Program do budowania krzyżówek w pracy nauczyciela
Zanim dziecko przekroczy próg szkoły, już się uczy. Uczy się chodzić, mówić, …. Uczy się ról
społecznych, bawiąc się z rówieśnikami lub rodzicami. W szkole nauka zaczyna przybierać trochę inne formy. Dziecko musi odnaleźć się w klasie, podporządkować zasadom, jakie obowiązują w szkole. Jest mu zdecydowanie trudniej. Nie możemy odebrać dziecku przyjemności uczenia się, tym bardziej że
„dziecięca zabawa może położyć fundamenty pod twórcze zachowania w wieku dorosłym”2. Ponad dwa tysiące lat temu w Państwie Platona Sokrates radził swojemu rozmówcy: (…) w duszy nie ostanie się żaden przedmiot nauczania, jeśli go gwałtem narzucać. (…) Zatem (…) nie zadawaj dzieciom gwałtu nauczania, tylko niech się tym bawią; wtedy też łatwiej potrafisz dostrzec, do czego każdy zdolny jest z natury”2.
Z tego powodu często nauczyciel sięga po różnego typu zabawy i gry, które wykorzystuje na lekcjach.
Wzbudzają większą ciekawość ucznia niż wykład nauczyciela przed tablicą. Dodatkowo każda gra czy zabawa wzbudza emocje, które ułatwiają zapamiętywanie.
Na wszystkich zajęciach jest to ważne, ale szczególnie na lekcjach matematyki, ponieważ jako nauka o abstrakcyjnych pojęciach jest trudna dla ucznia. Dlatego rolą nauczyciela jest zainteresowanie
uczniów, budzenie ich matematycznej ciekawości świata. W edukacji najważniejsze są osobiste doświadczenia dziecka. Dzieci lubią coś robić i to musimy wykorzystać w nauczaniu zarówno matematyki, jak i każdego innego przedmiotu.
Kiedy uczeń ma do rozwiązania szyfrogram, krzyżówkę, obliczenia i sprawności matematyczne, które wykorzystuje pozornie schodzą na plan dalszy. Nie są one celem samym w sobie, ale drogą do
osiągnięcia celu. Dążenie do rozwiązania staje się atrakcyjne, bo cel jest atrakcyjny.
Na stronie http://www.greeneclipsesoftware.com/eclipsecrossword/index.html znalazłam ciekawe narzędzie dla nauczyciela – edytor krzyżówek. EclipseCrossword to szybka, łatwa, darmowa droga do stworzenia krzyżówki w kilka minut. Możemy sprawdzić, na ile uczniowie opanowali nowe pojęcia albo przy pomocy takiej krzyżówki utrwalać poznane na lekcji terminy.
Po zainstalowaniu i uruchomieniu programu zobaczymy okno tj. na rysunku.
Tu wybieramy, czy tworzymy nowa krzyżówkę czy będziemy zmieniać już zapisaną krzyżówkę w formacie *.ecw.
Następna strona pozwala wybrać, czy będziemy wpisywać listę haseł i objaśnień czy zmieniać listę już
wcześniej zapisanych haseł.
Na kolejnej stronie wpisujemy słowa, które mają znaleźć się w naszym diagramie (word) i objaśnienia (clue for this word). Możemy także jako słowa wpisywać wyniki działań, a jako objaśnienia działania.
Przechodząc do następnej strony, możemy zapisać naszą listę, by mieć możliwość zmiany.
Kolejny krok to nazwanie naszej krzyżówki i podanie swoich danych.
Ustawiamy parametry, na jakim prostokącie lub kwadracie ma zmieścić się diagram. Na ilustracji ustawione jest tak, aby zmieściło się na kwadracie 10 na 10 kratek.
Następnie pojawia nam się diagram. Może się zdarzyć, że założone parametry są niewłaściwe (np.
słowo w krzyżówce ma 11 liter, a chcemy diagram umieścić na kwadracie 10 na 10), musimy je wtedy poprawić. Jeśli z jakiś względów gotowy diagram nie odpowiada nam, możemy wyrazić chęć zmiany (make another puzzle like this one). Ale równie dobrze możemy przejść dalej i zapisać krzyżówkę, a następnie wrócić i ułożyć inną wersję tej samej krzyżówki. To jest dla nas bardzo ważne, ponieważ na tych samych hasłach możemy budować kilka krzyżówek, a tym samym uczniowie dostają różne wersje tej samej krzyżówki i nie przychodzi im do głowy ściąganie. Kiedyś, gdy uczniowie dostali krzyżówkę zbudowaną w tym programie, uczeń rzucił okiem na diagram kolegi powiedział: „Eee, masz inną”. Nie przyszło mu do głowy, że hasła tych krzyżówek są identyczne.
Pozostaje nam zapisanie krzyżówki. Możemy zapisać krzyżówkę jako interaktywną lub nie.
Gotową, wydrukowaną krzyżówkę zabieramy na lekcje, a jeśli lekcja może odbyć się w pracowni komputerowej, to włączamy krzyżówkę na stronie internetowej. Nauczyciele, którzy sami programują,
pewnie potrafią sami wykonać różnorakie pomoce interaktywne. Taką krzyżówkę może jednak wykonać każdy nauczyciel, który potrafi obsłużyć komputer. Jeśli sami budujemy diagram, najłatwiej jest nam zapisywać hasła jedno pod drugim i budować jakieś hasło końcowe, tu nasze krzyżówki nie są listą haseł wypisanych jedno pod drugim. Naprawdę zbudowanie krzyżówki na podstawie tego
programu to prosta sprawa.
5. Bibliografia
1. http://www.greeneclipsesoftware.com/eclipsecrossword/index.html
2. Harry Broekman Zmieniający się obraz matematyki dla młodzieży szkolnej w wieku 10-16 lat, SNM i CDN, Warszawa 1995.
3. Gordon W Greek, Jak pomagać dziecku w nauce, Diogenes, Warszawa 1998.
4. Deborah Stipek, Kathy Seal, Jak nakłonić dziecko do nauki?, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2002.
