OBYWATELSTWO
Obywatelstwo
■ Obywatelstwo jest stosunkiem prawnym łączącym jednostkę z państwem, polegającym na jego przynależności do tego państwa.
Istota obywatelstwa wyraża się w całokształcie wzajemnych praw i obowiązków jednostki oraz państwa wyznaczonych przez
obowiązujące normy prawne (J. Wilk)
Obywatelstwo – podstawy prawne
■ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
– Art. 34. 1 Obywatelstwo polskie nabywa się poprzez urodzenie z rodziców będących obywatelami polskimi. Inne przypadki nabycia obywatelstwa określa ustawa.
2. Obywatel polski nie może utracić obywatelstwa polskiego, chyba że sam się go zrzeknie.
■ Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim Ustawa określa:
– zasady, warunki oraz tryb nabywania i utraty obywatelstwa polskiego, – potwierdzania posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego
– właściwość organów w sprawach dotyczących obywatelstwa polskiego
■ Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji Ustawa określa:
– zasady nabywania obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji, prawa repatrianta, a także zasady i tryb udzielania pomocy repatriantom i członkom ich rodzin
Prawa i obowiązki
■ Obywatel polski posiadający równocześnie obywatelstwo innego państwa ma wobec Rzeczypospolitej Polskiej takie same prawa i obowiązki jak osoba posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie
■ Obywatel polski nie może wobec władz Rzeczypospolitej Polskiej powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo innego państwa i na wynikające z niego prawa i obowiązki
Nabycie obywatelstwa
■ Obywatelstwo polskie nabywa się:
– z mocy prawa
– przez nadanie obywatelstwa polskiego – przez uznanie za obywatela polskiego
– przez przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Zawarcie związku małżeńskiego przez obywatela polskiego z osobą niebędącą obywatelem polskim nie powoduje zmian w
obywatelstwie małżonków
Z mocy prawa
■ Obywatelstwo polskie nabywa się z mocy prawa przez:
– Urodzenie – Repatriację
■ Urodzenie:
– Prawo krwi (ius sanguinis)
– Art. 34 ust. 1 KRP: Obywatelstwo polskie nabywa się przez urodzenie z rodziców będących obywatelami polskimi.
– Prawo ziemi (ius soli)
Z mocy prawa
■ Małoletni nabywa obywatelstwo polskie przez urodzenie, w przypadku gdy:
– co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim (ius sanguinis) – urodził się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jego rodzice są
nieznani, nie posiadają żadnego obywatelstwa lub ich obywatelstwo jest nieokreślone (ius soli)
■ Małoletni nabywa obywatelstwo polskie, gdy został znaleziony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jego rodzice są nieznani
(rozszerzenie zasady dotyczącej urodzenia dziecka na terytorium RP)
■ Małoletni cudzoziemiec, przysposobiony przez osobę lub osoby
posiadające obywatelstwo polskie, nabywa obywatelstwo polskie, jeżeli przysposobienie pełne nastąpiło przed ukończeniem przez niego 16 lat.
W tym przypadku przyjmuje się, że małoletni cudzoziemiec nabył obywatelstwo polskie z dniem urodzenia
Z mocy prawa
■ Osoba przybywająca do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy
krajowej w celu repatriacji nabywa obywatelstwo polskie z mocy prawa z dniem przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej
■ Repatriantem jest osoba, która przybyła do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej wydanej w celu repatriacji z zamiarem
osiedlenia się na stałe
■ Wiza krajowa w celu repatriacji może być wydana osobie polskiego pochodzenia, tj. osobie:
– której co najmniej jedno z jej rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej*, oraz
– która wykaże swój związek z polskością
* Warunek ten uważa się za spełniony, jeżeli co najmniej jedno z rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków wnioskodawcy potwierdziło swoją przynależność do Narodu Polskiego przez, w szczególności, pielęgnowanie polskich tradycji i zwyczajów
Z mocy prawa
■ Wiza krajowa w celu repatriacji może być wydana osobie, która spełnia łącznie następujące warunki:
– jest polskiego pochodzenia
– przed dniem wejścia w życie ustawy (ustawy o repatriacji)
zamieszkiwała na stałe na terytorium obecnych Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Gruzji, Republiki Kazachstanu, Republiki Kirgiskiej, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu, Republiki
Uzbekistanu albo azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej
■ W drodze repatriacji nabywa obywatelstwo polskie również małoletni pozostający pod władzą rodzicielską repatrianta. Jednakże w
przypadku, gdy repatriantem jest tylko jedno z rodziców, małoletni nabywa obywatelstwo polskie jedynie za zgodą drugiego z rodziców, wyrażoną w oświadczeniu złożonym przed konsulem (jeżeli małoletni ma ukończone 16 lat wymagane jest uzyskanie jego zgody)
Uznanie za repatrianta
■ Osoba będąca cudzoziemcem w dniu wydania decyzji o uznaniu za repatrianta nabywa obywatelstwo polskie z dniem wydania decyzji o uznaniu za repatrianta, jeżeli ta decyzja stała się ostateczna
■ Za repatrianta może być uznana osoba, która:
– jest polskiego pochodzenia
– przed dniem wejścia w życie ustawy o repatriacji zamieszkiwała na stałe na określonym w ustawie terytorium byłego ZSRR
– nie zachodzą wobec niej okoliczności wyłączające możliwość otrzymania wizy krajowej w celu repatriacji
– przebywa na terytorium RP na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas
oznaczony udzielonego w związku z pobieraniem nauki w szkole wyższej i złoży wniosek o uznanie za repatrianta w terminie 12 miesięcy od ukończenia szkoły wyższej lub
przebywa na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt stały, na osiedlenie się lub prawa stałego pobytu oraz posiada w Polsce źródło utrzymania oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego
– uzyskała zezwolenie na pobyt stały jako małżonek repatrianta, nie zachodzą wobec niej okoliczności umożliwiające otrzymanie wizy krajowej w celu repatriacji, posiada w
Polsce źródło utrzymania oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego
Nadanie obywatelstwa
■ Prerogatywa Prezydenta RP
– Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może nadać cudzoziemcowi obywatelstwo polskie
■ Nadanie obywatelstwa następuje na wniosek cudzoziemca lub wniosek przedstawicieli ustawowych małoletniego
■ Wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego składa się, za pośrednictwem wojewody lub konsula, osobiście lub korespondencyjnie z podpisem urzędowo poświadczonym
■ Wojewoda i konsul przekazują Prezydentowi RP, za pośrednictwem ministra wł. ds.
wewnętrznych, wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego wraz z dokumentami oraz własną opinią (na żądanie Prezydenta wniosek może zostać przekazany wcześniej – bez względu na stadium postępowania)
■ minister wł. ds. wewnętrznych, przed przekazaniem wniosku Prezydentowi RP, zwraca się do Komendanta Głównego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętzrnego, a w razie potrzeby do innych organów, o udzielenie informacji, które mogą mieć istotne znaczenie w sprawie o nadanie obywatelstwa polskiego, i
sporządza opinię dotyczącą wniosku
Nadanie obywatelstwa
■ Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadaje obywatelstwo polskie lub odmawia jego nadania w formie postanowienia
■ Nabycie obywatelstwa następuje w dniu wydania przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej postanowienia o nadaniu obywatelstwa polskiego
■ W przypadku nadania obywatelstwa wnioskodawca otrzymuje akt nadania
obywatelstwa, w razie domowy – zawiadomienie o odmowie nadania obywatelstwa (doręczenie następuje za pośrednictwem ministra właściwego ds. zagranicznych)
■ Ustawa nie wprowadza żadnych kryteriów wiążących Prezydenta przy rozstrzyganiu sprawy o nadanie obywatelstwa (przejaw władzy dyskrecjonalnej prezydenta)
■ Możemy jednak uznać, że niektóre dane, które zamieszczane są we wniosku o nadanie obywatelstwa wskazują, jakie okoliczności są brane pod uwagę przy rozstrzyganiu wniosków
Nadanie obywatelstwa
■ Wniosek o nadanie obywatelstwa polskiego zawiera:
– dane cudzoziemca;
– adres zamieszkania;
– informacje o rodzicach cudzoziemca i dalszych wstępnych, jeżeli posiadali obywatelstwo polskie;
– informacje o posiadaniu obywatelstwa polskiego w przeszłości, jego utracie oraz dacie nabycia obywatelstwa innego państwa;
– informacje o źródłach utrzymania cudzoziemca, jego osiągnięciach zawodowych, działalności politycznej i społecznej;
– informację o znajomości przez cudzoziemca języka polskiego;
– dane małżonka cudzoziemca;
– informację, czy cudzoziemiec ubiegał się o nabycie obywatelstwa polskiego w przeszłości;
– uzasadnienie
Uznanie za obywatela polskiego
■ Następuje na wniosek cudzoziemca, a w przypadku małoletniego cudzoziemca – na wniosek jego przedstawicieli ustawowych
■ Wniosek o uznanie za obywatela polskiego składa się do wojewody
■ W przypadku gdy wniosek o uznanie cudzoziemca za obywatela
polskiego został złożony w czasie, gdy wobec tego cudzoziemca jest prowadzone postępowanie o nadanie obywatelstwa polskiego,
postępowanie w sprawie o uznanie za obywatela polskiego umarza się.
■ W przypadku gdy wniosek o uznanie cudzoziemca za obywatela
polskiego został złożony w czasie, gdy wobec tego cudzoziemca jest prowadzone postępowanie o przywrócenie obywatelstwa polskiego, postępowanie o uznanie za obywatela polskiego zawiesza się do czasu zakończenia postępowania o przywrócenie obywatelstwa polskiego.
Uznanie za obywatela polskiego
■ Uznanie cudzoziemca za obywatela polskiego następuje w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez wojewodę właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania osoby, której postępowanie dotyczy
■ Przed wydaniem decyzji wojewoda zwraca się do:
– komendanta wojewódzkiego Policji,
– dyrektora delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, – a w razie potrzeby do innych organów,
o udzielenie informacji, czy nabycie przez cudzoziemca
obywatelstwa polskiego nie stanowi zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego
Uznanie za obywatela polskiego
■ Za obywatela polskiego uznaje się:
– cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 3 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały,
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, który posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego;
– cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały,
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, który:
■ pozostaje co najmniej od 3 lat w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim lub
■ nie posiada żadnego obywatelstwa;
Uznanie za obywatela polskiego
■ Za obywatela polskiego uznaje się:
– cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które uzyskał w związku z posiadaniem statusu uchodźcy nadanego w
Rzeczypospolitej Polskiej
– małoletniego cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, którego jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie z rodziców, nieposiadające
obywatelstwa polskiego, wyraziło zgodę na to uznanie
– małoletniego cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, którego co
najmniej jednemu z rodziców zostało przywrócone obywatelstwo polskie, a
drugie z rodziców, nieposiadające obywatelstwa polskiego, wyraziło zgodę na to uznanie
Uznanie za obywatela polskiego
■ Za obywatela polskiego uznaje się:
– cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie i legalnie na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od 10 lat, który spełnia łącznie następujące warunki:
■ posiada zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawo stałego pobytu,
■ posiada w Rzeczypospolitej Polskiej stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego
– cudzoziemca przebywającego nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od roku na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które uzyskał w związku z polskim pochodzeniem lub posiadaną Kartą Polaka
Uznanie za obywatela polskiego
■ Cudzoziemiec ubiegający się o uznanie za obywatela polskiego jest obowiązany posiadać znajomość języka polskiego potwierdzoną urzędowym
poświadczeniem, na poziomie biegłości językowej co najmniej B1, świadectwem ukończenia szkoły w Rzeczypospolitej Polskiej lub świadectwem ukończenia
szkoły za granicą z wykładowym językiem polskim
■ Powyższe nie dotyczy:
– małoletniego cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt
rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, którego jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie z rodziców, nieposiadające obywatelstwa polskiego, wyraziło zgodę na to uznanie
– małoletniego cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt
rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub prawa stałego pobytu, którego co najmniej jednemu z rodziców zostało przywrócone obywatelstwo polskie, a drugie z rodziców, nieposiadające obywatelstwa polskiego,
wyraziło zgodę na to uznanie
Uznanie za obywatela polskiego
■ Reasumując:
– zasadniczym warunkiem uznania za obywatela polskiego jest nieprzerwane przebywanie na terytorium RP
– przebywanie nieprzerwane nie oznacza ciągłego, niczym nieprzerwanego pobytu na terytorium RP
– przebywanie uważa się za nieprzerwane, gdy żadna z przerw nie była dłuższa niż 6 miesięcy, a w wymaganych okresach przerwy te nie przekroczyły łącznie 10 miesięcy
– do przerw nie wlicza się przerw spowodowanych wykonywaniem obowiązków zawodowych, świadczeniem pracy poza terytorium RP na podstawie umowy zawartej z pracodawcą, którego siedziba znajduje się na terytorium RP, towarzyszeniem małżonkowi
wykonującemu obowiązki zawodowe w sposób wyżej opisany oraz przerw spowodowanych leczeniem
Uznanie za obywatela polskiego
■ Wymagane okresy dla spełnienia warunku nieprzerwanego przebywania na terytorium RP:
– 1 rok:
■ Cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pobyt stały w związku z polskim pochodzeniem lub posiadaną Kartą Polaka
– 2 lata:
■ Cudzoziemiec pozostający w związku małżeńskim zawartym z obywatelem polskim
■ Cudzoziemiec nie posiadający żadnego obywatelstwa (apatryda)
■ Cudzoziemiec, który uzyskał zezwolenie na pobyt stały z uwagi na posiadany status uchodźcy (nadany w RP) lub w związku z polskim pochodzeniem
– 3 lata:
■ Pozostałe osoby
■ Dodatkowe warunki: stabilne i regularne źródło dochodu w Polsce, tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkaniowego
■ Powyższe terminy dotyczą wyłącznie osób, które uzyskały zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, prawo stałego pobytu
Uznanie za obywatela polskiego
■ Wymagane okresy dla spełnienia warunku nieprzerwanego przebywania na terytorium RP:
– 10 lat
■ Pozostali cudzoziemcy nieposiadający wymienionych zezwoleń, legalnie przebywający na terytorium RP, posiadający stabilne i
regularne źródło dochodu w Polsce oraz posiadający tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego
– Brak wymagalnego minimalnego okresu pobytu w przypadku małoletnich przebywających na terytorium RP na podstawie
zezwolenia na pobyt stały, pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, jeżeli przynajmniej jedno z rodziców
jest obywatelem polskim lub mu obywatelstwo polskie
przywrócono, a drugi rodzi wyrazi zgodę (jeżeli posiada władzę rodzicielską)
Uznanie za obywatela polskiego
■ Odmowa uznania za obywatela polskiego następuje w sytuacji, gdy:
– nie zostały spełnione ustawowe wymogi
– nabycie przez cudzoziemca obywatelstwa polskiego stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego
Przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Możliwość przywrócenia obywatelstwa dotyczy osób, które to obywatelstwo utraciły na podstawie jednej z ustaw obowiązujących przez obecnie obowiązującą ustawą, tj.:
– ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego – ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim
– ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim
■ Przywrócenie obywatelstwa następuje na wniosek składany do ministra właściwego ds. wewnętrznych. Wniosek może zostać złożony za pośrednictwem konsula
■ Nie można przywrócić obywatelstwa osobie, która:
– dobrowolnie wstąpiła w okresie od 1 września 1939 r. do 8 maja 1945 r. do służby w wojskach Państw Osi lub ich sojuszników
– przyjęła w okresie od 1 września 1939 r. do 8 maja 1945 r. urząd publiczny w służbie Państw Osi lub ich sojuszników
– działała na szkodę Polski, a zwłaszcza jej niepodległości i suwerenności, lub uczestniczyła w łamaniu praw człowieka, oraz jeżeli
– stanowi to zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Przywrócenie obywatelstwa następuje w drodze decyzji wydanej przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
■ Nabycie obywatelstwa polskiego następuje w dniu, w którym decyzja o przywróceniu obywatelstwa polskiego stała się ostateczna
■ W przypadku gdy wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego został złożony w czasie, gdy wobec cudzoziemca objętego wnioskiem prowadzone jest postępowanie o nadanie obywatelstwa polskiego, postępowanie o przywrócenie obywatelstwa polskiego umarza się
■ W przypadku gdy wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego został złożony w czasie, gdy wobec cudzoziemca objętego wnioskiem prowadzone jest postępowanie o uznanie za obywatela polskiego,
postępowanie o uznanie za obywatela polskiego zawiesza się do czasu zakończenia postępowania o przywrócenie obywatelstwa polskiego
Przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Przed wydaniem decyzji w sprawie przywrócenia obywatelstwa, minister właściwy do spraw wewnętrznych zwraca się do:
– Komendanta Głównego Policji,
– Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, – a w razie potrzeby do innych organów,
o udzielenie informacji, czy przywrócenie obywatelstwa polskiego nie stanowi zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz czy
cudzoziemiec, który złożył wniosek o przywrócenie obywatelstwa
polskiego, nie działał na szkodę Polski, a zwłaszcza jej niepodległości i suwerenności, lub uczestniczył w łamaniu praw człowieka
Przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Przed wydaniem decyzji w sprawie przywrócenia obywatelstwa, minister właściwy do spraw wewnętrznych może zwrócić się do
– Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
o przekazanie informacji o treści posiadanych dokumentów
dotyczących osoby ubiegającej się o przywrócenie obywatelstwa polskiego oraz o ich udostępnienie
Obywatelstwo rodziców a obywatelstwo dziecka
■ Przy określeniu obywatelstwa małoletniego uwzględnia się:
– zmiany w ustaleniu osoby albo obywatelstwa jednego lub obojga rodziców, jeżeli nastąpiły przed upływem roku od dnia urodzenia się małoletniego
– zmiany w ustaleniu osoby ojca, wynikające z orzeczenia sądu wydanego na skutek powództwa o zaprzeczenie ojcostwa albo o unieważnienie uznania, chyba że małoletni osiągnął już
pełnoletność lub za jego zgodą, jeżeli ukończył 16 lat
Obywatelstwo rodziców a obywatelstwo dziecka
■ Nadanie obywatelstwa polskiego, uznanie obywatelstwa polskiego lub zrzeczenie się obywatelstwa polskiego w stosunku do małoletniego, następuje w razie:
– nadania obywatelstwa polskiego rodzicom, uznania ich za obywateli polskich oraz wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego przez rodziców małoletniego – jeżeli małoletni pozostaje pod ich władzą rodzicielską
– nadania obywatelstwa polskiego jednemu z rodziców, uznania go za obywatela polskiego oraz wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego-
jeżeli małoletni pozostaje pod jego władzą rodzicielską oraz gdy
■ drugiemu z rodziców nie przysługuje władza rodzicielska;
■ drugie z rodziców złożyło oświadczenie o wyrażeniu zgody na nabycie lub utratę przez małoletniego obywatelstwa polskiego
■ Jeżeli małoletni ma ukończone 16 lat do nadania mu obywatelstwa polskiego, uznania go za obywatela polskiego oraz utraty przez niego obywatelstwa polskiego wskutek wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa przez jego rodziców jest wymagane oświadczenie o wyrażeniu zgody złożone przez małoletniego
Utrata obywatelstwa polskiego
■ KRP: art. 34. 2. Obywatel polski nie może utracić obywatelstwa polskiego, chyba że sam się go zrzeknie.
■ Utrata obywatelstwa następuje w drodze zrzeczenia się obywatelstwa po uzyskaniu zgody Prezydenta RP
■ Wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego przez małoletniego pozostającego pod wyłączną władzą rodzicielską osoby lub osób nieposiadających obywatelstwa polskiego następuje na
wniosek jego przedstawicieli ustawowych (w przypadku braku porozumienia miedzy rodzicami – sprawę może, na wniosek, rozstrzygnąć sąd)
■ Wniosek o wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego składa się osobiście lub korespondencyjnie z podpisem urzędowo
poświadczonym, za pośrednictwem wojewody lub konsula
UTRATA
OBYWATELST WA
POLSKIEGO
Utrata obywatelstwa polskiego
■ Wyrażenie zgody lub odmowa następują w drodze postanowienia
■ Utrata obywatelstwa polskiego następuje po upływie 30 dni od dnia wydania postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
■ Utrata obywatelstwa może nastąpić w terminie krótszym – określonym w wydanym postanowieniu
Potwierdzenie posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego
■ Potwierdzenie następuje w dodrze decyzji wojewody właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub ostatnie miejsce zamieszkania na terytorium RP
osoby, której potwierdzenie dotyczy lub wojewoda mazowiecki kiedy nie można ustalić miejsca zamieszkania
■ Potwierdzenie wydaje się na wniosek:
– Osoby, której postępowanie dotyczy
– Podmiotu, który wykaże interes prawny lub ciążący na nim obowiązek uzyskania decyzji
■ Postępowanie w sprawie potwierdzenia posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego może być wszczęte z urzędu
■ Wniosek o potwierdzenie posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego składa się do wojewody. Osoba zamieszkująca poza terytorium RP może złożyć wniosek za pośrednictwem konsula
Rejestr centralny
■ Rejestrem centralnym w rozumieniu ustawy o obywatelstwie polskim jest:
centralny rejestr danych o nabyciu i utracie obywatelstwa polskiego
■ Rejestr centralny obejmuje dane z rejestrów prowadzonych w sprawach:
– nadania obywatelstwa polskiego;
– uznania za obywatela polskiego;
– przywrócenia obywatelstwa polskiego;
– wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego;
– wyboru dla małoletniego obywatelstwa innego państwa
■ Wymienione rejestry prowadzone są przez: ministra właściwego do spraw wewnętrznych, wojewodów i konsuli - każdy w zakresie swojej właściwości
Właściwość organów
■ Prezydent RP:
– Nadaje obywatelstwo polskie
– Wyraża zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego
■ Minister właściwy ds. wewnętrznych:
– Przywraca obywatelstwo polskie
– Pośredniczy w przekazywaniu wniosków o nadanie obywatelstwa polskiego oraz wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego
– Sporządza opinie dotyczące ww. wniosków
– Organ wyższego stopnia w rozumieniu kpa, w sprawach nabycia i utraty obywatelstwa należących do właściwości wojewody
– Wydaje zgodę na wydanie wizy krajowej w celu repatriacji
■ Minister właściwy ds. zagranicznych:
– Za pośrednictwem konsula przekazuje informację o nadaniu obywatelstwa polskiego lub odmowie (w przypadku osób zamieszkujących za granicą)
– Doręcza akt nadania obywatelstwa polskiego lub zawiadomienie o odmowie nadania
Właściwość organów
■ Wojewoda:
– Wydaje decyzje w sprawie uznania cudzoziemca za obywatela polskiego – Wydaje decyzje o uznaniu za repatrianta
– Opiniuje wniosek o nadanie obywatelstwa – Przyjmowanie oświadczeń
■ Konsul
– Wydaje decyzje w sprawie uznania cudzoziemca za obywatela polskiego – Wydaje wizę krajową w celu repatriacji
– Przekazuje wnioski o nadanie obywatelstwa i opiniuje je – Przyjmuje wnioski o przywrócenie obywatelstwa
– Przyjmowanie oświadczeń
■ Oświadczenia, o których mowa w ustawie (składane w związku z toczącymi się
postępowaniami), w sprawach związanych z nabyciem lub utratą obywatelstwa polskiego przyjmuje do protokołu:
– wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania – od obywatela polskiego zamieszkałego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz od cudzoziemca
przebywającego legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem pobytu na podstawie wizy lub w ruchu bezwizowym;
– konsul – od osoby zamieszkałej za granicą
Prawne formy działania
■ Decyzje administracyjne:
– Uznanie za obywatela polskiego
– Przywrócenie obywatelstwa polskiego
■ Postanowienia:
– Nadanie obywatelstwa
– Odmowa nadania obywatelstwa
– Wyrażenie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa
– Odmowa wyrażenia zgody na zrzeczenie się obywatelstwa
