Rzeczowniku – kim jesteś?
1. Cele
Wiadomości- uczeń systematyzuje i utrwala swoje wiadomości o rzeczowniku.
Umiejętności
Uczeń:
- zna i właściwie wykorzystuje wiadomości o rzeczowniku, - redaguje konkretne wypowiedzi na pytania,
- uczy się pracy w grupie, - planuje i organizuje pracę,
- dokonuje selekcji i analizy informacji,
- wykorzystuje teoretyczne wiadomości w praktycznym działaniu.
2. Metoda i forma pracy
Metody pracy:
- pogadanka heurystyczna, - metoda zajęć praktycznych.
Formy pracy:
- indywidualna, - grupowa.
3. Środki dydaktyczne
karta pracy ucznia.
4. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza1. Uczniowie losują przygotowane wcześniej przez nauczyciela karteczki z numerkami, od jednego do pięciu. W ten sposób zostają podzieleni na pięć grup. Wcześniej klasa została przygotowana w taki sposób, by było w niej miejsce dla pięciu grup roboczych. Stoły są ponumerowane, uczniowie siadają przy stołach z numerami wcześniej wylosowanymi.
2. Nauczyciel informuje uczniów, jaki jest cel zajęć. To, czym się dzisiaj zajmiemy, to powtórzenie i usystematyzowanie wiadomości o rzeczowniku. Praca przebiegać będzie w grupach i każda z grup zostanie oceniona. Za każde wykonane zadanie nauczyciel będzie przyznawał punkty. Wszystkie grupy mają takie same szanse. W poszczególnych zadaniach
należy wykazać się nie tylko wiedzą, ale i umiejętnością współpracy z kolegami z zespołu oraz szybkością podejmowania decyzji.
3. Każda z grup wybiera swojego reprezentanta – lidera.
4. Nauczyciel zawiesza przygotowany szablon do gromadzenia punktacji za poszczególne zadania każdej z grup.
5. Przejście do właściwej – ćwiczeniowej części zajęć.
Faza realizacyjna
Nauczyciel ma wcześniej przygotowane polecenia dla każdej z grup do poszczególnych zadań.
Polecenia posiadają nadrukowane numery poszczególnych grup. Numery można zastąpić pięcioma kolorami, lub też jakimś innym oznaczeniem.
Zadania dla uczniów zostały zebrane w karcie zadań nauczyciela i karcie zadań ucznia.
Kryteria ocen zawarte są w karcie nauczyciela.
Zadanie I
Uczniowie mają przeprowadzić wywiad z rzeczownikiem. Każda z grup otrzymuje polecenie na kartce.
Polecenie:
Na dzisiejszą lekcję przyszedł do nas Pan Rzeczownik. Przeprowadźcie z nim wywiad. Waszym zadaniem jest uzyskanie jak największej ilości informacji na temat gościa.
Na napisanie wywiadu i przygotowanie go do prezentacji macie 10 minut. Ilość punktów, które możecie zdobyć, to 16.
Zadanie II
W tym zadaniu uczniowie uczestniczą w znanej im zabawie w „państwa – miasta”.
Polecenie:
Macie przygotowaną tabelkę do zabawy „Państwa – miasta”. Proszę o jak najszybsze wypełnienie jej . Wybierzcie spośród podanych 10 liter 5 i uzupełnijcie tabelę. Liczy się czas. Grupa, która pierwsza wypełni tabelę otrzyma dodatkowo 5 punktów.
LITERY: a, d, h, r, z, k, b, l, p, w,
Za tę konkurencję uczniowie mogą otrzymać maksymalnie 20 punktów, dodatkowe pięć zaś za szybką pracę.
Zadanie III
Poszczególne grupy otrzymują identyczne polecenie. Tym razem jest to zabawa w kalambury.
Polecenie:
Waszym zadaniem jest przygotowanie się do zabawy w „Kalambury”. Macie narysować lub pokazać 5 dowolnych rzeczowników.
Dwa punkty otrzymuje grupa, której pokaz został odgadnięty i 2 punkty ta grupa, która odgadła.
Ważne jest ustalenie z uczniami, że powiedzenie odgadniętego wyrazu następuje dopiero po
podniesieniu przez ucznia ręki i udzielenia mu głosu przez nauczyciela. Punkty karne otrzymuje grupa, która powie głośno odgadywany wyraz bez udzielenia jej głosu przez nauczyciela.
Zadanie IV
Zabawa w końcówki. Nauczyciel ma przygotowanych dziesięć kartek z napisanymi na nich wyrazami i formą jaką należy utworzyć od niego.
Każda z grup otrzymuje dwie karteczki. Za poprawną odpowiedź otrzymuje jeden punkt, za błędną jeden punkt jest jej odejmowany. Nauczyciel wręcza karteczki pojedynczo i czeka 30 sekund, dając tym samym czas grupie na konsultacje i zastanowienie się nad prawidłową odpowiedzią.
Zadanie V
Ta zabawa polega na korekcie zdań. Każda z grup otrzymuje do poprawy takie same zdania.
Polecenie:
Popraw następujące zdania.
Za tę konkurencję grupa może dostać maksymalnie 5 punktów. Uczniowie oddają nauczycielowi odpowiedzi na kartkach. Ocenia je i podaje ilość zdobytych punktów. Należy pamiętać o głośnym odczytaniu poprawnych odpowiedzi.
Faza podsumowująca
Nauczyciel dokonuje podsumowania pracy na lekcji. Zsumowane zostają punkty zdobyte w poszczególnych zadaniach, przez wszystkie grupy.
Grupa, która zdobędzie najwięcej punktów, powinna otrzymać oceny bardzo dobre. Można również zastanowić się nad ocenami dobrymi dla uczniów którzy zajmą drugie miejsce w punktacji.
5. Bibliografia
1. Nagajowa M., ABC metodyki języka polskiego, Warszawa 1995, 2. Nasiłkowski S., Metody nauczania, Toruń 1997,
3. Nagajowa M., Nauka o języku dla nauki języka, Kielce 1994,
6. Załączniki
Karta pracy ucznia Karta pracy nauczyciela Test
7. Czas trwania lekcji
45 minut