Frackowiak Gertruda

(1)

1

(2)

SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI —

...

...L r . . . 2 £ & . 1/1. Relacja \

I/2. Dokumenty (sensu stricto) dotyczące osoby relatora V

I/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby relatora —

II. Materiały uzupełniające relację

111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora —-

III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. — III/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) - III/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r__

III/5 - inne...\J

IV. Korespondencja _

V. Nazwiskowe karty informacyjne

VI. Fotografie bu d c __

\J H

2

(3)

3

(4)

\ Q » , j ł c . ^ 2 <

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (1915 - ?) ps. Wisia, żołnierz ZWZ-AK, łączniczka w III Odziałe KG AK, Związek Odwetu

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen? jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

Dane biograficzne G.F. pochodzą z jej własnego oświadczenia, złożonego 7 lipca 1945 r. w czasie przejmowania więźniów przez Główną Komisję Weryfikacyjną Sztabu Głównego PSZ w Bergen (osobą przesłuchującą j ą była ~ Czarnocka Halina). G.F. wymienia jako

swoich dowódców płk. Niepokó/czyckiego ps. Franek i mjr. Hryniewicza. Stwierdza, że była X>Vi^/

łączniczką w III Oddziale KG AK (Wydział Saperów) w latach 1940-1944, że przysięgę odebrał „Janusz” i że działała także w RGO. Podała również, że mąż Józef Frąckowiak nie żyje i że dzieci nie posiada. Była aresztowana w Tomaszowi Mazowieckim 3 listopada 1943 r.

i tam więziona. Oświadczyła też, że ma zamiar powrotu do kraju bo nie czuje się na siłach aby wejść do służby czynnej w PSZ na Zachodzie.

Na wymienionym dokumencie znajduje się dopisana notatka z marca 1944 r., nieczytelnie podpisana i stwierdzająca, że „Wisia” była w ZO (Związku Odwetu) w latach

1941/1942 oraz, że niezweryfikowana wróciła do kraju.

Nadanie Orderu por. Gertrudzie Frąckowiak ps. Wisia z Kedywu KG AK zostało zweryfikowane w Londynie w dniu 14 października 1960 r. (nr Krzyża 12674). W uzasadnieniu nadania w defu-podano \„Za wyróżnienie w akcjach bojowych w okresie konspiracji 1942-1944 i okazane męstwo podczas akcji styczeń-marzec 1944 odznaczona została w dniu 3 maja 1944 r. przez Dowódcą A K Orderem Wojennym Y1RTUTI M ILITARI kl. V. ” Odznaczona Krzyżem Walecznych w lipcu 1944 r.

Opierając się na powyższym uzasadnieniu nadania orderu należy przyjąć, że G. F. po aresztowaniu i uwolnieniu? kontynuowała swoją służbę.

APAK, T:,3378/WSK; DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47; SPP, akta G. Frąckowiak;

Polak B.,<fIrtuti Militari 1919-1997. Wybór źródeł, Koszalin 1999, s; 362; Wesołowski, § Y

j

J. Order VM..., s. 551 i 721.

4

(5)

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (ur. 1915), ps. „Wisia”, łączniczka ZO, -Wydziale Saperów w Oddz. III KG AK, więzień gestapo-

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen, (Nadrenia, Niemcy) jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

W 1940 r. została zaprzysiężona pod ps. „Wisia” przez kpt. Nawrota ps. „Janusz”, oficera dyspozycyjnego Związku Odwetu, do którego została przydzielona. Następnie od 1942 r. do 1943 r. była łączniczką płk. F. Niepokólczyckiego i mjr. Hryniewicza w Wydziale Saperów Oddz. III KG AK. Działała także w RGO. Dnia 3 listopada 1943 r. aresztowana w Tomaszowie Mazowieckim i tam więziona, potem przekazana do obozu w Ravensbriick a po wyzwoleniu przeszła do Bergen-Belsen. Tam zewidencjonowana przez Główną Komisję Weryfikacyjną AK, nie wyraziwszy zgody na wejście do PWSK, wróciła do Kraju.

Por. Gertruda Frąckowiak Rozkazem Dowódcy AK z 3 V 1944 r. (brak dokumentu nadania) została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego VIRTUTI MILITARI.

Nadanie zostało zweryfikowane przez Kapitułę Londyńską w dniu 14 października 1960 r. z nr. Krzyża 12674. W uzasadnieniu nadania podano:,,Za wyróżnienie w akcjach bojowych w okresie konspiracji 1942-1944 i okazane męstwo podczas akcji styczeń-marzec 1944 (rok służby 1944 to błędna informacja, była wówczas więźniem Ravensbrtick - EZ). Odznaczona również Krzyżem Walecznych w lipcu 1944 r.

Dalsze losy Gertrudy Frąckowiak nie są znane. Ewentualne uzupełnienia zostaną umieszczone w tonie IV Słownika VM Kobiet.

Mąż Józef Frąckowiak zmarł przed 1945 r., małżeństwo było bezdzietne.

APAK, T: 3378/W SK ; DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47; SPP, T P .l, G. Frąckowiak (oświadczenie własne z VII 1945 r.), Wykaz VM 68/15, poz. 14;

Polak B., Kaw. VM..., s. 409; W esołowski, O rder s. 551 i 721.

FRITZ Emilia Olga zob. LEWANDOWSKA Emilia Olga

5

(6)

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (1915 - ?) ps. Wisia, por., łączniczka w Wydziale Saperów w III Oddziale KG AK, w Związku Odwetu, więzień gestapo

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen? jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

Dane biograficzne G.F. pochodzą z jej własnego oświadczenia, złożonego 7 lipca 1945 r. w czasie przejmowania więźniów przez Główną Komisję Weryfikacyjną Sztabu Głównego PSZ w Bergen (osobą przesłuchującą j ą była Halina Czarnocka [VM]). G.F. wymienia jako swoich dowódców płk. Niepokólczyckiego ps. Franek i mjr. Hryniewicza. Stwierdza, że była łączniczką w III Oddziale KG AK (Wydział Saperów) w latach 1940-1944, że przysięgę odebrał „Janusz” i że działała także w RGO. Podała również, że mąż Józef Frąckowiak nie żyje i że dzieci nie posiada. Była aresztowana w Tomaszowi Mazowieckim 3 listopada 1943 r.

i tam więziona. Oświadczyła też, że ma zamiar powrotu do kraju bo nie czuje się na siłach aby wejść do służby czynnej w PSZ na Zachodzie.

Na wymienionym dokumencie znajduje się dopisana notatka z marca 1944 r., nieczytelnie podpisana i stwierdzająca, że „Wisia” była w ZO (Związku Odwetu) w latach

1941/1942 oraz, że niezweryfikowana wróciła do kraju.

Nadanie Orderu por. Gertrudzie Frąckowiak ps. Wisia z Kedywu KG AK zostało zweryfikowane w Londynie w dniu 14 października 1960 r. (nr Krzyża 12674). W uzasadnieniu nadania podano \„Za wyróżnienie w akcjach bojowych w okresie konspiracji 1942-1944 i okazane męstwo podczas akcji styczeń-marzec 1944 odznaczona została w dniu 3 maja 1944 r. przez Dowódcę A K Orderem Wojennym YIRTUTI MILITARI kł. V. "

Odznaczona Krzyżem Walecznych w lipcu 1944 r.

Opierając się na powyższym uzasadnieniu nadania orderu należy przyjąć, że G. F. po aresztowaniu i uwolnieniu? kontynuowała swoją służbę.

APAK, T: 3378/WSK; DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47; SPP, akta G. Frąckowiak;

Polak B., Kaw. VM..., s. 409; Wesołowski, Order VM..., s. 551 i 721.

6

(7)

7

(8)

8

(9)

1 r u - x

Londyn, liupaśdziernika 1960.

ZAŚWIADCZENIE WERYFIKACYJNE»

Mł.Komendantka (Pporucznik) FRACKGWIAK Gertruda*

Pseudonim: "Wisia"

Za wyróżnienie w akcjach bojowych w okresie konspiracji 1942-1^44 i okazane męstwo podczas akcji

3 tyczeń-nmrzec 1944-r. odznaczona została w dn3«V.19iw-r

przez Dowódcę Armii Krajowej

Orderem Wojennym ”VIRTUTI MILITARI" Kl.V-ej.

Za zgodność

J.Garliński*

U * i < % U j Ł a V . t‘ ! .

U

J-

9

(10)

10

(11)

11

(12)

12

(13)

13

(14)

Gertruda FRĄCKOWIAK

Nadanie Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari por. Gertrudzie Frąckiewicz'ps. Wisia z Kedywu KG AK zostało zweryfikowane w Londynie w dniu 14 października 1960 r. z nr. k. 12674.

Źródła:

DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47.

Nic więcej o niej nie manty ///

14

(15)

FRĄCKOWIAK Gertruda

i ^{U - *}

DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47.

15

(16)

16

(17)

17

(18)

Toruń 9 I 2004 r.

/

Pani Danuta Frąckowiak ul. Winogrady 42 B 61-663 Poznań

Szanowna Pani,

W imieniu prof. Elżbiety Zawackiej przesyłam serdeczne życzenia pomyślności w Nowym 2004 Roku.

Zwracam się do Pani także z następującą prośbą. Poszukujemy pilnie wszelkich danych o Gertrudzie Frąckowiak z d. Pieprzyk, Kedyw KG AK, odznaczonej Orderem Virtuti Militari. Czy jest to może Pani krewna? Posiadamy o niej niewiele informacji (biogr.

załączam). Będziemy wdzięczni za przesłanie jakichkolwiek danych na jej temat. Biografia jej znajdzie się w I tomie mającego się wkrótce ukazać Słownika Biograficznego Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Yirtuti Militari i w związku z tym proszę o jak najszybszą odpowiedź.

Jesteśmy ciekawi Pani opinii na temat Sylwetek kobiet-żołnierzyl Czy może Pani przesłać swoje krytyczne uwagi? Obecnie trwają prace nad II tomem i poszukujemy nazwisk kobiet-żołnierzy, których postacie mogłyby znaleźć się w tym tomie a także ewentualnych autorów i współautorów sylwetek. Może ma Pani jakieś propozycje? Będziemy wdzięczni za wszelką pomoc.

Frackowiak Gertruda

1

SPIS ZAW ARTOŚCI TECZKI —

...

...L r . . . 2 £ & . 1/1. Relacja \

I/2. Dokumenty (sensu stricto) dotyczące osoby relatora V

I/3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące osoby relatora —

II. Materiały uzupełniające relację

111/1 - Materiały dotyczące rodziny relatora —-

III/2 - Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. — III/3 - Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji (1939-1945) - III/4 - Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 r__

III/5 - inne...\J

IV. Korespondencja _

V. Nazwiskowe karty informacyjne

VI. Fotografie bu d c __

\J H

2

3

\ Q » , j ł c . ^ 2 <

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (1915 - ?) ps. Wisia, żołnierz ZWZ-AK, łączniczka w III Odziałe KG AK, Związek Odwetu

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen? jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

Dane biograficzne G.F. pochodzą z jej własnego oświadczenia, złożonego 7 lipca 1945 r. w czasie przejmowania więźniów przez Główną Komisję Weryfikacyjną Sztabu Głównego PSZ w Bergen (osobą przesłuchującą j ą była ~ Czarnocka Halina). G.F. wymienia jako

swoich dowódców płk. Niepokó/czyckiego ps. Franek i mjr. Hryniewicza. Stwierdza, że była X>Vi^/

łączniczką w III Oddziale KG AK (Wydział Saperów) w latach 1940-1944, że przysięgę odebrał „Janusz” i że działała także w RGO. Podała również, że mąż Józef Frąckowiak nie żyje i że dzieci nie posiada. Była aresztowana w Tomaszowi Mazowieckim 3 listopada 1943 r.

i tam więziona. Oświadczyła też, że ma zamiar powrotu do kraju bo nie czuje się na siłach aby wejść do służby czynnej w PSZ na Zachodzie.

Na wymienionym dokumencie znajduje się dopisana notatka z marca 1944 r., nieczytelnie podpisana i stwierdzająca, że „Wisia” była w ZO (Związku Odwetu) w latach

1941/1942 oraz, że niezweryfikowana wróciła do kraju.

Opierając się na powyższym uzasadnieniu nadania orderu należy przyjąć, że G. F. po aresztowaniu i uwolnieniu? kontynuowała swoją służbę.

APAK, T:,3378/WSK; DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47; SPP, akta G. Frąckowiak;

Polak B.,<fIrtuti Militari 1919-1997. Wybór źródeł, Koszalin 1999, s; 362; Wesołowski, § Y

J.

Order VM..., s. 551 i 721.

4

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (ur. 1915), ps. „Wisia”, łączniczka ZO, -Wydziale Saperów w Oddz. III KG AK, więzień gestapo-

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen, (Nadrenia, Niemcy) jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

Por. Gertruda Frąckowiak Rozkazem Dowódcy AK z 3 V 1944 r. (brak dokumentu nadania) została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego VIRTUTI MILITARI.

Dalsze losy Gertrudy Frąckowiak nie są znane. Ewentualne uzupełnienia zostaną umieszczone w tonie IV Słownika VM Kobiet.

Mąż Józef Frąckowiak zmarł przed 1945 r., małżeństwo było bezdzietne.

FRITZ Emilia Olga zob. LEWANDOWSKA Emilia Olga

5

FRĄCKOWIAK Gertruda z d. Pieprzyk (1915 - ?) ps. Wisia, por., łączniczka w Wydziale Saperów w III Oddziale KG AK, w Związku Odwetu, więzień gestapo

Gertruda Pieprzyk urodziła się 14 III 1915 r. w Oberhausen? jako córka Jana i Marii z d. Pentalska. Ukończyła średnią szkołę handlową.

i tam więziona. Oświadczyła też, że ma zamiar powrotu do kraju bo nie czuje się na siłach aby wejść do służby czynnej w PSZ na Zachodzie.

Na wymienionym dokumencie znajduje się dopisana notatka z marca 1944 r., nieczytelnie podpisana i stwierdzająca, że „Wisia” była w ZO (Związku Odwetu) w latach

1941/1942 oraz, że niezweryfikowana wróciła do kraju.

Odznaczona Krzyżem Walecznych w lipcu 1944 r.

Opierając się na powyższym uzasadnieniu nadania orderu należy przyjąć, że G. F. po aresztowaniu i uwolnieniu? kontynuowała swoją służbę.

APAK, T: 3378/WSK; DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47; SPP, akta G. Frąckowiak;

Polak B., Kaw. VM..., s. 409; Wesołowski, Order VM..., s. 551 i 721.

6

7

8

1

r u - x

Londyn, liupaśdziernika 1960.

ZAŚWIADCZENIE WERYFIKACYJNE»

Mł.Komendantka (Pporucznik) FRACKGWIAK Gertruda*

Pseudonim: "Wisia"

Za wyróżnienie w akcjach bojowych w okresie konspiracji 1942-1^44 i okazane męstwo podczas akcji

3 tyczeń-nmrzec 1944-r. odznaczona została w dn*3«V.19iw-r*

przez Dowódcę Armii Krajowej

Orderem Wojennym ”VIRTUTI MILITARI" Kl.V-ej.

Za zgodność

J.Garliński*

U * i < % U j Ł a V . t‘ ! .

U

9

10

11

12

13

Gertruda FRĄCKOWIAK

Nadanie Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari por. Gertrudzie Frąckiewicz'ps. Wisia z Kedywu KG AK zostało zweryfikowane w Londynie w dniu 14 października 1960 r. z nr. k. 12674.

Źródła:

DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47.

Nic więcej o niej nie manty ///

14

i U - *

DW UdsKiOR, Spis VM Londyn, t. 1, s. 47.

15

16

3 tyczeń-nmrzec 1944-r. odznaczona została w dn3«V.19iw-r

i ^{U - *}