Kryzys światopoglądowy w Hymnach Jana Kasprowicza
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń :- zna cechy gatunkowe hymnu i jego genezę , - poznaje pojęcie ekspresjonizmu .
b) Umiejętności Uczeń :
- potrafi nazywać uczucia i ilustrować je przy pomocy symboli abstrakcyjnych , - ocenia i porównuje obraz Boga w Hymnach z przedstwaionymi we wcześniej
poznanych utworach ,
- umie scharakteryzować utwory o charakterze katastroficznym , - rozwija wrażliwość estetyczną .
2. Metoda i forma pracy
Metoda poszukująca , praca w grupach , metoda oglądowa , wizualizacja pojęć abstrakcyjnych , burza mózgów.
3. Środki dydaktyczne
1. Teksty omawianych utworów 2. Ksero obrazu Muncha
3. Słownik terminów literackich 4. Materiały plastyczne
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
1. Zaprowadzenie ładu i sprawdzenie listy obecności.
2. Zapisanie tematu na tablicy.
3. Wprowadzenie uczniów w tematykę zajęć.
b) Faza realizacyjna
1. Prosimy uczniów , aby przypomnieli sobie utwory zawierające obraz Boga i wpisali je do tabeli umieszczonej na tablicy wg następujących kryteriów :
DOBRY PASTERZ SĘDZIA SPRAWIEDLIWY INNE OBLICZA (JAKIE?)
W rozwiązaniu zadania uczestniczy cała klasa .
2. Poinformowani odpowiednio wcześniej uczniowie wyciągają farby , kredki i inne materiały plastyczne ( wg własnego uznania ) . Nauczyciel odczytuje fragmenty hymnu Dies Irae , a zadaniem uczniów jest zilustrowanie emocji jakie wywołał . Należy podkreślić , że emocje przedstawiają za pomocą symbolu graficznego ( barwy , kształtu , formy itp.) ,
a nie ilustracji . Po ukończeniu ćwiczenia omawia się rysunki i doszukuje cech wspólnych . Uczniowie starają się ponadto nazywać te emocje .
W ten sam sposób należy postąpić z Hymnem św. Franciszka z Asyżu. Porównane prace plastyczne powinny wykazać różnice między nastrojem jednego i drugiego hymnu . Tak jak zmieniają się kształty i barwy emocji na rysunkach , tak zmieniał się światopogląd poety . 3. Omówienie treści utworów i postawy podmiotu lirycznego :
- Jak zmienia się stosunek podmiotu lirycznego do Boga ?
- Z czego wynika bunt i katastrofizm ? ( przywołanie definicji pojęcia )
- Zastanów się jaką postawę prezentuje podmiot liryczny w hymnie Dies Irae . W jakim innym utworze mamy do czynienia z taką postawą ? Nazwij ją i krótko scharakteryzuj.
( prometeizm )
- Jak nazwiesz postawę podmiotu lirycznego w Hymnie św. Franciszka ? ( cechy franciszkanizmu )
- W jakim stopniu Kasprowicz realizuje teorię gatunkową hymnu ? ( Przypomnienie wiadomości o genezie i cechach gatunkowych hymnu )
c) Faza podsumowująca
Uczniowie zostają podzieleni na grupy . Każda z grup otrzymuje ksero obrazu Muncha Krzyk i zastanawia się co on wyraża . Porównują obraz Muncha z włąsnymi dziełami i doszukują się ewentalnych cech wspólnych . Gdy pojawi się pojęcie ekspresji sugerujemy uczniom nadanie nazwy kierunkowi malarskeimu . Jeżeli nie padnie słowo ekspresja należy dyskretnie
pokierowć grupą .
W grupach uczniowie starają się wymienić cechy ekspresjonizmu , a następnie porównują je z definicją słownikową . Doszukują się również elementów ekspresjonistycznych w
omówionych hymnach Kasprowicza .
5. Bibliografia
6. Załączniki
a) Zadanie domowe
„Gdyby Bóg nie istniał , wszystko byłoby dozwolone”. Gdyby...A jednak istnieje jakaś siła, jakaś mądrość , która powoduje , że dobro i zło to dla nas zjawiska nietożsame . Jaka jest twoim zdaniem rola Boga i wiary w czasach ci współczesnych ?
7. Czas trwania lekcji
45 minut
