 12.00 czasu słonecznego. To bardzo niepraktyczny czas, dlatego rzadko się go stosuje.
2. Czas uniwersalny (UTC) – czas słoneczny nad południkiem 0° (tym, który przecina np. Londyn). Jest podstawą rachuby czasu na świecie.
3. Czas strefowy – obowiązuje w pasie o szerokości 15° długości geograficznej. Na Ziemi wyznaczono 24 strefy czasowe. Czas każdej strefy różni się od sąsiednich stref o 1 h. Na mapach zaznacza się je różnymi kolorami.
4. Czas urzędowy – czas strefowy dostosowany do granic państw.
Czas strefowy[mapa stref czasowych na Ziemi, str. 66 , podręcznik
„Oblicza geografii 1 p .rozszerzony]
III Obliczanie czasu strefowego
Aby obliczyć godzinę czasu strefowego, musimy pamiętać, że:
na wschód – dodajemy czas,
na zachód – odejmujemy czas.
Przykład 1
Sprawdźmy, która godzina jest w Nowym Jorku, gdy w Warszawie jest 15.00.
Nad strefą czasową Warszawy zapiszmy godzinę 15.00.
Ponieważ Nowy Jork leży na zachód od Warszawy, będziemy odejmować czas.
Zapiszmy nad każdą kolejną strefą w kierunku zachodnim (w lewo na mapie) o 1 h mniej. I tak aż do strefy, w której leży Nowy Jork.
Z obliczeń wynika, że w Nowym Jorku jest godzina 9.00.
Obliczanie czasu strefowego w kierunku zachodnim Przykład 2
Obliczmy, która godzina jest w Tokio, gdy w Warszawie jest 15.00.
Tak jak poprzednio: nad strefą czasową Warszawy zapiszmy godzinę 15.00.
Jak wiadomo, Tokio leży na wschód od Warszawy. Dlatego teraz będziemy dodawać czas.
Zapiszmy nad każdą kolejną strefą w kierunku wschodnim (na prawo na mapie) o 1 h więcej, aż do strefy, w której leży Tokio.
Z obliczeń wynika, że w Tokio jest godzina 23.00.
Zadania utrwalające dział Ziemia we wszechświecie [do zeszytu]
1. 1. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest w Kijowie (50N, 30E), jeżeli w Warszawie (52N, 21E) jest 12.15.
Obliczenia: . . . .
2. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest w Warszawie (52N, 21E), gdy Słońce góruje w Madrycie (40N, 3W).
Obliczenia: . . .
3. Oblicz szerokość geograficzną miejsca, w którym w dniu przesilenia letniego Słońce góruje po północnej stronie nieba na wysokości 3816'.
Obliczenia: . . .
4. Oblicz szerokość geograficzną miejsca, w którym w dniu przesilenia zimowego Słońce góruje po południowej stronie nieba na wysokości 1420'.
Obliczenia: . . . .
5. Oblicz wysokość górowania Słońca 22 grudnia i 22 czerwca w Sydney (33S, 151E). (0–2 p.)
Obliczenia: . . .
6. Oblicz wysokość górowania Słońca 22 czerwca w Dakarze (14N, 17W). (0–1 p.)
Obliczenia……….
7.Przypomnij:
Cechy ruchu obrotowego i obiegowego Ziemi.
Konsekwencje obu ruchów Ziemi.
Charakterystyka Układu Słonecznego.
Oświetlenie Ziemi w dniach równonocy i przesilenia.
Kalendarz i czasy na Ziemi
. . .