J. R., P. Rabinowicz
Praca adwokata przy sporządzaniu
ekspertyzy
techniczno-samochodowej w ZSRR :
[recenzja artykułu P. Rabinowicza
opublikowanego w "Sowietskoj
Justicyi", 1963, nr 8]
Palestra 7/7-8(67-68), 116-117
116 Z a g r a n ic z n a p r a s a p ra w n ic z a N r 7— 8 (67— 68) W d z ie d z in ie a d o p c ji p r o p o n u je się u tr z y m a n ie d o ty c h c z a s o w e g o p o s ta n o w ie n ia , k tó r e z e z w a la n a je j d o k o n a n ie p rz e z o b u m a łż o n k ó w d z ia ła ją c y c h w s p ó ln ie — z d o d a n ie m je d n a k p o s ta n o w ie n ia z e z w a la ją c e g o n a d o k o n a n ie p r z y s p o s o b ie n ia p rz e z je d n e g o m a łż o n k a z a zg o d ą d ru g ie g o . A u to r , o m a w ia ją c te p ro p o z y c je , w y r a ż a w z a k o ń c z e n iu sw y c h u w a g p e s y m i s ty c z n y p o g lą d co do m o ż liw o śc i ic h r e a l iz a c j i s tw ie r d z a ją c , ż e z a o s tr z a ją c e się s p rz e c z n o ś c i o c h a r a k t e r z e id e o lo g ic z n y m w z a k r e s ie p r a w a ro d z in n e g o u n ie m o ż li w i a j ą r o z w ią z a n ie s z e r e g u p o w s ta ły c h w t e j m a t e r i i p ro b le m ó w w n a jb liż s z y m c zasie.
Praca adwokata przy sporzqdzaniu ekspertyzy łechniczno-
-samochodowej w ZSR R
P o d t a k i m t y t u łe m a d w o k a t P . E a b i n o w i c z ro z w a ż a n a ła m a c h n r u 8 „ S o w ie ts k o j J u s tic y i” z 1963 r . p r o b le m u d z ia łu a d w o k a ta p r z y s p o r z ą d z a n iu e k s p e r t y z y te c h n ic z n o -s a m o c h o d o w e j. P r z e p r o w a d z e n ie te j e k s p e r ty z y w e w s z y s tk ic h s p r a w a c h z w ią z a n y c h z n a r u s z e n ie m b e z p ie c z e ń s tw a r u c h u s ta ło się r e g u łą i ja k k o l w i e k s ta n o w i je d e n sp o ś ró d lic z n y c h d o w o d ó w p o d le g a ją c y c h s w o b o d n e j o c e n ie sę d z io w s k ie j, to je d n a k o s k a r ż e n ie z a w sz e n ie o m a l w s k a z u je n a n ią ja k o n a n a jb a r d z ie j p r z e k o n y w a ją c y d o w ó d w in y o s k a r ż o n e g o . W w y p a d k u ta k i m a d w o k a t p ro w a d z ą c y o b r o n ę p o w in ie n p r z e d e w s z y s tk im p o d d a ć k r y ty c z n e j a n a liz ie s p o r z ą d z o n ą e k s p e r ty z ę , p rz y czy m m oże t o u c z y n ić s k u te c z n ie ty lk o w te d y , g d y b ę d z ie z n a ł s p o s ó b p r z e p r o w a d z e n ia e k s p e r ty z y , je j z n a c z e n ie d o w o d o w e i z a k r e s p rz e d m io to w y o r a z d a n e , k tó r e są b r a n e p r z e z e k s p e r tó w z a p o d s ta w ę do s p o r z ą d z e n ia o p in ii.
N a w s tę p ie a u t o r p o d k r e ś la , ż e w b r e w s t a n o w is k u r e p r e z e n to w a n e m u n ie k ie d y w n a u c e u s ta le n ie z w ią z k u p rz y c z y n o w e g o w s p r a w a c h k a r n y c h o n a ru s z e n ie ' r e g u ł r u c h u j e s t z b y t z ło ż o n y m z a g a d n ie n ie m p r a w n y m , a b y m o g ło b y ć r o z s trz y g n ię te w r a m a c h e k s p e r ty z y . R o z s trz y g n ię c ie w ty m z a k re s ie n ie n a le ż y w o g ó le d o b ie g łeg o , a le w y łą c z n ie d o s ą d u . W s k a z u ją c n a to , ż e b a d a n ie o p in ii b ie g łe g o n a le ż y ro z p o c z ą ć od d o k ła d n e g o z a z n a jo m ie n ia się z p o s ta n o w ie n ie m w y d a n y m p rz e z p ro w a d z ą c e g o śle d z tw o , a u to r p o d k r e ś la , ż e d a n e co do m ie js c a w y p a d k u n a o g ó ł n ie b u d z ą w ą tp liw o ś c i. N a to m i a s t p e w n e f o r m u ły , o z n a c z e n ie w s p ó łc z y n n ik ó w i in n y c h s ta ły c h w ie lk o ś c i b io r ą e k s p e r c i z p o d rę c z n ik ó w te c h n ic z n y c h . J e d n a k ż e o z n a c z e n ia te są p o d a w a n e w p o d r ę c z n ik a c h w w y r a ż e n ia c h m a k s y m a ln y c h i m in im a ln y c h . Z te g o w z g lę d u a d w o k a t p o w in ie n z a w s z e p r z e k o n a ć się , ja k ie o z n a c z e n ie d a n e g o w s p ó łc z y n n ik a p r z y j ą ł e k s p e r t p r z y d o k o n y w a n iu sw o ic h o b lic z e ń , a b y e w e n tu a l n ie p o d d a ć p ó ź n ie j to s t a n o w is k o b ie g łe g o , j a k o w o k o lic z n o ś c ia c h d a n e j s p r a w y n ie u z a s a d n io n e , k ry ty c e . W a ż n ą r z e c z ą j e s t ta k ż e o k r e ś le n ie c z a s u r e a k c j i k ie ro w c y , k tó r y n o r m a ln ie o k r e ś l a się n a 0,8 se k . J e d n a k ż e w k o n k r e t n y c h w y p a d k a c h n a le ż y ró ż n ic o w a ć te n c zas (w g r a n ic a c h o d 0,4 d o 1,5 sek.), u w z g lę d n ia ją c sz c zeg ó ln e o k o lic z n o ś c i d a n e g o w y p a d k u .
R o la a d w o k a ta p o le g a p rz e d e w s z y s tk im n a w s k a z a n iu p o w y ż sz y c h o k o lic z n o śc i, a b y p o te m m o ż n a b y ło d o k ła d n i e o z n a c z y ć czas r e a k c j i o s k a rż o n e g o k ie ro w c y . A d w o k a t m oże ta k ż e , p o w o łu ją c s ię n a z e z n a n ia ś w ia d k ó w i d o k u m e n ty , o b a lić tezy o p in ii b ie g łe g o d o ty c z ą c e sz y b k o ś c i, z ja k ą je c h a ł d a n y sa m o c h ó d .
N r 7— 8 (67— 68) Z ag ra n ic z n a p r a s a p ra w n ic z a 1 1 7
A r ty k u ł 4 p rz e p is ó w d o ty c z ą c y c h p r o w a d z e n ia p o ja z d u n a k a z u je k ie ro w c o m p r z e d s ię b r a ć k o n ie c z n e ś r o d k i w c e lu z a p o b ie ż e n ia p o w s ta n iu n ie b e z p ie c z n y c h s k u tk ó w w r a z i e n ie s p o d z ie w a n y c h d z ia ła ń ze s tr o n y in n y c h o só b . D la te g o te ż ro z s trz y g n ię c ie z a g a d n ie n ia , czy k ie r o w c a p o d ją ł w e w ła ś c iw y m c z a sie o d p o w ie d n ie ś r o d k i, z a le ż y o d u s t a le n i a c h a r a k t e r u ty c h n ie s p o d z ie w a n y c h d z ia ła ń in n y c h osób. Z a n ie s p o d z ie w a n e u z n a ć n a le ż y , zd. a u to r a , ta k i e m ia n o w ic ie d z ia ła n ie p ie s z y c h lu b in n y c h o só b , k tó r e s ta n o w ią w y r a ź n e n ie b e z p ie c z e ń s tw o d la r u c h u d a n e g o
s a m o c n o d u .
Zasady odpowiedzialności za szkody wyrządzone ruchem
samochodów w Norwegii
U s ta w ą z 3.1.1961 r . o o d p o w ie d z ia ln o ś c i z a s z k o d y w y w o ła n e r u c h e m sa m o c h o d ó w ( k tó re j p o d s ta w o w e p o s ta n o w ie n ia o m a w ia w „ A n n u a ir e d e l a lé g isla tio n , f r a n ç a is e e t é t r a n g è r e ” z 1962 r . C. S t a b e 1) z m ie n io n e z o s ta ły o b o w ią z u ją c e do ty c h c z a s w t e j m a t e r i i z a s a d y p r a w a n o rw e s k ie g o .
P r z e d e w s z y s tk im w ię c o s o b is ta i n ie o p a r t a n a z a s a d z ie w in y o d p o w ie d z ia l n o ść w ła ś c ic ie li sa m o c h o d ó w z o s ta ła w s z e r o k im z a k r e s ie z a s tą p io n a p rz e z p r z y z n a n ie p o s z k o d o w a n e m u p r a w a d o ż ą d a n ia o d s z k o d o w a n ia od to w a r z y s tw a u b e z p ie c zen io w eg o , w k tó r y m s a m o c h ó d z o s ta ł u b e z p ie c z o n y . W ła ś c ic ie le sa m o c h o d ó w o b o w ią z a n i są d o p o d p is a n ia p o lis y „ u b e z p ie c z e n io w e j p rz e d o d p o w ie d z ia ln o ś c ią p r a w n ą ”, n a z a s a d z ie k tó r e j p o k r y w a n e są d o w y s o k o ś c i 200 000 k o r o n s z k o d y w y r z ą d z o n e n a o s o b ie o r a z d o 100 000 k o r o n s z k o d y w y r z ą d z o n e n a m ie n iu . O d o b o w ią z k u p o w y ż sz e g o z w o ln io n e j e s t ty lk o p a ń s tw o < jako — o c z y w iśc ie — w ła ś c ic ie l s a m o ch o d ó w ).
W ła ś c ic ie l u ż y w a ją c y sa m o c h o d u lu b p a s a ż e r , k tó r y s p o w o d o w a ł szk o d ę, m oże o d p o w ia d a ć z a n ią o so b iśc ie sto s o w n ie d o o g ó ln y c h z a s a d o d p o w ie d z ia ln o ś c i c y w il n e j, je d n a k ż e w z a k re s ie , w ja k im sz k o d a p o k r y t a j e s t p rz e z u b e z p ie c z e n ie , o d p o w ie d z ia ln o ś ć t a p o z b a w io n a j e s t z n a c z e n ia p ra k ty c z n e g o .
J e ż e li o d p o w ie d z ia ln o ś ć o s o b is ta w y k r a c z a ła b y p o z a g r a n ic e o d s z k o d o w a n ia n a le ż n e g o w r a m a c h u b e z p ie c z e n ia , w y s o k o ś ć je g o m o ż e b y ć o b n iż o n a p rz e z w z g lą d n a z a s a d y s łu s z n o ś c i o r a z po u w z g lę d n ie n iu c a ło k s z ta łtu in n y c h o k o lic z n o śc i.
T o w a r z y s tw u u b e z p ie c z e n io w e m u p r z y s łu g u je ro s z c z e n ie re g r e s o w e w s t o s u n k u d o w ła ś c ic ie la u ż y w a ją c e g o sa m o c h o d u lu b p a s a ż e r a sa m o c h o d u ty lk o w te d y , g d y s z k o d a p o w s ta ł a z ic h w in y u m y ś ln e j lu b w s k u te k ra ż ą c e g o n ie d b a ls tw a , b ą d ź g d y d a n a o s o b a z a w ła d n ę ła s a m o c h o d e m , p o p e łn ia ją c p rz e s tę p s tw o , lu b w s p ó łd z ia ła ła p r z y je g o p o p e łn ie n iu a lb o te ż w ie d z ia ła lu b p o w in n a b y ła W iedzieć, że u p r a w n io n y p o s ia d a c z z o s ta ł w te n sp o só b p o z b a w io n y sa m o c h o d u . U s ta w a p r z y z n a je r e g r e s ta k ż e w te d y , g d y w ła ś c ic ie l lu b k ie r o w c a p r o w a d z ili sa m o c h ó d w s ta n ie n ie t r z e ź w o ś c i w s k u te k sp o ż y c ia a lk o h o lu l u b ja k ie g o k o lw ie k in n e g o ś r o d k a o d u rz a ją c e g o czy n a r k o t y k u . J e ż e li s z k o d a z o s ta ła s p o w o d o w a n a w c h w ili, g d y s a m o c h ó d p r o w a d z iła in n a c s o b a b ę d ą c a w s ta n ie n ie trz e ź w y m , re g r e s m oże b y ć s k ie r o w a n y p rz e c iw k o w ła ś c ic ie lo w i lu b u ż y tk o w n ik o w i s a m o c h o d u ty lk o w ó w c z a s, g d y p r z y c z y n ił s ię on d o u ż y c ia s a m o c h o d u p rz e z t ę o so b ę o r a z w ie d z ia ł z a ra z e m lu b p o w in ie n b y ł w ie d z ie ć , że z n a jd u je się o n a w s t a n ie n ie trz e ź w o ś c i. J e ż e li s z k o d a z o s ta ła w y rz ą d z o n a p r z e z je d e n sa m o c h ó d in n e m u s a m o c h o d o w i, to w a rz y s tw o u b e гp ie c z e 'n io w e m o że u z y s k a ć p o k ry c ie s z k o d y o d w ła ś c ic ie la , u ż y t k o w n ik a lu b p a s a ż e r a s a m o c h o d u , g d y u d o w o d n i ic h w in ę lu b f a k t . że sa m o c h ó d n ie z n a jd o w a ł s ię w n a ie ż y ty m s ta n ie te c h n ic z n y m .
