Mineralizacja fluorytowa na wschodnich zboczach Śnieżnika Kłodzkiego

UKD ... 1.1:1 .... '11 .. ( ... 11)

Mineralizacja fluoryłowa

na wschodnich zboczach Śnieżnika Kłodzkiego

Na obszarze metamorfiku Lądka i Snieżnika Kłodzkiego, a zwłaszcza

w jego południowej części występuje szereg przejawów endogenicznych procesów mineralizacji, które swym przebiegiem wyznaczają strefę ciągną­

cą się od Marcinkowa przez Janową Górę do Kletna i Bolesławowa, co 'stwierdzono w wyniku prac prowadzonych przez Zakład Złóż Pierwiast- ków Rzadkich i Promieniotwórczych IG. Przebieg tej strefy ciągnącej się

dalej w stronę granicy państwowej pokrywa się z przebiegiem strefy synklinorialnej (S. Przeniosło,H: Sylwestrzak, 1969).

Największym złożem w omawianym rejonie było wyeksploatowane obecnie złoże w Kletnie, związane ze strefą nasunięcia serii gnejsowej na łupkową. Dyslokacja ta, określana jako nasunięcie Kletila, ma kie- runek NNW-SSE (fig. 1). Główna masa mineralizacji występuje na le-

żącym skrzydle soczewki lilarmuru pod wiszącym skrzydłem gnejsów

śnieŻIlickich. .

Szczegółowy opis budowy złoża i jego minerallzacji oraz schemat genetycmy złoża w Kletnie opracowsł M. Ban8Ś (1965). Autor ten wy-

różnił w obrębie złoża trzy zespoły minerallzacji: magnetytowy, polime- taliczny i kwarcowo-fluorytowo-siarczkowy. Złoże magnetytowe powstało

w wyniku regionalnego metamorfizmu syngenetycznych osadów żelazis­

tych i koritaktowego metamorfizmu związanego z intruzją gnejsów śnież­

nickich. Złoże polimetaliczne powstało w wyniku wieloetapowego procesu hydrotermalnego. Mineralizacja fluorytowo-kwarcowo-siarczkowa powsta-

ła również w wyniku działalności roztworów hydrotermalnych. Skupienia fluorytu w złożu Kletno tworzyły się przez wypełnienie szczelin, przez

wypełnienie wyługowanych części wapienia oraz wskutek metasomatozy wapienia' przez fluoryt. Wiek głównego etapu mineralizacji fluorytowej M. Ban8Ś określa jako prżypuszczalnie pÓŹIloalpejski.

O obecności w omawianym rejonie również innych przejawów minera- lizacji fluorytowej świadczą wyniki badań szlichowych E. Gęgotka (1958), który stwierdził obecność fluorytu w próbkach Sżlichowych, pobranych z potoków przepływających powyżej kopalni w Kletnie, a więc w miej-

Kwartal.n.1k GeologiezDy. t. 15, nr 2, 1m r.

252 ^stanisław IP.rzenioslo, Hubert Syl westrzak

Fig. 1. Sz.k:!c ,eologIczny połud.o,;owej części metamorflku LlIclka 1 S:n:let- nika KłocIzkleeo

Geoloel<:al akelch ot tli. soutllern part ot the Lądek and Snletnlk

Kłodzki met!llDOl'phlcUDl6

1 - łupki ł7Dczykowe l parape1.,.. 21 - ane3IY. :. - granitoidy, ł - tyła flUOl')'łOWa. I - złote KleCHO

1 - mlca 8Cłdat8 and paras;ne1ae8, 21 - gnelaea, a - granltoldl, .. - łlu­

orlte 104e, I - KłełlłO d,epoai

scach, do których nie mógł się dostać materiał skalny budujący złoże

Kletno.

Autorzy prowadząc w latach 1965-1969 roboty górnicze na wschod- nich zboczachSnieżnika Kłodzkiego napotkali w obrębie gnejsów śnież­

nickich interesujące przejawy mineralizacji fluorytowej, których omó- wienie jest celem niniejszego artykułu.

GEOLOGICZNE WARUNKI WYSTĘPOWANIA MINERALIZACJI FLUORYTOWEJ

Prace poszt4<iwawcze prowadzono na wschodnim zboczu góry Snież­

nik Kłodzki (1425 m n.p.m.) w dolinie rzeki Kamienicy, między jej dwoma

dopływami Lej Mały i Lej Wielki, na wysokości około 850 m n.p.m.

Obszar poszukiwań wchodzi w skład jednostki Snieżnika stanowiącej

element tektoniczny wyższego rzędu w obrębie metamorfiku Lądka

i Snieżnika Kłodzkiego (L. Kasza, 1964). Jednostka Snieżnika w obszarze

poszukiwań jest zbudowana z gnejsów śnieżnickich, stanowiących za- chodnie skrzydło niemal południkowo przebiegającej synkliny Kamie- nicy. Gnejsy śnieżnickie o wykształceniu warstewkowo-oczkowym wyka-

IMineral1zacj" fluoryłowa "a zboczach Snletclka Kłodzkiego . 253

~ją wyraźną na ogół foliację o biegu około 160· i upadzie zmieniającym mę w dość szerokich granicach 5(}-80· ku wschodowi. Charakter gnejsów jest nieco odmienny od charakteru typowych gnejsów śnieżnickich i wy- kazuje cechy gnejsu przejściowego między· gnejsami śnieżnickimi i gie-

rałtowskimi.

HE sw

.. y ~ v II y ...

... y w .. .. y .. ..

" ' ' ' ' ' Y V ' f V Y

y " y .. v y y y y y v y y y .. " v v y y CHODJlIK

y y ., y y y y v .. .. v " " y y . . " y y y .." ^{N,. 1}

" " .. y ...

. . . .

.

.

.

.

. . . .

.

.

.. _• .. _{" • "}

_{'" " • " "}

'" " " "

E t

.' ^ClLl·

Fig. 2. Prc.fll geololllezny lewelO ool<lllu sztolni "" 2 w obrębie występowania, "kały kwarcowej z fluorytem

Geoklgical oectioon ot the 10ft wall

ot

l - pejlY. I - lłlI::ała kwarcowa. 3 - fluor7t, " - IEczel.iny z &linką "tektomcsn,ą"

1 - ,neiJlleI, 31 - quartr: rock. a - tluorite. ł - łi8lul'H with tecWmc tul

Sztolnia poszukiwawcza prowadzona w zielonawo-szarych gnejsach warlitewkowo-oczkowych przecięła soczewkę skały kwarcowej o miąż­

szości około 15 m (fig. 2). P6łnocno-wschodni kontakt skały kwarcowej z przyległymi gnejsami śnieźnickimi miał wyraźny charakter tektoniczny.

Między skałą kwarcową a gnejsem przebiegają dwie równoległe szczeliny,

wypełnione szarozielonawą glinką "tektoniczną" o miąższości około 3 cm.

Między szczelinami występuje silnie strzaskany gnejs, miejscami prze-

chodzący w brekcję tektoniczną o barwie szarozielonawej. Południqwo­

-zachodni kontakt skały kwarcowej z gnejsem śnieżnickim jest mniej ootry, w pobliżu tego kontaktu obserwuje się często w skale kwarcowej okwarcowane bloki gnejsowe.

Skała kwarcowa ma charakter brekcji o barwie czerwonawej. BrekCja utworzona jest z nieregularnych okruchów czerwonawego kwarcu, a w mniejszym stopniu z okruchów gnejsowych i przecięta licznymi ży­

łami białego kwarcu. 2yły te o zmiennej miąższości od kilku milimetrów do kilku centymetrów tworzą sieć wzajemnie się przecinającą i powstały

prawdopodobnie w szeregu generacji, których następstwo czasowe jest trudne do określenia. Skała jest na ogół dość silnie spękana i rozsypliwa.

Podczas przechodzenia żyły wyrobiskiem górniczym stwierdzono wy-

stępowanie między przecinającymi skałę żylkami kwarcowymi cienkie

żyłki zielonawego fluorytu. Zyłki te miały przebieg bardzo nieregularny, miejscami ulegały całkowitemu wyklinowaniu lub rozszerzeniu w gniazd- ka o średnicy do 20 cm. Dla rozpoznania występowania mineralizacji fluorytowej wykonano dwa chodniki po obydwu stronach sztolni.

Chodnik nr 1 prowadzony w kierunku południowym, początkowo zgod- nie z kierunkiem kontaktu skały kwarcowej z gnejsami, po kilku metrach

wszedł w gnejsy i po stopniowym naprowadzeniu, po przejściu 26 m

osiągnął strefę kwarcową (fig. 3). Na odcinku tym mineralizacja kwar- cowa była w dużym stopniu zastąpiona przez mineralizację fluorytową,

254 ^Stanisław IPrzenlOiJO, Hubert Sylwestr:r.ak

miąższość partii zmineralizowanej fluorytem wzrosła tak, że na 36 m wyrobiska prawie cały przodek był pędzony we fluorycie. Po kilku metrach miąższość fluorytu i strefy. kwarcowej stopniowo się zmniejszała;

na 55 m wyrobiska występowała już w przodku strefa kwarcowa o miąż­

szości około 30 cm i strefa fluorytowa o tejże miąższości (fig. 4). Fluoryt

występuje bliżej wyraźnego kontaktu tektonicznego po stronie p6łnocno­

-wschodniej, skała kwarcowa natorni~ dalej od kontaktu i przechodzi stopniowo w otaczające gnejsy. . .

Fig. 3. Sz!dc występowania strefy 0-

kwaroowanej . z fluarytem w sztolni nr ta

Sketch af the quartzy zone with floorite; mine gallery iNo r.I l - anej.l7. 2 - skała kwarcowa.

a - f1uor7t. ł - uakok

1 - pe1Ae., 2 - quartz rock, I - fluorite. 4 - faulf:

Chodnik nr 2 prowadzony w kierunku północnym również po kilku metrach przebiegu wszedł jednym ociosem w gnejsy, a po przecięciu

strefy okwarcowanej był prowadzony po podwójnej szczelinie tektonicz- nej z dwiema warstewkami zielonawoszarej glinki "tektonicznej", roz- dzielonymi zielonawą brekcją tektoniczną. Po kilkunastu metrach strefa okwarcowana wyklinowała się całkowicie. Ponieważ podwójna szczelina tektoniczna zachowała swój przebieg, przeto wyroblską pędzono dalej po .

Mineralizacja fluorytowa na zboczach Sn!etnika KłodZkiego 255

FJg. 4. !P!rotlle geologiczne pr:rodk6w chodnika nr 1

. GeoIoglCal _ ... ot \he toceheada in \he gallery No 1

1 - lneJIY. I - mała kwarcowa, :I - fluoryt (fi - fluoryt j •• nozleIopWl", fa - fluo- r7f fioletowy), ł .- kalcyt, li - szczeliny z gUnkll •• tektoniczD4", 8 - _Pękanla.

'1 - . mfej.ea pobrania pr6bek bruJ:doW)"eh .

1 - cnelnel, 2i - quartz rock, a - fluorlte (fi - Usbt lreen fluorlte. t. - violet flu- orJte). , - calclte, I - fiaui'efJ with tectonic tłu. CI - crackJJ. , - mte ot· channel .lample.

tej szczelinie w celu napotkania ewentualnego ponownego rozszerzenia strefy okwarcowanej. Po około 50 m od sztolni chodnik zatrzymano, gdyż

jego przodek znalazł się w zwietrzelinie gnejsowej, wypełniającej prze-

biegającą powyżej wyrobiska dolinę potoku.

Omówione wyrobiska pozwoliły na określenie przestrzennych elemen- tów zalegania skały okwarcowanej. Skała ta tworzy soczewkę o długości około 70 m i największej miąższości około 13 m. Soczewka ta zapada ku NE pod kątem około 60⁰• Północno-wschodni kontakt soczewki z gnej- sami śnieżnickimi .ma charakter tektoniczny, kontakt południowo-zachod­

ni miejscami wykazuje stopniowe przejście - od skały okwarcowanej przez brekcję gnejsową do gnejsu śnieżnickiego.

Dyslokacja ograniczająca od północnego wschodu soczewkę skały

kwarcowej jest jedną ze znaczniejszych dyslokacji w obszarze badań. Zna- czenie jej w budowie omawianego odcinka metamorfiku Lądka i Snież­

nika jest jednak trudne .do określenia. Na odcinku sztolni do końca chod- nika nr 1 przebieg dyslokacji ma kierunek prostoliniowy, o azymuci~

160^0, zgodnym z wyznaczonym przez L. Kaszę kierunkiem przebiegają­

cego przez ten rejon przypuszczalnego przedłużenia strefy nasunięcia

Kletna. Nieregularny, łukowy przebieg szczelin na pozostałym odcinku rozpoznanym robotami górniczymi oraz brak wyraźnych przejawów stre- fy tektonicznej dalej na ^południe od odcinka rozpoznanego (otwór wiertniczy, który przeciął przedłużenie strefy w odległości około 50 m od przodka chodnika nr 1 nie napotkał ani skały kwarcowej, ani brekcji tektoniCznej) wskazują jednak, że dyslokacja ta jest prawdopodobnie

równoległą do strefy Kletna dyslokacją o mniejszym znaczeniu w budo- wie górotworu.

Skała kwarcowa ma wygląd brekcji o zabarwieniu czerwonawym.

Występujący w okruchach czerwonawy kwarc jest spojony żyłkami bia-

łego (późniejszego) kwarcu (tabL I, fig. 5 i 6). Kwarc ten pierwotnie był

:256 ^stanisław <Pnenioslo, Hubert Sylweotrzak

Tabela I

"'-KZIIe k1nm:owol I pojoów z otoczeaia w % % ^wag.

Składniki

I

I

, ,

Al:aO• 3,80 12,80

FeO 0,11 0,72

PC:aOs 1,00 0,80

TiO. ^ślady 0,13

Cao 0,80 1,34

MaO ^{0,38 0,26}

K.O ^1,32 4,46

Na.O 0,54 3,04

I

MnO 0,01 0,03

00. 0,00 0,00

F 0,06 0,06

,

P:aO• 0,07 0,19

SO. ^{O,OS 0,01}

H.O- 0,00 0,12

strata prażcDia 0,26 0,46

Suma 100,01 99,87

uwaga: Al:lal1zQ wYkonało Główne Laboratorium. IG.

niewątpliwie chalcedonem, na co wskazują zar6wno mikroskopowo wi- doczne struktury naciekowo-koncentryczne i zbliżone do kolomorficz- nych, jak i widoczne pod mikroskopem relikty struktur chalcedonowych w postaci sferolitowego lub wydłużonego ułożenia osobników. Kwarc

występujący w omawianej skale kwarcowej różni się wyraźnie od kwarcu o tłustym połysku występującego w żyłach kwarcowych przecinających

gnejsy śniżnickie. Pod. mikroskopem mozaika kwarcowa, wykazująca nie- jednokrotnie obecność reliktowych struktur po chalcedonie, jest obficie przyprószona bardzo drobnym pyłem hematytowym. Miejscami obser- wuje się w skale, zwłaszcza w pobliżu południowo-zachodniego kontaktu z gnejsami, obecność roztartych i przepojonych kwarcem fragmentów gnejsów śnieŻDickich (tabl. II, fig. 7). Wśród nich możemy wyróżnić postrzępione blaszki muskowitu, okruchy plagioklazów ze spękanymi i po- przesuwanymi prążkami bIiżniaczymi, mikroklin najczęściej nie wyka- zujllcy zbliźniaczeń polisyntetycznych oraz kwarc z przejawami falistego

=ikania światła. Ułożenie blaszek muskowitu niekiedy wskazuje na obec-

ność pierwotnych tekstur równoległych w okwarcowanych fragmentach

gnejsowych. .

Potwierdzeniem wniosków wypływającyeh z obserwacji makroskopo- wych i badań mikroskopowych są wyniki analizy chemicznej skały kwar- .cowej oraz otaczajllcych ją gnejsów śnieżnickich (tab. 1).

Próbka skały otaczającej, zielonkawtl-szarego gnejsu śnieżnickiego,

pochodzi z wyrobiska odległego o około 40 m od soczewki skałykwarco-

il\finerallzacla fluorytowana zboczach Snietn1ka Kłodzkiego 257 Tabela 2

SkładDiki

I

~iu I Różnica ~zy

.kały

za podstawę Al_O, kwarcowej a wynikiem przeliczenia

Si02 22,44 +69,22

'Al_O, 3,80 0,00

FeO 0,21 -0,10

FC203 0,21 +0,76

TiO_ 0,04 -0,04

Cao ^0,40 +0,40

MaO ^{0,08 +0,30}

K,O 1.32 0,00

N._O 0,90 -0,36

MnO 0,01 0,00

CO_ 0,00 0,00

F 0,02 +0,04

P20S 0,06 +0,01

SO, 0,01 +0,04

,H_O- 0,03 -0,03

wej, wobec niewielkiej zmienności gnejsów w otoczeniu soczewki próbkę

tę można uważać za reprezentatywną dla gnejsów tego rejonu.

Dla określenia procesów chemicznych, które doprowadziły do powsta- nia skały kwarcowej, wykonano przeliczenie porównawcze, przyjmując, że całą zawartość glinki w strefie okwarcowanej stanowi glinka wchodzą­

ca w skład reliktów gnejsowych, wchłoniętych w procesie okwarcowania.

Przyjmując tę zawartość Al₂

0a

0a

a innymi tlenkami w analizie otaczającego gnejsu, a następnie tak obli- czone udziały tlenków odjęto od wyników analizy skały okwarcowanej.

Pozwoliło to na odliczenie z sumarycznej analizy skały kwarcowej tych

składników, które są związane z występującymi w skale reliktami otacza-

jących gnejsów. Wyniki przeliczeń podano w tab. 2. '

Wyniki przeliczenia wskazują, że w' procesie powstania skały kwar- cowej została doprowadzona krzemionka, która wchłonęła relikty otacza-

jących gnejsów, tworząc soczewkę. W wyniku przeliczeń potwierdza się również obecność obserwowanego pod mikroskopem pyłu hematytowego.

Nadmiar krzemionki w stosunku do pozostałych składników, stanowiących pozostałość gnejsową, wynosi około 7fJO/ ••

Zawartość doprowadzonej do brekcji gnejsowej krzemionki nie była

zapewne stała, gdyż, jak wspomniano, w pobliżu południowo-zachodniego

kontaktu $OCzewki udział reliktowego materiału gnejsowego ~acznie

wzrasta. W chodniku 2 obserwowano partie soczewki, w których charakter brekcji jest całkowicie zachowany przy odwróceniu proporcji między udziałem w skale fragmentów gnejsowych a udziałem doprowadzonej krzemionki. W partiach tych okruchy gnejsowe są spojone nielicznymi

żyłami białego kwarcu.

258 stanisław Przeniosło, Hubert Sylwestrzak

1mNERAIlJlZAJCJA :ruooRYTOWA

Fluoryt występuje w obrębie soczewki okwarcowanej w dwu formach.

W skale kwarcowej tworzy on wraz z białym kwarcem późniejszej gene- racji cielikie żyłki o miąższości nie przekraczającej na ogół kilku milime- trów. Zyłki te miejscami rozszerzają się, tworząc grube żyłki i gniazda,

dochodzące do 30 cm średnicy. W południowo-wschodnim odcinku so- czewki kwarcowej fluoryt miejscami wypiera kwarc, tworząc przy dyslo- kacji tektonicznej po północno-wschodniej stronie soczewki kwarcowej so- czewkowate ciało o miąższości dochodzącej do 2,5 m (fig. 3).

Fluoryt występujący w obydwu formach posiada barwę na ogół jasno-

zielonawą, przechodzącą w szarozieloną; odcień zielony jest miejscami bardzo słabo widoczny, intensywność jego wzrasta bardzo silnie po zwil-

żeniu powierzchni okazu. Skupienia fluorytu są na ogół bardzo silnie spę­

kane irozsypliwe. Formy krystaliczne nie występują. Granica między

kwarcem II szarozielonawym fluorytem jest często trudna do określenia

(tabl. II, fig. 8). W obrębie fluorytu jasnozielonawego obserwuje się miej- scami drobne killmmi1imetrowe skupienię. fluorytu ciemnofioletowego,

zbliżon!!go barwą do fluorytów z kopalni w Kletnie. W miejscach o naj-

większej miąższości soczewki fluorytowej w jasnozielolikawym fluorycie

występują gniazda fluorytu fioletowego, których wielkość dochodzi do 30 cm.

Tabola 3 ADa1Iz7 cbanlosne flulll'YIII z próbek bruzdo""'" pr ^zodk6w <-od ^h ""'" nrlw %

. --

I ^,

Numer

I

próbki

I

I

I

SN/CHI/36A 38,6 19,21 0,41

I

I

I

I

SN/CHl/36B 37,18 19,50 nie oznaczono 76,4

SN/CHl/37 35,26 20,25 nie oznaczono 72,4

SN/CHl/42 24,6 46,00 1,86 0,52 25,95

I

SN/CHl/4SA 29,4 30,21 2,19 0,73 32,33 1,14 1,41 60,6 SN/CHl/4Sll 20,1 43,81 4,58 1,20 22,72

I

Uwap; Analizy 2 ł 3 wyk:Ooano w Praoownł R""'ocbemjlIO. poa)Itałe w GłówIum LaboratodDm 10.

Wyniki obserwacji mikroskopowych potwierdzają wniosek, że pow- stanie mineralizacji fluorytowej i ostatniej generacji żyłek kwarcowych

było zbieżne w czasie, a prawdopodobnie obydwa te procesy zachodziły

pulsacyjnie na przemian w kilku następujących po sobie cyklach.

W obrębie okwarcowanej brekcji fluoryt tworzy cienkie żyłki oraz

wypełnienia między okruchami czerwonawego kwarcu, powstałego

z pierwotnie wypełniającego soczewkę chalcedonu, oraz okruchami ota-

czających gnejsów śnieżnickich (tabl. III, fig. 9). W obrębie soczewki fluorytowej ziarna kwarcu późniejszego od fluorytu wypełniają wolne przestrzenie między osobnikami fluorytu, a niekiedy tworzą cią2i drab-

!MIneralizacja fluorytowa <la zboczach Snieżnika Kłodzkiego 259 nych ziarn ułożonych liniowo na płaszczyznach spękań fluorytu (tabl. III, fig. 10).

Badania chemiczne fluorytu zostały wykonane przez Główne Labora- torium IG oraz przez Pracownię Radiochemii Zakładu Złóż Pierwiastków Rzadkich i Promieniotwórczych !G. Badaniom tym poddano próbki bruz- dowe, pobrane z miejsc o największej miąższości żyły (fig. 4). Skład che- miczny fluorytów zestawiono w tab. 3.

W analizach przedstawionych w tab. 3 zawartość wapnia oznaczoną

jako CaO przeliczono na Ca. Wapń może w badanych próbkach występo­

wać w trzech formach - we fluorycie, w kalcycie oraz w reliktach gnej- sowych jako składnik plagioklazów. Przeliczenie na Ca powoduje pewne

niezgodności w sumie oznaczonych składników, zwłaszcza w analizach wykonanych z próbek o wyższej zawartości kalcytu, przejawiającej się

w podwyższonej zawartości C~ oraz o większej zawartości reliktów gnej- sowych, przejawiającej się w podwyższonej zawartości A~03 (próbki SNI

ICHl/45A i B).

Analiza wykonana z próbki o najwyższej zawartości CaF_2, niewielkiej

ilości kalcytu i niewielkiej zawartości reliktów gnejsowych wykazała do-

brą zgodność sumy składników wynoszącą 100,29"/0 (próbki SN/CHI/36A).

Skład mineralny tej próbki wyliczony na podstawie analizy chemicznej jest następujący: fluoryt - 79,3"/0, kwarc żyłowy - 19,2"/0, kalcyt -

1,0010, okruchy gnejsów - 0,5'/ •.

Występujący w większości analizowanych próbek kalcyt tworzyw ob-

:rębie skały okwarcowanej i soczewki fluorytowej nieregu1arne żyłki

i gniazda nie przekraczające kilku centymetrów średnicy.

Większe skupienia kalcytu w postaci nieregularnych gniazd występu­

ją we fluorycie w pobliżu północno-wschodniego kontaktu soczewki f1u- -orytowej z gnejsami. Kalcyt ten jest prawdoopdobnie nieco młodszy od fluorytu.

WNIOSKI

Mineralizacja fluorytowa na wschodnich zboczach Snleżnika Kłodz­

kiego jest związana z soczewką skały kwarcowej. Procesy mineralizacji kwarcowo-fluorytowo-kalcytowej wieku najprawdopodobniej późooalpej­

skiego zachodziły w dwu głównych etapach. W pierwszym etapie powstała

czerwonawa skała Impregnująca brekcję gnejsową, w drugim zaś sieć

drobnych żył białego· kwarcu (przecinająca brekcję kwarcowo-gnejsową utworzoną w Pierwszym etapie) oraz gniazda, żyłki i soczewki fluorytu i kalcytu. Pionowy zasięg mineralizacji nie jest znany. Występowanie mi-

neralizacji na predysponowanej strukturalnie linii Marcinków - Janowa Góra - Kletno jest dalszym potwierdzeniem możliwości występówania na tym obszarze złóż hydrotermalnych. Porównanie ze złożem w ,K1etnie wykazuje, że oIf18wiane przejawy mineralizacji cechują się ubogim skła­

dem mineralnyl'n i brakiem struktur sprzyjających lokalizacji stref zmi- neralizowanych, a zwłaszcza brakiem soczewek wapieni krystalicznych;

zakład ZIM Pierw1aRlr:6w Ru4k1ch

:i Prom1enlotw6rcąeb. Il1St7tutu GeologlcznelO waraawa. uL :Rakowiecka ł

.Na4ellłano dnia 10 .t:vczD1a 1m r.

260 Stanislaw Przenioslo, .Hubert Sylwestrzak

BANAS IM. (al/65) - iP .... ejawy m/neraJiza<:)I w metamorllku Sl1iietDIka 1Klod2lklego_

Pr .• eo10g; !PAiN, OddZlal w Kralrowle, 17. W ... wa.

G~.iE. (1958) - rw8t<!Pne cprarowanle wy.n!k6w po&zuktwad z16t krUozc6w

metod~ ozllchDwl! w oIroHcy IIJodzka. IBlul . .mst. Geol., _ , p. 4fl9-oII38 rw<l;rllZ8wa.

KAf!EA IL. (1964) - lBudowa geoloe\czna c6rnego dorzecza 'BIBle) Ll\decklel. Geologia Sudetica, I, p. 119-1&1. W""azawa,

PIR2lElN1KJSU) S, SYIL'WliS'I'lIZAK H. (1~ - Pnejawy mlneraHzacli na Ue struk-

tury me~ LIIdka j SDoletDika. iPrz. geol., 17, p.!CI ita,,,.. &.

WareZ8w8.

CramIcnaB nmEHllCJIO, Xy6epT CldJILBECI'IIIAK

4>JIIOOPHl'OBAlI MHHBPAJIH3AI.lHII

HA BOCl'O'IHhIX CK.JIOHAX K.JIO.ll:CKOrO CHElKHHICA

PC310Me

Do . _ IlPOB_ roPHO-II01KZ08HX pstIOT Ha I>OC'l"O'JJI><l CKJIOBaX Kno.t\CIroro Cite ...

Onte"';'"

""""""e

""po_olt 30HId meIicoB (4l1li". 5 " 6). PeJDD[lH meIico8HX crpyrryp _ " BOopylIL'eII!O.IM rJlB3OM, • B DIJIIIo\J8x IIOIX >onpocroIlOM (\I)Br. 7 ^J[ 8). flpoll«lCloI _PIIOBO+ooOpJlTOBO-lIllJILIlII- TOBOJl: MPdepIJJJnsQ;P'P ou:k- .. ut- _ Bep01'IlR:e BCero K ~f8~ BpeMeIlII. upc:rre:u.nJl _ _ I'IIIUIIIWMH >TIDBMlI. B ·nepBOM :mUle o6t>sso-J:p8CBlU! _ 1 1 _ , 1lJlOIIK- n.mam ... DBP_ 6penmo. BO STOpO . . :mme 06P&30"""""" con. MOJJmX ""'" 6enoro _ _ a·TIIDte r s - . _ 1 1 JlIDI3IoI (unoopllTB C

EaJIh_

3aneramIe 4>moopllTB "" 1lP01(On&e1lm crpyrrypllO 06ycn:oBJ1OlDloll m<lIIDI MaJmII!IttYB- JUto,", I'ypa - Kncnto lIliluIoTa! ~ BO"'''''''ocrs J/allImIlI "" :>TOll TepPItrOpJIH

... Ib<Ja oIC)'TCTllBll crpynyp 11 1IOpoJ\, 6J1l1l'ODll11ftC ""QJDI38I1J[l1 MJIIIOPOlIIl-

3OBIl:IlfYX SOli (1f8IIPJIMCp IPlICT8JDDI'{eCDD B3BeC1'B.UOB), MOlIlfO ~Tb BamIUJI TOJILJ:O

mnt3Oo6pa:nn.u;.: py.z:tm.m TCJI cpaamrrem.HO BeOom.moro pa3MCpa, 38J1CI'aIOII(BX B TerJOibAt:cIBX

""BaX.

Stanislllw IPR2lIIlN1ICSJO, Hubm SYIL~

FLUORITE MINERALIZATION ON THE EAS11I!BN SLOPES OF THE 8NIEZNIK KI.ODZKI MT.

Summary

!Fluorile haB been 6>und during geololie-m\n:Ing W<ll"Ia! made on the euteru ,,1_ 011he smeinlk ilOOd7ki Mt. to occur .In qulUllz rock l:n. the from 01 a le"" (FIgs.

1-4). Tbe q _ rock was foamed due to the supply 01. lII1!oa IDto the br..,ClIated

8treszezenle 261

and mylonitized zone of eneIB .... (Figa. (i and 6). The reliets of the gne_ struct\l4'es.

are 'Visible under the m1C1l'<l8'OO1pe, and even by tI18.cked eye (Fip. 7 cd 8). The pro_

c ... of quartz..fluorlte..,slclte mineralization, most probably late Alpine tn age,_

. proceeded ID two main phas"", During the first phtie 8 red rock of quartz, !mpre-.

gnll'tll1l the q uarlz brecdtl, WIll! formed. DurIng the second phase, .. net of fine 'l7eiDl of white qumotz, as 'Well 88 """,e lluorite-and..:alclte ne!&ts,vEllnlets and smal.t:

leDSes were produced (F.Ies. 9 and ~O). The vertical extent of ·the mineralization.

Is not known.

The flOOll'ite foond to occur along the struotural line lMare!nk6w - Janowa G6 ... ^c - Kletoo pro",," the pooaibllity of oocurr"nce of depoeills in the area of study ..

However, due to a lack of structurea a.nd of :ocl<:s that might be favourable for the formation of mineralized zones (e.g. cysts11lne lImestnneo) only lens-ilke ore bodies.

of small diameter may be expec-ted to occur IIl<linly in tectonic zon.. here.

Fig. 5. Skala 'kwaroowa. Okruchy czerw<mego kw .... cu spojone tylkami kwarcu b!6- lego. Wjelkoj~ naturallll8"

Quartz rock:. !!'ragment.. of red quartz cemented with wbltequartz vel.nlets.

Natural Bize

ng. 6. Skala kweIrooWa. 'WieJk~ _turaina Quartz rock. Natural size

Kwart. geol., nr 2, 19'i1 r.

Fig. 5

Fig. 6

Stanistaw PRZENIOSLO, Huber SYLWESTRZAK zboczach Snieinika Klodzkiego

TABLICA I

Minerallzacja fluorytowa nn wschodnich

TAB.LICAII

Fig. 7. Skala kwarcowa z re1iktami gnejoOw . .N:ik<>le .. krzyiowane, pow. ok. 35 X Quartz rock with gnem. relic1&. erOEtied ni.ools; enl. approximately X 3S Fie. 8. iFuoo'yl (f) j kware (q) z reliktami rozimtych gnejsaw. 'WlelkojC naturalna

'F1u«lte (f) and quartz (q) with relicts of arUBhed gne1 ... !Natural size

Kwart. geol., nr 2, 1971 r.

!Fig. 7

'Fig. 8

Stanislaw PRZENIOSLO, Huber 5YLWESTRZAK zboczach Snietnika Klodzkiego

TABLICA II

Minerallzacja fluorytowa na wschodnich

TABLICA

m

Fig. 9. Skala kwarcowa z ciE nkimi zylkami i ziaznl.styml wypelnluliaml fluarytu.

Nikole r6wnolegle, pow. ok.as

x

Quartz rock with thin veinlets and granular inffIllngs of flu<l'lit •. Parallel nico1s; En!. appr·o%ima'te:ly X 35

Fig. 10. Fluoryt. W szczellnaeh Interstycyjnych tluarytu wy.t~pul_ dralm. ziarna kwarcu. Nikole rownolegle. pow. ok. 35 X

Flu<l'lite. Note fine quartz grains In the inte~.tices of tluorlle. Parallel nIeols, enl. approximately X 30

Kw.rt. ~eol., m J, 11'11 r. TABLICA 111

Fig. 9

Fig. 10

Stanislaw PRZENIOSLO, Huber SYLWESTRZAK - MineralizacJa fluorytowa na wschodnlcb zboczac=h Snldnika Klodzkiego