-
--, ..,
r
?
:??? ?J
:,(
\
')
!f . -??
,.J'
"tt? ':#'
: ,. '"
/1
,
?..
:... ?"'i,l
?? .
....
-"1...
., I:.? ?.
.,.. .> \"? ?t
" J
??
."
.? ...
•••
,
..
/ ,/,
lo,
w
daleki
r ej
s1937
w
daleki
r ej
s1937
?;
PRZYJACIELE
I.t:
• \\
-'
•
M?ODZIEZY MORSKIEJ
.?
\
?
Towarzystwo Przyjació? Organizacji Morskich Lwowskiej M?odzie?y Akademickiej we Lwowie powsta?o w r. 1935.
Inicjatywa za?o?enia Towarzystwa wysz?a ze strony M?odzie?y zorganizowanej w Lwowskim Oddziele
Akademickiego Zwi?zku Morskiego R. P. - Sta?y i szybki rozwój tej organizacji, a szczególnie pi?kne wyniki
pracy w krzewieniu ?wiatopogl?du morskiego w?ród spo?ecze?stwa, mimo niedostatecznych ?rodków mate-
rialnych, stworzy?y konieczno?? zorganizowanej akcji, któraby zapa? m?odzie?y potrafi?a podtrzyma?, daj?c
jej oparcie moralne i finansowe.
: Pa?stwo nasze - da?ac do zaj?cia pozycji po?ród mocarstw ?wiatowych, musi po?o?y? jaknajwi?kszy nacisk
; na drog? morsk?.
' ,
Sta?y rozwój obrotów w naszych portach sta?y wzrost tona?u naszej floty handlowej i morskiej si?y
zbrojneji - posuwaj?ca si? naprzód realizacja usprawnienia sp?awno?ci dróg wodnych - coraz g?o?niejsze
mocniej akcentowane ??dania kolonii, wszystko to - pozytywne wyniki polskiej polityki morskiej. Ale naj-
s?uszniejszaO ile ca?e polityka i najlepszy rz?d nie podo?aj? zadaniu o ile nie stanie za nimi ca?y Naród polski.
spo?ecze?stwo nie zrozumie warto?ci gospodarczych dost?pu do morza i tego, ?e posiadanie
brzegu morskiego jesi warunkiem naszego niepodleg?ego bytu. Warto?ci polityczne zrozumie?, a gospodarcze
•
umie? wykorzysta? musi przede wszystkim M?odzie? polska. M?odzie?, do której przysz?o?? naszego pa?stwa
nale?y.
Na tym odcinku pracy Akademicki Zwi?zek Morski dobrze spe?nia swe zadanie.
Realizuj?c program nakre?lony w za?o?eniach Ligi Morskiej i Kolonialnej, organizuje kursy handlu morskiego,
kursy kolonialne, odczyty i wyk?ady o zagadnieniach morskich, a jedn? z g?ównych jego metod krzewienia
?wiatopogl?du morskiego w?ród m?odych - jest szkolenie w ?eglarstwie na kursach teoretycznych, na obo-
zach w Jastarni i w dalekich rejsach na jachtach ?aglowych.
Towarzystwo nasze w swej akcji pomocy na ten w?o?nie dzia? pracy po?o?y?o g?ówny nocisk. Widz?c reali-
zacj? postulatów polskiej polityki morskiej g?ównie w wychowaniu dzielnej - twardej - ze sprawami morza
bezpo?rednio sprz?gni?tej m?odzie?y - skupi?o wysi?ki nad zdobyciem dla niej pe?nomorskiego jachtu, który
powi?kszy?by nie liczn? dot?d flot? A Z.M.-u.
Dzi?ki poparciu Pana Ministra komunikacji i lwowskiego przemys?u zdo?ano uzyska? odpowiedni? kwot?
i na wiosn? roku 1937 zakupiono w Niemczech z sum rozrachunku kolejowego za cen? 13.000 RM pe?no-
morski jacht, który nazwano imieniem Krzysztofa A.-ciszewskiego - bohaterskiego admira?a floty holender-
skiej, zdobywcy Brazylii i obro?cy Lwowa z czasów wojen kozackich. Jacht ten oddany do u?ytku Oddzia-
?owi Lwowskiemu A.Z.M. s?u?y? ma w pracy nad tak cennym wyszkoleniem pe?nomorskim m?odzie?y.
?eglarstwo dalekomorskie bowiem na ma?ym jachcie posiada nietylko urok niezapomniany, ale kszta?c?c
wol? i wytrwa?o??, daj?c mo?nosc poznania pracy morskiej innych pa?stw, wychowuje w atmosferze ?eglar-
skiej dyscypliny niezwykle wa?n? dla polskiego charakteru umiej?tno?? zespo?owej pracy.
Ta bezpo?rednia twarda szko?a morza, poparta technicznymi, czy gospodarczymi studiami, da Polsce kadr?
rzetelnych pracowników, którzy - gdy b?dzie trzeba rusz? na pioniersk? robot? do kolonii lub - nie na
szkolny ju? rejs - w za?ogach bojowych, zuchwa?ych »?cigaczy«.
• ...
'l l I J
j
_ ..?.? "
-; ·:·77.?'?*i.j ,:
"Krzysztof" n a s I i pi e
U brzegów Szwecii
AYlr·· HY
.... r@
,,:'::; . .
'
.: N
, ?.
I,
. ? .. '?j$?Wffi?1
K R Z Y S Z TO FARCISZEWSKI
Jacht »Krzysztof Arcisz ewski« skonstruowany przez Schierenbecka,
zbudowany zosta? pod nadzorem i wed?ug przepisów Germ. L/oyd'a
w roku 1,924 przez stoczni? »Neptun-Werft« w Bremen, jako yawl
gaflowy. Owczesna jego nazwa brzmia?a »Etta« co po szwecku znaczy
»pierwsza«. I s?usznie. Szereg zwyci?stw odniesionych i nagród zdo-
bytych przez ten jacht w regatach potwierdzi?y jego dumne imi?.
Na wiosn? roku 1932 w?a?ciciel »Etty« - przewodnicz?cy Niemiec-
kiego Zwi?zku Zeglarskiego p?k. Kewisch - postanowi? jacht przeta-
klowa? i da? mu nowoczesne o?aglowanie typu kecz. Plany nowego
o?aglowania sporz?dzi? dr. Crosseck, ca?? za? przebudow? przeprowa-
dzono w stoczni W. Buchholza pod Berlinem.
Na wiosn? roku 1937 "Etta" zakupiona' zosta?a przez Towarzystwo
Przyjació? Organizacji Morskich Lw. M?odz. Akademickiej i otrzyma?a
imi? "Krzysztof Arcisz ewski",
Przed podró?? do Polski jacht przeszed? gruntowny
remont równie? w stoczni W. Buchholza w którym
wymieniono ca?y pok?ad, szereg desek poszycia, prze-
budowano cz??ciowo wn?trze i dostosowano je do
szkolnego p?ywania. Remont odbywa? si? pod nadzo-
rem Germ. Loyd'a i po uko?czeniu go i próbach dnia
27 lipca 1937 jacht otrzyma? na jwy?sz? klm?? "A 100+4/1.
Dnia 5 sierpnia 1937 "Krzysztof Arciszewski" przyby?
do Gdyni, gdzie w my?l specjalnego regulaminu dla
tego jachtu oddany zosta? do u?ytkowania oddzia?owi
lwowskiemu A. Z. M. R. P.
Jacht "Krzysztof Arciszewski" zbudowany jest z d?bu,
o wr?gach naprzemian stalowych i d?bowych; nad-
-
bokówki z mahoniu, pok?ad z sosny orego?skiej, maszty
: klejone z sosny orego?skiej, o przekroju kroplowym.
Powierzchnia ?agli na wiatr wynosi 76,50 m2 jedna-
kowo? ze wzgl?du na wysoki trójk?t przedni obliczona
dla regat powierzchnia wynosi 93,31 m2, d?ugo?? bomu
motyla 5,60 m., powierzchnia motyla 100 m2• Jacht po-
siada komplet ?agli pomocniczych. Pomiar regatowy
wedle formu?y KR = 9.
"Krzysztof Arciszewski zaopatrzony jest w motor Ha-
nomag Lloyd o mocy 12 KM., który daje mu szybko??
przy normalnych warunkach ok. 6 w?z?ów, pr?dnic?,
instalacj? elektryczn? oraz kuchni? gazow? konstrukcji
S. A. "Gazolina" opalan? gazolem. Urzqdzenie wn?trza
przystosowane jest dla 8-miu cz?onków za?ogi.
D?ug. ca?ko 14,31 m., Grot 41,21 m2
w linii wodno 10,22 m., FokBezan 18,0417,25 m2m2
szeroko?? 3,34 m., Latacz I 38,50 m2
zanurzenie 1,85 m., LataczLatacz "III 16,50 m2
13,00 m2
wyporno?? 11,42 t. Balonfok 34,00 m2
Plan ?agli "Krzysztofa Arciszewskiegoll
.".
Plon wn?trza a c h ? u
REJSY
KRZYSZTOFA
ARCISZEWSKIEGO
'?1 9 3 7
REJS I.
c Z A s: 30. VII. - 5. VIII.
ZA?OGA:
kap. Leszek Wiele?y?ski
I. of. T. ?empicki J. Mi?sowicz
L. Mi?dzybrodzki TRASA:
Berlin - Szczecin - Gdynia,
307 mil m.
REJS II.
C Z A S: 10. VIII. - 26. VIII.
ZA?OGA:
kap. Tadeusz ?empicki
I. of. J. Mi?sowicz II. of. L. Wierzbia?ski III. o?, J. Romaszkiewicz Z. Bujniewicz
J. Chrobok T. Merstallinger
L. Mi?dzybrodzki A. ?mia?owski TRASA:
Gdynia - Sztokholm - Visby-
Kalmar - Ranne - Gdynia
953 mil m.
REJS III.
C Z A S: 6. IX. - 22. IX.
ZA?OGA:
kap. Jerzy Paszkiewicz I. of. J. Lewkowicz II. of. B. Michalski III. of. A. Majewski W. ?ab?dzki St. Jasi?ski W?. Sikorski TRASA:
Gdynia-Ronneby- Trellebcrg- Kopenhaga -Elsinore -Grenaa -
Gdynia 952 mil m.
'W .•.
?
???---
"
N a M
Ul """",""" ..
o r d % e
s s n g s
'
.
....
.'" .
.
,
?... !r.:;:
. .
:
' ,.., ,
w?I:?.
•
41
Po?egna n i e Sztokholmu
,----"'? '.'
.
kracze. Skrzecz?cy
Mewa lata nad
m?orz?emy I sensocji w ró?nych
I· g os owc
. , .
i jazgot Iw,y ,ma, "
?uchoi mewich opOWleSCI,
por?ach pilnie wid oc s,
,l?olskiegO ?eglarstwa
gdy· mog,q one rozwojowi P
zcszkodzi?.
'}, 'at na niczym
I .
poruosty W SWI
Radio, kable: t,? :??lZrz sz+o] zaton?t«. Utopi?y za-
nieopar?? wiesc : y
. ? rozpacz w serca
k ? jacht zosia y
.
t I
tog?, roztrzas a y
tk' h co czuj?, l?k I smu e<
matek, a w serca wszys IC
g??boki.
I poco?
d " »0 [e d-
Chyba po to, by nazajutrz powie zlec: -
nak ?yjq !«
. .
'e o
.
tatku nie ma wie?ci, WYPISUl? I ?
Anglicy, gdy o s
ki ó?nione« i d?ugo cz ekojq
imi? w rubryce.»sta!t, ? le wsro "ds?mionI statków zaginionych.
g?
nim pow orz
k' ód który zna powa
Ale. IA?g?icy.gl I Wie to ze.mods zilel??r z??og? i mocny statek
kono?
zeg u
k ?a?wo' jest morzu po onac.
nie ta
rac? przy sterze.
P I k mlodz ie? zaczyna sw? p
h.
o s a
.
elem do Agencji prasowyc .
Zwracamy Si? z ap
d . i zdobycze m?odych
" .
'I Pow o zeruo
A d na-
porncqojcre lei,
, ? i kn? sensacj?. g y
,?eglarzy, n:o,g?? bycn?: ?i:rzcie tak be zwz qle dnie dejd?
w,escb, z ek? t?umeczom mewich mowo
nawet ham urs Im
I,' I ,
·:;r
:.Jt.
..
" ?
?
..1
-:. I
,
.
'. "
Znika w dali szary l?d
Kurs wykre?li kapitan ...
Na gdy?skiei redzie
wida? coraz wi?cej ?agli
z projektowanych trzech rejsów szkolnych odby? »Krzysztof Arci-
sz ewski« tylko dwa, gdy? przeprowadzenie gruntownego remontu,
??danego przez Lloyd przed udzieleniem klasy, opó?ni?o przy-
bycie jachtu do Gdyni o 50 dni. Obie podró?e uda?y si? znako-
micie, zarówno pod wzgl?dem wyszkoleniowym, jak i propagan-
dowym. Wsz?dzie witano serdecznie lwowskich ?eglarzy, a prasa
szwecka, du?ska i niemiecka zamieszcza?a o nich obszerne
notatki. W drugiej podró?y »Krz ysz lo] Ar cisz ewski« walczy? z bar-
dzo silny? sztormem (111) B.), który wykaza? dzielno?? za?ogi
i doskona?? budow? jachtu.
Poza podró?ami »Krzysztofa Arciszewskieqo« cz?onkowie lwow-
skiego oddz. A. Z. M. w liczbie 27 wzi?li udzia? w 12 rejsach
no jachtach: »Jurand« - A.Z.M. 4 rejsy, »Wojewoda Pomorski«
»Panna Wodna« (A.Z.M. Gda?sk), »Gra?yna« (G?ów. Kom.
Harcerek), »Admira?« (Y. K. P.), »Marie Alice« (Strzelec),
»Kcporen«, »Allono« i »Luvo« (Svenska Seglar Skolon), po
jednym rejsie, przebywaj?c ogó?em ok. 9}18 mil m., co razem
z rejsami »Krzvsztolc Arcisz ewskieqo« daje 15 wypraw, 47 uczest-
ników i 11,930 mil m. W czwartej podró?y »Jur ondo« kapitanem
by? cz?onek Iw. oddz. A.Z.M. G. Groch. Podró?e na [cchtcch
Szweckiej Szko?y ?eglarskiej odby?y si? na zasadzie wymiany.
W roku 1937 go?ci? A.Z.M. dwie ?eglarki szweckie, a w zamian
za to dwie ?eglarki i dwu ?eglarzy ze Lwowa uczestniczy?o
w szkole w Karlskronie.
Od roku? 1933 cz?onkowie Iw. oddz. A.Z.M. w liczbie 181 wzieli
udzia? w_67 wyprawach na jachtach, przebywaj?c ogó?em oko?o
43,130 mil ?W?ród portów odwiedzonych w tym czasie nale?y
wymieni?: Sztokholm, Helsinki, Tallin, Oslo, Kopenhag?, Kiel,
Berlin, Amsterdam, Antwerpi?, Londyn niemal wszystkie mniej-
sze porty _Ba?tyku Cie?nin du?skich.
'>t
"
-" .
_:...??:'!-l .... :,.
?%?/
S potkanie n a m o r z u
\
?
?,'?,. >, I \
?
II
II, \ I"?
I
,I \1 ;
, ,
li
.x;:
P
'"• \,I \'< ,?
l.?
1l.
.>
,
...
• K
l'
,
? i
,;
'. "
\
,,:.. ?
, ?,
...
."
?, 1. ':
;t ?? :t?
\?'f
??'
j
.
".
-,
?? \
j' /J
,If?'
lit '.
".\
??:> ?'·iI,,I
" .,
OBOZY w JASTARNI
."
L.
Dzie? zaczyna si? gimnastyk?
.1
r' ,
?". '
?,I
Od roku 1933 Akademicki Zwi?zek Morski R. P. organizuje w Ja-
starni obozy wyszkolenia morskiego, których celem jest realne
i bezpo?rednie zetkni?cie m?odzie?y ze sprawami morza.
W pi?ciu dot?d zorganizowanych obozach przesz?o szko?? ?e-
glarsk? z gór? 1500 m?odych z kraju i zagranicy.
Doroczny obóz morski, który jest jedn? z najwi?kszych imprez
Zwi?zku, organizowany jest w dwu turnusach od 1 do 28 lipca
i od 1 do 28 sierpnia. Uczestnicy Obozu zakwaterowani s?
w specjalnie do tego celu zbudowanym przez Pa?stwowy Urz?d
P. W. i? W. F., o?rodku posiadaj?cym pomieszczenie dla oko?o
220 osób. Komenda Obozu i jego organizacja spoczywa w r?-
kach Zarz?du G?ównego A. Z. M. R. P.
Uczestnikami Obozu mog? by? cz?onkowie A. Z. M. zg?oszeni
przez oddzia?y Zwi?zku i zakwalifikowani przez Zarz?d G?ówny,
którzy uko?czyli kursy przygotowawcze i zdali egzaminy przepi-
sane w poszczególnych oddzia?ach.
Wyszkolenie prowadzone jest wedle ustalonego planu w ?wicze-
niach teoretycznych i praktycznych. Do ?wicze? praktycznych
w obr?bie zatoki gdy?skiej s?u?y flota z?o?ona z 3 jachtów ?a-
glowych (»Swaro?yc«, »Po?wist« i »Szkwc]»), 4 joli i 5 szalup wio-
s?owc-?aglowych. W dalekie rejsy wychodz? jachty »Jurand«,
»Wojewoda Pornorski«, »Krzysztof Arciszewski« i »Panna Wodna«.
Poza szkoleniem ?eglarskim uczestnicy zwiedzaj? w specjalnych
wycieczkach Gdyni? i Gda?sk i poznaj? z bliska ich ?ycie i prac?.
W roku 1937 w obozie morskim w Jastarni wzi??o udzia?" 315
uczestników. Poza szkoleniem na zatoce, 107 uczestników p?y·
wa?o w 11 dalekich rejsach, przebywaj?c, ogó?em 7.562 mil m.
.- .
0RZE.: - ?ED?• ?Z:·?A.,Z. -M.ADO',II, J?A ??T?A:R·N?I, JJ!L
.r .?
0::'"
?'???'? ---
' .. i e ? I i
n a s d o
nie nap?dz?
szalup
... ,.
KRZYSZTOFOWA
ZA?OGA
No melodi? piosenki pionieró w, ornervkc? skich " R o I I a lon g c o v e r e d wag o n
•
Wiatr pochyli? weso?o ?agli biel
Burta srebrne grzebienie fali tnie
Znikn?? w dali szary l?d
Ziemskie troski posz?y w k?t
Hej! przed nami morskich przygód
r
,?
?
jasne dnie.
=*I
Kurs wykre?li kapitan wedle gwiazd
Z?aczy w zygzak w?ócz?gi wiele miast
Sp?ynie z wiatrem nasza pie??
I. zaniesie obcym wie??,
Ze Polacy wyszli z swych l?dowych
Hej! za?ogo Krzysztofa trzymaj kurs!
Hart i rado?? zwyci??a po?ród burz.
Przeciwno?ciom ?miej si? w nos
I za w?s y prowad? los
To zwyczaje wszystkich m?odych w szkole mórz.
gniazd.
S?o?ce nigdy nam nie zajdzie
.i,? W ?mia?ych rejsach przez ten ?wiat.
,.?. Ka?dy z nas swój cel odnajdzie,
Cho?by w sztormie zawsze szed? pod wiatr.
...
l
W sezonie 1 938 oddzia?3
lwowski A. Z. M. projektuje
dalekie re sy
.,Krzysztofa Arciszewskiego":
R e i s I. 1 O. VI. - 30. VII. na trasie
GDYNIA -KANA? KILO?SKI-AMSTERDAM-
EDINBURG-GLASGOW-KANA? KALEDO?-
SKI-SKAGERRAK-SUND-GDYNIA
Rej s II. 3-24 VIII. z za?. ?eglarek
GDYNIA-SZTOKHOLM -MARIANHAMINAA
TALLIN-GDYNIA
R e i s III. - 28. VIII. - 28. IX. na trasie
GDYNIA KIEL - OSLO - KOPENHAGA -
GDYNIA.
Informacje w kapitanacie sportowym A. Z. M. - Lwów,
Senatorska 6.
o D D z A ? y
A L
...M
Akademicki Zwi?zek
o r g a n z a c i a, w y k o n u i ? c a
LIGI MORSKIEJ I
M o r s kiR. P.
program deowy
KOLONIALNEJ
na terenie m?odzie?owym, dzia?a we wszystkich o?rodkach akadem.
Z a r z ? d G ?ów n y - War s z a w a, u I i c a W d o k 1 O
Gda?ski, Langfuhr Heeresanger 11
Krakowski, pl. Jab?onowskich 10/12
Lwowski, ulica Senatorska 6
Pozna ?ski, ulica F red ry 10
Warszawski, ulica Wspólna 56 m. 5
W i I e ? s k i, u I i c a B a k s z t a 1 5
Nak?adem Towarzystwa Przyjació? Organizacyj Morskich Lwowskiej M?odzie?y Akademickiej we Lwowie,
ul. Leona Sapiehy 3 • Redakcja: Leszek Wiele?y?ski e Ok?adka, rysunki w tek?cie i uk?ad graficzny:
Tadeusz Maciejko e Fotografie: Mieczys?aw Ko?odziej, Tadeusz Merstallinger, Jan Mi?sowicz, Andrzej Proguiski,
Stani w Szymborski, Leszek Wiele?y?ski e Odbito w drukarni Jana ?ydaczewskiego, Lwów, Leona Sapiehy 77
(\'\S?f', K I i s z e w y k o n a ? a S. A. K s i ? ? n i c a - A t I a s
c ?:; '"
;::, ? C/J
? f;c?. -v
ec; r?
,...:-
.
\'.
•
* ..
•J