Zdrowotne i społeczne skutki uzależnień
Scenariusz lekcji, III etap edukacyjny, wychowanie fizyczne
---
Wymagania szczegółowe:
7. Edukacja zdrowotna. Uczeń:
7.9 omawia szkody zdrowotne i społeczne związane z paleniem tytoniu, nadużywaniem alkoholu i używaniem innych substancji psychoaktywnych; wyjaśnia, dlaczego i w jaki sposób należy opierać się presji oraz namowom do używania substancji psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych
Adresat
: uczniowie klas I (z możliwością realizacji w klasach II-III)Czas trwania
: 45 minutCele szczegółowe w zakresie wiadomości
Uczeń:
zna niektóre substancje uzależniające
wie, jakie szkody zdrowotne i społeczne związane są z uzależnieniami
utrwala angielskie nazwy części ciała człowieka
Cele szczegółowe w zakresie umiejętności
Uczeń:
rozpoznaje własne stany emocjonalne, zna alternatywne sposoby poprawy
identyfikuje skutki sięgania młodych ludzi po używki
bierze udział w dyskusji
Cele szczegółowe w zakresie postaw
Uczeń:
ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z uzależnień
rozumie konieczność dbałości o zdrowie swoje i innych
Metody nauczania
dyskusja (technika-debata), analiza i rozwiązywanie problemów
Formy i miejsce zajęć
Formy: indywidualna, grupowa
Miejsce ćwiczeń: Dowolne pomieszczenie w szkole, które gwarantuje swobodne
przemieszczanie się uczniów (klasa szkolna, korytarz, sala gimnastyczna). Zajęcia powinny być przeprowadzone w pomieszczeniu wyposażonym w tablicę interaktywną oraz komputer z rzutnikiem.
Przybory i przyrządy
Duże arkusze papieru, mazaki, kartki A5 w czterech kolorach (czerwonym, żółtym, zielonym, czarnym), rzutnik multimedialny, komputer, tablica interaktywna.
Zasoby multimedialne
1. zestaw ilustracji: „Substancje uzależniające”.
2. QUIZ: „Body parts”.
Materiały pomocnicze:
karta ewaluacji „Walizka”
karta ewaluacji „Kosz”
Opis przebiegu zajęć
Tok Opis przebiegu zajęć Uwagi organizacyjno –
metodyczne Część
wstępna 5 – 10 minut
Czynności organizacyjne
Powitanie, podanie tematu lekcji.
Zabawa ożywiającą – „Kolory”
Zadaniem każdej osoby jest porównanie swojego dzisiejszego nastroju do jakiegoś koloru, np. czuję się dziś w kolorze czerwonym (można dodać wyjaśnienie, bo jestem zdenerwowana). Aby ośmielić uczniów, nauczyciel zaczyna zabawę.
Nauczyciel omawia cele zajęć wprowadzając w temat.
Uczniowie siedzą w kręgu.
Część główna
Ćwiczenie 1
Zadaniem każdej z grup jest wypisanie skutków
Pomoce: zestaw ilustracji
„Substancje uzależniające”,
minut substancji, którą mają na ilustracji.
Przedstawiciele grup wieszają wypełnione arkusze w widocznym miejscu i odczytują głośno wyniki swojej pracy.
Zadaniem każdej grupy jest wypisanie skutków społecznych – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych – uzależnienia młodych ludzi od substancji, którą mają na ilustracji.
Przedstawiciele grup wieszają wypełnione arkusze w widocznym miejscu i odczytują głośno zapisane spostrzeżenia.
Ćwiczenie 2
Nauczyciel zaprasza uczniów do dyskusji na temat:
„Szkody zdrowotne i społeczne związane z narażaniem innych na bierne palenie”
(modyfikacja na podstawie sześciu myślowych kapeluszy de Bono). Wyjaśnia, że uczniowie będą musieli przyjąć na siebie określone role
w dyskusji: grupa czerwona – przedstawia wyłącznie uczucia i emocje, które towarzyszą osobie palącej oraz biernym palaczom (zarówno negatywne, jak i pozytywne),
grupa żółta – przedstawia korzyści życia bez papierosa, grupa czarna – dostrzega zagrożenia (zarówno dla palących, jak i biernych palaczy), ale jest zdania, że palenie w małych ilościach nie jest szkodliwe, grupa zielona – wskazuje twórcze
Podział na 5 grup przez odliczanie.
Nauczyciel rozdaje każdej grupie duży arkusz papieru, mazak i daje do
wylosowania ilustrację.
Następnie nauczyciel ponownie rozdaje każdej grupie duży arkusz papieru, mazak, ale zmienia
ilustrację.
Nauczyciel komentuje ćwiczenie uświadamiając uczniom, że uzależnienie nigdy nie jest problemem wyłącznie jednej,
uzależnionej osoby, ale wszystkich z którymi pozostaje ona w relacjach (np. rodzinnych,
koleżeńskich).
Pomoce: kartki A5 w czterech kolorach (czerwonym, żółtym, zielonym i czarnym).
Nauczyciel chodzi wśród uczniów i pozwala im wybrać kartki w 4 kolorach.
Następnie prosi, aby uczniowie mający kartki tego samego koloru usiedli razem.
rozwiązania – co robić, żeby nie ulegać uzależnieniom. Każda grupa ma 3 minuty na przygotowanie się do dyskusji oraz dwie i pół minuty na swoją wypowiedź.
Nauczyciel pełni rolę moderatora oraz podsumowuje dyskusję.
Ćwiczenie 3
Gra – memory game „Body parts”
Na planszy interaktywnej znajdują się odwrócone klocki z nazwami i rysunkami części ciała
człowieka, które są niszczone poprzez działanie na organizm substancji uzależniających, o których była mowa podczas lekcji. Zadaniem uczniów jest dobrać w komplet: słowo polskie, jego
tłumaczenie na język angielski oraz rysunek.
Uczeń, który podchodzi do tablicy odkrywa trzy klocki – jeżeli odkryte klocki stanowią komplet, znikają z planszy. Jeżeli nie, to odwracają się ponownie. Zadaniem wszystkich uczniów w grupach jest uważne obserwowanie planszy i zapamiętywanie, gdzie są określone klocki, ponieważ w każdej kolejce do tablicy może podejść inna osoba z zespołu. W jednej kolejce każda osoba może odkryć tylko trzy klocki. Za każdy odkryty komplet klocków grupa otrzymuje punkt. Gra kończy się w momencie zniknięcia wszystkich klocków z planszy.
Pomoce: plansza
interaktywna memory game
„Body parts”.
Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy. Objaśnia
zmodyfikowane zasady gry.
Część końcowa 5 – 10 minut
Podsumowanie
Nauczyciel akcentuje nieodwracalność szkód jakie powodują w organizmie człowieka wszelkie używki. Podkreśla niekorzystny wpływ uzależnień na zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne.
Ewaluacja
Nauczyciel proponuje ewaluację zajęć metodą walizki i kosza. Wywiesza karty „Walizka” i „Kosz”
obok siebie, ale w takim miejscu żeby każdy uczeń mógł swobodnie się „wypowiedzieć” i wprowadza do ćwiczenia mówiąc, że każda sytuacja życiowa
Pomoce: karty „Walizka”
i „Kosz”.
czegoś nas uczy. Część nowych doświadczeń i nowej wiedzy wykorzystamy, a część nie.
Podobnie jest z zajęciami w szkole. Prosi uczniów, aby w środku otwartej walizki napisali, co
zabierają ze sobą z tych zajęć (jaki bagaż wiedzy i doświadczeń), a w środku kosza – to, co im się nie przyda. Jeżeli uczeń uważa, że nie ma takiej rzeczy stawia X na danej karcie. Najważniejsze, aby każdy uczeń napisał coś (postawił znak) na obu kartach.