Ferdynand Pasternak
"Periodica de re morali canonica
liturica", vol. 59, 1970, fasc. 1-4 :
[recenzja]
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 15/1-2, 319-326
ranensi, s. 451—477, J e s t to zestaw ienie tre śc i w szy stk ich k o n k o rd a tó w
za w a rty c h przez S tolicę A postolską po I w o jn ie św iato w ej do dnia dzisiejszego, z p o sta n o w ien iam i P a k tó w L a teran e ń sk ich .
5) M. M a r c o t t e , F iançilles e t in tim ité s charnelles, s. 478—489. IV. D ocum enta. Z a w ie ra ją te k st hom ilii k ard . G onçalvesa С a r e j e i- r a, P ry m a sa P o rtu g a lii, o pow ołaniu i m isji k a p łań sk iej, s. 491—496.
V. D ział recenzji, s. 497—504.
F ase. IV
Na w stę p ie (s. 509—518) R e d ak c ja um ieściła szczegółowy p ro g ra m I I K on g resu K a n o n isty cz n o -P asto ra ln e g o , przew idzianego n a w rz esień 1970 r. o tem aty ce: „Quo iu re v iv im u s p o st V aticum II; a Codice P ian o - B enedictino ad fu tu ru m C odicem co n c iliarem ”.
I. A c ta S u m m i P o n tificis z a w ie ra ją p rz e d ru k fran cu sk ieg o o ry g in a łu listu pap. P a w ła VI do k a rd . B. A l f r i n k a i bisk u p ó w h o le n d ersk ic h , w sp ra w ie zbliżającej się p ią te j sesji h olenderskiego synodu p a s to ra l nego i te m a ty k i ja k ą m ia ł on się zająć, zw łaszcza zaś k w e stii h ie ra r chicznego k a p ła ń stw a i ce lib a tu d u ch o w ień stw a (s. 519—521).
II. W dziale ju ry s p ru d e n c ji ro ta ln e j i in n y c h try b u n a łó w kościelnych zn a jd u je m y w y ro k ro ta ln y c. P a r i s e l l a, nuli. m a tr. ob ap p o sita s a m u liere conditiones non v e rific a ta s de nobili v iri origine, de p ra e fe c - titii m u n e ris p erfu n c to n e , e t p ra e se rtim de a e ta te viri, z dnia 17 lipca 1969; w y ro k T ry b u n a łu A pelacyjnego W ik a ria tu M iasta, null. m a tr. ex cap ite im p e d im e n ti crim inis, z dnia 15 czerw ca 1867; oraz w y ro k R e gionalnego T ry b u n a łu K am paneńskiego, null. m a tr. ob ex clu sio n em boni p ro lis ex p a rte viri, z dnia 21 g ru d n ia 1967 r. (s. 525— 550).
III. S tu d ia e t C onsultationes przynoszą: 1) obszerne podsum ow anie i sp raw o zd a n ie z I K ongresu K an o n isty cz n o -P asto ra ln e g o w N eapolu (w rzesień 1969 r.), a u to rstw a F. R o m i t a , pt. D iritto e pastorale nella
Chiesa, oggi (s. 553—662), oraz 2) a rty k u ł J. E sq u erd a В i f e t, L o s „signos de los tie m p o s” y la vid a sacerdotal (s. 663—678).
IV. N u m er za m y k a ją rec en zje (s. 673—678) i ogólny in d ek s 94 — tego to m u M o n ito ra s. 679—683).
Ks. T a d eu sz P ie ro n ek
P ER IO D IC A DE RE M O R A LI CANONICA L ITU R G IC A , vol. 59 (1970) fase. 1—4, R om ae, P o n tificia U n iv ersitas G regoriana.
Vol. 59 (1970) fasc. 1
N a treść pierw szego zeszytu w /w czasopism a za ro k 1970 s k ła d a ją się n a stę p u ją c e arty k u ły :
Jo a n n es A ngelus A b b o, Q uaestiones q u aedam circa probationes in
causis m a trim o n ia lib u s, s. 3—2 0.
320 P rz e g lą d czasopism
[12]
w ażności m ałżeń stw a, k tó re sk ła d ał on w try b u n a ła c h rzym skich. Na w stę p ie om aw ia pro b lem p ew ności m o raln ej, k tó rą w in ie n posiadać sędzia kościelny przy w y d aw an iu sw ojej opinii w sądzie. W yw ody swe p o p ie ra a u to r d o k try n ą K ościoła i K .P.K . oraz w ypow iedziam i papieży i kanonistów . W ydedukow ane zasady o te j pew ności m o ra ln e j ap lik u je n a s tę p n ie a u to r do p rocesu m ałżeńskiego i przyczyn pow od u jący ch n ie w aż n o ść m ałżeństw a.Jo a n n e s B e y e r S. J., De In stru c tio n e „R enovationis causam ”. Com m e n ta riu s. s. 21—74.
W a rty k u le ty m d aje a u to r k o m e n tarz k an o n isty c zn y do w y d an e j w r. 11969 przez św. K o n g recję Z akonów i In sty tu tó w św ieckich I n s tr u k c ji o stosow nej odnow ie in s ty tu c ji życia zakonnego. P o u k az an iu genezy te j In s tru k c ji i w y su w an y c h p o stu la tó w odnośnie refo rm y K .P.K . w te j k w e stii — a u to r om aw ia szczegółowo treść In s tru k c ji w zak resie w y c h o w a n ia now icjackiego i ponow icjackiego, jego p odstaw ow e zasady
o raz dopuszczone przez In s tru k c ję fo rm y p ro fe sji zakonnej. Do a rty k u łu dołączane zostały ,dwa dodatki: o now ej fo rm ie p ro fe sii zakonnej i k il k a zw iązanych z życiem zak o n n y m dokum entów .
Ig n a tiu s G o r d o n S. J., N orm ae speciales S u p re m i T rib u n a lis S ig
n aturae A postolicae, s. 75—165.
W a rty k u le ty m om aw ia a u to r n a jp ie rw h isto rię tr y b u n a łu S y g n a tu r y Ap. a n astęp n ie obow iązujące w niej obecnie n o rm y d ziała n ia oraz je j s tr u k tu r ę p ra w n ą , jako najw yższego tr y b u n a łu kościelnego, określo n ą o statnio przez P a w ła VI. U w zględnia też a u to r najnow sze w ydanie ty c h n o rm (1968) dla S y g n a tu ry Ap. oraz k a ta lo g źródeł, sk ru tó w i b ib lio g ra fię tego przedm iotu. N a końcu zam ieszcza in exten so om a w ia n e n o rm y szczególne, w y d a n e ad e x p e rim e n tu m ju ż po refo rm ie
K u rii R zym skiej przez p a p ie rz a P a w ła VI.
J e a n G a l o t S. J , De „Prom issione” in v ita religiosa. De alia a v o
tis possib ili vin cu la tio n e, s. 167—176.
W a rty k u le ty m o m aw aw ia a u to r szczegółowo różne form y p ro fe sji i p rzyrzeczeń zakonnych, dopuszczalnych w o p arc iu o In s tru k c ję „R e no v atio n is ca u sa m ”, om aw ia ra c je dopuszczalności ty c h now ych form pro fe sji, ich w łaściw y sens i znaczenie dla z a k o n n ik a a ta k że dla rod zin y zako n n ej, w reszcie p rze d m io t w łaściw y przyrzeczeń.
P a u l H e l l b e r n d , De p ra x i circa m a trim o n ia m ix ta in G erm ania
celebrata sequenda, s. 177—183.
A u to r om aw ia tu n a w stę p ie h isto rię m a łże ń stw m ieszanych w N iem czech a n a s tę p n ie ich a k tu a ln y sta n sta ty sty c zn y (także za m inione la ta), ilość udzielonych dyspens, u ży w a n ą w N iem czech p o tró jn ą fo rm ę „rę k o jm i” oraz r y t litu rg iczn y zatw ierd zo n y przez E p isk o p a t niem iec ki. V/ końcu om aw ia poszczególne p rzy p a d k i m a łże ń stw m ieszanych, na k tó ry ch zezw olenie było u d zielane w K u rii m o n a ste rsk iej.
Vol. 59 (1970) fasc. 2
N a tre ść tego zeszytu sk ła d a ją się n a s tę p u ją c e arty k u ły :
W ilhelm us B e r t r a m s S. J., De d iffe re n tia in te r sace rd o tiu m E p is co p o ru m e t P re sb y te ro ru m , s. 185—213.
W o p arc iu o d o k try n ę soboru W aty k ań sk ieg o I I om aw ia tu au to r ró żn icę, ja k a zachodzi m iędzy k a p ła ń stw e m bisk u p ó w n a p o d sta w ie s a k ry b isk u p iej a k a p ła ń stw e m zw y k ły ch p re sb ite ró w n a p o d sta w ie św ię ce ń k ap łań sk ich . Po o m ów ieniu n a tu ry k a p ła ń stw a N. T e sta m e n tu i zw iązanej z n im w ład zy w y n ik a ją c e j z s a k ry b isk u p iej oraz zw ykłych św ię ce ń k a p ła ń sk ic h — przechodzi n a s tę p n ie a u to r do om ów ienia k a p ła ń s tw a N. T e sta m e n tu w łączonego w K ościół C hrystusow y. K a p ła ń stw o b isk u p ó w — stw ie rd z a — sk ie ro w a n e je s t do p astersk ie g o k ie ro w a n ia kościołem lo k a ln y m pod w ładzą papieża, k ap łań stw o zaś p re s b ite ró w — do pom ocy biskupow i i rzą d zen ia częścią kościoła lo kalnego.
E d u ard u s H a m e l .S. J., L u m e n rationis e t lu x E vangelii, s. 215— 249.
A rty k u ł te n p ośw ięca a u to r za g ad n ien iu w zajem nego sto su n k u do sieb ie dw óch źródeł p oznania: św ia tła i p o zn a in a ro zu m u ludzkiego (z u w zględnieniem n a u k i soborow ej) oraz św ia tła i o b ja w ien ia e w a n gelicznego, o k tó ry m sobów W at. I I tr a k tu je zw łaszcza w k o n sty tu c ji
„G au d iu m e t spes”. P o zn an ie n a tu ra ln e B oga nie sprzeciw ia się p o zn a n iu ew angelicznem u, k tó re je u zu p e łn ia — ow szem , św iatło E w an g elii za w ie ra w sobie ta k że św iatło ro zu m u n atu ra ln e g o , u zu pełnione w E w a n g e lii św ia tłe m ob jaw ien ia.
C orolus L e f e b v r e , De iis quae in novo iure processuali p ropo
n u n tu r m u ta n d a , s. 251—275.
J a k sam ty tu ł w sk a z u je — a u to r om aw ia tu p o stu la ty ad re so w a n e p rz e z ojców soboru i k a n o n istó w do K o m isji R ew izyjnej K odeksu w k w e stii koniecznych zm ian w p ra w ie procesow ym . Z m iany te do tyczyć p o w in n y k o m p e ten c ji sądów do ro z p a try w a n ia określo n y ch sp raw , członków try b u n a łu sądow ego, osób u p ra w n io n y c h do o sk a rż an ia m a ł że ń stw a p rze d try b u n a łe m kościelnym , k w e stii zw iązanych z za w ią zan iem sporu, sposobów p rze słu c h iw a n ia św iad k ó w i stron, w reszcie k o rz y sta n ia z o pinii biegłych, p u b lik a c ji a k t sp raw y , m ożliw ości p rz e p ro w a d z e n ia p rocesu sum arycznego itp.
O lisius R o b i e d a S. J., In n o v a tio n e s Cone. V a tic a n i I I in theoria
de o fficiis e t b eneficiis ecclesiasticis. (C ontinuatio), s. 277—314.
A u to r k o n ty n u u je tu sw oje ro zw aż an ia p u b lik o w a n e ju ż w zeszło ro czn y ch zeszytach „P erfodica” n a te m a t zm ian w n au c e o rzę d ach
i b e n e ficja ch k ościelnych w o p arc iu o d o k try n ę soboru W at, II. W a r ty k u le ty m z a sta n a w ia się a u to r n ad zm ian am i w u p raw n ie n ia c h b isk u
322 P rz eg lą d czasopism [14] pów , dotyczących e re k c ji oraz zn iesienia u rzęd ó w i b en eficjó w n iekon- sy sto ria ln y c h a zw łaszcza p a ra fii, a ta k ż e dok o n y w an ia w ty c h u rz ę dach i b e n e ficja ch ró żn o rak ic h zm ian, k tó re w K. P. K. zarezerw o w a n e były S tolicy św. U w zględnia też a u to r p o stu la ty i su g estie zgła szane w to k u d y sk u sji soborow ej n ad ty m problem em .
M arcellin u s Z a 1 b a S. J., N u m in doctrina m a trim o n ia li S. A lfo n su s
n o va to r fu e rit. (P erp en sio iu d ic ii P. H äring), s. 315—342.
A u to r w a rty k u le ty m d y sk u tu je z w ypow iedzią O. H ä rin g a (C. SS. R.) czy isto tn ie św. A lfons w sw ojej n au c e o sa k ra m e n c ie m a łże ń stw a — ja k u trz y m u je H ä rin g — uprzed ził a n a w e t w yp rzed ził sfo r m u ło w a n ia w spółczesne w y su w an e p rzez au to ró w w te j k w estii, a ta k że n a u k ę soboru W at, II. D y sk u sja t a dotyczy p ra k ty c z n y c h i szczegóło w y ch tez św. A lfonsa, raczej m o raln y ch niż p ra w n y c h , zw iązanych z m ałżeństw em . O czywiście a u to r k ry ty cz n ie u sto su n k o w u je się do w y pow iedzi H äringa.
N a k ońcu tego zeszytu zam ieszczona je s t „ D e c l a r a t i o ” ad D ec r e tu m Cone. V aticani II „O rie n taliu m E cc lesiaru m ”, w y d a n a dn. 25. III. 1970 p rzez św. K o n g reg ację dla K ościołów W schodnich w ra z z k o m e n ta rz e m K lem en sa P u j o 1 S. J., A n n o ta tio n es ad D eclarationem p ra c -
tic a m vocis „aggregatus”, (s. 343).
Vol. 59 (1970) fase. 3
P a u lu s V a 1 о r i S. J., De ordine m orali u t fu n d a m e n to iu ris p o siti
vi, s. 355—370.
J a k sam ty tu ł w sk az u je — au to r ro z p a tru je tu , w op arciu o zasady filozofii ch rz eśc ija ń sk iej i p ra w a n atu ra ln e g o , zag ad n ien ie — o ile po rzą d ek m o raln y i p raw o n a tu ra ln e stan o w i fu n d a m e n t dla p ra w a pozytyw nego. U ściśliw szy sarną term in o lo g ię — a u to r ro z p a tru je n a s tę p nie różne opinie au to ró w w ty m przedm iocie, k o n k lu d u ją c w op arciu o an alizę celu i z a d an ia p ra w a pozytyw nego, iż p ra w o pozy ty w n e nie je s t w sta n ie w sposób doskonały w y ra zić p ełn iej doskonałości m o ra l nej.
M arcellius Z a 1 b a S. J., A p p lic a tio encyclicae „H um anae v ita e ” apud
C onferentias Episcopales, s. 371—413.
A u to r k o n ty n u u je tu sw o je ro zw aż an ia n a te m a t „H u m an ae v ita e ” w op arciu o r e la c je o niej p rz e sła n e do S tolicy św. przez K ra jo w e K o n fe re n cje E piskopatów . W a rty k u le ty m w y ja śn ia ró żn ice ja k ie za chodzą m iędzy ty m i re la c ja m i a n a stę p n ie zestaw ia je z późniejszym i w ypow iedziam i au to ró w i do k u m en tam i, u w zg lę d n ia jąc ta k ż e p ostaw ę w łaściw ą ro z u m u i w oli w obec sfo rm u ło w ań en c y k lik i oraz w ag ę p ię t n o w an y ch w niej nadużyć m ałżeńskich. U k azu je ta k ż e p ra k ty c z n e n o r m y postępow ania.
Z kolei w śró d d o k u m e n tó w („Docum enta") zeszyt te n z a w iera L itte r a e A postolicae m o tu p ro p rio d atae : N orm ae de m a trim o n iis m ix tis
sta tu u n tu r, 31 m a rt. 1970 (s. 414— 422) oraz k o m e n tarz k an o n isty czn y
do niego, k tó ry n ap isał:
U rb a n u s N a V a r r e t e S. J., C o m m e n ta riu m cano n icu m ad L itt. A p.
m o tu proprio datas „M atrim onia m ix ta ” 31 m a rt. 1070 (s. 413—469).
A u to r om aw ia tu szeroko p rze d m io t i po d m io t ty c h n o rm za w a rty c h w m o tu p ro p rio , przeszkody o k tó ry c h o-no tr a k tu je , m ożliw ość dy sp en sow ania od nich, ręk o jm ie k tó ry c h należy żądać io rm ę k an o n iczn ą i litu rg iczn ą ta k ic h m a łże ń stw i ich zapis w k sięg ach p a ra fia ln y c h , w reszcie w zględy p a sto ra ln e , w ład zę u z d ra w ia n ia m a łże ń stw a w zaląż k u, m ożliw ość i konieczność te k u r s u do S tolicy św. itp.
A loysious B r e s s a n , De in e x is te n tia e t n u llita te actus iu rid ici in
C. J. C.; s. 471—483.
A u to r sn u je tu sw oje ro zw aż an ia n a m a rg in esie w ypow iedzi n a te n sam te m a t O. R obledy S. J. w p o p rze d n ich zeszytach „P erio d ica” (1969) i p o lem izuje z jego w yw odam i. A p lik u je p raw o kodeksow e i stw ie rd z e n ia O. R obledy do p ra w a m ałżeńskiego i n a jego tle ro z p a tru je zag ad n ie n ie niew ażności i n ie istn ie n ia a k tu praw n eg o . R o z p atru je ta k ż e in n e przep isy K odeksu o ty m przed m io cie — p o stu lu ją c p rzy ty m w łasn e u ściślen ia i zm ian y w now ej k o d yfikacji.
F ra n zisc u s L o p e z U l a n a , De a eq u ita te in iu diciis ea generalia
quae in decisionibus S. R. Rotae iacent, s. 485—494.
Z daniem a u to ra a r ty k u łu — tzw. słuszność k an o n icz n ą należy sze rzej uw zględniać, ona to bow iem o słab ia ry g o r sam ego p ra w a i jego ostrość. P o w in n a być szeroko u w zg lę d n ia n a w sp ra w a c h sądow ych, co p o tw ie rd z a p rz y k ła d i p ra k ty k a R oty R zym skiej, k tó re j w y ro k i łączą sp raw iedliw ość z m iłosierdziem . O m aw ia ró w n ież a u to r w a ru n k i w k tó ry ch ta k że i sędzia w fo rm u ło w a n iu sw ojego v otum pow inien uw zględ n iać słuszność kanoniczną, zw łaszcza w. pro cesach m ałżeńskich
Jo se p h u s M. P i n t o,De m a trim o n ii n u llita te ob p erso n a lita tem p sy -
ch o p a th ica m h ysterico-paranoicam , s. 495—503.
Z goda m a łże ń sk a je s t elem en tem isto tn y m w um o w ie m ałżeńskiej — a m oże być w p ra k ty c e ograniczona schorzeniam i ro zu m u i w oli. Oso bow ość (personalitas) b ra n a w sensie psychologicznym i p sy c h ia try c z n y m m oże być zakłócona p sy c h o p atiam i. A n an a liz a ty c h schorzeń oraz o cena ich w p ły w u n a poczytalność człow ieka a k o n se k w e n tn ie ta k że i n a zgodę m a łże ń sk ą je st p rze d m io te m ro zw aż ań a u to ra p o p a rty c h p r a k ty k ą R oty Rz.
3 2 4 P rz e g lą d czasopism [16] U rb a n u s N a V a r r e t e S. J., C onsensus m a trim o n ia lis in m a trim o
n io rom ano initia lis ta n tu m an continuus? N ota bibliographica, s. 505—
508.
W k ró tk ie j nocie bibliograficznej zw raca A u to r uw agę k anonistów , n a za g ad n ien ie trw ało śc i kon sen su m ałżeńskiego w p ra w ie rzy m sk im i n a ro zw aż an ia n a te n te m a t O. R obledy. W yprow adzone z ty c h roz w aż ań w n io sk i m ogą m ieś zastosow anie ta k że i w p ra w ie kan an iczn y m , odnośnie zw łaszcza w łaściw ego zrozum ienia trw ało śc i kon sen su m ał żeńskiego.
Vol. 59 (1970) fasc. i
Z eszyt te n za w iera ro zp raw y i r e fe ra ty w ygłoszone w B rugge (Brixi) w Belgii, podczas 5 sym pozjum pro fe so ró w w y d ziału p ra w a kan. U n i- w ers. G regoriańskiego, odbytego w dn iach 2—5. VI. 1970 r. z udziałem d aw n y c h ab so lw en tó w tego w ydziału. N a w stę p ie tego n u m e ru zam iesz czone je st przem ów ienie in a u g u ra c y jn e B pa Jó zefa G a r g i t t e r a , o r d y n ariu sz a B rugge (s. 511—514), sk ie ro w a n e do uczestn ik ó w sym po zjum , w k tó ry m p o ru sza on w spółczesne a sp e k ty p a s to ra ln e w p ra w ie kanonicznym . W śród w ygłoszonych ta m ro z p ra w — te n zeszyt ż a w iera n astęp u jące :
W ilhelm us B e r t r a m s S. J., De asp ectu ecclesiologico sacerdotii
et m a g iste rii E cclesiae: praem issae e t conclusione, s. 515—562.
A u to r p o ru sza tu dw a za g ad n ien ia: k a p ła ń stw a i m a g iste riu m K o ś cioła w aspekcie eklezjologicznym w op arciu o d o k try n ę soboru W at. II. W ychodząc z ta je m n ic y K ościoła z je d n ej stro n y — a w olności oso b istej i ch a ry zm a ty cz n ej dzieci Bożych z d ru g iej, r o z p a tru je au to r p ro b lem y szczegółowe zw iązane z k a p ła ń stw e m (np. dziew ictw o i celi
bat) oraz z m a g iste riu m K ościoła w asp e k ta c h pasto raln y ch ,, w op arciu o n a u k ę soboru. W spólnota w ie rn y c h i p asterzy w K ościele je s t s a k ra m e n ta ln a i społeczna zarazem . A u to r om aw ia ta k ż e h ie ra rc h ic zn o - ko le g ia ln ą k o n sty tu c ję k olegium biskupiego i ro lę w niej papieża.
C arolu L e f e b v r e , De procedura in causis m a trim o n ia lib u s con
cessa C o nferentiae episcapali U .S.A., s. 563—592.
A u to r om aw ia tu p rze słan e przez k a rd . V illot n o rm y p ro c e d u ra ln e w sp ra w a c h m ałżeń sk ich dla K o n fe re n c ji B iskupów U.S.A. w form ie e k sp ery m en tu , obow iązujące od d n ia 1. V III. 1970 r. i p o d d aje je szcze gółow ej analizie. N orm y te dotyczą upro szczen ia i sk ró ce n ia p ro ce d u ry w sp raw ac h m ałżeńskich. D o tatek załączony do a r ty k u łu (s. 592) za w ie ra te k s t tego d o k u m e n tu w ję zy k u an g ielsk im oraz lis t k a rd . ■ V illot.
H u b e rt M ü 11 e t, De d iffe re n tia in te r E p isco p a tu m e t P re sb y te ra
J a k sam ty tu ł w sk az u je om aw ia tu a u to r różnicą ja k a zachodzi m ię dzy b isk u p stw em a k a p ła ń stw e m na p o d sta w ie n a u k i soboru W a ty k a ń skiego II. O m aw ia szczegółowo safcram entalność k o n se k ra c ji b isk u piej, z k tó re j w y n ik a ją 3 zad an ia: n au czain a, u św ię ca n ia i rządzenia. U w zględnia 'też a u to r w łaściw e b iskupow i fu n k c je k u lty c zn e i w szy stk ie te cechy i w łaściw ości b isk u p stw a zestaw ia z n a tu rą k a p ła ń stw a i w y n ik a ją c y m i z niego fu n k cja m i.
U rb a n u s N a v a r r e t e S. J., De n o tie n e e t e ffe c tib u s co n su m m a tio
nis m a trim o n ii, s. 619—660.
W yw ody sw oje pośw ięca a u to r pojęciu do p ełn ien ia m a łże ń stw a w a s pek cie an ato m iczn y m i fizjalogicznym , u w zg lę d n ia jąc ta k ż e o d g ry w a ją ce tu p ew n ą rolę w zględy psychologiczne a zw łaszcza założenia te ologiczne (np. ch rzest obu stron). R o z p a tru je też a u to r zag ad n ien ie, czy w łaściw ie p o ję te dopełnienie m a łże ń stw a n a s tę p u je ju ż w p ierw szy m akcie pożycia m ałżeńskiego i ja k ie ono, w św ie tle w spółczesnych w y m a g ań n au k i, spełniać m u si w a ru n k i (dopełnienie). R ozw aża w k o ń cu sk u tk i kan o n iczn e dop ełn ien ia m ałżeńskiego.
O lysius R o b 1 e d a S. J., Jurisdictio — o ffic iu m ecclesiasticum,, s. 661—689.
A u to r o m aw ia n a w stę p ie sam o po jęcie u rzę d u kościelnego w d o k try n ie soboru W aty k ań sk ieg o II, z k tó re j u w id aczn ia się p rzejście z k o deksow ego p o ję cia o b jektyw nego u rzę d u n a jego p ojęcie su b je k ty w n e. N a ty m założeniu om aw ia n a s tę p n ie a u to r zw iązaną z u rzę d em k o ś cielnym w ład zę św ięceń i ju ry sd y k c ji w aspekcie tychże soborow ych d o k u m en tó w — p ro p o n u jąc w ty m przedm iocie p ew n e konieczne u ściślen ia i z w rac ają c uw agę n a now e a s p e k ty posoborow ego p o ję cia zw iązanej z u rz ę d e m k ościelnym w ładzy, w ze sta w ien iu z d aw n y m u ję cie m kanonisty czn y m . W k ońcu p ośw ięca a u to r k ilk a uw ag od n o śn ie urzędów , k tó re n ie d ają u d z ia łu w e w ładzy św ięceń i ju ry s d y k cji.
P a u lu s W e s e m a n n , De m o tu oecum enico in G erm ania, s. 691— 713. ■
N a w stę p ie p o d aje a u to r d efin icję r u c h u ekum enicznego, jako o k re śloną działalność i różnego ro d za ju in ic ja ty w y (praw nie u p o rzą d k o w ane) p o d ejm o w an e w określo n y ch czasach i okolicznościach h isto ry czn y ch dla zjednoczenia chrześcijan. N astęp n ie p o d aje a u to r ra c je u z a sa d n iają ce ru c h y eku m en iczn e w N iem czech i zasady k tó ry m i się one k ie ro w a ły ta k w o k resie o b o w iązyw ania p ra w a kodeksow ego ja k i posoborow ego. W ym ienia rów n ież różnego ro d za ju dzieła ek u m e niczne (K om isje i ko n feren cje) oraz m otyw y i g ran ic e w sp ó łp rac y
326 P rz eg lą d czasopism [18]
ek um enicznej zw łaszcza z p ro te s ta n ta m i w N iem czech, ja k rów nież n ie k tó re k w estie d y sk u to w a n e n a z e b ran ia ch ekum enicznych.
N a k ońcu zeszyt te n z a w iera jeszcze k ró tk ie om ów ienie dzieła „Ius
p o p u li Dei” w ydanego z r a c ji 50-lecia k a p ła ń s tw a O. R a jm u n d a В i-
d a g o r oraz w y k az tre śc i całego ro czn ik a 1970.