Terminy
Przygotowała: mgr Diana Szwejser
Zakład postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego
Sposoby obliczania terminów
• Terminy w k.p.a. mają charakter procesowy, dotyczą skuteczności czynności postępowania.
• Art. 57. [Sposób obliczania terminów] § 1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca.
• Parag. 3a nowela- terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było- w dniu poprzedzającym bezpośrednio ten dzień.
• Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub SOBOTĘ, za ostatni dzień terminu uważa się NASTĘPNY DZIEŃ , KTÓRY NIE JEST DNIEM WOLNYM OD PRACY ANI SOBOTĄ.
• § 5. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
• 1) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru;
• 2) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora
• 3) złożone w polskim urzędzie konsularnym;
• 4) złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej;
• 5) złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku;
• 6) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.
• Parag. 5 odnosi się tylko do stron i uczestników postępowania, nie zaś do terminów
załatwienia spraw przez organ.
• Terminy oznaczające datę czynności są przez organy wyznaczane np. termin rozpraw, nie wymagają obliczania i nie będą przywracane, lecz w uzasadnionych wypadkach będą
ponownie wyznaczane np. nowy termin
odraczanej rozprawy.
Terminy załatwiania spraw
• Art. 35. [Terminy załatwiania spraw] § 1. Organy administracji publicznej
obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody
przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ.
• Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie
później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w
postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
Przepisy szczególne mogą określać inne terminy.
• Postępowanie uproszczone – niezwłocznie, nie później niż w terminie miesiąca od wszczęcia postępowania.
• § 5. Do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania, trwania mediacji oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Termin załatwienia sprawy przez organ/bezczynność
• Uchybienie terminowi: art. 36
• O przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy
termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do ponaglenia. Ten sam
obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu.
• PONAGLENIE
JEŚLI ORGAN NIE załatwia sprawy w terminie lub mu uchybia dochodzi do stanu bezczynności lub przewlekłości.
Bezczynność – sytuacja, w której upływa, przewidziany przez ustawę procesową, termin załatwienia sprawy administracyjnej, a sprawa de facto nie zostaje załatwiona.
PRZEWLEKŁOŚĆ - postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Obecnie na bezczynność i przewlekłość mamy dwie instytucje:
a) Sygnalizacja i ponaglenie b) Skarga do sa.
Urzędnik, który nie może załatwić sprawy w kodeksowym terminie, jest obowiązany zawiadomić o tym stronę- jest to właśnie ZASYGNALIZOWANIE. Strona w tym wypadku może złożyć PONAGLENIE NA BECZYNNOŚĆ LUB PRZEWELEKŁOŚĆ.
Ponaglenie i skarga na bezczynność
• Ponaglenie:
- Do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie albo do organu prowadzącego postępowanie- jeśli nie ma organu wyższego stopnia.
- Należy uzasadnić
- Ponaglenie organ przekazuje organowi wyższego stopnia bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni. .
- ponaglenie należy rozpatrzeć w terminie 7 dni.
- Organ rozpatrujący ponaglenie wydaje postanowienie, w którym oznajmia, czy organ rozpatrujący sprawę dopuścił się bezczynności lub przewlekłości i jednocześnie
stwierdza, czy nastąpiło ono z rażącym naruszeniem prawa. W przypadku stwierdzenia uchybień, w postanowieniu organ wyższego stopnia wyznacza termin do załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i osób winnych, a w razie potrzeby podjęcie działań prewencyjnych
- Pracownik, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub prowadził postępowanie dłużej niż było to niezbędne do załatwienia sprawy, uchybił swoim obowiązkom służbowym i podlega odpowiedzialności porządkowej albo dyscyplinarnej albo innej przewidzianej przez prawo. Jest to odpowiedzialność na zasadzie winy.
Skarga na bezczynność
• Do sądu administracyjnego, na podstawie przepisów p.p.s.a
• Są administracyjny rozpoznaje skargi na bezczynność w wypadku, gdy w postępowaniu przed organem powinna zapaść decyzja administracyjna, postanowienie w postępowaniu
administracyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym albo gdy organ powinien był podjąć inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczące uprawnień lub obowiązków
wynikających z przepisów prawa- a właśnie w określonym terminie działań nie podjął- art. 3 parag. 2 pkt 8 i 9 p.p..a.
• Skarga przysługuje w wypadku milczenia centralnych organów adm rządowej, terenowych organów administracji rządowej zespolonej i niezespolonej, organów jst oraz innych organów, które z mocy prawa są powołane do załatwiania spraw z zakresu adm publicznej
• Skarga nie przysługuje wtedy, kiedy sa nie jest właściwy, czyli art. 5 p.p.s.a
• Wnosi się do sądu za pośrednictwem bezczynnego organu. Organ przekazuje skargę z aktami w terminie 30 dni. Może też sam skargę uwzględnić do dnia rozprawy przed sądem.
• Jeśli organ nie przekaże, sąd na wniosek skarżącego może zasądzić grzywnę do 10ktorności przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli organ dalej nie przekazuje, sąd może sam rozpatrzeć na podstawie skargi.
• Sąd uwzględnia skargę na bezczynność i zobowiązuje organ do wydania w określonym czasie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności. Jeśli organ nie wykona wyroku, skarżący może wnieść skargę z żądaniem wymierzenia organowi grzywny. Jeśli organ dalej nie wykona zgdonie z art. 154 parag. 2 p.p.s.a sąd może orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia jeśli pozwala na to charakter sprawy.
Rodzaje terminów
• 1kryterium oznaczenia terminu w tekście aktu normatywnego
• a) bezwzględnie oznaczone- np. 14 dni na odwołanie
• B) względnie oznaczone np. bez zbędnej zwłoki
• 2-kryterium w czyjej dyspozycyjności jest dany termin, kto decyduje o jego długości;
• A) ustawowe, gdy decyduje ustawodawca-7 dni na zażalenia
• B) terminy wyznaczone – przez organ np. art. 116 parag. 1
• 3 kryterium skutków uchybienia terminu:
• A) zwykłe(porządkowe, instrukcyjne)- nie powodują negatywnych konsekwencji,
jedynie przedłużają postępowanie- zwykle są to terminy wyznaczone- np. do złożenia dokumentu w postępowaniu dowodowym
• B) zawite- nie można naruszać, czynność po terminie jest nieważna i prawnie bezskuteczna. Terminy zawite podlegają przywróceniu o czym zaraz
• C) prekluzyjne (przedawniające)- powodują wygaśnięcie uprawnień i obowiązków czyli wygaśnięcie mocy prawnej danej czynności- nieprzywracalne np.;. 7 dniowy termin do złożenia prośby o przywrócenie terminu
Przywrócenie terminu
• Do terminów ustanawianych dla organów stosuje się art. 57, nie stosuje się zaś przepisów
dotyczących przywrócenia terminu, te są dla stron i uczestników.
• Terminy WYZNACZANE co do zasady mają
charakter (PREKLUZYJNE), mogą być przedłużane nie przywracane. Terminy USTAWOWE- mogą być przywracane (ZAWITE) ale nie przedłużane.
• Zachowanie terminu oznacza dokonanie jej przed upływem terminu wyznaczonego. NIEdokonanie W TERMINIE powoduje BEZSKUTECZNOŚĆ.
PRZYWRACANIE TERMINÓW
• Art. 58. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę
zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. Przywrócenie
terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne.
• Wystarczając jest uprawdopodobnienie, nie trzeba udowadniać
• Art. 59 O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie. O
przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia.
• Art. 60. [Wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia] Przed
rozpatrzeniem prośby o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia organ na żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia.
• Przesłanki z art. 58 – ŁĄCZNIE. NIE przywraca się Z URZĘDU.
• Środki PRZYMUSU – możliwość wymierzania kary grzywny lub kary
porządkowej innym niż strona uczestnikom postępowania. Oraz ukaranie strony kosztami postępowania wynikającymi z ich winy.
