M. Biskup, T. Reroń, Andrzej
Szafulski
"W kręgu chrześcijańskiego orędzia
moralnego", red. M. Biskup, T. Reroń,
Wrocław 2000 : [recenzja]
Wrocławski Przegląd Teologiczny 8/2, 215-217
OMÓWIENIA I RECENZJE 2 1 5
Wschodu).
D z ia ł ten zaw iera także artykuły o ch rześcijańskim sen sie n ied zie li, o techn ice i o d p o w ie d z ia ln o ści, o K o śc ie le na drogach d ialogu, o m oralnych problem ach d o św ia d c z eń m ed y czn y ch i rozdrożach ek o lo g ii. A utorzy p iszą także na tem at w o jn y w św ie tle sp ołeczn ej nauki K o ścio ła , o m iło ści w w ych ow an iu seksualnym , o kształtow aniu p osta w y sp ołeczn ej w k onfesjon ale, a także o zagadnieniach etyczn ych an estezjologii i inten syw nej terapii oraz o m oralnych problem ach d ośw iad czeń m ed ycznych.K sięg ą P am iątk ow ą k o ń czy d ział zatytułow any
Varia.
W tej c z ę ś c i zn alazło się kilka artykułów n ie zw ią za n y ch śc iśle z te o lo g ią moralną. P isze w niej J. D ydu ch o p ow ołaniu św ie ck ich w nauczaniu II Synod u D iecezji C zęstochow sk iej. Jest tu ró w n ież z a m ie szc zo n y artykuł A . K u bisia o 6 0 0 -lec iu T eo lo g iczn eg o W ydziału w K rakow ie i E. Stańka pt.W
labiryncie grzechu. Przyczynek do przepowiadania Dobrej Nowiny.
K sięg a Pam iątk ow a przybliża n ie tylko naukow e dokonania Jubilata, a le n aśw ietla tak ż e ca ły sz er eg zagad n ień w sp ó łczesn ej teo lo g ii m oralnej. Z asługuje w ię c na uw ażną lektu rą w szy stk ich interesujących s ię aktualnym i zagadnieniam i etyczn ym i. Warto zazn aczyć, ż e w śród autorów K się g i je s t w ielu w ybitnych sp ecjalistów z zakresu teo lo g ii moralnej z w szy stk ich środ ow isk nauk ow ych P olsk i, a naw et z zagranicy.
ks. Tadeusz Reroń
W k ręg u ch rze śc ija ń sk ie g o o rę d zia m o ra ln e g o
red. M. Biskup, T. Reroń, Wrocław 2000, ss. 803
Jest to k sięg a p am iątkow a w ydana przez środow isk o akadem ickie P ap iesk iego W y działu T e o lo g ic zn eg o w e W rocław iu, a p o św ięco n a ks. prof. A ntoniem u M łotk ow i, k ie row n ik ow i K atedry T eo lo g ii M oralnej, z okazji 60-Iecia urodzin i 3 0 -le c ia pracy nauk o w o-dydaktycznej . W ym iernym o w o cem aktyw ności naukowej K siędza Profesora jest ponad 150 publikacji, w tym 4 p ozy cje k siążk ow e. R ezultatem zaś cenionej pracy dydaktycznej i troski o rozw ój m łodszej kadry naukowej są prom ocje doktorskie oraz recenzje doktor skie, habilitacyjne i profesorskie. M ożna się o tym d o w ied zieć z p ierw szej c z ę ś c i lauda- cyjnej prezentow anej K sięgi.
„W sp ółtw órcam i K sięg i są najbliżsi przyjaciele K sięd za Profesora, k o led zy z e stu d ió w na A TK i w sp ółp racow n icy w Papieskim F akultecie T eologiczn ym w e W rocław iu. D o w sp ółp racy zo sta li też zaproszeni w ych o w a n k o w ie K sięd za Profesora - w zd ec y d o w anej m ierze doktorzy te o lo g ii m oralnej, którzy sw o je prace prom ocyjne p isali pod je g o kierunkiem ” - napisali w sw o im sło w ie redaktorzy K sięgi.
K sięg a zaw iera kilka rozdziałów . S ylw etk a K sięd za Profesora, kierunki badań i p ok aź n y dorobek n au k ow y zo sta ły ukazane w jej p ierw szej części. J. K ow alsk i upatruje w Jubi la cie „ c z ło w ie k a ch rześcijańskiego uniw ersalizm u”. S. O lejnik natom iast w id zi w nim „ u czo n eg o , teo lo g a i m oralistę” . W szystk ie jed nak zestaw ien ia i w y lic ze n ia n ie są w sta n ie pokazać c a łeg o b ogactw a życia, ogrom u zadań i ob ow iązk ów , jak ie Jubilat przez dłu g ie lata p ełn ił ja k o kapłan, w y ch o w a w ca i profesor.
K olejne d zia ły K się g i zaw ierają prezentacją o siągn ięć w kręgu w łasn ych specjalizacji tych autorów, którzy przez ich napisanie ch cieli w yrazić szacunek i w d z ięc zn o ść K sięd zu Jubilatow i. W śród zagadnień z teo lo g ii moralnej ogólnej artykuły M. C hłopow ca, P. M
rzy-2 1 6 OMÓWIENIA I RECENZJE
g łod a i S. R osik a d o ty c zą zagadnienia sum ienia. R .E. R o g o w sk i snuje rozw ażania o c z ło w iec ze ń stw ie . A . B rzoza o g o d n o ści o so b y jako p od staw ow ym kryterium m oralności. A. M arcol z a ś o o d p o w ied zia ln o ści cz ło w ie k a w m y śli w sp ółczesn ej. I. D e c ukazuje postula ty en cy k lik i Jana P aw ła II
Fides et ratio
w o b ec te o lo g ii m oralnej. R o zd zia ł ten zam ykają reflek sje Z. Teinerta d o ty czą ce w ie d z y obiektyw nej w k ontek ście uprawianej teo lo g ii.N a stęp n y rozdział zatytułow an y jest:
Tajemnica Zbawienia.
Jego p ięć artykułów , m im o ż e w różnym asp ek cie, to jed n ak d o ty czy O sob y B o g a Ojca: „Iz 4 0 , 3 —5 w św ie tle E w an g e lii św . Ł u k asza (T. H ergesel),Nauczanie Jezusa o
„moim Ojcu i „ waszym Ojcu ” w
przekazie Mateuszowej Ewangelii
(E. J. Jezierska),Syn Boży i Jego Ojciec w Ewangelii św.
Marka
(H . Langkam m er),Syn Boży
(J. L ew an d ow sk i),Ojciec w dziele zbawienie
(P. L isz ka). N atom iast R. Gron p rzyb liża czy teln ik o w i o so b ę S w ś Teresy od D zieciątk a Jezus, a A . S iem ie n ie w sk i pyta na ile m isty cy zm m ożn a uznać za uniw ersalną relig ię lu d zk ości. I w re szc ie d w a p o zo sta łe artykuły p o św ię c o n e są m isji K ościoła. A . N o w ick i w id zi w N im „m isterium , u czestn ictw o i p o sła n ie”, a M . S aw ińsk i p isze w prost o „ob ow iązk u now ej e w a n g eliza c ji”.W c z ę ś c i zatytułow anej:
W nurcie życia sakramentalnego
znajdują się d w a opracow a nia. P ierw sze traktuje o n aw róceniu i p ok u cie w k ontek ście W ielk ieg o Jubileuszu R oku 2 0 0 0 (M . B isk u p ), drugie za ś podejm uje zagad n ien ie w spółud ziału w sakram encie pokuty k a tolik ów i ch rześcijan n iek atolik ów w ed łu g K od ek su B enedykta X V w św ie tle j e g o źró d eł praw nych (E. G órecki). W sp osób pośredni zw ią za n e je st z nim i kanoniczno-pastoral- ne opracow an ie k olejn ego w spółautora K sięg i ukazujące w sp ó ln o tę K o śc io ła w o b e c o só b żyjących w zw iązk ach niesakr- am entalnych (W. W enz). D zia ł ten dopełnia zagad n ien ie w ład zy K o ścio ła nad w ę z łe m m ałżeńsk im (J. C horoszy) oraz dw a p rzed łożen ia d o ty czą ce Eucharystii. P ierw szy z n ich zatytułow an y jest Zwiarą do Eucharystii w Kościele
(J. M i chalik), drugi zaśEucharystia i rodzina pastoralnym tematem kongresów eucharystycz
nych w Polsce
(R. M roziuk).N ow atorskie u jęcie zagadnień prezentuje dział zatytułowany:
Człowiek - życie
-środo
wisko.
D w a z nich d otyczą ochrony środow iska (J.M. D ołęga) i kryzysu ek o lo g iczn eg o (E. Janiak). K olejny krąg zagadnień prezentują kolejno tacy w ybitni autorzy, jak: P. G óralczyk{Realne spojrzenie na moralność seksualną
), E. K aczyński (Teologiczno-moralne problemy
związane z karą śmierci. Rozwój nauki i słabość argumentów „za ” i „przeciw ”),
S. K om as{Utylitaryzm w bioetyce i etyce lekarskiej),
E. M itek (Samowychowanie jako realizacja świę
tości życia),
T. Reroń (Godność i misja człowieka starszego),
J. W róbel (Teologicznomoralne
podstawy przeszczepiania organów)
oraz M. W olicki{Istota i znaczenie logoterapii).
Przedostatni rozdział prezentow anej K sięg i zw iązan y je st z m o raln ością ży c ia sp o łe c z n ego. R ozp o czy n a g o S. C hom ik artykułem
Kategorie godności pracy ludzkiej. Polska
„praca nad pracą " u progu nowego tysiąclecia.
P odobnie n o w e zagad n ien ie prezentuje A . S zafulski w artykulePluralizm moralny człowieka gospodarującego.
K olejni dwaj au torzy podejm ują zagad n ien ie sekularyzacji. J. M ariański p isze o k ryzysie globalnej teorii sekularyzacji, a P. N iteck i o konfrontacji z sekularyzm em będącej w y zw a n iem w ie lk ie g o Jubileuszu R oku 2 0 0 0 . P ow szech n y m zasadom sp ołeczn ym p o św ięc ili sw e opracow ania K.F. Papciak{Dobro wspólne jako zasada współpracy międzynarodowej Stolicy Apostol
skiej)
i H. S zelo ch{Społeczno-moralne zasady funkcjonowania państwa).
D zia ł ten d o p ełn ia artykuł J. O rzeszyn y zatytułow any:Niedziela dniem rodziny.
OMÓWIENIA I RECENZJE 2 1 7
I w r e sz c ie ostatni rozdział zo sta ł zatytułow any:
Śladami przeszłości - z historii Ko
ścioła na Dolnym Śląsku.
W. B ochnak przedstaw ia ż y c ie i d ziałalność n auk ow ą ks. W ite- lon a (ok. 1 2 3 0 - ok. 1314) - p rob oszcza parafii św . Piotra i P aw ła i profesora legnickiej sz k o ły parafialnej. N atom iast T. F itych - p ierw sze w izytacje k o le g ió w papieskich w P o l sc e. A utor ten czy n i to z e sz cz eg ó ln y m u w zględ n ien iem d ziałaln ości G iovan n iego Batti- sty L a n cellottiego, nuncjusza ap ostolsk iego w P o lsce w latach 1 6 2 2 -1 6 2 7 . K olejną postać, ks. J ó zefa W ilperta, prezentuje w sw ym artykule A . K iełbasa. Jed n ocześn ie ukazuje j e g o zw ią zk i z P o lsk ą i Polakam i. K ult św. Józefa w K rzeszow ie w ok resie rekatolizacji Śląska stał s ię p o d sta w ą studium J. M andziuka. Obraz M arcina Lutra w św ie tle w sp ó łcz esn y ch badań przybliża czy teln ik o w i J. Pater. Z k olei zaś m ęczeń stw o św . K rystyny, jej kult p o śm iertny i cud eu ch arystyczn y w m ieśc ie B olsen a w 1263 roku stają s ię nam b lisk ie d zięki d ociek an iom J. Sw astka. Jest też w tym dziale opracow anie dokonane p rzez Z. L ecą, a zatytułow ane:Jezuickie misje ludowe na Śląsku w latach 1851-1872.
D la p ełn o ści obrazu prezentow anej K sięgi trzeba stw ierdzić, ż e otw iera j ą
