Anna Kisielewska
"Architektura, urbanistyka,
budownictwo" - wystawa w
Krakowie
Ochrona Zabytków 28/3-4 (110-111), 274
1975
.A R C H ITEK TU R A , U R B A N IST Y K A , B U D O W N IC TW O ” — W Y STA W A W KRA K O W IE
W dniach 9.1.—9.II.1975 r. czynna była w krakow skim pawilonie BWA w ystaw a dorobku architektoniczne go biur projektow ych, działających na terenie m iasta w okresie powo jennego trzydziestolecia PRL, zaty tułow ana A rchitektura, U rbanisty
ka, Budownictwo. W ystawie p a tronow ał K om itet Wojewódzki PZPR w Krakowie, a jej organiza toram i były: K om isja Porozumienia B iur Projektow ych przy KW PZPR, Stowarzyszenie A rchitektów P ol skich (oddział krakowski) i Biuro W ystaw Artystycznych. Zestawy tem atów zaproponowane zostały przez poszczególne biura pro jek to we i podlegały akceptacji komisji kw alifikacyjnej Zarządu Oddziału SA RP-u w Krakowie. Za realizację całości ekspozycji przyjęło odpowie dzialność M iejskie Biuro P ro jek to we.
W ystawę pod względem tem atyki podzielono na następujące zagad nienia szczegółowe: urbanistyka, budownictwo mieszkaniowe, k o n serw acja zabytków, szkolnictwo wyższe i instytuty naukowe, b u downictwo przemysłowe, budow nictwo wiejskie, budownictwo służ by zdrowia, sport, turystyka, r e kreacja, budownictwo ogólne, o biekty inżynierskie, eksport zagra niczny.
W dziale w ystaw y poświęconym konserw acji zabytków zaprezento w ano 50 tem atów , opracowanych przez 8 biur projektow ych w n a stępujących ilościach: PKZ, Oddział w K rakow ie — 14 prac, K ierow nic two Odnowienia Zam ku K rólew skiego na W awelu — 13 prac, M iej skie Biuro Projektow e — 6, Poli technika K rakow ska — Zakład K onstrukcji Budowlanych — 5, Politechnika K rakow ska — In sty tu t H istorii A rchitektury — 8, P o litechnika K rakow ska — Zespół
H istorii A rchitektury Powszechnej — 8, Politechnika Krakow ska — Zakład Projektow ania Budowni ctwa Użyteczności Publicznej — 1, C entralny Ośrodek Badań P rojekto wych K onstrukcji Metalowych „M o stostal”, Oddział K raków — 2 prace.
W obrębie przedstawionych przez poszczególne biura tem atów pod jętych do opracowania daje się za uważyć pewną specjalizację. PKZ pokazały głównie projekty konser- w atorsko-konstrukcyjne i branżowe poszczególnych obiektów zabytko wych na terenie K rakow a i w oje wództwa oraz koncepcję architek- toniczno-konserw atorskiej renow a cji zespołu budynków przy ul. K a noniczej; wszystkie opracowania (z w yjątkiem ostatniego) zostały zrealizowane w okresie trzydziesto lecia; Kierownictwo Odnowienia Zam ku Królewskiego na Wawelu — opracow ania i projekty konser- w atorsko-techniczne (prace studial ne, badawcze, konserwatorskie) d o tyczące zespołu wawelskiego oraz projekty konstrukcyjne i zagospo darow ania otoczenia zabytkowych zamków (Rabsztyn, Niedzica, Pies kowa Skała, Baranów, Wiśnicz, Krzyżtopór); wszystkie projekty zo stały zrealizowane, z wyjątkiem dwóch ostatnich, będących w tr a k cie realizacji; M iejskie Biuro P ro jektow e — opracowania kom plek sowe tzw. bloków miejskich, jak również projekty poszczególnych obiektów zabytkowych (np. B arba kan, B ram a Floriańska, Pałac Ślu bów) oraz projekty konstrukcyjne do wymienionych obiektów; w szyst kie obiekty zrealizowane; „Mosto stal”, jako działalność uboczną, przedstaw ił dwa projekty konstruk cji stalowych w zastosowaniu do obiektów zabytkowych (most zam kowy w Lidzbarku Warmińskim przez fosę zamkową i konstrukcja
stalowa dachu tzw. Km itówki w zamku w Wiśniczu); obydwa p ro jekty zrealizowane.
Ogólnie oceniając, kiakowska w y stawa ukazała rozmiai i zakres p ro blem atyki projektowej dotyczącej trudnych zagadnień badawczych, konserw atorskich i vykonawczych związanych z zabytkami. N iew ąt pliwie korzystnie w yiadły m ateria ły projektow e przeds:awione przez PKZ i Kierownictwo Odnowienia Zamku Królewskiego na W awelu; plansze nie tylko były starannie w y konane, ale także ziopatrzone w podstawowe informaoje dotyczące zarówno historii zabytków, faz re a lizacji poszczególnym projektów , jak również term ina ukończenia całości prac konserwa:orskich i a k tualnego przeznaczenia obiektów. Wystawę poprzedziło wydanie p la katu według projektu Jack a Budy- ma oraz katalogu, do którego m oż na mieć sporo zastizeżeń, wśród których przede wszystkim należy wymienić fakt niepoprzedzenia k a talogu żadnym wstęjęem oceniają cym dorobek krakowdriej a rch itek tury, brak indeksów nazw in sty tu cji i nazwisk projektantów. Ponadto w katalogu nie zamieszczono w ogóle ilustracji. A b y k to w spaniała okazja do pełnego wykorzystania m ateriału z trzydziestolecia.
Na zakończenie dodajmy, że w dy skusji, jaka odbyła się po zam knię ciu wystawy, postulowano między innymi konieczność racjonalnego w ykorzystania zgromadzonego m a teriału poprzez umieszczenie go w tak koniecznym dla regionu k r a
kowskiego — muzeum architektury, które do tej pory nie zostało powo łane, pomimo licznych postulatów kierowanych pod adresem SARP-u i władz wojewódzkich.
Anna Kisielewska
„REWALORYZACJA M IAST ZABYTKOWYCH NA POMORZU ZACHODNIM” — SESJA W SZCZECINIE
W dniach 25—27 kw ietnia 1975 r. odbyła się w Szczecinie sesja n a u kowa pt. Rewaloryzacja m iast za
bytkow ych na Pomorzu Zachod n im zorganizowana przez In sty tu t
A rchitektury i Planow ania Prze strzennego Politechniki Szczeciń skiej, połączona z w ystaw ą prac sem inaryjnych d dyplomowych s tu dentów wydziałów a rch itek tu ry politechnik w G dańsku, Szczecinie, W arszawie i W rocławiu. Celem tej sesji była nie tylko prezentacja problem atyki (konserwatorskiej m iast Pom orza Zachodniego, ale również dyskusja n ad istotnym i
spraw am i nauczania studentów a r chitektury przedmiotów z zakresu ochrony i konserwacji zabytkowych zespołów przestrzennych.
Obrady otworzył prof. dr arch. Piotr Z a r e m b a , dyrektor Insty tutu, inicjator pow stania Wydziału A rchitektury w Szczecinie oraz pierwszy prezydent m. Szczecina po drugiej wojnie światowej. Miało to niem al symboliczne znaczenie w roku XXX-lecia PRL, że w odbu dowanym i tętniącym życiem m ie ście inaugurow ał obrady człowiek, który z pełnym poświęceniem przed równo trzydziestu laty przyjechał
na gruzy oswobodzonego m iasta, aby budować go niemal od pod staw.
W czasie trw ania .sesji wygłoszo no następujące referaty:
Z. Radacki: Przemiany urbani
styczne m iast Pomorza Zachodnie go na przestrzeni dziejów;
H. Orlińska: Perspektyw y rozwo
ju osadnictwa na terenie woj. szczecińskiego na tle aglomeracji szczecińsko-świnoujskiej;
S. L atour: Problemy rewaloryza
cji zabytkow ych zespołów m iej skich na Pomorzu Zachodnim;
