S o b o t a 9 Kwietnia 1932 r.
PISMO CODZIENNE
Na Dalekim Wschodzie
Bezowocna konferencja
Mowa programowa Tardieu
Dwie tezy na konferencji londyńskiej
J. CZBCHOWICZ.
oblicze nowej sztuki
- • „ ... Dokońcicnlc Wiersze,. niejednokrotnie Mgle, tak bardzo z nich prześwieca konstrukcja, niejednokrotnie uproszczone aż do lu- dowości, jakie dalekiej od romantycz- nego chlopómaństwa, podtrzymują w poezji ascetyzm psychiczny oie w »en- sie religijnym, ale w sensie dyscypliny
t w ó r c z e j . ;
Wszystkie odłamy sztuki nowej są wybitnie spirytualistyczne. Tak subtel- nego psychologizowańia Jeszcze nieby- ło. Utwory plastyczne i muzyczne nie- tylko o nowe prawa Mycbologlizne , potrącają, ale nawet i olch wychodzą.
Niedole jest napisać nowele . o psycho- analizie*. trteba Ją napisać tak, aby
wynikała z psychoanalizy". Obraz z tematem relatywistycznym jest prze- żytkiem, momentem twórczym może być np, relatywistyczne podejście, d o rzeczy u plastyka, lub zrelatywizowa- nie tematu^ Perspektywy przed nową sztuką są niebywałe, chociaż ut Ich krańea, poprzez luztałt, konstrukeję, konkret, namacalność widać widmo wieczności. -. .
Nowa sztulu okazuje nie przedmio- ty, ale prawa przedmiotów i nie zbliża sie nigdy do swego ostatecznego wid- ma, wieczności, inaczej j a k poprzez kręte drożyny aluzji. Wynika to ze stosunku między wiecznością (wyraz' ten oznacza tutaj nie czas nieskończo- ny, lecz . t o co jest od dna, to co naj- ważniejsze') a nową iztuką, - układają- ćego się w konstrukcjach logicznych wyższego rzędu nit logika realizmu raaterjalnego. Gdy się niems nawet na- zwy na treść ostateczną wyżycia się
człowieka, gdy się musi przełamywać materjalizm I przezwyciężać spirytu- alizm dawny, powracający uporczywie
ałach-wierzeń obumarłych, zabóBo^
nów, guseł i magji praktykowanej w biały ^ z i e ń od Nowego Yorku p o T a i - manję, jakże trudno twórcom' nowej sztuki o oddech!
Ale pracują. Że Henryk Rouseau nie_umlejący_ rjrsować, - t w o r z y ' arcy- dzieła malarskie to tylko dowód udu- chowienia nowej sztuki. Dążenie do wielkości, syntezy, monumentalności zamienia- się w nowej sztuce w Istny szal. Synteza' to, epika. Zycie nasze opętane szybkością, ruchem, aktywno- ścią rozsadzającą ulicSe Paryża, Berlina, Londynu nie może. mleć innego wyra- zu jak epiczny. Oto dlaczego w sztuce nowoczesnej d o m l n u i a . d a s neuesach- Ilgkeit", fotografizro, dokumeotaryzm, reportaż, faktowizm. -.:-'
Sztuka nie analizuje, lecz konstruuje.
Idzie wielkim marszem przy huku wa- lących się ustrojów, buduji nowe kształt ty, buduje człowieka, zasieka od liry- cznych żywiołowych chaosów. Dziś jest to jakgdyby armjn, której bagnety blyszcząr a_w błyskach tych krystali- zuje się wszystko.
Selekcja, celowość, organizacja prze-
Ławów twórczośęrsą.istotą_now_ęjJUtu?.
:l, która w ten sposób wchodzi w wiel- kie llnje, » ono mają dwie kapitalne ce- chy: upraszczają i nionumentalizująl
Tylko laik może wołać; nazwiska, nazwiska, gdzie wasz Fldjaszl Nowa sztuka przypomina, sztukę gotyckich majstrów! Nazwiska pomarły bez nim' bu wielkości, ale katedry średniowie- czne zostały ogromne i Wspaniałe, ' Brak perspektywy sprawia,:tenawet
nie wszyscy artyłcl; widią strukturę wspólną sztuki i życia, którą starałem (ję. w p o w y ż u y m - azklcu przedstawić.
Klęska wiosennej powodzi omija Lubelszczyznę
Za kulisami rozmów londyńskich
Z życia prowincjiPrzed koncertem Aleksandra Michałowskiego
Uniewinniający wyrok
W procesie adwokata Altena
Glos ze wsi
