Scenariusz lekcji: Projekt grupowy
1. Cele lekcji
Uczeń powinien wiedzieć: na czym polega praca w grupie, jak należy przygotować się do pracy nad zadanym projektem.
Uczeń powinien posiąść umiejętności: planowania i organizowania własnej pracy, zbierania i selekcjonowania informacji, rozwiązywania problemów, pracy w grupie, podejmowania decyzji, oceniania i komunikowania się.
Dzięki tak przeprowadzonemu ćwiczeniu nauczyciel może zdiagnozować własną pracę, natomiast uczniowie mogą przygotować się w odpowiedni sposób do egzaminu maturalnego – ich zadaniem jest prawidłowo dobrać program do zadania problemowego, nauczyciel ocenia zarówno wykonanie pracy, jak i trafność doboru oprogramowania. Prace uczniów zostają przez nich wydrukowane. Uczniowie, aby wydrukować prace muszą je przekopiować, a następnie przenieść na twardy dysk innego komputera do założonego przez siebie katalogu – w ten sposób sprawdzana jest także umiejętność pracy z systemem operacyjnym Windows.
2. Metoda i forma pracy
- Metody: projekt (metoda, której celem jest kształtowania umiejętności planowania i organizowania pracy własnej uczniów, zbierania i selekcjonowania informacji, rozwiązywania problemów, pracy w grupie, podejmowania decyzji, oceniania i komunikowania się), praca z komputerem podłączonym do internetu
- Formy: praca w dwu- lub trzyosobowych grupach
3. Środki dydaktyczne
Komputer z zainstalowanymi wymaganymi programami użytkowymi, podłączony do internetu, przeglądarka internetowa Internet Explorer lub inna.
4. Przebieg lekcji
1. Przygotowanie uczniów do pracy poprzez dokładne zapoznanie ich z metodą projektów (10 min).
2. Wprowadzenia uczniów w tematykę zagadnienia (10 min).
Nauczyciel prowadzi dyskusję na temat zalewających nas dużych ilości ulotek, folderów, ogłoszeń i reklam. Z tej masy informacji potrzebujemy wybrać te, które są nam niezbędne bądź atrakcyjne.
- Czym się wówczas kierujemy?
- Co przyciąga naszą uwagę?
- Co ma wpływ na nasze zainteresowanie danym materiałem?
Nauczyciel stara się wraz z uczniami znaleźć odpowiedzi na te pytania. Pomocne mu w tym będą zgromadzone wcześniej materiały (gotowe ulotki, foldery czy
reklamówki).
3. Formułowanie i wybór tematów projektów oraz tworzenie zespołów (10 min).
Uczniowie losują koperty z tematami prac (załącznik 1). Ponieważ tematów jest więcej niż grup, istnieje możliwość wymiany tematu na inny lub wybór tematu z gwiazdką. Zadaniem ucznia będzie odpowiednie dobranie oprogramowania
użytkowego do przedstawionego mu problemu. Może wykorzystać materiały pobrane z internetu (w ustalonym przez nauczyciela zakresie, np. ilustracje) oraz materiały zeskanowane z różnego rodzaju czasopism (np. okładki kaset video).
Nauczyciel powinien podać zasady pracy w grupie. Poinformować uczniów, jakie są etapy pracy. Przypomnieć o tym, że podział pracy w grupie powinien być
sprawiedliwy i równomierny.
Uczniowie otrzymują od nauczyciela instrukcję do projektu (załącznik 2) oraz karty pracy ucznia (załącznik 3). Pracę uczniowie będą wykonywali na kolejnych 8
jednostkach lekcyjnych, na których mogą konsultować się z nauczycielem. Będą także mogli pracować w domu i w terenie (zależy to od stopnia zaangażowania ucznia).
Każda grupa jest pracownikiem pewnej firmy, może to być firma fikcyjna, a także działająca na terenie danego miasta (w tym przypadku zaistnieje konieczność współpracy z firmą opisywaną przez daną grupę uczniów).
4. Przygotowanie do realizacji projektów (15 min).
5. Realizacja projektu (8 x 45 min).
Uczniowie przystępują do pracy. Przydzielają sobie w grupach kolejne zadania (karta pracy ucznia 1 i 2 – załącznik 3). Nauczyciel powinien kontrolować przebieg prac i dopilnować, aby wkład pracy poszczególnych osób w grupach był proporcjonalny.
6. Prezentacja projektu (35 min).
Prezentacje są podzielone na dwie tury – najpierw jedni uczniowie wystawiają prace, a inni je oceniają, potem następuje zamiana ról. Poszczególne grupy na połączonych na środku sali ławkach zgodnie z instrukcją przygotowują prezentację swojej pracy.
Każda z grup otrzymuję kartę oceny pracy (załącznik 4) i w punktach od 1do 6 ocenia prace swoich kolegów. Na zakończenie prezentacji każda z grup przedstawia swoją punktację, uzasadniając, co im się spodobało w pracy kolegów, a co oceniają negatywnie. Grupa, która wykonała prace, powinna podzielić się uwagami dotyczącymi tego, co im sprawiło najwięcej trudności.
7. Ocena prac (10 min); nauczyciel podlicza punktacje i wystawia oceny. Uczniowie wypełniają ankietę (załącznik 5)
5. Bibliografia
E. Brudnik, A. Moszyńska, B. Owczarska, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie, Oficyna Wydawnicza Nauczycieli, Kielce 2001.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia
załącznik 1 – Tematy prac uczniowskich Temat 1.
Działalność sklepiku szkolnego
1. Przygotuj folder (około 6 stron), reklamówkę (format A3) o działalności sklepiku szkolnego (dokładnie poinformuj swoich kolegów o asortymencie i proponowanych usługach).
2. Przygotuj cennik na poszczególne towary.
3. Utwórz bazę danych, w której umieścisz informacje o towarach znajdujących się w twoim sklepie, wydrukuj raport zawierający informacje o ilości danego towaru w twoim magazynie i jego aktualnej cenie.
4. Przygotuj sprawozdanie z rocznej działalności (z rozbiciem na kolejne miesiące) twojego sklepiku, przeznaczone dla dyrektora szkoły oraz przygotuj i dołącz
zestawienie kosztów (w zestawieniu umieść informacje o wartości sprzedanego towaru, wartości towaru w magazynie oraz o poniesionych kosztach, wylicz twój zysk w poszczególnych miesiącach oraz przedstaw te zależność na wykresie „miesiąc – czysty zysk”).
Temat 2.
Wypożyczalnia kaset VIDEO
1. Przygotuj folder (około 6 stron), reklamówkę (format A3) o działalności twojej wypożyczalni (dokładnie poinformuj swoich klientów o asortymencie
i proponowanych usługach).
2. Przygotuj cennik.
3. Utwórz bazę danych, w której umieścisz informacje o filmach znajdujących się w twojej wypożyczalni. Wydrukuj raport zawierający informacje o filmach przygodowych.
4. Przygotuj sprawozdanie z rocznej działalności wypożyczalni. Umieść w zestawieniu informacje o liczbie wypożyczanych filmów w zależności od rodzaju filmu
(przygodowy, sensacyjny, bajki dla dzieci itp.) oraz miesiąca. Przedstaw te informacje w tabeli oraz na wykresie kołowym z procentowym udziałem każdej kategorii w skali roku.
Temat 3.
Hurtownia spożywcza
1. Przygotuj folder (około 6 stron), reklamówkę (format A3) o działalności hurtowni (dokładnie poinformuj swoich klientów o asortymencie i proponowanych usługach).
2. Przygotuj cennik na poszczególne towary.
3. Utwórz bazę danych, w której umieścisz informacje o towarach znajdujących się w twoim sklepie. Wydrukuj raport zawierający informacje: tytuł filmu i gatunek filmu.
4. Przygotuj prezentację z działalności twojej firmy oraz zestawienie podsumowujące budżet firmy, zamieść w nim tabelę oraz wykres przedstawiający, jak zwiększyły się dochody twojej firmy w ostatnich latach.
Temat 4.
Kosztorys wycieczki
1. Przygotuj kosztorys 3-dniowej wycieczki (pełne zestawienie kosztów z rozbiciem na wszystkich uczestników, kolejne dni oraz podsumowanie kosztów) oraz dwa pisma:
jedno do dyrektora szkoły, drugie do rodziców informujące o kosztach wycieczki; do obydwu dokumentów dołącz kosztorys oraz szczegółowy opis wycieczki z jasno określonym celem i planem (wstaw ilustracje przedstawiające miejsca zaplanowane do zwiedzenia).
2. Przygotuj bazę danych o uczestnikach wycieczki, wydrukuj raport zawierający listę uczestników z niezbędnymi danymi.
Temat 5. (*)
Pensje pracowników
1. Jesteś osobą zajmującą się obliczaniem pensji pracowników w pewnej firmie. Dla celów sprawozdawczych musisz przygotować odpowiednie pismo, do którego dołączysz tabelę z zarobkami (10 pracowników, zestawienie roczne).
2. Projektując tabelę zarobków, uwzględnij: dane osobowe, stawkę godzinową, liczbę przepracowanych godzin, premię, kwotę do wypłaty (dane rozpisz na poszczególne miesiące).
3. Wydrukuj wykres przedstawiający w kolejnych miesiącach pensje poszczególnych pracowników.
4. Przygotuj bazę danych o pracownikach twojej firmy (dane osobowe, adres, staż pracy itp.); wydrukuj raport dane osobowe – staż pracy.
Temat 6.
Impreza sportowa
1. Przygotuj ogólny program kilkudniowej imprezy sportowej (odbywającej się w twojej szkole) oraz szczegółowy (godzinowy) harmonogram rozgrywania imprez sportowych.
Zareklamuj imprezę, aby pozyskać sponsorów – stwórz folder informujący o przebiegu uroczystości.
2. Przygotuj bazę danych o zawodnikach, zawierającą: imię, nazwisko, klasę, płeć, dyscyplinę oraz numer startowy zawodnika. Wydrukuj raport zawierający pełną informację o zawodniku.
3. Zaprojektuj tabelę, do której będą wpisywane wyniki z poszczególnych dyscyplin, np.
skoku w dal itp. Tabela powinna zawierać: imię, nazwisko, wyniki z trzech kolejnych prób, a w kolejnych kolumnach powinny się znaleźć: najlepszy wynik każdego ucznia, średni wynik i powinien być też wskazany najlepszy zawodnik w grupie.
4. Przygotuj zestawienie wyników dla wszystkich klas w poszczególnych dyscyplinach:
w tabeli i na wykresie, np. uwzględniając liczbę zdobytych medali.
Temat 7.
Jesteś właścicielem hotelu
1. Przygotuj folder (około 6 stron), reklamówkę (format A3) z informacjami o standardzie twojego hotelu.
2. Do folderu dołącz cennik ze szczegółową kalkulacją poszczególnych usług i
odnoszący się do standardu pokoju (np. budzenie, śniadanie, pokój z łazienką lub bez).
3. Utwórz bazę danych o twoich gościach z uwzględnieniem: ich danych osobowych, numeru pokoju, w którym nocowali, czasu trwania ich wizyty, wydrukuj raport zawierający następujące dane: imię, nazwisko, nr pokoju.
4. Przygotuj zestawienie roczne mówiące o zainteresowaniu twoich klientów poszczególnymi pokojami (jeżeli chodzi o ich standard). Dane przedstaw na odpowiednim wykresie. Jak wygląda to zainteresowanie procentowo, jeżeli chodzi o poszczególne pokoje? Dane opisz i wydrukuj, powyższe tabele i wykresy potraktuj jako załączniki.
Temat 8.
Jesteś właścicielem biura podróży
1. Przygotuj folder zawierający propozycje twojego biura na lato 2007, który będzie jednocześnie reklamówką twoich usług .
2. Do folderu dołącz cennik ze szczegółową kalkulacją na poszczególne wyjazdy w zależności od proponowanych atrakcji (np. posiłki, noclegi autokar – w zależności od standardu proponowanych usług).
3. Utwórz bazę danych o domach wczasowych i ośrodkach wypoczynkowych, z uwzględnieniem: miejscowości, kraju, warunków (noclegi, wyżywienie), czasu trwania wczasów, kosztów itp. Wydrukuj raport zawierający następujące dane:
miejscowość, państwo, czas trwania wczasów, cena.
4. Przygotuj zestawienie roczne mówiące o zainteresowaniu twoich klientów poszczególnymi krajami w poszczególnych miesiącach (jeżeli chodzi o liczbę wyjazdów); dane przedstaw na odpowiednim wykresie. Przygotuj procentowe zestawienie: „liczba wyjazdów krajowych a liczba wyjazdów zagranicznych”; dane
przedstaw na wykresie procentowym kołowym. Opisz zaistniałą sytuację, powyższe tabele i wykresy potraktuj jako załączniki.
Temat 9.
Jesteś właścicielem restauracji
1. Przygotuj folder informujący o standardzie twojego lokalu. Folder ten niech będzie jednocześnie reklamówką twoich usług .
2. Do folderu dołącz cennik uwzględniający: obiady, śniadania, kolacje, wieczorki zorganizowane z okazji różnych uroczystości, np. imieniny, urodziny, komunie, wesele itp.
3. Przygotuj menu do twojego lokalu.
4. Utwórz bazę danych, w której umieścisz informacje na temat twoich stałych klientów:
imię, nazwisko lub firma, adres oraz spis zamawianych dań. Wydrukuj raport zawierający następujące dane: imię nazwisko lub nazwa firmy oraz zestaw zamawianych dań.
5. Przygotuj zestawienie roczne mówiące o zainteresowaniu twoich klientów
poszczególnymi daniami (czy więcej zamawiano śniadań czy obiadów itd. – dane ilościowe); dane przedstaw na odpowiednim wykresie. Jak wygląda to zainteresowanie procentowo, jeżeli chodzi o poszczególne usługi? Dane opisz i wydrukuj. Powyższe tabele i wykresy potraktuj jako załączniki.
załącznik 2 – Instrukcja do projektu
(opracowana na podstawie jednego z tematów) Temat projektu: np. Impreza sportowa
Cele:
Uczeń powinien posiąść umiejętność planowania i organizowania własnej pracy, zbierania i selekcjonowania informacji, rozwiązywania problemów, pracy w grupie, podejmowania decyzji, oceniania i komunikowania się. Może on przygotować się w odpowiedni sposób do egzaminu maturalnego, gdyż musi odpowiednio dobrać program do zadania problemowego. Oceniane będzie samo wykonanie pracy i trafność doboru oprogramowania. Prace uczniów zostają przez nich wydrukowane. Ponieważ uczniowie, aby wydrukować prace, muszą przekopiować je na dyskietkę 3,5', a następnie przenieść na twardy dysk innego komputera do założonego przez siebie katalogu – przy okazji sprawdzana jest także umiejętność pracy z systemem operacyjnym Windows.
Zadania do wykonania:
np.
- Przygotuj ogólny program kilkudniowej imprezy sportowej (odbywającej się w twojej szkole) oraz szczegółowy (godzinowy) harmonogram rozgrywania imprez sportowych. Zareklamuj imprezę, aby pozyskać sponsorów - stwórz folder informujący o przebiegu uroczystości.
- Przygotuj bazę danych o zawodnikach zawierającą: imię, nazwisko, klasę, płeć, dyscyplinę oraz numer startowy zawodnika. Wydrukuj raport zawierający pełną informację o zawodniku.
- Zaprojektuj tabelę, do której będą wpisywane wyniki z poszczególnych dyscyplin, np. skoku w dal itp. Tabela powinna zawierać następujące dane:
imię, nazwisko, wyniki z trzech kolejnych prób, a w kolejnych kolumnach powinny się znaleźć: najlepszy wynik każdego ucznia, średni wynik i powinien być wskazany najlepszy zawodnik w grupie.
- Przygotuj zestawienie wyników dla wszystkich klas w poszczególnych dyscyplinach: w tabeli i na wykresie, np. uwzględniając liczbę zdobytych medali.
Źródła, z których można korzystać:
- internet, - prasa, - ulotki, - reklamówki,
- foldery (nie traktować ich jako gotowych materiałów do skopiowania, mogą posłużyć jako przykłady),
Pomocne mogą być instytucje, które opisujemy (jeżeli dana firma czy instytucja działa na rynku), osoby pracujące w danej instytucji.
Termin konsultacji z nauczycielem:
Na kolejnych jednostkach lekcyjnych przeznaczonych na realizację projektu.
Termin prezentacji:
14-15 godzina lekcyjna z 16 przeznaczonych na realizację danego tematu.
Prezentacja:
Każda grupa swoje prace wystawia na złączonych na środku sali ławkach (mile widziane dodatkowe elementy prezentacji, np. w postaci odpowiednio dobranej muzyki czy strojów).
Ocena:
Każda grupa ocenia prace swoich kolegów, korzystając z karty oceny (punktacja 1-6).
Ocenie podlegać będą:
- Staranność wykonania pracy.
- Odpowiedni dobór treści i formy pracy.
- Dobór oprogramowania do rozwiązania danego problemu.
- Sposób prezentacji.
Za dodatkowe elementy prezentacji, nie objęte zadaniem, uczniowie mogą otrzymać dodatkowe punkty.
Nauczyciel dokona podsumowania i wpisze oceny do dziennika.
załącznik 3 – Karta pracy ucznia nr 1 i nr 2 Karta pracy ucznia nr 1
Ustalenie zasad pracy w zespole
1. Kto w naszym zespole będzie liderem?
...
2. Jak podzielimy odpowiedzialność za realizację zadań?
...
...
...
...
3. Jak będziemy podejmować decyzje?
...
...
...
...
4. W jaki sposób będziemy rozwiązywać konflikty?
...
...
...
...
5. Gdzie i w jakim czasie będą odbywały się nasze spotkania?
...
...
...
...
6. Jakie zasady będą obowiązywały w naszej grupie, aby dobrze nam się pracowało?
...
...
...
...
Karta pracy ucznia nr 2 Podział zadań w zespole
Lp. Zadanie
(co trzeba wykonać?)
Kto za to będzie
odpowiedzialny? Co jest do tego
potrzebne? Termin
wykonania
załącznik 4 – Karta oceny pracy ucznia
Kart oceny powinno być tyle, ilu uczniów (oraz dla nauczyciela).
Nr grupy
Edytor tekstu
Arkusz kalkulacyjny
Baza danych
Stoisko
przygotowane do prezentacji pracy
Dodatkowe
punkty Razem
1
2
3
4
5
6
7
8
9
załącznik 5 – Ankieta dla uczniów
Ankieta dla uczniów
Na koniec uczniowie powinni wypełnić ankietę (autorefleksja).
1. Taka metoda pracy:
odpowiada mi
nie odpowiada mi
nie mam zdania
...
2. Taki sposób sprawdzenia moich umiejętności:
odpowiada mi
nie odpowiada mi
nie mam zdania
...
3. Problemy miałem z:
edytorem tekstu
arkuszem kalkulacyjnym
bazą danych
wyszukiwaniem informacji w internecie
skanowaniem
pracą w terenie
...
4. Nie miałem problemów z:
edytorem tekstu
arkuszem kalkulacyjnym
bazą danych
wyszukiwaniem informacji w internecie
skanowaniem
pracą w terenie
...
5. Najwięcej informacji i pomysłów zaczerpnąłem:
z internetu
analizując firmy i instytucje działające w regionie
od osób pracujących w odwiedzonych firmach
z materiałów dostarczonych przez nauczyciela
z materiałów zdobytych samodzielnie w inny sposób
...
Podziel się innymi uwagami:
...
...
...
...
b) Zadanie domowe brak
7. Czas trwania lekcji
10 x 45 minut8. Uwagi do scenariusza
1. Scenariusz lekcji dla klasy I.
2. Zagadnienie: Badanie wyników nauczania w klasie I z technologii informatycznej (badanie poziomu umiejętności pracy z programami użytkowymi, np. edytorem tekstu, arkuszem kalkulacyjnym, bazą danych, programem graficznym i innymi).
3. Temat lekcji poprzedniej: Obsługa wyszukiwarki internetowej.
4. Przed rozpoczęciem lekcji uczeń powinien:
- znać pojęcia: program użytkowy, edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, baza danych, przeglądarka internetowa, wyszukiwarka internetowa;
- posiadać umiejętności: korzystania z niezbędnych programów użytkowych,
przeglądarki oraz wyszukiwarki internetowej, zapisywania utworzonych dokumentów we własnym folderze oraz stron internetowych na dysku twardym komputera.
