1
SPIS ZAWARTOŚCI
TECZKI (P/IM/ cu
h ^ .H .. D lQ . A f l . . 3:
I./l. Relacja \l{y v /I S .
I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora —
“I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora__
"II. Materiały uzupełniające relację ——
III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora ----
III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r.— -
III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) — III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 — ,
III./5. Inne ..r----
IV.-Korespondencja ---
V. Nazwiskowe karty informacyjne VI. Fotografie
2
3
\)
R e l a c j a
Dane o s o b i s t e
J a n c a W i k t o r i a M a r i a z domu Munda.
u rod zo na d n i a 25 p a ź d z i e r n i k a 1919 r . w S t r z e b i e l i n i e pow. We jher owo, R o d z i e e : Jan i W i j g t o r i a z domu D e r a - p o s i a d a l i g o s p o d a r s t w o r o l n e , Mąż: m i s t r z p i e k a r s k i i c u k i e r n i c z y ,
W y k s z t a ł c e n i e : Siedm k l a s s z k o ł y p o d s t a w o w e j ,
A d r e s K a r t u z y , u l . Ludowego 'Wojska P o l s k i e g o nr 12 /dom w ł a s n y / , Okres przedwo.jenn.y do 1 . I X . 1939 r .
N i e pracowałam n i g d y zawodowo a n i s p o ł e c z n i e . N i e n a l e ż a ł a m do o r g a n i z a c j i , Od 1938 r . j e s t e m mężatką.
P r z y g o t o w a n i a o s o b i s t e g o do obrony k r a j u n i e p o s i a d a ł a m , Okres o k u p a c j i do ma,ja 1945 r .
Ni e pracowałam zawodowo. Byłam na u t r zy ma ni u r o d z i c ó w męża, k t ó r z y po
s i a d a l i g o s p o d a r s t w o r o l n e w B r z e z i n a c h , p o c z t a P rz odkowo, pow. K a r t u z y , S p o ł e c z n a p r a c a moja p o l e g a ł a na pomocy r odz in om w ys i e d l o n y m z g o s p o - ,
d a r s t w or a z ukrywającym s i ę pr zed prestfą h i t l e r o w s k ą . ęft^f
W s t y c z n i u 1942 r . w B r z e z i n a c h , pow. K a r t u z y , c z ł o n e k " G r y f a " ^ z a m i e s z k a ł y w Hopach, gmina P rz odkowo, / p ó ź n i e j komendant Odd z. Pr zodk owo/ z a c i ą g n ą ł mnie do t a j n e j o r g a n i z a c j i "Grj^f P o m o r s k i " . B y ł a to masowo n a j w i ę k s z a o r g a n i z a c j a podziemna na północnym Pomorzu.
Komendantem O d d z i a ł u Przodkowo b y ł B e r n a r d H a z a , k t ó r e g o zamordowano d n i a 2 maja 1942 r . w O b oz i e K o n c en tr ac y j ny m w S t u t t h o f i e .
N a s t ę p c ą j e g o z o s t a ł D a wi d ow sk i J ó z e f - a z a s t ę p c ą komendanta- B u j a k Leon.
S e k r e t a r z e m b y ł Janca J ó z e f / m ó j mąż/o
Mąż p o s i d a ł pseudonim " S p e c " . D a l s z y c h preudonimów n i e pamiętam*
Mnie nadano preudonim " B r z o z a " . P r z e s z k o l o n ą n i e z o s t a ł a m * P r z y s i ę g ę na k r z y ż , s k ł a d a ł a m p rz ed Dawidowskim Jó z ef e m, P r z y d z i e l o n o mi f u n k c j ę
ł ą c z n i c z k i * P r z e n o s i ł a m meldunki do p i ę c i u bunkrów, z n a j d u j ą c y c h s i ę w ówczas w l a s a c h k o s o w s k i c h . P r z e s t r z e g a ł a m gr yf owcó w p r z ed p r z e w i d y wanymi obł awa mi , z ao p a tr y w a ł a m bunkry w l e k a r s t w a i żywność. Gdy komen
da nt o d d z i a ł u Przodkowo B e r n a r d Ha za z o s t a ł z a a r e s z t o w a n y , o d eb r a ł a m od żony j e g o c a ł e a k t a " G r y f a " , k t ó r e przechowywane b y ł y w s t o d o l e i d o r ę c z y ł a m j e nowemu komendantowi J ó z e f o w i Dawidowskiemu. / N i e k t ó r e p r z e chowały s i ę i s ą j e s z c z e w p o s i a d a n i u męża.
D n i a 19 s t y c z n i a 1943 r . z o s t a ł mój mąż a r e s z t o w a n y i o d s t a w i o n y da obozu k o n c e n t r a c y j n e g o w S t u t t h o f i e , g d z i e p r z e t r w a ł aż do w y z w o l e n i a . C z t e r y r a z y odiwtedziłam go w S t u t h o f i e . S t a r a ł a m s i ę s p o t k a ć g o , w c z a s i e p r a c y po za obozem. U d z i e l a ł mi wtedy wskazówejg d o t y c z ą c y c h " G r y f u " o r a z
4
wi ad omośc i z a s ł y s z a n y c h od w s p ó ł w i ę ź n i ó w .
W ł a s n o r ę c z n i e w yh af towa łam, w r o k u 1943, s z t a n d a r " G r y f a ” z w i z e r u n k i e m K r ó l o w e j P o l s k i i Godłem P a ń s t w a . S z t a n d a r b y ł przechowywany w domo
s t w i e moich t e ś c i ó w Jana i C e c y l i i Janców w B r z e z i n a c h * N i e s t e t y u l e g ł z n i s z c z e n i u *
W p o ł o w i e l u t e g o 1945 r * o k o ł o 150 wasowców i o k o ł o 100 SS-manów, o t o ^ c z y ł o t e r e n gminy Prz odk owa . Wtedy n a r a ż a j ą c w ł a s n e ż y c i e , z dą ży ła m o s t r z e c g ry f o w c ó w , z n a j d u j ą c y c h s i ę w bunk ra ch f p r z e d o b ł a w ą « Wszyscy p r z e z u c i e c z k ę na inny t e r e n , czy t e ż p r z e z u kr ywa ni e s i ę w l a s a c h
( t
z d ą ż y l i o c a l e ć . T yl k o dwóch b r a c i K r e f t ó w z o s t a ł o p r z e z ob ła wę z a b i t y c h i w l e s i e p o g r z e b a n y c h . D o p i e r o d r o g ą e ks hu ma cj i z o s t a l i p ó ź n i e j pocho
wani na cment arzu* » *
O b ł a wa , o k t ó r e j w y ż e j wspomniałam, t r w a ł a p r z e z t r z y dni®
P o s i a d a m ' z a ś w i a d c z e n i e Zbowidu o r a z l e g i t y m a c j ę c z ł o n ko w sk ą Nr ewid
#
9287 wydaną d n i a 13 s t y c z n i a 1967 r ,
W o r g a n i z a c j i " G r y f P o m o r s k i " b y ł y r ó w n i e ż czynne F a c z o s k a M a r i a , zam. 8 4- 200 Wej her owo, u l . Boj owników o Wo ln oś ć i Demokr. n r 23, o r a z Wojewska z W e j he r ow ą , k t ó r e j a d r e s b ę d z i e mogła podać P a c z o s k a M a r i a .
• *
• ; ' V
6.
» o*
