ynamisdh gedrag
Afscheidsredei
29 September 1989
door Prof.ir..J. Gerritsma
pr
-p
- TUDeift
Faculteit derWerktuigbOuwkunde en 'MaritiemeTechniek Technische 'Universiteit, DeiftAfscheidsrede
uitgesproken op
29 september 1989 door Prof., ir. J. Gerritsma
hoogleraar in de Scheepshydromechanjca van de faculteit der Werktuigbouwkunde en
MaritiameTechnjek der Technische Universiteit Deift
Dames en Heren,.
Zes en dertig jaar geleden nam ik deal aan het lustruiudiner
van bet Scheepsbouwkundig Gezelschap William Froude. Hun
rechter
tafelgenoot
was
een
telg
uit
een
bekande
scheepsbouwersfamilie uit de omgeving van Rotterdam en links
van mij .zat een scheepssloper uit Hendrik Ido Ambaoht. Beide
waren geinteresseerd in iuijn bezigheden aispas afgestudeerd
scheepsbouwkundig ingenieur.
Hat êen toelage van het Delfts Hogeschool Fonds en later van
het Studiecentrum voor Scheepsbouw en Navigatiewas jk voor'de
KNSN
(een
redar met een voor die tijd grote technische
belangstelling) bezig met hat analyseren van reisrapporten van
schepen.
Die atudie betrof in hoofdzaak de toename van de
weerstand door aangroeiing van de scheepshuid en de invloed
daarvan op de scheepssneIheid en hat brandstofverbruik. Het
bepalen van het juiste tijdstip waarop een schip gedokt moest
worden was in die tijd van groot belang voor de reder.
Nij interesseerde een bijprodukt van die verkzaamhedenen wel
de
invloed van
zeegolven
opde behoüden snelheid an het
instationa ire gedrag van een schip in zeegang.
Het
onderwerp
sprak
mijn
beide
disgenoten
niet
aan.
Déscheepabouwer zag de noodzaak om schepen te bouwen en mijn
linkerbuurman was van mening dat ze daarna zo sñel inogelijk
gesloopt moesten worden. Hetgeen daar tusseriin gebeurde was
van minder belang. Een standpunt dat zeer zeker beinvloed werd
door het gevorderde uur aan tafel. Ret is echter een felt dat
theoretische beachouwingen over het
dynamisch
gedrag
van
schepen in die tijd niet in de voile belangstelling stonden
van '!de nensen in de praktijk'!.
.1k ben toch near door gegaan met dat onderwerp en heb dat tot
vandaag volgehouden.
Dear wil ik u flu iets over vertellen.
-3-Ondanks de uitspraken van rnijn beide tafelgenoten, verlangde
men uiteraard 00k in die tijd veilige schepen met goede
zeegangseigenschappen. Door de geleidelijke ontwikkeling van het schip kon de ontwerper daar in bet algemeen goad aan
voldoen. Men beschikte over een grote geaccurnuleerde ervaring:
de empirie speelde eenvoorname rol in de scheepsbouwkunde. Het meer wetenschappelijk onderzoek op dit gebied was toen
ongeveer een kwart eeuw oud, maar was beperkt en voornamelijk gericht op de weerstand en de voortstuwing van schepen in v].ak water.
De aanzienhijke vergroting van de afmetingen van zaeschepen en de earns vdd]. hogere snelheden waren na de 2e wereldoorlróg
oorzaak van het feit dat niet in alle geval].en de gebruikelijke methoden toepasbaar waren on verlangde dynamische elgenschapen,
bijvoorbeeld ten aanzien van bet
sturen en manoeuvreren, in het ontwerpstad'ium te kunnen garanderen. Pas na hat begin van de jaren vijftig is onderzoekvan enige onvang op dit gebied gestart. in hat algemeen kwam
er meer aandacht voor scheepsbouwkundig onderzoek. Net aantal ingenieurs dat zich fludaarmeo bezig houdt 'is sinds die tijd vervij fvoudigd.
Delft beschikte vanaf 1937 over een sleeptankje, gevestigd in
het Museum van de Subafdeiing der Scheepsbouwkunde aan de
Nieuwe Laan. Een zeer bescheiden faciliteit, geplaatat tussen
sen prachtige verzameling oudé scheepsmodellen. Die modallen
zijn later aan het Maritiem Museum in Rotterdam geschonken.
De sleeptank bestond uit een p'aatstalen bak, met een lengte van 37 meter, gevuld met water.Met een onbemand wagentje op een monorail daarboven, kon een scheepemodel door het water
worden gatrokken, waarbij een aantal eenvoudige metingen mogelijk was, sons door in looppas lange de tank met het model mee te lopen.
Deze inatallatje was een
copie van do sleeptank van het
Stevens Institute of Technology In Hoboken, New Yersey,waarin Professor Davidson onder andere zijn iclassieke proeven op het gebied van zeiljachten heeft uitgevoerd
-4-In het laboratorium aan de Nieuwe Lan zijn wij vijf en dértig
jaar geleden begonnen met gedwongen osoillatie proeven met
scheepsmodellen
omberekeningen
van
de
hydrodynamische
krachten,
die optreden ala een ach-ip in golven vaart,
te
verifiëren.
1k was in dat verband geinspireerd door het werk van de
Russischo
onderzoekers
Haskind
en
Rieman,
die dergeiijke
experimenten op kleine schaal hadden uitgevoerd.
ons instrunentarium was heel primitief, maar er werd goed werk
nee gedaan, onder andere door sen Aierikaanse stagiair Kerwin
(]953)
op het gebied van het parametriech slingeren. Met
uiterst eenvoudiqe middelen, waarbij zijn eigen spiegeireflex
camera en een fietalampje belangrijke onderdelen waren, kon
h-ij
zeer nauwkeurig de slingerbeweging van een scheepsmodel
vastleggen.
Hij
bewees daarmee de bruikbaarheid van
zijn
theoretisch model voor die bijzondere slingerbeweging,
een
vergelijking van Mathieu.
Het
resultaat wordt nog steeds
geciteerd. Het is goed on daar zo flu en dan aan terug te
denken in deze tijd net geavanceerde meet- en rekentechnieken.
De iuiddelen waren niet ruim, de toeninalige bedrijfsingenieur
van de afcleiing der Werktuigbouwkunde,
Scheepsbouwkunde en
Vliegtuigbouwkunde was niet in staat f 6,75 voor de aanschaf
van
een
rad-iobuis
ter beschikking te stelien-,
zodat onze
Amerikaanse gast
en
ik deze kosten gezamenlijk voor onze
rekening hebben genolnen.
Het gekozen onderzoekgebied trok internationaal de aandacht en
dat resu]teerde vanaf 1954 in sen niet aflatende- strooxn van
buitenlandse onderzoekers die den of meer jarert onze gast
waren. Tot nu toe hebben dertig Japannera, Amerikanen, Russen,
Chinezen en Bulgaren met one samengewerkt. Dat leidde onder
meer.
tot
goede
contacten
met
veel
büitenlandse
zusterinstellingen
en
een
zeer
liberals uitwisseling van
onderzoekresultaten. De Iaatste tien jaren is daar de kiad in
gekomen onder andere door de vergaande privatisering van de
scheepsbouwkundige ].aboratoria in het -buitenland.
in het begin van de jaren vii ftig is men begonnen met de
nieuwbouw
voôr
Werktuigbouw-
en
Scheepsbouwkunde
in
de
Wippoider.
Net
eerat verrees de lifttoren,
midden
in het
weiland, orndat de. gezamenhijke liftfabrikanten, die deze toren
bekostigd hadden, waar voor hun geld wilden hebben. Rem goede
tweeds was het Laboratorium voor Scheepsbouwkunde, zoals dat
toen heette, dat in 1955 officieel werd geopend tijdens de
T.H.-tentoonsteliing "Machiek".
Inmiddels
werd
het
oude
sieeptankje
verkocht
aan
de
Universiteit van Triëst; als goede Nederlanders blijven vii
kooplieden. De stalen bak ward in stukken gesneden en met een
doos instruxnenten, waaronder vele Meccano onderde'len,
op een
vrachtauto naar onze Italiaanae collega's vervoerd, die er nog
vele jaren see gewerkt hebben. Met enige weemoed zagen we de
vrachtauto de Nieuwe Laan afrijden en zo uit one gezichtsveld
verdwij nen.
Net nieuwe laboratorium was en is nog steeds een uniekbezit
voor
deze
universltejt.
Zowel
qua
afmetingen
ale
qua
uitrusting ben 1k iets vergelijkbaars aliddn tegengekomen in
de nieuw gebouwde universiteit van Hiroshima.
Ret
onderzoekgebied
bleef
in
hoofdzaak
gericht
op
het
dynamisch gedrag van schepen .en andere drijvende constructies,
zoals bijvoorbeeld in gebruik bij de offshore industrie.
Sinds de dagen van William Froude en onze landgenoot Tideinan
worden schaalmodelproeven al seer dan honderd en twintig jaar
uitgevoerd om de scheepsbouwer per project en op korte tersijn
de
nodige
inforinatie
over
het
verband
motorvermogen
-scheepssnelheid
te
leveren.
Bij
het
onderzoek
naar
de
dynamische eigenschappen van sen schip ligt de nadruk seer op
de
experimentele verificatie van theoretische modellen van
fysische problemen die daarbij een rol spelen. Door het grote
aantal parameters die het dynamisch gedrag van een schip in
golven bepalen en de vele golfcondities die daarbij beschouwd
moeten
worden
zijn
uitsluitend
modeiproeven
orivoldoende,
Theoretische modelvorming is een noodzakelijke basis on met numerieke nethodën een groot aantal onstandigheden te kunnen
analyseren. De toetsing van die theoretische inodellen met zorgvuldig gekozen experimenten zal 66k in de toekomat een
belangrijk onderdeel van dit werk blijven.
Neer in bet algemeen lijkt het mu ónjuist en kortzichtig on sonunige van de experirnentele faciliteiten van deze Universiteit als een luxe te beechouwen, oiudat flu"alias met de computer berekend kan worden".
Een nening die in deze -tijd van -bezuinigingen bier en daar
gehoord wordt.
Ondanks de vooruitgang in numerieke methoden en de toepassing van omvangrijké rekencapaciteit in one yak .b].uj;ft bet experiment nuttig en nodig, zowel bij onderzoek áls bij onderwijs.
Dat de komst van de computer het werk vaak aanzienIijk heeft
veriicht za]. óók duideiijk zijn. Dc bestudering van
onrege].matige zeegolven en de daaruit resulterende reacties van een schip met behuip van de spectraal analyse was dertig
jaar geleden bijna onmogeiijk.
Drie van onze medewerkers hebben een dergelijke berekening
eens met xnechanische rekenmachines uitgevoerd, ten koste van
enkele kratten frisdranken, het omvangrijke rekenwerk vond
plaats tijdens een warme zomermaand.
Dc ZEBRA (zeer eenvoudige binaire rekenautomaat), die kort
daarna ter beschikking kwain, bracht uitkomst nadat een poging net een analoge computer niet erg succesvoi was gebieken. Hoewel de rekentujd ten opzichte van de huidige mogelijkheden
er zijn mocht1 was het resuItaat van de eerste rekenklussen
met de ZEBRA voor ons heel interessant.
Met de analyse van modeiproeven in onregeimatige goiven kon
voor het eerst aangetoond worden dat lineaire superpositie een praktisch heel bruikbare hypothese is, zowel ten aanzien. van de amplitude- ale de fasekarakteristieken van be]angrijke
-Net feit dat or iets zinnigs gedaan - kon worden met reeksen
onregeImatjg fluctuerende verschijnse].en, zoals -het s].ingeren
en stanpen van een schip in zeegang,, sprak zelfB aan bij de
gebruikers
van
schepen
en
later
van
drijvende
offshore
construct lee.
Schatting van overschrijdingskansen in verband net hot ontwerp
en
do exploitatie van naritieme constructios bleek in een
behoefte te voorzien.
Er was in het begin van -doze ontwikkeling wel enige scepsis.
ten aanzien van modélproeven op dit gebied en do gehanteerde
theoretische modeilen. Schaaieffoct heeft vanaf het begin van
hot
modolonderzoek
in
dé
scheepsbouwkunde
eon
grote
rol
gespeeld,
in hot bijzonder in verband met veeratandsmetingen
in
viak water,
waarbij
visceuze verschijnselen beiangrijk
iijn.
Vaak
zijn
die
sunder
beiangrijk
bij
instatIonaire
bewegingen van eon schip, maar niettemin was men zo'n 25 jaar
gelocien toch erg benieuwd of dat 00k gold voor eon schip
op
zee.
I-n verband daarmeo werd besloton ware grootte metingen uit te
voeren.
Op onze eerste tocht met do "Ansteistroom" van do
Holiandse
Stoomboot
Maatschappij
naar
New Castle was 'het
meteen
raak:
windkracht
10waarop
hot
schip
uiterst
niet-lineair- reageerde.
OnSomeetapparatuur'
bestond-
uit
afgedankte instrumonten uit suilitaire vliegtuigen, gekocht in
eon dumpzaak- in Londen, door-één van onze vliegtuigbouwkundige
-collega'-s.
-Onder andore door do nogal extreme weersomstandigheden leverde
die meting niet veol op, behalve dan do ervaring dat moten
op
zee geon eonvoudige zaak is.
Hot was
inderdaad
siecht -weer,,
niet ver van one vandaan,
d-ichtbi
do 'Engelse kust verging eon coaster. De kapitein. van
de "Ansteistroosu" -wilde het schip -wal naar binnen siepen. Do
bemanni:ng, was al ruimechoots aan hot fantaseren over hun deel
van hot bergingsioon,
-maar do reder wilde, gezien do hogo
goiven, geen toostemsuing geven voor zo'n karwei.
De ontwikkeling van electronieche nieetapparatuur gaf eñkele
jaren later
(1965)
veel meér mogeiijkheden voor netingen op
zee.
Dè. .Nederlandse.
firma
Datawell
was
bézig,
met
di
ontwikkeling van
een golfboei
en
zij waren bereid enkele
prototypen
op
een
meetreis
met
one
te
beproeven.
DeKonink]ijke
Marine
stelde
de
jager
"Groningen"
voor
zeegangsproeven ter beschikking en het KNNI assisteerde in de.
vorm
van
een
oceañograaf,
dr.
Dorrestein,
die voor
one
bruikbare golfcondities zöu opzoeken.
Dat lukte wonderwel, ten westen van Portugal en Marokko stond
'een
prachtige
langkammige deining met
een hoogte tot zes
meter.
Dergelijke
ideale
condities,
alsof
het
een
laboratoriuinproef betrof, heb ik in de twintig jaar daarna op
zee nooit meer iueegemaakt.
De
resultaten
van
die
expeditie
gaven
steun
aan
onze
veroñderstellingen.
Het prototype van de golfboei,
de zogenaamde "Waverider",
bleek een succes en dit Nederlandse product Is tot op de
huidige dag over de hole wereld in gebruik..
Met het oceanografisch onderzoeksvaartuig "Hr. Ms. Tydeman",
dat
in
1976
in
dIenst gesteld
werd,
is
een
reeks van
meetvaarten
uitgevoerd
waarbij,
onder
meér,
onzOzelf
ontwiklcelde
wegwerp
golfmeetboei
werd gebruikt evenals de
later ontwikkelde golfrIchtingen boei van Dataweil. Hiermee Is
getracht het superpositie principe in onregeimatige zeegang,
mit aanzienhijke richtingen spreiding, te toetsen.
Onze
golfwaarnemingen
waren interessant voor oceanografen,
onder .andere van Fleet Numerical in Monterey, die hun prognose
van de heersenda go]Jfcondities tijdens oñze expedities naar
het schip seinden, on te vergelijken net de golfboeimetingen.
Met betrof sons heel hoge golven en metingen daarvan .zijn
schaars en daarom waardevól voor do océnanbgrafie.
Golfmetingen
zijn
belangrijk
voor
ons
specialisme
near
afgezien
daarvan
was
het
aanechouwen
van
de
oneindige
verscheidertheid
van
het
zeioppervlak
vaak
een
boeiende
aangelegenheid.
-9-Motingen op zee zijn tijdrovend en ook werken de weer- en
windcônclitieB
niet
altijd
mae,
maar
desondanks
zijn
de.
.resultaten en do opgedane ervaringen zeer nuttig gebleken. Te
weinig
scheepsbouwkundigen
bevinden zich
zo
nu
en
dan
buitengaats.
In de loop der jaren nam de interesse van hot bedrijfsleven en
de overheid voor het dynamisch gedrag van schepen snel toe en
dat heeft tot tal van interessante onderzoekopdrachten geleid,
bijvoorbeeld van de Koninklijke Marine, de Rijkswaterstaat, de
Rijksvaartuigendionst en
vale
anderen.
1k
noon
er
vrij
willekeurig.een aantãl.
Naast de berekening van hewegingsresponsies van het schip in
golven, hebben we ons bezig gehouden met de hydrodynamische
belasting
van
do
scheepsromp
in
verband
not
sterkte
vraagstukken, met de extra weerstand door zeegolveri en andere
sneihaidebeperkenda
dynamische verschijnselen,
onder andere
ten dienste van het optimeal routeren van zeeschepen.
Dat laatste onderwerp werd aangepakt op verzoek van hat KNMI,
maar daar zijn deze aktiviteiten onlangs gestopt in verband
met bezuinigingsmaatregelan opgelegd door de overheid.
Heel belangrijk was het onderzoek naar do stuureigenschappen
van zeer grote schepen op rélatief ondiep water. Dat leidde
onder
andere
tot
een
vergelijking
van
diverse
nuinerieke
methoden on do verde].ing van hydrodynanische krachten bij zeer
lage frequenties over do lengte van hot schip to berekenen.
Ingewikeldo en daardoor. sons dure rekenmethoden bleken niet
aitijd
beter
dan
eon
oonvoudiger aanpak.
Hot
sturen
en
nanoeuvreron
van
oppervlakte
schepen
en
onderzoeboten,
inclusief de inenselijke reacties daarbij, heeft in de jaren
'60 en '70 de nodige. aandacht gehád.
H.ierbij
Is
in
eon heel. vroeg. stadium gebruik gemaakt van
experimentele gegevens, verkregen door gedwongen horizontale
oscillaties met schoopsmàdollen.
-Een aIlereerste toepassing van die techniek betrof overigens
niet het sturen en manoeuvraren, rnaar ward uitgevoerd voor de
Shell on de horizontale bewegingen van een verankerd schip,
dat gebruikt zou worden ale boorplatform, te analyseren.
-Voorzover ik weet, was die drijvende of fshore constructie een eersteling.
Later hebben wij one uitvoerig bezig gehouden met het gedrag
van baggervaartuigen buitengaats, in samenwerking net de vakgroep Grondverzet en het Waterioopkundig Laboratorium. Dat leverde praktisch bruikbare rekenprogranuna's ten dienste van dé ontwerper.
De offshore technologie bracht near technischa vragen op one
gebied, bijvoorbee].d:: welke versnellingen treden op bij het
vervoer over zee van een jack-up op enkele ientallen meters
boven hat dek van een zwaar-iading schip.
De interesse kwam in dat geval van de maatschappij, die bet
transport moest verzekeren.
Met ontwikkelen van sneile schepen met goede eigenschappen in zeegang is al heel lang een specialisme van one iaboratorium.. Vooral bij geavanceerde vaartuigen, zoals do SWATH .(Snail
Waterplane Area Twin Hull), de SES (Surface Effect Ship), de
catamaran en draagvleuge].boten, kan véd]. minder gesteund
worden op bestaande ervaring on in het ontwerpstadium de
zeegangseigenschappen to kunnen beoordelen.
Vormgeving en constructie worden in hoge mate door die
eigenschappen bepaald, ondat door de hoge sneiheden de intensiteit van de dynamische verschijnselen sterk toeneemt.
De ontwikkeling van ontwerpniethoden voor snalle
deplacementsschepen ward sinds 1970 sterk gestimuleerd door
het felt dat Russische destroyers betere zeegangseigenschappen
bieken te hebben, dan hun Ainerikaanse soortgenoten. Bij het
varen met zwaar weer in de Middellandse Zee nanien de Ainerikaanse schepen veel groen water over en was or bu-iswater tot aan de brug.
Russische coliega's van de Kotlu kiasse, die op dezélfda koers
dichtbij voeren, bieken geen water over te nemen, met s].echts
zo
fluen dan lichte spray.
De Iuñerikaanse zeelui aan dek,
droegen oliegoed en bieven uit de buurt van de bak, inaar de
Russen
op
hun
schip. 'liepen
daar
wel
en
bovendien
in
hemdsmouwen.
Als lid van
een Navo subgroep heb 1k meegewerkt aan het
opstell'en van ontwerpmethoden en criteria on marine schepen in
dit opzicht te verbeteren en dat is geiukt.
Toen in de jaren zeventig do olieprij;zen in korte tijd tot het
drievoudige stégen,
leidde dat tot hernieuwde belangsteliing
voor de windvoortstuwing van koopvaardijschepen. Wij 'hebben
xneegewerkt aan het organiseren van internationale symposia,
waar uitéenlopende en sons fantastische voorste].ien
orn met
zeilen of andere constructies, zoals vliegers en wlndturbines,
windenergie te gebruiken om brandetof te besparen. Het heeft
mist zo mogen zijn, de olieprijs Is weer terug op een zodanig
piji.
dat
de
commerciöle
interesse
niet
fleer
bestaat.
Opongeveer
twintig
japanse
vrachtschepen,
waaronder
grote
bul'kcarriers,
is met succes hulpzei].voortstuwing toegepast.
Gemidddeld
bedroeg
de
besparing
10a
15%van
de
brandstofrekening.
De zeilvoortetuwing ].everdè one wel een aanta].
interessante
afstudeerprojecten, waarbij gebruik is gemaakt van de ervaring
met het onderzoek van zeiljachten, een onderwerp dat al eerder
aan de orde was.
-Rapport mummer
'1van onze groep, dat in 1950 hot licht zag,
geeft
ean
"Vers'lag
van
metingen
aan
een
model
van
het
wedstrijdzeiljacht Zeevalk", ontworpen door E.G. van de Stadt,
waarinee de eigenaar Bruynzeel met succes over de wereldzeeèn
heeft gevaren.
In 1966 is een 'werkgroep opgericht, waarin jachtomtwerpers en
bouwers gezamenlijk net one, onderzoek hebben ge'Ini:tieerd en
uitgevoerd. Eon groep die tot flu toe functioneert.
-1k
werd
indertijd
sterk
aangemoedigd
door
Amerikaanse
col]Lega's van het Stevens institute of Technology, oin.wat meer
-systernatiek
in
hot
onderzoek
naar
do
hydrodynamische
eigenschappen van dit soort schepen te brengen. Deresultaten
van
een
uitgebreide
systematiache
eerie
rompvormen
voOr
jachten,
vormt nu de basis van het nieuwe "International
Measurement
System",
waarmee
de
handicap
bij
zeezeilwedstrijden bepaald kan worden.
Zeiljachten
zijn
een
uitermate
boeiend
onderwerp
voor
onderzoek.
Eleine schepen zijn in verband met de kosten gemakkelijker
beschikbaar
voor
experimenten
en
menis
sons
bereid
on
ongebruikelijke
nieuwigheden
to
beproeven.
Een
aardig
voorbeeld daarvan is de stabilisatie van de slingerbeweging
met alternerend roterende cylinders die onder water, dwars
uit het
schip
steken.
Door het Magnuseffect kan een stel
relatief kleine cylinders eon goed .bruikbaar slingerdempend
moment Leveren.
Eon gedeelte van one onderzoek gebeurde in opdracht van het
bedrijfsleven of van de overheid. Dat leverde een zogenaamde
"derde geldstroom",
zoals dat hier in Delft wordt genoemd.
Vroeger kreeg
je daar
ale groep weinig -van
to zien,
het
allergrootste deel verdween voor goed in een centrale pot. Wij
wisten dat zo flu en dan te omzeilen door onze opdrachten te
laten "subsidiören" net schenkingen, eons tot ongenoegen van
sommigen in do administratleve sector.
Erikele
jaren geleden hadden wij
een relatief groot bedrag
nodig voor de verniouwing van one
laboratorium.
De beide
oleepwagens waren versleten en voldeden niet meer.
Met College van Bestuur was niet in staat ons financieel to
helpen,
znaar gaf do suggestie om -het benodigde geld self te
verdienen, flu met eon meer aanvaardbare verdeelsleutel.
Kontakten
met
de
industrie
in
verband
daarinee,
werden
aangemoedigdl
-Weinu, in do afgolopen
vhf
jaar zijn twee niauwe sleepwagonsgeinstalleerd en de cavitatieunne1 is vernieuwd. Dit aI].es bekostigd door die "derda geldetroom". Hot laboratorium is daarmee aangepast aan moderne eisan en kan wat dat betreft
weer onkele decennia vooruit.
in. vrijwel aile gevallen paste hot work voor derden in onze
doelstellingen. 1(ontakten met de industrie
zijn
good en verfrissend en do noodzaak om eon onderwerp binnonvastgestelde tijd af te ronden is voor sommigen in deze
anbtelijke sfeer eon nuttige ervaring.
Tot zover enkele voorbeelden van onderwerpen die in one yak in do afgeiopen .jaren aan de orde kwamen. Het zal we]. duidolijk zijn dat volledigheid hier in het geheel niet te bereiken is, maar we]. hoop 1k dat u een boeld kreeg van do veelzijdigheid van dit work.
Het onderwijs in hot doel van do scheepsbouwkundo dat zIch
bezig houdt not het dynamisch gedrag van schapen word in 1953 geintroducoord door eon onderwijsopdracht
aan mu
op dit
gebiod. Men keek de kat ult de boom, want 1k kreeg toon niet de bevoegdheid tot hot afnemen van exanons, die kwain pas in
1961 bij nijn benoeming tot hoogloraar.
Do coi1egea hobben het onderzoek op de voet govoigd. Ondorzoek en onderwijs waren nauw met elkaar verbonden. A]. .50 jaar bestaat hier de mogelijkheid
on proeven net modeilen van
schepenen andere drijvende constructies uit to voeren.
De inspanning en do kosten d'io dat met zich meebrengt zijn
nodig. Do konst van de computer waarvan wij in eon heel vroeg
stadiun profiteerden heoft die noodzaak niet vorminderd. 1k wil dat flog oens met nadruk zeggen.
Dat geldt niet alleen voor hot onderzook,
daar word je
uiteindelijk met jo neus op de fyaische feiten gedrukt, maar 00k bij het onderwujs blurt hot van belang on de fysieche
achtergrond van eon probleem met proeven te illustreren.
-Dames en Heren, . ik kom aan hot eind van mijn betoog. 1k voel in hot gehee]. niet de . behoefte on met de ervaring van do
afgeiopen decennia hier te -gaan verteilen vat er vroeger 'zo good was en wat er nu zo slècht. gaat.
Maar eon paar opmerking over hot functioneren van mijzelf en van mijn omgeving binnen doze universiteit zult' u-mij we].
wilien toestaan.
In de eerste piaats moet ik opmerken dat de Technioche Universiteit Deift, mij in staat hooft geste'id on in alie vrijheid ondorzoek te doen en onderwijs te geven, sanen met enthousiaste medewerkers in alle geledingen en met een uniek
laboratoriun.
Dat was eon groot voorrecht, waarvoor ik veel dank verschuldigd ben.
In do afge].open 28 jaar, waarin ik als hoogieraar fungeerde, heb ik velen zion komen en gaan.
Hot Colloge van Bestuur en het vroegere Col].ege.van Curatoreñ, in diverse samensteilingen, etaleerde een reeks, van voorkeuren, ondor andere ten aanzien van de kontakten met het bedrijesleven.. Dat werd toegejuicht, afgeradon en aanbevolon in do jaren zestig, zeventig en tachtig. Nu is die zogenaamde maatschappeiijke dienstverlening hoog in hot vaandel verheven
en 00k uit die naam blijkt de toegenomen invlood van do
"maatschappij" op ons work in Deift.
-Do bestuurshervormingen die plaats vonden hebben'niet altijd optinale condities voor beleid en beheer geschapon. Met name
heeft de diffuus gewordon verantwoordelijkheid in voel gevallen mijns. inziens niet goed gewerkt. Do praktische konsekwenties daarvan zijn sons aan buitenstaanders nauweiijks duidelijk to makon.
In do komende jaren zal do controle van buiten op de universitaire bodrijvigheid voortduren en misschien nog toenemen. Ook in verband daarmoe lijkt het zinvol on bepaaide verantwoordelijkheden een minder diffuus karaktor te govon.
-1k ben bili
dat., ondanks aile bezuinigingen die over one kwamen, mijn 1aats wear bezet zal worden. Continuiteit van onderwije en onderzoek Is daardoor, met de zeer bekwame enenthousjaate medewerkers met, wie 1k zo bijzonder prettig heb saxnengewerkt, gawaarborgd.
Met varen er zeer velen in al die jaren en daarvoor wil 1k, zonder namen te noemen, alien die dat betreft, van harte
bedankén.
1k dank u voor uw aandacht.
-?
