STUDIA SOCJOLOGICZNE 1996, 4 (143) ISSN 0039-3371
SPRAWOZDANIA
XV Kongres
Międzynarodowego Towarzystwa Socjologów Frankojęzycznych (A.I.S.L.F.)
8-12 lipiec 1996, Evora, Portugalia
M otto Kongresu w swobodnym tłumaczeniu na polski można przełożyć jako „Wynajdywanie społeczeństwa - objaśnianie działania” względnie „F or
mowanie społeczeństwa - wyjaśnianie działania” (L’invention de la société - de l’élucidation à l’action). Jeden z najstarszych portugalskich uniwersytetów w Evorze, położonej ok. 70 km na południowy-wschód od Lizbony, gościł Kongres w m urach pojezuickiego kolegium w pełni zachowanych wnętrzach z XVI w., które nabierały tym większej ekspresji, czyniąc duże wrażenie, w konfrontacji z tematyką Kongresu, z prezentowanymi teoriami i koncepcjami postmodernizmu. Po uroczystym otwarciu obrad przez rektora miejscowego uniwersytetu, przemówieniu przewodniczącego komitetu organizacyjnego K on
gresu, prezydenta A.I.S.L.F. - prof. Renauda Sainsaulieu, i ministra nauki i technologii Portugalii, wygłosił prof. Raymond Boudon inauguracyjny wykład pt. „Diagnoza obecnego społeczeństwa” przedstawiając węzłowe problemy ponowoczesności w ujęciu socjologa.
W formule Kongresu zawarto cztery przedpołudniowe robocze sesje plenar
ne, obejmujące z reguły trzy wystąpienia w formie wykładu. Po czym otwierano forum, na którym prezentowano tyleż wystąpień dyskutantów zaproszonych przez organizatorów. Ich tematyka traktowała o proceduralizacji i społecznych transakcjach; tożsamości i braku afiliacji; o społecznej potrzebie tworzenia prawa w odniesieniu do zmienianego sakrum, wojujących utopii, nowych przejawów społecznych urbanizmu i lokalizmu. W pewnym stopniu późno- popołudniową kontynuację sesji plenarnych stanowiła organizacja okrągłych stołów i spotkań dyskusyjnych poświęconych wybranym zagadnieniom, tj.
104 SPRAWOZDANIA
problemom socjologii w Portugalii, językowi, kulturze, naukom społecznym, bądź obszarom, jak np. Europie Śródziemnomorskiej czy Bałkanom.
Jednocześnie Kongres był okazją do zaprezentowania dorobku dziewięt
nastu Komitetów Badawczych i dwudziestu dwu Grup Roboczych, a ponadto cztery dalsze ukonstytuowały się i wnioskowały o formalne ich powołanie w strukturze A.I.S.L.F. Pośród tych ostatnich znalazła się socjologia kina, instytucje dziedzictwa, antropologia tworzenia relacji społecznych poza pracą oraz socjologia procesów migracyjnych i stosunków etnicznych. D la większo
ści z nich program przewidywał od dwóch do trzech sesji referatowych w godzinach popołudniowych i wieczornych. Jednak w licznych przypadkach czas sesji przewidziany programem Kongresu okazał się nie wystarczający z uwagi na duże zainteresowanie tematyką sesji, większą niż początkowo założono liczbą przyjętych i wygłaszanych referatów. Toteż w wielu przypad
kach dodatkowo zwiększano liczbę posiedzeń i wydłużano obrady do późnych godzin. W ten sposób m.in. pracował Komitet badawczy N r 1: „Tożsamość, Przestrzeń i Polityka”, któremu przewodniczył prof. Alfonso Perez-Agote (Hiszpania).
W Kongresie uczestniczyło ponad 300 osób. Zgłoszono łącznie 274 referaty na sesje Komitetów Badawczych, których tematyka obejmowała: politykę i zbiorowości lokalne; teorie i analizę systemów społecznych; proces i metody socjalizacji; wyobrażenia w doświadczeniu zbiorowym; czas społeczny; historię i socjologię; oraz następujące socjologie szczegółowe: kliniczną, odżywiania, pracy, prawa, religii, rodziny, świadomości, zdrowia. Wielu uczestników zgłosi
ło po dwa wystąpienia. Toteż na sesje referatowe organizowane przez Grupy Robocze, program Kongresu przewidywał prawie 200 wystąpień, które były poświęcone następującej tematyce: porównaniom międzynarodowym; interdys
cyplinarnym analizom jakościowym; transakcjom społecznym; społeczeństwom afrykańskim, bałkańskim; socjologii profesjonalnej oraz socjologiom szczegó
łowym z zakresu środowiska, działalności związków zawodowych, przedsię
biorstw, gospodarki.
Polskę reprezentowały trzy osoby: prof. M aria Ciechocińska (WSPR-Siedlce) z referatem o znaczeniu zmian w stereotypach polsko- białoruskich dla współpracy transgranicznej; prof. Jolanta Kulpińska (Uniwer
sytet Łódzki) - referat traktujący o prywatyzacji przedsiębiorstw w Polsce, mgr A. Dłużewska (Uniwersytet Warszawski). Socjologia Europy Środ
kowo-Wschodniej była reprezentowana przez Bułgarów, Rumunów i Rosjan.
Szczególnie liczny był udział Kanadyjczyków i przedstawicieli Afryki, gdzie wykonywanie zawodu często wiąże się z ryzykiem politycznym i zagrożeniem życia.
N a posiedzeniu członków A.I.S.L.F. dokonano wyboru nowych władz stowarzyszenia, którego prezydentem została prof. Anne Van Haecht (Univer
sité Libre de Bruxelles). Po raz pierwszy w historii liczącego 1200 członków
SPRAWOZDANIA 105
A.I.S.L.F., które działa w 45 krajach, zdarzyło się, że przewodniczenie nie jest w ręku Francji, a wiceprezydentem został Kanadyjczyk. Odbiciem tej tendencji jest również szeroki udział przedstawicieli frankofonów w wielu krajach we
władzach. Następny Kongres odbędzie się w 2000 roku w Kanadzie.
Maria Ciechocińska
