r e c e n z j e
;V ýběrová bibliografie historické geografie Cech za léta 1961— 1970,.
„H istorická G eografie” t. VII, Praha 1971, s. 396.
Bibliografia ogarnia teren właściw ych Czech; prace i przyczynki dotyczące M o
raw wym ienione są jedynie sporadycznie. Publikacja obejm uje okres od wczesnego średniowiecza po rok 1945. Ogółem, uwzględnia 1880 pozycji. Przy tytułach prac wzięto pod uWagę również notatki i recenzje w publikacjach o charakterze nauko
wym. W yjątek stanowi „Atlas Československých dějin” opublikowany w roku 1965:
bibliografia uwzględnia komunikaty o jego przygotowyw aniu oraz omówienia i re
cenzje, także w tygodnikach i prasie codziennej <poz. nr 245, s. 64—TO).
Pod pewnym i względami zestawienie jest szersze niż zapowiada tytuł, uwzględ
nia bowiem dziedziny nauki historycznej luźno tylko z geografią historyczną zw ią
zane. Dla starszej doby dość szeroko uwzględniona została numizmatyka, dla X IX wieku dzieje teatru w Czechach. Dla obcego zwłaszcza czytelnika największą chyba zaletą omawanej publikacji jest uwzględnienie prac ogłaszanych w czasopismach regionalnych lub dotyczących zagadnień regionalnych. A tych w literaturze czeskiej' lat ostatnich ukazało się wiele^
W ybór jest na tyle obfity, iż ułatwia orientację czytelnikowi, a poprzez zesta
wienie publikacji o charakterze bibliograficznym i ogólnym inform uje o sposobie·
dotarcia do linnych wydawnictw. Uwzględniono też publikacje źródłowe i prace o cha
rakterze źródłoznawczym.
Całość materiału została podzielona na część ogólną i trzy epoki: od wczesnego·
średnowiecza do 1419 r. (Z. B o h á č ) , od 1419 do il 848 r. (J. V a n i š) oraz okres 1848—1945 (J. V. H o r á k i L. J e l e č e k ) . W obrębie poszczególnych epok zastoso
wano podział rzeczowy, nadmiernie chyba rozbudowany, w związku z czym prace poświęcone średniowiecznemu osadnictwu znalazły się dość przypadkowo w paru.
działach.
Zwraca uwagę obficie zestawiony materiał dotyczący badań archeologicznych, osadnictwa średniowiecznego, przede wszystkim zaniklých osad (Z. S m e t a n k a , . M. R i c h t e r i inni). 'Rówież 'licznie reprezentowane są prace poświęcone dziejom miast. M im o braku publikacji o charakterze ogólnym 'literatura dotycząca tej sprawy w ostatnich latach poważnie wzrosła. Omawiany w ybór m im o szerokiego jej uwzględ
nienia pom ija jednak wiele istotnych pozycji, np. studia J. K e j ř a reprezentowane tylko przez ogólny szkic w „H istorica” <poz. nr 666). Literatura dotycząca dziejów miast w okresie następnym jest słabiej reprezentowana. Znaczna jej część dotyczy późnego średniowiecza ·—■ X V wieku.
Zastosowany przez redakcję podział na okres do roku 1419 okazał się mało do
godny. Gdy pragnie się śledzić literaturę dotyczącą genezy i wybuchu rew olu cji husyckiej, szuka się jej w dziale średniowiecznym. Kto natomiast zainteresuje się stosunkami panującymi w dobie je j rozw oju, musi czynić poszukiwania w dziale następnym, gdzie napotyka się jednocześnie na prace związane z genezą W iosny L u dów. Należało w ięc w tym wypadku trzymać się bardziej tradycyjnych podziałów i cezurę w yznaczyć na schyłku X V lufo też w początkach X V I stulecia.
Tadeusz Lalik PRZEGLĄD HISTORYCZNY, TOM LXIV, 1973, zesz. 3
