UKD 552.571.1: [061.24:552.576.1 ICCP). 052 (497.:U1) "1969"+ (493.62) "1970"
Ka':zMniera HAMBERGER, Barbara KWIECIŃSKA
Petrografia węgli brunatnyc' h
w świetle uchwał Komisii Węgli Brunatnych ICCP
BadBll1ia dotyczące budowy pertrogtra:fiicznej i klasyfikacji składników
mikroskopoJWy'ch węgli brunatnych pozostawały do ostatniego dziesię
ciolecia dalelko w tyle za znajomością petrograficzną węglJi kamiennych.
Intensywny rozwój tych badań naStąpił dopiero w drugiej połowie lat
sześćdziesiątych odro.z;poczęcia pracy przez Komisję Węgli Brunatnych
przy Międzynarodowym K'OID'iltecie Petrografii Węgli (Iriternational Commirttee for Coal Petrology - ICCP). PowierrorlO jej zadanie opa-a- cowania klasyfikacji oraz ujednolicenia, nomenlklaJtury petrograficmej
węgli brunatnych. Propozycje tej Komisji 7lOStały przedłożone do dy- skusji na XXII Sesji ICCP w Warnie (1969) i zatwierdzone na XXIII
Sesji rw Li'ege (1970). . .
W artykule :pTzedstawiarrny obecny stan badań petroglraf'irl. węgli bru- natnych w opal"cUu o prace dwóch ostatIli'ch Sesji ICep. Podajemy w nim
char~terystylkęprocesów ro:zJkładu roślinnego materiału tkankowego:
humi:flikacji i żeJifilkacjd, a następnie omarwiarrny grupy, podgrupy i ma-
cerały węgli brunatnych. S7Jczegółowa ·systematyka, petrograf.iczna węgli
brunatnych została opraoowana głÓWl11i.e dła składników milkroolropowych
grupy huminiw. ,
H u m i f i lk a c j a jest to proces rozIkładu roślinnego materiału tikan- kowego zapoczątkowaJIly już w stadium torfienia. StaJIlowti. przemianę
celulozy . i ligniny oraz ' substancjd UOOC2JIlych w składniki huminowe (kwasy huminowe, huminy). Jego sku1Jki zaJZ'Il'aczają się w obrazach mi-
kros~opowych w św:ietJ,e odbitym WZl"ootem refleksyjności, -obniżeniem intensywności fluorescencji i Zlalnikiem ani'zotropiti celulozy.
Ż e l i f.i k a c j a stanowi stadium przemiany materiału tkankowego, które przejawia się pęcmieniem i zanikiem lromórek, aglutynacją i ho-
nrogenizacją masy roślinnej. Jest to proces peptyzacji i powstania żelu
z substancji huminowych. W obserwaJCjach midm-oSlropowyoh uJawnia się
nieznacznym wZlrtJStem refleksyjności. ŻeHfitkacja jest zapoczątkowa
niem witrynizacji. W odniesieniu do torfów i miękkich węgli brunat- nych zaleŻ!nie od facji (lądowa, podwodna), obecności pewnych kationów (Na, Ca), nawilgoceruia, warunków oksydacji i pierwOtnego materiału Kwartalnik Geologi.cZlllY, t. 16, nr 2, 1972 r.
Petrografia węgli brunatnych w świetle uchwał ICCP 447
roślirmego zachodżiżelifikacja ·biochemiczna. W stadium twraJrdych węgli
brunatnych ll'l18Stępuje żelif.lJkacja geochemic7m.a, która zapoczątkowuje
pr.QC€5 uwęglenia, ~aJIly temperaturą i czasokresem ciśnieonda. . . W hUmUsowych węgłach brunatnych nie wyróżnia się litotypów ze względu na brak budowy pasemkowej, a klasyfikację opiera się głów
nie na stopniu rozkładu' materiału !raślirmego (M. Teichmiiller, 1950).
Składniki węgli brunatnych (tab. 1) ujmuje się w grupy macerał6w
. Tabela 1
Składniki mikroskopowe węrU brunatnych
Grupa IDaCE!Il"ałóW Podgru,pa Macerały Submacerały
I macar'8ołóW
Humotelinit {TekstY1nit
{Tekstoulmini t Ul.miin.it
Euulminit
I
l Hum.Ln.it H umodetrymofot {AtrYlllit Densy.nitHumok>oli'lllit {Zelinit Korpohumi.nit
I
SporynitI Kuty'!lit
Liptynit Rezynit
-
Liptode1lryll'it,
C hlorophyll.i.nd t Alginit
F~t
Inertynit
-
Mala'ynitl Skleratynit
t Inertodetrynit
-,
(jednostki wyższeglo rzędu), podgrtipy macerał6w (jednostki niższego rzę
du) i macerały. Uwzględnia się ponadto jeszcze dalszy, barrdzi.ej szcze-
gółowy podział macerał6w na rodzaje i odmiany.
H u m i n i t stanowi zasadni'Czą grupę macerrał6w węg1Ji. brunatnych i tzawiera adadniki humusowe pochodzące z rozkładu materiału ligni- no-celulowwego. Charakteryzuje się dużą zawartością kw8lS6w humi- nowych i skłonnością do źeliflikacji (M. Teichmilller, 1968). W procesie karbonifikacji hummitstanowi zazwycmj stadium przejściowe do wi- trynitu węgli kamiennych. W obrazach lllikra:tkopowych w płytkach
cienkich humiriitokazuje barwę brunatnożółtą do cze:rwo.nobnmatnej.
a w świetle odbitym odmacza się słabą rrefleksyjnością. Grupa hum,iJnitu obejmuje trzy podgrupy: bomotelinit, humodetrynit i humolrolinit. Cha- rakterystyka pódgrup macerał6w przedstawia się następująco:
448 Kazimiera Hamberger, Barbara Kwieci6ska
Humotelinit wykazuje strukturę komórkową i stanowi stadium przej-
ściowe do telilnitu węgli kamiennych.
Humodetrynit składa się z naj drobniejszych
«
10 p,) dkruch6w hu- musowych i jest produktem wyjściowym dla witrocletrynitu węgli ka- miennych.Humokolinit jest bezstrukiwalinym żelem rpocłrodzą'Cytm .z tzw. tkan- kowego detrytusu humusowego. Występuje w postaci jednorodnej masy
wypełniającej pierwotne szczeliny, pory i wnętrza komórek. Huma1roli- nit stanowi stadium przejściowe do submacerałów grupy irolim:itu węgłi
kamiennych.
T e k s t y n i t jest macerałem podgrUipy humokolimtu (E. Sontag, E. Tzschoppe, H. J. Christoph, 1965). Występuje w postaci d7t>.łowanych
fragmentów tkanki ooślirmej o rozpozmrwalnym kształcie, jaklkolwiek
ściaclti komórek mogą być '7ldefarmowane i porozJryWane. ReflSksyjność
jego jest zmienna d zależna od botan1c2mego pochodzenia lfikami. W pro- cesie uwęglenia refleksyjność wzrasta początkowo woln'O, a następnie bar- dzo sZY'ł)ko. W świetle przechodzącym wyka2JUje silną anizotropię i bar-
wę jasnobrunat'llą, naltomii81St w świetle odbitym jest i7lObrapowy. W im- mersji 'Okazuje barwę aiemnoszl:m'ą z odcIeniem -brunatllym względnie
czerwonobrunatnymi reflekJSami wewnę1lr2Jnymi. Flu'Orescencja występuje
w odcieniach brillnatnych o intensywności słabszej od macerałów grupy inertynitu.
W tekstynitach występują w :zmiennych iloścla'Ch żywice, kutyna, suberyna i g8!l"bniki, ZawaTtość celulozy waha się w granicach 25-4541/0,
popiołu 0,2-0,5%, a wydajność prasmoły w przeliczeniu na substancję be7JWodną wYlIlosi 22-260/0. Tekstynit jest produkrtem uwęglenia ścian
komórek odpornych na ro2lkład (drewno S2JPllkowe) i obronionych przed u1!loenieniem (np. korzenie). Odporność na rozkład zawdzięcza impregnacji
żywicą, 'lrutyną, Sll'bery-ną W1ZgIędnie gartbnEm1ri, jak w przy!padku drzew sekw.oi. W tekmynJicie mlQżna odr6żnić ochal'lakter dlrew1Il8, iIlip. tkankę roślin Macroduria i Dracenaceae.
W stadium matolwych węglti Ibrunatnych 1ekstyn1t IpI"zechod.zi w ul- minit, nlatbolrniast w .stadium brunatnyclt węgli -błyszczącyclt li węgli ka- miennych - w te1i1nit i :beldkoLi'11lilt. Macarał ten .posill:lda dobrze zacho-
waną budowę komórkową. Występuje w duŻytC'h li!1ościach we wszyst- kich węglach Ibl'U!l1afmych, zwłaszcza w 'OClmianach bogatych w ksylity i w wanstewlk:ach powstałych z dTzew szpilkowych w łacjd mokradeł leś
nych. W ksylitaoh dru·gC1Włókn,mych 9pdtyka się teksty1ni;ty 10 słabej refleksyjności i Silnej fluorescencjd. W węglach :brunatn~h ipOW\Stałych
w w.a,orunlmoh rpodWlOlCinycll te'kstynit Występuje tytliko w pojedynC2}'ch skupieniach, IStandWiących 1JkanIkę 1k000000000i.
W procesacll rtedłmologi02m.ych maceni ten l2Jachowuje się. elastycznie,
źle rozkrusza się d gromadzi we iiraklcjd gruboziamiste'j. Zdolność do brylcietowania ma1eje lWIraz z tro1JWojern diagenezy.D21ięki dużej 2'iałWar
tości celJu-lozy i żywic wykazuj e mad2m.ą wydajnaść (pTasmoły i gazu.
Skłonność do Ilroksowania Wlzr!aSta wraz -ze stopniem lZŻe'lifilkowanda i uwę
glenia. W tproeesie lroksawania 50-75°/0 1tekstyin.i'bU pr.zedbodzi w fuzynit i tym samym powIi~ ściera1a1QŚć ri rozpad ktawał!lrowy kokw.
Te'ksty1nit jest odporny na wietrzenie, przy czym z odmian bogatych w huminy i IUIbogi'Ch w celJulozę IWyIpaCłają żele (żelinit), kt6re przy wv-
Petrografia węgli brunatnych w świetle uchwał· ICCP 449
sychaniu rozpadają .się w ~okrawędziste okruchy. ~z stwierdzenie botanicznej rprzyna1eimości tkanOOi tekstyni:tru ,lln<Bla -akreślić w.iek węgla
brunatnego .
. U l !iD. i n i t. ' Następny maceraJ: !POdgrupy hummiltu występuje w · po-
$<Wnmiej ilub bard7Jiej zżelif-rkowanej tkanki rośl:iJnnej(którejstruktura
jeSt 'jeszcze widfocrma w świetle IOdmtym. Pojedynctze kom6zikli o· zmien-
nejwie1.:loośoi. posioada(ją światła wnętrz częściowo lruJb cał'lrowicie zamk-
nięte. W ip!l'OCeSie wstępnego rozkładu grubość ścian komórek jest'Więk
sza aniżeLi W tekmynicie rtęrgossmego typu. Charaktterystyczne są pęk
męcl8 żelowe <~i kon<brak:eyjne). W·'trakcie hornogęnirlJaCji pier- wotna. sf;rtuktuJoo komórek ulega zarrll.rowi. Reme1myj1IlOŚĆ jest si:l:hiejsza
ani~li u telkstynibu ,tych samych węgli i odpowiadających mu· odmian .
. Ze ''\Wgiędu na stopień'zźelifi1roW'8!nia wyróżnia się dwa rodzajesub-
mącerał6w: :tekstcmlminit i' euuOminit (ulm:ilnit doplerytyemy).
Tekstoulminit jesrtskładnikiem na Wpół zżelifikqwranym, odzn.aczasię słabO widocrmą; ad.e 'jesmr.e' rozopom.aM"8Ilną sbrililm.t!rą komórkową. ,. '. ' . Etiulminit posiada świlitłoa komórek cał1rowicie zamkmięte, d przypo- mma 'tel:i:ndt węgli kamiennych. R6żnice między odmianami ulminitu
wyka.7JUją również anaHzy chemiC'mle: rt8kstoulminit 7J8IWie:Nl 4~/o po-
pilołu w przeUczeniu lIla substanJcję be!2lWodną, około 1241/0 Prasmoły,
8'10
celulozy 1.55°/." humin ów, ~ ,gdy 6UU1minit rw tych samych warun- kach 'zawG€'.r'a 30/0 popiołu, 4°/0 oolulozy, alroło l~/G prasmoły i 33°/01 hu- minów (M. SiBs, 1959).Bar-wa ulminitu w świetle, odbitym
w
irmnersji jest' ciemn'OSZal'la, ,l'2adko posiada odcień brunatny, a w świetle przecho-drzącym jest żółtobrunatna do 'ClZel'WOIlobrunabnej. Fluorescencja bardzo
słalba, ciernnobrururtna. ,Anla:otirOpia, wywołana naprężeniami, pojawia
się tyl!lro w euułminlicie rw ,świetrle rpr"Lechodzącym~ ,
Ulminit składa Się'z Ikwasów humliJnowych, numart:ów ora'Z: J)ozosf;ałości ligniny ,i ce!J.ulOlZy. Powmał w procesie 1x:xrfienia i diagenezy z'tkanki. roś
linnej przezhtumifi!karcję ligniny i celuJJOlzy (p. P. 'I'imoBiejew,' W. S. Ja- blakow, L. J. ,Bogolu'bowa, 1962). W !pI'!ZypadkJu ułmin'i'tu mOŻllaooróżnić
typy tkanek(parenChymę,sklerencl.hymę, drewnl(), kOTę), lecz bez przy ....
należności 'bdtanicmej. 'I'kanłka: parenchymy jest szczeg61nieSkłonna do tworzenia 'U'lmin.itu. ~ie sulbmaceraru majduje ,nrorzyst:ne wax:unki
'W' warstwalch lpOciwodnych, 71Własozcm w środcJwiSlru bogatym w !iły i wa-
pień. UlIIIlindt występuje w torfie oraz w mię'klkkh węglach brunatnych,
zwłaszcza o dużej ilości imylitu i w węglach bogatych w caCOa iI'faCl.
W subakwstyo2mych osadach iłów i ~i twarrzy wOdadki· węglowe,
Ze wzrostem· ,uwęglenia miękilrilch węgli brllln'atnych. ulminitprze- ohodzi w telożelinit, natomiast w stadiUlIIl węglikam'iennycl1 w tel~nit iczęścidWo w teZokolinit. Wx&z z uwęglaniem wzrastast;opieńref1eks}rj
noSci; natOmiast maleje wy,ra:msoość' struklbult ira91m.nydh. W~. żelifi
kacj~ t1łmm.itU obniża zdolność d'O brykie~a; Skłonność do koksowa- nia
VI
~h temperetuTach ar'arz wydajność prasrnnły. W 'Procesie diagenezy własności te niec'o wzrastają. ,A
t r y ID. i t jest 'ml8Ce'rałem pod,gnlfpy humodetryni'bu.WyBtępu1ew postaci drobnych del:rytycznych cząstecwk pochodzenria huminowego, o T61Jnychkształbacb, na ogół mrliejszych od 10 Jlo. Niejednokrotnie są 10 okruchy kamÓ'rek,· ,częściej jednak fragmenty nie ukształtowanej, poro- watej substancji bumusowej. Stanowi masę 'zaSadniczą dla mnyrdh skład-
450 Kazimiera Hamberger, Barbara Kwiecińska
Dlków węgli brultiatn~h. W świetle rprzrehod:zącym okazuje barwę żółtą
do 'Czerwonobrunatnej, 18 w świ~e odbitym - ciemnarzaJrą. Lumlnescen- cj! n~e wyka7JUje ~lędnie barrdzo słabą, ciemnobrunatną.
D e n s y n i It - dalszy macerał grupy bumodetry1rribu Składa Się TÓW- nież z detryltycmyCh cząsteczek pocihodzenda huminowego, pr.zeważrlie
mniejszyCh od. W J.I.. W skład jego lWclwdzą okruchy ści8lll kom6r~
(większe od 10 J.I.) amz substancja 2Jbi1la, nie II,lkształtCJWallla, prawie h'OlIlo- geniczna .. P<Jdabrl'ie jak atrynit stanowi. rodzaj masy zasadniczej dla in- nych macerałów węgli brun'811lnycll. . W śwti.etle pnzechodzącym posiada
barwę żółtą do jasnoczerrwOlllobrunatnej, w świetle odIbitym jest smry,
irotraporwy. . . .
Demymt 'Zaliczany jest do gł6w.n~h .składników węgli brunatnych.
W przeciwieństwie do a1Irytnitu naJmera znaczenia w odmianach twaroych
węgli brunatnych, zwłas2lCZ8. uibogich w ksylit. Powstaje w warunkach
słabo aerobowych do lekJko anaeroibawych o. zmiennym stopnIiu nawilgo- cenia. Wyjściowy' materiał· roślimly dostarozaIny był IW zasadzie przez
rośliny zielne i drewno roś'hiIn Okrytonasiennych. Wykazuje duże skłon
ności do rozwabruania. Własności. technologiczne densynritu stopniowo
pogariSzają się /Ze WZI"09tem uwęglenia.
Żelinit stanowi Składnik podJgrupyhumokolinitu. Nie posiada
określOJlE'gQ /km;tałbu, wypełnia wnętIv.a !kQl1lórek li puste ip'l"ZE!Strzenie.
OkruChy żel:i!ndJtu mają wie1Jlrość 10 ... W 'Zależności. od telkstury wy:rómia
się: poriżelinit - IbaIrdzo ~bno 'Porowaty, nawet mikroziarniBty i lewi-
żelinit - proawie lberzstruktua-alJny, homogeniczny, o strukturze smugowej.
Obie odmiany w płyt4kach cienddch IW świetle rprzecbodzącym posiadają bas:-wężółtą do 'CZeT'WOIlObnmart:nej tZa.ileżll'ie od grubości płytki. W świetle
odbitym w lirnmertSjirporiżemit jest ja9llcszary ,lub ,umil8Tkawanie szary, a lewiżelinii jel9t 2ll'8Cmie j'aśniejszy, p!l"SlW'ie 'mały. WY'lmzuje bBJrdzo
słabą luminEScentję. Refleksyjność j~ jest zmienna i waha się w gra- nicach 0,25 - 0,500/0 (/W immer'Sji) . .A!ni:wbropia występuje tylko w świe
tle przechodzącym jaikJo cecha wynikająca z naprężen:ia G~, przy
zawartości popiołu 6-12%, wynosi średnio 1,33 (l,26-1,45).
Chemizm żelinitu jest zależny od stopnia karbonifikacji . oraz od fa- cjalnych i lJ."egionalbnycb sto.crunłków złoża /Węglowego. W 9I:adi!um węgli
brunatnych twaroydh (mMowe i błys2lc:zące) przechodmi .Wi["az z 'humode- trynitem w l1ro1.init. WSkuiek tego 'WIZl"łfita refleksyjność i anizotropia, a luminescencja zanika.
Zelinit wy9l:ępuje w zmiennej ilości w węglach brunatnych, wypeł
niając szczeliny ikonrtmkcY'jllle ti wnę1lrza 'lrorzenj. Jest to utwór syn- i epigenetyczny. Stanld\Vli produkty wydzielające się z ro2ltworów humi.no- wyiOh luib (IN pełni ~elifUrowane fragmenty .roślin. Z ,punlctu widzenia genezy wyróżnia . się telożelinit, . detrożelinit . ~ eużelinit. W . węglach
brunatnych 'ziemistycl1. 99°/"; żelillllitu 'Sba!n0Wi eużeHni.rt. Przy rozdTabnia-
nm
miękkich węgli hrumrtInycll żelimt gnmtadzi się we fraI1reji najdrob- niejszej. Przy bryki·etawaniu powoduje osłabienie i2JWięzłośoi brykietów, podczas gdy w ~ ~BIl'li'8 i kolroswanla w wysdkich tempera- turach jest przyczyn.ą silnego obniżenia mecha1Qi:c:mej wytrzymałościi twardości koksów.
K o T P o h u m i n i t jest rÓW!nież macerałern podgrupy humokolinitu.
Są to występujące in situ lub imlOWl8ne, phlobapheniOOwe wydzieliny
. Petrografiawęg1ibrunatnych w'świetle uchwał·,ICcP . 45i kam6rkoweara'Z Wtóme bu.minowe,wypclnienia komórek. Skupienia kor- pohumiinitu mają 'kszltałt lrulls.ty:,eliptyczny, słuJpkawy,['llb ;płatawy, a ich wymiary odpmiadają' WIieł~koInórek .. Fmmy dk!rągłe. posiadąją czę
sto WielkOOć 15Xl'5 do~X40JoL, ''8 forttny_:wy1dłużane 15X22, 20X30 do 30 X 17011;' POWieI"Z'Chnia: Jtonpdhuminirtu jest gładb,:. porowata" kawer- nows:-:rub. pdkryta bImami. Ze 1WZg1ędu na· ~e .• wy.różnia . się
d'wie Odmiany: phlobaphinit,' jalro rpUerwatne wydzieliny kOmÓl"e'k, które
niożna wYrprrowadŻlić 'z ,polikondensatów produkttów gelI"brUkdWy~, pseu- dophlobaphinit, jako wtórne wypełnienia komórek, poohodzą'Ce z łroloi
dów humusawycll. PseudaphlObaprunirt
P<Bioo.a
dhemilClm.e lW'łasności żeUnitu.
Bm-wa konpoh'U1ninitu w świetle pr.zechodzącym jeSt ,ci~ona do brun,.aj, zal~i:nde od substancji wyjściowej. W.świetne lidlbitym jest szar.a do JasnOSzarej i białoszarej. Fluoret:lCencji ,brak, anilrotropia nie
występuje, ;refleksyjność silna (0,18 - O,57i1/0 w immersji). Gęstość 1,27 • . KotpJbumiIn:it ,z :mgłębw. Pe.recesbaJnya na WęgtrIZedh (L. SOOS., 1964) zawiera 64,800/0 C, 5,ao/1) H i 29,a% O ,(wag.), przy za'W'aJI1tośai rpopilOłu 3,l9/0 • Jest 2Jazwyczaj niero2lpus7JC'zamy, lecz IlIP. w ciepłym ługu zmieni:a barwę, mając się meprzej'rzysty. .
·K'OI'IpOhumilnit poch<dzi z bogatycll ·W.garbniki wydzielin lromó:rlk:o-
wych,lkItóre iWyIttrącają się w kamlxrikach kary i parenchymy (promieni l'd:zendowyc'h), a zwlIaszcza w ikanikach irorkawydl. Garbniki występują
w po~, gliCmach, grzybadh i ~h, a w ·większyeh. ilościach
w railin~h <wyŻSZego rzędu,
np.
w sekwojacll, , SCSn'8lC'h,' Taxodium itp.Korpdhummit msjdUj e się prawie we wszysIjldch węgiac!h . brunatnych i w~. W więkSzej ilości {ponad ·100/0) występuje IW' Iksylirbach . drzew
szpilkawycll. .,
Następną grupę macerałów StanoWi ł
i
ptyn
H;w kt6regoSkład wchodzą składIniki bitumieme (bogate w . wodór), a wiięc żywice, woski,pyłki, spory, kutiJkule,skutynizowtane· i 2Suberyn'ilzawaneścianki komó- rek lOraz bogaJte wtłuszczeglooy; <>cłparne ·na roikładnie ulegają zmia- nie w stadium· węgli ibruna1lnych'i
nie
·zmieniiane przechaizą jako r e zy-
n i t,' sporynit, Ik u ItYllldt,1i P todoe·t r y III i t .luJb 'a;1 g i n i t dowęgló. ka:rniermych. SkładnJkti te, ja!lro znane 'Z węglikamiermyt!h, nie wy-
magają specjalnego opisu. .
Odrębnym ~dadnikiem właściwym dla węgli brunatnych jest c h l o-
ro phy 11 ind t . (H. Jaoob; 1961). Chlorophyllinit tworzy ' przeważnie' mał~; okrągłe ClZąstec:iJki o średnicy 1--:-:-5 JoL, ' a' w wyją~h przypad- kach mOże dochodzić do 100 JoL. ChBlrakterystycmą' jeogo cechą jest czer- wona' ba,TWa .1umilnesceIl'cjlLWp~ach.cienkich, w gęstY'Ch~upleniach jest .ł8Jbwo 'ro2Jp02JIioawallhy pobladozde1onej barwie. ,.
,Z nracerał6w grupy in e'r ty noi t uw węglachbi"tmatnych wystę.,.
pują: , fuzynit, makry:nit, ,s!klerotynit i . inertode- t r y n,i
t. .
Znane są one róWnież .~ węgli . kamiennych i dlatego po- mijamy ich opis. M1krYmt;" który jest częstym składniikiem· węgli ka- miennych (M. TeichmU11er, 1950), nie występuje w węglach brunat- nych ..Międzyna'rodowy Komitet Petrologii Węgla postawił sobie zadanie nie tylko ~racow8ll1lia i usystematy2lowania składników mikroskopowych
452 . Kazimiera Hamberger, Barbara Kwiecińska
węgli brunatnych, ktÓl'ą to pracęwytkanała Komi-$ja Węgli Brunatnych, lecz także podjął próby przeprowadzenia ,paraleli2acji tych składników
ze składnikami węgli kamiennych~ ·Pr~e· nad tijednąliceniem klasyfika- cji i· nomenklatury .petrografic2JD.e.j składników . węgli brunatnych że składnikami węgli karirienn~h nasurwająduże trudności .. ~ą tego jest fakt, żewęglebrunartne o niższym stopniu ka'l"bonifikacjd i .:rozkładu materjału roślinnego zawierają znaC2J1lie więcej składników:rnikToskopo
wych o. lepiej zachowanych cechach mcxrfalogicmych aniżeli węgle ka- mienne ..
politechnika Sląska
Gliwice, ul. Katowicka 2 Akademia Górniczo-HutniĆZ8
Kraków, al. M.ickiewicza 30 . Nadesłano dnia 24 lipCa: 19'11 r.
: ~", . . .
PI9M1ENNICTWO
JACOB . H. (1951)' - Naiere· Ergebnljsse der Bmt.maoohlen
um
T<rf--Pet:rographie.. Gedanken .ZUl' Maceral Klassi:fika,tion. Geo!. Rundsc.h., 51,. p. 530-:-546.· Stutfgart.
MATERIAŁY Z XXIi SEsJI ICCP{1969) - Stmnmary ~. ol th~ meetiong of the I'1lterrisiron.aa CCnn.misioo OIIl.coal,Petrology Varna, Bulgaria.
MATERIAŁY Z XXIII SESJI ICCP (1970) - IntarnatiooaleKamrwsl:O!l fili KohlEm- 'petrologie, Nomelrllkla1lur - KammisilOlll.
SONTAG E., TZSCHQllpE E., CHRISTOPH H. J. (1965) - Beitbreg 7J\l1' młkropetro..
. lDNIPhdschen NorneDkJ.atur tmdAnaayse der Weichlbraulndroble. Z. angew.
GeoI., il, lP. ~8. BerJ:iln.
SOOS. L; (1964)-·Amelaooren.izYt kÓSllknketniad .es· sUsnk6zettani vi~ata (Die .. koh'leDdhem;ische . tmd lk:~hfscheUn·teTSuchUlllgen des Me-
l'ain<xrE\9iniitB). Kl5srrkn
es
k601aj anyagimerelli. maoografia sorozat. Buda- pest.saSS M. (1959) - Zux Pał.ooeraphie des Xylites. Elrei.b. FmS'Ch. K. A., 148, P. 14-33.
Frei!berg. .
TEICHMOLt..ER M. (lg50) - Zwn, .Pe1:r.ogJ:'1lphiSchen Auf'bau UIld Werdegang der WełclIbM1JDkohle (rrot BerUakBichiJigung genetlscher 'Fngeo der Stein-
. '" .' .lrohierlpetrogl"iiCphie). Geol. Jb., 64, p. 42lJ.:-488. Haooover (CeI:le).
TEIcHMtn:.Lm . M;' (1968) .:.... ZUr· Petrographie
Und
Dl.agenese eines fasł; 200m macbtigen 'fur:fprofiłS (mit l.tbei-gangen rurWEliebbt'launlroh[en?) im QUaJl'tlia.' VOIIl Ph.Wlppi. (Maizedomen). Geol. Mitt.,·S, p. 65-110. AaChen.'I'IMOFEEV P. P., YABLOKOV V. S., BOGÓLIUBOWA L. J.(1962) ...:.. Die En6te- hung umi die genetl.sche Klani.filka1/i,on VIOIl H1.IIrIlIWIkohlen in den
,Haupflbooken der UdSSR. Brennstaff-CheiDie, D, p. 97-105. Essen.
Streszczenie
Ka3BMepa XAMliEPrBP, Bap6apa KBEIJ;HHLCKA
mr.rPOI'PAtJ)IDIlWPLIX WJIER
B CI£l'E
PEIIIEIBlA
J(OMHCCIfH Sl'PLIX wJIERMlCIC,WHAPO,lI,Horo KOMHTETA I1ETPOI'PAtJ)HH WJUI (lCcp)
Pe310MC
453
npeACTaJlJIeBO COCTOJlBHe nC1porpa4JJI1IeCDX HCCJJeAOJlllHIill: 6ypHx yrJICfit Ha OCHOJlllBHH paOOT XXII CecclIIl M~po~oro KOMHTeTa neTpOrpq)]Dt YrJJJl (lCCP), COCTOJlBmelcJt B BapHe (1969), H XXIII Cecctm, COCTOJIBIUdtcJ[ B
n&ellt
(1970). npne.u;eua xaparrep:McTHn.JII)OQeccoB pacnpe.!:{eJICBHJI p8CIllTeJIIoROro MaTepIlllJl& H oJllldlRl.I. rpynm.I, DO.u;rpynm.t H Mlll{e-..
pa.IlIoI 6ypJ.lX yrJJeil:.
l{.uimiera HAMBERGER, .Bllr!b8.ra KWIFCmSKA
PETROGRAPHY OF BROWN COALS IN THE LIGHT OF RESOLUTIONS OF THE COMMITTEE FOR BROWN COALS, ICCP
Summai"Y
. Situation in ,tile r~C'h of· br:0WIIl coal peflrogrQphy·· is piesenlted
in .
the . lightof the lWoriks of ·the XXII Se99ion of the Lntennatlona). Oommittee for Coal Petro- logy {rccP) held :In Vama (1969), and Iaf the XXIIr ~m held !l.nLli.ege (1970).
Charactenistic features at decay Procea; of vegetal material Ql"e· given, 8nd groups, subg;roups ami mQtCeJ."als .of brOlWll .coa1s
