10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł 10 / 2020 (686) Rysy zimą VAT 8% Index ISSN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1

Index 369799 ISSN 0032-6151 ^{VAT 8%}

10 / 2020 (686)

Rysyzimą

Krzywy las

lancKorona witosza twierdza Boyen

Prenumerata Redakcyjna 2021

Numer konta: 02 1020 1026 0000 1602 0119 3895 Oferta ważna do dnia ukazania się numeru 11/2020 Prenumerata 2021

i elektroniczna (PDF)

144 zł

Prenumerata 2021 za pobraniem - tylko pierwszy numer

potem jak zwykłą pocztą ekonomiczną priorytetową

96 zł 106 zł

Prenumerata 2021 2 egzemplarze na ten sam adres

wysyłka pocztą ekonomiczną priorytetową

155 zł 169 zł

Numery archiwalne!

9 zł/ egz (2019) Nr 1-3, 4-6, 7-9/20 – 12zł/egz

przesyłka – 5-15zł paczkomat – 12zł

Na deszcz i na błoto.

Na kałuże w parku, na błoto na szlaku, na wodę w górskim strumyku i na krople porannej rosy.

Na rower.

Do klinik, do szpitali, do przychodni i wszędzie tam, gdzie konieczna jest czystość i higiena.

Na wszystkie oczekiwane i nieoczekiwane sytuacje, których w życiu co niemiara.

Sześć wielkości od S do XXXL, Długość podeszwy od 25 do 32 cm

Wysokość bucika: 15-18 cm Materiał: PCV, grubość 0,18mm.

Grubość podeszwy – 1 mm.

Cena promocyjna:19 zł

do momentu ukazania się numeRu 11/20.

Wysyłka 7-15 złotych w zależności od ilości.

Paczkomat: 12 zł, niezależnie od ilości.

Prenumeratorom razem z kolejnym wydaniem miesięcznika wysyłamy bez dopłat.

Prenumerata 2021

wysyłka pocztą ekonomiczną priorytetową

90 zł 99 zł

e-Prenumerata 2021

(PDF)

75 zł

Prenumerata 2021 zabezpieczona przed pogięciem i zalaniem

wysyłka pocztą zwykłą

103 zł

Prenumerata 2021 zagraniczna

155 zł(2 egz. 225 zł) BIC (Swift) BPKO PL PW

Wybrana Prenumerata z saszetką dopłata +40 zł

(przesyłka wliczona)

Wybrana Prenumerata z kpl. sześciu magnesów

dopłata +49 zł

(przesyłka wliczona)

Wybrana Prenumerata z mini-lunetką 8x dopłata +35 zł

(przesyłka wliczona)

Wybrana Prenumerata z lornetką 10-30x dopłata +90 zł

(przesyłka wliczona)

Osada obronna w Biskupinie

Osada obronna w Biskupinie Rezerwat Skalny Ślichowice/Kielce

Rezerwat Skalny Ślichowice/Kielce Zamek krzyżacki w Malborku

Zamek krzyżacki w Malborku

nakładki ochronne na buty!

FLaGIetKI

ambasadorów „Psk”

Mamy już nowe flagietki, które chętnie roześlemy osobom chcą- cym nam pomóc w propagowaniu Miesięcznika, i - turystyki krajowej.

Osoby, które już za nie zapłaciły, otrzymały je właśnie pocztą.

Cena - 29 złotych. Ewentualna przesyłka - 7 złotych, Prenumera- torom wysyłamy razem z naszym periodykiem bez dopłat.

NOWOŚĆ !

dOstępNe Od kWietNia 2021

1

N

Pozornie tematy dalekie od siebie, a jednak jest coś, co je łączy.

To konfederaci barscy i żółty szlak, którym z trasy można szybko i łatwo dojść do tej stosunkowo dużej wsi.

Świat wokół nas ciągle się zmienia. Zmieniają się krajobrazy, odległości (inaczej poprowadzone drogi), zmieniają wysokości i głębokości. Przykładem jest położony tuż za granicą słowacki wierzchołek Rysów, a kto wie, czy i nie ten nasz? Może przebił się już ponad graniczne dwa i pół kilometra wysokości?

Łysica, choć też „urosła”, i to aż o dwa metry, to została zdetronizowana, bo „Agata” „urosła”...

jeszcze bardziej, i od kilku miesięcy to ona jest najwyższa w Górach Świętokrzyskich. Podobno ma być do niej wytyczony szlak turystyczny, zobaczymy...

Ale i tak wszystko do czasu... Oto w najbliższych stu latach grozi nam podniesienie się pozio- mu mórz, i to nawet o dwadzieścia centymetrów; nasze wnuki i prawnuki będą żyć więc w innej, niż my rzeczywistości...

Ale i my („Psk”) „kreujemy” nową rzeczywistość. W artykule o Kolumnie Zygmunta w ubie- głym wydaniu naszego periodyku, autor pomylił Strzegom ze Strzelinem. No cóż, nazwy podob- ne, miasta, choć położone niedaleko siebie – inne. Przepraszamy i dziękujemy p. Zdzisławowi Gracy ze Świdnicy za zwrócenie nam uwagi.

Przepraszamy również Muzea w Krakowie – i Historyczne, i Narodowe za pomyłkę związaną z przypisaniem Domu Matejki do Muzeum Historycznego. To placówka Muzeum Narodowego.

Przepraszamy obie instytucje.

A skoro jesteśmy przy Krakowie – to zakończono właśnie renowację ołtarza Wita Stwosza w Kościele Mariackim, i znów to arcydzieło sztuki snycerskiej lśni pełnym blaskiem. Zachęca- my więc do lektury opisu tego zabytku na stronie 44.

Tłok na Śnieżce, tłok na drodze do Morskiego Oka, a nawet na zdetronizowaną właśnie Ły- sicę. A przecież ile razy można tam wchodzić? Zgoda, Rysy, czy Śnieżka zimą, i latem, to jakby dwa zupełnie inne zjawiska. Ale przecież tyle jest innych pięknych miejsc, gdzie można upajać się ciszą i samotnością. Wejdźmy na Witoszę, pojedźmy do Chochołowa, przejedźmy się Drogą Barabów, zajrzyjmy w Beskid Niski, spotkajmy się ze św. Onufrym. Wypijmy kawę (na wynos..., ale to się miejmy nadzieje do lata zmieni) w Lanckoronie. Tyle jest „fajnych”, nieodkrytych jesz- cze miejsc w Polsce.

Zachęcam, bo warto je zobaczyć.

Do zobaczenia na szlakach!

Paweł Cukrowski

Moi mili

Zdjęcie: p. Janusz Wierzbicki ze Skwierzyny.

tym razem seria czterech nieco zmniejszonych magnesów o wymiarach odpowiadających kartom kredytowym.

ta sama jakość wykonania, ta sama cena: 9,90 za sztukę.

Zapraszamy!

Nowe magnesy!

Stara cena!

Buczyniec, Pochylnia na kanale

Hrubieszów, cerkiew Zaśn. NMP

Modlin, Ruiny spichlerza

Świnoujście, Stawa Młyny

2

Olsztyn Gdańsk

Koszalin Suwałki

Bydgoszcz

Białystok

Wrocław

Łódź

Lublin

Rzeszów Katowice

Poznań

Zielona Góra

Warszawa

Kraków

Mościbrody s. 18 Bródno s. 83

Rysy s. 20, 28 Góra Witosza s. 13

Świeradów s. 68 Gryfino s. 54

Stogi Malborskie s. 90

Zalesie s. 62 Giżycko s. 86

Podhale s. 33

Ustrzyki Dolne s. 52 Droga Barabów s. 47

GBS s. 76

Sokolica s. 60 Kraków s. 44

Lanckorona s. 7 Stronie s. 57

Ślemień s. 31

Hrubieszów s. 70 Szczecin

Artykuł wstępny ... 1 Spis treści ... 2 Zima! ... 3 Temat miesiąca

Nasi Czytelnicy ... 6 Kraj

Lanckorona ... 7 Polskie miasta

Góra Witosza ... 13 Góry i wzniesienia

Mościbrody ... 18 Dworki i pałace

Rysy Zimą ... 20 Pomysł na wycieczkę

Rysy praktycznie ... 28 Pomysł na wycieczkę

Huta w Ślemieniu ... 31 Zabytek

Rowerem po Podhalu ... 33 Rowerem na weekend

Ołtarz w Bazylice Mariackiej ... 44 Zabytek

Droga Barabów ... 47 Drogi z krajobrazem

Orły ... 52 Kraj

Krzywy Las ... 54 Parki i rezerwaty

Onufry ... 57 Trasa dla Ciebie

Sosenka na Sokolicy ... 60 Kraj

Muzeum V-3 ... 62 Muzeum

Świeradów ... 68 Pomysł na wycieczkę

Cerkiew Zaśnięcia NMP ... 70 Kościoły i sanktuaria

Główny Szlak Beskidzki cz IV .... 76 Wyprawa z plecakiem

Kościół na Bródnie ... 83 Architektura drewniana

Twierdza Boyen ... 86 Fortyfikacje

Stogi Malborskie ... 90 Nie tylko Powązki

Konkurs Krajoznawczy ... 92 Konkursy i rozwiązania

Kolorowanka ... 93 Konkursy i rozwiązania

Konkurs dla Uczniów ... 94 Konkursy i rozwiązania

Rysy ... 95 Z naszej okładki

Dziurawiec ... 96 W świecie roślin

Bralczyk o śniegu ... 97 Bralczyk o...

Konkursy krajoznawcze... 97-98 Konkursy i rozwiązania

Krzyżówka ... 99 Konkursy i rozwiązania

Kraj w twoim obiektywie 02/75 ... 100 Artykuł archiwalny

spis treści

Redakcja: 01-445 Warszawa, ul. Ciołka 17 tel: 22-299-70-74, redakcja@poznaj-swoj-kraj.pl Redaktor Naczelny: Paweł Cukrowski Grafika i skład: Tomasz Rządkowski Okładka: Rysy zimą, fot. Jerzy Wójcik Nakład: 4200 egz.

Kod numeru: MC20 6103 7241

Numer konta: PKO BP 02 1020 1026 0000 1602 0119 3895

autorzy tekstów i zdjęć: Marek Barowicz, Jerzy Bralczyk, Paweł Cukrowski, Paweł Franczak, Karolina Listwan-Franczak, Edward Marszałek, Kamil Nowak, Olaf Płachta, Jerzy Samusik, Anna Tucznio, Jan Wortyński, Agnieszka Wójcik, Jerzy Wójcik, Krzysztof Wojtasiński.

Poznaj swój kraj jest znakiem towarowym pod ochroną, zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym RP. Używanie go przez kogokolwiek na terenie kraju jest bezprawne.

Wykorzystywanie w/w nazwy jest możliwe wyłącznie za pisemną zgodą Poznaj Swój Kraj sp. z o.o. Zastrzegamy sobie prawo do zmian w nadsyłanych tekstach i dokonywania skrótów. Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów.

Wszelkie prawa zastrzeżone Istnieje od 1958 roku

Wydawany przez Poznaj Swój Kraj sp. z o.o.

01/58 07-09/20

Zima!

temat miesiąca

„Carska Droga” zimą, p. Jolanta z Białegostoku

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

6

Wyprawy naszych Czytelników

nasi czytelnicy

pan michał z Krakowa przysłał swoje zdjęcia z wieży widokowej szpilówka w iwkowej Państwo Jakubikowie przysłali nam fotorelację z rodzinnej wyprawy w Góry Sowie.

Lanckorona

królewskie miasto Kazimierza Wielkiego

polsKie miasta

Lanckorona

Taki rynek to skarb. Otoczony przez dziewiętnastowieczne, drewniane domy, z kostka brukową w nawierzchni jezdni, sprawia wrażenie

cofnięcia się w czasie. Bo też tylko patrzeć chłopskich furmanek, a ze sklepu – wyglądającego klientów – Żyda. To aż niemożliwe, żeby w dwudziestym pierwszym wieku zobaczyć takie cuda.

Kościół pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Góra Witosza

w Staniszowie

Góry i wzniesienia

Staniszów

Niektórzy powiedzą „a cóż to za góra, która nie ma nawet pięciuset metrów wysokości”? Na tak „zaczepne” pytanie można równie zaczepnie odpowiedzieć, że wiele miejsc w Polsce, nawet wyżej położonych, chciałoby mieć taką górę, która ulokowana w centrum wsi, czy miasta mogłaby się stać ich wizytówką na cały kraj. Także wśród miejscowości położonych „w górach”.

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

13

18

Dwór w Mościbrodach

dworKi i pałace

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Mościbrody

Już nawet pochodzenie nazwy tej wsi jest niezwykle ciekawe, bo ma pochodzić od brodów na rzeczkach Muchawce i Zbuczynce, które należało wymościć chrustem, aby przedostać się na ich drugi brzeg, jadąc w kierunku Łukowa lub Garwolina.

Dwór z 1848 roku po renowacji w pierwszych latach XXI wieku

Liegenschaft – nieruchomość (niem.), w szczegól- ności majątek ziemski wzięty w zarząd przez nie- mieckiego powiernika, który po wygranej przez Niemcy wojnie mógłby przejść na jego własność.

W czasie okupacji Liegenschafty spełniały rolę swego rodzaju „punktów skupu” płodów rolnych od oko- licznych gospodarzy, za które często płacono wódką i bonami za które niewiele, i tylko w wyznaczonych sklepach, można było kupić.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

pomysł na wycieczKę

chociaż może nie wszyscy o tym wiedzą, to na najwyższy szczyt górski w polsce, mający już niebagatelną wysokość, bo 2499 m n.p.m. można legalnie wejść także zimą. trzeba mieć jednak świadomość tego, że nie jest to zadanie łatwe, i to z wielu

powodów. za to wejście na bielutką, bo zaśnieżoną, najwyższą polską górę daje ogromną satysfakcję. porównywalną chyba tylko z… bezpiecznym stamtąd zejściem!

Rysy pełne śniegu

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Rysy

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Widok z Rysów na Rysy słowackie i na Gerlach.

P^{omysłnawycieczkę}

28

Zimowe Rysy

praktycznie

pomysł na wycieczKę

Miał to być po prostu weekendowy wypad w góry. Wprawdzie zdobycie Rysów zimą kołatało się nam gdzieś tam w tyle głowy, ale nie był to cel naszego wyjazdu. To wydarzyło się zupełnie spontanicznie...

Rysy

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

31

Huta w Ślemieniu

zaByteK

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Ślemień

ślemień to duża wieś nad łękawką, w połowie drogi wiodącej z Żywca do suchej Beskidzkiej. atrakcyjnie położona od północy u podnóża Beskidu małego, a na południu pasma pewelsko-ślemieńskiego, zaliczanego do Beskidu makowskiego lub Żywieckiego, ma w sobie coś, co z całą pewnością podróżującym po tym terenie każe się zatrzymać, by poznać historię tej okolicy.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Rowerem

po Podhalu

rowerem na weeKend

po niezbyt udanych doświadczeniach z nowymi „szlakami”

(„Green Velo”, „euro Velo 9”, lub bardziej swojsko „nadwiślański szlak rowerowy”) rowerowymi przyszła pora na coś na południu kraju. Już kilka lat temu zaczęto tworzyć tam szlak rowerowy

„dookoła tatr” mający być wspólnym przedsięwzięciem polskich i słowackich samorządowców, i tworzyć swego rodzaju pętlę wokół tych najwyższych gór obu państw.

Wodospad Spadowiec na „Drodze pod Reglami”.

Czarny Dunajec

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

33

44

Ołtarz Wita Stwosza

w krakowskiej Bazylice Mariackiej

zaByteK

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Kraków

To miejsce, gdzie dziś stoi kościół Mariacki przy krakowskim Rynku Głównym ma długą i ciekawą historię. Pierwotnie stała tam romańska świątynia, ufundowana przez biskupa Iwo Odrowąża. To właśnie na wieży tamtego kościoła zginął przeszyty tatarską strzałą bohaterski hejnalista krakowski.

Kościół, który jest dziś jedną z najbardziej znanych polskich świątyń powstał nieomalże sto lat później od tego wydarzenia, bo konsekrowano go dopiero w roku 1320, i choć już gotycki, to do naszych czasów wielokrotnie go przebudowywano, zachowując jednakże ogólny zarys budowli.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Droga Barabów

droGi z KraJoBrazem

Ochotnica

Jeszcze nie tak dawno temu te okolice były „we władaniu”

przybyłych tam z południa Wołochów i ich potomków. Wypasali oni swe owce i woły na górskich halach, tam gdzie się dało,

uprawiali len i przez wieki nic się tam nie zmieniało. Aż do czasu...

Betonowy most na Drodze Knurowskiej

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

47

52

Pomóc orłom

KraJ

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Krosno

Wichury, które nawiedzają nasz kraj, dają się we znaki nie tylko ludziom, gdy poprzez przewrócenie tego, czy innego drzewa zostanie zerwana linia energetyczna, zablokowana droga, czy trasa kolejowa.

Gorzej, gdy huraganowe wiatry zrywają dachy, niszczą budynki mieszkalne i gospodarskie. Ale wiatry niszczą nie tylko mienie należące do ludzi, ale także..

do ptaków. Nawet do tych największych i najsilniejszych.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

54

Krzywy Las

k. Gryfina

parKi i rezerwaty

Rośnie niedaleko Gryfina zaczarowany las.

W zaczarowanym lesie rosną zaczarowane drzewa.

Nie wszystkie, ale tych baśniowych jest kilkadziesiąt, może sto. Łatwo je rozpoznać, bo każde z nich ma krzywą nogę.

Gryfino

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Onufrych Dwóch

trasa dla cieBie

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Chełm

Każdy z nas, no może tylko większość wie, że patronem kierowców jest św. Krzysztof, że od ognia broni św. Florian, a patronem nie tylko dobrej spowiedzi, ale też tonących i mostów jest św. Nepomucen. Ale kto wie, że i wędrowcy, i turyści również mają swojego opiekuna?

Stronie

Apokryf – albo dzieło o tema- tyce religijnej, ale nie mieszczące się w zakresie Starego i Nowego testamentu, albo dzieło o nie- ustalonym pochodzeniu, przypi- sywane autorom, którzy nieko- niecznie muszą być twórcami tej, czy innej pracy.

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

57

60

Requiem

dla sosenki?

KraJ

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Sokolica

Jak długo żyją drzewa? Te najpotężniejsze – sekwoje amerykańskie – nawet trzy i więcej tysięcy lat. W Polsce

drzewa tak długo nie rosną, ale np. cis henrykowski liczy około tysiaca dwustu lat, a inny cis – w Bystrzycy na Dolnym Śląsku wcale nie jest dużo młodszy. Jest też w Polsce cała plejada

pomnikowych dębów w wieku 600-800 lat. A co z sosnami? Jak długo żyją drzewa

Sosny

szczeciniaste – do 5000 lat Sekwoje – do 3000 lat Cyprysy – do 2500 lat Baobaby – do 2500 lat

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

62

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Muzeum V3

muzeum

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Zalesie

Niemal na samym końcu Polski, w Zalesiu, przy drodze wzdłuż jeziora Wicko Małe do Międzyzdrojów, jest miejsce, które mogło zmienić historię. To tam zbudowano i testowano „trzecią generację”

broni odwetowej, tzw. V3.

Dziś jest to zalesione wzniesienie, drzewka nie mają więcej niż kilkadziesiąt lat. Wśród nich kryją się fundamenty „schodów do nieba”. To złe określenie. One prowadzą raczej do piekła. To podstawa pod lufę działa, które wyprzedziło swoją epokę.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Wycieczka na

Czerniawską Kopę

i do Świeradowa-Zdroju

pomysł na wycieczKę

Świeradów Zdrój

Tylko trzy godziny jazdy autokarem, a świat zmienił się nie do poznania.

Przyjechaliśmy w środek Gór Izerskich, a naszym celem było wejście na Czerniawską Kopę (776 m n.p.m.), i „zdobycie” Świeradowa-Zdroju.

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

68

Twierdza Boyen

Giżycko

FortyFiKacJe

Giżycko

Mazurscy żeglarze, ale nie tylko oni, doskonale wiedzą że wielkie tamtejsze jeziora, połączone ze sobą mniejszymi, rzekami i kanałami tworzą ciąg wodny o długości południkowej ponad siedemdziesięciu kilometrów.

Wiedzę o tym posiadali także ludzie mieszkający tam dwieście i więcej lat temu, i co interesujące, potrafili wykorzystać ją do własnych celów

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

69

70

Kościoły i sanKtuaria

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryji Panny

Hrubieszów

Hrubieszów

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Gdy niemcy przerwały w 1914 i 15 roku front wschodni, prawosławna ludność „Kraju

priwislańskiego” wpadła w panikę. chociaż informacje nie rozprzestrzeniały się tak szybko jak dziś, to

przecież wiadomości o okrutnym postępowaniu niemców docierały także i do mieszkańców rosji.

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryji Panny

Hrubieszów

k^{ościołyisanktuaria}

71

wyprawa z plecaKiem

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Powiedzmy to sobie jasno: na szlakach długodystansowych zawsze przychodzi kryzys, a nawet kilka kryzysów. To takie momenty, gdy chce się powiedzieć „dość” i wrócić do wygodnego domu, wziąć kąpiel i rozsiąść się w fotelu przed kominkiem. Kominek to przecież taki symbol domowego ciepła i bezpieczeństwa, to miejsce które każdy uwielbia w swoim domu.

Nigdy nie przyszłoby nam do głowy, że na całkowitym odludziu, znajdziemy takie miejsce, i to w najbardziej dramatycznym, decydującym o losach dalszej wędrówki, momencie. A było to tak...

Główny Szlak Beskidzki ^{dzień 4}

Komańcza – Rymanów-Zdrój 39 km

(łącznie 135 km)

Rymanów-Zdrój Komańcza

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

76

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

„Stary kościół”

na Bródnie

architeKtura drewniana

Warszawa

Stoi dziś wśród ponad miliona dwustu tysięcy zmarłych, którzy

w absolutnej większości ostatnią drogę rozpoczęli w tym kościółku właśnie, a zakończyli nieopodal, w piaskach Cmentarza Bródnowskiego – jednej z największych nie tylko polskich, ale też i europejskich nekropolii.

Kościół p.w. św. Wincentego á Paolo na warszawskim Bródnie

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

Cmentarz mennonicki

w Stogach

nie tylKo powązKi

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Stogi

Historia zatoczyła tu koło. Koło o średnicy nawet pięciuset lat. Tyle bowiem mniej- więcej lat liczą losy Olendrów (Olędrów) w Polsce. Ich dzieje, także na Żuławach,

zakończyła druga wojna światowa. Dziś o tych ludziach świadczą pozostawione przez nich domy – i cmentarze.

dOkOńCzEniE artykułu

w PSk nr 686

90

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Rysy – najwyższe w Polsce, ale...

nie zawsze tak było.

z naszeJ oKładKi

Podczas pierwszych pomiarów przeprowadzonych w połowie XIX wieku metodą barometryczną wysokość szczytu określono na

2309 m n.p.m! Ta sama, bardzo niedokładna metoda pomiaru w przypadku Świnicy dała wynik 2336 m n.p.m, i to ta góra została uznana za najwyższy wierzchołek Polski (czy też zamieszkałego przez Polaków obszaru; Polski wówczas nie było...).

Rysy

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

95

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

3 4

1 2 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

33 34

31 32 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55

29 30 28 1

18

25

32

39

50

56

58

67

71

73

82

88 51

42 20 10

32 22

25 4 12

15

59

83 86

3 5

40 23

5474 24

18 49 39

75 76 77

60 61

40 41

46 51 54

47

2 3

15

22

28

36

4 5

35

21

30 38

9 52

55 17 45 6 11

19

26

33

42

6 7

16

23

29

37

8 9

36 10

20

27

34

43 44

52 53 55 57

62

68

72

78 79

15

84 85

53 1

8 27

2

87 89

80 81

63 64 65 66

69 70 45

48 49

46

29

48 34

47 44

19 11 17

21

24 28 7

13

41

26 16

33 31

43 14

30 31 37

35 38

12 13 14

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Krzyżówka ^nr 686

Konkurs tylko w wydaniu papierowym albo pełnym elektronicznym

Autor krzyżówki: Krzysztof Wojtasiński

Dziurawiec zwyczajny

w świecie roślin

Łacińska nazwa dziurawca zwyczajnego to Hypericum perforatum. Wybrał on za swoje miejsce na ziemi Europę, w tym Polskę, w której spotyka się go bardzo często. Dobrze czuje się także w Afryce Północnej i Południowej, Australii, w tym w Nowej Zelandii.

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

96

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Mapka do roweru korzystać z wzoru!!!

Co to za drzewo?

N

niemieckiego Schnee, szwedzkiego sno, angielskiego snow, francuskiego neige… Bo i wzięta jest z praindoeuropejskiego

(s)noigh-o.

Je rzy Bralczyk

ARTYKUŁ ARCHIWALNY PSK 2/1975

dOkOńCzEniE artykułu w PSk nr 686

Konkurs tylko w wydaniu papierowym albo pełnym elektronicznym

Węgrzy na śnieg mówią ho – może, gdyby zobaczyli dużo śniegu, wzorem zwyczajów językowych spotykanych u różnych ludów, powiedzieliby ho ho! Finowie, mający więcej ze śniegiem do czynienia niż ich bracia Węgrzy, nazywają śnieg wyjątkowo miękko i delikatnie:

lumi.

Felieton BralczyKa

Ś nieg

Krzyżówka 685 Rozwiązanie

Figura Świętego Floriana zdobi nową fontannę na rynku w Andrychowie.

Otrzymaliśmy 64 maile i 13 kartek pocztowych,

Nagrody wylosowali: p. Stanisława z Warszawy, p. Maciej Hibner z Włocławka z Gliwic i p. Tomasz Mazurek z Lipniaka k. Lublina.

Gratulujemy!

Drzewo, o które pytaliśmy w poprzednim numerze „Poznaj swój kraj” to dąb „Władek”

z miejscowości Karczmiska niedaleko Kazimierza nad Wisłą. Dąb złamany przez wichurę w 2010 roku przeszedł od tego czasu dwie kuracje i jest w całkiem niezłej formie. Dementu- jemy pogłoski jakoby miał zostać wycięty.

Niech rośnie kolejne 700 lat!

Otrzymaliśmy 25 maili i tylko jedną kartkę. Jedna odpowiedź była błędna.

Nagrodę wyślemy do p. tomasza Gorczyczewskiego z Krosna.

Jak się nazywa i gdzie rośnie pokazane na fotografii drzewo?

alternatywnie wystarczy podać jego numer na naszej Liście Drzew.

na odpowiedzi czekamy do 29 marca 2021.

KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA KONKURSY I ROzwIązANIA b

97

98

oczywiście zamośĆ z najsłynniejszym w polsce wielkim rynkiem wpisanym na listę światowego dziedzictwa unesco. Jak na dawne handlowe mia- sto przystało, zamość ma trzy rynki. Jest więc jesz- cze rynek solny i wodny.

w dwóch widocznych na zdjęciu kamienicach mieści się bardzo ciekawe muzeum zamojskie. widoczne ponadto są wachlarzowe schody do ratusza z pięć- dziesięciodwumetrową wieżą zegarową.

pani Karinie z sannik dziękujemy za zwięzły opis i wysyłamy zestaw zakładek.

otrzymaliśmy 64 odpowiedzi mailowe i 2 kartki.

wszystkie odpowiedzi były prawidłowe, dziękujemy wszystkim, a szczególnie p. Karinie za piękny opis te- go miejsca.

nagrodę wylosował p. tomasz Budzyń z Charsznicy, Gratulujemy!

„Bohaterem” fotozagadki z numeru 07-09/2020 są ruiny średniowiecznego zamku rabsztyn zbudowa- nego za czasów Kazimierza wielkiego, później prze- budowywanego. Budowla ta była jednym z zamków i strażnic strzegących ziem polskich przed atakiem ze śląska, zwanych obecnie „orlimi Gniazdami”.

ruiny znajdują się w miejscowości rabsztyn k/olkusza.

ten zwięzły opis ruin otrzymaliśmy od p. Krystiana smetka z Bydlina, którego prosimy o adres celem wy- słania upominku – zestawu zakładek i magnesu na lodówkę.

zagadka chyba nie była trudna, dostaliśmy 53 odpo- wiedzi mailowe i dwie kartki.

niestety, jedna odpowiedź była błędna, szkoda.

nagrodę wylosowała p. Barbara Olszewska z Sos- nowca, która zapewne z racji niewielkiej odległości do tych ruin, była tam niejeden raz...

na fotografii pokazaliśmy zamrożone, pokryte śnie- giem i lodem schronisko na szrenicy w Karkono- szach. chyba to mgła ograniczająca widoczność spo- wodowała, że wśród 42 odpowiedzi mailowych były aż cztery błędne. dodatkowo dotarły do nas dwie kartki pocztowe.

nagrodę wylosowała p. Danuta Milczarek z Wałbrzy- cha. prosimy o kontakt w celu przesłania nagrody.

KONKURSY I ROZWIąZANIA

Jak zawsze przy każdym konkursie podajemy nie tylko rozwiązanie, zwycięzców, ale także i ilość poprawnych i błędnych odpowiedzi.

zrobiliśmy tak i tym razem, ale niE uwzGLĘdniLiŚMy odpowiedzi:

– przysłanych na inny adres mailowy, niż podany poniżej, – odpowiedzi przysyłanych w załącznikach,

– kilku odpowiedzi w jednym mailu

– odpowiedzi zatytułowanych „konkurs”, „Odpowiedź, „zagadki”,

„dokument” i podobnie.

Bardzo prosimy niE PrzySyłaĆ tak zatytułowanych maili, ponieważ przy rosnącej od pewnego czasu liczbie odpowiedzi, a także ilości konkursów, nie jesteśmy w stanie szybko i sprawnie ich opracować.

konkursy@poznaj-swoj-kraj.pl

Co to za

miasto?

Fotozagadka- rozwiązanie

Znasz-li- rozwiązanie aż niemożliwe, żeby tak różnił się kolor wody dwóch cał-

kiem niemałych rzek. a jednak! tuż przy brzegu jednej z nich postawiono... no właśnie - co, i przy jakiej rzece po- stawiono?

ludzie gadają, że tę krainę pan Bóg stworzył na samym końcu. i wykonał ją z tego, co mu zostało po stworzeniu gór, mo- rza, jezior, rzek... i dlatego jest najpiękniejsza w polsce i na świecie.

świetnie prezentuje się z tego miejsca. no właśnie - skąd wykonano tę fotkę?

Fotozagadka

Co to za obiekt i gdzie się znajduje?

Znasz-li

Nagrody do konkursów funduje Wydawnictwo Kartograficzne

mieszkańcy tego miasta mogą przyglądać się nie tylko jeżdżącym jego ulicami samochodom, ale także, choć tego nie wi- dać na zdjęciu, przepływającym przez nie statkom. co to za miasto?

Na odpowiedzi do wszystkich konkursów czekamy do 29. marca 2021 roku.

Prosimy każdego, kto zechce aby umieszczono jego imię i nazwisko w naszym Miesięczniku, a także miejscowość, w której mieszka, aby udzielił nam wyraźniej na to zgody, poprzez dopisanie do swoich odpowiedzi formułki:

Proszę o publikację podpisu do odpowiedzi: Paweł Cukrowski z Warszawy (proszę oczywiście podać swoje dane...).

Konkurs tylko w wydaniu papierowym albo pełnym elektronicznym Konkurs tylko w wydaniu papierowym

albo pełnym elektronicznym Konkurs tylko w wydaniu papierowym

albo pełnym elektronicznym

30%

„nasi” hotelarze nie są w stanie zapewnić w dalszym ciągu tak wysokich zniżek, przy zapewnieniu właściwej jakości usług, i nie podnoszeniu wcale niewygórowanych cen.

Zresztą i tak zbyt często napotykałem przy rozmowach z nowymi obiek- tami na wielki opór materii. – 30%? To niemożliwe... Zgadzam się i ustępuję.

Od dziś będziemy żądać dużo mniej, bo tylko 10% zniżki w sezonie (choć dla każdego pojęcie „sezon” znaczy co innego, przyjmijmy w przybliżeniu, że to okres od Wielkanocy do końca września), i jeśli to możliwe – po sezonie nieco więcej. Ale tu dajemy każdemu przedsiębiorcy wolną rękę.

Mamy przy tym nadzieję, że w tej sytuacji już w następnym numerze bę- dziemy mogli przedstawić Państwu kolejne „Obiekty Rekomendowane”.

Także inicjatywa z obiektami z listy „Poznaj Taniej” utknęła w mart- wym punkcie. Może to dla Was niezrozumiałe, ale i ja tego nie rozumiem, że generalnie brak jest zainteresowania współpracą. Jest owszem kilka wyjąt- ków, ale spora część Partnerów zdaje się jakby niezainteresowana publika- cjami w cenie kilku, czy kilkunastu wejściówek do „swoich włości”.

Będziemy zmuszeni do weryfikacji prezentowanej tu listy – i, być może – zmianie formuły współpracy. Myślę, że więcej będę mógł przedstawić na ten temat najwcześniej w najbliższym numerze „Poznaj swój kraj”.

Paweł Cukrowski

Ambasadorzy „Psk”

D

Chcemy zaproponować naszym Ambasadorom, a zwłaszcza paniom Ambasadorom możliwość „pokazania się”. Trzymanie flagietki w ręku nie będzie konieczne, wymagać jednak będziemy stosownego tła: szczytu góry, wodospadu, przełomu rzeki, pomnikowego drzewa itd, itp. Zdecydowanie chodzi o elementy natury nie wykonane ręką człowieka, bo np. tło jakiegoś pałacu, czy zamku może zostać odebrane jako niechciana reklama.

Zdjęcie zrobione koniecznie przy słonecznej pogodzie, dobrze wykadro- wane, naświetlone, ostre, z postacią, która nie zabiera więcej niż 20% po- wierzchni zdjęcia.

Do zdjęcia „okładkowego” trzeba dołączyć też kilka innych zdjęć, z po- dejścia, z innej perspektywy, czegoś ciekawego z najbliższej okolicy, a tak- że krótkiego opisu danego miejsca. Chodzi o publikację opisu, jak to zwy- kle czynimy na 95 stronie naszego periodyku. W tej akurat sprawie zawsze można liczyć na naszą pomoc.

Zastrzegamy sobie wyłączne prawo wyboru fotografii (jej korekty, re- tuszu), w tym podjęcia decyzji co do jej publikacji, bądź nie. Nawet, jeśli speł- nia kryteria, o których wyżej.

Konieczne będzie wyrażenie zgody na publikację na okładce.

Dziś w formie „z przymrużeniem oka” prezentujemy więc kilka fotogra- fii od naszych Czytelników właśnie w formie „na okładkę”. Są bardzo sympa- tyczne i dziękujemy za nie, ale nie wszystkie spełniają „kryteria okładkowe”.

Bo też i nie w tym celu były wcześniej przysyłane.

To co? Czekamy na piękne zdjęcia?

Redakcja

Obiekty Rekomendowane

10% zniżki dla naszych Prenumeratorów

Wycieczka z przewodnikiem

75-329 Koszalin, ul. Kazimierza Wyki 12/8 692-455-178

biuro@wycieczkazprzewodnikiem.pl www.wycieczkazprzewodnikiem.pl Wycieczki krajowe

i zagraniczne

10% zniżki

Zniżki dla Prenumeratorów Biuro Podróży artur

00-216 Warszawa, ul. Konwiktorska 9/38 602-431-440

artur@artur.waw.pl www.artur.waw.pl Wycieczki krajowe

i zagraniczne

15% zniżki

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

KOZIE SKAŁY BESKID MAŁY KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

TURBACZ KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

SOKOLICAW DOLINIE BĘDKOWSKIEJ KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

ZAMEK KRZYŻACKIW NOGEMNAD WISŁĄ KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

GORCZAŃSKI PARK NARODOWY KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

10 / 2020 (686) Cena 15,90 zł

9 770032 615305 0 1 Index 369799 ISSN 0032-6151 VAT 8%

10 / 2020 (686)

OLENDERSKIDOMW CHRUSTKOWIE KRZYWY LAS

LANCKORONA WITOSZA TWIERDZA BOYEN

Wydawnictwo Kartograficzne

Przewodniki i mapy Compass – idealne na prezent

Pełna oferta na

www.compass.krakow.pl