Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji (CAPD)
701 terrorystyczne, czym również zajmuje się CBŚP. Zadania w tym obsza- rze zostały zdefiniowane w Zarządzeniu Komendanta Głównego Policji nr pf-845 z dnia 29 lipca 2004 r., a uszczegółowione w regulaminie CBŚP.
W strukturze CBŚP utworzono Wydział do Zwalczania Aktów Terro- ru. Ogniwo to na bieżąco koordynuje pracę Zespołów Przeciwdziałania Aktom Terroru działających we wszystkich komendach wojewódzkich Policji. Współpracuje także z Centrum Antyterrorystycznym → Ag e n c j i B e z p i e c z e ń s t w a We w n ę t r z n e g o. W tym zakresie na bieżąco zespoły prowadzą rozpoznanie operacyjne grup, organizacji, związków lub stowarzyszeń, co do których istnieje podejrzenie o działalność ter- rorystyczną i ekstremistyczną oraz o finansowanie takiej działalności w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie.
Andrzej Czop J. Badziak, Przestępstwo z art. 258 Kodeksu Karnego. Studium prawnodogmatyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014; A. Czop, P. Czop, Analiza porównawcza przestępczości zorganizowanej i międzynarodowego terroryzmu,
„Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje” 2016, nr 24; ciż, Ko- nieczność kompleksowych i interdyscyplinarnych działań na rzecz współczesnego bezpieczeństwa w kontekście sektorowości zagrożeń, „Kultura Bezpieczeństwa.
Nauka – Praktyka – Refleksje” 2016, nr 22; M. Kędzierski, W. Mądrzejowski, Centralne Biuro Śledcze KGP i Centralne Biuro Śledcze Policji we wspomnieniach twórców i pracowników, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczyt- no 2015; W. Mądrzejowski, Przestępczość zorganizowana. System zwalczania, Wy- dawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2015; J. Stelmach, Działania antyterrorystyczne w kontekście identyfikacji znamion przestępstwa o charakterze terrorystycznym, [w:] Polska Ustawa antyterrorystyczna – odpowiedź na zagrożenia współczesnym terroryzmem, W. Zubrzycki, K. Jałoszyński, A. Babiński (red.),Wy- dawnictwo Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2016.
Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji (CAPD) – pierwsza polska organizacja pozarządowa, w której centrum zainte- resowania znalazły się → w o j n a i n f o r m a c y j n a [t. 4] i → w o j n a p s y c h o l o g i c z n a [t. 4]. Centrum działające od kwietnia 2017 r. jest or- ganizacją niezależną i apolityczną, a zatem wolną od jakichkolwiek nacis- ków i wpływów władzy, chociaż zapewnia, że jest otwarta na współpracę
Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji (CAPD)
702
ze strukturami rządowymi i pozarządowymi zarówno z Polski, jak i z za- granicy. Fundacja została założona przez M. Kowalską oraz A. Lelonka.
Głównym obszarem działalności fundacji jest Polska, realizując jednak działalność statutową, może ona powoływać swoje oddziały lub wewnętrzne jednostki oraz podejmować aktywność na obszarze innych państw, co wpisuje się w misję CAPD – współpracę z różnymi zagra- nicznymi podmiotami w obszarze zagadnień → d e z i n f o r m a c j i [t. 2],
→ p r o p a g a n d y [t. 3] i → w o j ny hy b r y d ow e j [t. 4].
Rolą fundacji jest wzmacnianie struktur społeczeństwa obywatel- skiego nie tylko w Polsce, ale również w państwach sojuszniczych ob- szaru transatlantyckiego. Ponadto CAPD dąży do podniesienia poziomu świadomości społeczeństw w zakresie → z a g r o ż e ń [t. 4] wywołanych działaniami propagandowymi i dezinformacyjnymi, charakterystycznymi dla → w o j ny [t. 4] hybrydowej, psychologicznej czy też informacyjnej.
Aktywność fundacji dotyczy także prac nad polskim systemem odpowiedzi rozproszonej na ewentualne wrogie formy działania w → p r z e s t r z e n i i n f o r m a c y j n e j [t. 3]. CAPD, współpracując ze środowiskiem nauko- wym, eksperckim oraz dziennikarskim, prowadzi również działalność badawczo-analityczną, której owocem są liczne analizy, komentarze, ra- porty, rekomendacje oraz prognozy z zakresu zagadnień propagandy i dez- informacji. W ofercie CAPD znajduje się także działalność edukacyjna, skierowana głównie do środowiska dziennikarskiego, podkreślająca ko- nieczność rzetelnej weryfikacji → i n f or m a c j i [t. 2]. Odzwierciedleniem prężnego rozwoju fundacji jest jej aktywność wydawnicza, szkoleniowa oraz konferencyjna. CAPD organizuje również sympozja, debaty, warsz- taty, a także kursy – koncentrują się one na zagadnieniach manipulacji, dezinformacji, propagandy, przeciwdziałania oddziaływaniom informa- cyjnym, rosyjskiej przestrzeni informacyjnej i jej wpływie na państwa Europy Środkowo-Wschodniej.
Fundacja podejmuje próby integracji działań i inicjowania współpracy krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych, środowisk eksperc- kich i dziennikarskich, sektora biznesowego i elit politycznych, a także instytucji rządowych i pozarządowych w obszarze szeroko rozumianych zagrożeń przestrzeni informacyjnej. W planach CAPD jest również opra- cowanie szczegółowej i profesjonalnej oferty adresowanej zarówno do
Centrum Analiz Propagandy i Dezinformacji (CAPD)
703 przedstawicieli sektora publicznego, jak i prywatnego. Propozycje mają do- tyczyć szkoleń, konsultingu oraz opracowywania materiałów analitycznych.
Eksperci CAPD są nie tylko organizatorami szkoleń, ale również sami uczestniczą w różnych kursach i warsztatach (np. GLOBSEC w Bratysławie), które umożliwiają wymianę doświadczeń, pomysłów i dobrych praktyk z przedstawicielami organizacji pozarządowych z regionu transatlantyckiego.
CAPD zainicjowało w lutym 2019 r. ogólnopolski projekt „Zwiększanie zdolności polskiego społeczeństwa w zakresie przeciwdziałania dezinforma- cji”, który uzyskał wsparcie amerykańskiej fundacji National Endowment for Democracy. Pierwszy etap projektu polegał na analizie codziennych wyzwań w zakresie → b e z pi e c z e ń s t w a i n for m a c y j n e g o mieszkań- ców 16 polskich miast wojewódzkich. Badanie opierało się na serii wywia- dów środowiskowych z lokalnymi przedstawicielami → s p o ł e c z e ń s t w a o b y w a t e l s k i e g o [t. 4], a ich celem było zdobycie wiedzy na temat charakterystyki problemów społeczności lokalnych. W badaniu podkreślo- no istotność procesu integracji regionalnych podmiotów działających na rzecz przeciwdziałania zewnętrznym zagrożeniom informacyjnym. Badanie dostarczyło informacji na temat pojmowania przez społeczeństwo dezin- formacji i metod radzenia sobie z tym problemem, pozwoliło na identyfi- kację możliwości polskiego środowiska zajmującego się monitorowaniem i analizowaniem zagrożeń informacyjnych oraz umożliwiło poznanie spe- cyfiki lokalnych problemów i zidentyfikowanie grup podatnych na wpływ kampanii (dez)informacyjnych w danym regionie.
Kolejnym równie ciekawym pomysłem CAPD okazał się projekt „Ana- liza i przeciwdziałanie negatywnym i fałszywym narracjom na temat Polski i Polaków w rosyjskiej przestrzeni informacyjnej”. Zadanie publiczne było współfinansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu „Dyplomacja publiczna 2019”. W przedsięwzięciu wzięli udział eksperci i przedstawiciele mediów m.in. z Estonii, Białorusi i Ukrainy.
Julia Anna Gawęcka CAPD.pl (dostęp 2.04.2019); O dezinformacji na marginesie Warsaw Security Forum, Pulaski.pl (dostęp 2.04.2019); Raport: Jak budować odporność społeczną w przestrzeni informacyjnej i cyberprzestrzeni: przeciwdziałanie propagandzie i dezinformacji, 10.10.2017, CAPD.pl (dostęp 2.04.2019).