P. Rudniewski, Alicja
Mazurkiewicz, J. Bułakowska
Przegląd zagranicznych czasopism
konserwatorskich
Ochrona Zabytków 18/2 (69), 72-80
Μ
Ε
N
N
W
О
PRZEGLĄD ZAGRANICZNYCH CZASOPISM KONSERWATORSKICH
STUDIES IN CONSERVATION. T he J o u r n a l of th e
I n te rn a tio n a l I n s titu te fo r C o n serv atio n of H isto ric a n d A rtistic W orks. Wyd. T he I n te rn a tio n a l In s titu te fo r th e C o n serv atio n of H isto ric an d A rtistic W orks (1IC), L ondyn. K w a rta ln ik .
Rocznik VIII 1964
Zeszyt 1, stron 41, ilustracje.
S h e l d o n K e c k , R o b e r t L. F e l l e r , D etec tio n o f an E p o x y — R esin C oating o n a S e v e n te e n th —
C e n tu ry P a in tin g (Wykrycie powłoki z żyw icy epo
ksydow ej na obrazie pochodzącym z X V II wieku), s. 1—8, 8 il·, 2 w y k re sy , str. w jęz. fra n c u sk im . Opis szczegółow ych b a d a ń w y k o n an y ch n a X V II-w ieczn y m obrazie, p rz e d sta w ia ją c y m m a rtw ą n a tu rę . Pom iędzy w a rstw ą w ierzchniego w e rn ik su a m a lo w id łem w y k ry to tru d n o ro zp u szczaln ą pow łokę z żyw icy s y n te tycznej. P rz ep ro w a d zo n a a n a liz a w id m o w a w z a k re sie p odczerw ieni w y k az ała , że je s t to żyw ica ep o k sy dow a. A u to rzy w p o d su m o w an iu sw oich b a d a ń d o chodzą do w n io sk u , że żyw ica ta została uży ta ro z m yślnie d la za m a sk o w a n ia św ieżych przem alo w ań , w y k o n an y c h w p a rtia c h p rz e ta rć m alo w id ła o ry g in a l nego. A utorzy z w ra c a ją uw agę n a dokładność użytej m eto d y an a lity c z n e j, p o zw a lając ej n a w y k ry c ie za- fałszow ań. W o m aw ianym p rz y p a d k u , b a d a n ia o b ie k tu za pom ocą zdjęć w y k o n y w an y ch w p ro m ie n iac h po- zafioletow ych, p o dczerw onych i re n tg e n o w sk ic h nie pozw oliły na b ezp o śred n ie w y k ry c ie przem alow ań. D e t l e f L e h m a n n , C o n serv a tio n o f T e x tile s at th e W est B e rlin S ta te M u seu m s (K onserwacja tkanin
w Państw ow ych Muzeach zachodniego Berlina), s. 9.—
22, 10 il., str. w jęz. fra n c u sk im . W zw iązk u z id e n ty fik a c ją su ro w có w u żyw anych do w y ro b u tk a n in opisano k o lek cję p ró b e k założoną dla celów p o ró w naw czych. O m ów iono sposoby oczyszczania tk a n in , zalecając w ty m celu cztero ch lo ro ety len , oraz do p r a nia, d e te rg e n t „L e v ap o n ” (prod, firm y B eyer). Opis sposobów u z u p e łn ia n ia , b arw ie n ia, w zm a cn ian ia i z a bezpieczenia tk a n in . Do zabezpieczenia przed d z ia ła n iem m oli stosow ane są E u la n y : U 33 — ro z p u szczalny w w odzie oraz LBS — rozpuszczalny w ro z p uszczaln ik ach org an iczn y ch (obydw a p re p a ra ty p ro d u k c ji f-m y B eyer). Do w zm a cn ian ia tk a n in przez im p re g n ację sto so w an a je s t bliżej n ie o k re ślo n a ży w ica sy n te ty c z n a „ p ro p e o n a te ”.
H a n n a J ę d r z e j e w s k a , T h e C o n serv a tio n of A n c ie n t B ronzes (Konserwacja antycznych brązów),
s· 23—31, 5 il., s tr . w jęz. fra n cu sk im . W iększość brązó w an ty c z n y c h je s t sk o ro d o w an a i w zw iązku z ty m sta w ia p rz e d k o n se rw a to ra m i w iele problem ów . O biekty tego ty p u n ależy tra k to w a ć n ie ty lk o ja k o d zieła sztuki, ale ta k że ja k o dok u m en ty . O m ów iono zag ad n ien ia oczyszczania obiek tó w o ra z zabezpiecze n ia ich p rzed korozją. Szczególny n ac isk położono n a d o k u m e n ta c ję i n a konieczność zabezpieczania p ró b ek d o e w e n tu a ln y c h dalszych b ad a ń z ty c h elem entów , k tó re m ogą ulec zm ianom w czasie zabiegów.
M e r v y n R u g g l e s , A n Ilu m in a to r fo r V ie w in g C om posite X — R a y F ilm s (Przyrząd ośw ietlający do
obserwacji m ontowanych zdjęć rentgenowskich)
s. 32—37, 6 il., str. w jęz. fra n c u sk im . O pis k o n s tru k c ji p rz y rz ą d u do o b se rw a c ji m o n tażó w ze zdjęć ren tg e n o w sk ich o dużych (90X120 cm) w y m ia ra ch . N egatoskop m oże służyć do o g ląd an ia re n tg e n o g ra - m ów stereoskopow ych w połączeniu z ręcznym w iz je rem . P a d a n o sposób cięcia błon re n tg e n o w sk ich o ra z sposób ich m ontow ania.
R ecenzje:
R o lf E. S tra u b (Ed), Ü ber die E rh a ltu n g v o n G em ä ld e n u n d S k u lp tu r e n , Z u ric h -S tu ttg a r t 1963, ( H e l m u t R u h e m a n), s. 38—41.
Zeszyt 2, stron 39, ilustracje.
P i e r r e В. B o i s s o n a s , E m ploi du V a c u u m p o u r les ta b le a u x su r bois (Zastosowanie próżni do
zabezpieczania obrazów na drewnie), s. 43—49, 5 il.,
str. w jęz. angielskim,. Opis m etody zabezpieczania m a low ideł za pom ocą próżniow ego sto łu d o d u b lo w a nia. M alow idło um ieszcza się licem do góry n a w a r stw ie d robnego piask u . N a p o w ierzch n ię m a lo w id ła n a k ła d a się żela ty n ę lub spoiw o w oskow o-żyw iczne. N astęp n ie lico p rz y k ry w a się fo lią z M elin ex u i folią z p o lich lo rk u w inylu. Całość o g rzew a się p rą d e m ciepłego p o w ietrz a za pom ocą d m u c h aw y z w m o n to w an y m ele m e n te m grzejnym .
W. М. В o u s t e a d, T h e S u rfa c e p H M ea su re m en ts and D eacidification of P rin ts and D raw ings in T ro p i cal C lim ates (Pow ierzchniowe pomiary pH i odkw a
szanie rycin i rysunków w klim acie tropikalnym ),
s. 50—58, 3 il., str. w jęz. fra n c u sk im . O pis m etody k o n tak to w eg o o zn aczan ia pH p ap ieru , p o zw alającej n a w y k o n y w an ie oznaczeń bez p o b ie ra n ia p róbek w p ro st na pow ierzch n i obiektu. Z am ieszczono p o ró w n an ie w ynik ó w za pom ocą te j m e to d y i e k s tra k c ji n a zimno. P a p ie ry p o d d aje się zo b o jętn ien iu w k ąp iela ch z ro ztw o ró w w o d o ro tlen k u w ap n ia, a n a s tę p n ie k w aś nego w ęg lan u w a p n ia lu b w k ą p ie li z a w ierając ej kw aśne w ęglany w ap n ia i m agnezu· Zam ieszczono w y n ik i ilu s tru ją c e izmiamę pH p ap ieró w p o ich o d kw aszeniu.
J. B. P e l i k a n , T h e Use of P o ly p h o sp h a tes C o m p le xe s in th e C o n serva tio n of Iro n and S te e l O bjects
(Stosowanie zw iązków polifosforanowych do konser wacji obiektów ze stali i żelaza), s. 59—'66, 6 il., str.
w jęz. fra n cu sk im . Z abezpieczanie p o w ie rz c h n i o b ie k tów (po usun ięciu z n ic h rdzy) p rz e z w o skow anie i p o k ry w a n ie w a rstw ą la k ie ru , n ie sta n o w i w y s ta r czającej ochrony przed d alszą korozją. T rw a łe zabez pieczenie m ożna uzyskać przy użyciu sześciom etafos- fo ra n u sodu. P o d an o skład k ąp ieli oraz sposoby jej stosow ania.
K a r u n a k a r a T. M. H e d g e , T r e a tm e n t of a M etal C a sket C ontaining R elics of th e L o rd B u d d h e
(Zabiegi przy m etalow ej szkatułce z relikw iam i Bud
dy), s. 67—73, 7 il., str. w jęz. fra n cu sk im . P ro d u k ty koro zji n a g ra n ic y sty k u w ieczka z puszką, u su w an o lok aln ie p rzy użyciu p ro szk u cy n k u i rozcieńczonego k w asu siarkow ego· M iejsca w k tó ry c h stw ierdzono, że p a ty n a sk ła d a się w yłącznie z zasadow ego ch lo rk u m iedzi, tra k to w a n o roztw o rem p ó łto ra w ęg la n u sodu, a n a stę p n ie p o w lekano ro ztw o rem polio ctan u w in y lu . P e t e r H. T„ S h o r e r, S o il-S e c tio n T ra n sfe rs: A m e th o d jor th e T ra n sfe r o f an A rcheological Soil S ec tio n on to F le xib le R u b b er B ackin g (Przenoszenie
przekrojów gruntu: M etoda przenoszenia archeolo gicznych przekrojów gruntu na elastyczne podłoże z gumy).
R ecenzje:
H en ry H odges, A rtifa c ts — an In tro d u c tio n to E a rly M aterials and T echnology, L ondon 1964, ( G a r r y T h o m s o n ) s. 79—80.
H. W u lf, G rosse F a rb w a ren ku n d e , K öln 1963, (A. E. W e r n e r ) , s. 80—81.
Leo B ie k , A rch eo lo g y and th e M icroskope: T h e S c ie n tific E x a m in a tio n o f A rcheological E vid en ce, L ondon 1963, (R. V. S n e y e r s), s. 81.
P . R u d n ie w s k i
*
MÜEMLÉKVÉDELEM. W yd. A m ag y ar É p ito m ü v é -
szek Szôvetsége M üem léki B izo ttsâg a a T udom ânyos Ism e re tte rje sz tô , T â rs u la t M üvészeti O rszâgos V â- la sz tm â n y a és az O rszâgos M üem léki F elügyelôség, B udapeszt. K w a rta ln ik .
Rocznik VIII (1964).
Zeezyt 1, stron 64, ilustracje.
М. H o r 1 e r, R o m o k m ü e m lé k v é d e lm é n e k m ô d sze rei
(Metody konserw acji ruin), s. 1—24, 23 il., str., w jęz.
fra n c u sk im . M etody k o n se rw a c ji ru in op raco w an e przez k o le k ty w a rc h ite k tó w D ziału P ro je k to w eg o K ra jo w eg o I n s p e k to ra tu Z abytków . W p ierw szym rzędzie b a d a n o ja k ie za d an ia w y ła n ia ją się w zw iązku z k o n se rw a c ją ru in , n a stęp n ie ja k ie ogólne zasadnicze w zględy o b o w iąz u ją p rzy ich ro zw ią zy w an iu i w re sz cie ja k ie słuszne ro zw ią zan ia m ożna zastosow ać, b io rą c pod u w agę sp ecy fik ę o b ie k tu i zadań. Z ad a n ia zw iązane z k o n se rw a c ją ru in sk u p ia ją się w zasad zie wokół trz e c h za g ad n ień : a) k o n se rw ac ja i zabezpie czenie s tr u k tu r y istn iejący c h relik tó w , b) uzu p ełn ien ie w in te re sie u cz y te ln ie n ia ru in , c) p rak ty c zn e w y k o rzy sta n ie ru in lub poszczególnych ich części. M etody po stęp o w an ia p rzy k o lejn y ch e ta p a c h k o n se rw a c ji ruin.
I. R o z v â i n y i n é T o m b o r , P u sztu ló fa lu s i m ü - e m lé k e in k , ά sza k i te m p lo m (Niszczejące zabytki w iej
skie, K ościół w Szâk), s. 24—27, 4 il., str. w jęz. f r a n
cuskim . N a p rzy k ła d zie b aro k o w eg o kościoła w e w si Szâk w kom itacie K om aro m p o ru szan o zag ad n ien ia w ielu tego ro d z a ju za b y tk o w y ch budow li, k tó re w p ra w d zie w cią g n ię te są do r e je s tr u zab y tk ó w , je d nakże pow oli niszczeją n a sk u te k b ra k u fu n d u sz y n a p rze p ro w ad z en ie koniecznych rem ontów . Szczegółow y opis oraz h isto ria p o w sta n ia kościoła.
E. U j 1 а к i, A m a tra sze n tm in d sze n ti rk. te m p lo m barokk, o ltârânak restauraciojaról (O restauracji ba
rokowego ołtarza rzym sko-katolickiego kościoła w M âtraszentmindszent), s. 28—34, 11 il., s tr. w jęz.
fra n cu sk im . Opis p rzeb ieg u r e s ta u r a c ji barokow ego o łta rza z X V III w. O łta rz posiada 4 m w ysokości, p ow ierzchnia jego w ynosi 15 m 2, ozdobiony je s t 33 różnej w ielkości rze źb am i i p o sia d a bo g atą o rn a m e n tykę.
L. B e n d e f y , J. V. P a t а к i, R e jte tt K in c se k le- vé ltâ ra in k b a n (Ukryte skarby w naszych archiwach), s. 35— 41, 13 il., s tr. w jęz. fra n cu sk im . W a rty k u le tym au to rz y s ta ra ją się zw rócić u w agę k o m p e te n t nych w ład z n a znaczenie i n ie ra z b ezcen n ą w a rto ść przech o w y w an y ch w arc h iw ach doku m en tó w , m ap, planów , ry su n k ó w i opisów d la och ran y zab y tk ó w . P ropozycja p rz y z n a w a n ia sp e c ja ln y c h fu n d u szó w n a p row adzenie te g o ro d z a ju p o sz u k iw ań w a rc h iw a c h oraz n a sk a talo g o w a n ie i sfo to g rafo w a n ie o d n a le zionych m a teria łó w . ·
K. K o z a k , T a n u lm a n y u t O laszorszagban (Podróż n a u k o w a po W łoszech), s. 42—46, 12 il., s tr. w jęz. fra n cu sk im . S praw o zd an ie z podróży po W łoszech o d b y te j od 15.X.—16.XI. 1962 r.
In fo rm a to r
K ró tk ie wiadom ości·
K rótkie wiadomości z dziedziny ochrony zabytków na Węgrzech, s. 47—49, 6 il., s tr. w jęz. fra n c u sk im . Wiadomości z Budapesztu. K ró tk ie w iadom ości z d z ie
dziny ochrony za b y tk ó w w B udapeszcie, s. 49—51, 6 il., s tr. w jęz. fran cu sk im .
III K rajowa K onferencja Podkomisji Ochrony Zabyt ków, s. 51—57, 2 il., str. w jęz. fra n c u sk im . S p ra w o z
d a n ie z O brad III K ra jo w ej K o n fe re n cji ^Podkom isji O chrony Z ab y tk ó w zorganizow anej w K oszeg p rze z P a trio ty c z n y F ro n t L udow y i K ra jo w y In s p e k to ra t Z abytków .
R ecenzje:
M eto d ika resta u ra cji p a m ja tn ik o v a r c h ite k tu r y , Mos kw a 1961, (L. G ), s. 57—59.
N a c h ric h ten b la tt der D en k m a lp fle g e, I. (1958), n r 3, B a d en -W ü rte n b erg , (L. G.), s. 59.
L e C orbusier A n die S tu d e n te n — die „Charte d ’A th é - nes” H a m b u rg 1962, L. G e r o s. 59—60.
W. R auda, R a u m p ro b lem e im eu ropäischen S tä d te b a u , M onachium 1956, (L. G e r o ) , s. 61—63 .
C. W illia m s-E llis, P a rtm eirio n , L ondyn 1963, (L. G.), s. 63—64.
M. D é t s h y, V älasz M olnär J ó z se fn e k „Eger tö rö k m ü e m lé k e i” ké rd é séb e n ((Odpowiedź Józefowi M olnâ-
rowi na tem at zabytków tureckich w Eger), s. 64 —
3 okł., 1 il.
Zeszyt 2, stron 64, ilustracje.
J. G ó 1 y a, A z Orszâgos M ü e m lé k i F elügyelôség 1962—1963, é v e k b e n b e fe je ze tt m u n k â i( Prace K rajo
wego Inspektoratu Zabytków przeprowadzone w la tach 1962—1963), s. 65—73, 8 il., s tr. w jęz. fra n c u sk im .
P rzep ro w ad zo n e w la tac h 1962—63 przez K ra jo w y In s p e k to ra t Z ab y tk ó w p rac e zw iązane z o ch ro n ą i re s ta u ra c ją zabytkow ych obiektów n a te re n ie W ęgier. I. W a l t e r , P u sztu ló k ô zé p k o ri m ü e m lé k e iс Z ala m e g y é b e n (Niszczejące zabytki średniow ieczne w k o
m itacie Zala), s. 74—76, 4 il., str. w jęz. fra n c u sk im .
S p ra w a średniow iecznych z a b y tk ó w w k o m itac ie Z ala, k tó re p ow oli u le g a ją zniszczeniu. P rz y k ła d e m ru in y kościoła w e w si Z a la sz e n tg ró t oraz w e w si K u stâ n y . H isto ria obu kościołów oraz d o kładny opis sta n u zniszczenia tych zaby tk o w y ch obiektów .
N. P a m e r , К . F e r e n c z у, A tih a n y u jla k ł te m - p lo m ro m ró l (O ruinach kościoła w Tihanyujlak),
s. 77—80, 5 il., str. w jęz. fra n cu sk im . K ró tk a h i s to ria m a łej k ap licy z X III w. w T ih a n y u jla k . Opis po d sta w o w y c h p ra c k o n se rw a to rsk ic h p rze p ro w a d z o n y ch n a d zabezpieczeniem ru in kaplicy·
G у. К о г о к n a y, A n a g yk a lló i m eg y e h â z olasz é p ifé s ze in e k m u n kâ ssâ g a (Siedziba władz kom itato- w ych w N agykalló dziełem włoskich architektów),
s. 81—87, 7 il., str. w jęz. fra n c u sk im . H isto ria b u dow y siedziby w ład z k o m itato w y c h w N agykalló. A u to re m [projektu b u d y n k u i w y k o n aw cą b y ł w ło s ki a r c h ite k t S a lv a to r A prilis, n ie ste ty dzieła sw o jego n ie ukończył, gdyż zm a rł w 1771 r. M iejscow e w ład z e zleciły p rac e n ad d alszą bud o w ą tego obiek tu b r a tu zm arłego G iuseppe A prilisow i. D ziałalność obu b ra c i n ie o g raniczyła się ty lk o do b u d y n k u siedziby w ład z ko m itato w y ch . W okolicy pow stało w iele bu d o w li, k tó re sw oim sty lem i w y k o n an ie m w sk a z u ją n a to, że p ro je k to w a n e były i w zniesione przez b ra c i A prilisów .
E. Y b 1, Y b l M iklós szü le té sé n e k 150. év fo rd u lô jâ ra
(W 150-tą rocznicę urodzin M iklósa Ybl), s. 88—91,
5 il., str. w jęz. fra n cu sk im . W spom nienie o jed n y m z n ajw ię k sz y c h w ęg iersk ich a rc h ite k tó w w 150-tą ro cz n icę jego urodzin. M iklós Y bl początkow o h o ł d ow ał ro m an ty zm o w i, później zaczął tw o rzy ć w s ty lu neorenesam su. Do w ażniejszych jego dzieł należy gm ach O pery i b azy lik a św. S te fa n a w B udapeszcie, o raz sy stem paw ilonów , a rk a d i te ra só w n a zboczu g ó ry zam kow ej.
K. P e r e h â z y , R o m a n tik u s é p ü le te k restauralâsa a p e sti b elvârosban (Restauracja budynków w stylu
rom antyzm u w śródm ieściu Pesztu), s. 92—99, 13 il.,
sir. w jęz. fra n cu sk im . Z ach o w an e w śródm ieściu P esz tu za b y tk i z, o k resu ro m a n ty z m u i przebieg ich k o n se rw ac ji. Są to przew ażn ie b u d y n k i m ieszkalne, dzieła zn an y ch a rc h ite k tó w w ęg iersk ich z tego o k re su ja k M iklósa Y bla, F rig y e sa F eszla, Józsefa H ilda, K â ro ly a G e rste ra itp. P rzeb ieg re s ta u r a c ji k ilk u w y ró ż n ia ją c y c h się b u d y n k ó w za chow anych w sty lu r o m a n ty zm u .
A . C s ’o r n a , A n a g y té té n y i S zâ ra z- R u d n y â n szk y k a s te ty k e r tje (Ogród pałacu Szâraz-Rudnyânszkych w
N agytétény), s. 100—104, 6 il., str. w jęz. fra n cu sk im .
W zw iązk u z p rac am i k o n se rw a to rsk im i w b a ro k o w ym p a ła c u w N ag y té té n y a u to r przy p o m in a, że n ie g d y ś p ałac o taczał piękny p a rk , k tó ry później u legł zniszczeniu. Do dziś zachow ały się ty lk o rze ź by i pozostałości m u ru o taczającego p a rk . H isto ria p a rk u , o k tó ry m w sp o m n ia ł w sw ych w ierszach n a w e t p o eta w ęg ie rsk i Andirâs D ugonics. W p lan ie k o n se rw a c ji p a ła c u z n a jd u je się ró w n ież re k o n s tru k c ja p a rk u .
L· B â g y u j , A n ém a i ref. terapiom restauralâsa
(Resturacja kalw ińskiego kościoła w Néma), s. 105—
108, 8 il., str,. w jęz. fra n cu sk im . H isto ria budow y kościoła k alw iń sk ie g o w e w si N ém a położonej w S ied m io g ro d zie (dzisiejsza R um unia), szczegółowy op is zniszczeń i p rzeb ieg u p ra c k o n se rw a to rsk ic h w sp o m n ia n ej św iątyni.
N. P â m é r, A p e tro n e lli k a s te ty felhasznâlâsa (A u stria )
(W ykorzystanie pałacu w Petronell w Austrii), s. 113.
K ró tk a n o ta tk a o pałacu w P e tro n e ll w A u strii i sp o sobie w y k o rz y sta n ia go ja k o m uzeum .
W iadom ości ad m in istra cy jn e .
A. G a z d a , E. C. H a r r a c h , Krótkie wiadom ości do
tyczące spraw administracyjnych związanych z d zia łalnością K rajowego Inspektoratu Zabytków (organi
zacja sta łe g o społecznego n ad z o ru zabytków ), s. 113— 115, 3 il., str. w jęz. fra n cu sk im .
R ecenzje.
G y. N o vâ ki, Z u r Frage der so g en a n n ten B ra n d w ä lle in U ngarn, „A cta A rc h ite c tu ra ”, B u d ap est (1964), n r 16, s. 99—149, (L. G e r ö), s- 115— 116.
A debreceni D éry M u zeu m e v k ö n y v e 1960— 1961 (Rocz
nik 1960—1961 Muzeum Déry w Debreczynie), D eb re
cen 1962, (F. M e n d e i e ) , s. 116.
„ T e ch n ik a tö rte n eti S ze m le ” (Przegląd historii tech niki), 1963, n r 1—2, (I. C s e h ) , s. 117.
„Palladio’’, (1959), n r 3—4 (В. D.), s. 117,.
B u d a p est régiségei (Zabytki Budapesztu), B ud ap eszt 1963, (В. D e r e s é n y i ) , s. 117—118, 2 il.
C. W illia m s-E llis, T h e A d v e n tu r e of B uilding, L ondon 1946, (L. G e r o ) , s. 119.
G. B ell, R u s k in , E d in b u rg h an d L ondon 1963, (L. G.), s. 119—120
Cseh k u ltu r â lis e m lé k e k térépe (Mapa zabytków k u l
tury CSRS), P ra g a 1962, (O. M u e l l e r ) , s. 120.
A. H iram , Die E n tw ic k lu n g der a n tik e n S yn a g o g en und a ltc h ristlic h e n K irc h e n b a u te n im H eiligen L a n d e, W ie deń 1963, (L . G e r o ) , s. 120—121.
„D ecorative A r t”, L ondyn (1960—1961), (L. G e r 6), s. 121—122.
O. F. D iller, Ü ber die T e c h n ik v o n B e fe stig u n g e n im A lte r tu m u n d im M itte la lte r, (L. G.), s. 122.
M. Zocca, L e concezioni u rb a n istich e di Palladio, „ P allad io ” (1960), s. 69—83, (L. G ), s. 122—123.
„Acta H istoriae A r tiu m ” (1963), n r 1—2, s. 123. „Acta H istoriae A r tiu m ” (1963), n r 3—4, s. 123.
„Az êp ités- ês K ô zle k e d é stu d o m â n y i K ô z le m é n y e k ”
(Informator naukowy budownictw a i komunikacji)
(1963), nr. 1—2, s. 123. „ K u n stc h ro n ik” (1962), nr. 9, s. 123. „ K u n stc h ro n ik ” (1962), nr. 10, s. 123. „ K u n stc h ro n ik ” (1962), n r. 11, s. 124. I n fo rm a to r. K ró tk ie w iadom ości.
Krótkie w iadom ości z dziedziny ochrony zabytków na W ęgrzech, s. 109— 111, 5 il., sitr. w jęz. fra n c u sk im
W iadom ości z B udapesztu.
Do w aż n iejszy c h n ależ y opis h isto rii i p la n u odre sta u ro w a n ia za b y tk o w ej k a lw a rii z n a jd u ją c e j się w E p re s k e rt w B udapeszcie.
(P. A. C e t é n y i ) , s· 111—112, 2 il.
N owe książki.
A G e r g e l y f f y , W ykaz now ych książek, s. 124. M. T., U j k ô n y v e k az Orszâgos M ü e m lé k i F elügyeloség K ô n y vtâ râ b a n (Nowe książki w bibliotece Krajowego Inspektoratu Zabytków), s. 124— 125.
C zytelnicy piszą.
K ilk a listów zw iązanych z ochroną za b y tk ó w n a W ę grzech i za gran icą, s. 125— 3 okł.
Spis treśc i ro cz n ik a (1962—1963), w szyw ka, s. I—X II, s. 128— 3 okł.
Zeszyt 3, stron 63, ilustracje.
P. V oit, M ü v é sze ttô rté n e tirâ s és m ü e m lé k v é d e le m (Hi
storia sztuki i ochrona zabytków), s. 129—136, 6 il., str.
w jęz. fra n c u sk im . O becnie celem ochrany zabytków je s t nie ty lk o ich zabezpieczenie przed dalszym nisz czeniem , lecz ró w n ież poznanie okoliczności ich p ow sta n ia , h isto rii budow y, ich pochodzenia, stw o rzen ie o b ra z u ów czesnego człow ieka, w ie k u i społeczeństw a, poznanie celu, k tó ry m k ie ro w a ł się a rty s ta i środków , ja k ic h używ ał do jego osiągnięcia. S p ecjalistó w in te re su je ró w n ież ów czesna o rg a n iz a c ja pracy, surow ce, te c h n ik a i czynniki ekonom iczne p o w sta w a n ia dzieł sztuki. Te now e w y m ag a n ia p o ciąg ają za sobą w szech stro n n e badania· Z n a jw a ż n ie jsz y c h w ym ienić n ależ y p o p rze d zając e k o n se rw a c ję o b ie k tu , lub rów nolegle z n ią p rze b ieg a jąc e p rac e archeologiczne lub w y k o p a liskow e, oraz g ro m ad z en ie i w y k o rz y sta n ie m a te ria łó w arc h iw aln y c h . Na W ęgrzech pierw sza d u ża zm ian a w p ro w a d ze n iu p ra c zw iązanych z ochroną zabytków n a s tą p iła w la ta c h 1934— 38 w czasie p rac w y k o p alisk o w ych i k o n se rw a to rsk ic h w E sztergom ie. In ic ja to re m te j zm iany był T ibor G erevich. D rugim etap e m w p ro w ad z en ia n o w y ch m eto d były la ta 1948—52 tj. okres p ra c w y kopaliskow ych n a te re n ie zniszczonego w cza sie w o jn y zam k u b udańskiego. P rz eg lą d n ie k tó ry ch w ażn iejszy ch p ra c zw iązan y ch z o ch ro n ą zab y tk ó w i o d działyw anie ty c h p ra c n a now ą w ęg ie rsk ą h isto rię sztuki.
J. V. P a t а к i, A z egri vd r — A hazai m ü e m lé k v é d e le m tô rtén e téb ô l (I) (Zamek w Eger — Z historii ochrony
zabytków w kraju), s. 137—141, str., w jęz. fran cu sk im .
H isto ria p rzebiegu p rac badaw czy ch na tym te re n ie w o k re sie od 1924—38r. W p ierw szej części a rty k u łu h isto ria ru in za m k u po w yzw oleniu tego te re n u spod p an o w a n ia tu reckiego. K olejn e e ta p y niszczenia, w ó w czas jeszcze w dość d o b ry m sta n ie zachow anych ru in , b ra k za in te re so w an ia społeczeństw a i ów czesnych w ładz m ie jsk ich ty m za b y tk o w y m obiektem . P rzełom n a s tę p u je d o p ie ro po 1924 r., od k iedy d a tu je się z a in te re so w a n ie sp o łeczeń stw a i w ład z ru in a m i zam ku. J. M o l i n â r , H am za bég d zsa m ija Ê rden (Meczet bega
Hamzy w Érd), s. 142—147, 8 il., s tr. w jęz. fra n cu sk im .
H isto ria m eczetu zbudow anego w XVI w. w e w si É rd p rze z bega H am zę. Do n aszy ch czasów zachow ał się ty lk o n ie w ie lk i m in a re t (15 m), zresztą m ocno u szk o dzony. Szczegółow y op is i p o m ia ry m in a re tu , p o ró w n a n ie z innym i, zachow anym i n a W ęgrzech.
E. В a r t a 1, A z e szterg o m i fü rd ö szâlloda (Budynek
kąpieliska w Esztergom), s. 148— 153, 6 il., str. w jęz.
fra n cu sk im . A u to r, n a w ią z u ją c do tych zabytków k la - sycystycznych, k tó re u n ik n ę ły zniszczenia w okresie II w o jn y św iatow ej stw ie rd z a, że istn ie je w śród nich w iele ta k ic h b udynków , k tó re pom im o, że zachow ały się w dobrym sta n ie i u n ik n ę ły szczęśliw ie p rz e b u d o wy, nie z n a jd u ją się w re je s trz e za b y tk ó w i nie p o d le g a ją ochronie. J a k o p rzy k ła d pod aje b u d y n ek k ą p ie lisk a w E sztergom , o p isu jąc jego h isto rię i obecny s ta n o ra z d o m a g ają c się w ciągnięcia go do r e je s tr u z a b y t ków i otoczenia o dpow iednią opieką.
I. I m r é n y i , B u d a p est I. T àncsics M ihâly и. 15. sz. la k é h â z helyréa llitâ sa (Rekonstrukcja domu m iesz kalnego przy ulicy Tâncsicsa M ihâlya 15, w I d zielni cy Budapesztu), s. 153— 155, 3 dl., str. w jęz. f ra n c u
skim . Opis p ra c re k o n stru k c y jn y c h zabytkow ego do m u m ieszkalnego p rz y ul. T âncsicsa w B udzie, znisz
czonego w czasie w ojny.
I. T o m b o r R o z v â n y i n é , A d a to k az egervâri vâr é p ité s tô rté n e té h e z (Dane dotyczące historii budowy
zamku w Egervâr), s. 156— 158, s tr. w jęz. fra n cu sk im .
W 1960 r. rozpoczęto p rac e b adaw cze i r e k o n s tru k c y jn e za m k u E g e rv â r w k o m itac ie Z ala. J e s t to je d en z n ie licznych zam ków zach o w an y ch w całości. A rty k u ł za p o z n a je z h isto rią p o w sta n ia zam ku.
K. P e r e h â z y , M óri p ré sh â za k (Tłoczarnie wina w Mór), s. 159—162, 9 il. str. w jęz. fra n cu sk im . Opis
dom ów — tło c za rn i w ina i piw nic do p rze c h o w y w a n ia w in a w e w si M ór. We w si te j, w prze ciw ie ń stw ie do innych okolic bogatych w w innice, tło c za rn ie i p iw n ic e nie są rozrzucone n a stokach wzgórz, lecz tw o rz ą całe ulice n a s k ra ju wsi. Są to za b y tk i ludow ego b u d o w n ic tw a noszące na sobie ślady b aro k u , klasy cy zm u , i ro m an ty zm u .
А. В u d a i, Üj épület a m ü e m lé k v â ro sb a n (Nowoczesne
budynki w m ieście zabytków), s. 162—170, 11 il., str.
w jęz. fra n cu sk im . Z ag ad n ien ie stosow ania n o w o czes nego b u d o w n ictw a w m ia sta ch zaby tk o w y ch (b u d o w n ic tw o plom bow e). W op arciu o p rzy k ła d W enecji i D zielnicy Z am kow ej w B udapeszcie om ów iono n ie k tó re b ard z iej i m niej udane próby sto so w a n ia n o w o czesnego b u d o w n ictw a w ty c h m iastach .
E. U j 1 а к i, A p â szto ro k oltâra restaurâlâsa a k e c s k e - m é ti piarista te m p lo m b a n (Restauracja „ołtarza pa
sterzy“ w kościele pijarów w Kecskemet), s. 171— 178,
20 il., str. w jęz. fra n cu sk im . H isto ria p o w sta n ia i opis re s ta u ra c ji X V III-w iecznego o łta rza b aro k o w eg o w kościele p ija ró w w K ecskem et.
D r G. В а г с z a, A m u zeâ lis tâ rg y a k és a m ü e m lé k e k v é d é lm é n e k jogi problém âi (Prawne zagadnienia ochrony przedm iotów m uzealnych i zabytków), s. 179—
182. Szczegółowo om aw ia i p o ró w n u je n ie k tó re p a r a g rafy i p u n k ty poszczególnych, w y d an y c h dotychczas na W ęgrzech d ek re tó w dotyczące ochrony p rze d m io tó w m u zealn y ch i zabytków . M. in. om aw ia p a ra g ra fy za w ierając e d e fin ic ję zab y tk u , re g u lu ją c e sp ra w y w y w łaszczenia, p rze p ro w ad z an ia p ra c re m o n to w o -b u d o w lanych, dotyczące obow iązku zgłaszania p rzed m io tó w m uzealnych, znalezionych w czasie p ra c ziem nych, k a r za niszczenie obiektów zabytkow ych itp·
O. M u e l l e r , T a n u lm â n y u to n d él-R o m a n iâ b a n P o
dróż naukowa po Rumunii południowej), s. 183—188,
11 il., str. w jęz. fra n cu sk im . W rażenia z podróży po p o łudniow ych te re n a c h R um unii, odbytej w celu z a p oznania się z ru m u ń sk im b udow nictw em i a r c h ite k tu rą oraz w celu w ygłoszenia odczytów n a te m a t z a gad n ień zw iązanych z p rzebudow ą B ud ap esztu .
In fo rm a to r.
K ró tk ie w iadom ości.
Krótkie wiadom ości z dziedziny ochrony zabytków na Węgrzech, s. 188—181, 9 il.
W iadom ości z B udapesztu
Krótkie wiadomości dotyczące przebiegu prac zw ią zanych z ochroną niektórych zabytkowych obiektów,
s. 191— 3 okł., 5 il. R ecenzje.
P. F erriday, V icto ria n A rch itec tu re , L on d y n 1963, (L. G.), s· 3 okł.
Nowe książki zagraniczne w bibliotece K rajowego In spektoratu Zabytków, s. 3, okł.
Notatka Kom itetu Propagandowego K rajow ego In spektoratu Zabytków, s. 3, okł.
Zeszyt 4, stron 63, ilustracje.
D. D e r c s é n y i , M. H o r l e r , B eszâm olô a v e le n - cei II. n e m z e tk ö z i m û e m lé k v é d e lm i ko n g resszu sró l
(Sprawozdanie z II M iędzynarodowego Kongresu Ochrony Zabytków w Wenecji), s. 193—216, 13 il., str.
w jęz. francuskim ,. S p raw o zd an ie z o b rad k o n g re su i om ów ienie zorganizow anych przez u cz estniczące w kongresie k ra je w y sta w re p re z e n tu ją c y c h ich osiąg nięcia w d ziedzinie o ch ran y zabytków . M ow a je st rów nież o w y sta w ie polskiej. T ek st tzw . „ K a rty a te ń sk ie j” z 1931 r·, propozycji w łoskiej P. G azzola i R.
P an e’a dotyczącej m o d y fik acji w sp o m n ia n ej „ K a rty ” oraz te k s t now ej „M iędzynarodow ej K a rty ” dotyczącej k o n se rw ac ji i re s ta u ra c ji zabytków , za tw ie rd z o n ej na II kon g resie w W enecji w 1964 r.
A. G e r g e l y f f y , A K öszegi ju risich — vâ r épitési
k o rsza ka i (Etapy budowy zamku Jurisioha w Koszeg), s. 217—222, 7 il., str. w jęz. fra n c u sk im . Poszczególne etaipy budow y zam k u K oszeg (XIV w.), d o k tó ry ch poznania przyczyniły się b a d a n ia archeologiczne i od stro n y h isto rii sztuki, p ro w ad zo n e rów nolegle z p r a cam i rek o n stru k c y jn y m i.
J . V. P a t а к i, A z egri vâr — A hazai m ü e m lé k v é d e - le m tô rtén e téb o l (Zamek w Éger — Z historii ochrony
krajowych zabytków), s. 222—226. str., w jęz. f ra n c u
skim . C iąg dalszy zam ieszczonych w p o p rze d n im ze szycie w spom nień a u to ra zw iązanych z h is to rią s ta r a ń o u rato w a n ie od całkow itego zniszczenia ru in zam k u Éger.
J. N a g y p â l K i s s n é , A pâcini A laghy-M agócsy ren eszâ n sz v â r k a sté ly helyreâ llitâ sâ rô l (O rekonstruk
cji renesansowego pałacu Alaghy — M agócsych w Pâcin), s. 227—232, 7 i i , s tr. w jęz. fra n c u sk im . P ie r w
sza część a r ty k u łu zapoznaje z h isto rią pałacu . B udo w ę p ałac u rozpoczęto w średniow ieczu, o czym św ia d czą p rzep ro w ad zo n e b a d a n ia m urów . P ierw sza w zm ian k a pochodzi z k. X IV w. N astęp n ie p ała c u le gał licznym przebudow om , k tó re zu p ełn ie zm ieniły ren e san so w ą fasa d ę i w n ę trz a pałacu. W w y n ik u p rac badaw czych postan o w io n o odbudow ać p ałac w sty lu ren e san su . O sta tn ia część a r ty k u łu re la c jo n u je p rz e bieg re k o n s tru k c ji pałacu.
R. S z e n t e s i , J. I l l é s , A pâcini v â r k a s té ly rene- szânsz ko ri sg ra ffitó in a k feltâ râ sâ rô l és restaurâlâsâ- ról (O odkryciu i restauracji renesansow ych sgraffito w pałacu w Pâcin), s. 233—241, 17 iL, sitr. w jęz. f r a n
cuskim . O dkrycie w czasie p ra c badaw czy ch sg raffito n a m u ra c h w spom nianego w po p rzed n im a rty k u le p a łacu oraz szczegółow y p rze b ie g re s ta u ra c ji.
M. D é t s h y, Palladio m agyar vo n a tko zâ su levele
(List Palladia dotyczący spraw węgierskich), s. 242—
244, 1 il. A u to r p u b lik u je fotokopię i tłum aczenie listu P a lla d ia do k tóregoś z panów w ęgierskich. A d re sat listu, za w ierając eg o fachow e ra d y odnośnie jakiegoś w znoszonego b u d y n k u , je st n iezn an y . A u to r p rzy p u sz cza, że m ógł być n im p a la ty n Tamâs N âdasdy (1498— 1562). Z daniem a u to ra list te n je st w p ew n y m sto p n iu dow odem , że P alla d io p rze b y w a ł i tw o rzy ł na W ę grzech.
•J. G e n t h o n , A H a cker-h â z (Dom Hackera), s. 244— 247, 5 il., str. w jęz. fra n c u sk im . H isto ria i opis tzw. dom u H ack era p rzy T a n â csk ô rû t 7, zbudow anego w 1776 r. W ty m s ta ry m b u d y n k u odbyw ały się m iędzy 1809—12 ro k iem p rze d sta w ie n ia te a tra ln e , w któ ry ch b rali udział sła w n i arty śc i w ęgierscy.
In fo rm a to r.
K ró tk ie w iadom ości.
Krótkie wiadomości z dziedziny ochrony zabytków na Węgrzech, s. 248—250, 6
il.,
str. w jęz.francuskim.
R ecenzje.
M agyar m u e m lé k v é d e le m 1959— 1960 (Ochrona zabyt
ków na Węgrzech w latach 1959—1960) B udapeszt 1964,
(L. В o r s o s ) , s. 250—253.
A. Briggs, V ictorian C ities, L o n d y n 1963, (L. G.), s. 253. N asi czytelnicy piszą.
J. M a l o m s o k y , S zepességi népies reneszânsz (Lu
dowy renesans na Spiszu), s. 253—254.
G. S z e p e s i, O kori ip a rtelep T o ko d o n (Prastare osie
dle przem ysłowe w Tokod), s. 254—255.
R· S z i j , M ü e m lé k e k sorsa V â rp a lo tâ n (Los zabytków
w Vârpalota), s. 255 — 3 okł.
A lic ja M a zu rkiew icz
*
PAMATKOVA PECÉ. Wyd. Ceskoslovensiké p a m â tk o -
vé péèé, P ra h a . U kazuje się dziesięć raz y w ro k u .
Rocznik X XIV (1964). Zeszyt 1, stron 32, ilustracje.
M. P a v l i k , D ùm u zla téh o stro m u v Praze 1 (Dom
„Pod złotym drzewem “ w Pradze 1), s. 1—5, 3 il.,
1 szkic. Opis h istoryczny z w łączeniem d o k u m e n tac ji p o w sta w a n ia jednego z n ajcie k aw sz y ch zab y tk ó w s ta rej P rag i. A naliza w y k az ała , że dw a oddzielne b u d y n k i na te j sam ej posesji połączono bocznym skrzydłem
i u je d n o sta jn io n o od w e w n ą trz zabudow ą arkadow ą.
Szczegółowe p rze d staw ie n ie p rze ró b e k , uzupełnień,
a tak że w cześniejsze próby p rze p ro w ad z en ia zabiegów
k o n se rw ato rsk ich . U w agi odnośnie za g ad n ień u r b a n isty k i i b u d o w n ictw a now oczesnego n a o b fitu ją cy c h w z a b y tk i te re n ac h .
O. S u j a n o v â , P oużitie sy n tro n u В p ri re sta u ro va n i
(Zastosowanie syntronu В przy konserwacji), s. 5—11, 4 il., 2 szkice, liczne tabele,. O m ów ienie dośw iadczeń
z jed n y m z najnow szych p re p a ra tó w chem icznych, sy n tro n em B, k tó ry m a szerokie zasto so w an ie w p r a cach k o n se rw ato rsk ich p rzy k am ien iu , ty n k a c h , m a lo w idłach ściennych itp. Może on być sto so w an y z a ró w n o do oczyszczania daw n y ch m alow ideł, ja k do zabezpieczania p o w ierz ch n i ty n k ó w i m alo w id eł ścien nych. W yniki b ad a ń i zastosow ania różnej k o n c e n tr a c ji sy n tro n u В do poszczególnych ro d za jó w k a m ie n ia, ty n k u , za p raw y , a ta k ż e do ro zm a ity c h fa rb
i barw ników .
A. B a r t u ś e k , R estaurace h la v n ih o p o rta lu a fim s y b asiliky v T fe b ië i (Rekonstrukcja głów nego portalu
i gzymsu bazyliki w Trzebiczu), s. 11—16, 4 ii. P o rta l
p rzy k laszto rn eg o kościoła w T rzebiczu z X III w. je st cennym zabytkiem rzeźby b e n e d y k ty ń sk iej szkoły n a d d u n a jsk iej. W założeniach ro m ań sk i, uzupełn ian y w g o tyku i b aroku. Szczegółowe om ów ienie p rac i z a biegów nad p rzy w ró cen iem m ożliw ie au ten ty c zn e j, daw niejszej form y p o rta lu , p ra c rek o n stru k c y jn y c h , kon serw acji i zabezpieczenia w la ta c h 1961—64. J. H e r o u t, Z dëné sp y c h â rk y v P isecném nad D yji
(Murowane spichrze w Pisecznem nad Dy ją), s. 17—22,
7 il., i 1 szkic. W P isecznem n a d D y ją odnaleziono cie kaw e, stosunkow o n ie w ielk ie sp ich rze z X V I w·, za chow ane lecz częściowo n a stęp n ie zniekształcone; p a r tie zabytkow ego budu lca, m. in. profilo w an y ch k a m ieni, używ ano do innych celów.
W olna T ry b u n a
A. P o s p i ś i 1 o v â, Praca przewodników w miejskich
rezerwatach zabytkowych, s. 23—25, 2 il.
K ro n ik a
ICOM w Leningradzie, (M. H a m s i k ) , s. 25—26. Ochrona zabytków w Polskiej Rzeczypospolitej Ludo wej, (J. P o 1 ó n i), s. 26—28, 3 il.
Dalsze losy egipskich zabytków w Nubii, (V. V i n
R ecenzje · „ D eutsche K u n s t un d D e n k m a lp fle g e", ro czn ik 1961 i 1962, (V. V i n t e r ) s. 28—31, 4 il.
E. Poche, J. Janacek, P rahou k r o k za k r o k e m , P ra h a 1963, (V. N e j e d l â ) , s. 31.
S treszczen ie w ję zy k u n iem ieckim , s. 32.
In d ek s m iejscow ości, nazw , n a z w isk i rozp o rząd zeń w ładz z a w a rty c h w roczn ik u X X III (1963), (w kładka).
Zeszyt 2, str. 32, ilustracje.
Р. К o r ć a k, Z â m ë ry p am a tk o u é péce v re zerva ën ich m ë ste c h (Cele ochrony zabytków w m iastach-rezerw a-
tach), s. 33—43, 5 il. W zw iązku z rozbudow ą i p rz e
bud o w ą m ia st p o sia d a ją c y c h duże ilości zabytków , p o w sta jąc y m i stą d p ro b lem am i uży tk o w an ia, dostoso w a n ia d o dzisiejszych p o trze b , w y ło n iła się konieczność u sta le n ia fo rm p ra w n y c h i n o rm p o stę p o w an ia p rzy w szelkich p ro je k ta c h b udow lanych. P o w stała k o n ce p cja o k reśle n ia m ia st-re z e rw a tó w , gdzie w szelkie p ro blem y zabudow y, przebudow y, w y b u rz a n ia czy a d a p ta c ji p o d le g ają k o m p e ten c ji w ła d z k o n se rw ato rsk ich . A rty k u ł o m a w ia szeroko i szczegółow o cele, za d an ia i m eto d y o b o w iązu jące w e w szelk ich przed sięw zię ciach bud o w lan y ch , a ta k ż e znaczenie społeczne i w y chow aw cze u trz y m a n ia w odpow iedniej postaci z a b y tk ó w w m ia sta c h -re z e rw a ta c h .
I. S p e r l i n g , O bnova P rasné B ra n y (Renowacja Bram y Prochowej), s. 43—49, lii il. W yniki b ad a ń
i o sta te czn e u sta le n ia k o le jn y ch p rz e m ia n h isto ry c z nych, re k o n s tru k c ji i z m ian gotyckiej „B ram y P r o ch o w e j” w P ra d z e o ra z p rze b ieg p ra c re n o w a c y jn y c h i k o n se rw a to rsk ic h , z su m ien n y m za chow aniem p ie r w o tn y ch fo rm b ogatych p ła sk o rz eź b n a jd aw n ie jszy c h , w w y ją tk o w y c h ty lk o w a ru n k a c h zastęp o w an y ch p rze z w ie rn e kopie lub częściowe uzupełnienia. P. S p i e l m a n n , Ν ουά instalace ve V e ïk y c h L osinâch
(Udostępnienie zamku w W ielkich Losinach), s. 59—56,
11 il. W odnow ionym zam k u u d o stęp n io n e zostały b o g a te zbiory d zieł sz tu k i z W ielkich L osin i sąsiedniego B ludow a. Poszczególne części za m k u : b aro k o w e sk rzy dło, ren e san so w e i gotyckie, zachow ały całkow icie sw ój c h a ra k te r, zgodnie z nim rozm ieszczono ta k że o lb rzy m ie ilości w arto ścio w y ch obrazów , m ebli, s ta ry c h św ieczników , sepetów , cykle gobelinów , an ty cz n e n a k ry c ia stołow e itp. W najb liższy m czasie będzie u d o stę p n io n e d ru g ie p ię tro zam ku, gdzie p o w sta n ie m u zeu m o ty p ie historyczno-dokum entaL nym .
J. H e r o u t, R enesancni m ły n v N o v é m H obzi (Rene
san sow y młyn w Nowym Hobziu), s. 57, 2 il. W N ow ym
H obziu zo stan ie poddamy k o n se rw ac ji m ły n r e n e s a n sow y oraz ru in y p rzyległego ta rta k u . N a szczytow ej ścianie ocalały re s z tk i sg raffito , w o k n ach i d rzw ia ch ren e san so w e o b ram ien ia i gzym sy.
K ro n ik a
Raz jeszcze o m iędzynarodowym Centrum K onserw a torskim w Rzym ie (J. B e n e ś), s. 58.
N aukow e film y dla was (Ć. K n o b l o c h ) , s. 58—59.
R e ce n zje
P olski wkład do technologicznych problem ów konser w acji (L. L o s os), s. 59—61, 2 szkice.
„ P a m ja tn ik i k u ltu r y " N r. 3, M oskw a 1961, (S. M a k a j e w), s. 61—62.
„Za sv ë d e c tv im i o cestâch v è d y ”. K o le k ty w CSAV pod k ie r. J. B e ra n a (Vk V i n t e r ) , s. 62—63.
K w a r ta ln ik U NESCO „ M useum " N r. 1, (J. B e n e S ) , s 63.
S treszczenie w języku niem ieckim .
Zeszyt 3, str., 32, ilustracje
J. M u к m ł. P fisp ë v e k к poznani p a m â tk o v é h o d n o ty H a velskéh o M ësta v Praze (Przyczynek do oceny w ar
tości „G aw łow skiego m iasta“ w Pradze), s. 65—71,
5 il., 3 szkice. Szczegółowe om ów ienie i ocena zacho w an y ch zab y tk ó w a rc h ite k tu ry części n a jsta rsz e j P ra g i, ota cz ają ce j w pew nym p ro m ien iu k a te d rę św. G aw ła, ongiś sam o d zieln ej ju ry d y k i. Na te re n ie ty m , k tórego zabudow a d a tu je się od 1265 r., istn ie je b ard z o w iele zab y tk ó w w czesnego b a ro k u (pałac Piccolom ini, p ałac K o lo v ra tsk ÿ itp.). W obec głosów d o m a g ają cy c h się przebić i częściow ych w y b u rz eń w tej dzielnicy, dla u ła tw ie n ia k o m u n ik a cji, a rg u m e n ta c ja przeciw ko nisz czeniu n ajisto tn ie jsz y c h w arto ści zabytkow ych n a j sta rsz e j części m iasta.
G. I o n e s с u, O bnova sta veb n ich p a m a te k w R u m u ń s k u (Renowacja zabytków architektonicznych w Ru
munii), s. 72—75, 5 il. R um u ń sk a A kadem ia N auk
w 1951 r. pow ołała K om isję N aukow ą M uzeów i Z a b ytków , k tó ra w la ta c h 1953—54 p rzep ro w ad ziła r e je s tra c ję 3825 b u d y n k ó w zabytkow ych, 115 stan o w isk archeologicznych i 405 zabytkow ych d zieł sztuki. P od ję te p ra c e k o n se rw a to rsk ie w ciągu la t dziesięciu obję-· ły zabezpieczenie, re k o n stru k c ję lu b k o n se rw ac ję p o n ad 80 o b ie k tó w zabytkow ych, w ty m ponad 50 kościel nych. P rz y pom ocy p raco w n ik ó w k a te d ry h isto rii a r c h ite k tu ry u sta la n o plan y i form y re k o n stru k c ji znisz czonych przez d ziała n ia w ojenne, n a jb a rd z ie j cennych zabytków .
M. P a v l i k , P fis p ë v e k к reśeni o tâ z k y re k o n str u k c e bloku, h isto rick éh o jadra P ra h y (Przyczynek do roz
w iązania problemu rekonstrukcji bloków historycznego ośrodka Pragi), s. 75—82, 9 il., 8 szkiiców. O m ów ienie
o p raco w an ia p la n u sieci asenizacyjnej z u w zględ nien iem specyfiki poszczególnych bloków i w szystkich czynników , g w a ra n tu ją c y c h trw ało ść zabytków . P rz y gotow anie planów , o p arte n a n a jsta rsz e j d o k u m e n tac ji, z zastosow aniem najn o w szy ch m etod p ra c tego ro d za ju , przebiega p rzy w sp ó łp rac y i pod n adzorem sp e c ja l nych ko m isji k o n se rw ato rsk ich .
K ro n ik a
Dzieło akademika B. Hacara (zm. 9.X.1963 r.) w spom
n ienie p o śm iertn e (Z. B u d i n k a ) s. 83—88, 7 il.
Siedem dziesięciopięciolecie J. Skoupa (M. Flegl), s. 88—89
Sem inarium o konserwacji szkła i ceramiki (1 s), s. 89. Ostatnie znaleziska archeologiczne w Libanie (B. P r o
c h â z к a), s. 90.
Zestaw ienie prac konserwatorskich na terenie miasta Pragi w latach 1959—1962, s. 90—93, 4 il.
R ecenzje
Praca zbiorow a na sześćdziesięciolecie dr. V . R ichtera, „S b o rn ik p ra c filosofickych”, X (1961), s. 93—94. R e ze rw a t z a b y tk ó w m ia sta K u tn a Hora, „P rac e m u zeum w K. H .” Nr. II, K u tn a H ora 1963, (J. H e r o u t), s. 94—95,.
S treszczenie w ję zy k u niem ieckim .
Zeszyt 4, stron 32, ilustracje.
J· S o k o l , P ro je k t C hou ro vych dom û v daU im sta d iu
(Dalsze stadium projektu domów Chourowych), s. 97—
102, 3 il., 1 szkic. W zw iązku z odbudow ą dw óch d o m ów w b ezpośrednim sąsied ztw ie T e a tru N arodow ego w P ra d z e w y ło n iły się p ro b lem y : sposobu w ykończe nia fasa d , zharm o n izo w an ia z k om pleksem sąsiednich ulic, a przed e w szystkim te a tr u i w reszcie e w e n tu a l nego poszerzenia ulicy. O prob lem ach ty c h m ia ł ro z strzy g n ą ć rozpisany k o nkurs. A rty k u ł om aw ia o sta tn ią fazę k o n k u rsu i sta w ia p roblem zachow ania teatru
i jego okolicy na tle w y m ag a ń zaró w n o p ro je k tó w rozbudow y m iasta ja k rów n ież zasad k o n se rw a to r skich. P ro je k t rea liza cji zostanie u sta lo n y d ro g ą tr z e ciego, najściślejszego k o n k u rsu .
V. M e n e l , H rad S p ilb e rk a jego s ta v e b n l ty p (Zam ek S zpilberg i jego ty p budow lany), s. 102—114, 6 il., 6 szkiców. O bszerne om ów ienie poszczególnych części zabudow y, z uw zględnieniem zm ian w pro w ad zo n y ch przy a d a p ta c ji zam k u n a sły n n e ongiś w ięzienie au stria c k ie . W yniki stu d ió w n a tle porów naw czym o ra z zasady plan ó w b u d o w n ictw a gotyckiego i cechy ch a rak te ry sty cz n e, z u w zględnieniem fra g m e n tó w z a b ytków gotyckich P ra g i i p ro w in cji.
J. H e r o u t, A k c e Z a péèe o p a m â tk y (A kcja Z a ochrona zabytków ), s. 114— 125, 10 il. A rty k u ł om a w ia szereg słusznych i m niej słusznych, a czasem n a w et szkodliw ych ro zw iązań w ra m a c h ak c ji Z, tj. za zielen ian ia w olnych te re n ó w m ia st i w si. W k o n se k w en cji zw raca uw agę czynników a d m in istra c y jn y c h i praco w n ik ó w służby k o n se rw a to rsk ie j n a konieczność in te rw e n c ji we w szy stk ich tego ro d z a ju zam ierzen iach . M. F a r к a, W id en sk e p fik la d y (W iedeńskie p rz y k ła dy), s. 126—128, 7 il. Złe i dobre syn ch ro n izo w an ie n o w oczesnego b u d o w n ictw a użytkow ego ze s ta rą za b u dow ą ulic ce n tru m m ia sta i gm ach am i pałacow ym i, ja k np . zabezpieczenia fu n d a m e n tó w daw nych dom ów n a jed n y m z w iększych placów W iednia p rzy budow ie trzy k o n d y g n acjo w y ch g ara ży podziem nych. N ad p r a cam i k o n se rw ato rsk im i cz u w ają dobrze zo rg an izo w a n e dzielnicow e oddziały ochrony zabytków .
Z eszyt 5, stro n 32, ilu stra c je .
J. P e t r û, R einstalace zâ m ec ké o b ra ża m y v K ro - m ë ïizi (U dostępnienie p ałacow ej g alerii obrazów w K rom ierziżu), s. 129—134, 11 il. W odnow ionym , stylow ym p ałac u u d o stępniono b o g atą g ale rię o b r a zów (poddanych zabiegom k o n se rw a to rsk im , a ta k że odnow ione cenne fre sk i M au lb ertsch a.
J. H o ś e k. J. N a v r â t i 1, P îisp è v e k к fe śe n i pro b lém ù ko n zerva ce o p u k o v y c h s k u lp tu r (P rzy czynek do rozw iązania p roblem ów k o n se rw ac ji rzeźb w kam ieniu), s. 135—443, 7 il. Na p rzykładzie p ła skorzeźby z 1520 r· „W alka św. Jerzeg o ze sm o k ie m ”, um ieszczonej n a H ra d cz y n ie w P ra d ze , o m ó w ienie m etody badań, pró b i dośw iadczeń przed p rzy stą p ie n iem d o zasadniczych p ra c k o n s e rw a to r skich. P o n ad to om ów ienie n ie o d w ra caln y ch szkód p ow stałych przez zastosow anie „ ła t” betonow ych i n ie u m ie jętn e p o tra k to w a n ie n ik ły c h resz tek poli chrom ii. P ropozycje k o le jn y ch pró b p rzy k o n se rw a cji rzeźb w kam ien iu , z zastosow aniem p re p a ra tó w k o n se rw u ją cy c h z uw zględnieniem w łaściw ości k a m ien ia i stopnia zniszczenia. T ab ele w ynik ó w b a dań, p ró b i dośw iadczeń.
J. M a y e r , Sta ré OISanské h fb ito v y го Praze (S ta re cm entarze n a O lszanaoh w P radze), s. 143—149, 8 ii. D ane h istoryczne sta ry c h cm en ta rz y p rz y k o ścielnych i p rzy k la szto rn y c h na p rzedm ieściu P ra g i, opis poszczególnych zabytków , n ie k tó ry ch w ysokiej w arto ści a rty sty c z n e j, s ta n zniszczenia oraz p o stu la ty w łaściw ej ochrony k o n se rw a to rsk ie j i o d p o w iedniego nadzoru.
A. H e j n a, Z dobenâ sta v e b n i k e ra m ik a z C ervcné nad V lta v o u (Ozdobna ce ram ik a b u d o w lan a z C zer- w en ej n ad W ełtaw ą), s. 149— 155, 9 il. B ad an ia a r cheologiczne p rzy kościółku ro m ań sk im w C zerw e- n ej n ad W ełtaw ą, na te re n ie przeznaczonym do z a top ien ia przy p o w stającej zaporze w odnej, pozw oliły na odkrycie 16 w iększych i m n iejszy ch odłam ków pły t chodnikow ych i d ek o ra cy jn y c h ściennych pły t rom ańskich. A rty k u ł o m a w ia szeroko te fra g m en ty , ty p y m otyw ów zdobniczych, p ow iązania d ek o ra c y jn e i techniczne ze sz tu k ą ro m a ń sk ą w innych częściach E uropy i z n ajw cześn iejszą h isto rią ce ram ik i b u dow lanej n a kontynencie.
W olna T ry b u n a
0 za b y tk a c h k u ltu ry pow ażnie słów p a rę (F. P i a c h y ) , s. 156— 157.
K ro n ik a
O ddział e tn o g ra ficz n y Szariszskiego M uzeum w B a r- dziejow ie b u d u je S kansen (J. P u ś к â r), s. 157—158, 1 il., 1 szkic.
D ziałalność ra d y O chrony Z abytków , środow isko p r a skie (j), s. 158—9.
O piekun p am ią te k po M ozarcie w P rad ze, w se tn ą rocznicę uro d zin R. P ro ch âzk y (H. R о к y t a) s. 159.
S treszczenie w ję zy k u niem ieck im Zesz. 4, s. 159. S treszczen ie w ję zy k u n iem ieckim Zesz. 5, s. 160. Z eszyt 6. str. 32, ilu stra cje.
J. H r a ś к o, P a m ä tn ik y slo v en sk éh o nârodného po vsta n ia (Pom niki słow ackiego p o w sta n ia n aro d o
wego), s. 161—164, 5 il. O m ów ienie w szystkich w ięk szych pom ników , p ow stałych po d ru g iej w ojnie św iato w ej, ze sp e c ja ln y m uw zględnieniem p ię ciu n a j w aż n iejszy c h obiektów .
V. N e j e d l â , К p a m â tk o v é péci w R ecku (Ochro n a z a b y tk ó w w G recji), s. 165—175, 19 il. Opisy za biegów, zm ierz a ją c y c h do p o w strzy m a n ia niszczenia i ro z p a d a n ia się w ielu klasycznych ru in , bogato ilu stro w an e zd jęciam i do k o n an y ch p rac i uzyskanych efek tó w (A teny, E gina, E p id a u ru s, D afni).
I. S p e r l i n g , O bnova s tu k o v é v y zd o b y palace S tra k ù z N e d a b ylic v Praze (R enow acja dek o racji sz tu k a to rsk ie j p ałac u S trą k ó w z N edabylic w Pradze), s. 175— 178, 3 il. O pis p rzep ro w ad zo n y ch zabiegów k o n se rw a to rsk ic h i pełnej ren o w a c ji o dsłoniętych w la ta c h 1908—10 stiu k ó w D. H. T riseniego.
W olna T ry b u n a
P oczątek now ego etap u w P ra d ze (Z. В u r i v a l ) , s, 179—186, 9 il.
K ro n ik a
O dnow ienie w ieży ratu sz o w ej w O łom uńcu (J. B e r ka ) , s. 186—187, 2 il.
O chrona zab y tk ó w okręgu P ra g a 5, (E n t.), s. 187— 188, 3 il.
R ecenzje.
P a m ja tn ik i k u ltu r y , issledow anje i resta u ra cja N r 4, M oskw a—L e n in g ra d 1963 (S. M a k a j e w ) , s. 189— 190.
P rze w o d n ik po zbiorach a rch iw a ln ych C S A V , P ra g a 1962 (H. K o ć o v â ) , s. 190—191. '
J. M. F itch, A rc h ite c tu re and th e estetics o f p le n ty, C olum bia U n iv ersity P re ss, 1961, ( J a n S о к o 1), s. 191.
S treszczen ia w języ k ach obcych, s. 192. Z eszyt 7, stro n 32, ilu stra cje.
V. V a r i n s к y, K a listê — slovens)cé L id ice (Kalisz- tie, słow ackie Lidice), s. 193—197, 4 il., 1 szkic. P o zostałe po je d n ej z n a jsta rsz y c h osad słow ackich w N iskich T a tra c h , zniszczonej w w y n ik u odw etu przez h itlerow ców , re sz tk i dw óch dom ków i m ała p olna kapliczka, obecnie odnow ione, zo stały zaliczo ne d o re z e rw a tó w p am ią te k narodow ych.
Z. F u к a, Z k u se n o sti ze sta tick eh o zab ezp ećen i z a m k u O rlika (D ośw iadczenia ze statycznego za bezpieczania zam ku O rlik), s. 197—202 5 il. 1 szkic.
D okładny przebieg zabiegów w zm acn iający ch zw ie trz a łe i uszkodzone przez w odę sk aln e podłoże zam k u O rlik. O bniżenie poziom u wód, b o row anie o tw o ró w i w strzy k iw a n ie m le k a cem entow ego, zab ezp ie czenie w zm ocnionej pow ierzch n i p rzy pom ocy sp e cja ln e j za p raw y z za w arto śc ią „C o lc re tu ”, uszczel n ia n ie sz p ar i w reszcie pełna ren o w ac ja k o m p le k sów b u d y n k ó w zam kow ych. W p rac ach n a zam ku O rlik zastosow ano cały szereg a p a ra tó w i m ech an icz nych sposobów , u ła tw ia ją c y c h p rac ę n a w ielkich obiektach.
K. D ą b r o w s k i , K o n zerv o va n ie n a sie n n yc h m a - lieb v P o lsku (Konserwacja m alow ideł ściennych w Polsce), s. 202—212, 11 il. O bszerna p rac a zn an e
go polskiego fachow ca z d o k u m e n tac ją fo to g ra ficz ną p ra c k o n se rw a to rsk ic h w C zerw ińsku, G rębieniu, B oguszycach, M ikuszow icach, Ja b ło n n ie i W arszaw ie. E. В â r к â n y, Z id o v sk é c in to rin y na S lo v e n sk u a ich ochrana (Żydowskie cmentarze na Słowacji
i ich ochrona), s. 212—219, 8 il. W śród 160 sta ry c h
c m en ta rz y żydow skich n a Słow acji, objętych ak c ją o ch ra n y zabytków , n ie k tó re z nich ja k o całość, in ne ja k o poszczególne n ag ro b k i czy p ły ty p a m iątk o we, sta n o w ią w arto ścio w e za b y tk i w iążące się ści śle z k u ltu rą n a Słow acji. A u to r w n io sk u je p rz e n iesienie w arto ścio w y ch pły t i n ag ro b k ó w do la p i d a riu m przy m uzeach żydow skich w P ra d z e i B ra tysław ie.
K ro n ik a
Sześćdziesięciolecie Jana Sokola (H. R о к y t a), s. 219—220, 1 il.
W ystawa „m istrzów grafiki“ w Uherskem Hradiszczu
(J P e t r û ) , s. 220.
Obrady Centralnej K om isji Państw ow ej Ochrony Za bytków w Pradze, (L g r.), s. 221.
Nowa klasyfikacja zabytków w Kutnej Horze (J L),
s. 222.
C zerwcowe sem inarium pracowników Ochrony Za bytków (R), s. 222.
W ystawa pierwodruków w Wyższim Brodie (r), s. 223, 2 il.
S treszczenie w ję zy k u niem ieckim , s. 224.
Zeszyt 8, stron 32, ilustracje.
M iędzynarodowa kampania na rzecz zachowania za bytków kultury, (I n te r n . cam paign for m o n u m e n ts,
UNESCO), s,. 225—227. P rz e k ła d a r ty k u łu in fo rm a - cyjno-spraw ozdaw czego ' z d ziałalności czynnych z in ic ja ty w y i pod p a tro n a te m UNESCO m ię d zy n a rodow ych o rg an ó w ochrony zabytków . Z aw ie ra w nioski z dotychczasow ej p rac y , głów nie w ysiłków n a te re n ie N ubii, zm ierzający ch do ocalenia n a js ta r szych zabytków k u ltu ry .
J. P a v e l , I I M ezinârodni K ongres a rc h ite k tù a techniku, p a m â tk o v é péce v B en â tkâ ch 25— 31 k v è tn a 1964 (II M iędzynarodowy Kongres architek
tów i techników ochrony zabytków w Wenecji 25— 31 m aja 1964), s. 227—236, 11 il. P ro g ra m p rac z ja z
du, sk ró ty w ygłoszonych refe ra tó w , p rze b ieg p ra c w kom isjach, w y n ik i, ko n k lu zje, p ro je k ty i uchw ały. O sobną część sta n o w i sp raw o zd a n ie z w y sta w y M o- stra d e i R estau ro , p re z e n tu ją c e j odnow ienie n a jc e n niejszych zabytków a r c h ite k tu ry W łoch oraz w y sił ki d la zapobieżenia d alszem u ich niszczeniu.
B. P r o c h â z k a , N u b ijs k é p a m â tk y a asuańska p feh ra d a (Nubijskie zabytki a zapora assuańska),
s. 237—244, 4 il., 5 szkiców . P ro b le m ra to w a n ia b e z cennych zabytków w N ubii, d ziałalność in sta n c ji m iędzynarodow ych, p ro je k ty , decyzje, w stę p n e p r a ce p rzy podnoszeniu n ajw ięk sz y ch za b y tk ó w z t e renów , k tó re będą zalan e; p lan y u su n ięcia m ożli w ych do zdjęcia fra g m e n tó w innych, m n iejszych obiektów .
J. C. N o t e b a a r t, P a m â tko v â péce v N izozem i
(Ochrona zabytków w Holandii), s. 244—252, 11 il.
P rócz odbudow y zniszczeń w ojennych, re k o n stru k c ji n ajb ard zie j w arto ścio w y ch zabytków , g en e raln y m z a g adnieniem k o n se rw a to rsk im w H olandii je st ochro na w szelkich o biektów zabytkow ych przed d z ia ła niem wód. D alszy p roblem to zachow anie ta k ściśle z h isto rią tego k r a ju i jego k u ltu rą zw iązanych w ia trak ó w . S to su n k o w o w czesna działaln o ść in sty tu c ji p ań stw o w y ch w zak resie ochrony zabytków m a po czątki w en erg iczn ej, w ielo stro n n ej ak cji różnych działający ch w k r a ju przez w iele la t o rg an iz ac ji spo łecznych. O becnie całą sp ra w ą odnow y i ochrony k ie ru ją czy n n ik i pow ołane przez w ładze, lecz p o w sta łe przed p ie rw sz ą w o jn ą św iato w ą to w arz y stw a i zw iązki społeczne są w dalszym ciągu m otorem d z ia ła n ia w ty c h sp raw ac h na te re n ie całego k ra ju . Po zniszczeniach w o jennych cały szereg obiektów odzyskało d aw n ą p rzy w ró co n ą n a po d staw ie zacho w anej d o k u m e n ta c ji postać. A u to r p odaje i p rz e d sta w ia na m a te ria le fotograficznym n ajró ż n iejsze ty py w ia tra k ó w , ta k co do ich kształtów , ja k i co do p ełnionych ongiś za d ań (kom binacje w ia tra k a i m ły n a w odnego, w ia tra k a i ta rta k u itp.). Istn ie je w H o lan d ii u sta w a, z a b ra n ia ją c a b u rze n ia, p rz e ra b ian ia lub u ży tk o w a n ia m łynów zabytkow ych. N ad obiektam i, k tó re sp e łn ia ją ta k ie czy in n e fu n k c je (odw adnianie łą k i k an ałó w itp.), cz uw ają specjalni in sp ek to rzy , in stru k to rz y objazdow i odpow iedzialni są za zabezpieczenie przed pożarem itp. R enow acja i och ro n a n a w e t obiektów p ry w a tn y c h odbyw a się na koszt p ań stw a.
K ro n ik a
Pałac Dioklecjana w Splicie (M. P a v l i k ) , s. 252— 253, 1 szkic.
Rekonstrukcja historycznego centrum miasta Szcze cina (M. P a v l i k ) , s. 253—255, 3 il., 2 szkice.
R ecenzje i
V. Cupr, J. B. P elika n , Z a k ła d y ko n zerv a ce к ovù v m u zeich (L. L o s o s), 255—256.
S treszczen ie w ję zy k u n iem ieckim , s„ 256.
Zeszyt 9, stron 32, ilustracje.
V. I v a n o v , O bnova a rc h ite k to n ic k y c h p a m â te k v S o v ë ts k é m S v a z u (Renowacja zabytków architek
tury w Związku Radzieckim), s. 257—262, 11 il.
Z agadnienie ochrony zab y tk ó w od r. 1921 w Z w iąz k u Rad, w y k az y dzieł sztu k i podleg ający ch ochronie, u sta la n ie m etod sp o p u la ry z o w an ia ich i w y k o rz y sta n ia do poglądow ych u zasad n ień h isto rii oraz p rz y stosow ania do now ych celów. Z niszczenia w ojenne, re k o n stru k c je , ren o w ac je i k o n se rw ac ja n a jb a rd z ie j c h a ra k te ry sty c z n y c h pałaców , kościołów , cerkw i i c e r k iew ek z p ełn ą tro sk ą o a u ten ty z m historyczny, p rzy zasto so w an iu trw a ły c h , najczęściej drogich i ce n nych m a te ria łó w . Z ag a d n ien ia au te n ty z m u p rz e strz e gano ściśle ta k ż e przy przy sto so w an iu zabytków k u l tu do u ży tk o w a n ia n a lokale zw iązku ateistów , a ta k że na o b se rw a to ria astronom iczne itp . P ań stw o w a o ch ro n a z a b y tk ó w o ddaje sta le now e obiekty do użytku, czuw a n a d ich k onserw ow aniem .
J. H y z 1 e r, V y v o jo v â p ro b le m a tik a re k o n stru k c e kla stera blh. A n e ż k y υ Praze (Problematyka roz wojowa rekonstrukcji klasztoru bł. Agnieszki w Pra dze), s. 262—275, 13 il., 2 szkice. Po sta ra n n y m p rz e
b a d a n iu o b ie k tu p rzep ro w ad zo n o dużym n ak ład em p racy i kosztów odnow ienie kościółka, k la sz to ru i za b u d o w ań p rzy k la szto rn y c h , uzy sk u jąc p iękny obiekt h isto ry czn y o b ard z o je d n o lity m gotyckim stylu. J. K r c â l o v a , O bnovené renesanënî m a lb y p u r k - ra b stvi P razskégo H ra d u (Odnowione m alowidła re nesansowe burgrabstwa na zamku w Pradze), s. 275—■
284, 8 il. P rzebieg ren o w a c ji o dsłoniętych r e n e s a n sow ych m alow ideł ściennych i p o lich ro m o w an y ch stro p ó w , zastosow ane sposoby i m etody.
W olna T ry b u n a
U dostępnienie n a jb a rd z ie j w artościow ych zabytków n a M oraw ach P o łudniow ych (J. P e t r û), s. 284—286.
R ecenzje
M iesięczn ik k u ltu r a ln y „ K iedy, gdzie, co w O ło m u ń cu”, p ośw ięco n y w części z a b y tk o m k u ltu r y (J. H e r o u t), s. 287.
S treszczenie w ję zy k u niem ieckim , s. 288. Z eszyt 10, stro n 32, ilu stra cje.
V. P i ś a, P raha v roce m e zin â ro d n i к о т р а п ё na ochranu p a m ń te k (P rag a w ro k u m iędzynarodow ej ak cji ochrony zabytków ), s. 289—296, 11 il. N a m a r g inesie k am p a n ii UNESCO, k tó ra ogłosiła r. 1965 ro kiem m iędzynarodow ej ochrony zabytków , a u to r o m a w ia sz ereg now y ch o d k ry ć w d o m a ch za b y tk o w y ch w P ra d ze i n a p ro w in cji, u zasad n ia k o nieczność zazn ajo m ien ia szero k ich w a rs tw społeczeń stw a ze znaczeniem zabytków , pobudizenia czynnika społecznego do czuw ania n ad och ro n ą i zab ezp ie czania przed niszczeniem o biektów zabytkow ych, zw łaszcza dom ów m ie sz k aln y c h i gm achów u żyteczno ści p u b liczn ej. D alszym pro b lem em je s t podnoszenie k w a lifik a c ji p racow ników k o n se rw ato rsk ich , p ro p a g ow anie i p o p u lary zo w an ie zasadniczych w iad o m o ści z z a k re su te c h n ik i ochrony i p rze ciw d ziała n ia niszczeniu.
J. P e t r u, P a m â tko v a re stitu c e syn a g ó g y w H ole- sovê (R ek o n stru k c ja zabytkow ej synagogi w H ole- szowie), s. 296—301, 7 il., 1 szkic. U znana za w a r tościow y za b y te k a rc h ite k tu ry synagoga z X V I w,. została sta ra n ie m oddziału b rn eń sk ie g o o ch ra n y z a b y tk ó w w zm ocniona i z re k o n stru o w a n a częściow o wg daw nych planów . S p ecjaln e j pieczy w y m ag a ły p rac e p rzy m alo w id łach ściennych oraz w y k o n an ie k u ty c h k r a t m etalow ych, św ieczników itp. uzgod nione z zachow anym i dan y m i co do synagog tego sam ego ty p u w Polsce.
V. N e j e d l â , К n o w y m in sta la cim na H radech K o st a K fiv o k lâ të (U dostępnienie zbiorów w p ałacach K ost i K rzyw oklaty), s. 302—309, 7 il. O ba gotyckie pałace, od d aw n a d o stę p n e dla publiczności, obecnie zostały p rzekształcone na m uzea, w k tó ry c h p o m ie szczono zbiory m a la rstw a sztalugow ego i rzeźby. W śród zbiorów je s t sporo d zieł m niej zn a n y ch m a la rz y czeskich z X IV i X V w.
W olna T ry b u n a
Z ab y tk i w ielkom oraw skie i zad an ia ochrony zabytków , (J. P o ś m o u r n y ) , s. 310—314, 7 il.
K ro n ik a
N ow a m etoda w y p ro sto w an ia k rzy w ej w ieży w P i zie (R. C h a u v e t), s. 315.
F ra n tiśe k P e tr (zm. 14.IX. 1964 r.). W spom nienie po śm iertn e (O. P e с h o v a).
S treszczen ie w ję zy k u niem ieck im , s. 316. K a rta ty tu ło w a o ra z spis treśc i ro czn ik a 1964 P a- m âtk o v é PéCei
J · B u ła k o w sk a
O P R A C O W A N I E G R A F I C Z N E - M A R I A L E B I E D Z K A
Nakład 1250 e g z . Objętość arkuszy wyd. 13, druk. 10. Papier ilustr. III kl. 120 g 61 X 86. Oddano do składu w marcu 1965 r. Druk ukończono we wrześniu 1965 r.
