SEUEGARDIÆ,
DISSERTATIO^EPISTOLICA
,s™@șSA™A
s rsss-
ՀՃՏՏճՏՋՃՃ-
ІОЖЯМ THEOLOGÄÄsoPHic™, -H-Loto;
EtdeipfaSchedula,&d= Literomanti$ ul. Genere,
Ł r una cum Figuris.__________________—--- - S EU EG ART>I -Æ y МПГГУХП Ш. յՕԹ BENEDICT! MEZLEM, йЫ* »»««Я,
ШЭІІХ
{
ճՀ-շԳՀ
՜Հ
i
1 ZI
!
".'yisza Szkoła Pedagogiczna]
i w Bydgoszczy f ( Ր bliotaka Główna ]
CV IOVE SVVM CAP.VT EST • HV1C QVOD PLACET. HAVD PLACET ILLI-
SIC PLACET ET PLACET HAVD SEMPER IN ORBE EIGENE.
1 ՜*ՀԹ p4”"^
տէևՀ՜ піп՝хЛгавци ni Ги
r R4AN ՀՀ14ՒՀ N34bí
N4^M-l4N FN 13
nw2 na g NWÎПл
-, . rf vT Թևն
NťUN ? ZC15^U
pwas tüNrt yp'sm
pwm W1
m.
■t n
■ к
z
Hæfigur»omnespertinentad§.XX1L
Schildaus & Saubenus, Ille P.IV.L.VLcap.VLpag.19.
Hic Pal. Thcol. Philol.
pag. 64.
Clypeus Davidicus.
N4: N
Challa Judaica feu placenta Wülfer ns, Buxtorfitis >
Sçhudtius P. II. L. VI«
çap. VI. pag .77.
wtn ypw» ■** Ны ոՀօօհհՅՈ'՝!
урчзлі ypwn УрФ УР
вмяЧнгпЬм v» і'звъе гипчт еуоо ПТ ПОТМ DttíD VON НТП IDNH ОУО' ՞թ ЮНУ HN
BN ON ON
Altera facies.
Apud Cl. G. E. Edzardi A vöd. S. C. II p.
Et apud CL Fabricium Cod, Pfevdep. V. T, pag. 1007,'
О 1 N-
а ľ
»¡»■■■к - CONSPECTUS TOTIUS DISSERTATÍONIS
EPISTOL1CÆ.’
_______________ чзйсq] _________________________
fam Ö" Diabolicam , diverja tarnen rations , pr or fut rejicit , punie ndarn queque ob ßnißram optimarum rerum adplicationem. §. XXXI. Quod probat ur diii i s Ջ. S. F. dr M. T. §. XXXII. Tcflimoniis, Conßitutionum Ap oß olic ar um, Ignatii, Ir enai , Eufebii, Orients, Baßlii Magnit Cbryfoßomi, Tertulliani, Anguß i ni. §. XXXIIIRecentiorum Lutheri dr Brentii. §. XXXIV. Ad, Exceptionem, duriora hac éjjé , Ժ՜ contra dignitatem at que vir է ut em no•
tni num divinorum , Jehova maxime dr Chrißi pugnare , refpondetur, лг»«- mentum d minori ad május ducendo , ß minor, ergo Ó1 major abufus probi՝
betar. §. XXXV. Sequitur Judicium Philofophicum , in quo non quaritur de Magia Diabolica , ( ¿fc »а» eß loquendi fe ори s , ~)non de ip fa lit era
rum origine,non de fignificatione liter arum, ut rationemfgniinvolvunt ,fed de naturali quadam, phytic a dr magica vi, de qua triplex quaßio. §. XXXVI.
Prima , an litera dr vocesßgnaßnt naturalia ? quod contraPlatonem ali- osque negatur additis rationibus , atque ad objeciones de contraria fenten- tia refpondetur. §. XXXVII. Altera quaßio : An talia figna dr litera rebus ipfis inejfe dicantur ? Refpond. negando, dr recenfetur atque refutatur opinio G afar tiltana de Scriptura coeleßi. §. XXXV HI. Tertio quaritur: An vis phyfica infit Uteris & vocibus , qua, illis adhibitis, operetur ? ubiPlatonis, Arifiotelis > Pythagoraorum , Johannis Dee , Er ici fententia recenfenturj dr argumenta ab experientia , autoritate S. S. dr fine rerum ere at ar um ad- duCa refutantur. §. XXXIX, Subjungitur Judicium Philologicum , quod complet itur primo quaflionem, quanta autoritás ft dr pretium հօր um amu- letorum , aliorumque tálium mediorum inter Judäas ? Oßenditur autem tos d'Jfentire , qui vel prohibent , vel eadem commendant. Ex illorum partibus funt textuales dr Rituales, e quorum numero adducitur Maqmo
nides , հօր um vero partes tenet R. Nас hmanide s cum omnibus fere Rabba- lißis. §. XL.. Secundo quaritur, qua autoritás Magia, utfundamenté hu
yes rei inter Judaos! ubi contra R. Salomonem Zevi aliosque judaos , qui отпет magia fufpicionem a fe amoliri cuptunt propugnatur , infignem illám inter Judaos flor ere , quia dr de ea experientia conflit , dr ejus generis v aria Judaorum feripta exißant, dr Legibus Sy ne dr ii magia, per it i in collegium fue- rint olim cooptati. §. XL I. Tertia quaßio Philologica proponitur : Anin•
cendia umquamper ufum horum amuletorum extinta fuerintl cujus con- trariam variis exemplis probatur. §. XLII. Denique fiudium antiquitatum
Judaic arum ď Ebraarum dr LL. OO. ut nece fariam dr utilijfimum commendatnr. in pluribus paragraphic note uberiores > adillu-
firandam rem fubneftunțur.
Fir
(Հ D. В. V.
Vir Summe Reverende, Amplióme, Dignîjpme!
JtiA ( i ) Ifct*
■■■
¿Լ, aticul Alione fibt invictm to unttts modo, ut ex uno ramo яіч proventant bt-
■ tri„i Д, plures, definan։ que in congerie։» innumerorum minor um & minutet-
§ L ■
_ Ueramnuper Tecum , cum,ut officium meum ad Te invifendi ufurparem, tum, ut amore Tuo fa- voreque, quo me comple&eris, uterer ; Acceíli- mus igitur ad Bibliothecam , & quod poffides , Technophyfiotameum, in quo variirarioresnum-
tini reliquiae &c. (4) fervantur. Inter alios itaque lermones,
Д C|UO$
______________________ , ■ «Mt »JW» - ■ quos de fcriptis variis inAituifii, mentio quoque incidir c ujusdam Judaici , feu [che dula fuera, q ил igni inject л incendia fe exßinguerețoffe gloriantur Judaf cujus copiam Tibi, ut ratio
ns, Judæus quidam fecerat. Cupido mihi earn perluiłrandi tra- didifti, fimulque ut ex mente Judæorum explicarem, ex me pețiiAi, hortatus infuper, fi quædam > quæ ex antiquitatibus de hoc fuperfiitionis genere adferri pofient, baberem, adderem.
Equidem feriptorishujus, quifchedulam feripferat hancce, mens ignora primum mihi erat,necquid vedet innuere,cogno(ccre po- teram, cum diveríam eandem ordine & forma verborum linea- rumque ab iis, quæ vifie mihi alibi fuerant, primo intuitu con- ípicerem , пес quid compofîtæ quædam voces fignificarent, perfpicère liceret. Et quamvis in Audio hæc cogitandi jam verfatus efiem, obfcura tarnen remanierai fententia, ut, quo- niam ad alia, quorum ratio mihi in muneris officio babeada efi, ftudium meum conferre,&in majoribusaccognitione dignio- ribus operam pariter & curam ponere teuerer, rem fere abjí- cere, пес in ejus invcAigationeprogredi voluerim. Mutavi ta
rnen fententiam, utque promißis (tarera ас fidem meara libe
rarem , (cheddara conßderandam refumfi, & in eruendo lite- , rarum inferiptarum vero feníu earn ob rem elaboravi, ne, fi hoc labore fuperfedííTem, aut nihil virium,aut nihil fupellećłi- lis antiquariæ mihi fuiflè, arbitrareris. Ad quæ acceiïït, quod multorum exempla præAo fuerint, qui in rebus turn minus ne- ceiTariis, tum etiam ludicris laudandis exornandisque, multum operæ inquiens, rari cimelii, cujus iconem affaire confiât ат mecum benevole communi- care dignatus es, foffefforem ! qui Te frimo, Ó* rne aliosque rerum natur ah um fier и- tat ores vel dubiis liberas, vei in conjetura f rof tus ad verit atem ducenda firmas 1 Num vero ipfum Caput Medufæ , quod hæc figura adumbrar, fit, & ad for
mam primi vel fecundi Capitis Meduiæ accedat, de qua Rumpliíus evolvi poréit, St qua racione Hella hæc marina , alias in profundo maris deiirefcens , ad hune locum, Balneum nempe Bóllenle, регѵевегіе, & quæ porro ad hoc argumentum pertinent, ea omnia , vel ipíè DigniiTimus Dominus Polkifor, vel atjus quidam prolixins ediílèrct.
______________[ ; i
operæ & Andii pofuorunt, & ex afino, pulice, pedículo, po
dagra (¿) &c. eloquentiæ fuæ & eruditionis quæfiverunt glori
am, ut eos fecutus nullius reprehenfionem incurrere videarmi
hi , qui in explicanda hac fchedula aliquid locaverim temporis.
Feci enim hoc, ut & voluntari Tuæ facéréra fatis, & Audio
rum borúm Rabbinicorum, quæ olira traâaveram, leve & exi- guum aliquod fpecimen in releviori Tibi exhiberem. Arnica jgitur mente manuque aocipe , quæ hic inter ScholaAicos Ec- clefiaAicosque labores quibusdam horis fubfecivis fcripfi, &
cadera æqui bonique confulas velím, qui mea non propriojudi
cio & amore, fed aliorum fententia > & obfequii gloria metiri fo- leám.
II. Cogitanti autem mihi, unde tot fuperfiitionisvaria genera, imo ipfius Idololatriæ diverfa inter Gentiles ratio, ori
ginem fuam traxerint, ii rem invenifie videntur, qui afierunt, non tara ex ipfa feientiæ rerum divinarum humanarumque ob.
feuritate, veritatis ignoratione, impetu aufuque cœco , inge- niorum hebetudine & Aùpiditate, quampotius ex maxima vir- tutit divina admir at ioné, & fuperba ejusdem imit at ioné, Ժ ar- rogantia efieâum eife , ut ca conarentur homines, quibus ad cxemplum divinæ potentiæ agere videremtur. Id enim primum perditionis confilium cepit infenfiifimusDei hominumque ge
neris ho Ais Satanas, verus Dei fimius,ut de pari fimilique cum Deo omnipotentiæ , omnifeientiæ & felicitatis ratione vanara inAillando opinionem, ad incredulitatem atque âirisw primos Parentes perduceret, ne præceptionibus divinis artenderent , aut obfecundarent eisdem ; quo fado,ea Aatira media illiad- hibere Auduere, quibus ad banc æqualitatem & fimilitudinem ________________A z _________________per- (b> Sic Iul. SCALIGER delaudibus anferis dcclamavit, vide Epiftolas&Oratiouee
pae 4Of. Hieronymus CARDANUS de podagra ; Coclius CALCAGNINUS de puïice ; M. Anton. MAJORAG1US de luto ; Job. PASSERATIUS de afino ; Erycus PUTEANUS de ovo , de aliis alii. conf. Difiertatioaxm ludicrarum 6c aniocnita/umkriptorwvariosLugd.Baur. 16*4- vk
__________________________ -*В(4ІЙЬ
pervenirenCjUC eciam,quia arboris prohibirse fruâus, (viíàenim crat’H'OWb ISIID Gen. 111. 6.) ea eße fperarunc, decerpds iis veíberentur. Quam indolem facile in pluribus deprehende- re eft,qui profana remeneare ad dignitatem divinám afeende- re, Cuas vires divinis opponere, omnium divinarum rerum 8m coníiliorum intimiores riman rationes, & fuá fententia metiri voluerunc, &: Gigantum more bella Diis inferre non funt verirr.
§. III. Equidem exiliere Ens Entium quoddam , à quo omnia Angulari prorfus & divina vi ас pocentia produda fint, vel etiam (c) emanaverint, nulii inter homines, fi paucos quosdam ex omnibus feculis exceperis, qui {d) Athei dićłi,&
pro peftibus femper iocietacis humanæ habiti fuerunc, unquam
_____ _________ . - Հ ■ ' . • * Հ nega-
(c) Quamquam graviilimi errores cx íéntentia de emanationibus, rum inter Genti
les Philoîophos, turn inter Chriitianos propullulaverint, qui etiam fæpiflîme funí impugnan; fi tarnen à faifa Gentilium, Judæorum Kabbaliitarum > & quorundam Chriitianorum fanaticoium formulis & mente difccíľeris, пес ex fubiłantia Del crearas res dixeris, non leve & exiguum de officiis humanis argumentum inde deducitur. Quamquam cnim in gratia recuperanda adoptionis jura potiflîmum valeant, jura tarnen creationis & exinde fluentia piorum privilegia , vel impio- rum опж condemnationis juitiffimæ caufæ, multam ex hac materia lucern acci- piunt. Ut quoque ipfe Paulus exeodem fonte Ait. XVII, zț -30. argumentatul cit. De quibustarnen hic porro agere fuperíèdemus. Confer de hoc arrúmen
lo PAULI BERGERI, vel potius M. Chriít. LEHMANNI Difiért, de C»obaUjww ІиДлісо habitam Witteb. 170Ճ. f. XXVI. p. 76. de produćłione rerum & NEU
MANN I Difiért. deChriítiano Sroico $. 13. & 14. Item : de Verbis Arati TE yùç КН y'ivoç čtTjtiév, Difiért. III. M. Bernhardt WINCKLERI, habiť.
Witteb. 1715. & 1720. conferqiioq; maxime Cl. CLERICUM ad h. 1. DeEmana- tionibus veso Gnoíticorum , Valentinianorum aliorumque vide apud CL VI- TRINGAM Obfcrvat. Lib. V. C. XII.XIII. p. 148-fqq- & ex mente Judæorum Kabbaliítarum, Obfervat. L.I. C.II. §.z. p.rig. KNORRII Kabbalám denuda- tam , Cckberr. BUDDEUM in Introduit, ad Philos. Hebratornm pafirm, & io Difiért, de HærefiValentinianorum, €1. Jacob. BASNAGIUM ia Hiňoiredes Juifs Tom.III. L.IV. C. VIII. p. log.íqq.
(Հ) Confer omnino, qui de hoc argumento feripfere, B. Dn. FROMMANNUM inDiíľertationibus de Atheo Stulto ; Cl. Dn. BUDDEUM in Thefibus de Athei- fmo&Superititionc, aliosque plures, quos&Clariflimus Dn.FABRlCIUS, ami
cus nofter & fautor honotandus in Bibliotheca Græca Vol. Vil. p. օճ. fúmme Rever. & Dignité. Dn. Canccllarius PFAFFIU.S, in Introduit« ad Hiííor. TheoL Liter. L HL $. 2« p. 129. fqq. & Dn. Job. Chriílophorus DORN in Biblioth. TheoL CjýtitaLlIL C.lX.&X. iq- commémorant. Quibus adde R.*P. Georgii GEN-
-Nł C s ) M-... ...
ncgarunt, fed omni tempore orones Deum eile arque exiliere communi confenfu adprobarunr. Ipfam enim «íãiov âtS »w*- fuv Հ51 Э-tÓTriTtt) fi nulla exratione interna, &r ingenicis notioni- bus argumenta duci potuiflent, ex elegantísima huj us univer- fitatis Srućtura& rerum creatarum coropage cognofcere ita fa
cile potuerunc, ut nullám ignorantiæ culpam excu fandi ratio*
nem invenire poflent. Quis enim inter Gentiles vel fapientis Vel boni nomen retinuit,qui aut a íeipfis h<ec omnia faćta,vel hu
mana arce compofica elle, aut fortuito atomorum concur íu coa- luirte perhibere Se defenderé tentavit Հ Quis non divina hæc omnia vi ас fapienda exiflere cum philofophis docuit. Quan
ta animi contentione adverfus minutos philofophos atque fub- tiles & providentiam Dei in rebus fervandis propu.
gnar§n IV. Խ eo vero plurimi peccarunt, quod, qua folius di
vina ertentiæ erant, atque Dei duntaxat adferibenda fapientis
& virtud, aliis animantibus & inanimatis tribuerent, quatn- que vim genitricem, motricem, vivificam, vegetațivam, fen- ntivam J cogicatricem &c. Deus ipfis creaturis indiderat, & ex qua alia ex aliis procreara feriem fuam confervarunț, propriam illarumôč foiam erte autumarent, ut vel Spiritum aliquemUni
versalem, vel principium Hylarchicum, (e) primum omnium motorem , vel vires rerum naturales divinis pares fimilesque fin^erent Nata hoc modo mefl, ut, quemadmodum vel bonitas (f) rerum creatarum,earum utilitäres & opportune
J a չ rates
1 GÊLLJ1 , s. 1. Theoloöi Everíionem Atheifmi , Brunsbergæ 171Ճ. 4- libr um elegantiffimum, & Illuitr. Caroli WOLSELY, Bar. The .nreafonablcnefs of Atheifine made manifeûed &c. ,
/, ) ա6 q,moue inter recentiores Henncus MORUS, conf. Job. Ch ri ft. ST U RM II ' Phyfic. Еіейіѵж Tom i. cap. IV. pag. maxime 149. fq- adde & Celeb. Chnitiani T H O M A S11 Trait. 5jet|ud) ăBtfirt Stifled/ & Clar, atq; Celeb. Elias CAM ER ARI I furije Slnmtvcfuugen vorüber / aliosquc, de quibus evolvatur
< /"^'ira^bcnc CICERO de Natura Deorum Libr. II. Tomo O-O. edit. Lambin»
I yjlj. p‘ 473tg. ДЦй queque es radene, Հր fhyfaa, mąn* faxet Հ&*«?*
_ ______________ 4И.[<]8»
rates coníiderarencur 5 Vei (g) Perfonarum , in quibus varis Excellentiæ tum generis, tum virtutum deprehenfæ fuerant,fa- йа laudabilia & virtutea in admirationem homines raperent >
Vei pericula eciam atque incommoda ,aut varii caius depcllen- di client &vitandi : ira vel públicos, vel privatos íibi (ã) Deos formatent conftituerentque, ас formam Dei incomprehenfibi- lem & immutabilem cum variis hominum,animantium, inani- matorum, aliarumque rerum formis mutarent, imo, in bonos alios, alios in malos, alios in iuperos, cœleites, aërios, alios in inferos, terreñres, fubterraneos,marinos&c. Deos diftin- guerent. Quibus poftea, qui foli cceli terræque creatori , vi
vo veroque Deo competebat, honorem deferebant, atque ab iis bona expeélabant, & contra quævis mala infortuniaque au
xilia perchant juxta & adjumenta. Quæ ipià res occahonem præbuit variis præftigiis Diabolicis, incantationibus, & artibus magicis, quibus glaucoma hominum objiceretur oculis, iique in fuperilitione creatorum culcuș occœcati animo detinerentur.
Hinc (i) Oracula Çentilium facra, Leges augurum , arufpi-
_ _____________________ cum,
tudo Deorum ; qui induti fpecie humana fabulas Poetis fuppeditarunt, hominum autem vitám fuperfi ¡tiene refirferuntfic. Idemqtte !.. II. eodem cap. XXIII, edit.
ՕԱր. DAVISII pag. ifi. Multa autem alit natur&Deorum ex magnis beneficii։eo- rum non fine caufa Հշ> à Gracia fap f nt ifimi։ > Ó* à majoribns noftris confiitutt но- min ataque funt. fifiicquid cnim magnam utilitatem gener i adferret humano, id non fine divina bonitate erga homines fieri arbitrabantur. Itaque, turn Hind, quod erat à Deo natum , nomine ipfius Dei nuncupabant, ut cum finges Cererem appel- lamus j Vin um autem Liberum .՝- ex quo iUud Terentii : Euchn. Ad. iy. Scen. V. í.
Sine Cerere & Libero friger Venus.
Tnm autem res ipfa, m qua vis inefi major aliqua , fic appellatur , ut ea ipfa res nominetur Deus > ut Fides, ut Mens. . . . Utilitatum igitur magnitudine conftitu- ti funt ii Dii, qui utilii ates quasque gignebant.
(g) CICERO de N- D. L.II. C. XXIV. p, rp;• edit. Ciar. Davifii : Sufcepit autem vita hominum confuetydoque communis, и* beneficies excellentes Viros in eoeluns fama ас volúntate tollerent : Hinc Hercules , hinc Cafior ýoc. addc notas Ciar, Dni Editoris, cujus amiciția olim in Anglia íumus fruid.
(h) De multitudine Deorum confer vel maxime Joh. Gerhard! VOSSII Theolo
gian։ Gentilem variis in loris ; & Vincentii CHARTARII Regienfis Theatrum Ethnico ֊ Idololatricum Politico - Hilțoricum , à jPaulo Hacheubcrgio auiłum.
Moguntiæ 1699. 4. aliosque plores.
(9 Pe Oraculis сецГсг Аіпощяш van DALE, №NTEN£LLIUM, VQSSIUM,
cum, facerdotum, Pontificum, varii commentandi modi & ra- tiones, (k) Divinationum multiplices arces, Sorcilegia, Génio- rum (Z) varietates,aliaque plura,quæ ad Idololatriam (m) per
tinent, utramque paginam apud leriptores Echnicorum fac i u ու
§. V.Gum Servat. GALLÆUM de OraculisSybillinis aliisque, Cafparum PEUCERUM de præcipuis diviaationum geeeribus , Oraculis, Incantationibus, âîO/ЛСІi]eiąt f/rVl^ľľonupra^ivinanone & ejus variis generibtis evolvi hic merentur Theo
philus GALE, in the Court of Gentiles Part.lll. L.I. C. III- Í- Ճ- - 9- p. Î7--6ÿ.
maxime 6ao. & Johannes SPENCERUS in diicurfu concerning Vulgar Profihe- cies, Land. 166Հ. 8. Hinc JAMBLICHUS de Myltcriis Ægyptiorum pag. 76.
Tanta cil cxuberantia provident i& ad ofiendenda nobtsfigna, ut etiamtn calcules ,
vww, ýc. Imo hic
(.śsSBBsases
rum cvop-aloXo^ot, natura,& GeniisDeorum&hominum, habitis Jena: 1659.
in SvntaamatisDiff'Philolog. Parte IL
(m} Ćommemorari hic merentur , quæ adfert doćtiflimus R. ABARBANEL in Comment, in Proph. priores ad 1. Regum XVII. 17- fol. edit. Lips. 290. col. 4.
& joi. col. լ-4՛ quibus Decem Idololatriæ conffituit clafies & fpecies, qua rum Cl Հeft, Adorado Angelorum. (2 ) Cultus ftellarum&planetarum. (3.) Cultus imaginam & figurarum niV’^D DWJl.ffll» П1Х8О1ВП1 ПТГПб
?ľ quas certis & katutis h oris iub lnfiuxu ftellarum conrecerunr. (4.) Cnitus lmafinum , quæ proprie frućtibus & agricultura: iuíèrviebant, pofira: in 1 is colimas & fub arboribus. (հ.) Ufus Teraphim, ex quibus futura bariola-
«xúus.Ãmr«“"՛" • 4»»յ « Р"*"Го «auam & Thum mm i«.
Qirsn Ну* (S.) Cultus Heroum & Imperatorum , qui magnam fibi glo-
• bellicam acquifiverunt, ut fuit Jeroboami&Nebucadnezaris &c. (9.) CuL mam qUi fapîenter de rebus futuris divinare & judicare potuerunt, qua- Гре- íľ.Vnmorié vocatur ІУШ'ЗП augurlum & incautarlo. (10.) Cultusd.rmonum, : :Լ apre inveniuntut, iBh QtWI rtSwOl niD 0ՈՈՅ 4 _ rnjlDN quibus poteftatem & imperia tribuUnr. Port quæ ira соя- eludir ut carum fpeticrum gradue innuaiitur, quibus diftinguantur, ira uț decima
______________ чме г « з w-_________________________
§. V. Cum autem in hoc mundo omnia ica inter fe colli«
gata & implicita fint, ut fuo ipfa nexu fefe fuftineant,& reruna creatarum confidencia & firmicas ipfa partium «гѵ^ігтрн* &Ele- mcBtorum íàpienciílima & æquabili («) commixtione íervetür,
՛ . _________ quibus
pcllima fit; denique dolet has idolalatri» fpecies omnes 4nHW X33D inlfrsur- litts inventas fuijfe.
í я)^ARISTOTELES igitur de Element։։ Metaphyfic. L.IV. <гОі%ШѴ, inquír, Ziseră/, é£ ճ гѵукеітсц ttçcÓtou tW7rà^oí]^ , а&шрьтх т« èt^et tií íTtçeV eiãõç. Elementum dicitur , ex quo quid componitur primo, fic ac infit, & Ipecie fit indivifibile in aliam fpeciem. Hæc autem elementa vel ut prin
cipia confiderantur , vel ut prima (fi fimplicijfima carpera, ex quibus componun- tur mixta inanima Ճ* animata, turn rationis expenia, turn ea prædita. De hac
■Elementorum mixtura & cx ea fluente totius mundi confctvatione plane Ьецс Divus AMBROSIUS , tom. IV. Op. edit. Frob. Hexaemcr. L. III. C.IV. p. 17.
poilquam de qualitatibus fimplicibus dixifièt, fic bene pcrgit : Comprehenderc autem fenfibiliter (fi cor por aliter fi velimus, velut convexa & compofit a reperimus, ut fit terra arida ¿0 frigida , aqua frigida (fi húmida , aër calidas (fi humidus » ignis calidas (fi ficcus , & fit fibi per has túgales quälst ates fingula mifeentur ele
menta. Nam terra, cum fit aride. (fi frigida qual։ t at is, connedaur aqua per cogna- tionemqualitatis frigida, é՝aqua aeri, quia húmidas efl aër. Ergo aqua tanquana brachiis quibusdam duobus frigorie (fi humoris , altero terram , altero aérer» vi
detur ampler i, frigido terram, aèr em húmido. Aër quoque médius inter duo com- fugnantia per natur am, hoc eft, inter aquam (fi ignem, utrumque illud elementum conciliat fibi, quia (fi aquis humorc (fi igni calore conjungitur. Ignis quoque cum ft c a Uduś (fi ficcus natura, calore aéri connećłitur , ficcitate autem in communio- nem terra ac focietatem refunditur, atque it a fibi per hunc circuitam (fi chorum quondam concordia focietatisque conveniunt. MndefyGrs.ee Ç0%êtcl dicuntur, qua latine elementa dicimus, quod fibi conveniant (fi concinant (fic. (fic. Addc ľ Abbé GENEST Principes de philosophic Lib.IL p.66.67. & MO RHOFII łolyhift. Tom. IL L. IL Part. I. §. s. p.356. Cq. Rabbi quoque Aben TYBBON in țflH ПѴ1 L Spintu gratiæ feu Phyfica Ebrarorum, ab Joh. Ifaaco Levita la
tine vetfa, Colon. 1ՀՀՀ- U- Cap. VII. p. 76. fic verba de hoc argumento facit•
-гнп Чнд nnpp глчю՝ imN գո® оюзпн Чэ, ю՝эон fcç.nï HDOITVIN 4H1D ПЮГ» HN ГТрО ПГНН QHS IHN 4d 1/ՅՃՅ Scilicet : Sapientes omnes conclufcrunt , quatuor ejfe elementa fub Sph&ra Luna i atque hac cuique natura oft, ut fibi proximum complexa fuo conțineai , (fi ob omni
£m»i parte comprebendat. Idemquc alibi : SpDlD HID СЭ'ОПН PNI
?D 13 iQHVnjW DľlVHľNHN П1ТО՝ yDHNO IHN! IHN HD Чѵ СУѴ 13Ш1 1Ո31Ճ -IHN1 IHN HD ՜ՈՕշՈւ I—ѴП.Ю՝ VDHN 1Д1 OOH NHpH Нэш nmo՝ VDHNHD "IHN Чэі «IHN Mulla quiefeentibus vis ineft augefeendi ex fingulis quatuor dementis, nifi can fufa,
#Հ<| mixture f qua quatuor dementa in ?» mixta reptriu»tur, quorum nnumquod.
/ 445 Г 9 1 ЗЫ-
quitai in (implici։ fotati։ feparaiisque, vel cunda corruerenr, vel plus darnin, quam utilitaria íarpius adferretur : Horum igr-
г ' 4 ք tur
Et primum faciunt igoem le vertere in auras Aëris; hinc imbrem gigni ; terramque crean
Bx Imbri ; retroqué a tena cunda reverti ; Humorem primum, peít acra, delude calorem.
Nec cedare harc inter fe mutare .meare
■■■в
-4WS E í0 1 m*
H
.J
I
í
tur vim íbmmopere admirați, terram, aquam, aerem, ignem pro Diis habuerunt, & quemadmodum turn prodelTe turn no- cere ea cognoverunt, itavel cogendi,vel reprimendi, vel con- jungendi velfeparandi cădem clementa varias excogitaruno ar
ces, quarum accommodationc arque adplicatione ПЬі au- aiiis, iam commoda ad ferrent, quam inferrent damna.
VI. Principen։ inter eas locum obeinuie MAGIA, que quomeliori moUiorique (<?) nomine adpellacaprimum fuit, Sí, quoniam ipfam rerum naturalium ícientiam complećłcbatur , latius ferpere, pluriumque animos oceupare ccepie, donee ab hac feientia magis magisqiie recederec, ßzplurimumin iis arti.
bus remanerer, aux iuperiłitiofa indagine rerum inveíligare my (leria docebant, manticæ diâae, quarumque varias multipli- cesque Inflitutionum Philofophicar. Tom- Il Phyficæ Part.I. Seft.n.&Seft.III. C VI.
VIL nap. 191. feqq. Veuct.. 174- His jungeHieronymum MAGIUM A11- Plarenfem, de exuítione Mundi L L cap. XV. pag.z6. fq. cujus mifera fata, &
mortem, quæ ex capta Famagufta à Turcis Ij7Ie î* Ang« tandem m captl- vítate à barbare Mahomede Baila accidit, merítő deploramus, quum & a me
moria férreas catenas geftans de Tintinnabulis comment.-irium conicnplerit,iple tandem itrangularus, qui antea inter Vénetos Judex caufarum militansfticrat. vid.
Tob. Magi;ÏOnomatolog. p*41« &Traćt* deTlntinnabulis^ex edit. Fr. Svvecr- tli F. Hannov. 1Ճ08. in præfar.
Mita Johannes BRENTIUS ad АсЪ VIII. OO. Tom. VIL p. ifg. Etfi Magsa initio fuit feientia rerum natur ліічт, unde & Profefforts hujus arta alias Magiftri , alias Phy fid Mi funt, e quorum numerofuerunt fortajfis magi dit, qui ab oriente
ad Ćr ex www Arm:
arti, nimirum Philofophie naturali operam dedifie, qualem Magum poffumus &
Salomonem adpellare , quod rerum naturalium peritijpmus fuerir. Satana tarnen afta faãwn eft, ut hec naturális ars in impiis corrumferetur, Ժ in maleficia & in
tantaciones minime divinas verier et ur. Artes igitur naturales, quibus re, um na- , druw« /iwr. Ил w "«rem df- mentantur ^operation» Satana funt, &c. cui adltipulatur HUE PILIS iu Dcmon- ftratioue Evangélica Propos. IX. C. 147- fub fia- Pag- ed; LiPs- '°6^. Ľ*™- teri barbarorum horumce philofophorum Magia muitum dejtexerafrc-centior illa Ճ՜1 à pr veláris nature, (łiuliis ad damnofas éo nefarias artes ff e demiférať. Sic m g ia Orientalis purior primum fuir, cum Grzca itat im ob íuperíbitionem pro curio- fa & mala haberetur. conf. HOFFMANNI Lexicon Univ críale in VoceMagns.
addeMoihofii Polyhiitor,-Tom. II. L< 11- Pi I՛ G. IX- p՛ շս՛ 144՛ edit. 1714,.
Ci. Molleri.
-№ [ n 1 N"' _______________ '
cesque Temper fpecies fuerunt, , af,y՜*
уоДѵІ«», Geomantia, Hydromantia, Aeromaucia; Pyroman-
tia, Nigromancia Խտ. (p) . . . . .
§. VIL Dividi (?) illa optime potent in Div in at ortom?
prout varias ea utendifueritrin»
& ratio. Illa vel bonn eft & legitimatei mala. & prohibit a. Con- tinentur enim hac fpecic divinationes atque praxndiones cum Eccleíiz â Spiricu lando per Prophets* &
Anoftolosde variis rerum divinarum myfteriis & facts alias im- penetrftbilibus & cognicudifficilimis conceive, & in fcripmram
fhcram relate, , que ex obíervatione
caufarum & effeduum, eorumque nexu & adfinitate m ľebu- nacuralibus. â pericis naturæ ícrutaronbus, Aftronomis, (r)
Aftrologis, Medieis in prædicendis futuris adhibentur ; quibus accedit communis ilia & ruftica popali y qua agricolæ, a ^rii, gpdiones aliique, ipfarum fæpius caufarum mien, ex obier- ie**
W
bis sltfciniö. ՝ \
__________________________~wg [ ч ] a*-_________________________
tato variorum eventorum ordine, de cempeítacum varietate, de ubertate vel inopia annuorum in agriș proventuum (5) quafi divinantur. Hurc vero contrariatur Diabolica divinația, qua ipíe Diabolus, mille artifex, plurimarum rerum, phyficarum maxime, etiamípiritualiurofcientiífimus, arcana quædamdo
tiere , & bominibus, qui vario fuperítidonis genere & impie
tate renentur, futura quædam manifeftare aílolet,quam obfu- rorem, & agicationem vehementiorem paикту, vel potius ^«y- Tixi?» vocant. Ad Prafligiatoriam(t)4Cro refero omnesillofio- num & deceptionum variarum ipecies , quibus variis, miran- dis & minus folitis phænomenis hominum illuditur & imponi- tur focietati, ut cuín mirifica fe vidiíTe credantilli, nihil prê
ter fitiamquandam rerum fpcciem & íimulachrum vel agilítate atiionum, vel Diaboli ope fuerit repræfentarum. Effettoria, ucampliílimafcmper, ira & ufiratiílima fuie, quam duplicem conftituo, vel naturalem & erudicam, (uperflitia[am &. dia~
bolteam. Etenim negări tilla veri ratione non poteñ, incredi- biles in rebus creatis ineñe virtutes & proprietäres, fingula- rem omnibusa Deo vim inditam, & eas eñe totius naturæ vi
res & qualitares, ex quibus inaudita, inufitata, incognita pro- venire queanr, quemadmodum vel variaé naturæ commutatio- nes&fata, velfympathia&: antipatbia inter agenția arque pari
taria obfervancur, vel varia fit compofitio & temperarlo. («) Has enim vires, qui ñrenue & fummo Audio exploraverit, qui naturæ Լք) HBSiODUS Ь, II. Oper. & Dier, plures de hac rede tempore ièrendi &me-
tendi agticolis exhiber leges.
(#) Cont Tob, M A Gl RI florii, iu voce Praddigiatores , & Magia, adde OSIANDR! Tr. di Mag. 5. 39.
Լս) Evolvi hic merenար Joh. BaptiftæPORTÆnaturális LibriXX. Johan
nes JONSTONUS in Thavmatographia naturali ii.edir. Amftelod. 1632.MOR- HOFIUS Polyh. T. ILL. II.P. I. C. Vili. p. 303. 1կց. Antonius DEUSINGIUS in pulveris Symparhetici examine. Groning.12. 1662. Joh. Rudolph. SALZ- MANNUS in DiíT. de Sympachia rerum naturalium hab. Argent, ւճճւ. addi jpoíľuBt omnino Syftemata Phyfica.
[ •? ] SN»
naturae arcana indagâveric, qui quanta Dei bonicas, fapicncia, poteílas ex omnibus creaos eluceac,cogitatione comprehende- ric fæpius, qui ímgulorum cognovenc canias & efFeftus, qui virtutes ha fee efFećłrices adplicare bene & pr udencer didiceric, qui denique varia naturæ phenomena & exempla ferie juila &
ordine obfervaveric, is cognitione fuá occulta, &: involuca- rum rerum (ciencia, ea poterie perficere, quæ, quoniam ¡lio- rum ratio incognita eft, fídem horn ¡num fsperabunc, & in maximam rapient admirationem. Quis enim vel fpiricus emnis, vel anima: noflræ, quæ tarnen femper å fe ipfa in nobis movecur, vim , náturám ас facultares fatis cognovit? Hancigi- tur mérito magiam naturalem laudo, & corum deprædico ilu
día , qui plurimam in indagandis naturæ arcanis viribusque Operam ponunr. Cum quibus & ii maxime conjungendi funt, qui magiam exercent artißcialem & Mathcmaticam, & quanta ftpientia in (x) numeris&lineislaceac,quancaqueiic Legis iftius Ifodynamicæin fervanda rerum univerficace virtus, iludióle in- quirunt, atquemira arte delineare ftudenc. Quam ob remin explicanda hac feientiæ humanæ parte Theolqgi, Philofophi, Medici, & omnes fere erudici , ac veritatis diligentes indaga- cores omni tempore elaborarunt, ut, quid creaverit Deus, quaque illud virium indole creaveric, fubtilicer iaterpretaren- tur Cùm enim hæcnaturalia non tantum aut abipfo divinio- ri Sniritu in facro Codice fine propofita, aut ab Angelis bonis,
ť В J quo-
lei»
in cuibiis utilitärem hujus icientiæ fans piobatam acopies. De ipfa autem te adeuuda îuûc Sy Utmata Mathematical
-W3Гч) W quorum operam ^gyíav albam vocant, oftenfa quandoque fue-
rincacque enucleata, federiam hominumfolertia&fummo ilu
dió erudita , qui eadem, & eorum cultores ítrenuos non lau
daremos , omnesque, utadmirandorum naturæ efteâorum duce
re raciones ítudeanc, adhortaremur. Alia eft, quam Diabó
licas dixi, Magia eftećłoria. Hæc enim non mii prohibito modo arque methodo fuperfticiofa ; imo opera quoque & ad
miniculo dæmonum res mirabiles facit, aut facere videri vuit, quæ quia & naturæ vires fuperare putancur, tedivinorum mi- raculorum potenciám exæquare,bonos quoque & honeftos,niii cauci fapientesque in rerum nacuralium & externarum confide- ratione verfari ftudeant,in devia & fuperfticionum admirationem per ducere, imo quandoque â veriratis tramite avocare poterunc.
Multiplex quidem huj us artis fuperftitiofæ exercitium , mi hi duplex inftitui confpicitur. Vel enim organa & media natura- lia funt, & quæ in fen fus incurrunt, vei [piritualia. Ilia auc operativa funt, au t cdfgya prorfus & vi naturali carentia. (y) Ad illorum claflèm pertinent omnes res naturales, varia virtu
te , caufis, effećłis, formis, natura &: origine differentes, in quibus vis quædam operandi, ut in Elementes, ineft , quæ va
rio modo accomodari poteft. His adnumerantur omnia ea, quæ vi naturali carencia & deflituca, aut ad meliorem ufum inven
ta, vel fuperftitiofa facaltatis animæ imaginatricis delufione, vel paâo quodam cum malis fpiritibus inito, turn in acquiren- dis bonis, cum in depellendis malis adhibentur , variæ imagi
nes, icunculæpuellares, pilei, annuliphyfici, laminæ, armii- ïæ, feripturæ, Л gna, charaâeres, piéfuræ, literæ, verba exo
tica, (y) Confer de hifee HOI-FM ANNI Lex. Univetf in Vocibus, Gemma , pileați, /puta, icuncula , lamina , armilia, Galben, Lana, annuli , magia, Dec anus , ріЯигл, ։m agines , amulettem , lapides., lafpis , periapt a & c. Adde B. OSl AN»
DRUM de Magia, p. 127. íq. & Petrum Eridericum ARBE , de Prodigiofis na
turæ & artis operibus Talifmanes & amuleta di ¿lis lib. fint ul- Hamburgi 1717«
g. in quo varia variorum populorum fuperllitioius hujusgenera rcceufcr, varios, que Autores, »tn de iis feripferunt, producir.
tica j nomina propria ճշ Dei 8ճ hominum Ճճ angelorum, ո®- tæ numeric# & Geometricæ, aliaque hujus generis plura, in fe & natura fuaineffic2cia, &abhocufuremotiora. Inter fri- rjtualia media inprimis angelí funt dæmonefquc , quorum operam , conidia, adminicula, pi&oMas , t&ríctt , routât, вир- ֆէՕք homines male ferian, fupçrftitiofi, creduli gropii, inper- ficiendisfuisadhibenc, variis e-osdem arubus magicis carmini«
busque in auxilium vocantes & conjurantes ; quam ipfam ar
tera j/íjjt«'*» , magiam adpellare amant nigram.
§. Vili. Optandumvero vel maxime eilet, ut minor fém
per Magiæ hujus fupcriliciofæ per ætaces inter homines audio ritas necplures հշէօ hujus artis fplendore ac gloria abrcpti peccaiïent ; fed floruilľe hane olim inter Gentiles po
pulos, adhuc dore re , & inter Judæos & Chriítianos prohdo- lor! viccre, imo totum fere terrarum orbem inundarle in propa- tulo eft, пес ullaveri fpecienegări poteri, cum eademinmul- torum feriptorum monumenta pervenerit. Originem ejus, in qua vel maxime Literomancia eminet, multi ex populis Orienta- libus ducunt, irao ad témpora (a) antediluviana tum falfis Eno- chi (b) verbis, tum loco Gen. IV. 16. (c ) adduüi i Nec â veritate aberrare
՞ ír՝) ita PLIÑIUS Hift. Nat. L XXX. Capă, fub inňiurn p .izt. fq. Edit. El lev.
՝ Antoritatemci ( Magia.* )maximamfuiffe»emo mireturf.quandiqtùdtmfola^riium
՛ ГМ б/дм^/wr
wrw w/igiM», сгиимм J# țec
м c r«/» -
мягяя, A/HgM , я, м fwrw«,
էր л-ѵ álcát, & in Oriente Regum Regibus impere։. &c.
(a) Conf, de Magia Antediluv.B. OSlANDRUM de Magia p.4j- iq* ltem deferu f ¿ľ p\e )1OC fragmento Enochi vide Thomam BANG1UM exercit. I- de Literarum k ¿rtu Qua.֊ff V.p. 16. fqq. Q_V1. p. 93- Exerc II. Q. VIL p- ¡16. fq- adde de
m oohťtia librisque Enochi Clar. On- FABRIT1I Cod. Pfeudeptgraphum V- i • p, Í6o<aa. loh. Erneftum GRABJUM in Spicilegio Patrum Tom. L p-54ք՜3$Հ։
Çt) maxime hujus loci interpretmi» dt, -vel, tuac, temporc Eno fi cœptum -И8 է '4 ] S*t-
_
_____________________
aberrare videntur, quod ínter alia peccata racinoraque, quibus cxicjum fibi homines antediluvian։ corŕtraxerant, non ulti
mum locum obrinuit idololatria&r fuperíUtio, qua Numinis di
vini ipreca aućtoricate, & contemptis Noachi monitiș, fuæ tan
tum indulferunc indol։. Temporibus vero fubfequentibus, poíb quam ipía idolciatria in maxima poiłerorum Noachi parte de- nuo propullulaflèt vera religione in fola Semi potentate relióla
& fervata, ars harc Talismanica & fuperílitio magica maxima cepit incrementa , ut tandem ad omnes populos ferperet, qui vel admiranda naturæ vi, vel beneficio Geniorum bonorum őí
malorum mira perfícere ftuduerunr. §. IX.
eft invocări nomine Dci, ur vel <kmum cultus cœpeiit, vei oppreíTus & viola
tus à pokeris Câini in integrum futrir ¡nílauratusi V<1, tunc profanatum eft in invocando nomine Jehova:, ut quod foli univer.fi hujus creatoricompetebatno
men , creaturis tribueretur ; Vel, ut Aquilas reddit rítt S CV Псрссш KV(H¡f , tunc pofteritas Sethi de nomine Dei vocari , ut ab alies Cai- nitis diiłingueretur , cœpit, ut phrafis cit Elaiæ 44. y. 48. I։ Prima cum hi- koria rei non convenire videtur, quoniam jam majores Euoficultum Dco ptæ- kiterunt ; Altera autoritäre nicitur Paraphrafis JONATHANIS & ONKELOSI » ubiille țiJDQl ՈԱՈ0 рПЪ ПЗУ) 'îîDD6! WHUJ 'ПЮГОЧ N31 Nin
Nia՝p B1Ö3. լտոաւոՅԴ Hoc eft illa atas , cujus in diebus in с ер e- runt errare ý* fecerunt ftbeidola ,& cognominarant idola fuá nomine verbi Domini.
vid. Pcntat. Glofl'at. S.Rever. Dn. JABLONSKI! P. I. p. յշ. quam ipíàm explica- tioBcrn admittit JOSEPHUS Aetiquit. Judaic.L.I. C.IV. pag. g. edit. Col. &Cap.
1П. Edit, Ed. Bernardi pag. 13. Ճէճ, KpcïÔn(^ SpSTaßci^ermf -Յրժտ W Х^6Ѵ СК тыѵ TS-arpiav (aliis та-лт^шыѵ ) è&ttrpufa ufa та í Vtvopitrptvaț T^aç SU յճծէճ тгл&уп]si &c. demie procedente tem.
pore de paternis folennitatibas vol inftitutis , ad mala progrefti funt, ñeque legiti
mes honores ulterius pr&bentes Deo &c. cum quibus confcntitR. Salomo JARCHI ad bare verba, accipi hæc verba рЬіП țVih per fignificationemprofanatio- иигв, feu rerum՛ profana rum, Г110Ч) nN1 շ-^-յ nN N-pU, diS¿7nțmwh нэрп Դճюіуз(vei «ыeneъчгоѵյօ՝ձճ^ո П1П /bt է Ո1՜1 pl ut vo c ar ent ur nomina hominum <ý> idolorum (herbarum) nomine San Я i Senei i élt, ut facerent ea idola, eaque adpellarent numina divina.
oonf. Joh. Friderici BREITHAUPTII , Sac. Carfareee Majcftatis & Duc. Saxon.
Conhliarii Comment. Rafe hit latine verfem in noris p. Հշ. fed ipíàm hane fen ren- tiam cum Clar. Car. SCHAAFJO in Targumim fcledlis operi Aramio annexis p.î.9. rejicit Seien. Johannes CLERICUS in Comm, ad h. 1. qui tertiam ut majori lide dignam ex Gen. VI. 2. eligir. Adde Henr. AINSWORTH! Annotations ad h.l. p.ty.fq, & quos allegar ad hur.c verfum PFANNERUS Атоэаіг. Sacr. S. p. ¡t.
__________ _______________-&Ž '171 ________ _ ___________,
§. IX. ExcelluiíTe ínter primos vel maxime cbdldsos, qui hoc nomine late regnarunt,ílrenuos hujus arris & difeiplinæ cul
tores , tum ex majorom Abrahami fs?) Tara; aliorumque exem- plis, cum ex ipfa eorum philofophia (e) diviuatoria , tum^
('KLTSSÏÏ JSSftftSS S'
«Ж а im*__________________
verbis Prophetæ Efaiæ ŁII. 6. &c. (Հ) clariflimè patee , qui quo május in cognofeendis aitris pofuerunt ftudium, & vim so
rúm virtutesque in fublunaria fuerunc experti, eo proclivio- res ad varia Talifmanaja efformanda , ufumque eorum magr- cum , ad varias denique divinationes exiftebanc , inter quo
rum celebriores Dolores Zoroaftrttm , Afuftcorum & Zur.it um Medos, Marmartdum Babylonium, Zarmocenidam Aflyrium &c.
Plinius (g) refere._________________________ .
§. X. Abhorum moribus minus alieniores erant,vel vici- niores vel remotiores Syrí, Саплплі, (ft) Philift лі^ Arabes (f), Æryptii C k), Խ bii, qui multam in arte hac excolenda operam
ճյր pofue-
MAYMONID.ïn More Neboch. P. III. C. 27. Theophil. GALE , Court of the Gentiles P. II. L. I. C. IV. J. V. p. 70. feqq.
ГЛ Conf.adhunclocum Comment. Clar.VITRINGÆ p. 79֊ ubiita: Nikiivetatge- fW"» (Bip O)
(ý Mus Codtcis facri i» aléis loas dque ас in hoc ipfo, Isqucat, отпет art cm divi- natoriam , țlerisque, imo omnibus dixerim per Orbemgentibus receptam , ex On.
ente, Petitum elfe. CICERO id tot idem verbis teftatur hujus difeiphne primam Originem ÍL.I. de Divinar.) explic ans, & Diodorus Siculus (L. Up. 81.) & contenu- unt vetufti fcriptores omnes &c. R. Dan. lfaac ABARBANEL in Comm, ad h. 1.
p.d.cdit.Amftæl,j—Чі BIDS INS© "D HON VITÍ
ö^dd wHd4) ív івнрп mm ву muyo
si ппто i՛«« oí? чаэ înv* c^ni rneopi
Čr împleti [unt pre. Oriente, hune habet fenfum > ita dejeruifti opus popul։ Jehova fandi , ut filii domus tus, prsßigiatoribus , divintttiombus Ճ՞ idolis omnia imple-
ver int ргл filiis or sentis, fcilicet Viris orientalibus &c.
(a՝) L.XXX. C.I. port initium. p. 232. Tom. III.edit. Elfev. adde Diogenem Lair- tium in Vitis Philof p. 3. edit. Steph»8. 1770. adde J. E.FLOERCK1I Comment, de Crimine Conjur. Spirituum Cap. VI. §. 6. pag. 99. fcqq. ubi de variis Gentibus lefert, quae inter cas fue rit autoritás Magiar.
(h) De Cananæis , Syris, PhiJiitæis &c.vide BO CHART! Plialeg & Hierozokon.
BRAUNII Varia Sacra, SELDENUM , HILLERUM , CLERICUM aüosque.
(¿y De Arabibus fie refer t ERPENIUS Dili-L de L. Arabic. Sed ne nullum feientiage
nus ab sis pr&termiflum efle put et is, feitote, &de Cabbalifiica arte multos apud eos extare libros fubtiles admodum admir abiles &c. adde B. OSI ANDRUM de Magia p. 30s. HOTTINGERUM Hilt. Or. L. I. C. VIII.
/PDelitcris Ægyptiorum hieroglyphicis conf. HOLMIUM de Scriptura p. 397.ІП no
tis. It. WITSII Ægyptiaca de amuletis Ægyptiacis p. 46. feq. 122. feqq. adde KIRCHERUM aliosque, maxime U R. S 1N U M Dili՝. Familiar, II. in Triímegiíb
i
pofuerunrTmî& Theologia & Philofophia eorum variis №e- roelyphicis, vanifque ritibus propofita teftacur, atque exem
pla Bileami , Labani aliorumque proftant ; denique oculis omnium obverfantur graviifima divini fcriptoris Mofis moni a Deut.XVIII. 9. ІО. И. U) quibus de moribus ritibusque Genti- tium magicis, ne graviflimam Dei pœnam meurrant, lfiae - tasavocaľacquedehorcacur, quibus varia Prophetarum, quos fequensætas tulit, oracula addi poiTunC- •
/с xi P er fas (w) vel maxime huic arti deditos ruine, eti- am^hocpotiftimum colligitur, quod ipía vox Magus, aur Magia origine fuá Perlica lit, & tefte Płacone ты* 3^
fitrnificet, quod tota inculco Daemonum fuericoccupata, quos
lieues
____ ______ -Kg С ю ) g%-______________________ _ Zoroafler, Oromazi films , qui, quam i pre ex Agonace quo- dam haufit, religionem magicam inter Perlas vel introduxe- rit vel inñauraverit, cujus prêter piara alia Aftrocopica que
que Apotelesmata exfti rerinr,
§. XII. Idem de Indiarum arque Sinarrm populis rstione probaveris facilima , fi doârinæ antiquioris Вгасітлпит Sc Gymnofophißarim philofophiæ habeatur reipeâus , quos plura docuiiTe magica ex antiquitatis monumentis conftac,quorum ve- itigia hodierni (n) "Bradmants aliique adhuedum premune. Imo, fi alia racerent, fuperftiiiofifllmus Conf ucti PhiloCophi (o') cul
tus id Caris probater, quern antiquiilimum obièrvant, quos prü
fens ferctempus, Sinæ.
§. XIII,
1ЙЯ1Я8
, С» мм, gxfWMM
IMII
Ł IN O interprete cdi;. L"gd. I f PO. Pg- 3 %7՝
_______________ -t% [ 1 N**" ... ...
M XIIÎ. Ad Gr^Ľ^craníeo, qui quo fnperftitioiiores erant#
Audionilimi, eo május operæ pretium m dilck oHnis arcibusque magicis ponebant. Ars ешт -пл^-лх,? ý utmagniliabita,ka maximo trafme outre Ñeque emm hic Philoíbphos, Poetas ahosque racile excepens.qui^^™ au: nou rávenne, aut nou iau^
daverinc. Ipfe Рьлто in Sympoilo earn drvmacionem &ma՛
aiam concedia, qu^ & per Damonas. PoAquam emm nátu
rám eorum mediam inter Decs & hommes conliicmilet, qua interpretaremur & trajicerenr humana ad Deos, & divina ad homines, horum fcilicer preces & íacníicia > lllorum Leges, pracepra.conOkutionesyUt Пс omnialuo coimedantur vincu- lo , ita pergit : ¿1« rar» ksm ň *ла№ %меи w М’“՜
Հո) Vide Epiítolas retention Jefuitar um de rebus Japonicis,Indids & Peruanis, quas collegit Johannes HAYUS, edit. Antwerp- 1ճօ$-. maxime p. 4.1y.&9jC. Er de re- centioribus Indis, quantum inter eos florear varia magia & quidem ctjam Diabo
lica , quantoque în precio, ut divina , habeatur, evolve Relations de Malabaricis ACTIS՝, & quidemContinuat. VII. EpiftoL XL. p. 480. fcq. & Continuât. IX.
Colioqu.V. p.711. feq. & Continuat. Xi. Epiitol. 32. pag. 940 fq- addë SCALIGE- RUM , quiita :Scito, non Joliim Mohammedanos ,fed& Indos ldololatras ab ultima antiquit ate nummos fignare aut Gemmas fculperead Horofcopum , casque imagines {¡pVÅaKTfJglUV & amulet or um toco habere ti. gr. adverfus ittas fcorpiontim nu- mulos, horojcopante fcorpione > cum imagine fcorpionisfignant, ut ejt apudl'eterem Geographum &c..
Հօ) Evolvi hic meretur CONFUCIUS SinarumPliilofophus, ííu fcientia Sitienfís latiné expofita , Audio & opera Patrum Societatis Jefu, julFu Ludovici Magni edita Parifiis 1Ճ87. Quamquam enim etiam optima , & quæ piltres Chriŕtiano-
• rum púdote fuffundunt, in Confucii doctrina obveniant, qui doffrinam cam vita conjunxitomniaque praecepta ad vitám retulit, tarnen tanta- errorum , ídolo-- latriæ & artium magicai u m multitudine refería & eonfpurcata clt quoque de fpi- ritibus omnium rerum præfidibus, quorum auxilio magna peificiantur, (confer Scient.Sínicas L. ML Part. ILp. 3.feq. & p. 6. Sec.) ut miruin lit ira præfra&æ fron'- ïis elfe potuifle Jefuitas, qui ad defendendum hune Confucii cul turn, & accom- anodandam religionem Chriftianam ad impías confuenidinesSinarum, & idolo- latricaseorum iacrificiorum cacrimonias, fpretis Pontificum decretis , addueere alios non erubuerint. Ira enim illi fub fîuem vita: Confucii, Declarations Proë- mialis p-114. Intelliget est omnibus prudent Leilor, quam non inutili։ futura fiit E* angelico. Trac oni vir i hajas axelor it as > fiquidem ea apud heme Gentem , qua Magißrifui r & literarul»fttarum ufque adeoßudiofa eß, utt quand oque pofiit, ( 8c yero powiły ad Chrißianam ver it atem cenßrmandam > qwtnadmodum videmas
4 «wh, M * ձ»քճ*է ,<*• ”Г "?
ՃՃ.Ճ l^ÄW
ւ 3
..֊ (**)%*» _____________________ _ autem vaticinandi artem vocat xaftáçqv Հ%ր^Հց') Cum quo con- fęrri potefi Aristoteles in Libro , quem Magicum in- fcripfit. Tanta quoque in auâoritate hoc fcientiæ & arris ge
nus politura fuit, ut multi Грега fuam omnem, omnemque fi
duciara collocarent in eo & ponerent, arque variis myfteriis ma- joribus ac minoribus â fe averruncarent mala.Quam ob rem vari
as colueruntfiamas, variasque Deorum averruncoruro imagines funt fabricați, i rao multiplici тгХегрлатаѵ > annulorum, amu- letorum ufu excogirato, & variis confećłis carminibus magí
eis, quibus in fympofiis, ludis, aliisqueoccafionibus uterentur, omnia tentarunt, quæ ad amplificandas has artes potuere fa- cere.Hinc,quo major etiara ipfius LITEROM ANTIÆ præfian- tia videretur, velíortibusHomericis (r') vel literis Ephefiis (i), feunotulismagicis felicitatem &r profperitatem eventuum pro- mittebanc, velex pari aut impari vocalium in nominibus nu
mero bona malave , ut Pychagoræi, præiàgiebant, ut plura alia taceam.
____________________________ __________________________________fl .XIV.
omne procedí։, facerdotumque diligentia circa facrfičia expiationesque & incanta- dones divinationem отпет & Magicam. Deus quidem homini non mtfcetur , fedper medium commercium omneatque colloquium inter Deos hominesque conficitur,
& vigilant ibus nobis & dormientibns. Quicunque har urn rerum peritus eft ¿cqptí- feu felix Vir (fr fapiens nuncupatur.
(cf) In Phaľdro pag. 44 j.
(r) Inter alia ionium Genera, hoc, quod pai^to^optclVmcLvocabatur, celebre fuit, nt ex nobilis cujusdam Poctæ , maxime principis eorum Homeri verfibus, in quos primo intuitu inciderunc , de eventibus futuris judicarent. conf. DiíTcrt. C. G.
SCHWARZU , vel potius EICHLERI Altorfi 1711. habitam deSortibus pocticis ț. XV. p.rș.ieqq.
(1) De iis Anaxylas ira apud Athenæum L. XII.
tv trAvríifTtri феріа-' Е՝фнrŕficí у&рцлата, каХ»
InconfutilibusfenintEphefiasliteras pulcras. Qucuiam hocargumentum locum Aft.XIX.19.de iis,qui та тр/.ірул erant traçam?, adnwdiim ¡¡luttrat, igi.
tur qttædam de eo fubneftam. Ira autem Clemens ALEXANDRINUS Strom. I.
V. p.ed.Commel. 414- Kçpj тір.01 Trip). Tÿç ßo.pr¿povç yiáuťrpi(3tw , í£cy ctvTovg tŽs íHMivch trtpláty Tÿ етлх^ифа м%^гѵоѵ( tretet,-
ellSB
iրՀH»**՛*""՛,f ՚Թ
(ВИИ
llliii
՛ 438 í 4 Vs&r____________________ ____
S. ¿IV; Romanos quoque haue fcientiam magicara oble- ctafíe , varii perhibent aučtores. Cura enim â Græcis Le-
:--- :———" . / ՚
-442 ( ł4 լ _______________ ___________
«es¿écerem& literas , fuperftitionem fimul magnam accepe- íunc, quam Cultus Simonis Magi(f) fortes VirgihaniE , (ii) varii Dii rutel are s & firmamenta imperii,, ancilia, imagines & tetei- mata àprincipabasRomanis adhibita,carmina Sabina, Marfio- funi næniæ.j figilla , Pontificam JLibri, varias commentandi radones, aí iaque pluta ŕatis fuíficienterque loquunrur.
§. XV. Quanta vero fuperftitío hu ju s arris SeptentrioHł- les (x) arque Occidentales provincias » Vetetem Germániám^
ł Sueciam
՜™ л»«в co'opfratione Satans, ah quid magicii fûts artibus officers videbantur. thrum*
'/inquit Lucas
prêt iis Логит repererunt quinqnagittea milha denariûm, quafumma , Ji яа топе»
tam noțlram exigus plus quam quinque mdli a aur-eonim Rhencnfium valet- Summa fed magias artibus dedili, qwd horninám genus haudfacile in veram viam redice fölei, пес tales, qstesrefip fcentiqparvo conflet, fed quimagtiojuo damnolibros сот»
bur un է , țotentia Evangelii refipifcunt, & dignos pœmtentiafruâus aferunt, lm- mane, quanto intervalioEphefiiiUi nos pofi fe r elin quant &с,
¡Mcotif.Diď. Georgii WONNÆdecultu Súri- Magi rontja Bąrpnium hab Jena; 166 f, adde HOFFMAN NUM §c BUDDEUM in (uis Lexicis- . i„) Frequentjffimus harum fortium olim inter Romanos ufos crat, quoniam inn
ci pern Poetarum latinorum Virgilkim , u.t Græci Homerum , habuerunr. Нис fi quid .divinará de futurorum eventibus voluerunt > verfus Virgtlu, in quos in- cidebant, notabant, oraculaque exiis capicbant, ut ex Alexandro Severo, He- tiogabalo, Adriano aliisque pater. confSCHWARZluM vel Eichletum de for- iibus Poetarum; Itemque deSertibusvariisPEUCERUM de Divinar, p. 596. icq.
&de fortirioneVeterum , maxime Hebræorum , Martinum MAURlTrUM. Eun- .demufum lipe inter Chriitianos habucrunt hæ fortes. Ița Carolus I. Кел՛ BrÀ.an- діх cum cl.cgantiilïmum Co.dicem Virgilii in Bodlejana bibliotheca con piceret, iuafore Falcilando iörtium Virgilianarum pcriculum fecit, inciditque la venus ճI ț. fcqq.Լ. IV, Aeneidum ;
At bello audacís populi vexatus Sc armis , Finibus exiorris , complexu avul fits luli ,
Auxilium implorer, videat indigna fuorura Fuñera ; пес cum fe fub leges pacts iniquæ
Țradid.erit, regno aut oprata luce frua t ut;
Šed cadar ante biem , mediaque inhumatus arena,
(Հ) Confer hic, Ólai MAGNI, Gorki, Arcbiepifcopi Upfalienfis Hi fori am de Gen- libus Septentrionalibus, ejusdcmque epitomen per Scribonium Grapheum editam, maxime L. III. p. 3.0-41-.& OJai WORMIl Medici Monumentu Danica præfertim in libro J. ejusdcmque Literatúram Runicam in variis locis. Halnïæ Kft. Joli. Ge- « ergü KBYSLERIAntjquirates fclcćtas Septentrionales iS:Criticas, quæ 1710. No~
-Ni [ 1 ÏW-
\ Sutei лт. Daniam^ Norvvevtam > Ru-fíam^ G dili m, HifydniAm &c.
inundaveric. id vel ex reliquiis plus facis patefeit, vel varia mo#
numentaidem demonftrant, vel exempla fœminarum vatídica*
rum, Druidám, Matrum Gallaicarum, Suebarum, Trevera- rum&c. probant & literarum Runicarum (?) aharumque moan-
tationum genera teftantur. ... , .
ճ XVI. Ex quibus nunc facilime inteibgitar , quam late ma-Ka hæc ars& fuperftitío difl'ufa , Sí quam vario modo ас Iludió diver fiífimis in Iceis culta fuent & adhibica inter Gentiles Večer es j at
A J rci^era^>hominum mentes, ô pečtora cœcal
i cœcas j .
Ułud vero vel maximedeplorandum eft, quod quæabEchmca reli^ione ad Chriftianæ fidei addnftorum fociecatem accc 1
ffifSiSli
Reve՛֊ Dn PREGIZERUS p iSf.feqq. adJc AnnquitatumGermaiucarumfcriptotes 11 I
