1
SPIS ZAWARTOŚCI TECZKI —
Of \ 3 i % M l x Q M A m , ...
. >Jhw. ww. .. .'1...
1/1. Relacja . b 5 A ' h
1/2. Dokumenty (sensu słricto) dotyczące osoby relalora —
1/3. Inne nftaterialy dokumentacyjne dotyczące osoby r e la lo r a ---
II. Materiały uzupełniające relację ^ $ 4 - 2ł
111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora —
III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.
lli/3 - Materiały dolyczace ogólnie okresu okupacji (1939-1945) — * llł/4 - Materiały dolyczace ogólnie okresu po 1945 r. —
III/5 - inne...---
IV. Korespondencja
V. Nazwiskowe karty informacyjne h . X
VI. Fotografie o[/,jO$ • "*\\
2
3
Jera?/ Wultańsid.
e7-30(TBR0DNICA Bro dnie;
Fundacja APCHIWUm P0M0RS1
w T o r u n i u
Pani E l ż b ie t a Skerska uokumenta listk a
dti i a & £ 4 A 2 Q 0 3 r
'Archiwum i MuzsumPomofsBe Armii fcajoYMj oraz Wojskowa) Służby PolaK’
w Toruniu
Wpłynęło dnie >
L *_ •? £ ? / / fa ^ r M a /o Ą
ki
cofała nauczycielka p t a n i s Ła wa mi łob ęd z k a , o soba' o so b iśc ie mi z n a n a . Oo cofałem jej ży io r ^ s ” ! kopię w z a łą c z e n iu przesyłam . Może w f u n d a c j i t o ’ p r z y d a . Oryginał d o starczę v p r z e s zł o ś c i clo druku.
trosze o przesłanie mi za zaliczeniem pocztowym rom aaxTY - orsce
‘J . kujawskiego "Zatartym tron;i L: <
iiiach nowo mi eszcz anina J Z &óry d z i ę k u j e .Harcerstwo i k o n sp irac ja we wspomnie-
Li OO 7 8 ża c i e n i a m i
4
STANISŁAWA MIKBĘD2KA
urodziła się 24 września 1895 roku w miejscowości Nick, wówczas gmina Zieluń, powiat Mławo, województwo warszawskie, Była córką Symeona Kon
stantego oraz Józefy z domu. Katlew s ki ej.Uczęszczała do Państwowego se
minarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Toruniu* Ukończyła je 26 czerwca 1922 r* zdając pierwszy egzamin nauczycielski* 2 dniem 1 lipca 192^ r .
zatrudniona została w charakterze nauczycielki tymczasowej w szkole ka
tolickiej w Brodnicy. Po zdaniu drugiego egzaminu nauczycielskiego 7 czerwca 192^ otrzymała dekret ustalenia i została z dniem 1 maja 1927
roku nauczycielką stałą, to zmienie nazwy z katolickiej na Publiczną Szkołę Powszechną Żeńską /PS?Z/ otrzymała pismo oficjalnie angażujące
ją z dniem 1 marca 1928 w tej płacdsce oświatowej, w roku szkolnym 1929/
1930 korzystała z urlopu podnosząc swoje iswałifikacje na Państwowym £yż- szym Kursie Nauczycielskim w Mysłowicach w zakresie zajęć praktyczięych i rysunków. Ukończyła go 25 czerwca 1930 r . Pracę pedagogiczną w Publi
cznie Bzkole Pcwozecbnej nr 2 /PSP 2$ zmiana nazwy nastąpiła od 1 wrze
śnia 1 9 % / przerwał jej wybuch w dniu 1 września 1959 r* drugiej wojny światowej. Wówczas zmuszona została do opuszczenia w łasnej domu /Brod
nica, ul* Królowej uadwigi 1 2 /. Podczas okupacji mieszkała przy ulicy Mazurskiej 11 * Zajmowała się szyciem i zdobieniem. Od 25 3ierpnia 1944 roku, otrzymawszy nakaz z niemieckiego urzędu pracy, zatrudniona zosta
ła jako siła pomocnicza w kuchni prowadzonej przez NSV /Nationalsozia- listdsche Frauenschaft = Narodowosocjali3tyczny Związek Kobiet/ dla lu
dzi pracujących przy wznoszeniu umocnień obronnych /Binsatz/ w okoli
cach Brodnicy w związku ze zbliżającym się frontem, fajnego nauczania nie prowadziła, ale brała udział w ruchu oporu. Bogdan Chrzanowski w książce pt. "Związek Jaszczurczy I Narodowe biły Zbrojne na Pomorzu 1939
—19^7* /Toruń ^997, wyd. Fundacja Archi.mm Pomorskie iU&, tom X II I / na stronie 40 taką o niej podał wzmiankę*
"2 akcji kolportażowej brodnickiego ZJ też brali udział* Ta
deusz Grajewski, Yitold (Jaca "Królewicz” , Kazimierz >ojnow- ski, Jerzy Sokołowski, Edward Radziszewski "Skała", Porada, nauczycielka Miłowencka /s ic T /, Longin .7 osie łebski” ,
Do pracy dydaktycznej w PSP 2 w Brodnicy powróciła po zakoiczeniu dzia
łań militarnych ns brodnickim terenie. Oficjalnie nastąpiło to 16 lute
go 19^5 r . Inspektorat Szkolny w Brodnicy pismem z dnia 18 maja 1947 r*
wystąpił o nadanie jej za wieloletnią sumienną pracę pedagogiczną Zło
tego Krzyża Zasługi* Na prośbę własną przeniesiona została w stan spo
czynku z dniem 30 czerwca 1958 roku, ale w macierzystej placćwce oświa
towej, której nazwę zmieniono no Szkoła rodstawowa nr 2 /SP 2 /, praco
5
$
wała jeszcze w niepełnym Tamiarze godzin w charakterze naucaycielki kontraktowej od 1 lipca 1958 do 31 sierpnia 1960 r* Zmarła w Brodni
cy na miaźdiycę ogólną 30 czerwca 198? roku, a 2 lipca pochowana zo
stała na miejscowym katolickim cmentarzu parafialnym,
Stanisława Iliłobędzka od 1922 roku zw ijana była z Brodnicą* Tu mię
saka jąc pracowała i to w tej same4 szkole, której jedyni© nazwy zmie
niały się na przestrzeni lat: najpierw była to szkoła katolicka, póź
niej Publiczna Szkoła Powszechna żeńska /PSP2/, Publiczna Szkoła Pow
szechna nr 2 /PSP 2 /, a w końcu Szkoła Podstawowa nr 2 /SP 2 /,
> 1 •
Ponieważ SP 1 i SP 2 mieściły się w tym scqya gmachu przy ulicy 3 Ma
ja 2» polącaono je w jedną placówkę oświatową pod naawą Szkoła Podsta
wowa nr 1 im* Henryka Sienkiewicza w Brodnicy.
Jerzy ultański
6
7
/
(PSP2;zmiana nazwy nastąpiła od1 września1936roku) przerwał jej wybuchw dniu1 września1939rokudrugiej wojnyświatowej. Wówczaszmuszona została doopuszczenia własnegodomu (Brodnica, ul. Królowej Jadwigi 12).Podczasokupacjimieszkałaprzyulicy Mazurskiej 11. Zajmowała sięszyciemi zdobieniem. Od 25sierpnia 1944roku, otrzymawszynakazz niemieckiego urzędupracy, zatrudnionazostała jakosiłapomocniczaw kuchni prowadzonej przez NSV(NationalsozialistischeFrauenschaft= Narodowosocjalistyczny ZwiązekKobiet)dla ludzi pracującychprzywznoszeniu umocnień obronnych (Einsatz) w okolicachBrodnicyw związkuzezbliżającymsię frontem. Tajnegonauczania nie prowadziła, ale brała udziałw ruchu oporu. BogdanChrzanowski w książcept.„ZwiązekJaszczurczy i Narodowe SiłyZbrojne naPomorzu1939-1947” (Toruń1997, wyd. FundacjaArchiwumPomorskie AK, tomXIII)nastronie40takąo niej podał wzmiankę: „WakcjikolportażowejbrodnickiegoZJ też braliudział: TadeuszGrajewski, WitoldGaca„Królewicz”, KazimierzWojnowski, JerzySokołowski, Edward Radziszewski„Skala”, Porada, nauczycielkaMilowencka(sic!), Longin Wasielewski”. Do pracy dydaktycznej w PSP 2 w Brodnicypowróciłapozakoń czeniudziałańmilitarnychnabrodnickimterenie. Oficjalnienastąpiło to 16lutego1945roku. Inspektorat Szkolnyw Brodnicypismemz dnia 18maja 1947rokuwystąpiło nadaniejej zawieloletnią sumienną pracę pedagogiczną ZłotegoI<xzyża Zasługi.Na prośbę własną przeniesiona została w stanspoczynkuz dniem30czerwca1958roku,ale w macie rzystej placówceoświatowej, której nazwę zmieniononaSzkoła Podstawowa nr2 (SP 2), pracowała jeszcze w niepełnymwymiarze godzinw charakterzenauczycielki kontraktowej od1 lipca 1958do 31sierpnia1960roku. NależaładoZwiązkuNauczycielstwaPolskiego (ZNP).Zmarław Brodnicy30czerwca1987roku, a 2 lipca pochowana została namiejscowymkatolickimcmentarzu parafialnym. Stanisława Miłobędzka od1922rokuzwiązanabyłaz Brodnicą. Tu mieszkając pracowałai to w tej samejszkole, której jedynienazwy zmieniałysięnaprzestrzeni lat:najpierwbyłaszkołakatolicka, później Publiczna SzkołaPowszechnaŻeńska (PSPŻ), PublicznaSzkoła Powszechnanr2 (PSP2), a w końcuSzkołaPodstawowa nr2 (SP 2). ] Li dony/C
aW w u u <a oo v. [A ** * « fo\ m - ł B ^ )
0
StanisławaMiłobędzka urodziła się24września 1895rokuw miejscowości Nick, wówczas gmina Zieluń, powiat Mława, województwo warszawskie. Była córką Symeona Konstantego orazJózefyz domu Katlewskiej. Uczęszczała doPaństwowego SeminariumNauczycielskiego Żeńskiego w Toruniu. Ukończyłaje 26czerwca1922rokuzdającpierwszy egzaminnauczycielski.Z dniem1 lipca 1922rokuzatrudnionazostała w charakterzenauczycielki tymczasowej w szkolekatolickiej w Brodnicy. Pozdaniudrugiegoegzaminunauczycielskiego 7 czerwca 1926rokuotrzymała dekret ustalenia i została z dniem1 maja 1927 rokunauczycielkąstałą. Pozmianienazwy z katolickiej naPubliczną SzkołęPowszechnąŻeńską (PSPŻ) otrzymała pismo oficjalnie angażujące ją z dniem1 marca1928r. w tej placówceoświatowej. W rokuszkolnym1929/1930 korzystała z urlopupodnosząc swoje kwa lifikacjenaPaństwowymWyższymKursieNauczycielskimw Mysło wicachw zakresie zajęć praktycznych i rysunków. Ukończyłago 25czerwca1930roku. Od 1922do1939rokupracowałaspołecznie jako bibliotekarkaw Towarzystwie Czytelni Ludowych. W latachtrzy dziestychbyłapowiatowyminstruktoremmodelarstwa lotniczego i w maju 1936rokuzajęłapierwszą lokatę w zorganizowanychprzez Ligę ObronyPowietrznej i Przeciwgazowej (LOPP) zawodachmodeli latających. Pracępedagogicznąw Publicznej SzkolePowszechnej nr2 1168
3wJott C<umj^ Ssi(joh^u 3oQSM /cJbvw^ a
(\v{ Jj 19- S y fO O M A O u °<S
Grono nauczycielskie PSP 2. Rok 1948.
1) o. Mikołaj Iwo Pektycz, 2) kierownik Antoni Sobiech, 3) s. Erazma Eleonora Lewandowska, 47 Felicja Kozubowska, 5) Janina Bonżanka, 6) Tomasz Poprawka, 7) Stefania Truszczyńska,
03) Stanisława Miłobędzka, 9) Mieczysława Pińska, 10) Irena Mieszkowska, 11) Zofia Smoczyń
ska, 12) Helena Wasielewska, 13) Ludwika Jankowska, 14) Jadwiga Burczyk, 15) Irena Smo
czyńska, 16) Irena Worobiec, 17) Halina Sadkowska, 18) Michalina Nawacka
1950/51
4) Prakseda Walter Nauczyciele i uczniowie klasy VII b PSP 1
1) Mieczysław Milejczak, 2) Jan Kernstein, 3) Alojzy 5) Stefan Turowski