D e rtie n d e ja a rg a n g N I I M M E R 2 (2 3 2 ) J U N I 1 9 4 5
F L A N D R A E S P E R A N T O IN S T IT U T O V .z.W ? R e d a c tie <& A d m in istra tie : P ie te r v a n H u m b eek straat 3, B ru sselA V est
P o strek en in g 3 2 6 8 .5 I v a n F .E .I.
P rijs p er num m er : 5 fr.
A b o n n em eatsp rijs : to t einde 1945 : 3 6 F r.
F. E. c e n sc h itte r e n d S u c c e s
V a n o v e ra l s tro o m e n d e b e rrc h - te n op d e r e d a c tie b in n e n v a n een g e w e ld ig e en v e r h e u g e n d e h e ro p - b lo e i v a n E s p e r a n to .
In b in n e n - en b u ite n la n d te e k e n t z ich , a ls n a tu u r lijk e re a c tie op d e v o o r b ije d o n k e re o o rlo g s ja re n , e e n b e lo fte v o lle b e la n g s te llin g v o o r o n z e s c h o o n e h u m a n e z a a k . E n o v e ra l s c h ijn e n o n z e o u d e , tro u w e p io n ie rs h e t sein te b e g rijp e n en z e tte n zich o n v e r d r o te n a a n h e t w e rk .
D rie g e b e u rte n is s e n tre k k e n d eze m a a n d o n z e b ijz o n d e re a a n d a c h t : h e t o p h e fm a k e n d n ie u w s v a n d e fu- sie in d e F r a n s c h e E s p e r a n to - b e w e - g in g , de o n g e k e n d e u itb re id in g v a n
E s p e r a n to in E n g e la n d en, in e ig e n la n d , h e t u ite r s t w e lg e lu k t feest d e r v e re e n ig d e B ru s s e ls c h e E s p e r a n tis - te n d a t v e rle d e n m a a n d p la a ts h a d .
H e t is d a n o o k n ie t te v e rw o n d e - r e n d a t « F la n d r a E s p e r a n tis to » e e n z e e r v le ie n d o n th a a l h e e ft g e n o - te n . O n s b la d is een n o o d z a k e lijk - h e id , d ie ju is t op tijd k o n lt.
W e h a d d e n er v e e l v a n v e rw a c h t, a lle s la a t v o o rz ie n d a t o n z e m eest o p tim is tis c h e v e r w a c h tin g e n u o g zu llen o v e rtro f fe n w o rd e n .
A a n a lle n nu d e p lic h t h e t zijne bij te b re n g e n om v a n h e t su c ce s e en trio m f te m a k e n .
, D E R E D A C T I E .
Galerio Esperantista :
G ro n d le g g e r v a n h e t « p ra k tis c h E s p e ra n tis m e » en een d e r e d e ls te fig u re n u it o n z e b e w e g in g ! N ie - m an d m in d e r d a n D r. L. L. Z a m e n - h o f g e tu ig d e , d a t E s p e r a n to o n e in - dig a a n H o d le r te d a n k e n h e e ft.
In 1903, als z e s tie n ja rig e k n a a p , le e rt H o d le r, sa m e n m e t zijn sc h o o L m a k k e r E . P riv a t, te G e n e v e , E s p e - r a n to k e n n e n . V / e l d r a s tic h te n ze een b la d « L a Ju n a E s p e r a n tis to ».
R e d a c tie - en a d m in is tr a tie w e r k g e- ŝc h ie d e n op de s c h o o lb a n k e n ! W i e zou a ls d a n h e b b e n v e rm o e d , d a t h ie ru it e e n m a a l de E s .p e r a n to - W e -
re ld b o n d zou g ro e ie n ?
O n z e je u g d ig e u itg e v e r s g e v e n
(V e rv o lg op blz. 2 )
H e c to r H o d le r
V
DE GROENE STER
voor de Pinnen gchaald !
D o o r V E T E R A N O
I k h e b d e g ro e n e s te r w e e r v o o r d e p in n e n g e h a a ld !V ie r ja a r la n g h e e ft ze a ls g e k e r- k e r d g e z e te n in e en h o e k je d e r s c h a p r a a i, g e k e r k e r d z o o a ls d e v rij- h e id v a n g e d a c h te , die ie d e r E s - p e r a n tis t in d e e e rs te p la a ts h eiiig is.
E s p e r a n tis m e is w e l is w a a r sy - xionicm v a n st crUr«_iag ^.a.axixii.<;iCL
to c h w ille n e n k u n n e n wij n ie t n a - la te n e r d e n n a d r u k o p te le g g e n , d a t h e t d e N a z i ’s w a r e n d ie in D u its c h la n d b e g o n n e n zijn m et d e E s p e r a n to - b e w e g in g s te ls e lm a tig uit te ro e ie n . H e t g ro o te E s p e r a n to - w e e k b la d « H e r o ld o de E s p e r a n to » m o e s t v a n K eulen' n a a r N e d e r la n d v e rh u iz e n en d a a r w e r d h e t w e ld ra o p n ie u w d o o r de N a z m le g e rs a c h te r - h a a ld en te n d o o d e o p g e s c h r e v e n ;
W ij, E s p e r a n tis te n in W e s t- E u ~ r o p a h e b b e n g e w is e en o o g e n b lik als h e t w a r e g e w a n h o o p t a a n d e to e - k o m s t v a n o n s id e a a l, w ijV la a m s c h e E s p e r a n tis te n in h e t b ijz o n d e r za~
g e n in sg e lijk s al d e v r u c h te n v a n o n s ' s tr e v e n te n ie t g a a n , o n s o r- g a a n , o n s b la d , d a t wij m et ta a ie v o lh a r d in g re e d s to t e e n tw a alfja ~ rig b e s ta a n h a d d e n o p g e v o e rd , s c h e n e n h u n ro l, h u n « s ta tg e f a h r li- c h e n » ro l te h e b b e n u itg e s p e e ld ...
E n E s p e r a n to k e n d e h e tg e e n w e L lic h t d e d o n k e r s te p e rio d e u it zijn g e s c h ie d e n is is.
A1 w a t v e rb r o e d e r in g h e e tte w a s u it d e n b o o ze. A1 w a t m e n sc h e lijk - h e id b e te e k e n d e w e r d v e rv o lg d . A1 w a t in te r n a tio n a a l w a s w e r d v e r - v o lg d en g e k e r k e rd .
H e t w a s d e trio m f d e r o n m e n sc h e ^ lijk h eid -
E n d e E s p e r a n to - s te r r e n v e r d w e - n e n v a n d e b o rs te n ...
V ijf ja a r zijn v o o rb ij g e g a a n . W ij h a d d e n e r n ie t e e n s a a n g e d a c h t, d a t d a a r buiten^ b u ite n h e t b e k n e L d e E u r o p a , z o o ie ts a ls d e v rijh e id v a n g e d a c h te n o g b e s to n d e n d a t d u s o o k d e E s p e ra n to - b e v /e g in g , zij h e t d a n m in d e r u n iv e rs e e l, h a a r w e r k v a n v e r b r o e d e r in g en v e r d r a a g z a a m -
h e id v o o r tz e tte .
H e t c o n ta c t m e t o n z e v r ie n d e n o v e r h e e l d e n a a r d b o d e m w a s v e r - b r o k e n e n h e t g e b ru ik v a n o n z e g e- lile fd e h u lp ta a l w a s u it o n s o p e n - b a a r le v e n g e b a n n e n .
W ij b e le v e n n u d e n tijd d e r h e r- rijz e n d e s te r r e n !
H ie r in h e t W e s t e n flik k e re n op ta n k s e n je e p s, in k ijk ra m e n en op m e n s c h e n b o r s t, d e w itte s te r r e n d e r
A n g e ls a k s e rs ...
In h e t O o s te n g lo e ie n o n d e r de ze- g e s a lv o ’s v a n een re e d s d o o d g e z e g d S o w je tle g e r d e ro o d e s te r r e n v a n d e U n ie d e r R a d e n re p u b lie k e n .
E n w ij m o e te n C e s a r g e v e n w a t C e s a r to e k o m t.. D a n k zij d ie n wit~
te n en d ie n ro o d e n s te rre n h e m e l, k a n bij h e t h e ro p le v e n d e E s p e r a n - tism e de g ro e n e ŝ te r e v e n v r e e d - zaam , m a a r s c h itte r e n d e r d a n o o it, als een een ig v r e d e s te e k e n m id d e n o v e r d e n n o g h e e r s c h e n d e n c h a o s, h e rrijz e n a ls h e t sy m b o o l v a n w a r e v e rd r a a g z a a m h e id , als h e t lic h te n d e te e k e n v a n h o o p in e e n b e te r e to e - k o m st, w a a rin , la te n wij h o p e n , h e t m e n s c h d o m in b e te r e v e r s ta n d h o u - d in g z al tr a c h te n te lev e n .
E s p e ra rito !
W e llic h t z u llen e r w e e r v e le n de s c h o u d e rs o p h a le n . E n n o c h ta n s in d e z e tijd e n v a n « E n g lis h s p o k e n », in d eze d a g e n , d a t wij z o o w a t alle ta le n ro n d o m o n s h e b b e n h o o re n p ra te n , in d e ze o o g e n b lik k e n d a t e r z o o v e e l « p a n to m in e » is g e sp e e ld , zou h e t e e n ie d e r d ie v a n g o e d e n w il is, d u id e lijk e r d a n o o it m o e te n zijn, d a t e en g e m a k k e lijk a a n te le e re n n e u tr a le h u lp ta a l, h e t re d m id d e l is om de « d u iz e n d ja a r~ o u d e m u re n , d ie d e v o lk e re n sc h e id e n « te v e rb rijz e - len en d o o r to e n a d e rin g v a n m e n sc h to t m e n sc h , v a n h a r t to t h a r t, bij te d r a g e n to t d ien g e e s te s to e s ta n d d ie n o o d z a k e lijk h e id is, o p d a t d e v o L k e re n v e rz o e n in g g e e n u to p ie b lijv e n zou.
Ik h e b d e g ro e n e s te r w e e r v o o r de p in n e n g e h a a ld !..
Z ij d ie h e t n ie t w e te n , b e s c h o u w - d e n ze w e llic h t o o k a ls e en k e n te e - k e n v a n e en of a n d e r A m e rik a a n s c h re g im e n t. M a a r d e E s p e r a n tis t h e r- k e n t in d e n d r a g e r v a n d e g ro e n e s te r zijn m e d e k a m p e r,. zijn g e d a c h - te g e n o o t, «kiu p a r o la s E s p e r a n to n » .
A1 w ie zijn E s p e ra n to ~ id e a a l h e e ft h o o g g e h o u d e n la te d e gro.ene s te r w e e r s c h itte re n e n s c h a r e zich te ru g in d e rije n v a n zijn E s p e r a n to - o r g a - n isarie, d e V la a m s c h E s p e r a n tis t in d e e e rs te p la a ts r o n d d e h e rb o r e n
« F la n d r a E s p e r a n tis to » .
( V e rv o lg v a n 4° k o lo n J
7. I n z e n d in g e n w e lk e n ie t s tip t a a n d e a lg e m e e n e v o o r w a a r d e n v o L d o e n , k o m e n n ie t in a a n m e rk in g . D e n u its la g v a n d e n p rijs k a m p w o r d t in « F la n d r a E s p e r a n tis to » a fg e k o n d ig d .
8. D e b e s te v e r ta lin g en d e b e - k ro o n d e k o rte v e r h a le n zu llen in
« F la n d r a E s p e r a n tis to » v e rs c h ij^
n e n .
M e n k o n h e t n a u w e lijk s a a n v a a r - d en , m en v o e ld e h e t n o g n ie t w e r- kelijk a a n , en to c h g e b e u r d e h et, to c h w a s h e t w a a r !
D e « d e w a n e e » -— d ie ra z e rn ij,
« h e t s m a d e lijk ste d a t e e n w ild d ie r k a n o v e rk o m e n » ( 1 ) , de n a z is tis c h e w a a n z in h e e ft u itg e w o e d 1
D a g v a n V ie rin g , v o o r w a a r , n a d a g e n en d a g e n v a n V e rn ie tig in g ,
« b e ŝ c h a a f d e » V e r n i e i i n g : m i f i i o e -
n e n le v e n s , o n o v e rz ic h tb a r e p u in e n , d u ren.de w o n d e n in de zielen , in de h a rte n , a a n d e lic h am e n . . . .
D a g v a n V e r rijz e n is n a d a g e n v a n V e r s c h r ik k in g : de G e s ta p o , de d e p o rta tie s , de b o m m e n , d e v -tu i- g en , d e c o n c e n tra tie k a m p e n , en Bu~
c h e n w a ld en B elsen en D a c h a u en n o g en n o g . . . ,
M e n w e e t n ie t of d e u itb u n d ig e b lijd s c h a p a a n h o u d e n g a a t, of m en n ie t m o e d e lo o s zal s ta r e n h a a r de illu sie s d ie d o o d zijn, n a a r een b a n g o n tw a k e n , n a a r e en la s t n ie t te to r - s e n . . . .
Z u lle n de v o lk e re n w e l e v e n stiL s ta a n bij « de v re e m d e o u d e v r o u w , d ie lic h t s te e lt u it h e t v e rle d e n om h e t op de to e k o m s t te w e rp e n (2 ) », die v re e m d e . o u d e v ro u w , d ie N a~
d e n k e n h e e t ?
W a n t de V ~ D a g is al v o o rb ij ! N ie u w e ta k e n vrisnken : ĥ e ro p b o u w , h e rs te l op alle g e b ie d , u itro e iin g v a n
O N Z E L E T T E R K U N D I G E P R I J S K A M P
D u iz e a d F r a n k P r ijz e n
E e n le tte r k u n d ig e p rijs k a m p w o r d t d o o r F L A N D R A E S P E R A N T O - I N S T I T U T O u itg e s c h re v e n . E r a a n d e e ln e m e n m o g e n al d e a b o n - n e s op « F la n d r a E s p e r a n tis to ».
D u iz e n d fra n k p rijz e n zijn v o o rz ie n . V a n d e d e e ln e m e rs w o r d t v e r - la n g d :
1. D e 'v e r t a l i n g in E s p e r a n to v a n een s tu k d a t in h e t v o lg e n d e n u m - m er v a n 'F . E . zal v e rs c h ijn e n ;
2. E e n o n u itg e g e v e n k o r t v e r - h a a l, o rig in e e l in E s p e r a n to , v a n
1.500 to t 2 .5 0 0 w o o rd e n .
AIgemee,ne voorw aarden :
1. H e t s ta a t de- d e e ln e m e rs v rij v o o r e en o f v o o r d e b e id e p r ijs v ra - g en m ee te d in g e n . M e n m ag zo o - v e le in z e n d in g e n d o e n als m en w il.
2. D e m a n u s c rip te n m o e te n g e - ty p t o f h e e l d u id e lijk • g e s c h re v e n zijn la n g s e en e zijd e v a n h e t p a - p ier. Z e m o e te n s te e d s in d rie v o u d w o r d e n in g e z o n d e n .
D e m a n u s c rip te n m o e te n u ite rlijk
V - D A G
D o o r D r . T . K e n
d e n o o rlo g en v a n al die g ru w e le n en v a n al d a t o n m e n sc h e lijk e leed ! M o c h te n d e G e a llie e rd e n d e n V re~
d e o p lo ss e n z o o a ls zij in h e t g e v e c h t h e b b e n g e z e g e v ie rd !
E n m e te e n w e r d d e tijd v a n E s p e - r a n to in g elu id : sta op a rb e id e r, s ta op b o e r, s ta 'op m id d e n s ta n d e r, • s ta op in te lle c tu e e l ! A lle n zijt gij g e ro e - p en om Lf te s c h a re n o n d e r de w itte
D a m e r m e r g r o e n e s c e r : d o o . i e e i i e
h u lp ta a l to t e c h te w e r e ld b u r g e r -
s c h a p ! <
D o o r een e h u lp ta a l : b ru g tu s - s c h e n d e v o lk e re n o v e r n e e r g e h a a L de m u re n v a n o n b e g rip , v e rb in d in g v a n de g e e s te n m et de g e e s te n , v a n de h a rte n m et cle h a rte n . . . .
T o t e c h te w e r e ld b u r g e r s : g e en d o o f s to m m e n ) m eer, m e n sc h e n m et g e lijk e tcial oni b ro e d e rlijk h e id en r e c h tv a a r d ig h e id . . . .
E n v o o ru it d a n :
« E n p le n a u n u e c o , en o rd o kaj k o n k o r d o », (3 )
In v o lle e e n h e id , o rd e lijk en e e n - d ra c h tig .
D r. T , K E N .
( 1 ) R. K ip lin g : « H et B oek d er Jungle», o v e r den- Jak h als. ,
( 2 ) ’ LIit de E n g elsch e « D rom m en» v a n O liv e S c h re in e r: D e V e rlo re n V re u g d e . ( 3 ) L.L. Z a m en h o f, in zijne to e sp ra a k o p het 8-ste W e re ld c o n g re s te K ra k a u in
1 9 1 2 . i
op 15 O c to b e r 1945 in h e t b e z it zijn v a n F L A N D R A E S P E R A N T O - I N S T I T U T O .
4. A1 de b e k ro o n d e m a n u s c rip te n w o r d e n eig& ndom v a n F , E . I.
5. F . E . I. b e h o u d t' zich h e t r e c h t voor. n a a r g o e d d u n k e n h e t a a n ta l d e r p rijz e n te b e p a le n , a ls o o k h u n o n d e rs c h e id e lijk b e d ra g , zelfs h e t to ta a l v o o rz ie n e b e d r a g n ie t in te - g r a a l to e te k e n n e n , d it a lle s n a a r - g e la n g de w a a r d e d e r in z e n d in g e n .
6. Ie d e r d e e ln e m e r z a l zijn m a - n u s c rip te n v a n e en m o tto of g e le - g e n h e id s p s e u d o n ie m v o o rz ie n . Z ijn n a a m of a d r e s m ag n o c h o p zijn m a - n u s c rip te h , n o c h op e e n ig b e g e le i- d e n d s c h rijv e n v o o rk o m e n o f 3hoe dan o o k b lijk e n , m a a r m o e t o n d e r g e s lo te n o m slag zijn in z e n d in g e n v e rg e z e lle n , B u ite n op d e z e o m sla - g e n zal ie d e r d e e ln e m e r zijn m o tto of g e le g e n h e id s p s e u d o n ie m e n h e r h a -
len.
( V e rv o lg 2 e k o lo n )
F L A N D R A E S P E R A N T I S T O N U M M E R 2 (1 3 2 ) P A G I N A 2
M J U N I 1945
OBSERVOJ
CU SA M D EA N E ?
P o st k v a r jaro j da g e rm a n a oku- p a d o , la E s p e ra n to -g ru p o d e n o v e k o n v e n is en sia ejo. S a m id e an o X ra- k o n tis: «K om ence mi p o rtis la ver-
d a n stelo n , sed ĝ in fo rp re n is de la ja k o se k v e al m a la g ra b la in cid en to . Iu ta g e s u rs tra te paŝis al mi re n k o n - te, ra d ia n te p ro feliĉo kaj kun e ten - d ita m ano, g e rm a n a so ld ato s a lu ta n - te p e r «F in fin e, sam id ean o n !» V i k o m p re n a s, ke ion tia n mi ne d e z ira s sp e rti d u a n fojon !»
La b b n d a, fa n a tik a , se n d istin g a sed laŭ m o d a m alam o do a n k a ŭ in- te r ni tro v is a d e p to jn ! Ĉu vi sciais, sa m id e a n o X , k io n mi estu s fa rin ta v ia lo k e ? N e unu, sed am b aŭ m anojn mi estu s p re m in ta de la g e n n a n a sa - m id ean o , kiu e v id e n te res-is fidela kaj en k o re g a rd is p ian id ealo n spite al sep ja ro jn d a n a zi-re ĝ lm o !
P IK .
BASIC IN D E PRAKTIJK
O n la n g s sc h re e f een lid \ an B E A n a a r h e t O rth o lo g ic a l In stitu te , h et h o o fd k w a rtie r v a n B asic E n g lish , h e t v o lg e n d e :
« Z ijn e r m en sch en die v lo e ien d B asic k u n n e n sp re k e n ? W e r d B asic o o it g e b ru ik t op een in te rn a tio n a a l K o n g res ? Ik ken g o ed E s p e ra n to , en heb deel g en o m en a a n E s p e ra n to - k o n g re sse n , w a a r deze ta al d o o r d u iz e n d e n w e rd g e b ru ik t to t v o lle- d ig e v o ld o e n in g en m et gem ak.»
D e se c re ta ris v an h e t O rth o lo g ic a l In stit te zond een k o rt a n tw o o rd w a a rin h et v o lg e n d e te lezen sto n d :
« E r zijn z o n d e r tw ijfel m en sch en die B asic E n g lish v lo e ie n d k u n n e n s p re k e n o n d e r de v re em d e lin g e n d ie h et in de v ersch eid en e d eelen v a n d e w e re ld h e b b en g eleerd , m a a r ge zu lt w aa rsch ijn lijk n a a r C h in a , In - die, G rie k e n la n d enz. m oeten g a a n om ze te v in d en ...
Ik tw ijfel of e r re e d s B asic-K o n - g re s s e n h e b b en p la a ts g e h a d , m a a r d a t is g een re d e n w a a ro m ze in de to e k o m st n iet zo u d en in g e ric h t w o r- d e n en , a a n g e z ie n e r zooveel g e b e u rt o p B asic-g eb ied w a a rv a n w e n iet h o o re n , is h et zelfs n iet u itg eslo ten , d a t een d erg elijk K o n g res re e d s h e e ft p la a ts g e h ad .»
BASIC ENGLISH IN INDIE.
...In de V e re e n ig d e P ro v in c ie n h e b b en w e p ra c tisc h e e x p e rim e n te n g en o m en m et B asic in de G o u v e rn e - m en t T ra in in g C ollege te A lla h a b a d g e d u re n d e de d rie la a tŝ te ja re n . D e u itsla g e n h e b b en e c h te r de v o o r it- zich ten n iet b ev estig d ....
O n z e o n d e rv in d in g — en ik d e n k d a t w e h et een e rn stig e k a n s g e g u n d h eb b en — h eeft o n s n ie t a a n g e m o e d ig d m et h e t g e b ru ik e r- v a n v e rd e r te g a a n .
A a n g e z ie n de v a g e en m islei- d e n d e v e rk la rin g e n o v e r B asic, om In d isc h e s tu d e n te n d a a rd o o r op e e n degelijke en g em ak k elijk e m a- n ie r h e t E n g e lsc h bij te b re n g e n , k w a a d k u n n e n stich ten , heb, ik h e t n o o d ig g e o o rd e e ld , de re s u lta te n v a n d a a d w e rk e lijk e p ro e fn e m in g e n k e n b a a r te m aken.
( o n d e r te e k e n d ) J.C . P o w e l-P ri e x -A d m in istrh to r
v a n O p e n b a a r O n d e rw ijs V e re e n ig d e P ro v in c ie n , I n d i”
ANGLO-AM ERIKAANSCHE OORDEELEN.
A ls a n tw o o rd op e e n ro n d sc h rij- v e n v a h B E A , w e rd e n o n d e r a n d e - re d e tw e e v o lg e n d e o n d u b b e lz in n i- g e u its p ra k e n o n tv a n g e n v a n E n - g elsch e p a rle m e n tsle d e n :
« Ik denk dat Basic English, een verschrikkelijke en langdradflge brab- beltaal is, die niet van het minsts nut zal zijn. »
« Als een onderdanige bewonde- raar, student en schrijver van En- gelsch, verafschuw ik Basic En- gli&h ».
E n een u its p ra a k v a n M.P. W e s t , E . S w e n so n e.a. in een b o e k u itg e -
gev en d o o r de U n iv rs ity o f T o r to P re ss l u i d t :
« Basic E n g lish is een zeer m oei- lijk te g e b ru ik e n ta a l v o o r een E n - g e lsc h sp re k e n d e m ensch, w a n t h e t w e e rt zooveel g e w o n e w o o rd e n . B o v en d ien d ru k t h et de g e d a c h te in een zo n d ^ rlin g e en o n v e rw a c h te w ijze uit. D a a ro m g elo o v en wij o o k niet d a t een g r o o t,g e ta l E n g e ls c h -' s p re k e n d e m en sch en zich de m oeite zullen g e tro o ste n h et te leeren — o f er ooit zullen in slag en h et n a u w - keurig te k u n n en g eb ru ik en .»
E N D E ENGELSCHE ESPER A N TISTEN .
T h e B ritish E s p e ra n to A sso ciatio n sch rijft in een p am flet, d a t ro n d g e - zo n d en w e rd a a n alle a a n g e slo te n g ro e p en en a fg e v a a rd ig d e n
«W 4j a c h te n h et onm ogelijk v o o r d en d o o rsn e e E n g e lsch m a n , om een g e sp re k in Basic E n g e lsc h te v o e - ren , d a a r hij n o o it zou k u n n en o n t- h o u d en w a t hij ho eft te v e rg e te n om h et te d o en .»
H ET EELJWIGE BABEL
H e t w il ni t v lo tten te S a n -F ra n - cisco, ook n iet op ta alg e b ie d . E in - delijk w e rd d e « lan g u e d ip lo m ati- sue » (sic tra n s it...) o n d e r de offici- eele c o o n fe re n tie ta le n opgenom en.
B ijgevolĝ zijn die nu vijf in a a n ta l:
E n g elsch , S p a a n sc h , R ussisch, C h i- neesch en F ra n s c h . D aarb ij kom t nog d a t d e a fg e v a a rd ig d e n om ’t even w elk e ta a l m ogen g eb ru ik en . W ie zou d u rv e n b e w e re n d a t te S a n -F ra n c is c o in d en vollen zin des w o o rd s besprefcingen p la a ts grijpen?
E n zulks g e b e u rt wijl h et m iddel om d a a rin te v e rh e lp e n v o o r de h a n d ligt, wijl E s p e ra n to h o n d e rd e n m a- len op in te rn a tio n a le c o n g ressen en c o n fe re n tie s zijn b ru ik b a a rh e id h e eft b ew ezen !
Z o u d e n de h e e re n d lp lo m aten m e- k a a r niet e e rst m oeteti k u n n en b e- grijp en a lv o re n s zich te k u n n e n v e r - s ta a n ?
N A TIO N A LE TAAL PLUS ESPER A N TO
D e B ra z ilia a n sc h e re g ee rin g h eeft een w e t u itg e v a a rd ig d w aarb ij h et v e rb o d e n w o rd t b la d e n of tijd sch rif- ten uit te g e v e n in a n d e re ta len d a n h et P o rtu g e e sc h (d e la n d sta a l) en E s p e ra n to . D e bed o elin g is, in het b elan g v a n ’ŝ la n d s eenheid, h et o n ts ta a n v a n m in o rit iten te b elet-
ten.
, ESPER A N TO -
R A D IO -U IT Z E N D IN G E N
D o o r de B .N .R .O Z e n d e r K o rtrijk w o rd t v a n a f 22 A p ril 11. reg elm atig een E s p e ra n to -k ro n ie k u itg ezo n d en lken Z o n d a g m o rg e n om 9,30 u. op g o lflen g te 202,5. D en z e n d e r is v o o r h e t o o g en b lik h o o rb a a r in een s tra a l v a n o n g e v e e r 50 km m et goede to e- stellen. O n z e lezers w e te n w a t hun te d o en s ta a t: ie d e r die d a a rto e in de g eleg en h eid v r k e r t b elu istere deze k ro n ie k en v erzu im e n ie t zijn sym - p a th ie te b etu ig en , g ebeurlijk zijn w £ n sch en te ŭ iten (b.v.*m eer z en d - tijd, k ra c h tig e r u itzen d in g , een ra - d io c u rsu s in E s p e ra n to e.d .) a a n Z e n d e r K o rtrijk v a n de B .N .R .O ., Rijselstr- 36, te K o rtrijk !
O N Z E WERFPRIJSKAMP
B esloten w erd , op v e le r v erzo ek , o n ze w e rfp rsk a m p v o o r « F la n d ra E sp e ra n tisto » m et een m a an d te v e r- lengen. M en g eliev e d u s tc n o te e re n d a t d e p rijsk am p d e fin itie f op 2 0 Ju- li g e slo te n w o rd t. In m id d els w e n - sch en w c de d e eln e m ers nog veel s u c c e s !
N ia F c lie to n o
Jaĥto Veturas El...
Ekzerge de ĉi tui traduko, ni ha- vas la agrabiaMi devon danki la autorcm. S-non D eck Doorval, mlem Esiperajntisto. kiu afahle pennesis la Esperantigon de sia verko kaj ĝian preaon en F.E>
Dro T. K«n.
Een droom wordt werkelijkh.eid
E E N H E I D
IN D E FR A N SC H E ESPER A N TO -BEW EG IN G
D e o rg a n isa to risc h e een h eid v a n alle F ra n sc h e E s p e ra n tis te n is een v o ld o n g en feit. V o o rta a n b e s ta a t e r in F ra n k rijk m aar een enkele E sp e - ra n to -o rg a n is a tie m eer.
G eru im en tijd re e d s w a re n be- sp re k in g e n a a n g an g tu ssch en de v e rsc h e id e n e lig a ’s. B egin A p ril w e rd de kno o p d o o rg e h a k t en be- o af de F ra n sc h e E s p e ra n to -b e w e g in g
zich _
od> n ieu w e b an en .
D e s tru c tu u r d e r n ieu w e b e w e - ging is een v o u d ig de b e sta a n d e lig a ’s, fra cties en g ro e p en b e h o u d en
Onze Esp. - Puzzle
In elk nummer publiceeren we ec*n oor- spronkelijk en degeljk sa engesteld Espe- ranto-puzzle. W ie regel atig naar de oplos- sing vorscht, zal niet alleen aangename en leerrijke oogenblikken beleven, maar cok mooie prijzen wegkapen.
W ie de goede oplossingen instuurt van zes puzzles, krij t een mooi Esperanto-boek, ten geschenke. e oplosŝingen dienen on- der aparten o slag en als brief gefrankeer aan de redactie van «Flandra Esperantisto»
gezonden met op de adreszijde de vermel- ding: Esperanto-puzzles. e namen der prijswinnaars en de titels er geschenkboe- ken worden gepubliceerd.
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
HECTOR HODLER
(Vervolg van blz. 1)
e c h te r blijk v an een o n g e w o n e n e rn st en v a n een g ro o te b e v a tte lijk - heid. Z e zijn in g e re g e ld e b rie fw isse - ling m et D r. L.. L. Z a m e n h o f en m et P ro f. C a rt v a n d e ,« S o ciete de L in- g u istiq u e » te P a rijs, \y a a rv a n ze zich de v a d e rlijk e v e rm a n in g e n en ra a d g e v in g e n ten n u tte m aken.
A ls zoon v a n een b ero em d k u n st- sch ild er h e eft H o d le r n ie t alleen d e
* • gpelegenheid zich g e h e e l b e la n g e lo o s
m a ar ook u itslu iten d a a n zijn ,ideaal te w ijd en . In 1907 v o lg t hij P a u l B erth elo t op als re d a c te u r v an h et p a sg e stic h te b la d « E sp e ra n to » . O n - d e r zijn b e v o eg d e leiding w o rd t d it w e ld ra h et ric h tin g g e v e n d o rg a a n v o o r g a n sc h de b ew eg in g .
U it h et b lad v a n H o d le r w o rd e n alle th e o re tisc h e ta a ld isc u ssie s g e- w eerd , discu ssies w a a ra a n die tijd m a a r al te v ru c h tb d a r w a s ! D e e e r- ste g ro o te in te rn a tio n a le E s p e ra n - to -c o n g re sse n (B o ulogne, G en ev e, C a m b rid g e ) w a a ra a n d u izen d en E s- p e ra n tis te n v a n alie n a tio n a lite ite n d eetn am en , h a d d e n bij H o d le r een g ew e ld ig e n in d ru k n a g e la te n . D a a r w e rd p ro e fo n d e rv in d e lijk d e d e u g - delijk d e r in te rn a tio n a le ta a l v a n D r. Z a m e n h o f bew ezen.
S te rk idealistisch a a n g e le g d w a s H o d le r, m a ar hij b ezat een .o p e n
» blik v o o r d e w erk elijk h eid en veel p ra k tisc h e n zin. In teg en stellin g m et de th e o retici die de w e re ld ta a lb e w e - ging uit lo u ter ta a lk u n d ig o o g p u n t b leven b e sc h o u w en , zag H o d le r de rol d e r in te rn a tio n a le ta a l als zijn- d e o v e rw e g e n d v a n so cialen a a rd : re c h tstre e k sc h e b e tre k k in g e n n .jg e - lijk m aken tu ssch en de led en v a n v e rsc h ille n d e n a tio n a lite it. H e t is v o o rn am elijk zijn w e rk als in 1908 de E s p e ra n to - W e re ld b o n d w o rd t g e stic h t. (U . E . A ).
W e ld r a o v e rs p a n t een n e t v a n a f- g e v a a rd ig d e n (d e le g ito j) de g a n - sche w ereld , h e t in te rn a tio n a le d ie n stb e to o n tu ssc h e n de E s p e ra n - tisten k rijg t v o rm en g e sta lte , de d ro o m v a n D r. Z a m e n jio f g a a t in v e rv u llin g .
In 1918 treedt hij in het huwelijk, maar ontvalt, op nauwelijks 33-ja- rigen ouderdom, reeds in 1920 zijn jonge, hem waardige echtgenoote.
Aan zijn organisatie, Universala Es- peranto-Asocio, waaraan hij zich zijn gansche leven wijdder waaraan hij zijn gezondheid offerde, v e i -
maakt hij bij testament een som van 180.0QQ zwitsersche frank, alsook zijn aanzienlijk en waardevol boe-
kenbezit. ECO.
hun v o lled ig e autonom ie. N ie ts b e- let dus d a t ied ere afd eelin g , e v en a ls v ro e g e r, E s p e ra n to g e b ru ik t en p ro - p a g e e rt hoe en w a a r ze w il. D o ch b o v en d a t alles s ta a t er nu e e n o ig an ism e, d a t op zu iv er E s p .-g e - bied leiding g e eft en ric h tin g to o n t, en d a t de u iteen lo o p en d e fra c tie s m et hun n a g en o e g 10.000 le d e n d a a rd o o r sam en b in d t.
N a a r alle w aa rsch ijn lijk h e id zul- lc.n alle E sp .-m id d en s, ook b u ite n F ra n k rijk , den invloed v a n deze b e - lan g rijk e g e b e u rte n is o n d e rg a a n .
OPLOSSING V A N PUZZLE N-r 1 HORIZONTAAL: 1 arane, 2 oni — eks 3 cir — pec — est, 4 id — barem --- ke, 5 velur — satig, 6 ok — ĝi, 7 leter
— -nimfe, in — depon — en, 9 zum — ĝib — art, 10 ili — ebl 1 I influ.
VERTICAAL: 1 civiliz, 2 ide — enu, 3 or — lot — mi, 4 an — buked — li, 5 ripar — rc^in, 6 er — pi. 7 neces --- nobel. 8 ek — maŝin — bu, 9 se — tim
— al, 10 ski — fer, I 1 tegment.
Aandacht : in de opgave was een ver- gissing geslopen, de rooster werd na elij
op zijn zijkattt in plaats van op zijn voet gezet. zoodat horizontaal verticaal erd en omgekeerd ! Gezien deze onwillekeurige ver- gissing die in feite een bijkomende moeilijk- heid werd, gel en de goede oplossingen die we van puzzle I ingezonden kregen, voor twee !
PUZZLE NUMMER 2
Oplossingen dienen ingezonden vcor 30 Juni e.k.
ALGEMEENE OPMERKINGEN:
1. (R ) .beteekent: de grammaticale uitgam- gen, A E I O zijn weggelaten. De te zoe- ken woorden zijn daarom niet noodzake- lijk zuivere stamwoorden, ze kunnen ook samen esteld of afgeleid zijn.
«ŭ» ag i«n een kruisend woord ook voor «u» gelden. (Dit alleen in een cross!).
3.A lle gebruikte stamwoorden staan opge- geven in «Plena Vortaro» of in het woordenboek door van Straaten.
HORIZONTAAL.
J biĵval vindcrid bij~ĥet 'volk fR ) ; — J . telwoord; — veldbloem ( R ) ; — ach-
rvoegsel.
. iets aanbieden, bv. aan de godheid(R );
een manier van zijn (R ).
4. goed snijdend; — op bedekte wijze er- gens van spreken (R ).
5. een ‘js (R ) — pletteris fijnmaken.
6. vloeistof, behoorend op de schijftafel(R)
— telwoord — winnend punt in sport- ta.al (R ).
7. vezelachti mi di niet
brandt.
8/ronde plaat (R ) — fijne geur (R ). % 9. verbaasd staan (R ) — gebouw waar
een bepaalde ŝoort van populaire ver- makelijkheden wordt gegeven (R ).
10. pers. vn w .; — aan een bepaald per- soon richten (R ) — voorzetsel.
1 I. niet te verwezenlijken voorstelling (R )
— verslete-n stuk weefsel (R ).
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 I i
VERTICAAL.
1. Voegwoord — sport die zich op de luchtvaart toelegt (R ) — zich tegen betaling het gebruik van iets voorbehou- den (R ).
2. nuttige vogel op de boerderij (R ) ——
handelen naar het voorbeeld van iemand anders (R ).
3. kort en klein slaan.
4. groote bitgestrektheid water (R ) — door afkrabben ergens deeltjes van los- maken (R )-
5. Voorzetsel — nlet zeker zijn (R ) — de volstrekt volmaakfce (R ).
6. Achtervoegsel — geslachtloos ( R ) .
7. Niet verhinderen (R ) — klein schade- lljk dier in huls (R ) — bljwoord.
8. Voorzetsel — de waarde van iets be- palen,
9. Zinnebeeldige voorstelling (R ).
10. klein mensch — rijzejnde en dalende wa- termassa.
1 1. Sterke genegenheid (R ) — soort argu- mcnt :— voorzetsel.
N U M M E R 2 (1 3 2 ) - P A G I N A 3 F L A N D R A E S P E R A N T I S T O J U N I 1945
B. E. A. MEENT HET ERNSTIG
S P R E K E N D E C IJ F E R S D a a r w a a r de o o rlo g in d e m eest
E u ro p e e sc h e la n d e n d e E s p e ra n to - b e w e g in a k e te n d e , z o o n iet fnuikte, is h e t een v e rh e u g e n d feit te k u n - n e n v a stste lle n d a t in E n g e la n d n o c h ta n s de d ra g e rs d e r g ro e n e s te r zich in sp a n d e n h e t h o o fd hoog te h o u d e n en er in g e lu k ten nog v e r- ra s s e n d e re su lta te n te b e reik e n .
U it « T h e B ritish E s p e ra n tis t »,
•die h e t ja a rv e rs la g o v e r h e t d ie n st- ja a r 1943-44 v a n « T h e B ritish E s - p e ra n to A sso ciatio n » b e v a t, w illen w e en k ele g e talle n a a n h a le n . C ijfe rs h e b b e n nu een m aal d e n n a a m saai te zijn, w a t ev en w el n ie t b e le t d a t ze op nuchteTe w ijze een k la re n k ijk g e v e n o v e r den to e sta n d .
H e t t ta le b a la n sc ijfe r v a n B. E.
A . w o rd t u itg e d ru k t d o o r de. co-
•quette som v a n 800.000 fr. H e t is .duidelijk d a t zulk b e d ra g v ele m o- g e lijk h e d e n b ie d t en onze B ritsch e
« sam id ean o j » m ak en er d a n o o k g e b r u ik v a n , d a a r h u n om zet 375.000 fr. b e d ro eg , of 216.500 fr.
m e e r d a n in 1942, w a t een w in st to e li t in zak e v e rk o o p v a n 106.500 fr- ’t zij 42.500 fr. m eer d a n in 1942.
D e som d e r b ijd ra g e n v a n d e Je d e n beliep 113.000 fr. een v e r- Jio o g in g v e rte g e n w o o rd ig e n d v a n 14.000 fr. te g e n o v e r h e t v o o rg a a n d e
•dienstjaar.
D a t B. E . A . geen lie fh e b b e rs- m a a ts c h a p p ij is; b e w ijst ons de som v a n 130.000 fr. b e d ra g u itb e ta a ld a a n sa la risse n .
W a t op h e t e e rste zich t w e llic h t e e n v e rk e e rd e n in d ru k zou v e rw e k - k e n is h et feit d a t d e « A sso c ia tio n » g e d u re n d e ’t b e h a n d e ld e d ie n s tja a r e e n d eficit b o e k te v a n 13.500 fr., e n a c h te ra f to ch een s u c c e ^ b lijk t te zijn, d a a r deze s ĉ h a d e p o s t in d e tw e e v o o rg a a n d e
ja r e n 3 4 ,7 5 0 fr.b e d ro e g ; in 1940 42.800 fr. en in 1939 61.500 fr. W a t de w a a rd e v a n 'd i t v e rk re g e n re s u lta a t nog m eer d o e t u itsch ijn en is de v e rm e ld in g v o o r 1943 v a n en k ele n ie u w e p o s- te n in d e u itg a v e n , w a a rv a n een Ooor A a n k o n d ig in g e n , ten b e d ra g e v a n 6.125 fr.
D e B. E. A . is d e m een in g to e g e -
<Jaan — m eening d ie w ij ten v o lle b ijtre d e n — d a t e r v o o r P u b lic it it e n A a n k o n d ig in g e n n ie t g en o eg k an g e d a a n w o rd e n . T e n e in d e h a a r t a a k te v e rlic h te n h e e ft ze. een o p - ro e p g e la n c e e rd to t h et stic h te n v a n e e n fo n d s v a n 1000 p.s. ( = 175.000 f r .) . Z e is v a n o o rd e e l d a t een pu- b lic ite it op g ro o te sc h a a l de m oge- lijk h e id zal b ied en deze som te re - c u p e re e re n op de n ie u w v e rw o rv e n a a n h a n g e rs . E e n k rin g lo o p dus,
m a a r in de g o ed e ric h tin g .
W ij h e b b en h ie rb o v e n de som v a n 6.125 fr. v o o r A a n k o n d ig in g e n v e r- m eld. H e t b e tre ft h ie r ook een g ro o ts c h o p g ev tte p u b lic ite itsca m - p a g n e , in g ezet ten v o o rd e e le v a n een « P o p u la r C o rre s p o n d e n c e » -k u r- sus. S e d e rt h et begin v a n dezen v e ld to c h t —— in 1941 — w e rd a a n p u b lic ite it en d ru k k o s te n 110.000 fr. u itg e g e v e n . R e s u lta a t : 500 leer- lin g e n slo ten zich a a n bij d e « A s- so c ia tio n ». H e t to td a l d e r in s c h rip v in g e n v o o r deze k u rs tu s p e r b rie f- w isselin g op ein d e 1943 b e re ik te h e t c ijfe r 2.902.
B uiten deze « P o p u la r »~kursus (9 7 le e r a a r s ) , u itte de b e d rijv ig h e id v n B. E . A . zich nog in a n d e re le e r- g a n g e n , n.l. een « In te rm e d ia te »- k u rs u s (24 le e ra a rs ) en een d rie - v o u d ig e « S ta n d a rd » -k u rsu s (43 le e r a a r s ).A lleen d e som d e r le e ra a rs
«— 164 — is re e d s een s p re k e n d be- w ijs v a n d e k ra c h tin sp a n n in g die e r g e le v e rd w o rd t,
A1 d eze p ra c h tig e u itsla g e n to o - n e n v o ld o e n d e a a n d a t e r o v e r g a n s c h h e t te rre in m et n o e ste n v lijt g e a rb e id w e rd . D e b e lo o n in g v o o r d e g e d a n e in sp a n n in g e n b le e f d a n o o k n ie t uit. N i tte g e n s ta a n d e d e m oeilijke o o rloĝsom standighfeden.
b o e k te B. E . A ., w a t h a a r le d e n ta l b e tre ft, h a a r rec rd -c ijfe r v a n 2.647 a a n g e slo te n e n .
H e t is d an o o k n ie t te v e rw o n d e - re n d a t er m eer d a n 10.000 ex. v a n een b ro c h u u r « E s p e ra n to v o o r B e- g in n e lin g e n w e rd e n v e rk o c h t tij- d e n s d it su ccesrijk e ja a r en er in v e rsc h e id e n e c e n tra talrijk e le e rg a n - gen w e rd e n in g e ric h t, hierbij in b e - g re p e n in d e L e g e r- en R. A . F.~
k am p en v a n ’t m o e d e rla n d en o v e r-.
zee.
D eze cijfers die ons, in d e d o o r d e n v ija n d b e z e tte la n d en , als g a l- m ende k lo k k en u it een geliefde to -
re n to e k lin k en , b re n g e n een b lijd e / en a a n g e n a m e v e rra s s in g . W ij k u n - n e n n ie t a n d e rs d a n B. E . A. o n ze w e lg e m e e n d e g e lu k w en sch e n to e - ro e p en , m et de leuze H o u d t a a n !
H . d. R.
Het Esperantistenfeest van E. K. I.
T E B R U S S E L
B R U S S E L . — In h e t « C a sa d l t a l i a » h a d op 10 M ei h e t e e rs te g ro o t E s p e ra n ti te n fee st p la a ts sin d s de b e v rijd in g .
V o o r o n g e v e e r een 2 0 0 -tal a a n - w ez ig e n , w a a ro n d e r v e rte g e n w o o r- dig ers v a n een zestal n a tio n a lite ite n , w e rd een k eu rig p ro g ra m m a afge*
w e rk t.
H e t E s p e ra n to -K o m ita to In te r- g ru p a (E K I) v a n B russel h a a lt alle eer v a n deze v e rh e u g e n d e o p b lo ei v a n onze b e w e g in g in de h o o fd sta d .
HIEUVZSDROPPELS
H e t P o s ta m b t m eld t o n s d a t v a n n u af E s p e ra n to to e g e la te n i in h e t b in n e n la n d sc h p o stv e rk e e r.
A ls e e rste lev en sb lijk u it h e t be- v rijd e N e d e rla n d b e re ik te o n s «S e- m u K o n st te» h e t b la d v a n h e t E s - p e ra n to -i titu u t « O u d e T o re n » te
E in d h o v e
<•
T e G e n t b e s ta a t e r een E s p e ra n - tis te n -sc h a a k k lu b « La V e rd a j ĉ e - v a la n o j » die ie d e re n Z o n d a g v o o r- m id d ag v e rg a d e rt.
« E s p e ra n to In te rn a c ia », h e t m a a n d b la d v a n I E .L . is g e d u re n d e d en g a n sc h e n o orlog reg elm atig blij- v e n v e rsc h ijn e n .
H e t 10*“ B ra zilia a n sc h E s p e ra n to K o n g re s h e e ft p la a ts g e h a d in Ap.ril 1945 te R io d e Jan eiro . H e t e e re - v o o rz itte rs c h a p w e rd w a a rg e n o m e n d o o r D r G . V a r g a s , P re s id e n t d e r B ra z ilia a n sc h e R ep u b liek .
In H o lly w o o d w e rd e n e r sin d s 1940 w e e r v ie r film en g e m a a k t w a a rin g e b ru ik w e rd g e m a a k t v a n E s p e ra n to . O o k in C h a rlie C h a p - lin ’s « D ik ta to r » zou, n a a r m en o n s b e v e stig d , E s p e ra n to v o o rk o m en .
In A rg e n tin ie w e rd e n v o o r d e m icro v a n d e v o o rn a a m s te ra d io s ta - tio n s, d e la a ts te ja re n re g e lm a tig le zin g e n g e h o u d e n in /E sp e ra n to .
N a a r , m en m eldt, z o u d en d e b lo e d v rw a n te n v a n D r Z a m e n h o f, d e u itv iijd e r d e r E s p e ra n to -ta a l, in d e D u its c h e c o n c e n tra tie k a m p e n , om h e t le v zijn g e b ra c h t.
_ I
In China wor.dt er trots den oor- log nog aan Esperanto gedaan. Een korrespondentie-kursus in Chung- kin, telde zelfs * t minder dan 548
leerlin g en .
L A S T U D A N T O
DE PHONETIEK
(V ervolg I)
D e w o o rd e n ( v o r to j) , in d en sto c k e e n e r ta a l (lin g v o ) v o o rh a n - d en, zijn een o f m eer s p ra a k g e lu i- den, w a a r a a n een b e p a a ld e b e te e k e - nis v e rb o n d e n is ; zij zijn sa m e n g e - ste ld uit een of m eer 1’efctergrepem
(s ila b o j), t.t.z. h e t g eh eel d a t in een a d e m sto o t k a n w o rd e n u itg e b ra c h t.
D it g eheel b e s ta a t uit o f k a n h e r- leid w o rd e n to t een klank ( s o n o ) , de k lin k e r ( v o k a lo ), d ie op zich zelf k an u itg e sp ro k e n o f een geruiscih
(b r u o ) , d e m edeklinker (k o n s o n a n - to ) , d a t v o o r zijne u its p ra a k een k la n k v e r ischt. W ij b lijv en n ie t s tils ta a n bij d e g e sc h re v e n ta a l, w a a r d e te e k e n s o f le tte r s (sig n o j, lite ro j)
w o rd e n a a n g e tro ffe n , o v e rig e n s ook k lin k e rs of m e d e k lin k e rs g e- n a a m d , die d e gelijk n am ig e g elu id en d e r g e sp ro k e n ta a l a a n to o n e n . S om s o n tm o et m en tweeklanken (d ifto n - goj) tw e e k lin k e rs die to t een o n - d e e lb a re k la n k sam en v lo eien . M e n k a n de le tte rs of g elu id en e e n e r ta a l in een b e p a a ld e v o lg o rd e sch ik k e n om h e t alphabet of a. b. c. (a lfa b e to , a b o c o l te bekom en.
TABEL I
fo . ro1 nj
o G3 fO
VORTLONGO CCC CL1 o u. c
u, </5O CL 0 5 C0
1 k. 2 silaboj 22 28 33 50 66 62
3 silaboj 34 34 37 31 25 31
3 jĵris 7 silaboj 44 38 30 19 9 7
V o o ra le e r m et d £ g e lu id e n o n tle - ding d e r in te rn a tio n a le ta a l a a n te v a n g e n , d ie n t m en te v e rn e m e n h o e zij a a n d o e t, hoe h a re m uziek k lin k t.
H a r e v e r t r o u w i e n z td le n v e r k la r e n
d a t zij n a a r d e z u id e r te lg e n v a n h e t latijn a a r d t : h e t ita lia a n sc h , h e t pro- v en g aalsch , h e t sp a a n sc h . H a r e w o o rd e n ein d ig en in d e rd a a d op een n ie t-b e k le m to o n d e k lin k e r, en d e k lin k e rs en de tw e e k la n k e n zijn n ie t ta lrijk . N e u s k la n k e n zo o als an, in, on, un, d e g e slo te n u (ŭ ) d e r fra n - sch e taal, d e v e rsc h ille n d e o p e n en g e slo te n a, e, o, en de ta lrijk e tw e e - k la n k a c h tig e « g litv o k a lo j » di in ’t en g elsch k rio e le n o n tb re k e n v o lle - dig. D e m eest g e b ru ik te m ed ek lin - k e rs zijn, zo o als in ’t ja p a n sc h , 1, k,
t ; de s k om t m in d e r v o o r. D e E n - gelsch en en d e S la v e v in d e n e r d e tw e e lin g -m e d e k lin k e r ĉ en ĝ (re sp . tjs en dzj) te ru g , die F ra n s c h m a n en D iu tsc h e r v re e m d zijn. (1 )
TABEL II
PIEDOJ
esp-a ru
o i la
ftf1
05 1 fr ca
0— Jamboj 0 0 8 12 40
00— Anapest 0 0 3 2 30
0— 0 Amfibr 31 37 22 22 12
— 0 Trokeoj 69 63 61 53 18
— 00 Daktil j 0 0 5 11 0
D e m eeste w o o rd e n tellen tw e e -, drie_ of m eer le tte rg re p e n e n d e e e n le tte rg re p ig e zijn e e rd e r z e ld - zaam ; hij ra a d p le g in g v a n ta b e l I
( 2 ), stelt m en v a s t d a t h e t E s p e r a n - to s ta a t tu ssc h e n d e g ro e p F . I. (d e W o o rd en sch at b e h e lst miil d a n een d e rd e een - en tw e e le tte rg re p ig e en m eer d a n een d e rd e v ie r- to t ze- v e n le tte g re p ig e w o o rd e n ) en d e g ro e p P .C .A . (m in ste n s d e h elft e e n - o f tw e e le tte rg re p ig e en m in d er d a n een v ie rd e v ie r- to t z e v e n le tte rg re - p ig e w o o rd e n ) d o c h h e lt o v e r n a a r g ro e p F .I. Bij n a z ic h t v a n ta b e l II ( 3 ), te n e in d e h e t n a tu u rlijk rh y th m e v a n ’t E s p e r a n to te b e p a - len, k om t m en to t ’t b e slu it d a t m en e r slech ts tro c h e e e n ( - ’ ) e n am p h i- b ra c h e n v in d t e n dat> p ro s o - disch , h et ’t m eest v e r w a n t is m et
’t poolsch en ’t ^italiaan sch . m in d er
m et ’t d u itsc h en ’t mi t m et fra n s c h en ’t en g elsch .
T.V.G.
( 1 ) Z i ; Dro E. Privat, La 'Espri o dc Sent j en Esperanto, Universal spe- ranto-Asocio, Geneve, 1931, blz. 9.
( 2 ) Ontleend aan K. Kalocsay-G. W arin- ghie iel fariĝi Poeto aŭ Parnasa Gvi ro. LoMo Budapest, 1932, blz.
21.
(3 ) Ibidem: blz. 20: noteer dat eakel de twee-drielettergrepige woorden wer- den in acht genomen alsook enkel Lexi isqbe voeten, t.t.z. voeten juist et het einde of t e in van woord samenv llen, te e stellin t de metrische v et>
