Sobota Wacław

(1)

1

(2)

SPIS Z A W A R TO ŚC I

TEC Z K I

^\ ^f ^z â ^h ^t ^£ ^& ^. ^. ^. ^! ^$ ³ Â ^% ^!£ Û ^£ ...

1./1. Relacja —•

I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczącerelatora JO. 0 J3.

'I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora —

"II. Materiały uzupełniające relację---

III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora ---

III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r .---

III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945)--- III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 -— -

III./5. Inne . --- IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne ;—

VI Fotografie

2

(3)

3

(4)

4

(5)

5

(6)

6

(7)

S E R V IC E IN T E R N A T IO N A L DE R E C H E R C H E S % IN T E R N A T IO N A L T R A C IN G S E R V IC E

IN T E R N A T IO N A L E R SU C H D IEN ST

A roi sen, dnia 0 2 . 1 2 . 1 9 9 2 r.

IH/ F r

Nasz znak (proszę podać) T / D - 1 4 3 7 4 3 7

Dot ycz y: pisma P a n i ( a ) , które nadeszło dnia 0 4 . 0 5 . 1 9 9 0 r

Szanowna Pani/Szanowny Panie!

Wracając do wyżej wspomnianego pisma Pani(a) musimy z przykrością poinformować, że jego opracowanie zajmie jeszcze dłuższy okres czasu.

W uzupełnieniu chcemy zaznaczyć, źe w ostatnich latach do Międzynaro

dowego Biura Poszukiwań nadeszło więcej niż sto tysięcy listów z Polski.

Większość tych listów musi zostać przetłumaczona na język niemiecki.

Przy takim napływie podań nie udało się jednak uniknąć ogromnego zastoju, jaki z upływem czasu powstał zarówno u naszych tłumaczy, jak i przy

rejestracji oraz przy opracowaniu poszczególnych podań.

lakże w najbliższym czasie nie liczymy się z tym, że zmniejszy się lir/ba nadchodzących listów.

W związku z powyższym prosimy o wyrozumiałość, że czas ostatecznego załatwienia sprawy się wydłuża.

Zapewniamy Parug/Pana, że staramy się udzielić obszernych informacji wszystkim wnioskodawcom.

Przy tuj okazji prosimy Panig/Pana o niemonitowanie swojej sprawy, gdyi prowadziłoby to do dalszego opóźnienia toczącego się opracowania.

W razie, gdyby potrzebowała Pani/Pan nasze zaświadczenie/informację do przedłożenia odpowiednim urzędom w Polsce, to prosimy okazać tam

ta niniejsza tymczasową odpowiedź.

z serdecznymi pozdrowieniami

F. Ackermann

A - 19 2 . 1 fur dis Archive

Jan. 1991

W . Pani-

A u r e l i a B r a n i c k a

u l . J . P o r a z i n s k i e j 7 m 36

P L - 8 5 - 7 9 2 B y d g o s z c z

C i - n t c a U l a n K - O_U I S a a i n n i CC M_a „ n ^ r r i . r . . i , n i . _ (n cc n i ' c n n _ t ~ i --- i t c __

7

(8)

8

(9)

9

(10)

O d p i s

/U\i

Szanowna fan i !

,7 związku s Fani proabą saniessezony w Tygodniku "Kobieta i Zycie"

Hr 45 s 5 .T 1 .G 7 Bpiessę poinformować Ją o pewnych szczegółach, które być roje dopororą w dalszy ch po s sukiwa ni 2 eh •

V lip cu 19 H miesskalem .v p o bliżu Iwaeewiez i fakt : ^:?o .e;.o wresztowa — ni?- zamieszka/, ych tn. . Polaków by 3 powezecluiie znany, bo h-iaateczko było*

nie.7.i.oIIJe. Upowiadano w toay, że przyczyną areszlo./ania k ilk u nastu osób i to samych polaków była £ K n M e .p |x x donuncjacja przybranego syna n ie ja k ie —

1 ^{. ,} ^. ^. .

go p. Kot;cxo,7:i.oza Tsyn ten ilir to w a * z m.-j ouą zoną przybranego ojca )•

Rsekono znaleziono w m ieszkaniu K. spis członków p o lsk ie j ta jn e j or^aniza- c ji ukryty w otworzą wydrąfonyr.i w no u se sto ło w e j. Trudno uw ierzyć w taką naiwność członka tajn ej o r g a n iz a c ji, ale znając Koładk&ewicza można w to

uw ierzyć. może była to tylko m isty fikacja syna K . , który chciał się pozbyć o jc a . I.-usiała to być jednak jakaś "wsypi bo nas owe aresztowania pr ze pr owad zono jednego ra n a . Z osób wymienionych przez Pani ą znałem tylko p . Czarneckiego, lecz on n ie r. ó ,.,ł by c wśród aresztowanych, bo o ile mi wiadomo, zginął on w cześniej i w innej m iejsco o ś c i. Ksiądz rzeczywiście był również aresztowany, chociaż nazwiska je/ o nie pamiętam. ojca Pani

również nie znałem. ,7 er ód aresztowanych «v tym dn iu do o zie pamiętam tylko trzy nazwiska moich dobrych znajomych a mianowicie : in ż . Osmólskie^o - naci- l e ś n ic z e g o , Mieczysława /isniewskiogo i .Vacława Jcżwiaka• Aresztowanych podobno rozdzielono na dwie grupy. Jedną skierowano do Baranowicz skąd

podobno porę osób w róciło, -śród nich był n ie ja k i .Demid owies, były retaura—

to r. IJa je z o temat krążyły różne p lo tk i, le c z nie należy to do rze c zy . 'Hmca grupa została przew ieziona uo Kosowa P o le sk ie g o . 7 grupie tej byli Moi wymienieni znajom i. Zorranisowali oni ucieczkę z a res ztu , w csasie której napewno zginą:! ( wedłu, r e l a c ji b r a t a ) Mieczysław Wiśniewski, co się stało z i nż.Osrrólskim ni ,Aj się nie dowiedziałem . Podobno tylko Jó'..7lekowi udało się cało z b ie c . 3 łyszalem 0uż o ty:n , 0 w o jn ie . Lecz czy Jóź-z.iak żyje nie wie:.’ , c b o c i j e s z c z e nie byłby tak stary, lic zy łb y obecnie nie iele p o n o i Gu l a t .

To właśnie wszystko, co w interesującej P anią sprawie wiem, bo w Iwace—

wieżach przebywa: en tylko w czasie wojny i to dość krótko, bo już z począ

tki en: 1?4 5 roku musi • łom stamtąd wyjechać.

7y<isje mi s i ę, że g-.yby Pani odnalazła p.Jóćw iaka mógłby on Pani opowie

dz i eć szosegó3owo o o kolicznościach w jakich z-.inąZ Toni o j c i e c . Przed kilku laty m ie szk ali w Wałbrzychu lu dzie oochodsący z Iw acew icz, lecz n i u zn am a k t ua 1 ny ch ich a dr e s (' w .

iyesę więc Pani porąb .nj'cii wyników w Jo j smutnych p o szu k iw a n iac h ..

Hędę rad jo ż e li się tą z konieczności skąpą inform acją przyczynię do

10

(11)

11

(12)

- / E S Ł A W H O Ł l U ;

M. Słowackiego 14 ib . 1

**• 3 • Iio Stur^ard Scec**

S zan own a Pan i !

Bardzo serdecznie dziękuję za list i załączoną relację p.Majchrowicza.

Mimo że m aterjały na temat a k c ji n ie p o d le g ło śc io w e j n a P o le s i’? zbierałem od bardzo dawna, a n . b . zbieram je n a d a l, na temat Obwodu ZWZ/AK Kossów P o lesk i wiem bar -

dzd mało, zw łaszcza do końca 1942 roku n ie d y to teren ten mimo iż form alnie podległy Kom .Okrfgu P o lesie, był powiązany o rg a n iza c y jn ie z Kom.Obwodu w Baranow iczach które z k o l e i i podlegały Okręgowi Nowogródek.

Z m aterjałów Nowogródzkich wynika, że w końcu 1941 r w Iw acew iczach był s iln y ośrodek ZWZ, n astęp n ie przem ianowany/nie fo r m a ln ie / na Kom.Obwodu który został r o z b it y dnżą wsypą w d ru g ie j połowie 1942 r N a le ż y domniemywać, że były to areszto w ania o których wspomina Pani w 1 i ś c i e . O i l e wiem aresztow ania w Iwace - w iczach n ie pociągnęły za sobą wpadek w siatce Okręgu

P o lesie ani w B r ze ś c ia , ani w Kobryniu» Pińsku c zy n a j - b l i ż e j leżęcym m iasteczk u Prużana.

W iosną 1943 roku n a s t ą p ił a f a l a aresztowań zrówno o charakterze w sy$y, ja k i r e p r e s y j n o - t e r orystyczn7/m po k tó r e j Komenda Okręgu Polesie u t r a c i ł a całk o w ity kontakt z Obwodem Kossów krypt. "K o sa "* " K a i i n a " " 316'.’

Bardzo żał-nję, że n ie mogę przekazać interesują c y ch Panią in fo r m a c ji - sam chciałbym dnżo wi ęcej wi ed z i eć

Gdyby mi ał a Pani ja k ie ś inform acje n a temat Armii Krajow ej na Polesiu polecam się łaskawej pam ięci.

Łączę pozdrowienia.

Z poważaniem

12

(13)

j Aurelia BranicKa

,u l. J. Porazi nśkiej 7m.36 95 — 792 Bydgoszcz

*2. 0tf.$3>

fr/9$

Bydgoszcz, dn.2b.ul.iyy3 r , " '!

Świat o?/y Związek zołnierzy Armii Krajowej

w 3ydg0szczy

Mój ojciec 7/acław Sobota urodził się dn.^9.01.1894r. w Annowie k. Żnina, jako syn Stanisława i Pelagii z d. Kawka.

W 1908 r. ukończył szkołę niemiecką, 28 stycznia 1916 r, został przymu - sowo wcielony do wojska niemieckiego, w którym walczył na froncie zacho

dnim pod Verdun w randze szeregowca w artylerii do 27 czerwca 1917 r , , po czym znalazł się na terenie Francji. Nie wiem czy został wzięty do niewoli czy też udała mu się zbiec z niemieckiego wojska, W 1919 r.

wrócił do kraju.

W 1932 r . założył rodzinę. Jf 1933 r . ja przyszłam na świat. Latem 1937 r*

wyjechaliśmy wraz z ojcem na Kresy //schodnie i zamieszkaliśmy w Iwace — wiczach pow. Kosów Poleski .

We wrześniu 1939 r. wkroczyli do nas Sowieci, w czerwcu 1941 r . wkroczy

li Niemcy. Po wkroczeniu Niemców ojciec wstąpił w szeregi ZffZ — A H,

Ponieważ ojciec biegle posługiwał się językiem niemieckim w mowie

i piśmie oraz to, że pochodził z poznańskiego^ Niemcy zatrudnili go w g^rf-r wojskowej komendanturze w charakterze tłumacza, co było bardzo przydat -

ne dla organizacji akowskiej.

14 lipca 1942 r. w związku ze zdradą Gestapo aresztowało ponad bu -ciu członkow a K.

Aresztowani zostali i później rozstrzelani: ksiądz Alojzy Karamucki, Czesław Borucki, Jabłoński, Jasiński, Kołatkiewicz, Siekiera, inż.Osmól—

ski, Mieczysław Wiśniewski, Konstanty Sawicki oraz mój ojciec Wacław Sobota. Więcej nazwisk nie pamiętam.

Zdrajcą był Tadeusz Kołatkiewicz - bratanek i wychowanek starszego p. KOłatkiewicza.

Czekam na ostateczną odpowiedź z Międzynarodowego Biura poszukiwań w Arolsen.

Sobota Wacław

1

SPIS Z A W A R TO ŚC I

TEC Z K I

1./1. Relacja —•

I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczącerelatora JO. 0 J3.

'I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora —

"II. Materiały uzupełniające relację---

III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora ---

III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r .---

III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945)--- III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 -— -

III./5. Inne . --- IV. Korespondencja

V. Nazwiskowe karty informacyjne ;—

VI Fotografie

2

3

4

5

6

S E R V IC E IN T E R N A T IO N A L DE R E C H E R C H E S % IN T E R N A T IO N A L T R A C IN G S E R V IC E

IN T E R N A T IO N A L E R SU C H D IEN ST

A roi sen, dnia 0 2 . 1 2 . 1 9 9 2 r.

IH/ F r

Nasz znak (proszę podać) T / D - 1 4 3 7 4 3 7

Dot ycz y: pisma P a n i ( a ) , które nadeszło dnia 0 4 . 0 5 . 1 9 9 0 r

Szanowna Pani/Szanowny Panie!

Wracając do wyżej wspomnianego pisma Pani(a) musimy z przykrością poinformować, że jego opracowanie zajmie jeszcze dłuższy okres czasu.

W uzupełnieniu chcemy zaznaczyć, źe w ostatnich latach do Międzynaro­

dowego Biura Poszukiwań nadeszło więcej niż sto tysięcy listów z Polski.

Większość tych listów musi zostać przetłumaczona na język niemiecki.

Przy takim napływie podań nie udało się jednak uniknąć ogromnego zastoju, jaki z upływem czasu powstał zarówno u naszych tłumaczy, jak i przy

rejestracji oraz przy opracowaniu poszczególnych podań.

lakże w najbliższym czasie nie liczymy się z tym, że zmniejszy się lir/ba nadchodzących listów.

W związku z powyższym prosimy o wyrozumiałość, że czas ostatecznego załatwienia sprawy się wydłuża.

Zapewniamy Parug/Pana, że staramy się udzielić obszernych informacji wszystkim wnioskodawcom.

Przy tuj okazji prosimy Panig/Pana o niemonitowanie swojej sprawy, gdyi prowadziłoby to do dalszego opóźnienia toczącego się opracowania.

W razie, gdyby potrzebowała Pani/Pan nasze zaświadczenie/informację do przedłożenia odpowiednim urzędom w Polsce, to prosimy okazać tam

ta niniejsza tymczasową odpowiedź.

z serdecznymi pozdrowieniami

F. Ackermann

A - 19 2 . 1 fur dis Archive

Jan. 1991

W . Pani-

A u r e l i a B r a n i c k a

u l . J . P o r a z i n s k i e j 7 m 36

P L - 8 5 - 7 9 2 B y d g o s z c z

C i - n t c a U l a n K - O___U____ I S a a i n n i CC M___a „ n ^ r r i . r . . i , n i . ___ (n cc n i ' c n n ___ t ~ i --- i t c __

7

8

9

O d p i s

/U\i

Szanowna fan i !

,7 związku s Fani proabą saniessezony w Tygodniku "Kobieta i Zycie"

Hr 45 s 5 .T 1 .G 7 Bpiessę poinformować Ją o pewnych szczegółach, które być roje dopororą w dalszy ch po s sukiwa ni 2 eh •

V lip cu 19 H miesskalem *.v p o bliżu Iwaeewiez i fakt : ^:?o .e;.o wresztowa — ni?- zamieszka/, ych tn. . Polaków by 3 powezecluiie znany, bo h-iaateczko było

nie.7.i.oIIJe. Upowiadano w toay, że przyczyną areszlo./ania k ilk u nastu osób i to samych polaków była £ K n M e .p |x x donuncjacja przybranego syna n ie ja k ie —

1 . , . . .

go p. Kot;cxo,7:i.oza Tsyn ten ilir to w a * z m.-j ouą zoną przybranego ojca )•

Rsekono znaleziono w m ieszkaniu K. spis członków p o lsk ie j ta jn e j or^aniza- c ji ukryty w otworzą wydrąfonyr.i w no u se sto ło w e j. Trudno uw ierzyć w taką naiwność członka tajn ej o r g a n iz a c ji, ale znając Koładk&ewicza można w to

podobno porę osób w róciło, -śród nich był n ie ja k i .Demid owies, były retaura—

To właśnie wszystko, co w interesującej P anią sprawie wiem, bo w Iwace—

wieżach przebywa: en tylko w czasie wojny i to dość krótko, bo już z począ­

tki en: 1?4 5 roku musi • łom stamtąd wyjechać.

7y<isje mi s i ę, że g-.yby Pani odnalazła p.Jóćw iaka mógłby on Pani opowie­

dz i eć szosegó3owo o o kolicznościach w jakich z-.inąZ Toni o j c i e c . Przed kilku laty m ie szk ali w Wałbrzychu lu dzie oochodsący z Iw acew icz, lecz n i u zn am a k t ua 1 ny ch ich a dr e s (' w .

iyesę więc Pani porąb .nj'cii wyników w Jo j smutnych p o szu k iw a n iac h ..

Hędę rad jo ż e li się tą z konieczności skąpą inform acją przyczynię do

10

11

- / E S Ł A W H O Ł l U ;

M. Słowackiego 14 ib . 1

• 3 • Iio Stur^ard S*c*ec

S zan own a Pan i !

Bardzo serdecznie dziękuję za list i załączoną relację p.Majchrowicza.

Mimo że m aterjały na temat a k c ji n ie p o d le g ło śc io w e j n a P o le s i’? zbierałem od bardzo dawna, a n . b . zbieram je n a d a l, na temat Obwodu ZWZ/AK Kossów P o lesk i wiem bar -

dzd mało, zw łaszcza do końca 1942 roku n ie d y to teren ten mimo iż form alnie podległy Kom .Okrfgu P o lesie, był powiązany o rg a n iza c y jn ie z Kom.Obwodu w Baranow iczach które z k o l e i i podlegały Okręgowi Nowogródek.

P o lesie ani w B r ze ś c ia , ani w Kobryniu» Pińsku c zy n a j - b l i ż e j leżęcym m iasteczk u Prużana.

W iosną 1943 roku n a s t ą p ił a f a l a aresztowań zrówno o charakterze w sy$y, ja k i r e p r e s y j n o - t e r orystyczn7/m po k tó r e j Komenda Okręgu Polesie u t r a c i ł a całk o w ity kontakt z Obwodem Kossów krypt. "K o sa "* " K a i i n a " " 316'.’

Bardzo żał-nję, że n ie mogę przekazać interesują c y ch Panią in fo r m a c ji - sam chciałbym dnżo wi ęcej wi ed z i eć

W uzupełnieniu chcemy zaznaczyć, źe w ostatnich latach do Międzynaro

C i - n t c a U l a n K - O_U I S a a i n n i CC M_a „ n ^ r r i . r . . i , n i . _ (n cc n i ' c n n _ t ~ i --- i t c __

V lip cu 19 H miesskalem .v p o bliżu Iwaeewiez i fakt : ^:?o .e;.o wresztowa — ni?- zamieszka/, ych tn. . Polaków by 3 powezecluiie znany, bo h-iaateczko było*

1 ^{. ,} ^. ^. .

wieżach przebywa: en tylko w czasie wojny i to dość krótko, bo już z począ

7y<isje mi s i ę, że g-.yby Pani odnalazła p.Jóćw iaka mógłby on Pani opowie

**• 3 • Iio Stur^ard Scec**

W 1908 r. ukończył szkołę niemiecką, 28 stycznia 1916 r, został przymu - sowo wcielony do wojska niemieckiego, w którym walczył na froncie zacho

We wrześniu 1939 r. wkroczyli do nas Sowieci, w czerwcu 1941 r . wkroczy