FAZY MINERALNE W TRIASOWYCH SKA£ACH WÊGLANOWYCH REJONU CHORZOWA
S ³ o w a k l u c z o w e
Chorzów, pstry piaskowiec, wapieñ muszlowy, warstwy gogoliñskie, ska³y wêglanowe, wapienie, dolomity
S t r e s z c z e n i e
W niniejszym artykule przedstawiono wyniki badañ próbek ska³ wêglanowych pobranych z utworów tria- sowych w rejonie pó³nocnej czêœci Chorzowa. Przedmiotem badañ by³a identyfikacja faz mineralnych, obecnych w tych ska³ach, szczególnie faz wêglanowych.
W pó³nocnej czêœci Chorzowa wystêpuj¹ utwory triasowe reprezentowane przez ska³y stropowej czêœci profilu pstrego piaskowca oraz sp¹gowej czêœci profilu utworów wapienia muszlowego – warstw gogoliñskich.
Utwory te eksploatowane by³y w XIX i pierwszej po³owie XX wieku.
W artykule przedstawiono wyniki analiz próbek ska³ wêglanowych, pobranych z tych warstw. Wykonano ich opis petrograficzny, badania mikroskopowe w œwietle przechodz¹cym, analizy dyfraktometryczne oraz badania sk³adu chemicznego w mikroobszarach z wykorzystaniem mikroskopu skaningowego.
Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, ¿e w utworach pstrego piaskowca dominuj¹ dolomity.
W sk³adzie mineralnym tych ska³, poza dolomitem, stwierdzono obecnoœæ sparytowego kalcytu, ponadto ziden- tyfikowano równie¿ kwarc, minera³y ilaste, muskowit oraz zwi¹zki ¿elaza.
Utwory wapienia muszlowego to g³ównie wapienie, a tak¿e zlepieñce otoczaków wapiennych scemento- wane spoiwem wêglanowym. W sk³adzie mineralnym tych ska³ dominuje kalcyt dwóch generacji. Kalcyt pierwszej generacji tworzy ziarna mikrytowe, natomiast kalcyt drugiej generacji wystêpuje w postaci ziaren sparytowych, zró¿nicowanych pod wzglêdem wielkoœci i kszta³tu. Miejscami w ziarnach sparytowych mo¿na zaobserwowaæ doskona³¹ ³upliwoœæ romboedryczn¹. Ponadto w ska³ach zidentyfikowano równie¿ dolomit, a z minera³ów niewêglanowych – kwarc, muskowit oraz minera³y ilaste. Badania mikroskopowe wykaza³y zró¿nicowanie struktur próbek wapieni od biomorficznej, przez organodetrytyczn¹, sparytow¹, mikrosparytow¹ do mikrytowej.
