Andrzej Wiśniewski
"Projekt kodeksu cywilnego oraz
przepisów wprowadzających kodeks
cywilny", Warszawa 1962 : [recenzja]
Palestra 6/12(60), 84-85
A n d r z e j W i ś n i e w s k i N r 12 (60)
odpow iedzialność g w a ra n c y jn ą (np. ubezpieczeniow ą), tj. o bow iązek p o k ry cia szkody przez osobę n ie b ęd ą cą sp ra w c ą szkody.
O dpow iedzialność odszkodow aw cza n ie je s t w sta n ie w y ró w n a ć szkody po leg a ją c e j n a zniszczeniu istn iejące g o d o b ra m a teria ln eg o . K ażdy bow iem uszczerb ek sta n o w i z p u n k tu w idzenia sp o łeczeń stw a s tr a tę d efin ity w n ą , n ie o d w ra c a ln ą . O d p o w ied zialn o ść odszkodow aw cza zap ew n ia w ięc w y ró w n a n ie (n ap raw ie n ie) szkody je d y n ie z p u n k tu w idzenia in te re su osoby poszkodow anej, a n ie społeczeństw a. P om im o to znaczenie społeczne i gospodarcze te j odpow iedzialności je s t b ardzo duże, a to ze w zględu na fu n k c je społeczno-gospodarcze p rzez n ią sp e łn ia n e. J e s t o na bow iem nie ty lk o czynnikiem k o m p e n sac ji, lecz ta k ż e czynnikiem p re w e n c ji i re p re s ji w z a k resie zw alczan ia szko d n ictw a. W k r a ja c h so c jalisty c zn y c h p rzy p a d a p o n ad to o dpow iedzialności odszkodow aw czej za d an ie śro d k a o chrony w łasn o ści socjalistycznej.
O dpow iedzialność odszkodow aw cza m a je d n a k ograniczony za k res d ziałan ia. Z a p e w n ia ona odszkodow anie ty lk o w raz ie istn ie n ia o k reślo n y ch w a ru n k ó w w y m a g an y c h przez n o rm ę odszkodow aw czą. O sto p n iu pew ności u zy sk an ia odszkodo w a n ia i o jego pełności d ec y d u je zespół elem e n tó w fak ty c z n y c h i n o rm a ty w n y c h dotyczących okoliczności, w k tó ry c h szkoda p o w stała. T a w łaśn ie w ażn a p ro b le m a ty k a ro d z a jó w i reżym ów , p rze słan e k , o graniczeń i g ran ic odpow iedzialności od szkodow aw czej je s t p rze d m io te m ro zw aż ań a u to ra .
K sią żk a m a c h a r a k te r rac zej p ro b lem o w o -sy ste m a ty za cy jn y niż k ry ty c z n o -p o le - m iczny i w sk a z u je n a p o trze b ę zre w id o w a n ia tra d y c y jn y c h poglądów n a zadania, s y ste m a ty z a c ję i g ran ic e odpow iedzialności odszkodow aw czej.
K odeks postępowania karnego. Przepisy wprowadzające oraz w ażniejsze przepisy szczególne. W yd. X I. W yd. Prawn. W arszawa 1S62, s. 344.
W yd an ie X I zbioru p rzep isó w z z a k resu p o stę p o w an ia k a rn e g o , za k tu a liz o w a n e • w e d łu g s ta n u p raw n eg o n a d zień 1 m a rc a 1962 r., za w iera te k s t k o d ek su p o stę p o w an ia k a rn e g o z u w zg lęd n ien iem w szy stk ich d otychczasow ych now elizacji, w ty m ró w n ież o sta tn ie j now eli z 27 lis to p a d a 1961 r.
D o zw y k le zam ieszczanych p rze p isó w szczególnych d odano w obecnym w y d an iu now o w y d a n e u sta w y o sp ra w a c h z o sk a rż en ia p ry w a tn e g o i o ła w n ik a c h lu d o w y ch w są d ac h pow szechnych o raz je d n o lity te k s t u sta w y o w a ru n k o w y m p rz e d te rm in o w y m zw olnieniu osób o d b y w ają cy c h k a rę p o zb aw ien ia w olności w ra z z o sta tn io w y d an y m i dw om a ro zp o rząd zen iam i M in istra S p ra w ied liw o śc i: w s p r a w ie sposobu w y k o n an ia orzeczeń (o k tó ry c h m ow a w a r t 62 k.k.) o raz w sp raw ie n a d z o ru n a d osobam i w a ru n k o w o zw olnionym i i u d ziela n ia p o ręczeń za te osoby.
P ro jekt kodeksu cywilnego oraz przepisów wprow adzających kodeks cyw ilny. K om isja K odyfikacyjna p rzy M inistrze Sprawiedliwości. W yd. Prawn. Warszawa
1962, s. 222.
O becnie o p u b lik o w a n y te k s t p r o je k tu k o d ek su cyw ilnego zo stał u ch w alo n y przez k o le g iu m M in iste rstw a S p ra w ied liw o śc i w lip cu 1962 r. T e k s t te n , u sta lo n y w w y n ik u d y sk u sji p u b lic zn e j, ja k a odb y ła się n a d p ro je k te m ogłoszonym w 1960 r., z a w ie ra ta k ż e p o p ra w k i zgłoszone do p r o je k tu w to k u u zgodnień m ię d zy reso rto w ych.
N r 12 (60) Przegląd w ydaw nictw praw niczych 85
P ro je k t k o d ek su za w ie ra cz te ry k sięg i:
I. Część ogólna (przepisy w stę p n e , osoby, m ienie, czynności p ra w n e , te rm in , p rz e d aw n ien ie roszczeń).
II. W łasność i in n e p ra w a rzeczow e (w łasność, u ż y tk o w a n ie w ieczyste, p ra w a rzeczow e o g raniczone — u ży tk o w a n ie , służebność, z a sta w — posiadanie).
III. Z o bow iązania (przepisy ogólne, w ielość d łu ż n ik ó w albo w ierzycieli, ogólne prze p isy o zobow iązaniach um o w n y ch , obow iązek z a w ie ra n ia um ó w m iędzy o rg a n iz ac jam i socjalistycznym i, w y k o n a n ie zobow iązań i s k u tk i ich n iew y k o n a n ia , p o trą c e n ie , odnow ienie, zw olnienie z dłu g u , zm ian a w ierz y cie la lu b d łu ż n ik a, och ro n a w ierzy ciela w ra z ie n ie w y p łac aln o śc i d łu ż n ik a, sp rze d aż — p rze p isy ogólne, r ę k o jm ia za w ady, g w a ra n c ja , szczególne ro d za je sprzedaży: sp rze d aż n a ra ty , z a strze że n ie w łasności rzeczy sp rz e d a n e j, sp rze d aż n a p ró b ę, p ra w o o dkupu, p ra w o p ie rw o k u p u — zam ian a, d o sta w a, k o n tra k ta c ja , um ow a o ro b o ty b u d o w lan o -m o n ta żo w e lu b in n e ro b o ty in w e sty c y jn e , u m ow a o dzieło, n a je m i d zierżaw a, u ży czenie, pożyczka, um ow a r a c h u n k u bankow ego, zlecenie, um ow a ag e n cy jn a, um ow a kom isu, u m o w a przew ozu, u m o w a spedycji, um ow a ubezpieczenia, przechow anie, u m o w a sk ła d u , spó łk a, p oręczenie, d aro w izn a, r e n ta i dożyw ocie, ugoda, p rz y rz e czenie publiczne, p ro w a d ze n ie cudzych sp ra w bez zlecenia, b ez p o d sta w n e w zboga cenie, czyny niedozw olone).
IV. S p a d k i (przepisy ogólne, dziedziczenie u staw o w e, ro zp o rząd zen ia n a w y p a d e k śm ierci, zachow ek, p rz y ję c ie i od rzu cen ie sp a d k u , stw ie rd z e n ie n ab y c ia sp a d k u i och ro n a sp ad k o b iercy , odpow iedzialność za d łu g i spadkow e, w spólność m a ją tk u spadkow ego i d ział sp a d k u , um ow y dotyczące sp a d k u , p rze p isy szcze gólne o dziedziczeniu g o sp o d a rstw rolnych).
Do p r o je k tu ko d ek su d o d an e je s t zw ięzłe u za sa d n ie n ie ogólne.
L . B a r : K odeks budow lany. Przepisy i objaśnienia. W yd. Prawn. W arszawa 1962, s. 744 + X V I.
P o d sta w ą now ego p r a w a b u d o w lan eg o je s t u s ta w a z dn. 31 sty czn ia 1961 r. — P ra w o b u dow lane. Z a stą p iła ona ro zporządzenie P re z y d e n ta R P z dn. 16 lu teg o 1928 r. o p ra w ie b u d o w lan y m i z a b u d o w an iu osiedli.
D ziedzina działalności o b ję ta now ym p ra w e m b u d o w la n y m to sp ra w y p ro je k to w a n ia , budow y, ro zb ió rk i i u trz y m a n ia o b ie k tó w b u d o w lan y c h .
O m aw ia n a k sią ż k a za w ie ra ogół a k tó w p ra w n y c h n o rm u ją c y c h dziedzinę b u d o w n ictw a o raz z a g ad n ien ia b ezpośrednio z b u d o w n ictw e m zw iązane. O bok w ięc P ra w a budo w lan eg o p o d a je p rze p isy w ykonaw cze o ra z u sta w y i in n e a k ty n o r m a ty w n e re g u lu ją c e zag ad n ien ia p la n o w a n ia p rze strzen n e g o , te re n ó w pod b u dow nictw o, w yw łaszczen ia, o rg an iz ac ji a d m in is tra c ji b u d o w n ic tw a o raz in n e z a g ad n ie n ia zw iązane z b u d o w n ictw em .
Zam ieszczone w książce p rze p isy są now e, n ie u k sz ta łto w a ła się w ięc jeszcze n a ich tle w y k ła d n ia p ra w a , k tó rą m ożna by podać w zbiorze. W zw iązku z ty m a u to r d a ł zw ięzłe w y ja ś n ie n ia o c h a ra k te rz e in fo rm ac y jn y m , z w rac ają c u w ag ę n a p o w iąz an ie n ie k tó ry c h a k tó w n o rm a ty w n y c h oraz p o d a ją c k o m e n ta rz e w y p ły w a ją c e ze spostrzeżeń poczynionych w czasie o p rac o w y w a n ia p ro je k tu P ra w a b u d o w lan e g o i rozporządzeń w ykonaw czych.
Z biór p rze p isó w pop rzed za w p ro w a d ze n ie au to rsk ie , w k tó ry m om ów ione są p ra c e n a d now ym P ra w e m bud o w lan y m ; p rze d m io t P ra w a budow lanego, p o d m io ty ,
