W pamiętniku Zofii Bobrówny Juliusza Słowackiego – poetycki wpis „ku pamięci”
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• wie, co to jest pamiętnik
• zna podstawowe środki stylistyczne,
• zna zasady posługiwania się słownikiem, encyklopedią.
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
• analizować oraz interpretować wiersz,
• wyszukać i nazwać środki stylistyczne,
• brać udział w dyskusji.
2. Metoda i forma pracy
Praca z tekstem, heureza, praca indywidualna i grupowa.
3. Środki dydaktyczne
Tekst wiersza, słowniki i encyklopedie wymienione w bibliografii.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Nauczyciel rozdaje słowniki i encyklopedie tak, by na każdej znalazł się jeden egzemplarz.
Wyjaśnia, o czym będzie mowa na lekcji i zapowiada pracę w parach.
b) Faza realizacyjna
1. Uczniowie, na prośbę nauczyciela, opowiadają o swoich pamiętnikach (jakie są ich rodzaje, co w nich zapisują i jak często, kto się do nich wpisuje, jak wygląda wpis do pamiętnika kolegi).
2. Potem prowadzący pyta o filmy lub książki, w których bohater pisał lub posiadał pamiętnik.
3. Uczniowie samodzielnie wyszukują w słownikach i encyklopedii hasło
„pamiętnik”, a następnie odczytują na głos wyjaśnienie.
4. Nauczyciel informuje, o jakim rodzaju pamiętnika będzie mowa na lekcji, zapisuje na tablicy jej temat.
5. Uczniowie czytają wiersz, najpierw po cichu, potem wybrani przez nauczyciela głośno na forum klasy.
6. Potem nauczyciel wspólnie z uczniami uzupełnia tabelę na temat środków
stylistycznych użytych przez poetę. (załącznik 1)
7. Następne zadanie to analiza i interpretacja wiersza. Aby ułatwić pracę, nauczyciel podaje pytania pomocnicze:
• Kim jest podmiot liryczny, a kim adresat wiersza?
• O czym mówi podmiot liryczny w pamiętniku Zosi?
• Jaka jest według niego jego ojczyzna?
• Jakie środki stylistyczne mówią o jej pięknie i doskonałości?
• Co możemy powiedzieć o poecie?
• Jaka jest budowa wiersza?
c) Faza podsumowująca
1. Lekcję kończy dyskusja na temat: czym dla nas jest ojczyzna?
2. Nauczyciel zadaje pracę domową.
5. Bibliografia
1. Encyklopedia szkolna. Literatura i nauka o języku, WSiP, Warszawa 1999.
2. Mała encyklopedia powszechna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
3. Nagajowa M., Słowa zwykłe i niezwykłe. Podręcznik do kształcenia literackiego i językowego dla klasy piątej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 1998.
4. Słownik terminów literackich, pod red, J. Sławińskiego, Ossolineum, Wrocław 1998.
5. Witkowska A., Przybylski R., Romantyzm, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
6. Załączniki
a) Notatki dla nauczyciela załącznik 1
Środek stylistyczny Przykład Cel użycia
epitety Gwiazdy bękitne, kwiateczki
czerwone, srebrne fale Podkreślenie piękna ojczystych stron zdrobnienia Gwiazdeczki, kwiateczki,
dziecina Zaznaczenie piękna
ojczystych stron, miłych wspomnień
uosobienia Kwiatek powie wiersze,
gwiazdka piosenkę zanuci Podkreślenie piękna ojczystych stron, roli ojczyzny w
kształtowaniu człowieka
porównanie Byłem jak Zośka dzieciną Wspomnienie
radosnych chwil i czasu spędzonego w kraju
przenośnie Dzisiaj daleko pojechałem w
gości Wyjechał z kraju – nie
czuje się poza nim dobrze, jest „gościem”
– podkreśla swoją sytuację,
samopoczucie b) Zadanie domowe
Co napisałbyś w pamiętniku kolegi, który wyjechał z Polski i nie wie, czy do niej wróci?
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak
