dniach 14–15 marca 2013 r. w
Brukseli. Konkluzje
Rocznik Integracji Europejskiej nr 7, 409-415
2013
Posiedzenie Rady Europejskiej
w dniach 14-15 marca 2013 r. w Brukseli.
Konkluzje
W ostatnich latach uczyniliśmy wiele, aby stawić czoła pilnym wyzwaniom wyni
kającym zkryzysu finansowegoizadłużeniowego,mając na celu przygotowanie gruntu
dlapowrotu do trwałegowzrostu sprzyjającego tworzeniu miejsc pracyiprzejście do wzmocnionego zarządzania gospodarczegozarówno na szczebluUE, jak istrefy euro.
Wiele zostało osiągnięte pomimo pewnej utrzymującej się niepewności narynkach fi
nansowych. Niemniej jednak stagnacja działalnościgospodarczej przewidywana na rok 2013 orazniedopuszczalnie wysokie wskaźniki bezrobociauwydatniają,jakważne jestprzyspieszenie działań wspierających wzrost gospodarczy na zasadzie priorytetu przy kontynuacji prowzrostowej konsolidacji fiskalnej. Rada Europejskaprzeprowa
dziła kompleksową dyskusję na temat sytuacji gospodarczej ispołecznej oraz określiła
wytycznedotyczące politykigospodarczej państw członkowskich i Unii Europejskiej
w 2013 roku. Trzeba się skoncentrować na wykonaniu podjętych decyzji, w szcze
gólnościjeśli chodzioPakt na rzecz wzrostu gospodarczegoizatrudnienia. Jakoszcze
gólniepriorytetowe należy potraktować kwestie wspierania zatrudnienia młodzieży
oraz stymulowania wzrostu gospodarczego i konkurencyjności. Rada Europejska w czerwcuponownie zajmie się oceną określanych na szczeblu krajowym strategii
służących realizacji tych priorytetów; wróci również do kwestii realizacjiPaktu na rzecz wzrostu gospodarczego izatrudnienia. Uzgodniła, że w nadchodzących mie
siącach będzieomawiać konkretne dziedzinymające znaczny wpływ na zwiększenie
wzrostu izatrudnienia. Podsumowała takżetrwające prace nadpogłębieniem unii gos podarczej iwalutowej (UGW)z myślą o swoim czerwcowym posiedzeniu.
I. POLITYKA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA
Europejski semestr: wspieranie konkurencyjności,wzrostu i zatrudnienia, w szczególności ludzi młodych
1. Jakuzgodniono w grudniu ubiegłegoroku, państwaczłonkowskieiUniaEuro pejska podejmują zdecydowane działania na rzecz wspierania konkurencyjności, wzrostu i zatrudnienia, zgodnie znastępującymipriorytetami określonymi w rocznej analizie wzrostu gospodarczego:
a) kontynuacja zróżnicowanej konsolidacji fiskalnej sprzyjającej wzrostowi gospo darczemu;
b) przywrócenie normalnego kredytowania gospodarki; c) wspieranie wzrostu gospodarczego i konkurencyjności; d) walkaz bezrobociem i społecznymi konsekwencjamikryzysu; e) unowocześnienie administracji publicznej.
2. Kluczowe znaczenie nadalma realizacja. Niezbędne są zdecydowane działania, by wesprzeć stanowczezobowiązanie politycznena rzecz wspierania wzrostu i zatrud nienia, a takżeby odpowiedziećna wyzwania fiskalne,makroekonomiczne i struktu ralne. Wszystkie teelementypowinnyznaleźć odzwierciedlenie w przygotowywanych przez państwaczłonkowskie krajowych programach reform oraz programachstabil ności iprogramach konwergencji, z pełnym uwzględnieniem dyskusji,którebyły prowa dzone na forum Rady-w kontekście europejskiego semestru - na tematprzygotowanej przezKomisję rocznej analizy wzrostu gospodarczego, zgodnie ze sprawozdaniem podsumowującymprezydencji oraz odpowiednimikonkluzjamiRady1, atakże analizy przekazanej przez Komisję w kontekście procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej, w tym sprawozdaniem przedkładanym wramach mechanizmu ostrzegania.
3. Czynione są znaczne postępy w dążeniu do strukturalnie zrównoważonych budżetów;postępytemuszą być kontynuowane. Rada Europejska podkreśla wszcze gólności konieczność zróżnicowanej konsolidacji fiskalnej sprzyjającej wzrostowi, przypominającomożliwościach,jakie dają istniejące zasadyfiskalne zawarte w pakcie stabilności iwzrostuoraztraktacieo stabilności, koordynacji i zarządzaniu.
4. Na szczeblu państw członkowskich należy zastosować odpowiednią kombinację środkówwzakresiewydatków i dochodów, wtym krótkoterminowych ukierunkowa nych środków na rzecz pobudzenia wzrostu i wspierania tworzenia miejsc pracy, zwłaszcza dla ludzi młodych; należyteż priorytetowo traktować inwestycje sprzy jające wzrostowi. W związku z tym Rada Europejskaprzypomina, że -przy pełnym poszanowaniu paktu stabilnościi wzrostu - możliwości, jakieistniejące unijne ramy fis kalne dająw kontekście godzenia potrzeb w zakresie produkcyjnychinwestycji pu blicznych z celami dyscypliny fiskalnej, mogą być wykorzystane w ramach funkcji zapobiegawczej paktu stabilności i wzrostu. Konkluzje Rady z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie rocznej analizywzrostu gospodarczego i wsprawie sprawozdania przedkła danegowramachmechanizmu ostrzegania, konkluzjeRady z dnia 15 lutego 2013 r. w sprawie kształcenia, konkluzje Rady z dnia28 lutego 2013 r. wsprawie wskazówek politycznychdotyczących polityki zatrudnienia i polityki społecznej oraz konkluzje Rady z dnia5 marca 2013 r. w sprawie jakości wydatkówpublicznych.
5. Konsolidacjafiskalna iprzywrócenie stabilności finansowej musząiść w parze z dobrze skonstruowanymi reformami strukturalnymi,których celem jest wspieranie trwałego wzrostu, zatrudnienia i konkurencyjności, oraz z korektą zakłóceń równo wagi makroekonomicznej.Wtym kontekście Rada Europejska przypomina,jak ważne jest przesunięcie obciążeniapodatkowego z pracy na inne obszary -w stosownych przypadkach i przyuznaniu kompetencjipaństwczłonkowskich wtej dziedzinie - jako sposobu zwiększania szansna zatrudnienieikonkurencyjności. * i
1 Konkluzje Rady z dnia 12 lutego 2013r. wsprawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego i w sprawie sprawozdaniaprzedkładanego wramachmechanizmu ostrzegania, konkluzje Radyz dnia
15 lutego 2013r.wsprawie kształcenia,konkluzje Rady z dnia28 lutego 2013r.w sprawie wska
zówek politycznychdotyczącychpolitykizatrudnienia i polityki społecznej oraz konkluzje Rady zdnia 5 marca 2013r.wsprawie jakości wydatków publicznych.
6. Wkontekście wyzwań stawianych przez konsolidację fiskalną ważnejest zapew nienie, aby wszyscy ponosili przypadającąna nich część obciążeń podatkowych. Po trzebne są zatem wzmożone działania na rzecz poprawy skuteczności ściągania podatków i zwalczania uchylania się od opodatkowania,w tym poprzezumowy z pań stwamitrzecimi w sprawie opodatkowania dochodów zoszczędnościi szybkiepostępy w zwalczaniu problemuoszustw związanych z VAT.Konieczna jest ścisławspółpraca zOECDigrupą G-20 w celu opracowania uzgodnionych na szczeblu międzynarodo wym standardówsłużących zapobieganiu erozji podstawy opodatkowania i przenosze niu zysków. UE będzie koordynowała swojestanowiska wtymcelu. Należy poczynić postępy wpracachnadotwartymi dossier dotyczącymi podatków, takimi jak wniosek w sprawie opodatkowania energii,wniosek w sprawie wspólnej skonsolidowanej pod stawy opodatkowania osób prawnych oraz wniosek w sprawie przeglądudyrektywy o opodatkowaniu dochodów z oszczędności.Rada Europejska odnotowujepostępy prac w zakresie wzmocnionejwspółpracyw dziedziniepodatku od transakcji finansowych.
7. Jeżeli chodzi o działania podejmowanena szczebluUE, trzeba kontynuować pełne i natychmiastowe wdrażanie wytycznych uzgodnionych w ostatnich miesiącach przezRadę Europejską, w szczególności w Pakcie na rzeczwzrostu gospodarczego i zatrudnienia; należy przy tymwykorzystać wszczególności potencjał zielonejgospo darkidla wspierania wzrostu i konkurencyjności. Niedawne podniesienie kapitału EBI o 10 mid euro pozwoli temu bankowi pożyczyć dodatkową kwotę 60mid euro narzecz wspierania wzrostu i zatrudnienia; wrazz EuropejskimFunduszemInwestycyjnym po może touruchomić projekty owartości do 180 mid euro w latach 2013-2015. Rada Eu- ropejska ocenirealizacjęwspomnianego paktu wczerwcu, kładąc szczególny nacisk na środki służące tworzeniu miejsc pracy i na pobudzeniefinansowania gospodarkiw od niesieniu do szybko działających środków prowzrostowych.W tymwzględzie Komisja, wraz z EBI, złoży w czerwcu sprawozdanie na temat możliwościiukierunkowanych priorytetów,którenależy określić, w szczególności w odniesieniu do infrastruktury, efektywności energetycznej i efektywnej gospodarki zasobami,gospodarki cyfrowej, badań i innowacji oraz małych i średnich przedsiębiorstw.
8. Pilnym zadaniemjest ukończeniei wdrożenie ramlepszego zarządzania gospo darczego. Nowe przepisy dotyczącenadzoru fiskalnego i makroekonomicznego („sześ-ciopak”, „dwupak” i traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu) muszą zostać w pełni wykorzystane. W szczególności należy przeprowadzićwszystkie niezbędne prace przygotowawcze,aby zapewnić efektywne stosowanie tych nowych przepisów od początkukrajowych cykli budżetowych w2013 roku.
9. Dziś RadaEuropejska kładzie szczególny nacisk na następującekwestie: a) najważniejszym wyzwaniem społecznym,przed którym stoimy, jest rozwiązanie
problemu bezrobocia. Aktywne polityki społeczne oraz zatrudnienia i rynków pra cy wymagajązatem priorytetowego potraktowania i szczególnej uwagi wobecnym kontekście; rangę specjalnegopriorytetu trzeba nadaćpropagowaniuzatrudnienia młodzieży. Systemy kształcenia i szkolenia muszą działać lepiej, zapewniając młodym ludziom właściweumiejętności i skuteczniej łącząc światpracy ze świa tem edukacji.Po tym jak Rada Europejska osiągnęła w lutym 2013rokuporozumienie w sprawieInicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, Komisja przedstawiła wnioski- w kontekście toczącychsię negocjacji w sprawie rozporządzenia o Euro
pejskim Funduszu Społecznym- dotyczące technicznych dostosowań,które umoż liwią pełneuruchomienie wspomnianej inicjatywyzdniem1 stycznia 2014 r. Do tego czasu państwaczłonkowskiebędąmogły korzystać ze środkówfinansowych dostępnych wobecnym okresie programowania w ramachwszystkich odpowied nich funduszy strukturalnych, aby przyczynić się do zwalczaniabezrobocia ludzi młodych. W związkuz tym Rada Europejska zzadowoleniem przyjmuje starania Komisji mającenacelu dalszekorzystanie zwyników współpracy z państwami członkowskimi,w których poziomybezrobocialudzi młodych sąnajwyższe. Poro zumienieosiągniętewRadzie w dniu 28 lutego w sprawie gwarancji dla młodzieży pomoże zapewnić wszystkim młodym ludziom poniżej25 roku życiaotrzymanie dobrej jakości oferty zatrudnienia, dalszego kształcenia, przygotowaniazawodo wego lub stażuw ciągu czterech miesięcy od uzyskaniastatusu osoby bezrobotnej lub odzakończenia kształcenia formalnego; porozumienie to powinnozostaćszyb ko wdrożone,również przy wykorzystaniu wsparcia w ramach Inicjatywynarzecz zatrudnienia ludzimłodych. Należy także bardziej ogólniekontynuowaćpracena rzecz pakietudotyczącego zatrudnienia, wtymw zakresie zatrudnienia znacznie większej liczby kobiet, zmniejszenia długotrwałegobezrobocia oraz zapewnienia pełnego udziału pracowników w starszymwieku.Podstawowe znaczeniema po konanie społecznych skutków kryzysu oraz zwalczanie ubóstwa i wykluczenia społecznego;
b) jednym z kluczowychmotorów wzrostu izatrudnienia pozostajejednolity rynek. Wtym kontekście Rada Europejska zwraca siędo państw członkowskich o pełne uwzględnienie zaleceń zawartych wsprawozdaniuKomisji na temat stanu integra cji jednolitego rynku i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza włączać takiesprawozdania do przyszłych rocznych analizwzrostu gospodarczego. Jednym z podstawowych priorytetówjestszybkie zakończenie prac nadwszystkimi wnioskami określonymi w Akcie o jednolitym rynku I,wszczególności jeżeli cho dzi o takie kluczowe kwestie jak rachunkowość,kwalifikacjezawodowe, zamówienia publiczne, delegowanie pracowników oraz identyfikacja elektroniczna i podpis elektroniczny, mając na celu pobudzenie konkurencyjności, pogłębienie jednolite go rynku i zniesienie nieuzasadnionych barier. Komisja przedstawi bezzwłocznie pozostałe wnioski określonewAkcie ojednolitym rynku II z myślą o ich szybkim przeanalizowaniu, tak aby mogły one zostać przyjęte przed końcemobecnej kaden cji. Pilnym zadaniemjest także poprawa wdrażania wszystkich przepisów do tyczącychjednolitego rynku,wtym dyrektywy usługowej, w szczególności przez rygorystycznąwzajemną ocenę oraz szybkie działania służąceusunięciunieuzasad nionych barier. Rada Europejska będzie dalej poddawać wszystkie te kwestie regu larnym przeglądom;
c) wymagane są dalszedziałania mającena celu zmniejszenie ogólnego obciążenia regulacyjnego na szczeblachunijnym i krajowym,przy czym należy staleuwzględ niać potrzebęwłaściwej ochrony konsumentówi pracowników.Wświetle niedawnych komunikatów Komisji państwa członkowskie i Komisja powinny kontynuować prace nad inteligentnymi regulacjami, kładąc szczególny nacisknapotrzeby ma łych i średnich przedsiębiorstw. Państwa członkowskie zwrócąszczególną uwagę na unikanie dodatkowych obciążeńwe wprowadzaniu prawodawstwa UEw życie.
Rada Europejska z zadowoleniem przyjmuje niedawne sprawozdanieKomisjidoty czącenajbardziej obciążających uregulowań dla małych i średnich przedsiębiorstw i oczekuje, że do czerwca otrzymawstępnekonkretnewnioski służące realizacji uwag zawartych w tym sprawozdaniu. Komisja będzie monitorowała postępy za pomocątabeli wyników dotyczących małych i średnichprzedsiębiorstw. Zapewni również sprawną i skuteczną realizację programu sprawności i wydajności regula cyjnej (REFIT),zwłaszcza przezszybkie określenie obszarów regulacyjnych iele mentów prawodawstwa charakteryzuj ących sięnajwiększym potencjałem w zakresie uproszczenia przepisów izmniejszenia kosztów regulacyjnych. Rada Europejska oczekuje, że jesienią otrzyma pierwsze wnioski w sprawie uproszczenia i zmniej szenia obciążeń regulacyjnych.Rada Europejska odnotowuje, żeKomisja przedstawi - j ako część swój ego rocznego programuprac - wykazrozpatrywanych wniosków, które majązostaćwycofane. Zmyśląo zmniejszeniu obciążeńwynikających z ure gulowańi pobudzeniu konkurencyjności zachęca Komisję,abyskorzystała z pro gramu REFIT w celu określenia i zaproponowania jesienią przeznaczonych do wycofaniauregulowań, które niesą już przydatne, i abykontynuowała konsolidację istniejącego prawodawstwaw ramachswoich prac naduproszczeniem.
10. W nadchodzących miesiącachRada Europejska przeprowadzi szereg dyskusji tematycznych na temat sektorowych i strukturalnych aspektów, któremają kluczowe znaczenie dla wzrostu gospodarczego i europejskiej konkurencyjności. Dyskusje te będą takżestanowić wkładwprzyszłoroczną debatę na tematstrategii „Europa 2020” oraz w przegląd postępów w realizacji jej zasadniczych celów.Zmyślą o tychdysku sjach wzywa doprowadzenia pracprzygotowawczych przynadaniupriorytetu nastę pującym kwestiom:
a) energia(maj2013roku): prowadzone są prace nad dokończeniem tworzenia wew nętrznegorynkuenergiioraz nadwzaj emnymi powiązaniami zeuropejskimirynka mi energii. Po 2015 rokużadne państwoczłonkowskie UEnie powinnopozostawać odizolowane odeuropejskichsiecigazowych i elektrycznych. Europa potrzebuje inwestycji w nowoczesną infrastrukturę energetyczną; należy także rozwiązać pro blem wysokich cenenergii, które szkodzą konkurencyjności;
b) innowacje (październik 2013 roku): RadaEuropejska oczekuje przedstawienia przez Komisję sprawozdania z postępów prac w zakresieeuropejskiejprzestrzenibadawczej, a także komunikatu na temat stanu Unii innowacji za rok2012, w tym jednolitego wskaźnikainnowacyjności, na czasprzed zaplanowanymi dyskusjami natentemat; c) agenda cyfrowai inneusługi (październik 2013 roku): RadaEuropejskaodnotowu
je, że Komisj a zamierza na długo przed październikowymi dyskusj amiprzedstawić sprawozdanie na temat stanu prac i utrzymujących sięprzeszkód, któryminależy się zająć, abyzapewnić ukończenie tworzenia w pełnifunkcjonującego jednolitego rynku cyfrowego do2015roku, a także konkretnych środków służących jak najszyb szemu utworzeniujednolitego rynkutechnologiiinformacyjno-komunikacyjnych; d) obrona (grudzień 2013 roku): w tym kontekścieRada Europejska przyjrzy się także
sposobomrozwinięciabardziej zintegrowanej, innowacyjnej i konkurencyjnej eu ropejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego;
e) konkurencyjność przemysłowa i polityka przemysłowa(czerwiec2013roku i luty 2014 roku): podkreślając, jak ważne j est, byEuropa stała się bardziej konkurencyj
najako miejsce produkcji i inwestycji, Rada Europejska oczekuje dalszych działań w następstwie niedawnych komunikatów Komisji dotyczących polityki przemysło weji poszczególnych sektorówprzemysłowych,a takżeterminowego przedstawienia przezKomisję dalszegowkładuw tę dyskusję: sprawozdania na temat europejskiej konkurencyjności, sprawozdania z realizacji priorytetów polityki przemysłowej orazwniosków zprzeglądu jednolitego rynku produktów przemysłowych.
Pogłębienie UGW
11. Rada Europejskapodsumowała bieżące prace nad czterema aspektamiokreślo nymi wswoich konkluzjachz grudnia2012 roku w sprawie pogłębienia UGW. Wszel kimnowym krokom w kierunku wzmocnienia zarządzania gospodarczego będąmusiały towarzyszyć dalsze działanianarzecz zwiększenia legitymacji i rozliczalności.
12. Pilnie potrzebne sąpostępywkierunku bardziej zintegrowanych ramfinanso wych, tak aby przywrócić normalne kredytowanie, zwiększyć konkurencyjność i ułatwić wprowadzenieniezbędnych korekt gospodarczych. W nawiązaniu do po stępów poczynionych wzakresienowych zasad dotyczącychwymogów kapitałowych dla banków należy szybko rozwiązać pozostałe nierozstrzygnięte kwestie techniczne, tak aby umożliwić osiągnięcie ostatecznego porozumieniadokońca miesiąca.Priory tetem jest zakończenie w najbliższych tygodniach procesu ustawodawczego doty czącegojednolitegomechanizmunadzorczego.
13. Rada Europejska przypomina, żenależy bezwzględnie przerwaćbłędne koło, w jakim znalazły się bankii rządy.W myśl ustaleńz grudnia 2012 roku należyw pierw szym półroczu2013 rokujaknajszybciejuzgodnićramyoperacyjne, wtym definicję aktywów odziedziczonych, tak by w momencie utworzenia skutecznego jednolitego mechanizmu nadzorczegoEuropejski Mechanizm Stabilności miał- w drodze zwykłej decyzji -możliwość bezpośredniego dokapitalizowywania banków. Doczerwca2013 rokutrzeba osiągnąć porozumienie co do dyrektywy wsprawienaprawy oraz restruk turyzacjii uporządkowanej likwidacji bankóworaz dyrektywy w sprawie systemów gwarancji depozytów, zapewniającprzy tym sprawiedliwą równowagęmiędzy krajami pochodzenia akrajami przyjmującymi. Komisjazamierza przekazać do lata 2013roku wniosek ustawodawczy wsprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacjii uporząd kowanej likwidacji dla krajów uczestniczących w jednolitym mechanizmie nadzor czym;wniosek ten będzie analizowany na zasadziepriorytetu,tak aby mócgoprzyjąć podczas obecnejkadencji Parlamentu. Mechanizm ten powinien zapewnić skuteczne ramy restrukturyzacji i uporządkowanejlikwidacjiinstytucji finansowych przy zapew nieniu ochronypodatników w kontekście kryzysów bankowych,opieraćsię na wkła dach wnoszonych przez sam sektor finansowy oraz obejmowaćodpowiednie i skuteczne mechanizmyochronne, zgodnie z konkluzjami z grudnia 2012 roku.Integralność jed nolitego rynku będzie w pełni przestrzegana;zapewnionezostaną także równe warunki działania państwczłonkowskich uczestniczącychw jednolitym mechanizmienadzor czymitych, którew nimnie uczestniczą.
14. Rada Europejskaodnotowuje przyjęcie zasad organizacji pracna szczytach stre fy euro i z zadowoleniem przyjmujefakt, że zasady te mają służyć poprawie jakości zarządzania strefą euro, przy zachowaniuintegralności Unii Europejskiej jako całości,
jakstwierdzonowszczególności w stosownych postanowieniach Traktatu o stabilnoś ci, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej iwalutowej1.
1 Niderlandy zgłosiły zastrzeżenie parlamentarnedotegopunktu.
II.POZOSTAŁEKWESTIE
15. Rada Europejska przeprowadziławymianępoglądów na temat stosunkówUE z jej partnerami strategicznymi. *