1
SPIS ZAWARTOŚCI I ' ’ - n ' wj
TECZKI .
f o w / l / '
K im ? . ...
I./1. Relacja -—
I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora1 I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora ,—
II. Materiały uzupełniające relację
J//.oi <3. h
- A III./l. Materiały dotyczące rodziny relato ra---III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. - III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 — ~
III./5. Inne ... — IV. Korespondencja
V. Nazwiskowe karty informacyjni^.
Q
VI. Fotografie
2
(
3
Sł o w n i k b i o g r a f i c z n y
s
rw oflagu V IIA M um au. W prowadzeni byli przez S tanisław a i H enryka Ś w ięcickiego nie tylko w działalność w yw iadow czą, ale rów nież brali udział w przerzucie osób zagrożonych areszto
w aniem do GG. W końcu stycznia lub na p o czątku lutego 1944 r. ostrzegł stryja Stanisław a (w ia d o m o ść od ż a n d a rm a z L u b ie n ia K u j.) 0 ty m , że b ę d z ie are sz to w a n y . Ten je d n a k w obaw ie o los ż o n y i syna nie zgodził się na ucieczkę.
Po w ojn ie uk o ń czy ł 31 XII 1945 r. średnią szkołę ro ln ic zą w Starym B rześciu i prow adził z ojcem go sp o d arstw o w Z aw adzie (ob. gm.
Baruchow o). Od 1 1 1947 r. do końca 1948 r. był praktykantem w Państw ow ym Stadzie O gierów w Ł ącku, a następnie do 1 IV 1951 r. pracow ał w W ydziale Rolnictw a PRN w e W łocławku, zaj
m ując się w nim spraw am i hodow li koni. N a skutek szykan ze strony PUB zdecydow ał się w 1951 r. na w y jaz d z Zaw ady. W k w ietniu tr.
p odjął prace w Stadninie K oni w N ow ych Jan- kow icach pow. G rudziądz (początkow a nazw a L isn o w o Z am e k ) n a sta n o w isk u a sy sten ta.
W 1953 r. d o sta ł służbow e p rze n iesien ie do S tad n in y K o n i Ł o so sin a D olna pow. N ow y Sącz, w której, po ukończeniu w styczniu 1954 r.
K ursu dla A systentów zorganizow anego przez C entralny Z arząd H odow li K oni w W arszaw ie (w Stadninie K oni R acot), został w tym sam ym roku k iero w n ik iem . W 1961 r. n a skutek p rz e n ie sie n ia sta d n in y do A lbigow ej k. Ł ań cu ta w rócił w rodzinne strony i został p ow ołany na stanow isko p.o. dyrektora Państw ow ego O środ
ka H odow li Z arodow ej w Ł ącku pow. G osty
nin. Jednak ju ż w następ n y m roku ze w zględu na zły stan zdrow ia ojca w rócił do Zawady, aby u chronić m a jątek przed sprzedażą. Po śm ierci ojca w 1971 r. przejął 50 ha gospodarstw o i pro
w adził je do ostatnich chw il życia.
H. Święcicki był aktyw nym działaczem spo
łeczn y m . N a te re n ie g m in y B aru ch o w o był członkiem w spółzałożycielem kółka rolniczego 1 d ziałaczem OSP. W latach 1946-1948 p ełnił fu n k cje g o sp o d a rz a , a n a s tę p n ie se k re ta rz a i je d n o cz eśn ie adiutanta straży pożarnej w Z a
w adzie Piaski, a w latach 1947-1948 jej prezesa.
W c h o d ził ró w n ie ż w skład rad y nadzorczej G m innej S półdzielni „S am opom oc C hłopska”
w Zawadzie. B ył także współzałożycielem Okrę- Ś w i ę c i c k i H e n r y k (1923-1981)
żołnierz AK, działacz społeczny, członek zarzą
du Polskiego Związku Hodowców Konia.
1 Urodził się 17 X I 1923 w W oli Skarbkow ej (o b . gm . O się cin y , pow. radziejow ski).
B ył synem H enryka ad m inistratora F u n dacji D obroczynnej K aroliny i Fryderyka h ra b ió w S k arb k ó w w O sięcinach i A lek
sandry z d. Odrowąż- Pieniażek. Od 1929 r.
m ieszkał z rodzicam i w P łonnym k. G olubia- D obrzynia.
P o ukończeniu szkoły p ow szechnej w W ej
herow ie w 1936 r. (m ieszkała tam i p racow ała cioteczna siostra A nna P n iew ska z m ężem Ja nem — n auczyciele) ro zp o czął naukę w G ZK w e W ło c ła w k u , z k tó re g o p rz e n ió s ł się po dw óch latach do gim nazjum im. K arola B rzo stow skiego w Suwałkach.
W okresie II w ojny początkow o praktykow ał w Jądrow icach, gm. B rześć Kuj. (1 9 40-1942) u K azim ierza B acciarell’ego, co uchroniło go przed w ywiezieniem na roboty przym usow e. Od 1942 r. mieszkał z rodzicami w Rutkowicach (ob.
gm. L ubień K uj.) i pracow ał w stajni przy ko niach w m ajątku baro n a K riidenera, którego adm inistratorem b ył ojciec.
H. Św ięcicki w 1940 r. został w prow adzony przez stryja Stanisława Święcickiego ps. „B ara
basz” do Polskiej Organizacji Zbrojnej „Z nak” . Od 1942 r. był żołnierzem A K i podlegał „B ara
b aszow i” ja k o szefow i w yw iadu O bw odu A K W łocław ek. W W ieńcu i W łocław ku m eldunki oraz rozkazy od niego zostaw iał w skrzynkach k ontaktow ych, a w K ow atu p rzek azy w ał i od bierał je od O ttom ara Pipera i Józefa Polskiego.
P ełnił rów n ież fu nkcję łączn ik a ojca m .in. do
„B arabasza” w G rodnie i Cezarego Bacciarelle- go w M iechow icach. M eldunki przew oził ukry
te w p om pce row erow ej. O d 1943 r. d ziałał w spólnie ze Stanisław em T adeuszem Ś w ięcic
kim synem brata ojca Stefana, rotm istrza 2. Puł
ku U łan ó w G ro c h o w sk ich , p rze b y w a jąc eg o
4
gow ego Z rzeszenia P ro d u cen tó w Ryb w T oru
n iu, a n astęp n ie je g o w ice p reze sem . P rz ed e w szystkim działał je d n a k w P olskim Z w iązku H odow li K onia (od 1957). P ełnił w nim szereg o d pow iedzialnych fu n k cji zarów no w e w ła dzach w ojew ódzkich ja k i centralnych. O d p o łow y lat 70. X X w. był w icep rzew o d n iczący m K om isji R ew izyjnej PZH K . Z a d ziałaln o ść na tym p o lu o d znaczony b y ł w 1972 r. Z ło tą O d
znaką Związku.
Henryk Święcicki zm arł 29 III 1981 r. i został pochow any n a cm entarzu w B iało tarsk u (gm . Baruchow o) w rodzinnej parafii.
Zaw arł zw iązek m ałżeński (ślub 29 X I I 1951 w Gostyninie) z A n n ą Teresą K olaszyńską. Z te
go związku miał dwoje dzieci: H enryka (ur. 1954), rolnika, absolw enta A kadem ii R olniczej w P o
znaniu, w łaściciela 1000 ha gospodarstw a w Bo- borów ku k. S zam otuł i có rk ę A n n ę Z o fię (ur.
1957), po m ężu Sokołow ską, absolw entkę b io logii U niw ersytetu Łódzkiego, która w raz z m ę
żem m ieszka w D ziard o n icach , k. K ow ala, ale przejęli oni także Zaw adę.
FAiMPAKoWSP, Insp. Wł., t. osob. Święcicki H., Święcicki S.; Dokumenty i m ateriały .z archiwum ro
dzinnego A. Święcickiej; Brosław-Bacciarelli E., N o
wacka A., Święcicka-Radomyska J. — relacje (w zbio
rach a u to ra ); — A .Ż ., W sp o m n ien ie o H en ryku Św ięcickim , „Koń P o lsk i” , 1981, n r 3; D recka M., Od 9 lat sieje bez orki, „Top Agrar Polska”, 2002, nr 6, s. 7 8-79; K ukaw ski L., S ło w n ik je ź d z ie c k i i ho
dowlany, „Konie i rum aki” , 2003, nr 9; Zasada Z.J., Sprostać strażackiej tradycji. Zarys dziejów Ochotni
czych Straży Pożarnych w g m inie B aruchow o, Śaru- chowo 2003, s. 2 5 5 -2 6 0 , 2 7 0 -2 7 2 ; Ziółkowską B., Święcicki Henryk, [w:] SBKP, cz. 6, s. 169-171; ten
że, Św ięcicki Stanisław , tam że, s. 172-173; — Fot.
H. Święcickiego z archiw. autora.
Bogdan Ziółkowski
5
6
7
8
C ^ A '3 'C J ć W y t t j b o c X % .;
f ł > 0 I
Om a 29 marca 1981 r. po długiej i ciężkiej chorobie zmarł . Henryk Święcicki, długoletni wiceprzewodniczący Komisji Re
wizyjnej Pobkiego Związku Hodowców Koni.
H. Święcicki urodził się 17 listopada 1923 r. na Kujawach, w Woli Skarbkowej k. Radziejowa, gdzie mieszkał jego ojciec, który był w tym czasie administratorem Fundacji Osięciny. O d dzie
ciństwa stykał się z końmi i ich hodowlą, ponieważ Fundacja p ro
wadziła na dużą skalę chów koni remontowych. Rozwinęło to w nim zamiłowanie do koni, któremu pozostał wiemy do końca życia.
Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do gimnazjum Ziemi Kujawskiej we Włocławku, a później do gimnazjum w Suwałkach.
iśkd-fiyipM ltytrA y. pftoktyu.M
Następnie pracował przy koniach w majątku Rutkowice na Kujawach.
Równocześnie brał udział w ruchu oporu w szeregach AK.
. Po wojnie ukończył średnią szkołę rolniczą w Starym Brzes'ciu, sfi y r P u a a l j t f T z tijju tń W / * - *> JVJ.it-}j?d/i'eroz-
począi pracę w SK Lisnowo Zamek na stanowisku asystenta. W 1952 r. został przeniesiony jako asystent do S K Łososina Dolna, gdzie wkrótce został kierownikiem stadniny. Gdy w 1961 r. stadnina w Łososinie Dolnej została zlikwidowana, a konie przeniesione do
9
' e t /
^ V 6 . ' / f / ^ ' T | ^ . [ /
Albigowej, ... H . Święcicki przeniósł się do gospodarstwa ojca w Zawadzie, w powiecie włocławskim, i gospodarował razem z nim.
IV 1971 r., po śmierci ojca przejął gospodarstwo i prowadził j e aż do ostatnich chwil życia.
Poza pracę, zawodowa • H. Święcicki był bardzo zaangażowa
nym działaczem społecznym. Będąc od 1957 r. członkiem Polskiego Związku Hodowców Koni, pełnił kolejno różne Junkcje, zarówno we władzach wojewódzkich, ja k i w centralnych. Ostatnio był wiceprzewodniczącym Komisji Rewizyjnej PZH K. Za działalność swoją "został odznaczony złotą odznaką PZH K. Ponadto był założy
cielem Kółka Rolniczego i Ochotniczej Straży Pożarnej w Zawadzie oraz członkiem rady nadzorczej gminnej spółdzielni ,, Samopomoc Chłopska". Był również współzałożycielem Okręgowego Zrzeszenia Producentów Ryb w Toruniu, a następnie jego wiceprezesem.
Jako człowiek odznaczał się rzadko spotykaną prawością charakteru i umiejętnością współżycia z ludźmi.
Rolnictwo i hodowla polska straciły w Zmarłym zasłużonego działacza.
Cześć Jego Pamięci.'
A .Z .
