1
REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
GOSPODARKA ODPADAMI - SORTOWNIA
Praktyczne aspekty wdro żenia ustawy otrzymaniu czystości i porządku w gminach
DZIAŁDOWO 27-09-2012r.
Rewolucyjne zmiany Rewolucyjne zmiany
— 1 lipca 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i
porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
— Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2012 roku.
2
Dlaczego potrzebna
Dlaczego potrzebna by by ł ł a zmiana Ustawy a zmiana Ustawy
—
Od 12 grudnia 2010 we wszystkich krajach członkowskich powinna być transponowana Dyrektywa 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dotychczas istniejące
dyrektywy
—
Jednym z elementów wdrożenia dyrektywy jest dostosowanie ustawy o utrzymaniu czysto ści i porządku w gminach .
3
Dyrektywa ramowa 2008/98 Dyrektywa ramowa 2008/98
Nowe zadania wynikające z dyrektywy 2008/98 (art. 11)
—
do roku 2015 selektywna zbiórka
odpadów: papieru, metalu, plastiku i szkła.
—
do roku 2020 przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów
odpadowych, przynajmniej: papier, metal, plastik i szkło z gospodarstw domowych do minimum 50 % wagowo.
4
c.d. c.d.
—
do roku 2020 przygotowanie do
ponownego wykorzystania, recyklingu i innych sposobów odzyskiwania
materiałów, w tym wypełniania
wyrobisk, odpadów budowlanych i rozbiórkowych, do minimum 70 % wagowo.
Zadania nałożono na gminy – ustawą o utrzymaniu czystości i porządku (UCP)
5
Poziomy odzysku i recyklingu Poziomy odzysku i recyklingu – –
projekt (1I) projekt (1I)
Poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Papier, metal, tworzywa
sztuczne, szkło 10 12 14 16 18 20 30 40 50
Inne niż niebezpieczne odpady budowlane i
rozbiórkowe 30 36 38 40 42 45 50 65 70
6
Dyrektywa ramowa 2008/98 Dyrektywa ramowa 2008/98
Hierarchia postępowania z odpadami (zasada 5 kroków) (art 4):
—
zapobieganie;
—
przygotowywanie do ponownego u życia; (nowe)
—
recykling;
—
inne metody odzysku, np. odzysk energii; (spalanie odpadów komunalnych jest odzyskiem je śli
efektywność energetyczna >0,65);
—
unieszkodliwianie.
7
Dyrektywa 1999/31
Dyrektywa 1999/31 sk sk ł ł adowiskowa adowiskowa
Zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji kierowanych do składowania:
—
b) do dnia 16 lipca 2013 r. - do nie więcej niż
50 % wagowocałkowitej masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji,
—
c) do dnia 16 lipca 2020 r. - do nie więcej niż
35 % wagowocałkowitej masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji
—
w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r
8
Poziomy redukcji sk
Poziomy redukcji sk ł ł adowania odpad adowania odpad ó ó w w ulegaj
ulegaj ą ą cych biodegradacji - cych biodegradacji - aktualne aktualne
Poziomy redukcji składowania odpadów ulegających biodegradacji
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Redukcja składowania odpadów ulegających
biodegradacji
70 50 50 50 45 40 40 40 35
9
Nadrzędna rola WPGO
— Dla osiągnięcia celów założonych w polityce ekologicznej państwa i wdrażania hierarchii postępowania z odpadami a także stworzenia zintegrowanej sieci instalacji i gospodarowania odpadami
opracowuje się :
1/ Krajowy plan Gospodarki Odpadami
2/ Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami
Podstawowe założenia Ustawy
— Uszczelnienie systemu gospodarki odpadami
— Prowadzenie selektywnego zbierania u źródła
— Zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska
— Ograniczenie ilości odpadów biodegradowalnych
— Zwiększenie liczby nowoczesnych instalacji do odzysku
— Całkowite wyeliminowanie nielegalnych składowisk
— Zmniejszenie zaśmiecania lasów i terenów rekreacyjnych
— Prowadzenie właściwego monitorowania postępowania z odpadami przez właścicieli i odbiorców
— Zmniejszenie dodatkowych zagrożeń dla środowiska wynikających z transportu odpadów z miejsc powstawania do miejsc odzysku -
unieszkodliwiania
Nowe obowi
Nowe obowi ą ą zki zki Gmin Gmin
(ustawa(ustawao utrzymaniu czystośo utrzymaniu czystości i porzci i porząądku w dku w gminach)gminach)
Nowe obowiązki gmin (1) art. 3
—
2) zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami: regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych,
—
3) obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi;
—
4) nadzorują gospodarowanie odpadami komunalnymi, w tym realizację zadań powierzonych podmiotom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości;
12
c.d c.d
—
5) ustanawiają selektywne zbieranie odpadów komunalnych obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów:
papieru, metalu, tworzywa sztucznego, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających biodegradacji;
—
6) tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla
wszystkich mieszkańców gminy, w tym wskazują miejsca, w których mogą być prowadzone zbiórki zużytego sprzętu
elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych;
13
c.d. c.d.
—
7) zapewniają osiągnięcie odpowiednich poziomów
recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania;
—
8) prowadzą działania informacyjne i edukacyjne w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności w zakresie selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
14
Zwi Zwi ą ą zki Gmin zki Gmin
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w gminach)dku w gminach)— Związki gmin mogą wykonywać
wszystkie (lub część) obowiązki gmin, w tym uchwalanie aktów prawa miejscowego (art. 3 ust 2a zm. ucp)
15
Rejony Gospodarki Odpadami
Rysunek 11. Regiony gospodarki odpadami w województwie warmińsko-mazurskim
Gospodarka odpadami w Rejonach
— Zakazuje się zbierania oraz przetwarzania : a/ zmieszanych odpadów komunalnych b/ odpadów zielonych i biodegradowalnych
c/ pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania
Poza regionem gospodarki odpadami na którym zostały wytworzone art. 9 ust 6 UO
Zakazuje się przywozu na obszar regionu gospodarki odpadami odpadów o których mowa w ust 6 wytworzonych poza
obszarem tego regionu – art..9 ust7 UO
Regionalna instalacja przetwarzania Regionalna instalacja przetwarzania
odpad
odpad ó ó w komunalnych w komunalnych
(ustawa o odpadach)(ustawa o odpadach)Co to jest zakład regionalny
— zakład zagospodarowania odpadów o mocy
przerobowej dla co najmniej 120 000 mieszkańców,
— spełnia wymagania BAT
— spalarnia lub
— zakład obejmujący:
◦ MBA (mechaniczno-biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych + sortownia )
◦ lub instalacja do odpadów zielonych i bioodpadów (np. kompostownia) lub
◦ składowisko o 15 letniej pojemności (po procesie mechaniczno-biologicznego przetwarzania oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych)
.
18
Typy nieruchomo
Typy nieruchomo ś ś ci na terenie Gminy ci na terenie Gminy
—
Zamieszkałe i wytwarzające odpady,
—
Niezamieszkałe a wytwarzające odpady
—
Zamknięte - MON
19
Obowi
Obowi ą ą zki Gmin zki Gmin
— Obowiązki właścicieli nieruchomości gdzie zamieszkują mieszkańcy w zakresie odbierania odpadów komunalnych przejmuje gmina na mocy ustawy.
—
Rady Gmin mogą podjąć uchwały, gdzie gmina przejmuje obowiązki
◦ o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują
mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.
20
Obligatoryjne uchwały
gdy gmina przejmuje wszystkie obowiągdy gmina przejmuje wszystkie obowiązkizki21
:
1.regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie
2.stawki opłat
3.termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty
4.wzór deklaracji o wysokości opłaty
5.szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług
(ilość odpadów, częstotliwość odbioru, sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów
komunalnych).
gdy gmina nie przejmuje wszystkich gdy gmina nie przejmuje wszystkich
obowi
obowi ą ą zk zk ó ó w w
22
Jeśli gmina nie podjęła uchwały o przejęciu obowiązków od właścicieli nieruchomości
innych niż zamieszkane przez mieszkańców, to za poziomy odzysku, recyklingu, redukcję
biodegradowalnych odpowiada odbierający odpady (firma wywozowa)
Przetargi
Przetargi
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystośści i porzci i porząądku w gminach)dku w gminach)Gmina organizuje przetarg na:
—
na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
—
na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów,
◦ jeśli wyznaczono sektory organizuje się przetarg dla każdego z sektorów.
23
Gmina zleca
Gmina zleca
zbieranie odpadzbieranie odpadówów24
rejestr umowa
umowa
od pa
dy
d o a p y d
sprawozdanie
spraw
ozdanie
Gmina zleca
Gmina zleca
zbieranie i zagospodarowanie odpadózbieranie i zagospodarowanie odpadóww25
rejestr umowa
odp ad
y
odpady umowa
sprawozdanie
Przetargi
Przetargi
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w dku w gminach)gminach)
—
szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli
nieruchomości.
— Spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały
wybrane w drodze przetargu (uPzp – przetarg nieograniczony, przetarg ograniczony)
26
Szczeg
Szczegóółłowe wymaganiaowe wymagania stawiane przedsięstawiane przedsiębiorcom odbierajbiorcom odbierająącym odpady cym odpady komunalne od w
komunalne od włłaaścicieli nieruchomościcieli nieruchomośści ci –– projekt rozporzprojekt rozporządzeniaądzenia
—
1) co najmniej 2 pojazdy do odbierania zmieszanych odpadów komunalnych
—
2) co najmniej 2 pojazdy do odbierania
selektywnie zebranych odpadów komunalnych,
—
3) co najmniej 1 pojazd do zbierania odpadów bez funkcji kompaktującej;
—
4) trwale i czytelnie oznakowane (nazwa firmy, dane adresowe i numery telefonu)
—
3) zarejestrowane, dopuszczone do ruchu, aktualne badania techniczne i świadectwa dopuszczenia do ruchu.
27
Szczeg
Szczegóółłowe wymaganiaowe wymagania stawiane przedsięstawiane przedsiębiorcom odbierajbiorcom odbierająącym odpady cym odpady komunalne od w
komunalne od włłaaśścicieli nieruchomocicieli nieruchomośści ci –– projekt rozporzprojekt rozporząądzeniadzenia
—
Pojazdy- zabezpieczenie przed wydostawaniem się na zewnątrz odpadów, podczas ich
magazynowania, przeładunku, a także transportu;
—
Pojazdy -mycie i dezynfekcja- nie rzadziej niż raz na miesiąc, a w okresie letnim nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie
—
Pojazdy – wyposażone w GPS (dane przechowywane 5 lat)
—
Pojazdy – mogą być wyposażone w wagę.
Gmina potrzebuje narzędzi do weryfikacji danych otrzymywanych przez firmę wywozową
28
Szczeg
Szczegóółłowe wymaganiaowe wymagania stawiane przedsistawiane przedsiębiorcom odbierajębiorcom odbierająącym cym odpady komunalne od w
odpady komunalne od włłaaścicieli nieruchomościcieli nieruchomości ści –– projekt projekt rozporz
rozporząądzeniadzenia
—
Baza magazynowo-transportowa- urządzenia do selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych przed ich transportem do miejsc przetwarzania.
—
w gminie lub 60 km od granicy gminy
—
ogrodzona
—
utwardzona (zabezpieczone przed emisj ą zanieczyszczeń do gruntu);
—
zadaszona i utwardzona (magazyny na surowce)
—
z odbiorem ścieków (kanalizacja, szambo)
29
Szczeg
Szczegóółłowe wymaganiaowe wymagania stawiane przedsistawiane przedsiębiorcom odbierajębiorcom odbierająącym cym odpady komunalne od w
odpady komunalne od włłaaścicieli nieruchomościcieli nieruchomości ści –– projekt projekt rozporz
rozporząądzeniadzenia
Cd Baza magazynowo- transportowa
—
a) miejsca przeznaczone do parkowania pojazdów,
—
b) punkt bieżącej konserwacji i napraw pojazdów,
—
c) miejsce do mycia i dezynfekcji pojazdów,
—
d) pomieszczenie socjalne dla pracowników odpowiadające ilości zatrudnionych osób,
—
e) miejsca do magazynowania selektywnie zebranych odpadów z grupy odpadów komunalnych,
—
f) legalizowaną samochodową wagę najazdową – w przypadku gdy na terenie bazy następuje
magazynowanie odpadów.
30
Deklaracje
Deklaracje
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystośści i porzci i porząądku w gminach)dku w gminach)31
• Deklaracje (wzór uchwała Rady Gminy)
• Właściciel nieruchomości składa deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie
odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomo ści
pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.
• Zmiana danych (np. liczba osób
zamieszkujących) – nowa deklaracja (14 dni)
DEKLARACJA
DEKLARACJA - -
DOKUMENT KTDOKUMENT KTÓÓRY MORY MOŻŻE BYE BYĆĆJEDNOCZEJEDNOCZEŚŚNIE NIE ––ZAMÓZAMÓWIENIEM USWIENIEM USŁŁUGUGLiczba osób
przebywająca na terenie
nieruchomości
Sposób zbierania odpadów
Opłata
jednostkowa
Opłata
Wpisać liczbę osób Wybrać rodzaj zbierania odpadów
rok 2013 (wg uchwały Rady Gminy z dnia …… Nr ……)
Przemnożyć liczbę osób przez opłatę jednostkową
2 osoby Selektywny
(makulatura, szkło, tworzywa, metale, zielone)
Stawka z uchwały (z VAT)
osobę/miesiąc
…….zł/miesiąc
nie dotyczy Zmieszany Stawka z uchwały (z VAT)
-
Usługi dodatkowe :
Dostarczenie pojemnika : 120 l…..zł /mc Mycie pojemnika 120 l (1 x miesiąc) ….. zł/mc
Odbiór odpadów zielonych 120l (2 x miesiąc )…..zł/mc Dostępne są inne usługi dodatkowe
Odbiór odpadów wielkogabarytowych …. zł/m3 Odbiór odpadów budowlanych ….zł/m3
32
Op Op ł ł aty aty
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w gminach)dku w gminach)33
Wybór Gminy:
Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi (mieszkańcy) stanowi iloczyn:
1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość,
albo2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, albo 3) powierzchni lokalu mieszkalnego
-oraz stawki opłaty
(np. liczba mieszkańców x stawka jednostkowa )
Może być także jedna stawka opłaty od gospodarstwa domowego
Op Op ł ł aty aty
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w gminach)dku w gminach)34
Rada gminy, określając stawki opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi, bierze pod uwagę:
1) liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę;
2) ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych;
3) koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi,
4) wytwarzanie odpadów nieregularnie (np. sezonowo)
Op Op ł ł aty aty
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w gminach)dku w gminach)35
Koszty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi:
koszty:
1.odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
2.tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;
3.obsługi administracyjnej tego systemu.
Op Op ł ł aty aty
(ustawa o utrzymaniu czysto(ustawa o utrzymaniu czystości i porzści i porząądku w gminach)dku w gminach)36
Rada gminy określa niższe stawki opłaty za
gospodarowanie odpadami komunalnymi, je żeli
odpady komunalne są zbierane i odbierane w
sposób selektywny
Sprawozdania Sprawozdania
—
Sprawozdania
—
przedsiębiorców odbierających odpady komunalne – co kwartał (30 kwietnia 2012)
—
gminy – co roku (31 marca 2013)
—
urzędy Marszałkowskie – co roku (15 lipca 2013)
—
Sprawozdanie: w szczególności osiągnięcie poziomów odzysku, recyklingu i ograniczenia
składowania odpadów ulegających biodegradacji.
37
Jak to ma chodzi
Jak to ma chodzi ć ć po rewolucji po rewolucji - -
deklaracje i sprawozdania deklaracje i sprawozdania
38
Kary dla gminy jeśli nie osiągnie wymaganych poziomów odzysku i
recyklingu (za każdą tonę brakującą do osiągnięcia wymaganego
poziomu)WIOS może zawiesić karę na maks 5
lat.
Kary dla Gmin Kary dla Gmin
—
Za niezorganizowanie przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości - od 10 000 zł do 50 000 zł;
—
Za nieterminowe przekazanie sprawozdania - 100 zł za każdy dzień opóźnienia;
—
Za nieosiągnięcie poziomów odzysku, recyklingu, przygotowania do ponownego użycia oraz
ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji (za każdą tonę brakującą do
osiągnięcia wymaganego poziomu)
39
Kary dla odbieraj
Kary dla odbieraj ą ą cych odpady cych odpady
—
Za mieszanie selektywnie zebranych odpadów komunalnych - od 10 000 zł do 50 000 zł;
—
Za nieprzekazywanie zmieszanych odpadów
komunalnych, odpadów zielonych, pozostałości z sortowania do RIZOK - od 500 zł do 2 000 zł za pierwszy ujawniony przypadek, za kolejne
wykreślenie z rejestru na okres 3 lat;
—
Za odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości bez wymaganego
wpisu do rejestru - 5000 zł za pierwszy miesiąc, 10 000 zł za każdy kolejny miesiąc
40
Kary dla odbieraj
Kary dla odbieraj ą ą cych odpady cych odpady
—
Za przekazanie nierzetelnego sprawozdania - od 500 zł do 5 000 zł;
—
Za nieterminowe przekazanie sprawozdania - 100 zł za każdy dzień opóźnienia.
—
Za nieosiągnięcie poziomów odzysku, recyklingu, przygotowania do ponownego użycia oraz ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji ( dot.
podmiotów nie działających na podstawie umowy z gminą) - iloczyn stawki opłaty marszałkowskiej za
zmieszane odpady komunalne i brakującej masy odpadów komunalnych [Mg];
41
Kary Kary
— Na gminę kary nakłada WIOŚ
— Kary będą zasilały WFOŚ
— Na podmioty odbierające odpady komunalne- karę nakłada
wójt/burmistrz/prezydent w drodze decyzji
— Kary będą dochodem gminy;
42
Dziękuję za uwagę
43