UCHWAŁA NR XXXVI/707/2017 RADY MIEJSKIEJ W BIELSKU-BIAŁEJ
z dnia 19 grudnia 2017 r.
w sprawie przyjęcia "Programu Wspierania Rodziny oraz Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018-2020"
Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 6a i pkt 16, art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017r. poz. 1875), art. 4 ust. 1 pkt 3a i pkt 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2017r. poz. 1868), art. 176 pkt 1, art. 180 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017r. poz. 697 z późn. zm.) Rada Miejska
postanawia
§ 1. Przyjąć „Program Wspierania Rodziny oraz Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018-2020”, w brzmieniu ustalonym w załączniku do niniejszej uchwały.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Bielska-Białej.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od dnia 1.01.2018r.
Przewodniczący Rady Miejskiej
Jarosław Klimaszewski
Załącznik
do Uchwały Nr XXXVI/707/2017 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 19 grudnia 2017 r.
PROGRAM WSPIERANIA RODZINY ORAZ ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ
NA LATA 2018 – 2020
Wstęp
Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2017, poz. 697 z późn.zm.) wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych to zespół planowanych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji, a system pieczy zastępczej to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadku niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców.
Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczych oraz organizacja pieczy zastępczej spoczywa m.in. na jednostkach samorządu terytorialnego, a zadania te winny być realizowane w oparciu o 3-letnie programy wspierania rodziny i rozwoju pieczy zastępczej.
Na podstawie ww. ustawy Prezydent Miasta Bielska-Białej wyznaczył Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej oraz do organizacji pracy z rodziną (Zarządzenie Nr ON.0050.951.2011.PS Prezydenta Miasta Bielska-Białej z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie wyznaczenia podmiotu do realizacji zadań nałożonych ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej). W celu sprawnej realizacji ww. zadań w Ośrodku funkcjonuje Zespół Poradnictwa Specjalistycznego oraz Dział Pieczy Zastępczej.
Ponadto, w celu wsparcia rodzin, dzieci mogą zostać objęte opieką i wychowaniem w placówkach wsparcia dziennego. Na terenie Miasta Bielska-Białej działa 14 tego typu placówek, w tym 11 prowadzonych jest przez Środowiskowe Centrum Pomocy (ŚCP) będące jednostką organizacyjną Miasta i 3, których prowadzenie zostało powierzone podmiotom prowadzącym działalność w sferze pożytku publicznego.
W latach 2015-2017 działania na rzecz rodzin przeżywających trudności opiekuńczo- wychowawcze oraz pieczy zastępczej realizowane były w oparciu o „Program Wspierania Rodziny oraz Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2015 – 2017”, przyjęty uchwałą Nr VI/72/2015 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 24 marca 2015 roku.
W latach 2015-2017 w obszarze wspierania rodziny podejmowano działania mające na celu zwiększenie świadomości w zakresie funkcjonowania i pojęcia roli rodziny, eliminacji niekorzystnych zachowań występujących w rodzinie oraz nabycia przez rodziców umiejętności opiekuńczo- wychowawczych, zgodnie z założeniami Programu. Natomiast w zakresie pieczy zastępczej prowadzono m.in. działania mające na celu: tworzenie warunków do skutecznego rozwoju systemu pieczy zastępczej w Mieście z ukierunkowaniem na formy rodzinne, podnoszenie standardu opieki nad dzieckiem przebywającym w pieczy zastępczej i świadczonych usług z zakresie pieczy zastępczej, organizowanie wsparcia pełnoletnim wychowankom pieczy zastępczej w drodze do samodzielności i pomoc wychowankom w realizacji Indywidualnego Programu Usamodzielnienia. Ponadto Miasto Bielsko-Biała prowadzi Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, (ZPOW) w skład którego wchodzą placówki opiekuńczo-wychowawcze będące formą instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Łącznie ww. placówki dysponują 90 miejscami dla dzieci i młodzieży (dodatkowo 3 miejsca z zezwolenia Wojewody).
Uchwałą Nr XVI/285/2016 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 22 marca 2016 r. zostało przyjęte roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za 2015 rok, a Uchwałą Nr XXVII/505/2017 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 21 marca 2017 r.
zostało przyjęte roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za 2016 rok.
Z uwagi na fakt, iż z dniem 31 grudnia 2017 roku zakończy się okres realizacji „Programu Wspierania Rodziny oraz Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2015-2017”, mając na uwadze obowiązek wynikający z wyżej powołanej ustawy został opracowany „Program Wspierania Rodziny oraz Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2018 – 2020”.
Ocena sytuacji warunkującej program.
W skali roku ok. 650 rodzin, które korzystają z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej boryka się z problemem bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego. Zadania związane ze wspieraniem rodziny wynikające z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej realizowane są od 2012r. Porównując liczbę osób objętych wsparciem w latach 2014, 2015 i 2016 nadal w wielu obszarach widoczna jest tendencja wzrostowa, co wskazuje na to, iż wciąż istnieje potrzeba rozszerzenia oferty pomocy dla rodzin przeżywających problemy opiekuńczo-wychowawcze.
L.p. Wyszczególnienie 2014 2015 2016
1. Kierowanie przez pracowników socjalnych i koordynatorów rodzinnej
pieczy zastępczej rodzin do Zespołu Poradnictwa Specjalistycznego 108 165 191 2. Osoby objęte wsparciem psychologicznym w ZPS 484 493 380 3. Uczestnicy grupy wsparcia dla rodzin zastępczych 21 17 7
4. Zatrudnieni asystenci rodziny 6 7 8
5. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny 84 91 108
6. Rodziny sądownie zobowiązane do współpracy z asystentem 9 16 21
7. Usługi dla rodzin z dziećmi 1 1 1
8. Rodziny zastępcze objęte wsparciem psychologa w ZPS 42 91 110 9. Dzieci z rodzin zastępczych objęte wsparciem psychologa w ZPS 40 33 52
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Jest formą czasowej opieki nad dzieckiem i winna trwać do chwili rozwiązania problemów w rodzinie biologicznej, będących przyczyną umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, piecza zastępcza realizowana jest w dwóch formach: rodzinnej i instytucjonalnej.
Informacje statystyczne na temat rodzinnej pieczy zastępczej w Bielsku-Białej na dzień 31 grudnia 2014/ 2015/ 2016 roku:
L.p. Wyszczególnienie Ogółem
2014 2015 2016
1. Rodziny zastępcze spokrewnione, w tym: 107 109 111
1.1. z jednym dzieckiem 93 92 92
1.2. z dwójką dzieci 11 14 12
1.3. z trójką i więcej dzieci 3 3 7
2. Rodziny zastępcze niezawodowe, w tym: 58 56 56
2.1. z jednym dzieckiem 49 48 49
2.2. z dwójką dzieci 5 4 3
2.3. z trójką dzieci 3 3 4
2.4. z czwórką i więcej dzieci 1 1 -
3. Rodziny zastępcze zawodowe, w tym: 4 5 4
3.1. z jednym dzieckiem - - -
3.2. z dwójką dzieci - 2 2
3.3. z trójką dzieci 3 1 -
3.4. z czwórką i więcej dzieci 1 2 2
4. Rodziny zastępcze zawodowe specjalistyczne, w tym: 4 5 5
4.1. z jednym dzieckiem 2 3 2
4.2 z dwójką dzieci 1 1 2
4.3. z trójką dzieci 1 1 1
4.4. z czwórką i więcej dzieci - - -
5. Rodziny zastępcze o charakterze pogotowia rodzinnego 2 2 2
5.1 z jednym dzieckiem 1 - -
5.2 z dwójką dzieci - 1 1
5.3. z trójką dzieci 1 1 1
6. Rodziny zastępcze - wszystkie typy 175 177 178
7. Rodzinne domy dziecka, w tym: 2 3 5
7.1 z sześciorgiem dzieci i więcej dzieci 2 3 2
Miasto umieszcza również dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów.
W powyższym zakresie zawierane są z tymi powiatami stosowne porozumienia – za wyjątkiem sytuacji umieszczenia dzieci w rodzinie zastępczej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego, dzieci pozostawione bezpośrednio po urodzeniu lub dzieci, których tożsamość jest nieznana.
W roku 2014 Miasto pokryło koszty pobytu 73 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów, w 2015r. – 77 dzieci, a w 2016r. – 78 dzieci.
Miasto umieszcza także dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów. W powyższym zakresie zawierane są z tymi powiatami stosowne porozumienia – za wyjątkiem sytuacji umieszczenia dzieci w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego. W 2014r. Miasto pokryło koszty pobytu 25 dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów, w 2015r. – 29 dzieci, a w 2016r. – 32 dzieci.
W ramach instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie Miasta Bielska-Białej działa Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, w skład którego wchodzą następujące placówki opiekuńczo- wychowawcze:
Pogotowie Opiekuńcze, które jest placówką interwencyjną przeznaczoną dla 20 dzieci, przyjmowanych w sytuacjach kryzysowych, wymagających natychmiastowego zapewnienia dziecku opieki.
Dom Dziecka przy ul. Józefa Lompy 9, będący placówką socjalizacyjną przeznaczoną dla 30 dzieci (dodatkowo 3 miejsca za zezwoleniem Wojewody).
Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza „Słoneczny Dom”, ul. Cygańska 12, będąca placówką socjalizacyjną dla młodzieży przygotowującej się do samodzielnego życia, przeznaczona dla 12 wychowanków.
Dom Dziecka przy ul. Pocztowej 24, który jest placówką socjalizacyjną z funkcją placówki interwencyjnej dla młodszych wychowanków, przeznaczoną dla 28 dzieci.
W związku z obserwowanym na przestrzeni ostatnich lat spadkiem umieszczeń dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej do końca 2020 roku nastąpi reorganizacja w Zespole Palcówek Opiekuńczo-Wychowawczych, zgodnie z art. 230 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, tj. ograniczenie miejsc do 14 w poszczególnych placówkach opiekuńczo- wychowawczych.
Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych zapewnia dziecku pozbawionemu opieki rodzicielskiej w formie działań interwencyjnych oraz socjalizacyjnych całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspakaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne. W placówkach wchodzących w skład ZPOW przebywają dzieci skierowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bielsku-Białej na podstawie postanowienia sądu o umieszczeniu w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Poszczególne placówki, z uwagi na różnorodność działań, spełniają specyficzne zadania opiekuńczo-wychowawcze.
Poniższa tabela przedstawia liczbę dzieci skierowanych do Zespołu Placówek Opiekuńczo- Wychowawczych w Bielsku-Białej, w latach 2014-2016:
L.p. Typ placówki
Ilość wydanych skierowań w latach
2014 2015 2016
1. Dom Dziecka ul. Józefa Lompy 9 7 4 -
2. Dom Dziecka ul. Pocztowa 24 13 7 3
3. Pogotowie Opiekuńcze ul. Józefa Lompy 7 25 37 21
Razem: 45 48 24
W celu wsparcia rodziny, dzieci i młodzież z terenu Miasta Bielska-Białej objęte są opieką i wychowaniem w 11 placówkach wsparcia dziennego, będących w strukturach Środowiskowego Centrum Pomocy oraz 3 placówkach wsparcia dziennego prowadzonych przez podmioty prowadzące działalność w sferze pożytku publicznego. Placówki te prowadzone są w formie opiekuńczej (8 Świetlic Środowiskowych i 1 Klub Młodzieżowy), specjalistycznej (4 Świetlice Socjoterapeutyczne) i pracy podwórkowej realizowanej przez wychowawcę - 1 placówka. Ponadto, przez wyznaczone 4 placówki będące w strukturach Środowiskowego Centrum Pomocy prowadzona jest praca podwórkowa, skierowana do dzieci i młodzieży ze środowisk najbardziej zagrożonych demoralizacją.
Środowiskowe Centrum Pomocy prowadzi działania profilaktyczne, opiekuńczo- wychowawcze i edukacyjne na rzecz pomocy dziecku i rodzinie. Dużą rolę przywiązuje do współpracy środowiskowej, stale monitorując rodziny, w których występują problemy.
Podopieczni Środowiskowego Centrum Pomocy oraz ich rodziny mają zapewnioną opiekę i profesjonalne wsparcie pedagogiczne i psychologiczne. W trakcie pobytu w placówkach wsparcia dziennego dzieci mają zapewnioną pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, rozwój zainteresowań i pomoc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji, a także dożywianie.
Ponadto w placówkach Środowiskowego Centrum Pomocy, wdrażane są programy profilaktyczno- edukacyjne z zakresu profilaktyki alkoholowej, przeciwdziałania narkomanii i używania substancji psychoaktywnych, profilaktyki przemocy, a także kształtowania pozytywnych nawyków zdrowotnych, sprawności fizycznej, rozwoju zainteresowań i zdolności dzieci.
Prowadzone są również warsztaty dla rodziców, podnoszące ich kompetencje wychowawcze.
Poniższa tabela przedstawia liczbę miejsc w ww. placówkach wsparcia dziennego w latach 2014 – 2016.
L.p. 2014 2015 2016
1. Ilość placówek 15 14 14
2. Ilość miejsc 456 420 430
I. CELE PROGRAMU
CEL STRATEGICZNY 1:
Przywrócenie rodzinom przeżywającym trudności opiekuńczo-wychowawcze zdolności do prawidłowego wypełniania tych funkcji.
Podstawowym prawem dziecka jest prawo do wychowywania się w rodzinie. Kiedy rodzina przeżywa poważne trudności i nie ma możliwości uzyskania wsparcia pogłębia to jej trudną sytuację i może spowodować, iż przestanie spełniać swe funkcje i nie będzie odpowiednim miejscem do wychowywania dzieci. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nałożyła na jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności opiekuńczo-wychowawcze. Ustawa określiła także, iż wspieranie rodziny jest prowadzone za jej zgodą i aktywnym udziałem. Stąd działania nakierunkowane są na współpracę z rodziną przy wykorzystaniu zasobów własnych rodziny i źródeł wsparcia zewnętrznego, a aby było to możliwe konieczne jest nie tylko wzmacnianie i wydobywanie potencjału rodzin ale i budowanie systemu wsparcia zewnętrznego dla rodzin (ośrodki wsparcia, poradnictwo, usługi itp.).
Cele szczegółowe:
1. Rozwijanie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych przez rodziny przeżywające trudności w tym obszarze, wzmocnienie roli i funkcji rodziny.
1) Kierowanie rodzin do Zespołu Poradnictwa Specjalistycznego oraz placówek udzielających pomocy psychologicznej i prawnej.
2) Udzielanie pomocy psychologicznej dla osób zgłaszających się do Zespołu Poradnictwa Specjalistycznego.
3) Usługi dla rodzin z dziećmi w tym usługi opiekuńcze i specjalistyczne.
4) Objęcie rodzin przeżywających problemy opiekuńczo-wychowawcze wsparciem asystenta rodziny.
5) Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny.
6) Udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej i logopedycznej podopiecznym placówek wsparcia dziennego i ich rodzinom.
7) Wzmacnianie więzi i budowanie właściwych relacji w rodzinie poprzez realizację warsztatów dla rodziców i dzieci – podopiecznych placówek wsparcia dziennego.
8) Organizowanie spotkań zespołów ds. oceny sytuacji podopiecznych w placówkach wsparcia dziennego.
9) Objęcie rodzin, których dzieci zostały umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej wsparciem pracowników placówek (psycholog, pedagog, terapeuta, wychowawcy).
2. Przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji społecznej rodziny.
1) Organizowanie dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji.
2) Objęcie dzieci z rodzin przeżywających trudności opiekuńczo-wychowawcze pomocą w opiece i wychowaniu w ramach placówek wsparcia dziennego.
3) Objęcie dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej pomocą psychologiczną, terapeutyczną i wychowawczą ze strony pracowników placówki.
4) Wspieranie rodziny przeżywającej trudności opiekuńczo-wychowawcze poprzez rodziny wspierające.
5) Działania animacyjne w środowisku, w ramach prowadzonej przez wyznaczone placówki wsparcia dziennego pracy podwórkowej.
3. Analiza sytuacji rodzin i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinach.
1) Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.
2) Przeprowadzanie wywiadu środowiskowego w przypadku powzięcia informacji o rodzinie przeżywającej trudności opiekuńczo-wychowawcze.
CEL STRATEGICZNY 2:
Tworzenie warunków do skutecznego rozwoju systemu pieczy zastępczej w Mieście Bielsko-Biała z ukierunkowaniem na formy rodzinne.
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Podejmując działania na rzecz dziecka pozbawionego opieki i wychowania przez rodziców należy mieć na względzie podmiotowość dziecka i rodziny oraz prawo dziecka do wychowania w rodzinie, a w razie konieczności wychowania dziecka poza rodziną – do opieki i wychowania w rodzinnych formach pieczy zastępczej, jeśli jest to zgodne z dobrem dziecka.
Cele szczegółowe:
1. Podnoszenie standardu systemu opieki nad dzieckiem przebywającym w pieczy zastępczej.
1) Organizowanie kampanii społecznych promujących rodzicielstwo zastępcze.
2) Prowadzenie naboru kandydatów na rodziny zastępcze.
3) Organizowanie i finansowanie szkoleń dla kandydatów na rodziny zastępcze oraz szkoleń dla funkcjonujących rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka.
4) Zapewnienie wsparcia dla rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka w osobie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, grupy wsparcia, rodzin pomocowych, wolontariuszy.
5) Zapewnienie dostępu do specjalistycznego poradnictwa dla rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka.
6) Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej i w rodzinnym domu dziecka.
7) Przyznanie i finansowanie dodatku wychowawczego w wysokości świadczenia wychowawczego określonego w przepisach o pomocy państwa w wychowaniu dzieci.
8) Dofinansowanie do wypoczynku dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka.
9) Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo.
10) Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.
11) Przyznawanie środków finansowych na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym rodzinom zawodowym, niezawodowym lub rodzinnym domom dziecka.
12) Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym zamieszkiwanym przez rodzinę zastępczą zawodową lub rodzinny dom dziecka.
13) Pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka.
14) Finansowanie wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka.
15) Finansowanie wynagrodzenia dla osób zatrudnionych do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich w rodzinach zastępczych zawodowych, niezawodowych oraz rodzinnych domach dziecka.
16) Finansowanie pobytu dzieci pochodzących z terenu Miasta w pieczy zastępczej na terenie innych powiatów.
17) Powoływanie rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka.
2. Podniesienie jakości świadczonych usług w zakresie pieczy zastępczej.
1) Organizowanie i finansowanie szkoleń dla kadr realizujących zadania z zakresu wspierania rodzin i systemu pieczy zastępczej.
2) Organizowanie superwizji kadr realizujących zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
3) Zapewnienie zatrudnienia odpowiedniej liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej (zgodnie z normami w tym zakresie).
CEL STRATEGICZNY 3:
Organizowanie wsparcia pełnoletnim wychowankom pieczy zastępczej w drodze do samodzielności.
Osoby usamodzielniane opuszczające, często po wielu latach pieczę zastępczą, muszą zmierzyć się z szeregiem problemów i trudności, tj. zerwane więzi z rodzicami i rodzeństwem, brak mieszkania, brak pracy, brak umiejętności poruszania się na rynku pracy oraz załatwiania spraw w różnego rodzaju instytucjach, brak środków utrzymania.
W związku z tym, zadaniem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bielsku-Białej jest m.in. wspieranie pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej w celu prawidłowego ich funkcjonowania i pełnienia określonych ról społecznych.
Cel szczegółowy:
Pomoc wychowankom pieczy zastępczej w realizacji Indywidualnych Programów Usamodzielnienia.
1) Przyznawanie pomocy na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie.
2) Udzielanie pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych.
3) Udzielanie pomocy w uzyskaniu zatrudnienia – doradztwo.
4) Zapewnienie pomocy prawnej i psychologicznej.
II. HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU
Planowane działania realizowane będą w okresie trzyletnim obejmującym lata 2018-2020, zgodnie z harmonogramem, który przedstawia poniższa tabela.
LP. ZADANIE REALI ZATOR
ŻRÓDŁA FINANSO WANIA
DATA REALIZACJI
I ZAKRES MIERNIKI
2018 2019 2020 CEL STRATEGICZNY 1:
1.
Rozwijanie umiejętności opiekuńczo-
wychowawczych przez rodziny przeżywające trudności w tym obszarze, wzmocnienie roli i funkcji rodziny;
1)
Kierowanie rodzin do Zespołu Poradnictwa Specjalistycznego oraz placówek udzielających pomocy psychologicznej i prawnej.
MOPS ŚCP Inne podmioty
prowa- dzące placówki wsparcia dziennego
Gmina wg potrzeb liczba skierowań
2)
Udzielanie pomocy psychologicznej dla osób zgłaszających się do Zespołu Poradnictwa Specjalistycznego.
MOPS Gmina wg potrzeb
liczba osób korzystających z pomocy specjalistycznej
3)
Usługi dla rodzin z dziećmi w tym usługi opiekuńcze
i specjalistyczne
MOPS Gmina
Wojewoda wg potrzeb
liczba rodzin objętych usługami
4)
Objęcie rodzin przeżywających trudności opiekuńczo- wychowawcze wsparciem asystenta rodziny.
MOPS Gmina wg potrzeb
liczba rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny
5)
Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny.
MOPS
Gmina, fundusze
unijne
wg potrzeb
liczba szkoleń i uczestniczących w nich
pracowników
6)
Udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej
podopiecznym placówek wsparcia dziennego i ich rodzinom
ŚCP, inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina wg potrzeb liczba rodzin
liczba dzieci
7)
Wzmacnianie więzi i budowanie właściwych relacji w rodzinie, poprzez realizację warsztatów dla rodziców i dzieci - podopiecznych placówek wsparcia dziennego
ŚCP, inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina wg planu liczba warsztatów
i uczestników
8)
Organizowanie spotkań zespołów do spraw oceny sytuacji podopiecznych w placówkach wsparcia dziennego
ŚCP, inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina 1 x w roku wg harmonogramu
liczba spotkań liczba dzieci objętych oceną
9)
Objęcie rodzin, których dzieci zostały
umieszczone
w instytucjonalnej pieczy zastępczej wsparciem pracowników placówek (psycholog, pedagog, terapeuta, wychowawcy)
ZPOW Powiat wg potrzeb liczba rodzin
2.
Przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji społecznej rodziny;
1)
Organizowanie dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę
doświadczeń oraz zapobieganie izolacji.
MOPS Gmina
organizowanie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych, inne
grupy w miarę potrzeb
liczba osób uczestniczących w grupach wsparcia
2)
Objęcie dzieci z rodzin przeżywających trudności opiekuńczo- wychowawcze pomocą w opiece i wychowaniu w ramach placówek wsparcia dziennego
ŚCP, inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina wg potrzeb
liczba dzieci objętych wsparciem placówek
3)
Objęcie dzieci przebywających
w instytucjonalnej pieczy zastępczej pomocą psychologiczną, terapeutyczną i
wychowawczą ze strony pracowników placówki
ZPOW Powiat wg potrzeb liczba dzieci
objętych pomocą
4)
Wspieranie rodzin przeżywających trudności opiekuńczo- wychowawcze poprzez rodziny wspierające.
MOPS Gmina wg potrzeb
liczba powołanych rodzin
wspierających
5)
Działania animacyjne w środowisku, w ramach prowadzonej przez wyznaczone placówki wsparcia dziennego pracy podwórkowej
ŚCP Gmina wg planu
liczba dzieci uczestniczących w animacji, nie objętych wsparciem wyznaczonych placówek wsparcia dziennego
6)
Realizacja
rekomendowanych programów profilaktyczno-
edukacyjnych z zakresu profilaktyki alkoholowej, przeciwdziałania
narkomanii i używania substancji
psychoaktywnych, profilaktyki przemocy, a także kształtowania pozytywnych nawyków zdrowotnych.
ŚCP Gmina wg planu liczba spotkań/
warsztatów
3.
Analiza sytuacji rodzin i środowiska
rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie.;
1)
Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-
wychowawczych.
MOPS ŚCP ZPOW,
inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina
Powiat wg potrzeb
liczba
monitorowanych rodzin
2)
Przeprowadzanie wywiadu środowiskowego w przypadku powzięcia informacji o rodzinie przeżywającej trudności opiekuńczo-
wychowawcze
MOPS Gmina wg potrzeb
liczba
przeprowadzonych wywiadów
CEL STRATEGICZNY 2:
1.
Podnoszenie standardu systemu opieki nad dzieckiem
przebywającym w pieczy zastępczej:
1)
Organizowanie kampanii społecznych
promujących
rodzicielstwo zastępcze
MOPS Powiat na bieżąco
liczba i forma kampanii społecznych 2)
Prowadzenie naboru kandydatów na rodziny zastępcze
MOPS Powiat na bieżąco
liczba pozyskanych kandydatów
3)
Organizowanie i finansowanie szkoleń dla kandydatów na rodziny zastępcze oraz szkoleń dla
funkcjonujących rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka
MOPS
Powiat, współfinanso
wanie z Funduszy Europejskich
wg potrzeb
liczba
przeprowadzonych szkoleń, koszt szkoleń
4)
Zapewnienie wsparcia dla rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka w osobie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, grupy wsparcia, rodzin pomocowych, wolontariuszy
MOPS Powiat Gmina
wg zgłaszanych potrzeb
liczba rodzin objętych pomocą i wsparciem w podziale na formy
5)
Zapewnienie dostępu do specjalistycznego poradnictwa dla rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka
MOPS Gmina wg zgłaszanych potrzeb liczba rodzin objętych pomocą
6)
Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka
w rodzinie zastępczej i w rodzinnym domu dziecka
MOPS
WPS Powiat dla każdego dziecka – wg obowiązujących przepisów
liczba dzieci, koszt
7)
Przyznanie
i finansowanie dodatku wychowawczego określonego
w przepisach o pomocy państwa w wychowaniu dzieci.
MOPS
Dotacja celowa z budżetu
państwa
dla każdego dziecka - wg obowiązujących przepisów
liczba dzieci, koszt
8)
Dofinansowanie do wypoczynku dzieci przebywających w rodzinach zastępczych i rodzinnych domach dziecka
MOPS
WPS Powiat
do wysokości 70% kosztu, nie więcej niż 1000 zł,
1x w roku ( na podstawie przedłożonych rachunków
i faktur imiennych)
liczba dzieci, koszt
9)
Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z potrzebami
przyjmowanego dziecka – jednorazowo
MOPS
WPS Powiat
wg zgłaszanych potrzeb, po ich zweryfikowaniu przez
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej
liczba dzieci, koszt
10)
Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo
MOPS WPS
Powiat wg zgłaszanych potrzeb, po ich zweryfikowaniu przez
koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej
liczba dzieci, koszt
11)
Przyznawanie
i finansowanie środków finansowych na
utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym
MOPS
WPS Powiat
dla rodzin zawodowych, wychowujących co najmniej 2 dzieci, nie więcej niż 2 tys.
zł na kwartał, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie,
dla rodzin niezawodowych wychowujących co najmniej
3 dzieci, nie więcej niż 2 tys. zł na kwartał, zgodnie
z obowiązującymi przepisami w tym zakresie,
dla rodzinnych domów dziecka - wg poniesionych
kosztów, zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie
liczba rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, koszt
12)
Przyznawanie i finansowanie świadczeń na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku
wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym zamieszkiwanym przez rodzinę zastępczą zawodową lub rodzinny dom dziecka
MOPS
WPS Powiat
wg przedło żonych faktur, nie więcej niż 8000zł, 1x w roku
wg przedło- żonych faktur, nie więcej niż 8000zł, 1x w roku
wg przedło- żonych faktur, nie więcej niż 8000 zł, 1x w roku
liczba rodzin zstępczych i rodzinnych domów dziecka, koszt
13)
Pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub
funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka.
MOPS
WPS Powiat
wg zgłaszanych potrzeb, nie więcej niż 1000 zł,
1x w roku
liczba rodzinnych domów dziecka, koszt
14)
Finansowanie wynagrodzenia dla rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka
MOPS
WPS Powiat wg zawartych umów
liczba rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, koszt
15)
Finansowanie
wynagrodzenia dla osób zatrudnionych do pomocy przy
sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich
w rodzinach zastępczych zawodowych,
niezawodowych oraz rodzinnych domach dziecka
MOPS
WPS Powiat wg zawartych umów liczba osób zatrudnionych, koszt
16)
Finansowanie pobytu dzieci pochodzących z terenu Miasta
w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów
WPS Powiat
Zgodnie z zawartymi Porozumieniami i wystawionymi notami
księgowymi
liczba dzieci, za które Miasto ponosiło wydatki w danym roku, koszt
17)
Powoływanie rodzin zastępczych
zawodowych i rodzinnych domów dziecka.
MOPS Powiat
powoła nie kolejnych 3 rodzin zastęp czych zawodo wych i 2 rodzin nych domów dziecka
powoła nie kolejnych 3 rodzin zastęp czych zawodo wych i 2 rodzin nych domów dziecka
powoła nie kolejnych 3 rodzin zastęp czych zawodo wych i 2 rodzin nych domów dziecka
liczba utworzonych rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka
2.
Podniesienie jakości świadczonych usług w zakresie pieczy zastępczej
1)
Organizowanie i finansowanie szkoleń dla kadr realizujących zadania z zakresu wspierania rodziny i pieczy zastępczej
MOPS ŚCP ZPOW,
inne podmioty prowadzące
placówki wsparcia dziennego
Gmina Powiat Fundusze
Unijne
wg zgłaszanych potrzeb, nie mniej niż 1x w roku
liczba szkoleń, liczba osób przeszkolonych, koszt
2)
Organizowanie superwizji kadr realizujących zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej
MOPS ŚCP ZPOW,
inne podmioty prowadzące placówki wsparcia dziennego
Gmina wg zgłaszanych potrzeb liczba spotkań
3)
Realizacja programów terapeutycznych podnoszących standard opieki i wychowania podopiecznych instytucjonalnej pieczy zastępczej
ZPOW Gmina wg potrzeb
liczba
zrealizowanych programów
4)
Zapewnienie zatrudnienia odpowiedniej liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej zgodnie z normami w tym zakresie
MOPS
Powiat, dotacja celowa z budżetu
państwa
wg potrzeb (1 koordynator rodzinnej
pieczy zastępczej na 15 rodzin)
liczba zatrudnionych koordynatorów, liczba rodzin przypadająca na 1 koordynatora CEL STRATEGICZNY 3:
1.
Pomoc wychowankom pieczy zastępczej w realizacji Indywidualnych Programów Usamodzielnienia
1)
Przyznawanie pomocy na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie.
MOPS Powiat
wg obowiązujących przepisów
liczba osób objętych poszczególnymi formami pomocy, koszt
2)
Udzielanie pomocy w uzyskaniu
odpowiednich warunków mieszkaniowych
MOPS Gmina
wg potrzeb liczba osób objętych pomocą
3)
Udzielanie pomocy w uzyskaniu zatrudnienia –doradztwo.
MOPS Gmina wg indywidualnego planu usamodzielnienia
liczba osób objętych pomocą 4)
Zapewnienie pomocy prawnej i
psychologicznej.
MOPS Gmina wg zgłaszanych potrzeb liczba osób objętych pomocą
III. MONITORING REALIZACJI ZADANIA
Realizacja zadań określonych w 3-letnim programie wspierania rodziny oraz rozwoju pieczy zastępczej podlegać będzie corocznej ocenie. Ocena realizacji sporządzona będzie w formie sprawozdania, które przedkładane będzie Radzie Miejskiej.
Sprawozdanie stanowić będzie również podstawę do dokonywania ewentualnych zmian w planowanej realizacji zadań na lata następne. Przyjęty uchwałą Rady Miejskiej program będzie jedną z podstaw konstruowania budżetu na realizację zadań związanych ze wsparciem rodziny i rozwojem pieczy zastępczej.
