UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W BRODNICY. z dnia r.

(1)

UCHWAŁA NR ...

RADY MIEJSKIEJ W BRODNICY

z dnia ... 2012 r.

w sprawie przyjęcia Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Brodnicy na rok 2013

Na podstawie art.4¹ ust. 2 i 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.¹⁾ ) oraz art. art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U . z 2012. poz. 124) Rada Miejska uchwala, co następuje:

§ 1. Przyjmuje się Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Brodnicy na rok 2013 w brzmieniu określonym w załączniku do uchwały.

§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Brodnicy.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Rady Miejskiej

Marek Hildebrandt

(2)

Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Brodnicy na rok 2013

Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii jest kontynuacją zadań realizowanych w Brodnicy od kilku lat. Stanowi opis działań, które są zadaniami własnymi gminy, które będą realizowane w 2013 r.

Program proponuje całościowe podejście do problematyki uzależnień, nie dzieląc jej na poszczególne kategorie: rozwiązywanie problemów alkoholowych, przeciwdziałanie narkomanii. Proponuje się w nim także realistyczne i całościowe spojrzenie na wychowanka-odbiorcę oddziaływań profilaktycznych i innych odbiorców działań edukacyjno - profilaktycznych.

Podstawą prawną i merytoryczną programu są:

1) Ustawa z dnia 26 października 1982 r . o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

2) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

3) Narodowy Program Przeciwdziałania Narkomanii.

4) Potrzeby i specyfika środowiska lokalnego w oparciu o diagnozę stanu problemów związanych z nadużywaniem alkoholu i środków odurzających.

5) Założenia Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych opracowanego przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

6) Diagnoza Lokalnych Zagrożeń Społecznych w 2012 r.

Program obejmuje profilaktykę na poziomie I polegającą na promocji zdrowia i przedłużeniu życia człowieka z jednej strony, a z drugiej na zapobieganiu pojawienia się problemów związanych z używaniem i nadużywaniem alkoholu i narkotyków. Szczególnie istotna jest wczesna profilaktyka i promocja zdrowia wśród dzieci i młodzieży.

Profilaktyka II stopnia ma na celu ujawnienie osób o największym ryzyku uzależnienia od alkoholu oraz udzielenie tym osobom pomocy w redukcji tego ryzyka, natomiast profilaktyka III stopnia zawiera aspekt leczniczo-rehabilitacyjny uzależnienia alkoholowego, rozumiana jest jako interwencja po wystąpieniu uzależnienia alkoholowego. Ma na celu przeciwdziałanie pogłębiania się procesu chorobowego oraz umożliwienie osobie leczącej się powrotu do społeczeństwa.

I Stan problemów alkoholowych , narkotykowych i związanych z przemocą w rodzinie oraz agresją w innych środowiskach niż rodzina stan problemów alkoholowych i narkomanii jest rozpatrywany na tle innych ważnych zagrożeń i problemów społecznych , informacje zawarte są w diagnozie lokalnych zagrożeń społecznych - dokumencie przygotowanym i opracowanym w 2012 r. na zlecenie Urzędu Miejskiego w Brodnicy przez instytucję zajmującą się profesjonalnie diagnozowaniem i prognozowaniem takich aspektów problemów, które były ważne dla skonstruowania tego poniższego programu .Diagnoza Lokalnych Zagrożeń Społecznych stanowi załącznik do Programu.

Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii na 2013 rok , zwany dalej „programem”, jest programem operacyjnym Strategii Polityki Społecznej dla Miasta Brodnica na lata 2005-2015, przyjętej Uchwałą Nr XXXVI/322/05 Rady Miejskiej Brodnicy z dnia 21.12.2005 r.

Podstawę prawną opracowania programu stanowi:

-art. 4 ¹ ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.), zgodnie z którym realizacja zadań, wskazanych w ust. 1 tego artykułu (tj. zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej

Strona 1 Id: C8209DBE-EBCF-4095-91D0-1A1CA02B613C. Projekt

—————————————————————————————————————————————————————————

(3)

pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych, wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13¹i 15 tej ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego,) jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych;

-art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.), zgodnie z którym organ wykonawczy gminy opracowuje projekt gminnego programu przeciwdziałania narkomanii, uwzględniając kierunki działań wynikające z Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii oraz zadania określone w art. 2 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy, tj. działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i zapobiegawczą, leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych oraz ograniczanie szkód zdrowotnych i społecznych.

Zgodnie z ww. ustawami gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz gminny program przeciwdziałania narkomanii, stanowią część gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych .

Program uwzględnia rekomendacje zawarte w następujących dokumentach krajowych:

1)Narodowym Programie Zdrowia na lata 2007-2015, przyjętym Uchwałą Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r.,

2)Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015, przyjętym Uchwałą Nr 35/2011 Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r.,

3)Krajowym Programie Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2016, przyjętym Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 428),

4)Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, przyjętym Uchwałą Nr 162/2006 Rady Ministrów z dnia 25 września 2006 r.,

Realizacja zadań programu jest finansowana ze środków pochodzących z dochodów z opłat pobieranych przez miasto Brodnica za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, na podstawie art. 18² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi .

Działania programu – realizowane w oparciu o zasadę pomocniczości – adresowane są do osób fizycznych i prawnych, realizujących zadania na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w społeczności lokalnej oraz wszystkich mieszkańców Brodnicy.

Program jest skierowany w szczególności do:

-osób uzależnionych i ich rodzin,

-dzieci i młodzieży, w tym m.in. z grup podwyższonego ryzyka, ze środowisk zagrożonych z powodu dysfunkcji lub sytuacji społeczno-psychologicznej, a także ich rodziców,

-grup samopomocy osób uzależnionych i ich rodzin,

-osób zawodowo zajmujących się profilaktyką, rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie,

-ofiar i sprawców przemocy domowej.

Realizatorami programu są:

-Urząd Miejski w Brodnicy,

-jednostki organizacyjne Miasta: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej,, Straż Miejska, -placówki opiekuńczo – wychowawcze ( szkoły, przedszkola )

(4)

-Muzeum w Brodnicy,

-Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna , -podmioty prowadzące działalność leczniczą,

-organizacje pozarządowe i inne podmioty prowadzące działalność pożytku publicznego, w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym, w tym realizujące działania związane z przemocą w rodzinie.

II. Misja, cele operacyjne, cele szczegółowe i działania.

Na podstawie zapisów Strategii Polityki Społecznej dla Miasta Brodnica na lata 2005-2015 za misję programu przyjmuje:

Przeciwdziałanie oraz łagodzenie skutków marginalizacji i wykluczenia społecznego, poprzez podejmowanie, wzmocnienie i inspirowanie działań na rzecz profilaktyki i rozwiązywania problemów

alkoholowych oraz narkomanii.

2. Cele operacyjne programu.

2.1. Obszar działań - Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie : 2.1.1. ograniczenie szkód zdrowotnych, wynikających ze spożywania alkoholu,

2.1.2. zmniejszenie dostępności i zmiana struktury spożywanego alkoholu,

2.1.3. ograniczenie zaburzeń życia rodzinnego, w tym szkód zdrowotnych i rozwojowych dzieci z rodzin z problemem alkoholowym,

2.1.4. ograniczenie zjawiska picia alkoholu przez dzieci i młodzież,

2.1.5. ograniczenie skali zjawiska przemocy w rodzinie oraz zwiększenie skuteczności pomocy rodzinom, 2.1.6. ograniczenie przypadków naruszeń prawa w związku z alkoholem.

2.2. Obszar działań - Profilaktyka i rozwiązywanie problemów, związanych z używaniem narkotyków : 2.2.1. zmniejszenie popytu na narkotyki,

2.2.2. poprawa jakości życia osób, używających narkotyków szkodliwie i osób uzależnionych, 2.2.3. badania i monitoring problemu narkotyków i narkomanii.

3. Cele szczegółowe, planowane działania.

Obszar działań:

PROFILAKTYKA I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH Cel operacyjny 1.

Ograniczenie szkód zdrowotnych, wynikających ze spożywania alkoholu.

1. Cele szczegółowe:

1) poszerzenie wiedzy na temat zaburzeń, wynikających ze spożywania alkoholu,

2) ograniczenie szkód zdrowotnych, wynikających z picia szkodliwego i uzależnienia od alkoholu,

3) poprawa stanu psychofizycznego i funkcjonowania społecznego osób uzależnionych od alkoholu,

4) zwiększenie poziomu aktywności zawodowej i społecznej osób uzależnionych od alkoholu po zakończeniu leczenia odwykowego,

—————————————————————————————————————————————————————————

(5)

1)badania społeczne, dotyczące wzorów używania napojów alkoholowych (diagnoza problemów alkoholowych),

2)prowadzenie edukacji publicznej na temat działania alkoholu na organizm i ryzyka szkód, wynikających z różnych wzorów spożywania alkoholu,

3)wdrażanie oferty programów pomocy psychologicznej, psychoterapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych,

4)działania zmierzające do aktywizacji zawodowej i społecznej osób uzależnionych od alkoholu po zakończeniu leczenia odwykowego,

5)finansowanie bieżącej działalności Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych do prowadzenia działalności, wynikającej z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ,

6)wspieranie działalności środowisk abstynenckich,

7)dofinansowanie szkoleń w zakresie specjalisty terapii uzależnień,

8)wspieranie szkoleń w zakresie profilaktyki alkoholowej, adresowanych w szczególności do pracowników: oświaty, jednostek systemu pomocy społecznej, jednostek systemu pieczy zastępczej, policji, Straży Miejskiej, Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

3. Wskaźniki monitoringu:

1)liczba zrealizowanych badań,

2)liczba zrealizowanych działań o charakterze edukacji publicznej, 3)liczba zrealizowanych programów,

4)liczba osób objęta programami,

5)liczba działań nakierowanych na aktywizację zawodową i społeczną osób uzależnionych od alkoholu po zakończeniu leczenia odwykowego,

6)wydatki poniesione na wspieranie działalności środowisk abstynenckich, 7)wydatki poniesione na szkolenia.

Cel operacyjny 2.

Zmniejszenie dostępności i zmiana struktury spożywanego alkoholu.

1. Cel szczegółowy: zmniejszenie spożycia napojów alkoholowych i zmiana struktury spożycia.

2. Planowane działania:

Stosowanie zasad usytuowania na terenie Miasta miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, zgodnie z Uchwałą Nr VI/63/2011 Rady Miejskiej Brodnica z dnia 7 kwietnia 2011 r. nieprzekraczanie ustalonej liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych na terenie Miasta, które zawierają powyżej 4,5%

alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży oraz poza miejscem sprzedaży.

3. Wskaźnik monitoringu: liczba mieszkańców, przypadających na punkt sprzedaży napojów alkoholowych.

Ograniczenie zaburzeń życia rodzinnego, w tym szkód zdrowotnych i rozwojowych dzieci z rodzin z problemem alkoholowym.

1)zwiększenie dostępności i poprawa jakości pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym,

(6)

1)wspieranie miejsc wsparcia środowiskowego dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym (świetlic z programem: socjoterapeutycznym, opiekuńczo-wychowawczym oraz innych miejsc wsparcia).

2)działania, mające na celu rozpoznawanie i zaspokajanie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, tworzenie i upowszechnianie działań profilaktycznych, edukacyjnych i terapeutycznych dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym,

3)szkolenie pracowników świetlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuńczo-wychowawczym oraz innych grup zawodowych (nauczycieli, pedagogów, pracowników socjalnych, pracowników służby zdrowia, itp.)w zakresie pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym oraz dzieci z FASD,

4)szkolenie pracowników lecznictwa odwykowego i pracowników socjalnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Brodnicy w zakresie pracy z rodziną z problemem alkoholowym,

5)realizacja programów pomocy psychologicznej i psychoterapii dla dorosłych członków rodzin osób pijących alkohol szkodliwie lub uzależnionych.

1)wydatki poniesione na świetlice oraz inne miejsca wsparcia,

2)liczba dzieci i młodzieży biorących udział w zajęciach odbywających się w świetlicach,

3)odsetek dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, biorących udział w zajęciach odbywających się w świetlicach,

4)liczba dzieci i młodzieży uczestniczących w zajęciach organizowanych w innych miejscach udzielających wsparcia dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym,

5)liczba przeprowadzonych szkoleń, 6)liczba uczestników szkoleń,

7)liczba zrealizowanych programów pomocy psychologicznej i psychoterapii dla dorosłych członków rodzin osób pijących alkohol szkodliwie lub uzależnionych.

Ograniczenie zjawiska picia alkoholu przez dzieci i młodzież.

1)zwiększenie jakości i dostępności programów profilaktycznych,

2)utrwalenie postaw abstynenckich w środowisku dzieci i młodzieży oraz zwiększenie świadomości młodzieży w zakresie szkód wynikających z picia alkoholu,

3)zmniejszenie liczby młodzieży często pijącej alkohol i upijającej się,

4)zmiana postaw dorosłych wobec picia alkoholu przez dzieci i młodzież oraz zwiększenie kompetencji wychowawczych rodziców.

1)upowszechnianie, wdrażanie oraz poszerzanie oferty rekomendowanych programów profilaktycznych, 2)kampanie edukacyjne, mające na celu zwiększanie świadomości młodzieży (rodziców) na temat szkód wynikających z picia alkoholu przez dzieci i młodzież,

3)działania służące promocji zdrowego stylu życia z uwzględnieniem aktywności kulturalnej i sportowej dzieci i młodzieży,

Strona 5

—————————————————————————————————————————————————————————

Id: C8209DBE-EBCF-4095-91D0-1A1CA02B613C. Projekt

(7)

6)kampanie, programy i działania edukacyjne promujące wychowanie dzieci bez przemocy, 7)szkolenia dla sprzedawców napojów alkoholowych.

1)liczba zrealizowanych rekomendowanych programów profilaktycznych, 2)liczba przeprowadzonych kampanii edukacyjnych,

3)liczba działań służących promocji zdrowego stylu życia z uwzględnieniem aktywności kulturalnej i sportowej dzieci i młodzieży,

4)liczba dzieci i młodzieży uczestnicząca w pozalekcyjnych zajęciach sportowych,

5)wydatki poniesione na kampanie, programy i działania edukacyjne promujące wychowanie dzieci bez przemocy,

6)liczba wspartych podmiotów, realizujących programy z obszaru profilaktyki selektywnej i wskazującej,

7)liczba rodziców dzieci pijących alkohol, którym udzielono pomocy i wsparcia, 8)liczba przedsięwzięć skierowanych do rodziców, których dzieci piją alkohol, 9)liczba przeszkolonych sprzedawców napojów alkoholowych.

Ograniczenie skali zjawiska przemocy w rodzinie oraz zwiększenie skuteczności pomocy rodzinom.

1)zwiększenie dostępności i podniesienie jakości pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie z problemem alkoholowym,

2)zwiększenie kompetencji służb, działających w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinach z problemem alkoholowym,

3)zwiększenie dostępności i podniesienie jakości oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych,

4)zwiększenie wiedzy społeczeństwa na temat przemocy w rodzinie, możliwości przeciwdziałania zjawisku oraz sposobów reagowania i uzyskania pomocy.

1)szkolenia (konferencje) dla przedstawicieli służb, działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinach z problemem alkoholowym, w tym: policjantów, pracowników socjalnych, nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w szkołach i placówkach systemu oświaty, kuratorów sądowych, członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, pracowników ochrony zdrowia, pracowników lecznictwa odwykowego,

2)upowszechnianie standardów interdyscyplinarnej pracy na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

3)wdrażanie i realizacja programów edukacyjno-korekcyjnych i psychologicznych dla sprawców przemocy w rodzinie,

4)szkolenia dla osób pracujących ze sprawcami przemocy w rodzinie,

5)prowadzenie edukacji na temat zjawiska przemocy w rodzinie, w szczególności z problemem alkoholowym, możliwości przeciwdziałania i sposobów reagowania,

6)wspieranie działalności specjalistycznych miejsc pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie,

(8)

3)liczba ofiar przemocy, którym udzielono pomocy,

4)liczba przeprowadzonych akcji, związanych z edukacją na temat zjawiska przemocy w rodzinie i postaw wobec zjawiska przemocy w rodzinie,

5)wydatki poniesione na wsparcie działalności specjalistycznych miejsc pomocy dla ofiar przemocy w rodzinie,

6)wydatki poniesione na badanie zjawiska przemocy w rodzinie i postaw wobec zjawiska przemocy w rodzinie.

Ograniczenie przypadków naruszeń prawa w związku z alkoholem.

1)zmniejszenie skali naruszeń prawa w zakresie sprzedaży alkoholu bez wymaganego zezwolenia oraz wbrew jego warunkom i zasadom,

2)ograniczenie zjawiska prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu.

1)kontrole przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, kontrole punktów i miejsc sprzedaży napojów alkoholowych

2)kampanie edukacyjne na temat działania alkoholu na organizm i ryzyka szkód w kontekście prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu.

1)liczba przeprowadzonych kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych,

2)wydatki poniesione na kampanie edukacyjne na temat działania alkoholu na organizm i ryzyka szkód w kontekście prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu.

Obszar działań:

PROFILAKTYKA I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW, ZWIĄZANYCH Z UŻYWANIEM NARKOTYKÓW Cel operacyjny 1.

Zmniejszenie popytu na narkotyki.

1)podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów, związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania zjawisku,

2)podnoszenie kwalifikacji zawodowych osób, zaangażowanych w działalność profilaktyczną.

1)w ramach rozwoju programów profilaktyki uniwersalnej:

a)wspieranie programów profilaktyki narkomanii adresowanych do rodziców,

b)wsparcie oferty pozaszkolnych zajęć dla dzieci i młodzieży, w tym realizowanych podczas wypoczynku dzieci i młodzieży,

2)w ramach rozwoju programów profilaktyki selektywnej i wskazującej:

a)wspieranie działalności profilaktyczno-wychowawczej świetlic szkolno-wychowawczych i środowiskowych,

—————————————————————————————————————————————————————————

Id: C8209DBE-EBCF-4095-91D0-1A1CA02B613C. Projekt Strona 7

(9)

d)wspieranie programów obozów profilaktycznych,

e)wspieranie innych programów, skierowanych do dzieci i młodzieży z grup ryzyka:

ze środowisk zmarginalizowanych, zagrożonych demoralizacją i wykluczeniem społecznym oraz dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,

3)w ramach podniesienia poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów, związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania zjawisku:

a)upowszechnienie materiałów informacyjno-edukacyjnych z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki narkomanii,

b)prowadzenie kampanii edukacyjnych,

4)w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych osób, zaangażowanych w działalność profilaktyczną:

a)wspieranie szkoleń rozwijających umiejętności zawodowe realizatorów programów profilaktycznych, b)wspieranie szkoleń w zakresie profilaktyki narkomanii, adresowanych w szczególności do pracowników: jednostek systemu pomocy społecznej, jednostek systemu pieczy zastępczej, policji, Straży Miejskiej, Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

1)wydatki poniesione na realizację programów profilaktyki,

2)liczba szkół oraz innych placówek systemu oświaty, w których są realizowane programy profilaktyki uniwersalnej,

3)liczba wspartych działań w ramach oferty pozaszkolnych zajęć dla dzieci i młodzieży, 4)liczba osób objętych programami profilaktyki selektywnej i wskazującej,

5)liczba osób, które skorzystały z pomocy psychologicznej i prawnej, w związku z występowaniem problemu narkomanii w rodzinie,

6)liczba przeprowadzonych kampanii edukacyjnych, 7)wydatki poniesione na szkolenia,

8)liczba osób uczestniczących w szkoleniach.

Poprawa jakości życia osób, używających narkotyków szkodliwie i osób uzależnionych.

1)zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób używających szkodliwie i uzależnionych od narkotyków,

2)zmniejszenie marginalizacji społecznej wśród osób używających narkotyków szkodliwie oraz osób uzależnionych,

3)wspieranie rozwoju zawodowego pracowników, zatrudnionych w placówkach prowadzących leczenie i rehabilitację osób uzależnionych od narkotyków oraz innych grup zawodowych, mających styczność z osobami uzależnionymi od narkotyków, np.: policjantów, pracowników społecznych, kuratorów, lekarzy, organizacji pozarządowych.

(10)

w placówkach, prowadzących leczenie i rehabilitację osób uzależnionych od narkotyków oraz innych

grup zawodowych, mających styczność z osobami uzależnionymi

od narkotyków:

a)dofinansowanie szkoleń w zakresie specjalisty terapii uzależnień, realizowanych zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii ,

b)dofinansowanie szkoleń w zakresie problematyki narkomanii, podnoszących kwalifikacje innych grup

zawodowych, mających styczność z osobami uzależnionymi

od narkotyków,

1)nakłady poniesione na realizację programów, 2)liczba osób objętych programami,

3)liczba osób uczestniczących w obozach i turnusach rehabilitacyjnych, 4)liczba osób, którym przyznano dofinansowanie szkolenia,

5)wydatki poniesione na szkolenia.

Badania i monitoring problemu narkotyków i narkomanii.

1)monitorowanie epidemiologiczne problemu narkotyków i narkomanii na szczeblu lokalnym, 2)monitorowanie postaw społecznych na temat problemu narkotyków i narkomanii,

3)rozwój i konsolidacja systemu informacji o narkotykach i narkomanii.

1)w ramach monitorowania epidemiologicznego problemu narkotyków i narkomanii na szczeblu lokalnym oraz monitorowania postaw społecznych na temat problemu narkotyków i narkomanii:

-zbieranie i analiza danych statystycznych, dotyczących problemu narkotyków i narkomanii, w tym: zgłaszalności do leczenia oraz korzystania z innych rodzajów pomocy i wsparcia, zgonów związanych z narkotykami, zakażenia HIV i HCV wśród osób używających narkotyków w iniekcji, notowania

przez Policję w związku

z używaniem narkotyków, 3. Wskaźniki monitoringu:

- wydatki poniesione na badania ankietowe oraz badania i analizy jakościowe.

III. MONITORING I EWALUACJA.

Stałe monitorowanie sytuacji w zakresie spożywania napojów alkoholowych i narkotyków jest podstawą do właściwego rozeznania skali problemu uzależnienia od alkoholu i narkotyków w Brodnicy, a w konsekwencji do planowania działań profilaktycznych adekwatnie do potrzeb. Monitorowanie stanu tych problemów będzie odbywało się we współpracy z realizatorami programu. Ww. monitoring będzie prowadzony poprzez:

-zbieranie danych statystycznych,

-analizę uzyskanych danych, opracowanie wniosków oraz priorytetów na dalsze lata.

Monitoring będzie miał charakter praktyczny – dane będą analizowane, celem dostarczenia wniosków i rekomendacji praktycznie użytecznych dla lokalnych władz, jak również osób zawodowo oraz społecznie zajmujących się profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii,

—————————————————————————————————————————————————————————

(11)

1. Wynagrodzenie członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynosi za jedno posiedzenie:

1)przewodniczący Komisj-15%;

2)sekretarz komisji - 15%;

3)członek komisji - 10%;

minimalnego wynagrodzenia za pracę ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej

„Monitor Polski” w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów.

2.Komisja pracuje w oparciu o regulamin zatwierdzony przez Burmistrz Brodnicy.

V ZADANIA PLANOWANE W 2013 ROKU

1.Bieżąca działalność i utrzymanie Działu Poradnictwa Rodzinnego z wyjątkiem Zespołu ds. Asysty Rodzinnej.

2.Realizacja programów, turnusów, warsztatów i innych zajęć psychoedukacyjnych, relaksacyjnych dla osób uzależnionych, współuzależnionych od alkoholu narkotyków i osób dotkniętych przemocą domową.

3.Pomoc terapeutyczna indywidualna i grupowa prowadzona w Dziale Poradnictwa Rodzinnego MOPS.

4.Spotkania edukacyjne dla rodziców na wniosek szkół z zakresu uzależnienia i przemocy domowej.

5.Spotkania edukacyjne profilaktyczne dla dzieci i młodzieży na wniosek szkół.

6.Bieżąca działalność i utrzymanie działań Klubu Aktywności Lokalnej w zakresie nie objętym zakresem wydatków kwalifikowanych z projektu systemowego POKL w szczególności działania profilaktyczne i edukacyjne społeczności lokalnej ulica Sikorskiego 61- 62a z zakresu problematyki uzależnień i mechanizmów przemocy.

7.Obsługa Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

8.Występowanie o opinie biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu.

9. Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego.

10.Doposażenie w pomoce i sprzęt niezbędny dla prowadzenia działalności Działu Poradnictwa Rodzinnego oraz Klubu Aktywności Lokalnej.

11.Prowadzenie punktu konsultacyjno - informacyjnego dla ofiar przemocy domowej w ramach działalności Działu Poradnictwa Rodzinnego:

-działalność pracownika Biura ds. Polityki Prorodzinnej i Przeciwdziałania Przemocy Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu,

-zapewnienie zastępstwa procesowego za osoby doznające przemocy w związku z toczącym się procesem na uzasadniony wniosek ofiary.

12.Współpraca z Miejskim Zespołem Interdyscyplinarnym, Komendą Powiatową Policji, pracownikami socjalnymi OPS, szkołami, MKRPA w realizacji procedury „Niebieskiej karty”

13.Wspieranie działalności brodnickich szkół, Ośrodka Sportu i Rekreacji zajmujących się działalnością profilaktyczną, edukacyjno-wychowawczą, propagującą zdrowy styl życia bez nałogów:

a)udzielanie pomocy merytorycznej i finansowej w organizowaniu imprez okolicznościowych, świątecznych, kulturalnych, rekreacyjnych sportowych itp. na wniosek szkoły w okresie np:ferii zimowych,

b)zakup materiałów edukacyjnych, promocyjnych, artykułów plastycznych, biurowych, żywności, które są

(12)

15. Przystępowanie do ogólnopolskich i lokalnych kampanii profilaktycznych z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi , zapobiegania narkomanii i przeciwdziałania przemocy domowej .

16. Wspieranie grup samopomocowych , klubów i stowarzyszeń w ich statutowej działalności .

17.Wspieranie podnoszenia kwalifikacji osób działających w obszarze przeciwdziałania alkoholizmowi , zapobiegania narkomanii i przeciwdziałania przemocy domowej .

18. Wspieranie działalności jednostek organizacyjnych w oddziaływaniach profilaktycznych z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi , zapobiegania narkomanii i przeciwdziałania przemocy domowej .

19. Dofinansowanie zadań zleconych organizacjom lub stowarzyszeniom działających w obszarze przeciwdziałania alkoholizmowi , zapobiegania narkomanii i przeciwdziałania przemocy domowej .

20. Wspieranie funkcjonowania telefonu zaufania. " Niebieska linia".

21. Wspieranie programów dodatkowych zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży ze szkół brodnickich realizowanych w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Brodnicy oraz na basenie .

Szczegółowy opis dochodów oraz wydatków na realizację zadań określonych w powyższym programie znajduje się w zał. 8 do projektu uchwały w sprawie uchwalenia budżetu Gminy Miasta Brodnicy na rok 2013 .

Słowniczek:

Profilaktyka selektywna ma na celu zapobieganie, ograniczenie lub zaprzestanie podejmowania przez jednostkę zachowań ryzykownych. Cele te mogą być osiągane między innymi poprzez ograniczanie czynników ryzyka związanych ze środowiskiem rodzinnym i rówieśniczym, poprawę funkcjonowania emocjonalnego i społecznego, kształtowanie adekwatnych przekonań normatywnych dotyczących narkotyków, promocję postaw prozdrowotnych oraz wspieranie rodzin w rozwiązywaniu problemów związanych z używaniem narkotyków przez dzieci

Profilaktyka wskazująca są to działaniakierowane do jednostek, u których rozpoznano pierwsze objawy zaburzeń lub szczególnie zagrożonych rozwojem problemów wynikających z używania substancji psychoaktywnych, w związku z uwarunkowaniami biologicznymi, psychologicznymi czy społecznymi.

Profilaktyka uniwersalna ma na celu przeciwdziałanie inicjacji w zakresie różnych zachowań ryzykownych (zwłaszcza wśród młodzieży szkolnej) poprzez dostarczenie odpowiedniej informacji oraz wzmacnianie czynników chroniących i redukcję czynników ryzyka. Działania te dotyczą zagrożeń rozpowszechnionych, takich jak np. używanie substancji psychoaktywnych (narkotyki, alkohol) czy przemoc.

Opracował :

Zespół ds. Opracowania Projektu Programu Zapobiegania Alkoholizmowi i Przeciwdziałania Narkomanii

—————————————————————————————————————————————————————————

Strona 11

(13)

Diagnoza Lokalnych Zagrożeń Społecznych

Brodnica – 2012

Wykonawca:

Studio Diagnozy i Profilaktyki 30-011 Kraków

(14)

2

Spis treści

Wstęp – Metodologia oraz opis badania ... 4

Rozdział I - Metryka gminy miejskiej Brodnica ... 5

Rynek alkoholowy ... 5

Skala problemów społecznych ... 5

Stan zasobów w sferze rozwiązywania problemów społecznych ... 8

Działania profilaktyczne dla dzieci i młodzieży ... 12

Rozdział II - Lokalne zagrożenia społeczne w grupie dorosłych mieszkańców ... 14

Grupa badawcza ... 14

Cel badania ... 14

Podstawowe problemy społeczne w opinii mieszkańców ... 15

Bezrobocie oraz wykluczenie społeczne ... 16

Spożywanie alkoholu oraz związane z nim inne problemy społeczne ... 21

Narkotyki w środowisku lokalnym ... 28

Przemoc ... 30

Dorośli mieszkańcy a gry hazardowe ... 35

Rozdział III - Problemy społeczne w środowisku dzieci i młodzieży ... 38

Cel badania ... 38

Dzieci i młodzież a substancje psychoaktywne ... 38

Spożywanie alkoholu wśród dzieci i młodzieży ... 40

Palenie papierosów ... 47

Zachowania związane z używaniem narkotyków i dopalaczy ... 51

Dzieci i młodzież a zachowania przemocowe ... 61

Hazard i inne ryzykowne zachowania ... 67

—————————————————————————————————————————————————————————

Strona 14

(15)

Używanie komputera przez dzieci i młodzież oraz zagrożenie cyberprzemocą ... 70

Rozdział IV - Badanie punktów sprzedaży alkoholu ... 75

Cel badania ... 75

Wyniki badania ... 75

Wnioski ... 83

(16)

4

Wstęp – Metodologia oraz opis badania

Celem przeprowadzonego badania jest zdiagnozowanie skali lokalnych zagrożeń społecznych wśród dorosłych mieszkańców oraz uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W badaniu dorosłych osób uwzględnione zostały takie obszary, jak bezrobocie i wykluczenie społeczne, spożywanie alkoholu i zagrożenia z tym związane, używanie narkotyków, przemoc domowa, hazard. W badaniu młodych mieszkańców uwzględnione zostały takie obszary, jak spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, używanie narkotyków oraz dopalaczy, przemoc rówieśnicza oraz domowa, hazard oraz zachowania seksualne. Badaniem zostali objęci również pracownicy punktów sprzedaży napojów alkoholowych oraz tytoniu.

Badanie dorosłych mieszkańców oraz pracowników punktów sprzedaży realizowane jest przy użyciu standaryzowanego kwestionariusza ankiety rozdawanego i odbieranego przez ankieterów w miejscach publicznych.

Dzieci objęte są ustawowym obowiązkiem nauki szkolnej, dlatego też badania przeprowadzane są w czasie zajęć. Wybór metody ilościowej sprawił, że najbardziej dogodną metodą jest ankieta audytoryjna. Uczniowie, zebrani w większej grupie, wypełniają samodzielnie ankiety. Badanie przeprowadzane jest zgodnie z zasadami etyki, zaś uczestnicy informowani są o zachowaniu anonimowości badania. Za każdym razem uzyskiwana jest zgoda dyrektorów szkół na przeprowadzenie badań w ich placówkach. W szkołach podstawowych przebadano 117 uczniów, w szkołach gimnazjalnych 140 uczniów, a w szkołach ponadgimnazjalnych 155 uczniów.

—————————————————————————————————————————————————————————

(17)

Rozdział I - Metryka gminy miejskiej Brodnica

Rynek alkoholowy

Ilość punktów sprzedaży napojów alkoholowych w 2011 roku:

Sprzedaż detaliczna – 76 punktów (79 w 2010 roku, 75 w 2012 roku) Gastronomia – 34 punktów (36 w 2010 roku, 37 w 2012 roku)

Skala problemów społecznych

Poniżej przedstawiamy statystyki związane z poszczególnymi problemami społecznymi.

a) nadużywanie alkoholu (dane za rok 2011)

62 wnioski o skierowanie na leczenie odwykowe złożonych do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zwaną dalej MKRPA (61 wniosków w 2010 roku, 42 wnioski w 2012 roku)

w związku z procedurą „Niebieskie Karty” sporządzono 49 wniosków, w tym 23 wnioski skierowane do Ośrodka Pomocy Społecznej, 22 wnioski skierowane do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 4 wnioski skierowane do sądów i prokuratury. W związku z procedurą „Niebieskie Karty” od 08.2011 roku do 31.12.2011 roku skierowano 18 wniosków do Zespołu Interdyscyplinarnego (w 2010 roku w związku z procedurą „Niebieskie Karty” sporządzono 61 wniosków, w tym 29 wniosków skierowanych do Ośrodka Pomocy Społecznej, 29 wniosków skierowanych do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 3 wnioski skierowane do sądów i prokuratury, w 2012 roku w związku z procedurą

„Niebieskie Karty” sporządzono 54 wnioski, w tym 29 wniosków skierowanych do Ośrodka Pomocy Społecznej, 24 wnioski skierowane do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, jeden wniosek skierowany do sądów i prokuratury, 28

(18)

6

wniosków skierowanych do Zespołu Interdyscyplinarnego w okresie 1.01.2012 – 25.10.2012).

111 osób prowadziło pojazdy na drodze publicznej w stanie nietrzeźwości (134 osoby w 2010 roku, 86 osób w 2012 roku)

90 osób prowadziło pojazdy na drodze publicznej po spożyciu alkoholu (69 osób w 2010 roku, 63 osoby w 2012 roku)

zakłócanie porządku publicznego - 190 przypadków (188 przypadków w 2010 roku, 108 przypadków w 2012 roku)

3 przypadki podejmowania czynności zawodowych pod wpływem alkoholu (1 przypadek w 2010 roku, 0 przypadków w 2012 roku)

24 wypadki pod wpływem alkoholu (17 wypadków w 2010 roku, 26 wypadków w 2012 roku)

przestępstwa kryminalne ogółem – 433 przestępstwa (403 przestępstwa kryminalnych w 2010 roku, 287 przestępstw kryminalnych w 2012 roku) czyny karalne popełnione przez nieletnich – 129 (116 czynów w 2010 roku, 64 czyny w 2012 roku)

0 przestępstw popełnionych przez osoby nieletnie pod wpływem środków odurzających (0 przestępstw w 2010 roku, 0 przestępstw w 2012 roku) 911 osób zatrzymanych do wytrzeźwienia (870 osób zatrzymanych do

wytrzeźwienia w 2010 roku, 722 osoby zatrzymane do wytrzeźwienia w 2012 roku)

b) przemoc domowa

W 2011 roku miało miejsce 105 interwencji, w tym 105 interwencji dotyczących przemocy w rodzinie. Przemoc dotknęła 109 osób, w tym 104 kobiety, jednego mężczyznę oraz 4 nieletnich w przedziale 13-18 lat. Sprawcami przemocy było 105

—————————————————————————————————————————————————————————

Strona 18

(19)

osób, w tym jedna kobieta i 104 mężczyzn. 97 sprawców przemocy domowej (jedna kobieta i 96 mężczyzn) było pod wpływem alkoholu. W trakcie interwencji obecnych było 46 dzieci.

W 2010 roku miało miejsce 241 interwencji, w tym 241 interwencji dotyczących przemocy w rodzinie. Przemoc dotknęła 244 osoby, w tym 241 kobiet oraz 3 nieletnich w przedziale 13-18 lat. Sprawcami przemocy było 241 osób (mężczyźni). 191 sprawców przemocy domowej było pod wpływem alkoholu. W trakcie interwencji obecnych było 83 dzieci.

W 2012 roku miało miejsce 29 interwencji, w tym 29 interwencji dotyczących przemocy w rodzinie. Przemoc dotknęła 30 osób, w tym 29 kobiet oraz jednego nieletniego w przedziale 13-18 lat. Sprawcami przemocy było 29 osób (mężczyźni). 17 sprawców przemocy domowej było pod wpływem alkoholu. W trakcie interwencji obecnych było 6 dzieci.

c) łamanie prawa

przestępstwa na terenie gminy:

- kradzież z włamaniem 2010 rok – 40

2011 rok – 49 2012 rok – 41

- fizyczne i psychiczne znęcanie się nad rodziną 2010 rok – 24

2011 rok – 20 2012 rok – 9

- uszkodzenie mienia 2010 rok – 60

2011 rok – 55 2012 rok - 30 - pobicie 2010 rok – 11 2011 rok – 11 2012 rok – 5

-kradzież pieniędzy wraz z dokumentami

(20)

8 2011 rok – 7

2012 rok – 5

-kradzież mienia 2010 rok – 130 2011 rok – 151 2012 rok - 107 -inne

2010 rok – 132 2011 rok – 140 2012 rok - 90

Tab. 1. Przestępstwa na terenie gminy miejskiej Brodnica.

Artykuł KK

Kwalifikacja prawna

Wszczętych Stwierdzonych Zakończonych

2010 2011 2012 2010 2011 2012 2010 2011 2012 Znęcanie się nad

rodziną

24 20 9 24 20 9 24 20 9

Groźba karalna 18 15 7 18 15 7 18 15 7

Rozpijanie małoletniego

0 1 0 0 1 0 0 1 0

Uchylanie się od płacenia alimentów

3 3 7 3 3 7 3 3 7

Inne 358 394 264 358 394 264 358 394 264

Stan zasobów w sferze rozwiązywania problemów społecznych

Z powyższych zestawień wynika, że zarówno problem nadużywania alkoholu, jak i przemocy w rodzinie jest obecny w Brodnicy. Istnieją jednak ośrodki i instytucje, oferujące specjalistyczną pomoc, z której mogą korzystać osoby z problemami alkoholowymi.

Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

 Działalność Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w roku 2011:

—————————————————————————————————————————————————————————

Strona 20

(21)

odbyło się 26 ogólnych posiedzeń (24 posiedzenia w 2010 roku, 20 posiedzeń w 2012 roku),

odbyły się 23 posiedzenia podkomisji interwencyjno-motywującej (18 posiedzeń w 2010 roku, 7 posiedzeń w 2012 roku),

przeprowadzono 173 rozmowy (158 rozmów w 2010 roku, 126 rozmów w 2012 roku)

przeprowadzono 56 kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych (45 kontroli w 2010 roku, 42 kontrole w 2012 roku),

w 2011 roku wydano 70 postanowień opiniujących lokalizację punktów sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 14 dotyczących jednorazowych zezwoleń, 56 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży.

w 2010 roku wydano 62 postanowienia opiniujące lokalizację punktów sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 10 dotyczących jednorazowych zezwoleń, 52 zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży.

W 2012 roku wydano 62 postanowienia opiniujące lokalizację punktów sprzedaży napojów alkoholowych, w tym 11 dotyczących jednorazowych zezwoleń, 51 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży.

 Działalność Podkomisji interwencyjno-motywującej w roku 2011:

Do podkomisji wpłynęły 62 wnioski o leczenie odwykowe.

Nie wystąpił zgon.

Skierowano 28 zleceń przeprowadzenia badania przez biegłych sądowych.

Skierowano 28 wniosków do Sądu w sprawie obowiązku leczenia odwykowego.

 Działalność Punktu Konsultacyjno-Informacyjnego Przeciw Przemocy w Rodzinie:

w 2011 roku z pomocy Punktu korzystało 69 rodzin, w tym 34 rodziny z problemem alkoholowym. W 2010 roku z pomocy Punktu korzystały 32 rodziny, w tym 18 rodzin

(22)

10

z problemem alkoholowym. W 2012 roku z pomocy Punktu korzystało 61 rodzin, w tym 23 rodziny z problemem alkoholowym.

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

 Z pomocy MOPS korzystało w 2011 roku 968 rodzin, w tym 9 rodzin z powodu problemów uzależnień. W 2010 roku z pomocy MOPS korzystało 997 rodzin, w tym 10 rodzin z powodu problemów uzależnień. W 2012 roku z pomocy MOPS korzystało 827 rodzin, w tym 9 rodzin z powodu problemów uzależnień.

 MOPS udzielił pomocy w 2011 roku w postaci świadczeń pieniężnych - 828 osobom, świadczeń rzeczowych – 449 osobom. W 2010 roku MOPS udzieli pomocy w postaci świadczeń pieniężnych - 869 osobom, świadczeń rzeczowych – 471 osobom, świadczeń porady – 520 osobom. W 2012 roku MOPS udzielił pomocy w postaci świadczeń pieniężnych – 750 osobom, świadczeń rzeczowych – 600 osobom.

 Głównymi powodami przyznania pomocy społecznej było w 2010 roku (ogółem 997 osób):

bezradność opiekuńczo - wychowawcza – 80 osób bezrobocie – 571 osób

ubóstwo – 358 osób

niepełnosprawność – 307 osób

długotrwała i ciężka choroba – 154 osoby alkoholizm – 10 osób

inne – 75 osób

bezradność opiekuńczo - wychowawcza – 73 osoby bezrobocie – 553 osoby

—————————————————————————————————————————————————————————

(23)

niepełnosprawność – 292 osoby

długotrwała i ciężka choroba – 149 osób alkoholizm – 7 osób

inne – 63 osoby

bezradność opiekuńczo - wychowawcza – 59 osób bezrobocie – 453 osoby

niepełnosprawność – 260 osób

długotrwała i ciężka choroba – 124 osoby alkoholizm – 9 osób

inne – 54 osoby

Struktura odbiorców pomocy społecznej ze względu na aktywność zawodową w 2011 roku:

pracuje – 69 (78 osób w 2010 roku, 42 osoby w 2012 roku)

pracuje dorywczo – 175 (135 osób w 2010 roku, 177 osób w 2012 roku) nie pracuje – 855 (819 osób w 2010 roku, 737 osób w 2012 roku) studiuje – 6 (jedna osoba w 2010 roku, 8 osób w 2012 roku) na rencie – 87 (90 osób w 2010 roku, 85 osób w 2012 roku)

na emeryturze – 83 (74 osoby w 2010 roku, 74 osoby w 2012 roku)

na zasiłku dla bezrobotnych – 176 (156 osób w 2010 roku, 166 osób w 2012 roku) bezrobotny bez prawa do zasiłku – 223 (208 osób w 2010 roku, 213 osób w 2012 roku)

inne – 131 (128 osób w 2010 roku, 121 osób w 2012 roku)

Punkt Konsultacyjno-Terapeutyczny

 W 2011 roku z pomocy Punktu korzystały 164 osoby, w tym 164 osoby z problemem alkoholowym. W 2010 roku z pomocy korzystało 135 osób, w tym 135 osób z problemem alkoholowym. W 2012 roku z pomocy korzystały 102 osoby, w tym 102

(24)

12

 W Punkcie zatrudniony jest pedagog, specjalista terapii uzależnień i współuzależnień, psycholog.

W Brodnicy działają dwie grupy Anonimowych Alkoholików oraz jedna grupa wsparcia dla osób współuzależnionych i ofiar przemocy w rodzinie. W 2010 roku pracownicy MKRPA w 2 szkoleniach, w 2011 roku – 3 szkoleniach, w 2012 roku – 3 szkoleniach. W 2012 roku odbyło się 11 szkoleń Działu Poradnictwa Rodzinnego.

Działania profilaktyczne dla dzieci i młodzieży

W Brodnicy działa pięć świetlic, w których zatrudnionych jest 11 wychowawców. W zajęciach organizowanych w świetlicach korzysta około 80 dzieci, w tym wszystkie dzieci pochodzą z rodzin alkoholowych. W mieście organizowane są różne działania profilaktyczne dla młodzieży. Realizowany jest program „Spójrz inaczej, w którym w 2010 roku uczestniczyło 90 uczniów i 12 nauczycieli, w 2011 roku uczestniczyło 90 uczniów i 11 nauczycieli, a w 2012 roku uczestniczyło 80 uczniów i 11 nauczycieli. W 2010 roku zorganizowane zostały ponadto kolonie i obozy z programem zajęć profilaktycznych w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, w których uczestniczyło 53 dzieci. W 2011 roku w koloniach i obozach z programem profilaktycznym w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych wzięło udział 111 dzieci. Ponadto w Brodnicy organizowane są półkolonie z programem profilaktycznym, w których uczestniczyło 93 dzieci w 2010 roku, 61 dzieci w 2011 roku. W 2012 roku 445 uczniów uczestniczyło w pozalekcyjnych zajęciach sportowych realizowanych w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

W Brodnicy realizowane są również spotkania pracowników Komendy Policji z uczniami i pedagogami. W 2010 roku przeprowadzono 193 spotkania z dziećmi i młodzieżą, w których uczestniczyło 12693 uczniów oraz 53 spotkania z pedagogami. W 2011 roku przeprowadzono 158 spotkań z dziećmi i młodzieżą, w których uczestniczyło 9980 uczniów, 51 spotkań z pedagogami oraz 478 spotkań z mieszkańcami Brodnicy. Do 30 września 2012

Strona 24

—————————————————————————————————————————————————————————

(25)

roku przeprowadzono 168 spotkań z dziećmi i młodzieżą, w których uczestniczyło 9094 uczniów oraz 32 spotkania z pedagogami.

* * *

W gminie miejskiej Brodnica występują problemy społeczne związane z nadużywaniem alkoholu, jednak władze lokalne dobrze radzą sobie z ich rozwiązywaniem.

Dzięki instytucjom pomocowym oraz ich sprawnemu funkcjonowaniu osoby zagrożone uzależnieniem oraz ich rodziny mają możliwość uzyskania wsparcia i pomocy.

(26)

14

Rozdział II - Lokalne zagrożenia społeczne w grupie dorosłych mieszkańców

Grupa badawcza

W badaniu wzięło udział 121 osób. 69,4% badanych stanowiły kobiety, zaś 30,6%

badanych – mężczyźni. Wśród respondentów zdecydowana większość badanych mieszkańców Brodnicy miała wykształcenie średnie lub wyższe (74,4% ogółu badanych).

Wykształcenie większości kobiet było wyższe (56% badanych kobiet) oraz średnie (25%

badanych kobiet), podczas gdy 17,9% badanych kobiet miało wykształcenie zawodowe.

Wśród mężczyzn przeważało wykształcenie średnie (32,4% badanych mężczyzn) oraz zawodowe (32,4% badanych mężczyzn). Ponadto 27% badanych mężczyzn zadeklarowało wykształcenie wyższe, zaś 8,1% badanych mężczyzn - podstawowe. Średnia wieku respondentów wynosiła 34,39 lat.

Cel badania

Kwestionariusz ankiety przeprowadzony wśród 121 badanych dorosłych osób w Brodnicy miał na celu zbadanie zagrożeń społecznych w środowisku lokalnym, w szczególności:

bezrobocie, wykluczenie społeczne

spożywanie alkoholu, uzależnienie od alkoholu, działania władz w tym zakresie;

rozpowszechnienie oraz dostępność narkotyków w środowisku,

przemoc w rodzinie, zachowania agresywne w miejscach publicznych;

—————————————————————————————————————————————————————————

(27)

hazard

Podstawowe problemy społeczne w opinii mieszkańców

W pierwszym pytaniu poprosiliśmy o ocenę ważności różnych problemów społecznych w środowisku lokalnym. Przyjętą w tych badaniach miarą ważności różnych problemów społecznych jest odsetek respondentów, którzy wskazują dany problem jako bardzo ważny. Dzięki zastosowaniu takiego kryterium możliwe staje się odniesienie uzyskanych wyników do percepcji tych problemów w skali całego kraju (Problemy alkoholowe na tle innych problemów społecznych – wybrane elementy z ogólnopolskich badań ankietowych – „Substancje psychoaktywne”, zrealizowanych w 2002 roku, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych). Poniższa tabela przedstawia rozkład odpowiedzi uzyskanych w badaniu mieszkańców Brodnicy.

Tab. 2. Ocena ważności problemów społecznych w gminie miejskiej Brodnica.

Problemy społeczne Bardzo poważny

Poważny Umiarkowany Znikomy Nie występuje

Bezrobocie 46,6% 37,3% 15,3% 0,8% -

Zubożenie społeczne 24,3% 47,8% 24,3% 3,5% -

Alkoholizm 21,4% 24,8% 48,7% 4,3% 0,9%

Kryzys rodzinny 12,7% 17,3% 50,9% 16,4% 2,7%

Problemy mieszkaniowe

10,9% 20% 51,8% 13,6% 3,6%

Kryzys norm moralnych

5,5% 17,3% 49,1% 20,9% 7,3%

Narkomania 4,5% 16,1% 47,3% 25% 7,1%

Wzrost

przestępczości

2,8% 13,8% 53,2% 22,9% 7,3%

Zanieczyszczenie środowiska

2,7% 9,9% 55% 23,4% 9%

(28)

16

HIV/AIDS 2% 2% 24,2% 48,5% 23,2%

Wśród najpoważniejszych problemów społecznych w Brodnicy na pierwszym miejscu znajduje się bezrobocie. Blisko połowa badanych mieszkańców uważa, że brak pracy stanowi bardzo poważy, zaś ponad jedna trzecia ankietowanych określa go jako poważny problem społeczny. Na kolejnym miejscu znajduje się zubożenie społeczne oraz alkoholizm. Nieco mniej poważnymi problemami społecznym są, w ocenie respondentów, kryzys rodzinny, problemy mieszkaniowe oraz kryzys norm moralnych. Nieco mniej badanych ocenia jako poważne problemy: narkomanię, wzrost przestępczości, zanieczyszczenie środowiska oraz HIV/AIDS. Wysoka pozycja zjawiska alkoholizmu jednoznacznie wskazuje priorytetowy kierunek działań, jakie powinien podejmować samorząd w ramach profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

W skali całego kraju na pierwsze miejsce wysuwa się problem bezrobocia, kolejno spadek stopy życiowej, przemoc i agresja na ulicach, picie alkoholu przez młodzież oraz alkoholizm, który przecież tak blisko powiązany jest z pierwszymi problemami. Zubożenie społeczeństwa często występuje z nadużywaniem alkoholu.

Bezrobocie oraz wykluczenie społeczne

Bezrobocie jest zjawiskiem trudnym do zmierzenia. Statystyki najczęściej odnoszą się do skali bezrobocia rejestrowanego (jawnego), ujmując w ten sposób tylko część osób pozostających bez pracy. Bezrobocie przyczynia się do występowania wielu negatywnych zjawisk społecznych w życiu osób nieposiadających stale pracy. Poważnym skutkiem bezrobocia jest ubożenie rodziny, które często prowadzi do narastania konfliktów i napięć między członkami rodziny oraz przyczynia się do powstawania patologii społecznych. Brak perspektyw zatrudnienia, szczególnie w przypadku bezrobotnych długoterminowych, powoduje degradację pozycji społecznej tych osób. Budzi obawy o własny los i możliwości przetrwania całej rodziny, a także odbija się negatywnie na samopoczuciu i stanie zdrowia bezrobotnego. Długotrwałe bezrobocie często prowadzi do ubóstwa i marginalizacji społecznej.

—————————————————————————————————————————————————————————

Strona 28

(29)

Dorosłym mieszkańcom Brodnicy zadano pytanie, czy kiedykolwiek byli bezrobotni.

Twierdząco odpowiedziało 40,5% badanych. Kobiety doświadczały rzadziej braku pracy niż mężczyźni. Bezrobocia doświadczyło 38,1% respondentek oraz 45,9% respondentów.

Odsetek badanych mieszkańców, którzy pozostawali w przeszłości bez pracy lub obecnie doświadczają bezrobocia, jest zbliżony do wyników badań ogólnopolskich. Badanie CBOS z 2011 roku na temat bezrobocia pokazało, że 41% respondentów doświadczyło w przeszłości lub obecnie doświadcza bezrobocia.

Niższy odsetek badanych (22,3%) deklaruje, że w ich gospodarstwie domowym znajduje się osoba bezrobotna.