Joachim Roman Bar
"De vita religiosa documenta selecta Magisterii Ecclesiastici et Ordinis Carmelitarum discaleatorum
(1869-1966)", Simeon a S. Familia, Romae 1967 : [recenzja]
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 12/1-2, 351-352
1969
P ra w o kan o n iczn e 12 (1969) n r 1— 2
R E C E N Z J E
S im eo n a S. F a m ilia , D e v ita r e lig io sa d ocu m en ta s e le c ta M a g isterii E c c le sia stic i e t O rdinis C arm elitaru m d isca lcea to r u m (1869— 1966), R o m ae 1967 E d izion i d ei T eresia n u m , 8 ss V III, 2 n lb., 582. (B ib lio th eca
C a rm elitica se r ie s III: S u b sid ia 2)
W y d an ie zbiorów d o k u m en tó w , k tó re m ogą u łatw ić p ra c ę n au k o w ą, zasługuje n a szczególne u zn an ie, zw łaszcza dzisiaj, g d y p o zniszczeniach w o je n n y ch n ieraz tru d n o d o trzeć do tekstów n a w e t z n ied aw n ej przeszłości. D la te g o w dzięczność n ależy w y razić o. S ym eonow i k a rm elicie b., p rofesorow i i b ib lio tek arzo w i w Pap.
F a k u lte c ie T eo lo g iczn y m „ T e re s ia n u m ” w R zym ie, że w ziął n a siebie tru d ze
b ra n ia i p rzy g o to w an ia d o k u m en tó w U rz ę d u N aucielskiego K o ścio ła i n iek tó ry c h d o k u m en tó w zak o n u oo. k a rm e litó w bosych, odnoszących się do życia zakonnego (w sum ie 169).
O m a w ia n y zbiór je s t b ard zo a k tu a ln y , gdyż z w oli S o b o ru W aty k ań sk ieg o I I i p o d w pływ em ciąg ły ch p o n a g la ń S to licy A post., zakony m a ją szybkim k ro k iem dąży ć do w ew n ętrzn ej odnow y i d o sto so w an ia sw ych p ra w o raz p ra cy apostolskiej do o becnych p o trzeb K ościoła.
O . S ym eon d o k o n ał tylko w y b o ru d o k u m en tó w , a nie stw orzył jak ie jś p ełn ej k olekcji. J a k k a żd y w ybór, p o sia d a w iększej i m niejszej w agi m ate ria ły . A u to r zbioru zw rócił szczególną u w ag ę n a stro n ę teologiczno-ascetyczną życia zak o n nego, m n iej u w ag i pośw ięcił d o k u m en to m p raw n y m . J e d n a k i k an o n iści w iele m ogą skorzystać ze zbioru „D e v ita religiosa d o c u m e n ta se lecta” , zwłaszcza p rzy o m aw ian iu tak ic h zag ad n ień , ja k cel życia zakonnego, p ro fesja, poszcze
gólne śluby zakonne, w ychow anie w no w icjacie itp.
Z b ió r dzieli się n a trzy części. W cz. I (s. 1— 357) są p o d a n e d o k u m en ty U rz ę d u N auczycielskiego K o ścio ła z la t 1869— 1966, a w ięc od p a p . P iu sa IX do p ap . P a w ła V I (razem 111 d o k .). O d n o szą się one alb o ogólnie do zakonów , alb o tylko do n iek tó ry ch , ale zaw ie ra ją zasady i w skazania, k tó re m ożna d o stosow ać d o każdego ro d z a ju życia zakonnego.
W części I I (s. 360— 429) z eb ra ł A u to r 41 d o k u m en tó w z la t 1892— 1966, k tó re b y ły skierow ane przez S to licę A p o st do zak o n u oo. k a rm e litó w bosych.
3 5 2 O. JOACHIM BAR OFMCONV. [21
W części I I I (s. 431— 537) m am y 17 obszerniejszych d o k u m en tó w z la t 1955— 1966 w y d a n y c h przez Z a rz ą d G e n era ln y z ak o n u oo. k a rm e litó w bosych d la sw oich zakonników .
Z powyższego w yliczen ia jasn o w y n ik a p ra w n y c h a ra k te r z eb ran y ch 169 d o ku m en tó w . Część I i I I p o sia d a znaczenie ogólne, część I I I stan o w i w ew nętrzne p ra w o oo. k a rm e litó w bosych, ale m oże służyć za p rzy k ład , ja k w in n y ch za
k o n a ch u n o rm o w a ć spraw y, w skazane w p rzy to czo n y ch d o k u m en ta ch . D lateg o nie było ra c ji, ab y część d ru g ą o d d zielać od pierw szej, ale n ależało d o k u m en ty S to licy A post. odnoszące się do oo. k a rm e litó w bosych um ieścić w części I w je d n y m szeregu chronologicznym , ja k to zresztą u czy n ił A u to r z d o k u m en tam i, skierow anym i do in n y ch zakonów . O d p o w ied n ie hasło w indeksie rzeczo
w ym całkow icie w ystarczyłoby do od szu k an ia d o k u m en tó w ad reso w an y ch do zak o n u ka rm elitań sk ieg o .
N a to m ia st całkiem słusznie w yłączył A u to r w osobnej części w ew nętrzne d o k u m en ty swego zak o n u — i ta część p o w in n a być tra k to w a n a ja k o d ru g a, 0 in n y m c h ara k te rze praw n y m .
K o rzy stan ie ze zbioru u ła tw ia ją obszerne indeksy. D zięki nim m o żn a szybko 1 d o k ład n ie w yszukać odp o w ied n ie zag ad n ien ie odnoszące się do życia zakon
nego.
M o żn ab y zgłaszać p re te n sje dlaczego A utor, p rz ed ru k o w a ł w w y ją tk a ch u ch w ały S o b o ru W aty k ań sk ieg o I I odnoszące się d o zakonów , skoro te u c h w ały trze b a m ieć p rzed oczym a w całości i są n a ogół obecnie do stęp n e, najw yżej m ógł p o d a ć ich wykaz, albo dlaczego przy to czy ł tylko k ilk a k an o n ó w z K o deksu p ra w a k a n ., lub dlaczego opuścił tak po d staw o w y d o k u m en t d la życia zakonnego, jak k o n sty tu c ję apost. „ C o n d ita e a C h risto ” z 8. X I I . 1900 r. p ap . L eo n a X I I I . T a k ic h p y ta ń m o żn a p o staw ić w ięcej. A le nie b ąd źm y zbyt w y m ag ający . I z tego, co zaw iera zbiór „D e v ita religiosa d o c u m e n ta se lec ta ” m o żn a w iele skorzystać i przyspieszyć b a d a n ia n a d p o zn an iem m yśli K ościoła odnośnie do isto ty i odnow y życia zakonnego — a w ięc A u to r nie tru d z ił się n ad arem n ie.
O. J o a ch im R o m a n Bar
A R IA S GOM EZ, JU A N , E l con sen su s co m m u n ita tis e t la e fic a c ia n o rm a tiv a d el la costum bre, P a m p lo n a 1966
W k an o n iczn ej serii U n iw e rsy te tu w N aw arze, u k a za ła się ciekaw a m o n o g ra fia o fu n d a m e n cie p ra w n y m zw yczaju w K ościele.
W rozdz. I (str. 17— 72) a u to r p rz ed sta w ia d o k try n ę k an o n ic zn ą danego z ag a d n ie n ia od d e k re ta łu G rzegorza I X 'C u m ta n to ’ (X . 1, 4, 11), poprzez w ażniejszych dek rety stó w i d e k retalistó w aż do S u are za. W ed łu g jego opinii, k an o n iści w ieków X III·—X V I, ja k o przyczynę spraw czą zw yczaju praw nego, u w a ża ją zgodę społeczności w p ro w a d z a ją ce j ów zw yczaj.
