Brukseli 15 i 16 paŸdziernika 2008 r.
Konkluzje prezydencji
Rocznik Integracji Europejskiej nr 2, 362-367
2008
Dok. 2.
Posiedzenie Rady Europejskiej w Brukseli
15 i 16 października 2008 r. Konkluzje prezydencji
Rada Europejska zebrała sięwdniach 15 i 16 października 2008 r. w sytuacjinazna
czonej międzynarodowymkryzysem gospodarczym i finansowym. RadaEuropejska
wyraziła zamiarpodjęcia skoordynowanych i globalnych działań mających na celu
ochronę europejskiego systemu finansowego, atakże deponentów. Rada Europejska
potwierdziłacel, jakim jest osiągnięcie przed końcemrokucałościowego porozumie
niaw sprawie pakietudotyczącego energii/klimatu. Uzgodniła, że należy przyspieszyć prace nadbezpieczeństwem energetycznym. PrzyjęłaEuropejski pakto imigracji iazy
lu. Jeślichodzio stosunki zewnętrzne, Rada Europejska dokonała podsumowaniareali zacji przez Rosję porozumienia z 8 września, sytuacji w Gruzji oraz stosunkówUE ze wschodnimi sąsiadami.Rada Europejska wysłuchała analizynatemat irlandzkiego re ferendum wsprawie traktatu z Lizbony, którą przedstawiłpremier Irlandii; Radapo wróci do tej kwestii wgrudniu. Rada Europejska zatwierdziła skład grupy refleksjinad przyszłością Unii.
Posiedzenie Rady Europejskiej zostało poprzedzone wystąpieniem Hansa-Gerta
Pótteringa,przewodniczącego Parlamentu Europejskiego, po czym nastąpiła wymiana
poglądów.
SYTUACJAGOSPODARCZA I FINANSOWA
1.Wsytuacji kryzysu finansowego RadaEuropejska potwierdza, że jestzdecydo
wanadziałaćw sposóbskoordynowany icałościowy, by przywrócić właściwe funk
cjonowanie systemu finansowego, a tym samym zapewnić normalne i efektywne
finansowanie gospodarki powrócićnadrogę wzrostu i zatrudnienia.
2. Rada Europejskaz zadowoleniem przyjmujeśrodkipodejmowane od początku
kryzysufinansowego przez Europejski BankCentralnyi krajowe bankicentralne,jak również dobrą koordynację ich działańz bankami centralnymi krajów partnerskich. Wszystkieorgany zapewniąpłynność systemu finansowego w celu ochrony zaufania
i stabilności.
3. Rada Europejska przychylnie odnosi się dowspólnego planu działania państw strefyeuro z 12października i przyjmuje jegozasady.Z zadowoleniem przyjmuje rów nieżśrodki zastosowane przez państwaczłonkowskie, zarówno należące,jak i niena-leżące do strefy euro, zgodnie z zasadami tego planu i z poszanowaniem Traktatu. Nadal obowiązują środki krajowe już zatwierdzone przez Komisję. Rada Europejska
apeluje do państwczłonkowskicho dopilnowanie, by środki krajowe zastosowane
przez nie w przyszłościrównieżbyły zgodne z tymi zasadami, i o uwzględnienie
ewentualnych skutkówpodjętych przez nie decyzji dlapozostałych państw człon kowskich.
4. RadaEuropejskapotwierdza swoje zobowiązaniedo tego, że we wszystkich oko licznościach zastosowane zostanąśrodki niezbędne do zachowania stabilności systemu
finansowego, wsparciaważnych instytucji finansowych, zapobieżeniabankructwom
i zapewnieniaochronydepozytów osóboszczędzających. Środki te mająprzede wszyst kim - wporozumieniu z bankamicentralnymi oraz organami nadzoru - zapewnić do
stateczną płynność instytucjom finansowym, ułatwić ich finansowanie oraz dostarczyć im zasobówkapitałowych,by mogły nadal w normalny sposóbfinansować gospodarkę.
5. RadaEuropejska uważa,że środkom wsparcia na rzecz instytucjifinansowych bo rykających się z trudnościami powinny towarzyszyćśrodki umożliwiające zapewnienie
ochrony podatników, przyjęcia odpowiedzialności przez kierownictwo i akcjonariuszy
oraz ochrony uzasadnionych interesów innych podmiotów na rynku. W obecnych
wyjątkowych okolicznościach stosowanie europejskich zasad należy nadal podpo rządkowywaćwymogomszybkiegoi elastycznego działania. Rada Europejska wspiera
Komisję wstosowaniuwtym duchu zasad dotyczących polityki konkurencji, zwłasz cza w odniesieniu do pomocy państwa,przy dalszymprzestrzeganiu zasadjednolitego rynku i zasad pomocy państwa.
6. Abyumożliwić szybką i skuteczną reakcję w sytuacji kryzysowej, wprowadzony
zostanie nieformalny mechanizm ostrzegania,wymiany informacji ioceny (komórka ds. kryzysu finansowego). W mechanizm ten zaangażowani będą przedstawiciele pań stwa sprawującego przewodnictwo w Radzie, przewodniczącego Komisji, prezesa
EBC (w porozumieniu z pozostałymi europejskimi bankami centralnymi), przewod
niczącegoEurogrupy, a także rządówpaństw członkowskich. Opierać się onbędzie na istniejących strukturach administracyjnych; każde państwo członkowskie dotknięte
kryzysem będzie mogło w każdej chwili z niego skorzystać; mechanizm tenbędzie
służyłniezwłocznemu przekazywaniu poufnych informacji instytucjom iwszystkim
państwomczłonkowskim. Pozwolion na prawidłową koordynację już podjętych ipla nowanychdziałań. RadaEuropejskazwracasię do Rady, abyjak najszybciej zakoń
czyła opracowywanie warunków utworzenia i funkcjonowaniakomórki ds. kryzysu finansowego.
7. Zagwarantowaniezaufaniado systemu finansowego i bankowego oraz ochrony
interesów deponentów i inwestorówwymaga również od instytucji finansowych,aby ściśle realizowały zalecenia w zakresie przejrzystości ich zobowiązań i ryzyka.
8. Rada Europejska podkreślapotrzebęwzmocnienia nadzorunad europejskim sekto rem finansowym,zwłaszczanadgrupami międzynarodowymi, oraz pilnego wdrożenia harmonogramu Rady ECOFINz myślą o poprawie koordynacjinadzoru na szczeblu
europejskim.Wtym kontekścieRada Europejska z zadowoleniem przyjmuje utworze
nie przezKomisję grupy wysokiego szczebla. Przede wszystkim Rada Europejska ape
lujedo krajowych organów nadzoru, aby co najmniejrazwmiesiącu zbierały sięwcelu
wymiany informacji.Rada Europejska popiera przyspieszenieprac toczących się nad
wzmocnieniemzasad dotyczących stabilności, w tym nad dyrektywami w sprawiewy mogów kapitałowych. RadaEuropejska apeluje również oszybkie przeanalizowanie
wniosku prawodawczegoKomisji służącego wzmocnieniu ramprawnych dotyczących agencji ratingowych iich nadzoruna szczeblu europejskim.Wzywa dopodjęciaszyb kich decyzji dotyczących rozwojueuropejskich zasad bezpieczeństwadepozytów,tak
muje decyzję dotyczącą standardów rachunkowości iichinterpretacji mających zastoso wanie do instytucji finansowych. PonadtoRada Europejska apelujeo przeprowadzenie
-w porozumieniu z partneramimiędzynarodowymi-ogólniejszej refleksji na temat
skutków stosowania standardów rachunkowościna podstawie wartości teoretycznej i na podstawiewyceny rynkowej dla instytucji finansowych i dla rynku, wtym natemat
ich skutkówprocyklicznych.
9. Aby skorzystać zdoświadczeń zebranych podczas obecnego kryzysui odbudo
waćzaufanie społeczeństwa,Rada Europejskastanowczoapeluje do przyjęciaodpo wiedzialności przez wszystkie podmioty systemu finansowego, zwłaszcza sektora bankowego.Podkreśla, żerzeczywiste wyniki kierowniczych kadr przedsiębiorstw po
winnyznaleźćodbiciewich wynagrodzeniu, wtym odprawach („złotyspadochron”),
które powinny zależeć odzrzeczywistego wkładu osoby na stanowisku kierowniczym
w osiągnięcieprzezspółkę dobrych wyników.Wten sam sposób należyzadbać o to, by zyski zopcjina akcj e lub system wynagrodzeń, zwłaszczaw sektorze finansowym, nie
pociągały za sobą nadmiernego ryzyka ni nadmiernej koncentracji na celach krótkoter
minowych. Rada Europejska wzywa państwaczłonkowskiedodziałań na rzeczzasto sowania tych zasad i zwraca siędoRady oporządzenie do końcarokusprawozdania
zpodjętychdecyzji.
10. Pozakwestią sektora finansowego Rada Europejska podkreśla, żejest zdecydo
wana przedsięwziąć środkiniezbędne do tego, by wspierać wzrost gospodarczyi zatrud
nienie.Zwraca się doKomisji o sformułowaniedo końca roku odpowiednich propozycji służącychwszczególności utrzymaniu międzynarodowej konkurencyjności przemysłu europejskiego. Rada Europejska podkreśla, że kontynuowanie reform strukturalnych jest ważniejsze niż kiedykolwiek, aby przyczynićsiędo przywróceniawzrostu i poprawyza
trudnieniaw Europie.Wsparcie działalności gospodarczej następuje dziękiodpowied
niemu poziomowifinansowania. Rada Europejskazzadowoleniem przyjmuje decyzję Europejskiego Banku Inwestycyjnego ouruchomieniu kwoty30 miliardów EURprze znaczonejnawsparcie europejskichMSP, atakże zobowiązanietejinstytucjidozwięk szenia możliwości jej udziału w projektach infrastrukturalnych. Wzywa EBI do podejmowaniawwiększym zakresie ryzyka związanego z finansowaniemMSP.
11. Polityki budżetowepowinnynadal wpisywać sięwramy zmienionego paktu
stabilności i wzrostu, którego realizacjapowinna takżeodzwierciedlać -zgodnie z jego
zasadami - wyjątkowe okoliczności,w jakich się znajdujemy.
12. Unia Europejska powinna działać ze swoimipartneramimiędzynarodowymina
rzecz rzeczywistej i kompletnej reformy międzynarodowego sektora finansowego
opartej na zasadach przejrzystości,solidności bankowej,odpowiedzialności, integralno
ści i globalnego zarządzania. Celem tych działańjest szybkie podjęcie decyzji do
tyczących przejrzystości, ogólnoświatowych standardów regulacji, transgranicznego nadzorui zarządzania kryzysowego,unikania konfliktu interesów i stworzenia systemu
wczesnego ostrzegania, tak bywzbudzić pewność i zaufanie osób oszczędzających iin
westorów wkażdym kraju. Unia wszybkimtempie podejmie stosowne inicjatywy w po
rozumieniu ze swoimi głównymi partnerami i zainteresowanymi międzynarodowymi instytucj amifinansowymi. Inicj atywy tezostaną starannie przygotowane wramachUE.
13. RadaEuropejska wyraża solidarność z działaniamipodejmowanymiprzez Is landię, która jestkrajem ściśle zintegrowanym zjednolitym rynkiemUE na mocy poro
zumienia EOG ipotrzebuje wsparcia zestronyspołeczności międzynarodowej;oczekuje,
że kraj ten dotrzyma swoich zobowiązań międzynarodowych.
14. Rada Europejska przyjęła do wiadomości sprawozdanie przygotowane przez prezydencję wewspółpracy z Komisjądotyczące niestabilności cen ropy.WzywaRadę do szybkiego podjęciadalszych prac w tej kwestii i zwraca się doKomisji, aby - w po
rozumieniuzwłaszcza zEuropejskimBankiemInwestycyjnym - niezwłocznie podjęła działania niezbędne dopropagowania przejrzystości w sprawiekomercyjnych zapasów
ropy,a także efektywności energetycznej.
TRAKTAT ZLIZBONY
15. Przypominającswojekonkluzje zczerwca 2008roku, RadaEuropejska przyjęła do wiadomości analizę wyników referendumw sprawie traktatuzLizbony przedstawioną przez premiera Irlandii, Briana Cowena. Rząd Irlandii będzie kontynuował konsultacje, które mają pomóc w opracowaniu ewentualnego rozwiązania tej sytuacji.W tym kontekś
cie Rada Europejskapostanowiła powrócić do tej kwestii na posiedzeniu w grudniu 2008 roku, tak by określićszczegóły rozwiązania i kierunkidalszego postępowania.
ENERGIA I ZMIANY KLIMATU
16. Rada Europejska potwierdza,że jest zdecydowana dotrzymaćambitnychzobo
wiązań w dziedzinie polityki wzakresieklimatu i polityki energetycznej, które zatwier
dziła w marcu2007 i w marcu2008roku. W tym kontekściezwraca się doprezydencji iKomisji oto,by wnajbliższych tygodniach przeprowadziły wzmożone prace, które
umożliwią RadzieEuropejskiej podjęcie w grudniu 2008 roku decyzji o rozwiązaniach trudności wynikających z wdrażania; rozwiązania powinny być odpowiednie dla wszystkich sektorów gospodarki europejskiej i wszystkich państw członkowskich - zuwzględnieniem sytuacji każdego znich - i zapewniać przy tym zadowalający
i ściśle określony poziomopłacalności.
BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
17. Bezpieczeństwo dostaw energiimadla UniiEuropejskiej priorytetowe znacze nie. Aby je zapewnić, potrzebna jest odpowiedzialność i solidarnośćwszystkich państw członkowskich. W tym kontekściei uwzględniając sprawozdanie przedłożone przez
prezydencję, RadaEuropejska postanawia zintensyfikować trwające prace, przyjmując
następującewytyczne i zachęcając Komisję, by w razie potrzeby przedstawiłaodpo wiedniewnioski lub inicjatywy, aby: a) zakończyć prace nadpakietem prawodawczym dotyczącym rynku wewnętrznego energii elektrycznej igazu ziemnego przed końcem kadencji PE;b) przyspieszyć realizacjęeuropejskiego planu działania narzecz racjona
lizacji zużycia energii oraz strategicznego planu wdziedzinietechnologii energetycz
nych; c) zdecydowanie kontynuowaćdziałania naddywersyfikacją źródeł energii, do
czego bezpośrednio przyczyniają się środki zaproponowane w pakiecie dotyczącym
energii/klimatu; d) wspierać lepsze funkcjonowanierynku, zwłaszczadzięki większej przejrzystości w kwestii przepływu ipoziomu zapasów oraz wymianie informacji na
temat długoterminowych potrzeb i zasobów; e) rozwinąć mechanizmy kryzysowe, któ re pozwolą stawić czoła czasowymprzerwom w dostawach;f) wzmocnić infrastruktu ry krytyczne, zwłaszcza transeuropejskie sieci energetyczne i terminaleskroplonego gazu ziemnegoorazzakończyćich tworzenie. Szczególna uwaga zostanie jednocześnie
zwróconana wzajemne połączenia i naprzyłączenie najbardziej oddalonych krajów
europejskich, połączenia sieci europejskich z infrastrukturą dostawczą i na koniecz nośćdywersyfikacji zarówno źródeł, jak iszlakówzaopatrzeniowych. RadaEuropej ska popiera inicjatywę Komisji polegającąna opracowaniu planu działaniasłużącego
przyspieszeniu wzajemnych połączeń w regionie Morza Bałtyckiego. W tym celu
przed końcem roku sporządzony zostanie harmonogram pracy; g)rozwijać stosunki Unii wdziedzinie energii z państwami produkującymi energię i państwami tranzytowy mi, mając na uwadze stabilność dostaw, atakże dywersyfikacjęźródeł energii i szlaków
zaopatrzeniowych.W tymkontekścieRada Europejska zzadowoleniem przyjmujeini cjatywy podjęteprzez niektóre państwa członkowskie w dziedziniebezpieczeństwa
energetycznego,wszczególności spotkanie z państwami regionu Morza Kaspijskiego oraz z państwami tranzytowymi, które zostanie zorganizowane przez prezydencję czeską na wiosnę 2009 roku.
18. RadaEuropejska ponownie zajmie się tym zagadnieniemnaposiedzeniu w marcu 2009 roku, abydokonaćpodsumowania prac i przyjąćodpowiednie decyzje, równieżw świet
lekolejnego strategicznegoprzeglądu dotyczącego energii, któryprzedstawi Komisja.
EUROPEJSKI PAKT O IMIGRACJI I AZYLU
19. Rada Europejska przyjęła Europejski pakt o imigracji i azylu, któryjest wyrazem
zaangażowania UniiEuropejskiej i jej państw członkowskich w prowadzenie sprawiedli
wej, skuteczneji spójnej polityki wobec wyzwań i możliwości związanych z migracją. Pakt ten będzie odtąd dla Unii i jej państw członkowskich podstawą wspólnejpolityki
w zakresie imigracji i azylu, realizowanej w duchu solidarności między państwami członkowskimi i we współpracy z państwami trzecimi. Tawspólnapolityka musi się opierać na właściwymzarządzaniu przepływamimigracyjnymi -winteresie nie tylko
państw przyjmujących, leczrównieżpaństw pochodzeniai samychmigrantów. 20.Podstawowe zasadyokreślone w pakcie znajdą odbicie wserii działań,które na leżybezzwłocznie wdrożyćzarówno na poziomie Unii Europejskiej, jak i na poziomie krajowym. Ponadto zasadami tymi będą się kierować w szczególności twórcy przy szłego programupracy Unii Europejskiej,który Komisja przedstawi w maju2009 roku
z myślą o jego finalizacji podczas prezydencji szwedzkiej. Realizacja paktu będzie
przedmiotem corocznejdebaty na forum RadyEuropejskiej, począwszy od jejposie
dzeniaw czerwcu2010 r.
DZIAŁANIAPODEJMOWANE W NASTĘPSTWIE POSIEDZENIA
RADY EUROPEJSKIEJW DNIU 1 WRZEŚNIA 2008 R.
21. Rada Europejskaz satysfakcją przyjmuje wycofanieoddziałów rosyjskich ze
strefprzyległychdoOsetii Południowej i Abchazjijako ważny dodatkowyetaprealiza cji porozumień zdnia 12sierpniai 8września, jak również rozpoczęcie w Genewie
międzynarodowychrozmów, które zostały przewidziane w tychporozumieniach. Rada Europejska wzywa KomisjęiRadę dodalszegoprowadzenia pełnej i dogłębnej oceny
stosunkówmiędzy UE a Rosjązmyślą onajbliższym szczycie, który ma się odbyć
w Nicei w dniu 14listopada br. Ocenata zostanie uwzględniona podczasdalszego eta pu negocjacji dotyczących nowejumowyo partnerstwie z Rosją.
22. UniaEuropejska jest zdecydowana dalej wspierać swoich wschodnich sąsia
dów,zwłaszcza wramach europejskiej politykisąsiedztwa, wich działaniachnarzecz modernizacji gospodarczej i demokratyzacji. Rada Europejska podkreślaw tym konte
kście, jak ważne są wynikiszczytuUE/Ukrainaw Paryżu, i wzywa dozacieśnienia sto
sunków między Unią a RepublikąMołdowy i Gruzją zgodnie z konkluzjami Rady z dnia13października.Zwraca się do Radyorozpoczęcie pierwszejanalizypropozycji
dotyczącychprzyszłego „partnerstwa wschodniego” Unii Europejskiej, które Komisja
ma zamiar przedstawić najwcześniej w listopadzie.
GRUPA REFLEKSJI
23.RadaEuropej ska zatwierdziła propozycję przewodniczącego idwóch wiceprze
wodniczących grupy refleksji dotyczącą składu grupy, zamieszczoną wzałącznikudo niniejszych konkluzji. Grupa jaknajszybciej rozpocznie pracei przeprowadzianalizę
sytuacjizgodniezmandatem przyjętym przez Radę Europejską w grudniu 2007 r.Se
kretariatGeneralny Rady zapewni grupie wsparciematerialne i logistyczne.
Załącznik 1
SKŁAD GRUPYREFLEKSJI
Przewodniczący: Felipe GonzalezMarquez, wiceprzewodniczący: Vaira
ViTe-Frei-berga, Jorma Ollila, członkowie:Lykke Friis, RemKoolhaas, Richard Lambert, Mario Monti, RainerMünz, KalypsoNicolaidis,Nicole Notât, Wolfgang Schuster, LechWałęsa.
Załącznik 2
WYKAZ DOKUMENTÓW REFERENCYJNYCH PRZEDSTAWIONYCH
RADZIEEUROPEJSKIEJ
- Europejski pakt o imigracji i azylu (dok. 13440/08 zatwierdzony przez Radę ds.
WSiSW w dniu 25 września i przyjęty przez RadęEuropejską)
- Deklaracja w sprawie wspólnego europejskiego planu działania państw strefy euro (dok. 14239/08)
- Wytyczne prezydencji opracowane z myślą o kontynuacji prac nad pakietemdo
tyczącym energii/klimatu (dok. 14240/08+REV1 (cs)+REV 2 (en, de,da,sv,lt, mt, pl, sk, sl)
- Sprawozdanie prezydencji na temat bezpieczeństwa energetycznego (dok.14090/08) - Sprawozdanie prezydencji na temat niestabilności cen ropy naftowej (dok.
